Jaarverslag ELO 2013
Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Terugblik 2013 4 3. De organisatie in 2013 5 4. Voorbeelden ELO-activiteiten 2013 8 5. Financiële rapportage 2013 16 Bijlage 1: Lijst met afkortingen 18 Bijlage 2: Personalia 2013 19 Bijlage 3: Overzichten activiteiten en resultaten in 2013 20 2
1. Inleiding Dit jaarverslag over 2013 is de laatste verantwoording over de werkzaamheden van de stichting ELO. Het was een bewogen jaar. Naast een herindeling van de werkzaamheden van ELO in vier pijlers (zie de indeling in hoofdstuk 3) was daar ook het proces van de fusie met de Zorggroep Eerste Lijn (ZEL). In dit jaarverslag leest u over de werkzaamheden uitgevoerd door het ELO-team en de organisatieomslag die in 2013 plaatsvond. 3
2. Terugblik 2013 Landelijk is de eerste lijn al jaren sterk in beweging. Het belang van samenwerking binnen de beroepsgroepen dringt door bij beleidsmakers en zorgverleners zelf. De maatschappelijke druk op wijziging van verantwoordelijkheden naar de eerste lijn én patiënten maakt het belang van organisatieontwikkeling in de eerste lijn evident. De regionale ondersteuningsstructuren (ROS en) zijn bij uitstek organisaties die deze beweging kunnen helpen uitvoeren. In aanloop daar naartoe is het samengaan van ELO en de ZEL een natuurlijke beweging om de kracht van de eerste lijn te bundelen. Vanaf april 2013 is door directies van beide organisaties hard gewerkt aan een nieuwe organisatie die het beste van beide expertises bundelt. Een werkgebied met een grote zorggroep van huisartsen en de multidisciplinair werkende ELO zal leiden tot meer efficiency en samenwerking. Voor 2014 en verder staat de nieuwe organisatie klaar voor de omvangrijke taak die de eerste lijn wacht. 4
3. De organisatie in 2013 ELO geeft advies en ondersteuning aan eerstelijnszorgverleners. Daarnaast werkt zij samen met partners uit de regio om bij te dragen aan een sterke eerstelijnsgezondheidszorg in de regio. ELO heeft geen winstoogmerk. ELO wordt gefinancierd uit de basisverzekering en opereert onafhankelijk van verenigingen van beroepsbeoefenaren, zorgverzekeraars of patientenconsumentenorganisaties. 3.1 Missie ELO heeft als doel bij te dragen aan samenhangende zorg door het versterken van de eerstelijnszorg in haar regio. 3.2 Visie ELO is een onafhankelijk maatschappelijk adviesbureau en is dé expert op het gebied van de eerstelijns gezondheidszorg. ELO werkt proactief, vernieuwend en klantgericht. ELO investeert in de verdere ontplooiing van haar medewerkers. 3.3 Werkwijze ELO is primair een expert in het bevorderen van multidisciplinaire samenwerking in de eerste lijn. Onze werkzaamheden zijn in 2013 ondergebracht in vier kernactiviteiten: 1. Kennis & Informatie 2. Scholingen & Bijeenkomsten 3. Praktijk & Organisatie Kennis Kennis verspreiding Kennis implementatie 4. Ketens & Netwerken Kennis integratie ELO stelt kennis beschikbaar voor en over de eerste lijn. ELO verspreidt deze kennis onder andere door het organiseren van scholingen en bijeenkomsten. ELO implementeert deze kennis door eerstelijns zorgverleners te adviseren over hun praktijkvoering of organisatie. De beschikbare kennis integreert ELO door het adviseren en mede tot stand brengen van ketens en netwerken in de zorg. Tabel aantal zorgverleners in ELO-werkgebied in 2013 Beroepsgroep Aantal Apothekers 74 Diëtisten 54 Huisartsen 236 Fysiotherapeuten 469 Logopedisten 80 Oefentherapeuten 45 POH GGZ 33 POH-somatiek 113 Psychologen 49 Verloskundigen 46 Totaal 1199 5
3.4 Organisatiestructuur Raad van Toezicht Programmaraad Directeur Office manager Communicatiemedewerker Adviseurs (4) 3.5 Klanttevredenheidsonderzoek 2013 In het eerste kwartaal van 2013 heeft een extern bureau een klanttevredenheidsonderzoek voor ELO uitgevoerd. De algemene beoordeling van ELO is met 0,6 punt gestegen ten opzichte van het onderzoek uit 2010, naar een 7,2. Eerstelijnszorgverleners vinden samenwerking tussen de nulde, eerste en tweede lijn en binnen de eerste lijn belangrijke thema s. Voor deze thema s verwachten ze ondersteuning van ELO. Dit geldt ook voor informatie over regionale ontwikkelingen. De zorgverleners uit onze regio geven aan dat ze moeite hebben met het anticiperen op de ontwikkelingen in de zorg. Ook is er behoefte aan afstemming met verschillende partijen in de zorg. Voor ELO ligt een rol om zorgverleners voor te bereiden op de ontwikkelingen in de zorg en hen te begeleiden in de afstemming met andere partijen. 3.6 Communicatie In 2013 is op communicatiegebied ingezet op de volgende zaken: Een inhoudelijke verbeterslag voor de nieuwsbrief doorvoeren, met name de regionale kleur versterken; Informatievoorziening over de landelijke wijzigingen in de zorg die in 2014 en 2015 plaatsvinden en de regionale uitwerking daarvan, zoals de GGZ en de transitie AWBZ naar de WMO ; Meer samenwerkingsvragen genereren door beter zichtbaar te maken wat ELO doet Daarnaast is eind 2013 veel aandacht besteed aan de communicatie, intern en extern, rondom het samengaan van ELO en de ZEL in 2014. Voor de interne communicatie is een aantal activiteiten opgestart, zoals een interne nieuwsbrief en gezamenlijke informele bijeenkomsten. Voor zowel de interne als de externe communicatie is een aanzet gemaakt voor het ontwikkelen van het communicatiebeleid en de integratie van de communicatiemiddelen. Daarnaast is eind 2013 een bericht over de fusie naar de eerstelijnszorgverleners gestuurd en is een persbericht verzonden. 6
Resultaten, feiten & cijfers De regionale kleur in de nieuwsbrief is versterkt door het opnemen van interviews met eerstelijnszorgverleners uit de regio over zaken waar zij mee bezig zijn. Ook is een vraag en aanbod rubriek opgenomen in de nieuwsbrief waarin ondermeer cv s zijn geplaatst van zorgverleners die een werkplek als praktijkondersteuner zochten (alle personen zijn hierdoor in contact gekomen met potentiële werkgevers) Het aantal personen dat de nieuwsbrief leest is gemiddeld met 10% gestegen ten opzichte van 2012 Het aantal abonnees op de nieuwsbrief is met 60 gestegen naar 1090 in 2013 Het aantal volgers op Twitter is meer dan verdubbeld ten opzichte van 2012 Voor het Fonds Achterstandswijken is door ELO vier keer een nieuwsbrief uitgebracht 3.7 ELO en het landelijk ROS-netwerk ELO maakt onderdeel uit van het landelijke ROS-netwerk. Er zijn 17 ROS en aangesloten bij dit netwerk. De Landelijke Vereniging Georganiseerde eerste lijn (LVG) ondersteunt het ROS-netwerk. In 2013 heeft het ROS-netwerk vier producten ontwikkeld: Geïntegreerde Gebiedsanalyse (ROS) Zorg op de Juiste Plek (portaal) Basis GGZ (o.a. Bouwstenen Basis GGZ) Ouderenzorg Met ingang van 1 januari 2014 gaat de LVG op in een nieuwe organisatie: InEen. 7
4. Voorbeelden ELO-activiteiten 2013 Kennis & Informatie ROS-Wijkscan Wie zijn de inwoners in mijn werkgebied? Hoe oud zijn ze? Hoe gezond? En hoe gaat de bevolking zich ontwikkelen? In 2013 bleken zorgverleners dit type vragen maar beperkt zelf te stellen. Wanneer zij deze informatie kregen, onder andere tijdens een zorgcafé, openden dit veelal hun ogen. Soms als bevestiging, soms verrassend. De informatie over bijvoorbeeld leefstijl, de hoeveelheid ouderen of de ontwikkeling van het aantal geboorten gaven aanleiding om lokaal afspraken te maken voor een vervolg in samenwerking tussen verschillende zorgverleners en/of met de gemeente. ELO heeft dit jaar gebiedsanalyses gemaakt voor één huisartsenpraktijk, voor twee zorgcafés en ten behoeve van de projecten Samenwerking huisarts en wijkverpleging, Ouderenzorg en Niet vallen in NWN. Tevens heeft ELO een presentatie gehouden voor huisartsen in opleiding en hun opleiders aan het Erasmus MC over de kansen van een gebiedsanalyse voor de huisartsenpraktijk. Scholingen & Bijeenkomsten Symposium De eerste lijn online In februari 2013 hebben ELO en de ZEL het eerstelijnssymposium De eerste lijn online georganiseerd. Het symposium is een netwerkmoment voor alle eerstelijnsdisciplines. De samenwerking met de ZEL heeft ervoor gezorgd dat meer huisartsen dan voorgaande jaren het symposium hebben bezocht. Het thema van de bijeenkomst was digitalisering in de eerstelijnspraktijk. In verschillende workshops zijn de deelnemers bijgepraat over ontwikkelingen, o.a. over sociale media, e-health en digitale serviceverlening. De evaluatie laat zien dat de deelnemers positief waren over het symposium en het thema. De deelnemers hadden na het symposium behoefte aan vervolgscholing over de inzet van sociale media voor de praktijk en over e-mental health. ELO en de ZEL hebben deze wensen opgepakt en nog hetzelfde jaar scholingen rond deze thema s georganiseerd. In deze scholingen gingen de deelnemers praktisch aan de slag. GGZ-scholingen In 2013 is voor het derde achtereenvolgende jaar een reeks scholingen rond GGZ-thema s gegeven in samenwerking met GGZ Delfland. De scholingen zijn speciaal ontwikkeld voor paramedici, praktijkondersteuners en apothekers. Als eerste stond een scholing over dementie op de agenda, gevolgd door een scholing over eetstoornissen. Na de zomer is de scholing over Burnout & Spanningsklachten voor de tweede keer gegeven. Iedere scholing bestond uit een theoretische inleiding door een deskundige rond dit thema gevolgd door een workshopronde, waarin de deelnemers de keuze hadden uit meerdere onderwerpen. Samenwerking tussen de verschillende disciplines was een belangrijk uitgangspunt hierbij. Door de grote belangstelling en goede beoordelingen blijkt dat bij de doelgroep veel behoefte bestaat aan kennis over GGZ-problematiek. Daarom zullen ook in 2014 GGZ-scholingen op het programma staan. Scholing Werken met de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Per 1 juli 2013 zijn ook eerstelijnszorgverleners verplicht te werken met de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Om hen te ondersteunen bij de implementatie van de meldcode organiseerde ELO op 18 juni een scholing over dit thema. Direct bleek dat er grote belangstelling was en zijn twee extra data ingepland. In totaal hebben 60 zorgverleners de scholing gevolgd, die gemiddeld met een 8,0 beoordeeld is. De zorgverleners hebben met behulp van de scholing de werkwijze rond de meldcode in hun praktijk kunnen implementeren. 8
Sociale media scholingen Onder eerstelijnszorgverleners is behoefte om praktisch aan de slag te gaan met sociale media en de mogelijkheden daarvan voor hun eerstelijnspraktijk te ontdekken. Dit richt zich zowel op profilering van de praktijk als op serviceverlening. In juni hebben we samen met de ZEL twee scholingen over sociale media voor beginners georganiseerd. De scholingen zaten binnen twee weken vol. In het najaar is een scholing voor gevorderden georganiseerd. Na afloop van de scholing heeft een groot aantal deelnemers de adviezen in praktijk gebracht. Uit de evaluatie blijkt dat de deelnemers praktische handvatten hebben gekregen en een keuze hebben kunnen maken rondom de inzet van sociale media. 9
Praktijk & Organisatie Zorggroepen Steeds meer beroepsgroepen hebben zich regionaal georganiseerd. Onderstaand overzicht geeft onze regio weer. Beroepsgroep Apothekers Diëtisten Fysiotherapeuten Huisartsen Logopedisten Oefentherapeuten Psychologen Verloskundigen Regionale organisatie ZELA VELD FEL HC WSD (met de ZEL als uitvoeringsorganisatie) ELL Regionaal team VvOCM (beroepsorganisatie) Psyzorg Haaglanden & DWO (in oprichting) Kring Delft, kring Westland, Overleg NWN (deel van kring Rotterdam) De fase van organisatie en de doelstellingen van de verschillende zorggroepen zijn niet allemaal gelijk, maar er is één belangrijke overeenkomst: allen richten zich op samenwerking, kwaliteitsbevordering en profilering. Voor de regio is het belang van sterke zorggroepen groot; de schaalvergroting biedt mogelijkheden om de zorg regionaal te organiseren, met ruimte voor lokale invulling door de professionals. ELO organiseerde dit jaar twee bijeenkomsten voor de zorggroepen. Op 2 juli vond een Meet & Greet plaats, waar de bestuurders van de zorggroepen met elkaar kennis maakten en ervaringen uitwisselden. Een van de belangrijke uitkomsten was dat het moeilijk is de achterban te betrekken en te activeren. Daarom organiseerde ELO op 27 november een vervolgbijeenkomst, waarin de bestuurders het canvas-businessmodel voor hun zorggroep invulden. Met dit model kregen zij meer inzicht in hun klantgroepen en de waarde die zij voor hen kunnen creëren. Praktijkondersteuning-somatiek (POH-s) ELO ondersteunt en begeleidt huisartsen bij het implementeren van de functie van praktijkondersteuner somatiek. ELO-medewerkers geven huisartsen informatie en advies over de inzet van praktijkondersteuning. Ook ondersteunen ze huisartsen administratief bij de aanvraag en verantwoording van POH-s bij de zorgverzekeraar. De zorgverlener hoeft hierdoor niet opnieuw het wiel uit te vinden en hierdoor verloopt het aanvraagproces soepeler. Eind 2013 waren er 71 POH-s samenwerkingsverbanden/praktijken in de ELO-regio, waar 187 individuele huisartsen deel van uitmaken. Zij zorgen samen voor 357.754 patiënten. In 2013 is één nieuwe aanvraag ontvangen van een huisarts die wilde starten met POH-s. Daarnaast zijn er twee samenwerkingsverbanden opgesplitst. Verder heeft er bij een aantal samenwerkingsverbanden van huisartsen een wijziging van het aantal uren plaatsgevonden. In het voorjaar van 2013 heeft ELO de jaarevaluatie POH-s 2012 uitgezet onder 60 samenwerkingsverbanden/praktijken. Voor het eerst kon dit gebeuren via een digitaal formulier. De jaarevaluatie is voor de zomervakantie afgerond en verstuurd naar DSW. Bij één samenwerkingsverband ontbrak de evaluatie van een van de aangesloten praktijken. Eén evaluatie werd teruggetrokken in verband met de afhandeling van de jaarevaluatie over het voorgaande jaar 2011. Desgevraagd heeft ELO zowel DSW als vertegenwoordigers van dit samenwerkingsverband geïnformeerd over de historische feiten. 10
Praktijkondersteuning-somatiek 2013 2012 Aantal POH-s samenwerkingsverbanden + individuele POH-s praktijken in regio Aantal huisartsen met POH-s Percentage huisartsen met POH-s op totaal aantal huisartsen regio 71 59 187 173 79,2% 73,9% POH GGZ ELO heeft ook in 2013 huisartsenpraktijken ondersteund bij de aanvraag en implementatie van de POH-GGZ functie in hun praktijk. Naast de administratieve begeleiding rond de aanvraag en verantwoording geeft ELO advies en informatie over de implementatie van de POH- GGZ functie. In 2013 hebben zich 12 praktijken aangemeld voor POH-GGZ, wat het totaal aantal praktijken met POH-GGZ in de regio bracht op 54. Dit betekent dat 58% van de gevestigde huisartsen werkt met een POH-GGZ. Dit ligt rond het landelijke gemiddelde. ELO heeft dit jaar gesprekken gevoerd met alle aanbieders van POH GGZ zoals GR1PP, Maatschappelijke Dienstverlening Nieuwe Waterweg, Forta Groep en Indigo, alsmede afstemming gehad met de opleidingen die de opleiding voor POH GGZ aanbieden. Tot slot is in overleg met zorgverzekeraar DSW de Jaarevaluatie POH-GGZ 2013 uitgezet. Basis GGZ Begin 2013 is ELO begonnen met het opstellen van een Projectplan Implementatie Basis GGZ en is de projectgroep Basis GGZ opgericht die bestaat uit 2 GGZ-kaderartsen, een huisarts van de ZEL en een projectleider van ELO. Als eerste is afstemming gezocht met veldpartijen over onderdelen van het projectplan. Speerpunten voor 2013 waren de verdere ontwikkeling en uitrol van de functie van POH GGZ (zie aldaar), het ontwikkelen van een scholing over e-mental health en het voorbereiden en opstellen van een verwijshulp GGZ. Dit heeft geresulteerd in 2 scholingen over e-mental health, waaraan in totaal 32 huisartsen en POH GGZ hebben deelgenomen. Beoordeling was gemiddeld een 7,5. De eerste versie van de verwijshulp is als pilot bij 16 praktijken uitgezet. Op basis daarvan is de verwijshulp volledig herschreven en na veel overleg is er een mooi resultaat bereikt. In december is een voorlichtingsbijeenkomst georganiseerd voor huisartsen en POH GGZ over alle veranderingen in de GGZ en met een toelichting op de verwijshulp. Door een overweldigende belangstelling krijgt deze bijeenkomst in januari 2014 een vervolg. 11
Ondersteuning Zorggroepen Apothekers In 2013 heeft de Zorggroep Eerstelijns Apothekers (ZELA) mede onder begeleiding van ELO haar activiteiten verder ingericht en de samenwerking met de ZEL en de overige partners in de eerste lijn geïntensiveerd. Verder is er ondersteuning geleverd bij het opstellen van het jaar- en beleidsplan, afstemming over de communicatie met de achterban en hoe je deze meer bij de zorggroep kunt betrekken. Tot slot is er input en ondersteuning geleverd aan de verschillende werkgroepen van de ZELA. Logopedisten De zorggroep Eerstelijns Logopedisten (ELL) is begeleid bij het versterken en vergroten van haar organisatiegraad alsmede bij het inventariseren wat hun positie is in de samenwerking met de verschillende disciplines. Tot slot is er input geleverd rondom de recente ontwikkelingen binnen de ketenzorg. Psychologen In samenwerking met Lijn 1 Haaglanden is begin 2013 overleg gevoerd met de psychologen van LVE Haaglanden (DWO valt hieronder) om te onderzoeken wat gedaan moet worden om de organisatiegraad van de psychologen te verhogen. Dit heeft geresulteerd in een Werkconferentie op 15 februari waaraan ruim 40 psychologen hebben deelgenomen. Het verstrekken van informatie over alle veranderingen in de GGZ en hoe de psychologen zich hierop kunnen voorbereiden waren de centrale thema s van deze bijeenkomst. Kort daarna is een vragenlijst onder de psychologen uitgezet om te inventariseren waar verdere ondersteuningsbehoeften liggen. De uitkomsten zijn gebruikt om een vervolgbijeenkomst in het najaar te organiseren. Naar aanleiding van de conferentie in februari is een groep psychologen zich gaan oriënteren op het oprichten van een zorggroep. ELO begeleidt dit traject en zal dit ook in 2014 blijven doen in de vorm van begeleiding bij het missie-/visietraject en het versterken van de onderlinge samenwerking alsook de samenwerking met stakeholders. Daarnaast is er tweemaal overleg gevoerd met verschillende kinder-/jeugdpsychologen en beleidsambtenaren van de gemeenten in het kader van de transitie jeugdzorg. 12
Ketens & Netwerken Gemeenten (transities) De komende jaren wordt een aantal grote transities doorgevoerd in het stelsel van langdurige zorg en sociale zekerheid. De eigen kracht van de burger staat hierbij centraal. De verandering die voor de eerstelijnszorg het meest in het oog springt zijn de decentralisatie en extramuralisatie van de AWBZ. De AWBZ wordt ontmanteld, waarbij delen overgaan naar de WMO en de ZVW. De gemeente krijgt tegelijkertijd ook met andere decentralisaties te maken binnen het sociale stelsel en heeft de opdracht deze in samenhang uit te voeren en met minder geld dan het Rijk voor de uitvoering van de taken voorheen nodig had. De eerstelijns zorgverleners, m.n. de huisarts, wacht de zware taak om de zorg in de wijk rond de burger meer proactief en samenhangend vorm te geven. De raakvlakken voor samenwerking van de eerste lijn en gemeenten liggen op drie niveaus: in de zorgketen (signalering en overleg over individuele patiënten), voorzieningen (afspraken over verwijzingen) en op bestuurlijk/beleidsniveau (inspelen op maatschappelijke trends, delen van visie en oplossingsrichtingen). De onderwerpen waarop huisartsen en gemeenten raakvlakken kunnen hebben zijn zeer divers 1. Zoals afgesproken met de LHV-Kring heeft ELO in het najaar van 2013 een startnotitie opgesteld met achtergrondinformatie over de transities. Samen met de Kring is geïnventariseerd welke huisartsen belangstelling hebben om samen met de gemeente de toekomst in hun eigen plaats vorm te geven. Dit heeft geresulteerd in een overzicht met contactpersonen per gemeente. De startnotitie kunnen deze huisartsen gebruiken bij de voorbereiding met collega s van het overleg in hun plaats. Eind 2013 zijn in de gemeenten Delft, Maassluis en Westland de eerste bijeenkomsten met huisartsen geweest, waarbij ook ELO betrokken is. In Pijnacker-Nootdorp en Vlaardingen worden die voorbereid. Ouderenzorg Signalen van huisartsen over de zorg voor ouderen waren voor ELO aanleiding met hen de noodzakelijke verbeterpunten te inventariseren. Direct was duidelijk dat huisartsen de problematiek van ouderen niet alleen kunnen oplossen; hiertoe is samenwerking met overige partners in zorg en welzijn essentieel. ELO heeft contact gelegd met de ZEL, Kubiek en aanbieders van verpleeghuis-, verzorgingshuis- en thuiszorg in de regio. Met name in de geriatrische netwerken in DWO en NWN vonden wij een platform waar gezamenlijk gebouwd kan worden aan een sterke ouderenzorg. ELO heeft input geleverd aan het visiedocument De krachten bundelen, waarin de partners in het Geriatrisch Netwerk NWN de koers uitzetten. In november 2013 hebben bestuurders hun fiat gegeven voor uitvoering van de beschreven visie. Mede gevoed door huisartsen uit NWN, die al langere tijd werken aan de kwaliteit van ouderenzorg in hun praktijk, is hun werkwijze in kaart gebracht. Hierbij hebben de deelnemende huisartsen van elkaar geleerd en is er een gezamenlijk kader ontstaan voor het maken van afspraken met partners. Dit kader wordt vertaald naar een ondersteuningsaanbod voor andere praktijken in 2014. Eind 2013 heeft ELO een projectidee voor een implementatiesubsidie in het kader van het Nationaal Programma Ouderenzorg ingediend voor NWN. Dit projectidee is gericht op het implementeren van het Ketenmodel Ouderen Walcheren. Een vergelijkbare vraag is door Kubiek ingediend voor DWO. Indien de subsidies worden toegekend zijn extra middelen be- 1 bijvoorbeeld ouderenzorg, jeugd, achterstandsproblemen, leefstijl, sport/bewegen, toegang tot zorg en ondersteuning van de gemeente, veiligheid, verslavingszorg, openbare GGZ, huiselijk geweld, eenzaamheid, informele en mantelzorg, infectieziekten, opvang bij rampen (GHOR) en welzijnsaanbod. 13
schikbaar om de kwaliteit van de ouderenzorg regionaal te verbeteren. ZEL/ELO en Kubiek zullen hierbij nauw samenwerken. Palliatieve Thuiszorg (PaTz) Op verzoek van 3 Palliatieve Netwerken in Zuid-Holland (waaronder DWO) en de kaderhuisartsen palliatieve zorg heeft ELO een subsidieaanvraag ingediend bij ZonMw voor het PaTzproject. Het doel van het project is het verbeteren van de palliatieve zorg in de regio. Daartoe worden samenwerkingsverbanden van huisartsen en wijkverpleegkundigen opgericht voor vroegtijdige herkenning en inzet van palliatieve zorg in de regio en het interdisciplinair delen van kennis en kunde. ELO en REOS trekken samen op in het traject en fungeren voor de eigen regio als projectleider. Daarnaast coördineert ELO het totale project. De samenwerkingsverbanden (PaTz-groepen) van huisartsen en wijkverpleegkundigen hebben 5-6 overleggen per jaar over patiënten waarvan zij verwachten dat die binnen 6 maanden komen te overlijden of die momenteel een palliatief traject doorlopen. Doel is voor deze patiënten een zorgplan op te stellen (proactieve zorg). De activiteiten in 2013 stonden o.a. in het teken van het formeren van de PaTz-groepen. In de ELO-regio zijn dit er 2: één voor Delft en één voor Westland. Daarnaast heeft afstemming plaatsgevonden met Stichting PaTz, Nivel en EMGO over het project en de daaraan verbonden onderzoeken. Ook is een Kick-off bijeenkomst voor de 5 PaTz-groepen georganiseerd. Tot slot heeft ELO de eerste bijeenkomst van elke groep begeleid. Welzijn op Recept Welzijn op Recept richt zich op preventie en de gedachte dat zorg én welzijn een rol spelen bij de gezondheid van een patiënt. Huisartsen maar ook andere zorgverleners kunnen patiënten een welzijnsarrangement voorschrijven, zoals bewegen, cultuur of zingeving. De welzijnsorganisatie gaat vervolgens met de patiënt kijken welke activiteit het beste bij de patiënt past. Delft In 2013 heeft ELO met medewerking van de welzijnsorganisatie Participe Delft een projectplan voor de implementatie van Welzijn op Recept Delft opgesteld. In dit kader zijn welzijnsarrangementen ontwikkeld en zijn afspraken gemaakt met de pilotlocatie over de verdere uitrol. Tijdens een voorlichtingsbijeenkomst op de pilotpraktijk is uitleg gegeven over de werkwijze bij verwijzing binnen Welzijn op Recept. Op basis hiervan is een werkprotocol ontwikkeld en is PR-materiaal voor het project ontworpen. Tot slot zijn alle overige betrokken organisaties en zorgverleners geïnformeerd over de pilot die eind 2013 van start is gegaan. Westland Ook in het Westland heeft ELO in 2013 een pilot voorbereid voor Welzijn op Recept. Hieraan nemen twee huisartsenpraktijken deel, die hierbij samenwerken met Vitis Welzijn. De pilots zijn per oktober gestart; in 2014 worden de eerste resultaten bekend. Vallen Op 23 april organiseerde het Geriatrisch Netwerk DWO, waar ELO deel van uitmaakt, in samenwerking met het netwerk Zorg en Techniek een netwerkbijeenkomst Bewegen om vallen te voorkomen. ELO presenteerde hier de brochure Valpreventie Delft, die is ontwikkeld met de partners uit het geriatrisch netwerk. De brochure is beschikbaar via de sites van Kubiek, GGD ZHW en ELO. Inmiddels wordt gewerkt aan een vergelijkbare brochure voor de overige gemeenten in DWO. Drie lokale samenwerkingsverbanden zijn kortdurend ondersteund bij de implementatie van de samenwerking. 14
In NWN heeft ELO samen met de ZEL een multidisciplinair netwerk Niet vallen gevormd, waarin samenwerkingsafspraken binnen de eerste lijn zijn uitgewerkt. Met name signalering van een verhoogd risico door welzijn en wijkverpleging heeft hierin veel aandacht gekregen. Met behulp van de documenten uit Delft is de samenwerking vastgelegd en aangevuld met een samenvattingskaart en sociale kaart van het valnetwerk. Deze documenten zijn beschikbaar op de ELO-site. Huisartsenpraktijk Het Anker in Maassluis heeft de uitkomsten van deze werkwijze gemeten voor de eigen patiëntenpopulatie. Bij 70% is het valrisico afgenomen door toepassing van de samenwerkingsafspraak. Integrale verloskunde De samenwerking tussen verloskundigen in NWN en het Vlietland ziekenhuis heeft nader vorm gekregen, waardoor stappen zijn gezet in het realiseren van geïntegreerde geboortezorg. In januari is een mission statement tussen het ziekenhuis en de praktijken ondertekend. Er is een werkwijze voor het gezamenlijk bespreken van intakes door de verloskundigen en de gynaecologen ontwikkeld en een gezamenlijke voorlichting aan zwangeren. ELO heeft de verloskundigen in dit proces begeleid. In het DWO-gebied heeft ELO ten behoeve van de deelnemers aan het verloskundig Samenwerkingsverband (VSV) van het Reinier de Graaf ziekenhuis een VSV-carrousel georganiseerd. De VSV-carrousel is ontwikkeld door het landelijke ROS-netwerk, in samenwerking met het Jan van Es instituut, STBN en Talmor en heeft als doel de integratie binnen het VSV te bevorderen als randvoorwaarde voor de verdere integratie van de geboortezorg. Hiermee sloot de carrousel mooi aan op de ontwikkeling van het moeder-kindcentrum in het Reinier de Graaf ziekenhuis. Aan de VSV-carrousel namen 24 professionals deel, waar onder eerste- en tweedelijns verloskundigen, gynaecologen, kinderartsen en de kraamzorg. Multidisciplinair oncologisch centrum Vlaardingen De initiatiefneemster heeft ELO gevraagd haar te ondersteunen om het idee voor een paramedisch oncologisch centrum in Vlaardingen vorm te geven. De insteek van het centrum is om meerdere disciplines onder één dak te brengen, met mogelijk een inloophuis erbij. De ondersteuning betreft de initiatieffase voor de ontwikkeling van multidisciplinaire samenwerking, verheldering van de te maken keuzes en te nemen stappen. ELO heeft het proces voor de uitwerking van het initiatief begeleid en heeft haar deskundigheid van management, organisatie en teamvorming ingebracht. ELO heeft in twee bijeenkomsten de initiatiefgroep begeleid bij de ontwikkeling van een missie, visie en een canvas (een overzicht van de belangrijkste kernelementen van een organisatie, zoals klanten, financieringsstromen en stakeholders). Daarna is de groep op afstand begeleid. In drie bijeenkomsten hebben zij zelf aan de hand van de ELO-checklist voor een samenwerkingsinitiatief gewerkt aan het formuleren van doelen en een organisatieplan. Het begeleidingstraject heeft de groep de volgende zaken opgeleverd: een missie, visie, inzicht in de belangrijkste kernelementen (canvas), organisatiedoelen en een organisatieplan. Eind 2013 was de groep bezig met nieuwe huisvesting voor de eigen praktijk en heeft men de vormgeving van de samenwerking voor het multidisciplinaire oncologische centrum on hold gezet. 15
5. Financiële rapportage 2013 De Raad van Toezicht heeft ingestemd met een negatief exploitatiesaldo en een bodem aangegeven voor de reserves. In 2013 is gewerkt aan de fusie van ELO en de ZEL per 1 januari 2014. Deze fusie heeft voorbereidingskosten en transitiekosten personeel met zich meegebracht. Hierdoor is het jaar afgesloten met een groter negatief exploitatiesaldo dan begroot. In 2013 kende ELO 3 financieringsbronnen: 5.1 Via Zorgverzekeraar DSW Het basispakket van ELO wordt bekostigd vanuit de ROS-ondersteuningsgelden. Deze financiering is gebaseerd op de beleidsregel Module regionale ondersteuning eerstelijnszorg. Het budget wordt gevormd door een bedrag per inwoner in het werkgebied. ELO heeft een contract met DSW Zorgverzekeraar en ontving in 2013 1,45 per ingeschreven inwoner in het DSW-gebied. Met DSW werd in het kader van deze beleidsregel een contract voor onbepaalde tijd afgesloten. Van het oorspronkelijke bedrag wordt ieder jaar door DSW 100.000 afgeroomd t.b.v. de Facilitaire Stichting Gezondheidszorg. 5.2 Via het Fonds AchterstandsWijken (FAW) ELO ontvangt via ZN geoormerkt geld van verschillende zorgverzekeraars om te gebruiken in de huisartspraktijken, die een substantieel aantal patiënten (minimaal 10% van de praktijkpopulatie) woonachtig in een achterstandswijk in hun praktijk hebben ingeschreven. Deze huisartsen kunnen een beroep doen op dit fonds om met innovatieve activiteiten hun workload te verlichten. Daarnaast wordt een deel van het budget besteed aan projecten die de individuele praktijken overstijgen. 5.3 Via externe bijdragen Dit zijn de bijdragen van verschillende participanten, opdrachtgevers en organisaties ten behoeve van uiteenlopende werkzaamheden, zoals voor projecten, begeleiding bij praktijkaccreditatie en coaching. Verder zitten in de externe bijdragen ook de nascholingsinkomsten. 5.4 Vrijstelling omzetbelasting ELO heeft BTW-vrijstelling voor haar primaire taak: de totstandkoming van de georganiseerde of geïntegreerde eerstelijns gezondheidszorg. Voor de uitbreiding van de ELOactiviteiten heeft de inspecteur van belasting besloten ELO te erkennen als instelling van sociale of culturele aard 2. 2 Aan de vrijstelling zijn een aantal beperkingen en uitzonderingen toegevoegd t.a.v. het maken van winst en concurrentieverhoudingen. 16
5.5 Verlies- en winstrekening 2013 Baten Ondersteuningsgelden FAW Externe bijdragen Totaal baten Begroot ( ) Realisatie ( ) Verschil ( ) 550.385 139.154 21.450 710.989 566.136 154.427 67.035 787.598 15.750 15.274 45.585 76.610 Lasten Personeelskosten incl. externen Kosten bureau en organisatie Specifieke projectkosten 470.187 129.824 161.989 530.233 135.983 215.167 60.045 6.159 53.178 Totaal lasten 762.000 881.383 119.383 Saldo -51.012-93.785-42.773 Rentebaten minus lasten Bijzonder baten en lasten Nog te besteden bedragen 3.500 0 0 5.182-52.353-21.782 1.682-52.353-21.782 Exploitatiesaldo -47.512-162.738-115.226 Bestemming Dotatie/onttrekkingen egalisatiereserve Dotatie/onttrekkingen bestemmingsreserves -51.012 0-112.459 0-61.447 0 Mutaties voorzieningen/reserves -51.012-112.459-61.447 Toevoeging/onttrekking eigen vermogen 3.500-50.279-53.779 Toelichting verlies- en winstrekening Baten: De ondersteuningsgelden vielen hoger uit dan begroot, doordat het tarief voor de ROS-module hoger bleek dan ingeschat. Ook de inkomsten voor het Fonds Achterstandswijken vielen hoger uit dan begroot als gevolg van de herijking van de postcodegebieden voor de achterstandswijken. De externe bijdragen betreffen o.a. een ZonMw subsidie Palliatieve Thuiszorg, preconceptie project Delft, subsidie Westland Welzijn op Recept. Lasten: De personeelskosten vallen hoger uit dan begroot na een herberekening en de transitiekosten personeel in verband met de fusie van ELO met de ZEL op 1 januari 2014. De hogere kosten bureau & organisatie betreffen met name voorbereidingskosten voor de fusie. De specifieke projectkosten zijn hoger dan begroot door het project Palliatieve Thuiszorg, niet begrote scholingen en uitgaven voor deelprojecten binnen het FAW zoals het verbeteren van de samenwerking tussen huisarts en wijkverpleegkundige. Rentebaten: In de realisatie zijn de rentebaten van de FAW-rekening meegenomen. Bijzondere baten en lasten: Vrijval overlopend passief uit voorgaande jaren en transitiekosten personeel. Nog te besteden bedragen: Saldo onttrekking uit reserve FAW en toevoeging aan te restitueren ondersteuningsgelden. Mutaties voorzieningen/reserves: 2013 is afgesloten met een negatief exploitatiesaldo van 162.738. Hiervan wordt 112.459 onttrokken aan de egalisatiereserve en 50.279 onttrokken aan het eigen vermogen. 17
Bijlage 1: Lijst met afkortingen AWBZ DWO ELL ELO FAW GGZ HC WSD NWN PaTz POH POH-s POH-GGZ ROS WMO ZEL ZELA ZHW ZVW Algmene Wet Bijzondere Ziektekosten Delfland, Westland en Oostland EersteLijns Logopedisten Stichting Eerstelijns Ondersteuning Fonds Achterstandswijken Geestelijke Gezondheidszorg Huisartsencoöperatie Westland, Schieland, Delfland Nieuwe Waterweg Noord Palliatieve Thuiszorg Praktijkondersteuning Huisartsen Praktijkondersteuning Huisartsen somatiek Praktijkondersteuning Huisartsen Geestelijke Gezondheidszorg Regionale Ondersteuningsstructuur Wet Maatschappelijke Ondersteuning Zorggroep Eerste Lijn Zorggroep Eerstelijns Apothekers Zuid-Holland West Zorgverzekeringswet 18
Bijlage 2: Personalia 2013 Leden Raad van Toezicht Naam Functie Harm Spijker voorzitter (vanaf 1/4/2013) Sico Kool tot 1/4/2013, Penningmeester Reinout van Bentveld lid Chris Oomen lid Ben de Koning lid (vanaf 1/4/2013) Leden programmaraad Naam Bart Bakkers Marjon Buurmans Esther Husen Diana Lobert Emerens Olthof Emilie Stassen Erik Visser Helma de Wit Annemarie Zirkzee Marianne de Roon Ronald Vervoort Beroepsgroep Apotheker Eerstelijnspsycholoog Huisarts Verloskundige Fysiotherapeut Diëtist Zorgbelang Zuid-Holland Oefentherapeut Logopedist Fysiotherapeut (vervanger) Huisarts (vervanger) Medewerkers ELO Naam Functie fte Tineke Bolsius Adviseur 0,89 Marloes Botzen Communicatiemedewerker 1.00 Sandra van Det-Voogt Adviseur 0,75 Adrie de Jong Directeur 0,89 Dénise van Kampen Office manager 0,75 Yvonne Schoenmakers Adviseur 0,78 Daniëlle Vissers Adviseur 1,00 Totaal 6,06 Ziekteverzuim in 2013: 2,2% 19
Bijlage 3: Overzichten activiteiten en resultaten in 2013 Kernactiviteit Doelstelling in 2013 Vervolg in 2014 Kennis & Informatie Advies en ondersteuning bij opstellen - communicatieplan ELO Forum (LinkedIn) - Palliatieve netwerken ingetrokken ROS-Wijkscan +/- x Sportimpuls + Afhankelijk van aanvraag Zelfmanagement i.s.m. de ZEL +/- x Scholingen & Bijeenkomsten 3 ROS en symposium - Geboortecarrousel + GGZ-café + x Multidisciplinaire scholing: palliatieve zorg + x Multidisciplinaire scholing: eetstoornissen + Multidisciplinaire scholing: Perifeer arterieel - vaatlijden (ZEL) Multidisciplinaire scholing: Huiselijk geweld + x & Kindermishandeling Multidisciplinaire scholing: GGZ-scholingen + x (2 à 3) Multidisciplinaire scholing: Recht en Regels - Multidisciplinaire scholing: Empowerment +/- carrousel (ism KOEL) Monodisciplinaire scholing: Empowerment +/- OT Nascholingen met ZEL - Samenwerkingskit en -workshop - Symposium ELO-ZEL + x Themacafé op aanvraag + Zorgcafés + (m.u.v. van Hoek van Holland en Midden Delfland, geen behoefte aan) Zorgmail / Elektronische communicatie +/- Praktijk & Organisatie Beheer Fonds Achterstandswijken (FAW) + x Business-Modelling workshop +/- FAW-deelprojecten: - Bijeenkomst met workshops over zes etnische groepen - Voorlichtingsbijeenkomsten voor Niet-westerse allochtonen in Delft en NWN - Bijeenkomst over eergerelateerd geweld - Scholing voor doktersassistenten - Samenwerking huisarts wijkverpleging - Huisartsconsult voor onverzekerden - - - + + + x x x x x x (afronding) x 20
POH GGZ + x POH somatiek + x Ondersteuningsvraag Argos: samenwerking ingetrokken huisarts - wijkverpleging (Voorbereiding) Basis-GGZ + x Zorggroepen Platform zorggroepen + x Apothekers + x Eerstelijns psychologen + x Logopedisten + x Verloskundigen + x Ketens & Netwerken Academische werkplaats Zwangerschap + x en geboorte Better in Better ou(d)t - Ketenzorg ism ZEL (Diabetes) - Geriatrisch netwerk NWN + x Geriatrisch netwerk DWO + x Lichamelijk Onverklaarde Klachten +/- x MOVIT - Multidisciplinair oncologisch centrum + x Vlaardingen Netwerk huisarts-oefentherapeutfysiotherapeut +/- (HOF) Vlaardingen Platform geboortezorg - Verloskundigen + x Samenwerking verloskundigen NWN & + x Vlietland ziekenhuis Valpreventie DWO + x Valinterventie NWN + x Welzijn op Recept Delft + x Welzijn op Recept Westland + x Externe financiering PaTz + x Coaching + Als onderdeel van projecten, bijv. i.h.k.v. zelfmanagement module Praktijkaccreditatie + x Legenda + Behaald +/- Gedeeltelijk behaald - Niet behaald x Vervolg in 2014 21