Snel in Beweging Ontwikkeling en implementatie van de zelf-oefengids Deborah Zinger MSc, fysiotherapeut UMC Utrecht
Identificeer probleem/ hulpvraag patiënt Formuleer klinisch relevante vraag ZSU Maak valide (functionele) prognose Selecteer Zelf-Oefengids meest geschikte therapie Evalueer uitkomst met valide instrumenten
Inhoud Achtergrond Inventariseren huidige situatie Patientobservaties UMCU Ontwikkeling zelfoefengids Focusgroepen Pre-test Implementatie oefengids Projectopzet Doelgroepanalyse, pre- en post
Achtergrond Patiënten inactief en veel alleen (Bernhardt, 2004, 2007). Inactiviteit nadelig: afname in mortaliteit op stroke units zou samenhangen met preventie en behandeling van complicaties die geassocieerd zijn met immobiliteit (De Wit, 2005). Grote verschillen intensiteit behandeling instellingen (De Wit, 2005, 2007) Vroegtijdige mobilisatie veilig, positieve effecten (Bernhardt, 2008)
Achtergrond Patient is revalidant vanaf dag 1
Patiëntenobservaties Doel: Bepalen van het activiteitenniveau patiënten in de acute fases na een CVA op de verpleegafdeling voor en na een activiteiten-stimulerende interventie. Directe non-participant observatie 8.30 17.00 1 minuut tijdens intervallen van 10 minuten (48 observaties per patiënt) Drie niveaus: Locatie, Aanwezige personen, Fysieke activiteit 1e meting: Juli Oktober 2009 2e meting: April- Mei 2010
Patiëntenobservaties N = 66 (45: weekdagen, 21: weekend) 1e observatie: N=35 2e observatie: N=31 Gemiddelde leeftijd = 64 jaar Man: 54.4% Infarct: 61%, SAB: 27%, Bloeding: 13% Tijd na CVA: Mediaan 10 dagen
Resultaten: Lokatie Lokatie % van de tijd 1e 2e Kamer patiënt 86.6 80.3 Badkamer/ toilet 2.8 3.9 Gang 1.4 1.6 Therapieruimte 0.4 3.5 Onderzoeksruimte 0.1 1.1 Huiskamer 0.0 0.0 Buiten de afdeling 6.5 6.1 Niet geobserveerd 2.3 3.5
Resultaten: Aanwezige personen Aanwezige personen % van de tijd 1e 2e Alleen 60.6 61.0 Met andere patiënt 2.8 1.4 Verpleegkundige 10.3 9.2 Arts 1.2 1.9 Fysiotherapeut 1.2 4.9 Anderen (staf) 3.1 3.4 Bezoek 12.8 8.0 Anderen (niet medisch) 2.3 3.1 Niet geobserveerd 5.8 7.0
Resultaten: Activiteiten Activiteit % van de tijd 1e 2e Liggend in bed 49.0 29.0 Zittend in bed 12.7 19.2 Zitten (ongesteund) 7.9 8.2 Zitten (gesteund) 14.3 23.8 Transfer (tillift) 0.3 0.4 Transfer (lig-zit) 0.2 0.1 Transfer (zit-staan) 0.2 0.2 Transfer 0.4 0.8 Staan 2.1 1.1 Lopen 2.8 2.7 Gebruik aangedane been 0.2 0.0 Gebruik aangedane arm 0.2 0.7 Niet geobserveerd 9.6 13.6
Conclusies observaties Eerste resultaten van de interventie zijn hoopvol Minder liggen in bed: meer zitten gesteund Meer van de kamer Niet minder alleen Weekend vergelijkbaar met doordeweekse dagen Kanttekeningen Observaties 1 minuut van de 10 minuten Geen observaties buiten de kamer (onderrapportage van de activiteiten) Geen informatie over de ernst van de aandoening >> Implementatie is een uitdaging <<
Doel Mensen met een beroerte sneller en intensiever laten revalideren Door de implementatie van een oefenboek waar patiënt zelfstandig mee kan oefenen In ziekenhuis, revalidatiecentrum, verpleeghuis en thuis
Projectopzet Snel in Beweging Start project ±41 weken Afronding Werkmiddag Kennismaking projectleiders Nadenken over vorm en implementatie van het oefenboek Ontwikkeling oefenboek Bewerken, illustreren, vormgeven Testen bij patiënten Drukken Implementatie oefenboek in instellingen Informeren (verpleeg)team Oefenboek af ±eind augustus Locaal projectstartbijeenkomst Evaluatie Afsluitende bijeenkomst projectleiders Interviews patiënten Resultaten vragenlijsten Handleiding voor implementatie af Vormen projectgroep vragenlijst Meten Ontmoeting projectleiders Uitvoer implementatie vragenlijst Klankbordgroep (WCN, Patientenvereniging Samen Verder, UMCU)
Project met intensieve samenwerking van vele professionals én patiënten
Echte CVA getroffenen als model
Hoe ziet het oefenboek eruit? Stap voor stap instructies 1 oefening per pagina Oefeningen ook zonder tekst uit te voeren Prikkelarm Plaatjes rechts op het blad 2 varianten: losbladig/aaneengebonden
Resultaten vragenlijsten Patiënten worden voldoende in de gelegenheid gesteld om zelfstandig te oefenen voormeting nameting (zeer) mee eens (zeer) mee eens Jeroen Bosch Ziekenhuis 15% 25% Tolbrug 14% 35% Antonius Ziekenhuis 11% 44% Birkhoven Zorggoed 18% 75% Naarderheem 13% 19% De Hoogstraat 62% 73% Blixembosch 17% 41% UMCU 28% Totaal 20% 39%
Resultaten vragenlijsten Patiënten worden voldoende in de gelegenheid gesteld om te oefenen voormeting nameting (zeer) mee eens (zeer) mee eens Jeroen Bosch Ziekenhuis 13% 45% Tolbrug 21% 70% Antonius Ziekenhuis 6% 80% Birkhoven Zorggoed 0% 69% Naarderheem 13% 48% De Hoogstraat 62% 73% Blixembosch 30% 59% UMCU 56% Totaal 20% 62%
Resultaten vragenlijsten Ik vind dat de oefengids op dit moment goed wordt ingezet (zeer)mee oneens eens noch oneens (zeer)mee eens Jeroen Bosch Ziekenhuis 25% 45% 30% Tolbrug 20% 35% 45% Antonius Ziekenhuis 25% 31% 44% Birkhoven Zorggoed 15% 39% 46% Naarderheem 38% 24% 38% De Hoogstraat 27% 27% 46% Blixembosch 59% 32% 9% UMCU 22% 28% 50% Totaal 31% 33% 37%
Meer info? www.snelinbeweging.nl Bestellen? www.cva-samenverder.nl
1. Richtlijn beroerte, 2008 Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO 2. De Weerdt et al. Time use of stroke patients in an intensive rehabilitation unit: a comparison between a Belgian and a Swiss setting. Disabil Rehabil. 2000;22:181 186.J. 3. Bernhardt et al. Inactive and Alone; Physical Activity Within the First 14 Days of Acute Stroke Unit Care, Stroke 2004;35;1005-1009 4. De Wit et al. Use of Time by Stroke Patients: A Comparison of Four European Rehabilitation Centers. Stroke 2005;36;1977-1983