Jaarrekening 2011 Programmarekening & Balans Bijlagen



Vergelijkbare documenten
De bij het opstellen van de jaarrekening gehanteerde uitgangspunten hebben betrekking op:

Toelichting op de balans per 31 december 2010

Jaarrekening 2010 Programmarekening & Balans Bijlagen

Jaarstukken Jaarrekening. Gemeente Staphorst Jaarrekening

Jaarrekening Datum: 27 mei Bestuurlijk verantwoordelijk: College van B&W Hof van Twente. Coördinatie en eindredactie: Financiële Zaken

Erratum bij de rekening 2009

Deel II. Jaarrekening

OPERAM JAARREKENING FINANCIEEL JAARVERSLAG 2017

JAARSTUKKEN 2017 BATEN EN LASTEN

Rafael gemeente De Rank T.a.v. het bestuur Ringvaartweg AC ROTTERDAM. Jaarrekening 2014

Nota reserves en voorzieningen

Jaarrekening 2015 Stichting Bibliotheek De Kempen. versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI

Jaarrekening Datum: 27 mei Bestuurlijk verantwoordelijk: College van B&W Hof van Twente. Coördinatie en eindredactie: Financiële Zaken

2.3 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling

Addendum jaarverslag en -rekening 2015

Jaarrekening: Overige gegevens: Jaarrekening 2010 van Permar Energiek BV I N H O U D S O P G A V E : -Balans per 31 december

Stichting Instituut Fondsenwerving. gevestigd te Utrecht. Rapport inzake de Jaarrekening 2014

Stichting Beheer Warenar Kerkstraat HE Wassenaar

FINANCIEEL VERSLAG OVER HET BOEKJAAR Stichting Theater op Katendrecht Sumatraweg ZP ROTTERDAM

Jaarrekening 2014 Stichting Bibliotheek De Kempen. versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI

ACTIVA Ultimo 2016 Ultimo Immateriële vaste activa 0 0. Materiële vaste activa

Nota Reserves en Voorzieningen

31 december Liquide middelen Saldo 31 december Totaal reserves en fondsen

JAARREKENING 2014 STICHTING OPENBARE BIBLIOTHEEK OLST-WIJHE

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop

Jaarrekening 2013 Stichting Bibliotheek De Kempen. versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI

Notitie software Mei 2007

1.1 Balans per 31 december Resultatenrekening over Kengetallen Kasstroomoverzicht over

JAARSTUKKEN 2017 ROM-D HOLDING NV

Jaarrekening 2014 Stichting Openbare Bibliotheek Gouda

Stichting Thus, Zevenaar. 1 BALANS PER 31 DECEMBER 2015 (na resultaatbestem m ing) 31 december december 2014 ACTIVA

Samengevoegd College Hageveld en Hageveld Beheer

Jaarbericht Weller Wonen Holding BV 2015

Handelsregister Kamer van Koophandel te Woerden, dossiernummer

Vorderingen en overlopende activa Effecten Liquide middelen

FINANCIEEL VERSLAG 2014 STG. TUIN LAAG OORSPRONG OOSTERBEEK

Jaarrekening Stichting Cardo

Avalex Verkorte jaarrekening 2011 Balans, Resultatenoverzicht en beknopte toelichting

concept Jaarrekening 2009 Milieudienst Regio Alkmaar

Handelsregister Kamer van Koophandel te Woerden, dossiernummer

Jaarrekening Stichting Cardo

Rapportage Stichting Vrienden van Convivio

Addendum/Erratum bij de jaarrekening 2005 van de Provincie Noord-Brabant

TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2009

Richting. Vijfheerenlanden. Bijlagen bij rapportage HAALBAARHEIDSONDERZOEK VIJFHEERENLANDEN DEEL 1

Sien gevestigd te Houten. Financiële verantwoording 2017

1. Algemeen 1 2. Bestuur 1 3. Resultaat 1 4. Fiscale positie 2

1. JAARREKENING Stichting Beeldende Kunst Noord-Kennemerland mei 2017

Financieel verslag Stichting Tuin Laag Oorsprong. Oosterbeek

Financieel verslag Stichting Tuin Laag Oorsprong. Oosterbeek

1. Algemeen 1 2. Bestuur 1 3. Resultaat 1 4. Fiscale positie 2

Jaarrekening 2012 Stichting Bibliotheek De Kempen. versie t.b.v. het voldoen aan publicatieplicht ANBI

De raad van de gemeente Tholen. Tholen, 31 mei Onderwerp: Jaarstukken gemeente Tholen Geachte raad,

1.1 Balans per 31 december Resultatenrekening over Kengetallen Kasstroomoverzicht over

PUBLICATIEVERSLAG van. Stichting Hervormde Jeugdfederatie te Hendrik-Ido-Ambacht

Jaarrekening Stichting Vrienden van Dôme

Iv3-Informatievoorschrift-2017 Provincies

Rafael gemeente De Rank T.a.v. het bestuur Ringvaartweg AC ROTTERDAM. Jaarrekening 2016

1. JAARREKENING Stichting Beeldende Kunst Noord-Kennemerland mei 2016

Jaarrekening Stichting Bibliotheek Krimpenerwaard

Financiele gegevens Stichting Hospice Hoeksche Waard

VOORBEELD JAARREKENING B.V. TE HOOFDDORP. Rapport inzake jaarstukken 2010

FINANCIEEL VERSLAG 2015 STG. TUIN LAAG OORSPRONG OOSTERBEEK

JAARREKENING 2014 STICHTING OPENBARE BIBLIOTHEEK RAALTE

Jaarrekening Stichting Open Mind Amsterdam. Inhoudsopgave:

Stichting Kennisbank Filantropie Hilversum. Jaarrapport 2014

Regeling waardering en afschrijving activa 2016 Belastingsamenwerking Gouwe-Rijnland (BSGR)

Aan het bestuur van Stichting Cleansing Stream Ministries Nederland te Puttershoek. Rapport inzake jaarstukken juni 2017

ANBI Publicatie Stichting DOB Equity, Amsterdam

Jaarrekening Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad

ERRATA II OP PROGRAMMAREKENING 2015

Stichting Steun Sonshine

Aan het bestuur van Stichting Theater op Katendrecht Sumatraweg ZP ROTTERDAM. Rapport inzake de jaarstukken over 2016

Ingevolge artikel 396 lid 7 Titel 9 Boek 2 BW is afgezien van het opstellen van een bestuursverslag over 2012.

STICHTING HOOP VOOR ALBANIË TE MAASDIJK. Rapport inzake jaarstukken mei 2016

Stichting Cleansing Stream Ministries Nederland, te Puttershoek. Rapport inzake jaarstukken maart 2016

Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Vorderingen Liquide middelen

Balans per 31 maart 2016 (na resultaatbestemming)

FINANCIEEL JAARRAPPORT 2014 STICHTING EXPLOITATIE MUSEUM ELISABETH WEESHUIS TE CULEMBORG

JAARREKENING 2012 ROM-D HOLDING NV

STICHTING HOOP VOOR ALBANIË TE MAASDIJK. Rapport inzake jaarstukken juni 2015

Handelsregister Kamer van Koophandel te Plaats KvK, dossiernummer

Jaarbericht Weller Wonen Holding BV 2014

Stichting Beheer Warenar Kerkstraat HE Wassenaar

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Heiloo

Jaarbericht Weller Wonen Holding BV 2016

Nota reserves en voorzieningen 2017 Eijsden-Margraten

Stichting Velorama gevestigd te Nijmegen. Financiële verantwoording 2015 Balans Staat van baten en lasten Toelichting

Jaarrekening Stichting Openbare Bibliotheek Zoetermeer

Vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa Vorderingen Liquide middelen

Jaarrekening. Stichting Nederlands Museum voor de Pluimveehouderij Barneveld

Jaarrekening. Stichting Nederlands Museum voor de Pluimveehouderij Barneveld

Financieel verslag Nederlandse Bowling Federatie Veenendaal

STICHTING MUSEUM VAN DE TWINTIGSTE EEUW KRENTENTUIN DG HOORN PUBLICATIERAPPORT 2018

WALDO STICHTING TE ODIJK. Jaarrekening januari 2015

Jaarverslaggeving Stichting Steun Thuis in West

Stichting Vrienden Toon Hermans Huis te Amersfoort

STICHTING MUSEUM VAN DE TWINTIGSTE EEUW KRENTENTUIN DG HOORN PUBLICATIERAPPORT 2015

Moyee Nederland B.V. te Amsterdam. Rapport inzake de balans en winst-en-verliesrekening over de periode van tot en met

STICHTING METAAL- EN ELECTRO OPLEIDINGEN TWENTE TE HENGELO (OV.) JAARRAPPORT 2015/2016

Transcriptie:

Jaarrekening 2011 Programmarekening & Balans Bijlagen Datum: 29 mei 2012 Bestuurlijk verantwoordelijk: college van B & W Hof van Twente Coördinatie en eindredactie: Financiële zaken

INHOUDSOPGAVE Blz.: Inleiding 1 Programmarekening en balans Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 7 Balans 10 Programmarekening 13 Toelichtingen toelichting op de balans 17 toelichting op de programmarekening 27 toelichting op de algemene dekkingsmiddelen 51 overzicht incidentele baten en lasten 55 Vaststelling door raad 59 Controleverklaring 63 Bijlagen: Overzicht van baten en lasten per kostencategorie 67 Staat van personele sterkte en personeelslasten 68 Analyse begrotingsafwijkingen en rechtmatigheid 69 Kredietoverzicht 2011 71 Staat van Reserves (incl. toelichting) 110 Staat van Voorzieningen (incl. toelichting) 116 Staat van opgenomen langlopende geldleningen 117 Staat van uitzettingen 118 Staat van gegarandeerde geldleningen 120 Overzichten grondcomplexen 121 Bijlage Single Information, Single Audit (SiSa) 122 Bijlage IMG 127

Inleiding

Inleiding De jaarstukken 2011 worden gepresenteerd in een tweetal afzonderlijke documenten, namelijk: 1. Jaarverslag: Programmaverantwoording Paragrafen 2. Jaarrekening: balans inclusief toelichting programmarekening inclusief toelichting bijlagen (incl. de verplichte SiSabijlage in het kader van Single Information Single Audit) Tevens is in het kader van de vereenvoudiging van de beleid en budgetcyclus de 1 e Berap 2012 in het jaarverslag opgenomen. Het betreft hier de beleidsverantwoording over de 1 e periode van het begrotingsjaar 2012. In deze inleiding zullen wij nader ingaan op: de verklaring van het jaarrekeningresultaat (inclusief een beknopte analyse) een voorstel tot bestemming van het jaarrekeningresultaat. Verklaring jaarrekeningresultaat De programmarekening 2011 laat na tussentijdse bestemming een batig saldo zien van 1.119.040 Dit saldo is als volgt tot stand gekomen: (bedragen x 1.000,) Saldo programma's 43.310 Nadeel Saldo algemene dekkingsmiddelen 43.508 Voordeel Tussentijds resultaat 198 Voordeel Tussentijdse mutaties van reserves via Raadsbesluiten (resultaatbestemmingen): AF: Toevoegingen aan reserves 12.249 BIJ: Onttrekking uit reserves 13.170 921 Voordeel Resultaat na tussentijdse resultaatbestemming 1.119 Voordeel 1

Bestemming jaarrekeningresultaat 2011 Zoals hiervoor reeds is vermeld, bedraagt het batig jaarrekeningresultaat 2011 na bestemming 1.119.040. Dit resultaat komt onder ander tot stand doordat een aantal budgetten om uiteenlopende redenen in 2011 niet tot besteding zijn gekomen maar in 2012 zullen worden besteed. Hieronder is een overzicht opgenomen waarvan de gemeenteraad (conform de vastgestelde regeling budgetoverheveling ) reeds bij raadsbesluit van 14 februari 2012 heeft besloten het restant over te hevelen naar het dienstjaar 2012. Progr Overzicht budgetoverheveling 2011 2012 Bedrag 1 Veiligheidsmonitor 14.580 1 Vervangen tractie gladheidsbestrijding (zoutstrooier) 25.000 5 Transitie peuterspeelzalen 63.756 5 Privatisering tennis 42.716 5 Programmeur / beheerder 't Gijmink 55.800 6 Project de Kanteling 78.863 1/5 Bedragen < 10.0000 (Toetsingscommissie functiewaardering en gymzaal Kievitsstraat) 13.620 Totaal 294.335 Het resultaat van de programmarekening 2011 is na tussentijdse bestemming, een batig saldo van 1.119.040 De belangrijkste verklaringen voor het voordelige resultaat zijn: Gedeeltelijke vrijval voorziening Essent ten gunste van de exploitatie van 197.000. Bij de verkoop van Essent aan RWE is voor de afwikkeling vande Cross Border Leases (CBL) een zogenaamd CBL fonds in het leven geroepen. Een groot deel van de vordering is in 2011 beëindigd en uitgekeerd aan de aandeelhouders. Diverse incidentele budgetonderschrijdingen tot een totaal bedrag van 294.335, die in 2011 niet tot besteding hebben geleid maar waarvan de uitgaven in 2012 zullen plaatsvinden. Bij het voorstel tot budgetoverheveling 20112012 (raadsbesluit 1422012) heeft de raad besloten deze middelen vanuit de algemene reserve in 2012 weer beschikbaar te stellen. Een nieuw meerjarenprogramma plattelandsvernieuwing 2009 2013 is, naast de vigerende afspraken, met de provincie overeengekomen. Voor cofinanciering voor deze plattelandsvernieuwing zijn voor een bedrag van 605.000 reeds verplichtingen aangegaan. In 2012 zal hiervoor een nader raadsvoorstel worden gedaan om dit bedrag beschikbaar te stellen ten laste van de algemene reserve. Algemene uitkering 524.000. Dit betreft de effecten uit de september en december circulaire en zijn voor het overgrote deel het gevolg van een correctie op netto rijksuitgaven over de jaren 2009 tot en met 2011. Niet geraamde subsidie Binnenstedelijke vernieuwingen 610.000 Het restant is een saldo van voor en nadelen binnen de programma s. Hiervoor wordt verwezen naar de toelichting op de programmarekening. 2

Hierin zijn onder andere begrepen de lagere uitgaven ten behoeve van het onderhoud aan de huisvesting onderwijs ad 32.783 en het subsidie ten behoeve van de nieuwbouw van clubhuis en kleedkamers G.M.H.C. ad 157.203. Gelet op het voorgaande wordt voorgesteld het jaarverslag en de jaarrekening 2011 vast te stellen en het positief rekeningsresultaat vast te stellen op 1.119.040 Voorgesteld wordt van het rekeningresultaat 2011 ad 1.119.040: Conform eerdere besluitvorming een bedrag ad 197.000 in verband met de vrijval van de voorziening Essent toe te voegen aan de reserve Majeure Projecten; Een bedrag ad 32.783 wegens niet bestede middelen aan het onderhoud van onderwijsgebouwen toe te voegen aan de voorziening huisvesting onderwijs; In te stemmen met het treffen van een voorziening nieuwbouw van clubhuis en kleedkamers G.M.H.C.voor een bedrag van 157.203 Het subsidiebedrag van 610.000 binnenstedelijke vernieuwingen toe te voegen aan de reserve bovenwijkse voorzieningen. Het restant van het rekeningresultaat ad 122.054 toe te voegen aan de algemene reserve. Tenslotte nog het volgende. Het rekeningsresultaat sluit met een batig saldo van 1.119.040. Hierbij dient wel in ogenschouw te worden genomen dat in 2012 naast de hierboven voorgestelde toevoeging aan de algemene reserve van 122.054 op basis van de door uw raad vastgestelde budgetoverheveling een bedrag ad 294.335 aan de algemene reserve wordt onttrokken. Dat geldt ook voor de benodigde gelden voor reeds aangegane verplichtingen met betrekking tot de cofinanciering voor plattelandsvernieuwing ( 605.000). De tussentijdse resultaten van de grondexploitatie van in totaal 550.000 zijn, conform de Nota Reserves en Voorzieningen, toegevoegd aan de reserve Grondexploitatie. De toegevoegde winstnemingen zijn: complex De Braak West 300.000 De Esch gebied 2 150.000 Rozenstraat 15.000 School Bentelo 60.000 Borre 25.000 Voor de Waterlanden is bij de 2 e bestuursrapportage 2011 een voorziening getroffen van 3.300.000 ten laste van de algemene reserve. Aan de reserve bovenwijkse voorzieningen is een bedrag van 143.168 toegevoegd. 3

4

Programmarekening + balans 5

6

GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING EN RESULTAATBEPALING. Inleiding De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten 2004 (BBV) daarvoor geeft. In de afgelopen periode heeft de commissie BBV een aantal stellige uitspraken, aanbevelingen en wijzigingen gedaan voor toepassing van het BBV. De raad heeft op 14 februari 2012 een separaat besluit genomen over budgetoverheveling van 2011 naar 2012 voor een bedrag van 294.335 Grondslagen voor de bepaling van baten en lasten Bij de bepaling van de baten en lasten is het toerekeningsbeginsel gehanteerd. Dit wil zeggen, dat de baten en lasten, alsmede de risico s, die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, zoveel mogelijk worden verwerkt in de jaarrekening van dat jaar. De gekozen waarderingsgrondslagen bepalen voor een belangrijk deel de baten en lasten (b.v. het afschrijvingsbeleid). Afschrijving op activa vindt plaats conform de Evaluatie van de nota over het gemeentelijk afschrijvingsbeleid zoals vastgesteld in september 2006. Ten aanzien van de waardering van de activa wordt eveneens verwezen naar de toelichting op de balans. De bespaarde rente op eigen financieringsmiddelen ad. 1.323.000 is in het geheel ten gunste gebracht van de overige algemene dekkingsmiddelen. Hierbij wordt een percentage van 3% gehanteerd. De onverdeelde saldi van de (hulp)kostenplaatsen worden verantwoord onder programma 1 Burger en bestuur (bestuurlijk product 960). De hulpkostenplaatsen (i.c. Huisvesting, Algemeen Beheer, Tractie en Personeelskosten) en de afdelingskostenplaatsen die hoofdzakelijk indirect productief werkzaam zijn (i.c. de afdeling Facilitaire Zaken, de taakvelden Financiële Zaken en P&O en Concerncontrol) worden verdeeld conform de begroting. De overige afdelingskostenplaatsen worden doorbelast op basis van voorcalculatorische tarieven vermenigvuldigd met het werkelijk aantal uren op basis van tijdschrijven. Waarderingsgrondslagen Algemeen De balans vormt een vast onderdeel van de jaarrekening. De balans is vooral van betekenis omdat zij, te samen met de toelichting daarop, op systematische wijze informatie verschaft over de samenstelling van de bezittingen, het vermogen en de schulden aan het eind van het dienstjaar en over de ontwikkelingen daarvan. De balans vormt daarmee het sluitstuk van de financiële administratie. De balans per 31 december 2011 is opgesteld rekening houdend met het Besluit Begroting en Verantwoording gemeenten en provincies (B.B.V.). De activa en passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde, tenzij een andere grondslag wordt vermeld. Vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijging c.q. vervaardigingprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn. 7

De materiële vaste activa met een economisch nut zijn gewaardeerd tegen de verkrijging of vervaardigingprijs. Bij de evaluatie van het gemeentelijk afschrijvingsbeleid in september 2006 is afgesproken dat over de gehele linie (dus zowel voor investeringsbijdragen van derden, als bij onttrekkingen aan reserves) de brutomethode zal worden gehanteerd. Dat wil zeggen dat we afschrijvingsreserves en investeringsbijdragen inzetten als dekkingsmiddelen voor de kapitaallasten van de investeringen met economisch nut. De materiële vaste activa met uitsluitend een maatschappelijk nut zijn eveneens gewaardeerd tegen de verkrijgings of vervaardigingsprijs, waarbij ook vanaf 2008 de zgn. nettomethode wordt gehanteerd. Gronden uitgegeven in erfpacht De in erfpacht uitgegeven percelen zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs (i.c. de waarde die bij eerste uitgifte als basis voor de canonberekening in aanmerking is genomen). Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Leningen aan woningbouwcorporaties en overige langlopende geldleningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Bijdragen aan activa in eigendom van derden zijn gewaardeerd op het bedrag van de verstrekte bijdragen, verminderd met afschrijvingen. Deze bijdragen worden alleen geactiveerd als deze bijdrage kan worden teruggevorderd als deze derde in gebreke blijft. In de beginbalans 2011 is heeft een correctie plaatsgevonden. Dit betreft een mutatie van 651.000 van materiele vaste activa naar financiële vaste activa in verband met een stelselwijziging. Vlottende activa Voorraden grond Complexen zonder kostprijsberekening zijn opgenomen (onder de voorraden grond en hulpstoffen) tegen de totaal gemaakte kosten vermeerderd met bijgeschreven rente en verminderd met de opbrengsten wegens grondverkopen. De andere complexen zijn gewaardeerd tegen de aanschaffings of vervaardigingskosten, inclusief de aan de boekwaarde toegerekende rente onder aftrek van verkoopopbrengsten en overige bijdragen. Indien de boekwaarde van het complex in de toekomst niet kan worden terugverdiend heeft waardering tegen de lagere marktwaarde plaatsgevonden door het vormen van een voorziening. Tussentijds gerealiseerde resultaten worden als zodanig afzonderlijk gepresenteerd bij de toelichting op de programmarekening. Deze werkwijze is conform de nota Winstneming bij Grondexploitaties die door de raad is vastgesteld in 2006. De baten en lasten met betrekking tot de grondexploitatie zijn opgenomen in de algemene dienst en vermeld onder programma 3 Wonen en werken: kernen en platteland (bestuurlijk product 830). Bij de presentatie van de financiële gegevens is uitgegaan van de bouwgrondexploitatie als een meerjarig productieproces. Gereed product en handelsgoederen Gerede producten worden gewaardeerd tegen de kostprijs of tegen de marktwaarde indien de marktwaarde lager is dan de kostprijs. Onder deze noemer is tevens de waarde van de grondvoorraad op het tijdelijk gronddepot aan de Wheeweg te Goor opgenomen. Deze waarde is bepaald aan de hand van de prijzen, die gangbaar zijn wanneer bij projecten bijvoorbeeld in de wegenbouw grond opgebracht moet worden. 8

Vorderingen en overlopende activa De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. De voorziening wordt bepaald op basis van de geschatte inningskansen. Bijstandsvorderingen Als gevolg van de invoering van de Wet Werk en Bijstand (W.W.B.) zijn gemeenten eigenrisicodrager geworden ten aanzien van de bijstandsverlening. Dit heeft grote consequenties voor de waardering van de bijstandsvorderingen in onze balans. De omstandigheid dat de eventuele baten uit verhaal en terugvordering in het verleden grotendeels toekwamen aan het Rijk (75%) heeft ertoe geleid, dat in onze balans de bijstandsvorderingen per saldo op nihil werden gewaardeerd. De inbaarheid van dit soort vorderingen werd zodanig twijfelachtig geacht, dat er voorzichtigheidshalve maar beter voor 100% voorzien kon worden. Onder de Niet uit de balans blijkende vorderingen/bezittingen werd e.e.a. dan nader toegelicht. Met de invoering van de W.W.B. is tevens de rijksaanspraak op onze bijstandsvorderingen komen te vervallen. Dit heeft echter als consequentie dat onze bijstandsvorderingen nu reëel gewaardeerd worden. De twijfelachtigheid blijft bestaan. Dus is er alle reden om een voorziening voor dubieuze debiteuren te treffen. Vooralsnog hebben wij onze waardering, evenals vorig jaar, vastgesteld aan de hand van de volgende uitgangspunten: de vorderingen uit verstrekte krediethypotheken worden gewaardeerd tegen 100% van de nominale waarde; de overige bijstandsvorderingen worden gewaardeerd tegen 10% van de nominale waarde. Liquide middelen en overlopende posten Deze activa worden tegen nominale waarde opgenomen. Vreemd vermogen Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. De pensioenverplichting ten behoeve van de wethouders is echter op de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige uitkeringsverplichtingen gewaardeerd. De onderhoudsegalisatievoorzieningen stoelen op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van) de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin rekening is gehouden met de kwaliteitseisen die ter zake geformuleerd zijn. In de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen die is opgenomen in het jaarverslag is het beleid ter zake nader uiteengezet. Begin 2009 zijn diverse onderhoudsplannen geactualiseerd en zijn de onderhoudsvoorzieningen op basis van deze plannen op peil gebracht. Vaste schulden Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Vlottende passiva De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Borg en garantstellingen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten de telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. 9

Activa Bedragen x 1.000,= Ultimo 2010 Ultimo 2011 Immateriële vaste activa 829 1.022 Kosten van onderzoek en ontwikkeling 821 1.016 Overige immateriële vaste activa 8 6 Materiële vaste activa 75.980 81.244 Investeringen met een economisch nut 75.818 79.296 Gronden uitgegeven in erfpacht 15 15 Invest. in de openbare ruimte met uitsl. een maatschappelijk nut 147 1.933 Financiële vaste activa 19.347 18.340 Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen 1.465 1.441 Leningen aan deelnemingen 5.644 5.644 Leningen aan woningbouwcorporaties 2.016 1.005 Overige langlopende leningen 3.545 3.383 Overige uitzettingen 3.287 2.994 Bijdrage aan activa in eigendom van derden 3.391 3.872 Voorraden 14.375 9.887 Grond en hulpstoffen: gronden die nog niet in exploitatie zijn genomen 11.821 8.867 Onderhanden werk: gronden die in exploitatie zijn genomen 2.509 974 Gereed produkt en handelsgoederen 45 46 Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter 27.546 26.235 dan één jaar Vorderingen op openbare lichamen 4.013 4.240 Verstrekte kasgeldleningen/termijndeposito's 20.068 18.617 Rekeningcourant verhoudingen met nietfinanciële instellingen 78 78 Overige vorderingen 3.387 3.300 Liquide Middelen 117 167 Kassaldi 9 11 Bank en girosaldi (positief) 107 156 Overlopende activa 1.667 1.638 Van Nederlandse overheden nog te ontvangen voorschotbedragen specifieke uitkeringen 786 775 Overige nog te ontvangen en vooruitbetaalde bedragen 881 863 Totaal activa 139.861 138.533 10

Passiva Bedragen x 1.000,= Ultimo 2010 Ultimo 2011 Eigen vermogen 84.109 84.307 Algemene Reserve 12.924 8.238 Reserve Grondexploitatie 0 1.740 Bestemmingsreserves 69.480 73.210 Resultaat nà bestemming 1.705 1.119 Voorzieningen 3.320 2.506 Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's 1.530 1.354 Onderhoudsegalisatievoorzieningen 1.587 983 Door derden beklemde middelen met een spec. bestedingsrichting 203 168 Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer 38.997 36.840 Onderhandse leningen van: pensioenfondsen en verzek.instellingen 145 127 binnenlandse banken en overige financiele instellingen 38.848 36.709 Waarborgsommen 4 4 Netto vlottende schulden met een looptijd < 1 jaar 7.235 6.810 Schulden 3.609 3.893 Kas, bank en girosaldi (negatief) 3.626 2.916 Overlopende passiva 6.200 8.071 Ontvangen voorschotbedragen van Europese en Nederlandse Overheid 3.794 7.348 Overige Vooruitontvangen bedragen 99 208 Overige nog te betalen en overlopende passiva 2.307 515 Totaal passiva 139.861 138.533 Gewaarborgde geldleningen: 10.633 10.038 11

12

Programmarekening 2011 Programma's: 1 Burger en bestuur 2 Veiligheid en regels 3 Wonen en werken 4 Leefomgeving 5 Welzijn en onderwijs 6 Werk, inkomen en zorg Subtotaal programma's: (bedragen x 1.000) Primitieve Begroting Rekening begroting na wijziging 2011: 2011: 2011: Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo Lasten Baten Saldo 7.207 2.315 4.892 8.184 2.403 5.781 6.030 660 5.370 5.988 1.053 4.935 6.004 913 5.091 5.620 812 4.808 7.311 4.122 3.189 15.223 6.234 8.989 14.874 9.086 5.789 15.074 8.203 6.871 16.153 8.293 7.860 15.013 8.605 6.409 15.233 1.490 13.743 15.985 1.663 14.322 14.395 2.231 12.164 17.769 9.075 8.694 18.406 9.419 8.987 19.364 10.594 8.770 68.582 26.258 42.324 79.955 28.925 51.030 75.298 31.988 43.310 Algemene dekkingsmiddelen: Lokale heffingen Algemene uitkering Dividend Saldo financieringsfunctie Overige alg. dekkingsmiddelen Subtotaal alg. dekkingsmidd.: 0 5.918 5.918 5.898 5.898 0 5.902 5.902 0 28.844 28.844 29.095 29.095 0 29.619 29.619 52 1.359 1.307 52 4.369 4.317 75 4.450 4.375 0 0 0 0 0 0 1.821 1.428 393 340 2.940 2.600 340 3.821 3.481 325 4.330 4.005 392 39.061 38.669 392 43.183 42.791 2.221 45.729 43.508 Onvoorzien 25 0 25 19 0 19 0 0 0 Resultaat voor bestemming: 68.999 65.319 3.680 80.366 72.108 8.258 77.519 77.717 198 Resultaatbestemming: Ten gunste/laste van programma's: 1 Burger en bestuur 2 Veiligheid en regels 3 Wonen en werken 4 Leefomgeving 5 Welzijn en onderwijs 6 Werk, inkomen en zorg Ten gunste/laste van Algemene dekkingsmiddelen: 275 1.091 816 1.359 2.559 1.200 1.662 1.873 211 1.700 2.200 500 0 0 0 0 500 500 500 250 250 500 6.426 5.926 1.193 3.912 2.719 294 610 316 414 1.740 1.326 732 2.526 1.794 1.340 2.230 890 2.188 3.699 1.511 3.514 2.571 943 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Lokale heffingen Algemene uitkering Dividend Saldo financieringsfunctie Saldo comp. BTW en uitk. BCF Overige alg. dekkingsmiddelen 0 0 0 59 0 59 59 0 59 0 0 0 2.350 0 2.350 2.404 0 2.404 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 287 287 0 287 287 0 287 287 84 1.205 1.121 1.089 1.506 417 2.685 1.501 1.184 Subtotaal resultaatbestemming: 4.193 7.873 3.680 7.959 16.217 8.258 12.249 13.170 921 Resultaat na bestemming: 73.192 73.192 0 88.325 88.325 0 89.768 90.887 1.119 13

14

Toelichtingen 15

16

TOELICHTING OP DE BALANS In deze toelichtingen zijn conform de BBV diverse verloopoverzichten opgenomen van de verschillende balansrubrieken. Een uitgebreide specificatie van de balanspost "Vaste Activa" (opgenomen in de Staat van Investeringen) ligt bij de jaarrekening ter inzage. In de bijlagen is een kredietenverslag opgenomen. Deze bijlage geeft een inzicht in de uitgevoerde investeringen in 2010, alsmede in de ontwikkelingen ten opzichte van de beschikbaar gestelde kredieten. Deze zijn echter niet gerubriceerd op balansvolgorde. Evenmin is een onderscheid aangebracht tussen investeringen met een economisch nut en investeringen met uitsluitend een maatschappelijk nut. ACTIVA 1 VASTE ACTIVA Vaste activa zijn voor langere tijd vastgelegde vermogensbestanddelen die niet op korte termijn in liquide middelen zijn om te zetten. De regels met betrekking tot activering (wat mag nog geactiveerd worden en wat moet worden geactiveerd) en waardering (wanneer mag een onttrekking aan een reserve of een bijdrage van derden rechtstreeks in mindering worden gebracht op de boekwaarde) zijn onder het BBV 2004 ingrijpend gewijzigd. In bijlage 1 van de evaluatienota "Gemeentelijk Afschrijvingsbeleid" wordt een overzicht gegeven van de te hanteren afschrijvingstermijnen voor investeringen van de gemeente Hof van Twente, waarbij wordt uitgegaan van de economische en de technische levensduur dan wel de kortste van beide. Kortheidshalve verwijzen wij naar deze bijlage. Wel merken wij hierbij nog het volgende op: * In principe gelden de afschrijvingstermijnen uit bijlage 1 van de Nota Gemeentelijk Afschrijvingsbeleid. In de volgende gevallen kan daarvan afgeweken worden: Tegenover de investering staat een meerjarige subsidie; Het streven is om investeringen met maatschappelijk nut afhankelijk van de budgettaire mogelijkheden ineens ten laste van de exploitatie te brengen. Om dezelfde reden kan het college in voorkomende gevallen voorstellen doen om positieve rekeningresultaten aan te wenden voor extra afschrijvingen; Investeringen met een economisch nut onder de 5.000 worden ineens afgeschreven. Als de investering teniet gaat wordt het restant van de boekwaarde eveneens in één keer afgeboekt ten laste van het resultaat. Investeringen in tractie mogen in geval van een "ideaalcomplex" ineens ten laste van een vast budget in de exploitatie worden gebracht. * Conform genoemde bijlage worden bij onderstaande investeringen de volgende afschrijvingstermijnen gehanteerd: brandweermaterieel 7 15 jaar bruggen (van hout tot beton) 15 50 jaar fietspaden (aanleg) 40 jaar (investeringen aan) gebouwen 15 40 jaar openbaar groen (aanleg) 25 jaar openbare verlichting (aanleg) 25 jaar parkeervoorzieningen 30 jaar riolering 15 60 jaar scholen (excl. grond) 15 40 jaar sportaccommodaties 10 30 jaar wegen inclusief reconstructie 20 30 jaar Voor de overige gehanteerde afschrijvingstermijen wordt verwezen naar de nota afschrijvingsbeleid 1.1 Vaste (im)materiële activa De vaste activa bestaat uit de volgende onderdelen: 2010 2011 a. Immateriële vaste activa b. Investeringen met een economisch nut c. Gronden uitgegeven in erfpacht 829.443 76.468.516 15.263 1.021.553 79.296.583 15.263 d. Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut 146.793 1.933.185 77.460.015 82.266.584 17

a. immateriële vaste activa: Er worden twee soorten immateriële activa onderkend, te weten de kosten die zijn verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio en de kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief. Conform de BBV worden de kosten van onderzoek en ontwikkeling in maximaal 5 jaar afgeschreven. De investeringen in immateriële vaste activa kunnen als volgt worden onderverdeeld: Boekwaarde ultimo 2010 2011 Kosten van onderzoek en ontwikkeling 821.444 1.015.553 Overige immateriele vaste acitva 8.000 6.000 829.444 1.021.553 Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de investeringen in kosten van onderzoek weer: (bedragen x. 1.000) Boekwaarde Investe Desinves Afschrij Bijdragen Afwaar Boekwaarde 112011 ringen teringen vingen van derden deringen 31122010 Kosten van onderzoek en ontwikkeling 821 260 0 40 25 0 1.016 Overige immateriele vaste acitva 8 0 0 2 0 0 6 829 260 0 42 25 0 1.022 De investering betreft een investering voor de ontwikkelingsfase Kunstwerk Diepenheim waarvoor een krediet beschikbaar is gesteld van 275.000 b. De investeringen met economisch nut kunnen als volgt worden onderverdeeld: Boekwaarde ultimo Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouwen Grond, weg en waterbouwkundige werken Vervoermiddelen Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa 2010 2011 3.209.739 3.370.399 92.031 85.557 34.506.422 37.243.537 32.914.310 34.096.140 918.898 720.916 708.886 606.855 3.467.211 3.173.179 75.817.497 79.296.583 Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de overige investeringen met economisch nut weer: (bedragen x. 1.000) Boekwaarde Investe Desinves Afschrij Bijdragen Afwaar Boekwaarde 11201 ringen teringen vingen van derden deringen 31122011 1 Gronden en terreinen 3.210 257 97 3.370 2 Woonruimten 92 6 86 3 Bedrijfsgebouwen 34.506 4.086 1.129 220 37.244 4 Grond, weg en waterbouwk. werken 32.914 2.214 1.028 4 34.096 5 Vervoermiddelen 919 0 199 721 6 Machines, apparaten en installaties 709 0 103 606 7 Overige materiële vaste activa 3.467 56 313 37 3.173 75.817 6.613 0 2.875 261 0 79.296 De belangrijkste in het boekjaar gedane investeringen staan in onderstaand overzicht vermeld. 1 Bedrijfsgebouwen * Waerdenborgh: 3 semipermanente lokalen 2010 249.265 * Nieuwbouw Prins Constantijnschool 627.761 * Raamkrediet Toekomst zwembaden MarkeloGoor 482.250 * Nieuwbouw MFV 't Gijmink 2.278.754 4 Grond, weg en waterbouwkundige Werken: * Riolering Irisstraat en Stationslaan Goor 816.612 * Verv/afkop Wheeme Goor 223.239 * Afkoppelen bedrijventerrein De Whee 283.202 * Bijdrage riolering herstructurering 't Gijmink 2010 119.882 * Afkop. Spreeuwenstr / Wheedwarsweg 404.191 5.485.156 c. Gronden uitgegeven in erfpacht: De boekwaarde van de in erfpacht uitgegeven gronden heeft betrekking op: * de in erfpacht uitgegeven grond aan het Aparthotel ten behoeve van een golfbaan in Delden 15.263. 18

d. De investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut kunnen als volgt worden onderverdeeld: Boekwaarde ultimo Gronden en terreinen Grond, weg en waterbouwkundige werken 2010 2011 108.049 106.566 38.744 1.826.619 146.793 1.933.185 De boekwaarde van de investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut had het volgende verloop: (bedragen x. 1.000) Boekwaarde Investe Desinves Afschrij Bijdragen Afwaar Boekwaarde 112011 ringen teringen vingen van derden deringen 31122011 1 Gronden en terreinen 108 1 107 2 Grond, weg en waterbouwk. werken 39 2.909 382 740 1.826 147 2.909 0 383 740 0 1.933 In 2010 is voor ruim 6.000.000 versneld afgeschreven. Door de verkoop aandelen Essent is de reserve majeure projecten toegenomen met ruim 19.500.000. Een bedrag van 7.000.000 zal worden gebruikt om investeringen met maatschappelijk nut versneld af te schrijven. Hiervan is in 2010 reeds 6.000.000 aangewend. In 2011 is 375.000 aangewend. De belangrijkste in het boekjaar gedane investeringen staan in onderstaand overzicht vermeld. 2 Grond, weg en waterbouwkundige Werken: * Herinrichting Irisstraat en Stationslaan Goor 1.037.911 * Herinrichting 60 km zones buitengebied 2010 493.585 * Herstructurering 't Gijmink 738.648 1.2 Financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2011 wordt in onderstaand overzicht weergegeven: (bedragen x. 1.000) Boekwaarde Investe Desinves Aflossing/ Bijdragen Boekwaarde 01012011 ringen teringen afschrijving van derden 31122011 Kapitaalverstrekkingen aan: * Deelnemingen 1.465 24 1.441 Leningen aan: * Deelnemingen 5.644 5.644 * Woningcorporaties 2.016 1.011 1.005 * Overige langlopende geldleningen 3.544 69 68 162 3.383 * Overige uitzettingen langer dan een jaar 3.287 292 2.995 Bijdrage aan activa in eigendom van derden 3.391 1.672 109 1.082 3.872 19.347 1.741 92 1.574 1.082 18.340 * Kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen Dit betreffen de geactiveerde deelnemingen in nutsbedrijven en in de Ontwikkelingsmaatschappij Zenkeldamshoek CV. Correctie verstrekte lening, Grootboek Nationale Schuld van kapitaalverstrekking naar overige uitzettingen langer dan een jaar. * Leningen aan: De stichting Wonen Delden heeft in 2011 een extra aflossing gedaan van 656.000 * Overige langlopende geldleningen Toename Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten en fietsprivéregeling. * Overige uitzettingen langer dan een jaar In het kader van de verkoop van Essent zijn in 2009 vorderingen ontstaan waarvoor gelijktijdig een voorziening is gevormd. Een deel van de vordering afwikkeling Cross Border Lease is afgewikkeld in 2011. De gevormde voorziening kan daardoor gedeeltelijk vrijvallen. (In 2011 197.000) In 2011 is 1.005.000 van de vordering op vennootschap (Escrow PBE) ontvangen waardoor eenzelfde bedrag van de voorziening is vrijgevallen. 2.1 Voorraden De in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst naar de volgende categorieën: Boekwaarde ultimo 2010 2011 Grond en hulpstoffen, gespecificeerd naar: * niet in exploitatie genomen gronden 12.095.962 12.442.637 * Voorziening tekort complex Verspreide Gronden 275.000 275.000 * Voorziening tekort complex Waterlanden 0 3.300.000 Onderhanden werk, gespecificeerd naar: * bouwgronden in exploitatie 2.508.932 973.345 * gereed product 44.915 14.374.809 45.799 9.886.781 19

Van de niet in exploitatie genomen bouwgronden kan van het verloop het volgende overzicht worden weergegeven: Boekw. Overgeboekt Investe Inkomsten Overboeking Resultaat Boekw. 112011 naar OHW ringen 31122011 * complex Haven Goor 216.848 16.533 233.381 * complex Industrie Wheeweg Goor 118.289 6.678 124.967 * complex Hemmelweg Markelo 28.934 3.371 32.305 * complex De Esch gebied 3 Markelo 1.118.277 55.599 1.173.876 * complex Woningbouw AzeloA.Delden 43.376 4.051 47.427 * complex De Marke III Hengevelde 3.996.715 363.548 4.360.263 * bedrijventerrein hengevelde 18.154 672 18.826 * complex woonwagenkamp De AkkersD heim 78.909 3.005 81.914 * complex Waterlanden Goor 3.670.171 382.943 4.053.114 * GMHC/Scherpenzeelseweg Goor 0 4.213 4.213 * Kievitstraat/Delden 20.161 20.161 0 * Enterseweg Goor 1.702.869 1) 52.698 1.755.567 * complex Verspreide gronden H.v.T. 1.083.260 1) 32.293 491.686 67.000 556.867 12.095.963 20.161 925.604 491.686 0 67.000 12.442.720 1) De boekwaarde van het complex verspreide grond (2010 inclusief Enterseweg Goor) is in de jaarrekening 2010 opgenomen voor een bedrag van 2.511.128. Ten onrechte is de bij de jaarekening 2010 getroffen voorziening van 275.000 in mindering gebracht op deze boekwaarde. Dit is gecorrigeerd bij de jaarrekening 2011. Het verschil in boekwaarde per 112011 en 31122010 bedraagt daardoor 275.000. De complex Enterseweg Goor is in deze jaarrekening ook apart vermeld. Van de in exploitatie genomen bouwgronden kan van het verloop in 2011 het volgende overzicht worden weergegeven: Boekw. Overgeboekt Investe Opbreng Voordelig Boekw. 112011 van NNIG ringen sten resultaat 31122011 * complex De Braak West te Delden 877.625 587.217 2.337.601 300.000 572.759 * complex De Esch gebied 2 te Markelo 460.435 286.374 150.000 24.061 * complex Borre Bentelo 442.026 416.964 25.062 0 * complex School Bentelo 124.266 16.484 454.583 60.000 253.833 * complex Woningbouw Noord IID'heim 1.341.168 184.602 740.958 784.812 * complex Heeckeren 1a 1.069.361 382.539 467.565 984.335 * complex Bentinck Goor 333.934 340.101 219.825 454.210 * complex De Marke Hengevelde 328.186 43.680 284.506 * complex Rozenstraat Goor 6.775 162.721 215.712 15.000 44.766 * complex Kievitstraat 0 20.160 17.968 108.216 70.088 2.508.932 20.160 2.438.650 4.544.460 550.062 973.345 Gereed Product Onder de noemer Voorraad gereed product en handelsgoederen is de waarde van de voorraad dieselolie ten behoeve van tractiemiddelen opgenomen, alsmede de waarde van de grondvoorraad op het tijdelijk gronddepot aan de Wheeweg te Goor. De voorraad dieselolie wordt gewaardeerd op de aanschafwaarde op balansdatum. De waarde van de grondvoorraad is bepaald aan de hand van de gangbare prijzen wanneer bij projecten in de wegenbouw etc. grond opgebracht moet worden. 2.1 Uitzettingen korter dan één jaar De in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van een jaar of minder kunnen als volgt gespecificeerd worden: (bedragen x. 1.000) Saldo Saldo 311210 311211 RC verhouding niet fin. instellingen (stg. sporthal Markelo) 78 78 Vorderingen op openbare lichamen 4.013 4.240 Verstrekte kasgeldleningen/termijndeposito's 20.068 18.617 Overige vorderingen 3.387 3.300 Totaal 27.546 26.235 Een nadere specificatie van de overige vorderingen is als volgt te geven: 2011 Debiteuren 1.903.994 Belastingdebiteuren 514.903 Vorderingen BBZ 1.867.632 BTW/BCF 14.115 Overige vorderingen 8.476 af: voorziening dubieuze debiteuren 1.009.338 3.299.782 In 2011 is een dotatie gedaan in de voorziening dubieuze debiteuren voor: * Belastingdebiteuren 4.356 * Debiteuren algemeen en sociale zaken 80.026 84.382 20

Debiteuren en Vorderingen op openbare lichamen Ten tijde van het opstellen van de jaarrekening (eind maart 2011) staat van deze vordering nog 5.899.102 open. Dit wordt met name veroorzaakt door de vordering compensabele BTW 3.178.000. Dit zal in juli 2012 worden afgewikkeld. En 665.000 door een vordering op CV Ontwikkelings Maatschappij Zenkeldamshoek Belastingdebiteuren Ten aanzien van de vordering op belastingdebiteuren is uit afloopcontrole gebleken dat er ten tijde van opmaak van de jaarrekening nog 259.172 openstaat. Hiervan dateert 37.619 uit de jaren 2001 t/m 2009. Hiertegenover staan een voorziening van 28.859 Vordering BBZ Boekwaarde nieuwe Desinves Aflossing/ rente Boekwaarde 01012011 leningen teringen afschrijving 31122011 Terugvordering BBZ 341 17 358 Terugvordering IOAZ 29.084 29.084 0 Leenbijstand BBZ renteloos 157.778 37.066 43.256 151.588 Leenbijstand BBZ rentedragend 1.395.661 652.546 351.829 19.307 1.715.686 1.582.864 689.612 424.169 19.324 1.867.632 Dit betreft Leningen BBZ welke door 75% wordt gefinancieerd door het Rijk, hiervoor is onder de passiva een betalingsverplichting opgenomen van 1.400.723. Voor 25% is een voorziening getroffen. 2.2 Liquide middelen Het saldo van de liquide middelen bestaat uit de volgende componenten: Saldo Ultimo Kassaldi: 2010 9.484 2011 10.969 Banksaldi: * BNG 66.460 99.209 * Rabobanken 8.487 27.044 * INGbanken 584 452 * ABN/AMRObanken 31.821 29.333 116.836 167.007 De bank en girosaldi komen overeen met de laatste dagafschriften van 2011 2.4 Overlopende activa De post overlopende activa kan als volgt onderscheiden worden: 2010 2011 Van Europese of Nederlandse overheden nog te ontvangen bedragen 786.214 775.015 Nog te ontvangen bedragen 634.961 667.574 Vooruitbetaalde bedragen 245.955 195.315 1.667.130 1.637.904 De belangrijkste nog te ontvangen en vooruitbetaalde bedragen zijn: * PMJPsubsidies 228.179 * Slotdeclaraties BBZ 66.574 * Nog op te leggen belastingkohieren, toeristenbelasting 362.708 * Bedragen in het kader van bestemmingsplannen 480.262 * Te ontvangen rente uitgezette geldleningen 138.255 21

PASSIVA 3.1 Eigen vermogen Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit de volgende posten: 2010 2011 3.1.1. Algemene reserve 12.923.867 9.977.846 3.1.2. Bestemmingsreserves 69.479.606 73.209.842 3.1.3. Resultaat voor bestemming 1.705.387 1.119.039 Totaal 84.108.860 84.306.727 Het verloop in 2011 wordt in onderstaand overzicht per reserve weergegeven: Reserves Saldo Toevoeg. Onttrek. Bestemm Vermind. Saldo (bedragen x. 1.000) 010111 resultaat dekking 311211 2010 afschrijving Algemene reserves * Algemene reserve 12.924 1.920 6.997 391 8.238 * Grondexploitatie 1.807 67 1.740 Totaal 12.924 3.727 7.064 391 9.978 Bestemmingsreserves * Reserve frictiekosten 82 2 84 * Reserve Edon achtergestelde lening 54 54 * Reserve Vitens achtergestelde lening 4.384 4.384 * Reserve lening Enexis 5.054 5.054 * Reserve Bovenwijkse Voorzieningen 258 151 409 * Reserve BTW Compensatiefonds 861 25 287 599 * Egalisatiereserve Automatisering 336 235 222 349 * Reserve Majeure Projecten 2.632 3.488 1.657 1.314 5.777 * Reserve Jeugdcentrum Laarstraat 159 159 * Reserve Riolering 1.036 145 1.181 * Reserve Afvalstoffen 371 216 587 * Reserve vervanging kunstgrasvelden 91 93 184 * Reserve verkoop Essent (rentedekking) 9.600 9.600 * Reserve Digitale Basiskaart (BGT) 59 59 * Reserves Afschrijving Kapitaaluitgaven 44.561 5.932 4.783 737 44.973 Totaal 69.479 10.346 7.192 1.314 737 73.210 Nadere toelichting: Algemene reserve Op 8 november 2011 heeft de raad de nota reserves en voorzieningen 2011 vastgesteld. Met het vaststellen van deze nota is een reserve grondexploitatie ingesteld voor het afdekken van de risico s in verband met de grondexploitatie. Met de keuze voor het afzonderen van de risico s die verband houden met grondexploitaties is de minimum norm voor de algemene reserve (weerstandscapaciteit) vooralsnog vastgesteld op 5,9 miljoen. (was 7,163 miljoen) Met de actualisatie van de nota reserves en voorziening is een tweetal reserves en een tweetal voorzieningen opgeheven. De saldi van in totaal 252.766 is toegevoegd aan de algemene reserve. Een grote mutatie in 2011 is het treffen van een voorziening voor het risico van het afwaarderen van de grondwaarden ten behoeve van de Waterlanden ad 3.300.000 ten laste van de algemene reserve (op basis van de 2e bestuursrapportage). Voor alle overige toevoegingen en onttrekkingen wordt verwezen naar de bijlage Staat van Reserves waarin een specificatie van de mutaties is opgenomen. Het saldo van de algemene reserve per 31 december 2011 bedraagt 8.237.151 en ligt daarmee boven de minimum van 5,9 miljoen. Bestemmingsreserves Bestemmingsreserves zijn de voor een specifiek aangewezen doel afgezonderde bestanddelen van het eigen vermogen. Het onderscheid tussen de begrippen reservers en voorzieningen is gelegd bij het feit dat de gemeenteraard de mogelijkheid heeft om de bestemming te wijzigen. Zodra dat mogelijk is, dan is er sprake van een bestemmingsreserve. Kan zo'n wijziging niet plaatsvinden dan is er sprake van een voorziening. Met andere woorden, aan een voorziening kleeft een verplichting. De aanwending van reserves is vrijblijvender, omdat de raad een besluit kan nemen over een andere aanwending. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de Nota Reserves en Voorzieningen welke 8 november 2011 door de raad is vastgesteld. Een specificatie van de toevoegingen en onttrekkingen van de diverse reserves is opgenomen in het overzicht "specificaties van de mutaties op de reserves 2011". Deze is opgenomen bij de Staat van Reserves" welke als bijlage in deze jaarrekening is opgenomen. 22

3.2 Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd voor: verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs te schatten; op de balansdatum bestaande risico's ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten; kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren; van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden. Rentetoevoegingen aan voorzieningen zijn niet toegestaan, omdat voorzieningen naar beste schatting dekkend dienen te zijn voor de achterliggende verplichtingen en risico's. Echter als sprake is van een voorziening tegen contante waarde zijn jaarlijkse toevoegingen in verband met de CWrekenrente toegestaan. De in de balans opgenomen voorzieningen bestaan uit de volgende posten: 2010 2011 Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's 1.529.446 1.354.395 Onderhoudsegalisatievoorzieningen 1.587.187 983.233 Door derden beklemde gelden met specifiek bestedingsdoel 203.055 168.001 Totaal 3.319.688 2.505.629 Het verloop van de voorzieningen in 2011 wordt in onderstaand overzicht weergegeven: (bedragen x. 1.000) Saldo Overboeking Toevoeg. Vrijval Aanwend. Saldo 01012011 31122011 Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's (onzeker) * Voorziening wethouderspensioenen 885 148 9 1.024 * Voorziening personeel 6 6 0 * Voorziening mobiel hoftheater 3 3 0 * Voorziening bruidschat St. O.P.O. 636 318 318 * Voorziening afvloeiing personeel 0 300 89 199 12 1.530 0 448 107 517 1.354 Onderhoudsegalisatievoorzieningen * Voorziening Groot Onderhoud gebouwen 1.587 287 891 983 1.587 0 287 0 891 983 Door derden beklemde gelden Voorzieningen Openbaar Primair Onderwijs 111 36 75 * Voorziening onderhoud Molen van Buursink MA 17 1 18 * Voorziening St. Beheer Den Haller 75 75 203 1 0 0 36 168 Een nader gedetailleerde specificatie wordt gegeven in de toelichting van de "Staat van Voorzieningen". 3.3 Vaste schulden met een looptijd langer dan één jaar De onderverdeling van de in de balans opgenomen langlopende schulden is als volgt: Onderhandse leningen van: * Pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen * Binnenlandse banken en overige financiële instellingen Waarborgsommen 2010 2011 145.210 127.058 38.847.810 36.708.599 4.418 4.418 38.997.438 36.840.075 In onderstaand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden over het jaar 2011. Saldo Vermeer Aflos Saldo 010111 deringen singen 311211 * Leningen Pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen 145 18 127 * Leningen Binnenlandse banken en overige financiële instellingen 38.848 2.139 36.709 * Waarborgsommen 4 0 4 38.997 0 2.157 36.840 De aflossingsverpichting voor 2012 van deze langlopende leningen bedraagt 1.482.716 De totale rentelast voor het jaar 2011 met betrekking tot de vaste schulden bedraagt 1.805.188 23

Waarborgsommen Hieronder worden verantwoord de waarborgsommen in het kader van verhuur van een tweetal percelen in Diepenheim (Kuimgaarden 1 en Marsmansland 24). Daarnaast is van de woningstichting Spectrum Wonen een vergoeding ontvangen in verband met een garantstelling voor het afsluiten van een aantal leningen. 4 VLOTTENDE PASSIVA Onder de vlottende passiva zijn opgenomen: 2010 2011 4.1 Schulden < 1 jaar 7.234.919 6.809.605 4.2 Overlopende passiva 6.200.126 8.680.748 13.435.045 15.490.353 Schulden< 1 jaar Deze post bestaat voornamelijk uit crediteuren 2.997.027 en een schuld in rekeningcourant aan de BNG van 2.916.275. Ten tijde van het opstellen van de jaarrekening eind maart 2012 is de schuld in rekeningcourant met de BNG nog 228.285. De crediteuren schuld bedraagt op dat moment nog 49.733 (creditnota). De afwikkeling geeft geen aanleiding tot het maken van opmerkingen. Overlopende Passiva Een nadere specificatie van deze post is als volgt te geven: Van Europese of Nederlandse overheden vooruitontvangen/ nog te betalen bedragen Vooruitontvangen bedragen Nog te betalen bedragen 2011 7.348.183 207.970 514.595 8.070.748 Het verloop in 2011 van de vooruitontvangen bedragen van overheden wordt in onderstaand overzicht weergegeven: (bedragen x. 1.000) Saldo bijdrage besteed Saldo * GOA 2006 2010. 21 21 0 * Stimuleringsregeling Woningbouw 0 0 * Scholing/activeringsbudget 137 17 120 * Stimuleringsregeling BOS 148 148 0 * Inburgering Allochtone Vrouwen 77 77 0 * Mantelzorg/Geluksbudget 1 1 * Leader+ / Reconstructie /PMJP 0 636 636 * Kulturhus Markelo 100 100 200 0 * Wet Inburgering 2007 266 42 224 * ISV I en II geluidsbudget 25 25 * VIS2 0 0 * Senter Novem Uitkering bestrijding 102 77 25 * Wateroverlast BDU CJG 52 52 0 * Binnenklimaat scholen 179 179 0 * ISV Peperkampweg Delden 322 322 * Tijd Stim. Reg. Woningbouw (SenterN) 74 49 25 * Tijd Stim. Reg. Woningbouw (Prov) 210 0 210 * Binnensted. Vern. 20102015 695 420 610 505 * Kunstwerk Diepenheim 1000 2.000 1.082 1.918 * Ontwikkeling Woonservicegebied 54 192 33 213 * Quick Wins Binnenvaart 330 141 18 453 * TSB Terrein 0 240 63 177 * Boven Regge 0 500 43 457 * Duurzaamheid initiatieven 0 1.000 364 636 3.793 5.229 3.075 0 5.947 Tevens is hierbij een terugbetalingsverplichting aan het Rijk opgenomen voor 75% van 1.867mln is 1.401 mln. Dit betref 75% van de vordering BBZ welke is opgenomen onder de activa, uitzettingen korter dan 1 jaar. Hiermee komt het totaal van de post Van Europese of Nederlands overheden vooruitontvangen/nog te betalen bedragen op 7.958 mln ( 6.557 + 1.401) De belangrijkste nog te betalen bedragen zijn: * Afrekening energiekosten 171.465 * Doorgeschoven BTW Regio Twente 46.716 24

BUITEN DE BALANS OPGENOMEN BORG EN GARANTSTELLINGEN De gemeente Hof van Twente staat garant voor een aantal leningen. Er kan onderscheid gemaakt worden tussen directe en indirecte garantstellingen. De indirecte garantstellingen zijn leningen waarvoor de gemeente via het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) garant staat. Er is hier sprake van een achtervangpositie. De betreft de leningen van woningcorporaties. De gemeente heeft tevens een aantal directe garantstellingen afgegeven aan derde partijen. Wanneer de gemeente borg staat voor een lening houdt dit een risico in en bestaat de mogelijkheid dat de gemeente daarop wordt aangesproken. Geldnemer / aardomschrijving (bedragen x. 1.000) Oorspr % borg Restant Restant bedrag 010111 311211 Directe garantstellingen * Woningbouwcorporaties 8.293 100 5.372 5.092 * Zorginstellingen 6.749 100 4.075 3.788 * Overige instellingen 656 100 245 226 * Sportverenigingen 436 100 263 247 * Meerdere personen/ HvO 1.034 100 685 685 17.168 10.640 10.038 Indirecte garantstellingen * Woningbouwcorporaties / woningbouw 110.759 50 43.555 43.395 110.759 43.555 43.395 Een nader gedetailleerde specificatie wordt gegeven in de toelichting van de "Staat van Gegarandeerde Geldleningen". Deze staat is als bijlage in deze jaarrekening opgenomen. NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN Contracten Huur, operational lease verplichtingen en overige contracten De volgende huur c.q. lease contracten zijn aangegaan: Begin Eind Totale Jaarlijkse datum datum verplichting verplichting *Onderhoud / leasecontracten obv contractenregistratie 10.435.724 2.125.804 *Diverse aangegane verplichtingen openbare werken: 318.771 Hierin zit o.a. een contract voor een facilitaire dienstverlening met een resterende looptijd van 1,5 jaar en een contractwaarde van 92.000. NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VORDERINGEN/BEZITTINGEN Bruikleen In december 2000 heeft het college van de voormalige gemeente Stad Delden een olieverfschilderij op doek van de kunstenaar Leo Gestel (voorstellende rozen op een vaas) voor een periode van 25 jaar in bruikleen gegeven aan de Stichting Hannemade Stuers Fundatie te Wijhe. Dit schilderij vertegenwoordigt een waarde tussen de 0,5 en 1 miljoen. Deze bezitting is niet in de balans verwerkt. 25

26

TOELICHTING OP PROGRAMMAREKENING Programma 1: Burger en bestuur Recapitulatie Primitieve Begroting Rekening Afwijking Voordeel/ Directe lasten 2.349.462 2.362.504 2.290.830 71.674 V Indirecte lasten 4.858.494 5.821.112 3.739.567 2.081.545 V Baten 2.315.236 2.402.996 660.405 1.742.591 N Resultaat 4.892.720 5.780.620 5.369.992 410.628 V Toevoeging/onttrekking reserves 815.983 1.199.626 211.365 988.261 N Resultaat na bestemming 4.076.737 4.580.994 5.158.627 577.633 Nadeel De belangrijkste verschillen worden hieronder per product weergegeven. Per product wordt een toelichting gegeven op overen onderschrijdingen van budgetten > 10.000. 001 Bestuursorganen Directe lasten 1.031.700 1.185.700 1.259.831 74.131 N Indirecte lasten 319.084 319.084 375.152 56.068 N Baten 1.806 1.806 10.157 8.351 V Resultaat 1.348.978 1.502.978 1.624.826 121.848 N Toevoeging/onttrekking reserves Resultaat na bestemming 1.348.978 1.502.978 1.624.826 121.848 Nadeel De directe lasten en baten vertonen per saldo een nadeel van 66.000 Toelichting: * College van B&W: Betreft de voorziening pensioenen voormalige wethouders. Een éénmalige dotatie is nodig om vanuit de voorziening aan de verplichtingen te kunnen blijven voldoen. 69.400 N 002 Bestuursondersteuning college van burgemeester en wethouders Directe lasten 350.372 373.372 302.627 70.745 V Indirecte lasten 1.131.497 1.131.497 1.024.483 107.014 V Baten 2.746 2.746 V Resultaat 1.481.869 1.504.869 1.324.364 180.505 V Toevoeging/onttrekking reserves 130.620 123.968 6.652 N Resultaat na bestemming 1.481.869 1.374.249 1.200.396 173.853 Voordeel De directe lasten en de baten vertonen per saldo een voordeel van 73.000 Toelichting: * Vergoeding griffiegelden en bezwaarkosten Er zijn in 2011 meer dan voorgaande jaren procedures in beroep en/of hoger beroep verloren als gevolg waarvan wij proceskosten hebben moeten vergoeden. * Advertentiekosten In 2011 is een nieuw contract afgesloten voor de publicatie van het Hofweekblad. Hierbij is een aanzienlijk prijsvoordeel behaald. * Kosten representatie Het budget representatie fluctueert jaarlijks. Het voordeel is een saldo van meer en minder uitgaven. In 2011 is minder voor bijeenkomsten (catering eigen beheer), jubilea en afscheid en voor relatiebeheer. Er is meer uitgegeven voor bloemen en planten. * Kosten gebiedsgericht werken De uitvoering van de Veiligheidsmonitor is nog niet volledig afgerond. De laatste bevindingen en rapportage zullen in januari/februari 2012 plaatsvinden. Middels budgetoverheveling 2011 2012 is een bedrag van 14.580 overgeheveld. Verder zijn er geen kosten geweest voor drukwerk. (raming 3.000) * Kosten project Hof van Twente geeft Antwoord Een aantal geplande activiteiten op het gebied van opleiden zijn niet in 2011 uitgevoerd waardoor het geraamde bedrag niet volledig is uitgegeven. 17.100 N 27.500 V 11.500 V 17.900 V 26.000 V 27