Energiemarktanalyse Groenten & Fruit door Powerhouse Macro-economie Afgelopen week Het ADP-rapport, wat inzicht in de ontwikkeling van de werkgelegenheid in de VS geeft, was dusdanig goed dat iedereen zich sinds vrijdag weer druk maakt over een snelle verhoging van de rente in de VS. Dat gaf nog eens een extra zetje aan de euro, die na Draghi s woorden donderdag toch al onder druk stond. Kortom het gaat dus nog steeds redelijk goed met de economische ontwikkelingen in de VS. Dat was ook af te lezen aan de Chinese exportcijfers afgelopen weekend. Deze zijn op basis van de vraag uit de VS weer flink toegenomen. Daarentegen viel de import van China wederom tegen. Wat duidt op een zwakke binnenlandse vraag. Deze week gaan we zien of de stimulusmaatregelen die intussen zijn genomen de Chinese economie weer op gang hebben geholpen. De Duitse import- en exportcijfers die vanmorgen naar buiten kwamen, waren echter nog slechter dan verwacht. Vooruitblik Verder staan deze week de industriële productie en de inflatie centraal. Na een rustige dag vandaag staat vanaf morgen de publicatie van deze cijfers voor onder andere China, Groot Brittannië, Europa en de Verenigde Staten op de agenda. Met name de Chinese productie zal met veel interesse bekeken worden. Begin volgende week krijgen we weer een update van de inflatie in Europa, die Draghi en consorten zo graag hoger zien staan en kunnen we aan de huizencijfers in de VS zien of de groei aanhoudt of toch wat begint te stagneren. Met de nieuwe toppen in het achterhoofd zijn de meeste beleggers wat terughoudend. Het geld van Draghi heeft immers al bijgedragen aan de stijging tot nu toe.
Wisselkoers (dollar per euro) Draghi s woorden brengen pariteit, een wisselkoers van 1 op 1 tussen de dollar en de euro, weer een stapje dichterbij. De goede cijfers uit de VS doen de rest en zetten de euro flink onder druk. Hierdoor profiteren wij niet of nauwelijks van het dalen van de olie-, kolen- en de gasprijzen. Draghi bevestigde dat de ECB deze week begint met het opkopen van onder meer staatobligaties. Toen de euro in 1999 werd geïntroduceerd kreeg deze een koers mee van 1,1747 ten opzichte van de dollar. Vervolgens daalde de euro in waarde om in oktober van 2000 het dieptepunt van 0,82 dollar te bereiken. Op 15 juli 2008 werd de hoogste waarde van de euro ten opzichte van de USD ooit genoteerd. Dat was 1,6038 dollar. Daarna schommelde de euro tussen de 1,20 en 1,40; een niveau wat we voorlopig niet meer terug zullen zien. USD per EUR 1,20 1,18 1,16 1,14 1,12 1,10 1,08 1,06 1,04 1,02 Wisselkoers GBP per EUR 0,80 0,79 0,78 0,77 0,76 0,75 0,74 0,73 0,72 0,71 1,00 9-feb 16-feb EURUSD 23-feb EURGBP 2-mrt 9-mrt 0,70 Olie, kolen Afgelopen week Ondanks het nog altijd dalend aantal rigs in de VS zagen we de afgelopen week de prijs zakken, tenminste in dollars. Door de daling van de euro zakte de prijs in euro s niet zoals de dollarprijs met 2% maar liep de prijs zelfs 1,5% op. De daling van de prijs in dollars was met name het gevolg van Libisch productie die weer langzaam op gang kwam. Na aanvallen van
Islamitische opstandelingen is veel productie uitgeschakeld. Daarnaast worden exporten vanuit de belangrijkste havens Es Sider en Ras Lanuf al sinds december geblokkeerd door gevechten tussen rivaliserende stammen. Vanaf de kleine havens Hariga en Zueitina worden deze week meerdere tankers geladen waardoor 1,2 miljoen vaten het land kunnen verlaten. Omdat dit kwalitatief goede olie is, drukt dit de prijs. Goede data uit China voorkomen vooralsnog een verdere daling. Kolen De Chinese autoriteiten kondigden aan dat de komende jaren het verbruik van kolen door het land sterk zal worden beperkt. Het gaat om 80 mln. ton in 2017 richting 160 mln. ton in 2020. Dit nieuws zorgde voor een stevige daling van de kolenprijs in dollars van 5%. In euro's was de daling slechts 2%. De beperkingen in Colombia, betreffende het nachtelijk vervoer per spoor zijn nog steeds van kracht en zijn de belangrijkste reden dat we nu nog steeds rond de 60 dollar per ton betalen. USD/BBL 70 Brent oil, front month EUR/BBL 60 65 55 60 55 50 50 45 45 40 40 35 9-feb 16-feb Brent Crude USD/BBL23-feb Brent Crude EUR/BBL 2-mrt 9-mrt Vooruitblik Goldman Sachs heeft verklaard dat het de Amerikaanse olievoorraden de korte termijn weer ziet toenemen omdat de winter ten einde komt en de vraag naar olie in Azië afneemt. Voornamelijk omdat LNG in de energiebehoefte van de groeiende industrie voorziet. Stijgende
voorraden en het vol raken van Cushing (de belangrijkste opslagplaats van WTI-olie) wordt door meerdere analisten als mogelijke reden voor een tweede dip eind deze maand of halverwege volgende maand genoemd. In aanloop daar naartoe krijgen we vandaag een uurtje eerder dan normaal (door ingang van de zomertijd) eerst de commerciële voorraden data van API en morgen volgt het officiële rapport van het Department of Energy. Gas Korte termijn Warm weer en het verdwijnen van de twijfel over de levering van gas van Rusland aan Oekraïne zorgden de afgelopen week voor flinke dalingen. Ook de BOM ging onderuit. BOM is jargon voor de periode tot het einde van de maand. Alle flows zijn normaal en bovendien wordt er veel LNG aangeleverd. Lange termijn De zekerheid van de gasleveringen aan Oekraïne zorgden voor verdere ontspanning in de markt. Daarnaast is er meer dan voldoende aanvoer en waren de weersvoorspellingen flink warmer dan de normale temperatuur. EUR per MWh 25,0 TTF en Zeebrugge gas 24,0 23,0 22,0 21,0 20,0 19,0 18,0 17,0 Cal-16 TTF TTF day-ahead 9-feb 16-feb 23-feb 2-mrt 9-mrt
Vooruitblik Met het zwakker worden van de euro wordt het voor ons duurder om gas uit de UK te kopen en vice versa voor handelaren in de UK wordt ons gas interessanter. Dan moet het natuurlijk wel uit de grond worden gehaald. En dat zal de komende maanden (tot 1 juli) telkens wel een discussie worden. Oekraïne heeft volgens Gazprom tot einde deze week aan prepaid gas. Ook dat zal telkens steun geven aan de gasprijs. Toch zien we bij het oplopen van de temperatuur druk op de prijzen ontstaan. Niet op de minste plaats door de hoge aanvoer van olie indexed gas wat tegen ongeveer 19 euro per MWh deze kant op zou moeten kunnen komen. Elektriciteit Korte termijn (elektra voor morgen en volgende maand) Er was in Nederland wat goedkope productie uit bedrijf. Dit duurde ook nog langer dan verwacht. Bovendien werden de gasprijzen op de spot door twijfel over de levering van gas door Rusland aan Oekraïne omhoog gejaagd en zetten daarmee de peakprijzen hoger. Het is nog steeds koud in de nachten waardoor er in Frankrijk in de offpeak veel vraag is en ook dit hield de prijzen hoog. Lange termijn Het waren de kolen- en gasprijs die de powerprijzen omhoog joegen. De kolenprijs bleef hoog omdat er aanvoerproblemen van de mijnen naar de havens in Colombia zijn en Glencore daarnaast een productievermindering heeft aangekondigd wat nog steeds in de prijzen doorwerkt. Vrijdag begonnen de prijzen al te dalen toen er bekend werd dat Oekraïne de rekening had betaald. En bovendien kondigde China aan de consumptie van kolen de komende jaren te gaan beperken. De markt kwam daarop hard naar beneden.
EUR/MWh Elektriciteit 56 70 54 68 52 66 50 64 62 48 60 46 58 44 56 42 54 40 52 38 50 48 36 46 34 44 32 42 30 40 9-feb Cal16 NL Piek 16-feb Cal16 NL Basis 23-feb Cal16 BE Base 2-mrt Cal16 DE Base 9-mrt Vooruitblik De spotprijzen verwachten we de komende dagen verder omlaag. Vooral omdat het in Frankrijk in de nachten wat minder koud is. Dit gaat echter wel weer wat veranderen dus deze daling is tijdelijk. De peakprijs verwachten we wel wat lager omdat het de hele week iets harder gaat waaien en de korte termijn gasprijzen door relatief hoge temperaturen wat lager blijven. De lange termijn is nu weer volledig gekoppeld aan de fuel en EUA-prijzen. De dark- en sparkspread zijn weer op een niveau waarop ze verwacht worden en zullen hier voorlopig wel op blijven. Een richtingverandering van de fuels of EUA's zal een verandering in die richting van power betekenen.
Darkspread en sparkspread Zowel de dark- als de sparkspread zijn aan het corrigeren. De darkspread is weer terug op het niveau waarop we het verwachten en dat komt overeen met het niveau van vorig jaar. De sparkspread is wel wat aan het dalen, maar is toch nog niet helemaal terug op het oude niveau. De spread zit vast aan de gasprijs en zal met de richting ervan mee bewegen, maar toch verwachten we nog een verdere correctie. EUR/MWh 18,0 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 Dark spread, Spark spread EUR/MWh 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 Darkspread Base Cal16 Sparkspread Peak Cal16 (rechtse as) 9-feb 16-feb 23-feb 2-mrt 9-mrt 0,0
Emissies Het is weer maart. En zoals sinds 2012 gebruikelijk is dat voor de markt de tijd om de balans op te maken. Deze moeten ze eind maart verplicht inleveren. De rechten die nodig zijn, leveren ze in. En de rest verkopen ze op de markt. Nu de 7 euro grens is doorbroken zijn we hard op weg naar de 6,50 euro (het 200-daags gemiddelde). De verwachting is nog steeds dat de markt na een dip opkrabbelt en eerst richting de 8,00 EUR/Ton gaat om dan door te gaan naar 10,00 EUR/Ton. Vandaag is er wederom een meeting in het Europese parlement (EP). Dit maal gaat het om een standpuntbepaling van de landen binnen het EP. Want naast het niveau van politieke partijen moet er ook op landelijk niveau overeenstemming worden bereikt. Er zijn een aantal landen die zich nog niet hebben uitgesproken over de eerdere start van het Market Stability Reserve. Mocht dat vandaag wel gebeuren dan kan de prijs hard omhoog/omlaag navenant hun keuze. EUR per ton CO2 8,0 Emissierechten 7,5 7,0 6,5 6,0 5,5 5,0 9-feb 16-feb 23-feb CO2 Cal15 2-mrt 9-mrt
Weer Bron: Klik hier voor de link of ga naar www.weer.nl/nederland/nederland.html als de link niet werkt. Celsius 14 Temperatuurvoorspelling - De Bilt 12 10 8 6 4 2 0-2 Huidige temperatuurvoorspelling Normaal gemiddelde