Van een smalle blik naar een brede basis.

Inspiratiesessie 2 Van een smalle blik naar een brede basis. Ketenaanpak voor kinderen met overwicht en obesitas Marian Sijben Care for Obesity 1 #zoblijvenwijgezond

Van smalle blik naar brede basis; ketenaanpak voor kinderen met overgewicht of obesitas. Inspiratiedag Gezond Gewicht: 9 november 2017, Amsterdam Marian Sijben, Care for Obesity 2

ANNA PRESENTATIETITEL 3

SITUATIE 9 jaar, morbide obesitas Al een paar jaar onder begeleiding JGZ Anamnese op leefstijlfactoren Onderzoek kinderarts Ingezet op leefstijl-gerelateerde interventies: no show Situatie begin 2016 Vader eind 2015 overleden JVK was net geschoold in de nieuwe werkwijze Brede anamnese via een huisbezoek PRESENTATIETITEL 4

BEVINDINGEN BREDE ANAMNESE Moeder werkte > fulltime Anne was alleen thuis tijdens lunch en na school Geen tijd en middelen om gezond te koken Geen financiële middelen voor sporten, tussentijdse en naschoolse opvang Had geen financieel overzicht maakte zich ernstige zorgen over financiële situatie gezin Anna: Geen aansluiting bij leeftijdsgenootjes Voelde zich er niet bij horen werd gepest o.a. vanwege haar gewicht PRESENTATIETITEL 5

DOEL: WELZIJN EN GEZONDHEID KIND Lekker in zijn vel Gezonde leefstijl Gedragsverandering van het kind 6

FOCUS IN DE AANPAK: HET GEZIN Goed functionerend gezinssysteem Gezonde leefstijl Gedragsverandering van het gezin 7

BELANGRIJKSTE MIDDEL: PROFESSIONALS Expertise van verschillende professionals Samenwerking verschillende professionals Gedragsverandering van de professionals 8

MARIAN SIJBEN Projectleider proeftuinenproject ketenaanpak (C4O) JOGG-expert Verbinding Preventie en Zorg Adviseur ketenaanpak overgewicht kinderen Tot 1-11-2017: programmamanager ketenaanpak Den Bosch PRESENTATIETITEL 9

THEMA S Noodzaak tot verandering aanpak overgewicht Toelichting model ketenaanpak Discussie - vragen PRESENTATIETITEL 10

DEFINITIES Preventie overgewicht Collectieve preventie -> gezonde omgeving Ondersteuning en zorg voor kind met overgewicht -> gezondheid individu Integrale aanpak Preventiemaatregelen gemeenschap Ketenaanpak voor kind met overgewicht Optimale verbinding daartussen 11

EERSTE NOODZAAK TOT VERANDERING TIJDIGE ONDERSTEUNING EN ZORG Tijdig signalering Aan boord houden kind en gezin voor zover nodig is 12

TWEEDE NOODZAAK TOT VERANDERING UITEINDELIJKE RESULTAAT ONDERSTEUNING EN ZORG Bron: Overgewicht en obesitas bij kinderen; verder kijken dan de kilo s Edgar van Mil & Arianne Struik, 2015 13

BMI Leefstijl: voeding, beweging, slaap Gedrag Motivatie Kenmerken kind en gezin 14

MOTIVATIE Motivatie berust op invulling van 3 natuurlijke basisbehoeften (Zelfbeschikkingstheorie, E. Deci & R. Ryan) - Autonomie eigen regie Ik bepaal het - Competentie Ik kan het - Verbondenheid Ik heb steun van anderen 15

Bron: Overgewicht en obesitas bij kinderen; verder kijken dan de kilo s E. van Mil & A. Struik, 2015 16

BMI Leefstijl: voeding, beweging, slaap Gedrag Motivatie Kenmerken kind en gezin 1. Autonomie eigen regie 2. Competentie 3. Verbondenheid - steun 17

Lichamelijk-medisch Psychisch Sociale participatie Ouderschap Eigen problematiek Eigen problematiek Systeemdynamiek 18

BMI Leefstijl: voeding, beweging, slaap Gedrag Motivatie 1. Autonomie eigen regie 2. Competentie 3. Verbondenheid -steun Kenmerken kind en gezin Psychisch Sociale participatie Ouderschap Eigen problematiek ouder Lichamelijkmedisch Systeemdynamiek 19

EEN OUDER AAN HET WORD (3:00 3:50 KA FILMPJE) Jeroen Bosch Ziekenhuis s-hertogenbosch PRESENTATIETITEL 20

Hart en vaat ziekten - diabetes Leefstijl: voeding, beweging, slaap Gedrag Motivatie 1. Autonomie eigen regie 2. Competentie 3. Verbondenheid -steun Kenmerken kind en gezin Psychisch Sociale participatie Ouderschap Eigen problematiek Lichamelijkmedisch Systeemdynamiek 21

Schoolverzuim Gedrag Motivatie 1. Autonomie eigen regie 2. Competentie 3. Verbondenheid -steun Kenmerken kind en gezin Psychisch Sociale participatie Ouderschap Eigen problematiek Lichamelijkmedisch Systeemdynamiek 22

SAMENVATTEND De noodzaak van: 1. Tijdige signalering 2. Behoud van kind en gezin in traject 3. Duurzaam resultaat in leefstijl verandering Vraagt om: Andere visie op aanpak overgewicht Andere inhoudelijke ondersteuning en zorg Andere organisatie van ondersteuning en zorg Inzet van andere financieringsbronnen Ketenaanpak kan hieraan invulling geven is ook bruikbaar voor andere thema s 23

KETENAANPAK Samenhangend geheel van activiteiten Specifieke doelgroep Samenwerkingsverband Partijen functioneren zelfstandig als afhankelijk van elkaar Gericht op gezamenlijk doel die ze niet afzonderlijk kunnen bereiken Totaalbenadering interventies zijn op elkaar afgestemd Vaak nodig voor meervoudige of complexe problemen op verschillende levensdomeinen 24

BASISMODEL KETENAANPAK OVERGEWICHT Beschrijft de ketenaanpak van Den Bosch en Amsterdam Met voldoende ruimte voor lokale eigenheid Als basis voor het landelijke model dat C4O gaat opleveren eind 2018 Als eerste basis voor andere gemeenten op weg te helpen 26

Proeftuinenproject voor doorontwikkeling naar landelijk model Binnen bestaande structuren en financiering Onderscheid generieke en lokale delen model Input voor landelijke richtlijnen specifieke professionals (JGZ, huisarts, kinderarts etc.) Toolbox realisatie ketenaanpak 27

BEOOGDE AANVULLINGEN - DOORONTWIKKELING Verdere verbinding met landelijke ontwikkelingen Van Ziekte en Zorg naar Gezondheid en Gedrag (Van ZZ naar GG) Positieve gezondheid Nieuwe taal jeugdhulpverlening Varianten in organisatie en financiering van de ketenaanpak Verdere uitwerkingen van rol en taken centrale zorgverlener Toevoeging van een 1e 1000 dagen aanpak 28

Bron: Overgewicht en obesitas bij kinderen; verder kijken dan de kilo s Edgar van Mil & Arianne Struik, 2015 31

UITGANGSPUNTEN INZET PROFESSIONALS Ieder in zijn corebusiness Geen oneigenlijke taken, zo min mogelijk extra handelingen Centrale zorgverlener als spin in het web (in DB en A dam: JGZ) 35

VIER TYPEN BETROKKENEN Regieteam Partners met medische kennis Partners uit de wijk Gespecialiseerde partners PRESENTATIETITEL 36

ANNA PRESENTATIETITEL 40

VRAGEN - DISCUSSIE 46

MEER INFORMATIE Den Bosch praktische tools om te komen tot ketenaanpak (bv Huisartsenmodule) Amsterdam programmaplan/visiedocumenten Proeftuinen Care for Obesity PRESENTATIETITEL 47

CONTACTGEGEVENS Marian Sijben Projectleider proeftuinen Care for Obesity Marian.Sijben@sijbenadvies.nl 06-52333013 PRESENTATIETITEL 48

Fase 1: Initiatief-en ontwerpfase Fase 2: Experimenten uitvoeringsfase Fase 3: Uitbouw-en monitoringsfase Fase 4: Verduurzamingsfase 1. Analyseren 2. Creëren commitment 3. Ontwikkelen 4. Implementeren 5. Borgen 6. Monitoren & evalueren 49

Huidige situatie kennen Gewenste situatie kennen Commitment creëren 50

Analyseren huidige en gewenste situatie a) Processen en organisatie b) Heersende en gewenste visie c) Relevant ontwikkelingen beleid lokaal, regionaal, landelijk d) Ongewenste gevolgen huidige situatie e) Daar waar mogelijk gestaafd met cijfermateriaal Doelgroepcijfers: grootte doelgroep, subdoelgroepen e.d. Effectiviteit (resultaten in de tijd gezien) Proces (instroom, doorstroom, uitval, uitstroom e.d.) 51

Inzicht in relevante ontwikkelingen en beleid 1. Landelijk en lokaal 2. Beleid landelijk Landelijk model Richtlijnen, standaarden e.d. 3. Beleid lokaal Beleidsstukken inrichting sociaal domein Beleidstukken nieuwe jeugdwet Visiedocumenten gemeente over gezondheid / leefstijl / sport e.d. Inzicht in opdracht van gemeente aan GGD / JGZ 52

Creëren commitment Stakeholderanalyse Bestuurlijk Organisatorisch Uitvoerend Belangen behoeften inventarisatie Onderlinge relaties (overlegstructuren en samenwerkingsverbanden) Het proces van analyseren gebruiken om commitment te creëren 53

Hoe te starten in geval van realisatie ketenaanpak? Behoeften belangen inventariseren van gemeente en JGZorganisatie Doelgericht contact in analysefase, aansluitend bij belangen, rollen en verantwoordelijkheden van betrokkenen Invulling geven aan randvoorwaarden voordat er een projectorganisatie en/of brede werkgroep wordt opgezet 54