De raad van de gemeente Tholen. Tholen, 19 september 2017

Transcriptie

1 No.: Portefeuillehouder: Wethouder C.L. van Dis MBA Afdeling: ROVH Behandelaar: E.J. de Hond MSc De raad van de gemeente Tholen Tholen, 19 september 2017 Onderwerp: Voorstel tot het vaststellen van de Verordeningen voor de Blijverslening Tholen 2017, Starterslening Tholen 2017 en de Stimuleringsregeling duurzame particuliere woningverbetering Tholen 2017, het intrekken van twee oude verordeningen van de laatstgenoemde regelingen, het delegeren van het instellen van de flexibele schotten tussen de fondsen en het beschikbaar stellen van budget voor de leningen wanneer de fondsen beneden de ,- komen!" Geachte raad, Aanleiding en probleemstelling In uw vergadering van 14 juli 2016 heeft u bij de behandeling van de Kadernota 2017 unaniem een motie (nummer 8.5) aangenomen. In deze motie constateert u dat er geen middelen zijn gereserveerd voor een Blijverslening en dat u om budgettaire redenen de Blijverslening vooralsnog geïntegreerd wilt inzetten met de Starters- en DPW-leningen. U geeft hiermee aan een Blijverslening te willen instellen. Daarnaast wilt u, indien nodig, een voorstel voorgelegd krijgen wanneer sprake is van een dreigend tekort van het hiervoor benodigde fonds om dit tekort af te kunnen wenden. Tenslotte geeft u aan dat het fonds voor Starters- en DPW-leningen snel is uitgeput als daar ook de Blijverslening uit moet worden geput. Dat betekent dat u een onderzoek wilt laten uitvoeren naar de mogelijkheden de verschillende leningen te combineren tot één fonds. Dat betekent dat u een onderzoek wilt laten uitvoeren naar de mogelijkheden de verschillende leningen te combineren tot één fonds en de financiële mogelijkheden. Doelstellingen en gewenste resultaten Waarom voor Tholen een Blijverslening? Het aantal ouderen in Nederland zal de komende jaren snel toenemen, terwijl de zorgkosten moeten dalen. Gemeenten hebben de zorg om de woningvoorraad te laten aansluiten bij de ouder wordende bevolking. Hiervoor zijn meer levensloopbestendige en daarmee toekomstbestendige woningen nodig. Bij brief van 3 december 2015 heeft SVn de Blijverslening geïntroduceerd, waarmee gemeenten hun inwoners kunnen stimuleren hun woning levensloopbestendig te maken, zodat zij ook op hogere leeftijd zelfstandig kunnen blijven wonen. Ook in de woonvisie is aangegeven dat langer zelfstandig thuis wonen aandacht behoeft. We kiezen er daarom voor de doelgroep van de Blijverslening te definiëren als eigenaar-bewoners die, veelal door een zorgvraag, hun woning willen aanpassen en levensloopbestendig willen maken. We kiezen ervoor deze leningsmogelijkheid niet aan een leeftijdsgrens te koppelen (behoudens de leeftijdsgrens van jonger dan 76 jaar voor een consumptieve lening deze staat vast). Daarnaast betekent meer woningen die levensloopbestendig zijn ook een kwaliteitsverbetering van de bestaande woningvoorraad. Kaders U heeft aangegeven de Blijverslening te willen instellen. Voor de concrete invulling zijn een aantal argumenten:

2 Ouderen stimuleren tijdig na te denken over "later" en hun huidige woonsituatie Een belangrijk stimuleringsinstrument is het aanbieden van een aantrekkelijke financiering voor het tijdig aanpassen van de woning. Op deze wijze zal er in de toekomst minder beroep worden op voorzieningen die voortvloeien uit de Wet maatschappelijke voorzieningen (WMO). 1.2 Voor de doelgroep ouderen is het moeilijk een lening aan te trekken. Lang niet alle ouderen hebben voldoende spaargeld om de benodigde woningaanpassing te kunnen financieren, terwijl het moeilijk is voor deze doelgroep om een lening aan te trekken. 1.3 Invoeren Blijverslening voor het gehele grondgebied van de gemeente. De gemeente bepaalt zelf voor wie en voor welke maatregelen de Blijverslening is bestemd. Gezien de ruimtelijke opbouw van de gemeente stellen wij voor de Blijverslening voor de gehele gemeente te introduceren en hieraan geen beperkingen te stellen. 1.4 Mogelijkheid om de lening zowel consumptief als zowel hypothecair aan te bieden De Blijverslening kan zowel hypothecair als consumptief worden verstrekt. Voor de hypothecaire verstrekking is het noodzakelijk dat de hypotheekakte wordt gepasseerd bij de notaris. Beide varianten hebben verschillende kenmerken en doelgroepen. De consumptieve variant is voor de kleinere aanpassingen, terwijl de hypothecaire variant bedoeld is voor grotere aanpassingen. Voorgesteld wordt beide varianten te gaan verstrekken Verstrekking van lening als bouwdepot De lening wordt via een bouwdepot verstrekt, zodat zekerheid bestaat dat de lening ook daadwerkelijk voor de verbouwing wordt aangemerkt. Eventuele subsidies voor de verbouwing kunnen ten gunste van het bouwdepot worden gebracht Leeftijdsbeperking is niet opgenomen In eerste instantie is de regeling bedoeld om ouderen langer zelfstandig te kunnen laten wonen. Door een leeftijdsgrens op te nemen (bijvoorbeeld dat één of beide aanvragers zijn ouder dan 55 jaar, zie voorstel) beperk je de leningsmogelijkheden ook echt tot die leeftijdsgroep. Mogelijke situaties zoals iemand in de leeftijd van bijvoorbeeld 52 jaar of een een gezin dat toch hun woning moet aanpassen vanwege een kind van bijvoorbeeld 20 jaar en de ouders zijn beide nog jonger dan 55 jaar, worden dan uitgesloten van de regeling. Dit alles heeft geleid tot het voorliggende voorstel Verordening Blijverslening Tholen Het instrument Blijverslening kan zowel consumptief als hypothecair worden verstrekt en is geschikt voor eigenaar-bewoners. Ook deze lening is zogeheten revolverend, afbetaalde leningen blijven deel uit maken van het fonds, waaruit weer nieuwe leningen kunnen worden verstrekt. Daarnaast is bepaald dat, synchroon met andere leningen, deze Blijverslening alleen voor de bestaande woningvoorraad is bedoeld. Hiermee verbeteren we kwalitatief de Thoolse voorraad woningen. Huidige (financiële) stand van zaken Starterslening en DPW-lening Half 2016 waren we genoodzaakt de Starterslening tijdelijk dicht te zetten. Het budget voor de Startersleningen was bijna volledig uitgeput. Daarnaast bleek dat het budget voor DPW-leningen inmiddels ook vrijwel volledig was gereserveerd door verschillende toekenningen. De vrije bestedingsruimte per 13 september 2017 bedroeg inmiddels (van de beschikbaar gestelde bedragen tot een totaal van ) voor de Startersleningen en (van de in totaal ) voor de DPW-leningen; in totaal is een bedrag van beschikbaar. Naast de Startersleningen en de DPW-leningen is het nu de bedoeling de Blijverslening te introduceren. In de begroting 2017 of 2018 zijn hiervoor echter geen middelen gereserveerd. Ter uitvoering van de eerder genoemde motie moest bij een dreigend tekort aan middelen voor deze drie leningen de raad een voorstel worden gedaan om dit tekort af te wenden. In aansluiting hierop het volgende. Financiële onderbouwing Gelet op het vorenstaande wordt u geadviseerd over te gaan tot vaststelling van een Verordening Blijverslening Tholen zoals is bijgevoegd en hiervoor een fonds te openen bij het SVn waaruit de Blijverslening wordt verstrekt (op dezelfde wijze als de starters- en DPW-leningen). Gezien de nog beschikbare ruimte adviseren wij u nu in eerste instantie geen extra budget beschikbaar te stellen.

3 - 3 - Met het huidige bedrag kunnen we enkele leningen verstrekken en het is de vraag hoe snel het nu zal gaan lopen. Wanneer we zien dat er nog slechts een bedrag van ,- beschikbaar is zullen we met een voorstel naar u terug komen om een dreigend tekort tijdig te kunnen afwenden. In ieder geval zal eind 2018 een evaluatie plaatsvinden die aan u kenbaar wordt gemaakt. Onderzoek naar fonds voor combineren leningen In uw motie gaf u aan een onderzoek uit te willen laten voeren naar de mogelijkheden de verschillende leningen te combineren tot één fonds. Wij hebben begrepen dat het om financiële redenen noodzakelijk is met verschillende rekeningnummers en namen te werken. Dit betekent dat echt één fonds (nu) niet haalbaar is. Wel kunnen we, na overleg met SVn, ontschotten en werken met zgn. flexibele schotten. Dit betekent dat het budget kan worden verschoven naar één van onze andere leningen wanneer blijkt dat een budget sneller richting uitputting gaat dan was voorzien. Om een en ander werkbaar te houden wordt u voorgesteld de bijstelling van de flexibele schotten (inspringen op het schuiven met de budgetten van de ene lening naar de andere) aan het college te delegeren. In de gemeente Moerdijk is eind 2016 een Blijverslening ook geschikt gemaakt voor méér aandachtsgebieden dan voor uitsluitend het levensloopbestendig maken van een woning: energiebesparing en veiligheid. Ook hierover hebben wij met SVn en gemeente Moerdijk gesproken, maar dit gaat veel personele en financiële inzet extra kosten die nu niet zijn voorzien én voor Tholen niet realistisch zijn. SVn adviseert daarom om deze ontwikkeling even aan te kijken, de eerste praktische ervaringen af te wachten en in onze gemeente toch de (standaard) Blijverslening 1.0 te introduceren, zoals deze eind 2015 de deelnemende gemeenten is aangeboden. Aanpassen verordeningen Starters en DPW Door actualiteiten dienen beide bovengenoemde verordeningen op onderdelen aangepast te worden. Dit betekent dat de verordening voor de Starterslening en Stimuleringslening Duurzame Particuliere Woningverbetering dan ook opnieuw door u moeten worden vastgesteld. U treft bij dit voorstel ook de concepten van deze 2 verordeningen aan. Nieuwe vaststellen betekent juridisch ook dat u de oude moet intrekken. Intussen is ook onderzocht of alle verordeningen tot 1 verordening kon worden samengevoegd. Helaas bleek dit niet werkbaar. Allereerst is een Starterslening een dermate ander soort lening dat deze niet valt te combineren met de DPW-regeling of Blijverslening. Daarnaast zijn de uitgangspunten en doelgroepen anders: zo gaat DPW uit van woningen gebouwd vóór 1960, terwijl bij de Blijverslening de leeftijd van de woning niet belangrijk is. Hierdoor is nu geen eenduidige lijn te destilleren voor één verordening. Zoals aangegeven zijn er geen grote wijzigingen doorgevoerd. De belangrijkste wijzigingen zijn er 2: de eerder genoemde vaste rentes van 1% zijn uit de huidige verordening gehaald. Omdat deze fluctueert is een rentestand van 1% niet meer realistisch. Dit is daarom aangepast naar de actuele rentestand. Daarnaast zijn er voor de stimuleringsregeling harde toetsingsvoorwaarden bepaald. Aanvragen moesten nu vrijwel altijd worden toegekend, omdat er geen voorwaarden waren genoemd om aan te toetsen of de aanvraag wel of niet voldeed. Tenslotte is in de Verordening van de Stimuleringsregeling aangepast dat vanaf heden woningen van 40 jaar en ouder in aanmerking komen. Eerder werd het college zeer regelmatig verzocht om toepassing van de hardheidsclausule wanneer een woning niet van vóór 1970 was, maar bijvoorbeeld van Woningen uit de jaren 70 zijn vaak niet erg duurzaam. Alle andere aanpassingen betreffen tekstuele aanpassingen of op aanwijzing van de AFM, maar zijn geen wijzigingen in procedures etc.. Verdere procedure/planning De juridische procedure zal worden gevolgd: wanneer u de oude verordeningen intrekt zullen de nieuwe gepubliceerd worden. Ook zullen we bekend maken dat er een Blijverslening is geïntroduceerd in Tholen en dat de andere regelingen weer zijn opengesteld. Daarnaast zal eind 2018 een evaluatie plaatsvinden die aan u kenbaar wordt gemaakt.

4 - 4 - Voorstel Alles overwegende leidt dit tot de volgende voorstellen: 1. de Blijverslening te introduceren en de Verordening Blijverslening Tholen 2017 hiervoor vast te stellen; 2. een fonds Blijverslening bij het SVn in te richten; 3. voor het fonds Blijverslening een bedrag van ,00 beschikbaar te stellen; 4. de Verordening starterslening Tholen 2014 in te trekken; 5. de Verordening starterslening Tholen 2017 vast te stellen; 6. de Verordening Stimuleringsregeling duurzame particuliere woningverbetering Tholen 2015 in te trekken; 7. de Verordening Stimuleringsregeling duurzame particuliere woningverbetering Tholen 2017 vast te stellen; 8. het bijstellen van de ingestelde flexibele schotten aan het college van burgemeester en wethouder te delegeren. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Tholen, de secretaris de burgemeester S. Nieuwkoop G.J. van de Velde - de Wilde

5 - 5 - No.: Portefeuillehouder: Wethouder Afdeling: ROVH Behandelaar: E.J. de Hond Bijlage(n) Mee te sturen: Verordening Blijverslening Tholen 2017 Verordening Startersleningen Tholen 2017 Verordening Stimuleringsregeling duurzame particuliere woningverbetering Tholen 2017 Ter inzage te leggen: