8 vragen naar een gezonder en gelukkiger leven Gesprekken naar een liefdevolle relatie met jezelf en anderen We willen allemaal gelukkig zijn of gelukkig worden. Iedereen zoekt zijn geluk op een andere manier en op verschillende vlakken zoals relatie, loopbaan, familie, creativiteit, gezondheid, levensdoel, verbondenheid met anderen of spiritualiteit. Toch is het lastig om werkelijk ons geluk te realiseren of om te bepalen wat precies voor jou nodig is. Als life coach heb ik daarvoor een programma ontwikkeld die de belangrijkste levensvragen naar een gezonder en gelukkiger leven behandelen. Het zijn vragen die in ieders leven belangrijk zijn. Met deze 8 vragen kun je beter inzicht krijgen wat voor jou concreet nodig is om gelukkiger te worden en dat je dat zelf in de hand hebt. Het beantwoorden van de 8 vragen kun je in je eentje doen, maar er is meer inspiratie en diepte als je het met zijn tweeën doet of met professionele ondersteuning van een Life- en Loopbaan Coach. Mijn visie op het GGC-programma Het Geluk en Gezondheid CoachingProgramma is uitgewerkt op basis van universele principes en gecombineerd met moderne coachingstechnieken. Een van deze tijdloze principes is dat je gedachten je werkelijkheid bepalen. Je ziet de wereld niet zoals ze is, maar zoals je bent. Alles wat je van binnen denkt, zal buiten jezelf weerspiegeld worden. Dit betekent dat je gedachten je gezondheid en geluk bepalen en beïnvloeden. Wil je je gezondheid en geluk veranderen dan moet je je innerlijke wereld veranderen. Het leven is een reis van leren en groeien. Op basis van mijn 30 jarige ervaring als coach en de bestudering van de universele principes heb ik het GGC-programma ontwikkeld. Het is een programma om je levensreis te ondersteunen op alle vlakken van jet leven. Er zijn 8 vragen of 8 stappen die je kunt nemen op je reis. Hier onder zijn ze. 1
Het Gezondheid en Geluk Coachingsprogramma Als je de hele cyclus van het Gezondheid en Geluk Coachingsprogramma (GGCprogramma) doorloopt zijn daar meestal 5 tot 8 gesprekken voor nodig. Maar dit is voor elke persoon weer anders. In elk gesprek worden oefeningen gedaan om een volgende stap te maken op je reis naar meer gezondheid en geluk. Dit zijn de 8 vragen: 1. Hoe gaat het met mij? 2. Wie ben ik? 3. Waar wil ik heen? 4. Hoe kom ik daar? 5. Hoe houd ik koers? 6. Met wie samen? 7. Hoe kan ik groeien? 8. Hoe kan ik mijn pad vieren? Dit zijn vragen die deel uitmaken van ieders levenspad dat we bewandelen. Het beantwoorden is een proces van binnen naar buiten waarbij niet de externe wereld jouw leven bepaald maar jijzelf. Daarom, als je deze vragen aan jezelf stelt, richt je aandacht naar je hartstreek en laat in je opkomen wat komt. Hieronder wordt het programma in beeld gebracht. 2
Het GGC-coachingsprogramma 8. Hoe geniet ik op mijn pad 1.Hoe gaat het met mij? 2. Wie ben ik? 7. Hoe kan ik groeien Het Gezondheid en Geluk Coachings programma (GGC) 3.Waar wil ik heen? 6. Hoe houd ik koers 5. Met wie samen? 4.Hoe kom ik daar? 1. Hoe gaat het met mij? 3
Als je deze vraag aan jezelf stelt gaat het erom waar je op dit moment door je heen gaat, waar je mee bezig bent, wat je huidige omstandigheden zijn en wat je gemoedstoestand is. Het helpt als je aandacht naar binnen gaat en signaleert en observeert wat er in je omgaat. Mijn aanpak wordt gekenmerkt door onvoorwaardelijke liefde en acceptatie, zodat je je veilig voelt om de pijn te delen en je te laten zien en te horen zoals je bent. Je leert tijdens dit gesprek: Je zelf te accepteren en mild naar jezelf en anderen te kijken. Je leert wat je belemmert op je reis naar meer gezondheid en geluk. De eerste stap bij het onderzoek van deze vraag is erkenning: ik heb pijn, verdriet of ik heb een probleem. En dus niet dingen uit de weg te gaan, verstoppen, weg te drukken en te ontkennen. Als je je probleem erkent en onderkend dan maakt het de weg open naar verbetering. Alles wat je ervan weerhoudt je pijn of verdriet te voelen en uit te zoeken waar die vandaan komt, is een vorm van ontkenning. Schaamte en ontkenning Zelfcompassie en innerlijk kind Eigen liefde en twijfels Hoe gaat het met mij? Vasthouden en vergankelijkheid stress en depressiviteit Angst en boosheid Je pijn en verdriet kunnen onder meer gaan over: Je schaamte en ontkenning Je gebrek aan eigenliefde en twijfels Jezelf afkeuren en anderen afkeuren 4
Je stress en depressiviteit Je angst/onzekerheid en boosheid/woede Je vasthouden wat ongelukkig maakt en vergankelijkheid van alles Je zelfcompassie en gekwetste innerlijke kind Je verwardheid en geen richting hebben Je slachtofferrol en negativiteit/kritiseren Je ademhaling en ademritme Je frustraties en hardheid Je tobben/piekeren en zorgen Je conflicten en ruzies Je zelfverwijten en anderen beschuldigen Je jaloezie en afgunst 5
2. Wie ben ik? De vraag wie ben ik vraagt een diepgaand zelfonderzoek naar wie jij echt bent. Als duidelijk is wie je bent ga je namelijk uit van je eigen kracht en heb je toegang tot de bron van je eigen geluk. Wat vaak in de weg zit om een goed antwoord op deze vraag te geven is de goedkeuring van anderen en de angst hoe anderen over je denken. We zijn bang voor afwijzing en in ruil daarvoor passen we ons aan en ontkennen wie we zijn van binnen. Zodra je toelaat dat je ware aard anders is vind je de vrijheid om te leven in vreugde en vervulling. Daarom laat toe wat er gebeurt in je hart wanneer je jezelf in stilte en niet oordelend de vraag stelt: wie ben ik en wat ben ik? Laat de waarheid in je naar boven komen. In eerste instantie zullen innerlijke stemmetjes je mogelijk onrustig maken maar als je geduldig met je aandacht bij je hart blijft zal jouw waarheid naar boven komen. Talenten Vaardigheden Spontaniteit Innerlijke kind Innerlijke kracht Verbondenheid Wie ben ik? Humor Enthousiasme Creativiteit Verlangens Innerlijke vrede Liefde Wie je bent kan onder meer gaan over: Je talenten en vaardigheden Je levensenergie en je gevoel van vrijheid Je innerlijke kracht en verbondenheid Je creativiteit en intuïtie Je wilskracht en diepe verlangens Je innerlijke vrede en liefde Je humor/glimlach en enthousiasme Je spontaniteit en kind voelen Je onschuld en verwondering Je natuurlijke staat en het kind in je 6
3. Waar wil ik heen? Dit is de vraag die antwoord geeft naar vervulling en betekenis. Je krijgt inzicht in het doel en de zin van je leven. Kijk wat je op korte termijn plezier geeft en ongemak op lange termijn. En kijk wat je op korte termijn pijn geeft en op lange termijn plezier. We zijn allemaal geboren om iets moois en unieks te doen op deze wereld. Geef jezelf de vrijheid om te dromen en groot te denken. Hen de moed om je dromen waar te maken. Doe iets creatiefs. Laat geen jaar voorbij gaan zonder iets creatiefs en iets nieuws te doen. Het erkennen van je eigen dood namelijk begrijpen dat je op een dag dood gaat is belangrijk om na te denken wat je wilt met je leven. Het erkennen van je eigen dood kan je helpen je uit al die kleine verleidingen te ontsnappen en je te richten op wat echt belangrijk voor je is. Gelukkig Vreugde Prioriteiten Doelen Vitaliteit Gezondheid Waar wil ik heen? Levensdoel Dienstbaarheid Relaties Intimiteit Loopbaan Groei De volgende vragen kunnen daarbij helpen: Wie ben ik? Wat wil ik? Waar draait het in dit leven om? Wat is het doel van mijn leven? Hoe kan ik nuttig zijn voor de mensen om me heen en voor de hele wereld? Wat is de betekenis van leven? Waar gaat leven over? Ben niet te gehaast om antwoord te krijgen op deze vragen. Wat ook helpt om te weten waarvoor je niet hier op deze wereld bent. 7
Je bent hier niet om droevig te zijn en te huilen Je bent hier niet om te veroordelen en te vechten Je bent hier niet je ellendig te voelen en ongelukkig te zijn Je bent hier niet om je voortdurend zorgen te maken Je bent hier niet om gestrest rond te lopen Je bent hier niet om geïrriteerd te zijn en anderen te irriteren Je bent hier niet om allen te slapen en te pronken De lijst gaat verder. Waar je heen wil kan onder meer gaan over: Je gelukkig voelen en vreugde Je vitaliteit en gezondheid Je ambitie en uitdagingen Je relaties en intimiteit Je openheid en onthechting/niet voor ingenomenheid Je succesvolle loopbaan en persoonlijke groei Je droom en levensdoel Je focus en scherpte Je tevredenheid en genieten van het leven/schoonheid Je zelfvertrouwen en jezelf zijn/thuis voelen Je voldoening en dienstbaarheid Je prioriteiten en korte- en langetermijn doelen Je geweldloosheid en non agressie Je spiritualiteit en de wetenschap 8
4. Hoe kom ik daar? Deze vraag gaat in op welke talenten je gaat inzetten, mogelijkheden en je huidige beperkingen. Wat is je eigen innerlijke kracht en hoe kan ik deze tot ontplooiing brengen met anderen en met mijn omgeving. Het is niet voldoende om te weten waarom dingen niet goed lopen in je leven en dat je daarvoor allerlei verklaring voor hebt. Het antwoord op waarom brengt je niet verder. We zijn verantwoordelijk voor onze ervaringen en vooruitgang. Hoe meer je verantwoordelijkheid neemt hoe krachtiger je wordt op het pad van gezondheid en geluk. Het geeft je kracht om obstakels te overwinnen en door te gaan. Het leven is eigenlijk een continu proces van besluiten en persoonlijke commitment om deze besluiten door te voeren. Alles wat we doen is het gevolg van een besluit. Toch is een besluit geen eenvoudig proces. En ook de vraag brengt elk besluit dat we nemen naar meer geluk. Er spelen bij besluiten zoveel factoren een rol die ons juist afbrengen naar meer geluk zoals: de vele mogelijkheden die zich elk oment voordoen, je gedachten en je gevoelens. Het nemen van goede besluiten is daarom een heel persoonlijk proces. Zelfkennis Doelgerichtheid Comforzone Durf Talenetn Persoonlijk leiderschap Hoe kom ik daar? Passien Toeweiding Moed Discipline Verantwoordelijkheid 100% voor gaan De volgende vragen kunnen je daarbij helpen: Wat geeft mij op korte termijn plezier en lange termijn ellende? Wat geeft mij op korte termijn pijn en lange termijn plezier? Welke keuze maak ik uit de vele opties? Wat kunnen de gevolgen zijn van mijn besluit? Welk gevoel krijg ik bij mijn besluit? Wat is het gevolg als ik mijn besluit uitstel? Welke acties ga ik ondernemen? 9
Hoe je daar komt kan onder meer gaan over: Je zelfkennis en doelgerichtheid Je kalmte en talenten Je perspectief verbreding en persoonlijk leiderschap Jezelf als leerling in het leven en vragen stellen Je discipline/standvastigheid en moed Je verantwoordelijkheid en 100% voor gaan Je complimenten aan jezelf en anderen Je geweten en oprechtheid Je eerbied en dankbaarheid/waardering Je noodzaak van verandering en dat alles veranderd Je comfortzone en durf Je passie en toewijding Je verstand en gevoel Je risico s en veiligheid Je willen en kunnen Je perfectionisme en 10
5. Hoe houd ik koers? Als je weet wie je bent en waar je naar toe wil is het nodig je er van bewust te zijn hoe je de goede richting kunt houden om wat je wilt ook inderdaad te bereiken. De woon- en leefsituatie, tradities, trends, cultuur waarin je leeft hebben dagelijks invloed op ons doen en laten. Je raakt ook soms de weg kwijt al je je laat leiden door een verlangen naar acceptatie of behoefte om er bij te horen. Je hebt een innerlijk kompas nodig om bij turbulentie die je van je koers kan afbrengen toch de juiste koers te behouden. Het is geen ramp wanneer je tijdelijk door allerlei omstandigheden niet op de juiste koers zit. Maar het succes valt of staat met een visie, plan en moed om keer op keer terug te keren op je uitgezette koers. Je innerlijk kompas kan zijn je doel, je waarden, je wil en je geweten. Ze geven je voortdurende feedback om eventueel bij te sturen. Doel Verbeeldingskracht Proactief Wilskracht Waarden Principes Hoe houd ik koers? Je hart Verantwoordelijkheid Geweten Intuitie Zelfbeustzijn Ontspanning Hoe koers kan houden kan onder meer gaan over: Je doel en verbeeldingskracht Je persoonlijke waarden en universele waarden Je geweten en je principes Je zelfbewustzijn en je ontspanning in je hoofd Je verbinding met je hart en je vrij wil Je pro-activiteit of reactiviteit Je gevoel van eigenaarschap en verantwoordelijkheid 11
6. Met wie samen? Dit is een vraag die antwoord geeft wie je kunnen ondersteunen op je levenspad. We kunnen niet alleen ons probleem oplossen. We zijn op allerlei manieren met elkaar verbonden. Want zodra je één mogelijkheid in praktijk hebt gebracht is de situatie weer veranderd wat betreft inter-persoonlijke relaties, mensen die anders reageren, systemen die veranderen enz. Het is daarom van belang te weten, welke personen, groepen en organisaties je reisgenoten zijn op weg naar meer geluk en gezondheid. De uitdaging is om: te voorkomen dat we de mensen om ons heen laten uitmaken waar we naar toe gaan en onze reisgenoten laten bepalen wie we zijn. In elke relatie schuilt een grote verwachting dat de ander zal veranderen. We denken er dan niet aan om onszelf te veranderen in plaats van anderen. Anderen kun je niet veranderen je kunt alleen jezelf veranderen. Partner Familie Milieu Duurzaamheid Kinderen Ouders Met wie samen? Hobbies Vrijwillegers werk Buurt woongemeenschap Vrije tijd Natuur Met wie we op pad gaan kon onder meer gaan over: Je partner en familie/gezin/dierbaren Je kinderen en opvoeding/onderwijs Je ouders en vrienden Je zorgzaamheid voor buurt en woongemeenschap Je vrije tijd en eerbied voor de natuur Je hobby s en vrijwilligerswerk Je begaan zijn met het milieu en duurzaamheid Je vrede-zijn en aan vrede bouwen Je gevoel van saamhorigheid en 12
7. Hoe kan ik groeien? De vraag: wat leer ik, gaat over reflecteren in de zin van terugblikken op ervaringen met als doel inzicht te krijgen waar jij gelukkig of ongelukkig van wordt. Loop voor niets weg en verwerp niets. Laat op het zelfde moment je aandacht gaan naar je hart. Zoek een balans tussen balans tussen wat er gebeurd is en je hart. Leer van het verleden en laat het dan los omdat dit moment de enige werkelijkheid is. Als je wilt dat de dingen anders zijn, kunnen ze alleen anders zijn in het volgende moment. Alleen als je rustig accepteert wat er is kun je effectief dingen veranderen. Heb nooit spijt over het verleden. Het verleden, alles waar je tot nu toe doorheen bent gegaan, heeft je gebracht wie je nu bent. Dus kijk naar het verleden en laat het los. Wat gebeurd is gebeurd. Zelfonderzoek Zoeker Problemen Mogelijkheden Accceptatie Veranderen Wat leer ik? Vragen stellen Luisteren Aandacht Verwondering Kwetsbaarheid Leerstijl De volgende vragen kunnen verder helpen: Wie ben ik echt, los wat anderen van mij vinden? Wat belemmert mij om gelukkig te worden? Waar ik heen wil brengt mij dit echt geluk? Wat zijn de stappen die ik nog wil zetten? Wie zijn mijn reisgenoten naar meer geluk? Waar word ik blij van? Wat kan ik bijdrage aan een gelukkiger wereld? Hoe voel ik me bij mijn bezigheden? Verder kunnen daarbij de volgende aspecten een rol spelen: 13
Je zelfonderzoek en tijd voor jezelf Je acceptatie wat nu is en wat je wilt veranderen Je aandacht en zelfobservatie Je kwetsbaarheid Je leerstijl en zelfinzicht Je vragenstellen en luistervaardigheid Je problemen en overvloed aan mogelijkheden Je dankbaarheid en mini pauzes voor jezelf Je verwondering en gevoel van WOW Jij als curator en zoeker Jij als acteur, toeschouwer en regisseur 14
8. Hoe kan ik mijn pad vieren Om te voorkomen dat je levensreis treurig, zwaar wordt en een last wordt is het de kunst om het leven te vieren. Te genieten van elk moment van je leven. Hoe doe je dat? Het leven vieren is een levenshouding onafhankelijk wat het leven je brengt. Dat betekend dat je het resultaat van je inspanningen los laat en er op vertrouwd hebt in de toekomst. Alleen als je alles loslaat en vertrouwen stelt kun je het leven vieren en kan vreugde en plezier ontstaan. Het leven is van nature onzeker omdat alles elk moment veranderd en als je zekerheid wil zul je opgesloten blijven en elk moment van schoonheid en vreugde aan je voorbij gaan. Het leven vieren betekent dankbaarheid voor alles wat het leven je elk moment geeft. Door met volle aandacht alles te doen wordt het leven een voortdurend feest en is ieder moment vol voldoening. Als je het leven kunt vieren, blij kunt zijn, vrolijk en vreugdevol, wordt je gevoeliger, komt er liefde in je op, speelsheid en creativiteit. Je wordt weer een onschuldig en verwonderend kind. Uit onderzoek is gebleken dat je dan ook gezonder wordt en als je ziek bent sneller geneest. Ontspanning Activiteiten Liefde' Mededogen Innerlijke blije kind Genieten Hoe kan ik mijn pad vieren Samenwerking Dienendleiderschp Frisheid Levendigheid Delen Empathie Verder kunnen daarbij de volgende aspecten een rol spelen: Je balans tussen ontspanning en activiteiten Je rust en dynamisch zijn Je innerlijke blije kind en genieten van het moment Je gehaastheid en verstoorde perceptie Je frisheid en levendigheid Je observatie van je emoties en je vrije expressie Je verleden als je lot en de toekomst als je vrij wil 15
Je bereidheid te delen en vertrouwen in overvloed Je alertheid en in het moment zijn en rust Jij als toerist(vergelijken) of als pelgrim(toewijding) op je pad Je vertrouwen en vriendelijkheid Je respect en empathie naar anderen Je samenwerking en dienend-leiderschap Je intelligentie en openheid Je liefde en mededogen Je geduld en volhardendheid 16