SPD Bedrijfsadministratie Antwoordmodel ORGANISATIE & MANAGEMENT MAANDAG 14 DECEMBER 2015 12.30-14.00 UUR SPD Bedrijfsadministratie Organisatie & Management Maandag 14 december 2015 B / 6
2015 NGO-ENS B / 6
Vraag 1 Vraag 1a (6 punten) De gewenste ontwikkelgang van een product volgens de portfolio benadering loopt van question mark (2 punten) via star (2 punten) naar cashcow (2 punten). Vraag 1b Kenmerken van een evenwichtig portfolio: Voldoende spreiding van activiteiten over de kwadranten. (2 punten) Aanwezigheid van cashcows om stars en question marks te financieren. (2 punten) Vraag 2 Vraag 2a (6 punten 3 x 2) Nadelen van een diversificatiestrategie: onbekendheid met markt; onbekendheid met product; onbekendheid met concurrenten; beperkte span of attention van topmanagement; kan leiden tot gebrek aan focus en onduidelijkheid bij personeel. Vraag 2b (0 of 4 punten) Rocket Internet voert wel diversificatiestrategie, omdat de internetverkopen een nieuwe strategie zijn ( nieuw product, nieuwe markt) bezien vanuit het standpunt van Rocket. Wel doversificatie: 2 punten Juiste uitleg 2 punten Vraag 3 Vraag 4 Vraag 5 Vraag 5a HelloFresh vervult de rol van new entrant (1 punt). Er wordt een nieuw model van verkopen aangeboord: het zit tussen uit eten gaan (gemak, 1 punt), zelf boodschappen doen (goedkoop, 1 punt) en niet zelf hoeven te bepalen welke ingrediënten bij elkaar horen (ontzorgen, 1 punt) in. (8 punten) Albert Heijn als supermarktketen is de laatste schakel tot de consument. De bezorgactiviteit zit op hetzelfde niveau. Er is dus geen sprake van een verticale beweging. Het samenstellen van een maaltijd schuift horizontaal op richting catering. Daarom kan de bezorgactiviteit het best als parallellisatie worden omschreven. (1 punt) Het is een horizontale beweging in een aanpalende bedrijfskolom, dus parallellisatie (1 punt). ( 2 punten) Synergie is het proces waarbij het samengaan van delen meer oplevert dan de som der delen. SPD Bedrijfsadministratie Organisatie & Management Maandag 14 december 2015 3 / 6
Vraag 5b (2 x 2 punten) Mogelijke voorbeelden van synergie-effecten: Inkoopvoordeel omdat deels dezelfde producten worden gebruikt. Boodschappen thuisbezorgen samen met een Allerhande Box (gratis Allerhande Box thuisbezorgd wanneer ook gebruik wordt gemaakt van boodschappen thuisbezorgen). Voordelen van reclame (in Allerhande). Voordelen van e-commerce (zelfde platform). Vraag 6 Vraag 6a (8 punten 4x2) De 4 K's: 1. Kennis: benutten van elkaars gespecialiseerde kennis. (2 punten) 2. Kosten: afspraken kunnen worden gemaakt over wie het goedkoopst kan produceren, gezamenlijke inkoop, logistiek enzovoort. (2 punten) 3. Kapitaal: delen van investeringen. (2 punten) 4. C(K)apaciteit: inschakelen van specialisten houdt eigen capaciteit vrij. (2 punten) Vraag 6b Vraag 6c Vraag 7 Vraag 7a Vraag 7b Kennis. (1 punt) HelloFresh heeft gespecialiseerde partners om goede, gezonde en verrassende maaltijden te kunnen samenstellen. (2 punten) (8 punten) De concrete vorm van samenwerking zal een losse marktcombinatie zijn omdat de partijen onafhankelijk zijn en een eigen strategie blijven voeren. Op deelaspecten wordt samengewerkt. De keuze komt dan uit op een organisatorisch netwerk of een strategische alliantie. (2 punten) Bij een organisatorisch netwerk gaat het om onafhankelijke organisaties die zich bundelen om een gezamenlijk doel te bereiken. Bij de strategische alliantie gaat het om het opbouwen van een concurrentiepositie. (2 punten) 7.a. De normen en waarden (en andere aangeleerde kenmerken) die de medewerkers van een organisatie gemeen hebben en als vanzelfsprekend worden beschouwd. Het geeft de medewerkers een referentiekader (hoe te gedragen in bepaalde situaties, 2 punten) en zorgt voor gedragsregulering (wat mag en wat niet mag, 2 punten). SPD Bedrijfsadministratie Organisatie & Management Maandag 14 december 2015 4 / 6
Vraag 7c (2 x 2 punten) Redenen voor een taakcultuur: Het is een organisatie in ontwikkeling en is relatief onbekend bij de klanten; voor het succes is het nakomen van afspraken essentieel. Het bedrijf is afhankelijk toeleverende specialisten; ook dan is het nakomen van afspraken essentieel. De organisatie is ontwikkeling en het management heeft nog geen duidelijke stijl van leidinggeven ontwikkeld; duidelijk omschreven taken kunnen dit tekort compenseren. Andere antwoorden ter beoordeling aan de corrector. Vraag 8 Vraag 8a (6 punten) De dimensies van het model van Blake en Mouton zijn taakgerichtheid en mensgerichtheid. De leidinggevende heeft in zijn stijl oog voor het resultaat en voor de medewerkers. Vraag 8b Vraag 8c Vraag 9 Vraag 9a Vraag 9b Vraag 9c Vraag 10 Vraag 10a (1 punt) De 9.9-stijl (doelmatig leider). Latere denkers nuanceren de gedachte van Blake en Mouton door ervan uit te gaan dat de situatie ook een bepalende factor is. Een zuivere lijnorganisatie kent alleen lijnafdelingen die deel uitmaken van de hiërarchie van de organisatie. (2 punten) Doorbreking van de eenheid van bevel vindt niet plaats. (1 punt) Een platte organisatiestructuur kent weinig hiërarchische (tussen)lagen (1 punt), dus weinig tussenliggende managementlagen (1 punt). De afstand tussen top en werkvloer is klein (1 punt). Nee. (1 punt) De invoering van een linking pin-structuur is noodzakelijk om de informatievoorziening tussen top en werkvloer vrij van ruis te houden. (1 punt) Dit is effectief bij steile organisaties, omdat die veel hiërarchische (tussen) lagen kennen. (1 punt) In dit geval zal een linking pin-structuur weinig toevoegen (1 punt). Kwaliteitskringen bestaan uit een kleine groep werknemers (1 punt) die gezamenlijk bepaalde taken uitvoert (1 punt), die periodiek bijeenkomt (1 punt) om mogelijke kwaliteitsverbeteringen in de werkwijze, in het productieproces en product te bespreken (1 punt). SPD Bedrijfsadministratie Organisatie & Management Maandag 14 december 2015 5 / 6
Vraag 10b (6 punten) Bij kwaliteitskringen is het idee dat goedopgeleide werknemers productiever zijn wanneer ze meer direct betrokken zijn bij besluitvormingsprocessen (2 punten). Dit bevordert de intrinsieke motivatie van medewerkers (2 punten). Betrokkenheid sluit aan op het 4 de niveau van de piramide van Maslow (2 punten). Vraag 11 Vraag 11a (6 punten 3 x 2) Belonen kent de volgende functies: Aanmoedigen (motiveren) van gewenst gedrag Uiting van waardering Behoud van medewerkers Creëren van optimale personeelsbezetting Werving van nieuwe medewerkers Vraag 11b Vraag 11c (2 punten) Merit-rating is een systeem voor extra beloningen, dat is gebaseerd op de waarde die een medewerker voor de organisatie heeft anders dan vanwege een normale prestatie in zijn functie. Gekeken wordt dan bijvoorbeeld naar verzuim, stiptheid, klantvriendelijkheid en omgang met medewerkers en leidinggevenden. Bij merit-rating gaat het om de individuele extra inspanning die beloond wordt (2 punten). Het is een vorm van waardering en aangezien waardering tot een werkintrinsieke factor wordt gerekend, draagt het bij aan de motivatie van de medewerker (2 punten). Einde examen SPD Bedrijfsadministratie Organisatie & Management Maandag 14 december 2015 6 / 6