Gemeente Delft Raadsvoorstel Aan de gemeenteraad Van Datum Pfh. Steller tel.nr. e-mail Programma Registratie nr. BBV-nr. Onderwerp College van Burgemeester en Wethouders 20 september 2016 R.M. de Prez T. Kouwenberg 0625080227 " tkouwenberg@delft.nl Samenleving, advies (wonen) 2858604 2858536 Verordening Blijverslening gemeente Delft Gescand archief datum!$ -Dl- 2017 È» Gevraagde beslissing: de 'Verordening Blijverslening gemeente Delft vaststellen. Samenvatting De gemeenteraad heeft in de Kadernota Innovatie Sociaal Domein 2014-2018 aangegeven in te zetten op de gevolgen van scheiden van wonen en zorg. - Het college heeft dit verder uitgewerkt in de Ontwikkelagenda wonen zorg (registratiekenmerk 1813295). Hierin heeft het college aangegeven revolverende leningen uit het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn) voor particuliere initiatieven uit te willen geven, om een bijdrage te leveren aan de gemeentelijke opgave voor wonen en zorg. De hierbij gevoegde concept- verordening Blijverslening is de concrete uitwerking voor de implementatie hiervan. - Het doel van de Blijverslening is dat inwoners langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen en zwaardere zorg zoals intramurale zorg (vooralsnog) wordt voorkomen. 1. Aanleiding - achtergronden uit de ontwikkelagenda In de Ontwikkelagenda wonen en zorg in Delft 2015-2018, die het college op 27 januari 2015 aan de raad heeft aangeboden geven we aan onze inwoners de mogelijkheid te kiezen uit een aantal vormen van wonen met zorg, waaronder: 1. Zelfstandig (in de eigen woning) wonen en daar de zorg krijgen als dat nodig is. 2. In een meer geclusterde vorm van wonen en zorg, waarbij men zelfstandig woont maar wel met een servicepakket dat men af kan nemen naar behoefte. 3. Intramuraal wonen in een voorziening wanneer dit noodzakelijk is, bijvoorbeeld in een verpleeghuis of een zorginstelling. Het gaat er om dat inwoners hun eigen keuze kunnen maken voor een passende woning in een woonomgeving met voorzieningen die bij hen passen. Dit vraagt om beleid dat zowel aandacht heeft voor de algemene toegankelijkheid van woningen (in de zin van toe- en doorgankelijkheid van de woning) als wel voor het realiseren van concepten wonen en zorg c.q. verzorgd wonen. Het college wil daarbij voldoende differentiëren en aansluiten bij de vraag. Het college besteedt dan ook zowel aandacht voor wonen en zorg in het segment voor de sociale huurwoningen als woningen in het duurdere huur- maar ook in het koopsegment. Op deze wijze probeert het college meer woningen in Delft levensloop geschikt te maken.
In de ontwikkelagenda heeft het college aangegeven dat wij samen met onze partners, maar ook samen met onze inwoners willen investeren in de bestaande woningvoorraad, waarbij het uitgangspunt is dat de investeringen bijdragen aan het langer zelfstandig wonen en daarmee minder beroep hoeft te worden gedaan op zwaardere en duurdere voorzieningen zoals geclusterde woonvormen of intramurale zorg. Om het zelfstandig thuis wonen langer mogelijk te maken zijn er dikwijls aanpassingen aan de woning nodig. Dit kan om zowel kleine als grote ingrepen gaan. In gevallen van eigenaar-bewoners wiens vermogen in het betreffende huis vastzit, kan er behoefte zijn aan een lening. Leningen bij banken zijn vaak leeftijdgebonden en zijn dus niet altijd voor iedereen toegankelijk. Om het langer zelfstandig wonen voor ouderen en andere zorgdoelgroepen te stimuleren is het wenselijk een mogelijkheid te creëren, een lening te verstrekken voor het aanpassen van een woning, zodat ook eigenaar-bewoners makkelijker maatregelen kunnen nemen om (langer) in hun woning te blijven wonen. Om dit te realiseren heeft het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn), op verzoek van het landelijk Aanjaagteam Langer Zelfstandig Wonen (Marnix Norder), eind 2015 de Blijverslening ontwikkeld. In de Ontwikkelagenda heeft het college voorgesteld het SVn-fonds voor onze inwoners beschikbaar te stellen voor revolverende leningen aan particuliere eigenaar-bewoners, die een bijdrage willen leveren aan de gemeentelijke opgave op het terrein van wonen en zorg. We trachten hiermee de drempel te verlagen voor particulieren om te investeren in de levensloopgeschiktheid van de Delftse woningvoorraad. Hoewel de intentie bestaat dat woningaanpassingen duurzaam geschieden, en we daarmee meer woningen levensloopgeschikt maken, is het niet juridisch afdwingbaar dat nieuwe bewoners de aanpassingen behouden. We verwachten echter wel dat de gangbare aanpassingen (bijvoorbeeld automatische deuropeningen, verwijderde drempels en inloopdouches) behouden blijven. De gemeenteraad bepaalt in de verordening de verdere voorwaarden waaronder de lening mag worden ingezet. 2. Bevoegdheid Volgens artikel 147 en artikel 149 van de Gemeentewet is de bevoegdheid tot vaststelling en wijziging van gemeentelijke verordeningen een verantwoordelijkheid van de gemeenteraad. Conform artikel 5 lid g van de Verordening Maatschappelijke Ondersteuning gemeente Delft 2015, heeft het college de bevoegdheid de mogelijkheden te onderzoeken om door middel van voorliggende voorzieningen, te voorzien in de behoefte aan maatschappelijke ondersteuning. De Blijverslening is zo n voorziening. 3. Historie / relatie met eerdere besluiten/ proces De gemeenteraad stelde eerder de verordening voor de revolverende starterslening vast. De blijverslening is een soortgelijk instrument; een laagrentende lening welke weer terug wordt
betaald, die ook door SVn zal worden uitgevoerd namens het college. De Blijverslening komt tegemoet aan de veranderende behoefte in de samenleving die we in de kadernota innovatie sociaal domein hebben beschreven. Wat willen we bereiken? (Beoogd effect) Door het verstrekken van Blijversleningen kunnen inwoners langer in hun eigen woning blijven wonen, ook met een zorgvraag. Dit sluit aan op de insteek dat inwoners zo veel op eigen kracht en eigen regie hun leven kunnen leiden. Het college stelt zich hiermee dienstbaar op en biedt de mogelijkheid inwoners in de (toekomstige) woonbehoeften te faciliteren om langer comfortabel, veilig en levensloopgeschikt te wonen. Hiermee wordt een bijdrage geleverd aan de gemeentelijke opgave op het terrein van wonen en zorg middels het levensloopgeschikt maken van meer woningen, en het (vooralsnog) voorkomen van de noodzaak tot het inzetten van zwaardere intramurale zorg. Wat gaan we daarvoor doen? (Oplossingsrichtingen / kanttekeningen) Voor een periode van twee jaar de Blijverslening introduceren en hiervoor 200.000 beschikbaar te stellen binnen het SVn fonds. Wat mag het kosten? (Financiële paragraaf) Het college vindt het belangrijk op om naast financieel rendement ook gelden in te zetten om maatschappelijk rendement voor inwoners te realiseren. Investeringen voor de Blijverslening doet het college in de vorm van een revolving fund; ingezette middelen vloeien hiermee op termijn weer terug naar de gemeente. - We stellen voor de Blijverslening vooralsnog maximaal 200.000,= beschikbaar binnen de beschikbare ruimte in het SVn- fonds voor een periode van twee jaar. - We verstrekken de blijversleningen via stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten (SVn). - Op de Blijversleningen ontvangt het college aflossing en rente. Communicatie In overleg met de afdeling Communicatie wordt een plan opgesteld om de Blijverslening onder de aandacht van de inwoners van Delft te brengen om het risico van onderbesteding zoveel mogelijk te voorkomen. Daarnaast zullen we onderzoeken of de regeling gekoppeld kan worden aan het energiebesparingsfonds, waar in den lande goede ervaringen mee zijn, het zogeheten dubbel duurzaam/comfortabel wonen. Verdere procedure Uitvoering De aanvraag wordt door het college beoordeeld op administratieve en functioneel inhoudelijke gronden. SVn doet de krediettoets alvorens een aanvraag wordt goed of afgekeurd. SVn verstrekt en beheert toegewezen Blijversleningen.
Planning en evaluatie Nadat de verordening door de raad is vastgesteld kan de Blijverslening direct ingezet worden. Na 1,5jaarzal worden bekeken in hoeverre de Blijverslening bijdraagt aan de beoogde maatschappelijke effecten of dat deze moet worden aangepast. Tevens zal dan worden gekeken naar het budget om de Blijverslening voort te zetten. 9. Risico s 1. Duurzaamheid Hoewel de intentie bestaat dat de woningaanpassingen duurzaam geschieden, en we daarmee meer woningen levensloopgeschikt willen maken, is het niet juridisch afdwingbaar dat bij verkoop van de woning, de nieuwe bewoners de aanpassingen behouden. We verwachten echter wel dat de gangbare aanpassingen (bijvoorbeeld automatische deuropeningen, verwijderde drempels en inloopdouches) behouden blijven. 2. Beperkte beschikbaarheid De Blijverslening is geen open einde regeling en heeft voor de komende twee jaren een budget van 200.000,=. Dit betekent dat als het budget op is er geen leningen meer verstrekt kunnen worden. Wie het eerst komt, die het eerst maalt. Dit betekent dat als er veel mensen een aanvraag gaan doen, we moeten we kijken of en hoe we de regels/financiering hierop aan kunnen passen. Landelijk is overigens de verwachting dat de lening niet direct goed loopt, vanwege de transformatie in ons hoofd (zelf investeren in de toekomst). 3. Onderbesteding Omdat het een nieuw product is, is het moeilijk in te schatten hoeveel mensen hiervan gebruik zullen maken. In andere gemeenten is hier nog geen ervaring mee. SVn en gemeenten verwachten dat er in de eerste jaren weinig aanvragen zullen worden gedaan. Het risico is dan ook een onderbesteding van het budget. We zullen de Blijverslening via verschillende communicatiekanalen onder de aandacht van onze inwoners brengen. 4. - Hypothecaire verstrekking Een Blijverslening die hypothecair wordt verstrekt, geeft hypothecaire zekerheid. Dit wil zeggen dat de woning als onderpand dient. Het gaat om leningen van minimaal 2.500, - en maximaal 25.000, - Daarnaast is een voorwaarde dat de totale financiering van de woning (de bestaande hypotheek en de Blijverslening) maximaal 80% van de WOZ-waarde van de woning/complex mag bedragen. - Tenslotte wordt de Blijverslening alleen toegekend indien de aanvragers) de krediettoets van de SVn positief doorlopen. Hiermee zijn de risico s voor de gemeente om de lening niet terug te krijgen beperkt. Echter, indien iemand na het aangaan van de Blijverslening in financiële problemen komt, en zich mogelijk aanmeldt bij de schuldhulpverlening, sluit de gemeente aan in de rij van schuldeisers. De belastingdienst heeft daarbij voorrecht. Daarna volgen de zogeheten preferente schulden, schuldeisers met een pand of hypotheekrecht. In het geval van de Blijverslening dient de woning als onderpand, en hebben hypotheekverstrekkers, waaronder de gemeente in het geval van de blijverslening, het hypotheekrecht.
5. Consumptieve verstrekking - Een Blijverslening die consumptief wordt verstrekt geeft geen zekerheid, deze lening wordt onderhands verstrekt zonder onderpand. Het gaat om leningen van minimaal 2.500, - en maximaal 10.000, -. De gemeente loopt hierbij het risico dat kredietnemer niet terugbetaald. Er is dus niet zoiets als een preferent recht. Wel wordt voor de Blijverslening die consumptief wordt verstrekt de SVn krediettoets uitgevoerd. De lening wordt alleen toegekend indien de aanvrager(s) de krediettoets van de SVn positief doorlopen. - Tevens is bepaald dat de lening op basis van maandannuïteiten moet worden afgelost in maandelijkse termijnen, steeds te voldoen per het einde van elke maand. Ook is een automatische incasso verplicht. - Bij achterstallige betaling zal de SVn de gangbare procedure volgen van het sturen van betalingsherinneringen, deurwaarders, mogelijk afspraken maken etc. Bijlagen: - Concept Verordening Blijverslening gemeente Delft - Concept raadsbesluit - Nota Hoogachtend, Het college van burgemeester en wethouders van Delft, mw. J.M. van Bijsterveldt-Vliegenthart, burgemeester. mr. J. Krul, secretaris.
Raadsbesluit Datum Registratie nr. BBV-nr. 1 december 2016 2858604 2858536 Onderwerp : Verordening Blijverslening gemeente Delft De raad van de gemeente Delft; Gelezen het voorstel van het college van 20 september 2016; BESLUIT: de 'Verordening Blijverslening gemeente Delft vast te stellen.