Examen : Professional Controller 2 Vak : Accounting 2 Datum : 22 juni 2015 Examen PC 2 Accounting 2 Instructieblad Tijd : 13.30-15.00 uur Deze aanwijzingen goed lezen voor u met uw examen start Aanwijzingen: Het aantal pagina s van dit onderdeel inclusief het voorblad is : 7 Controleer of de opgave compleet is. Het examen papier is zelfkopiërend. Duidelijk met ballpoint schrijven. Geen vellen op elkaar leggen. Op de eerste bladzijde moet worden vermeld: Datum examen Vak Totaal aantal bladzijden Op elk blad examenpapier moet de volgende informatie vermeld worden: Examennummer Volgnummer bladzijde Aan het eind van het examen de uitwerkingen wit en geel gesplitst in het gele mapje op tafel laten liggen. De roze kopie mag u houden. Bij dit examen mag u gebruik maken van een rekenmachine. Deze informatie is van belang voor een juiste en snelle correctie. N.B. Houdt u er rekening mee dat niet de omvang van de beantwoording, maar de kwaliteit wordt beoordeeld. 22 juni 2015 Pagina 1 van 7
ONDERDEEL 1 Management Accounting (totaal 50 punten) Nové Koning is directeur en enig aandeelhouder van De Koekjeskoning bv. De onderneming bezit drie vestigingen in het Gooi. Elke vestiging heeft een eigen productieafdeling waar de koekjes worden vervaardigd. De vestigingsmanagers bepalen zelf het assortiment, de verkoopprijzen en het personeel dat ze in dienst nemen. Inkoop en reclame vinden plaats vanuit het kantoor dat bij de vestiging in Laren is ondergebracht. De vestigingen worden aangestuurd als winstcentrum. Elk kwartaal krijgen de vestigingsmanagers een budget opgelegd, dat door Nové wordt vastgesteld. Nové baseert zich daarbij op de winstrealisatie in vorige kwartalen, de evaluatie daarvan met de vestigingsmanagers en het optreden van seizoensinvloeden. Daarbij huldigt Nové het principe dat de winstbudgetten uitdagend, maar haalbaar moeten zijn. De vestigingsmanagers ontvangen boven hun vaste salaris een bonus van 5% van de behaalde kwartaalwinst. De belangrijkste ondernemingsdoelstellingen van Nové zijn continuïteit en rendement. Vraag 1 (8 punten) Vraag 1a (4 punten) Geef gemotiveerd aan welke vorm van budgetteren Nové voor de kwartaalbudgetten hanteert. Vraag 1b (4 punten) Bespreek twee nadelen van deze methode. De adviseur van Nové geeft aan dat het beter is de vestigingsmanagers meer te betrekken bij het opstellen van de winstbudgetten. Vraag 2 (4 punten) Geef gemotiveerd twee voordelen van het betrekken van de vestigingsmanagers bij het opstellen van de budgetten. Nové vraagt aan de adviseur of zero base budgetteren tot een grotere betrokkenheid van de vestigingsmanagers zal leiden. Vraag 3 (2 punten) Wat is zero base budgetteren? Vraag 4 (4 punten) Geef gemotiveerd aan of zero base budgetteren tot een grotere betrokkenheid van de vestigingsmanagers zal leiden. Bij het toekennen van winstverantwoordelijkheid dient aan twee belangrijke voorwaarden te worden voldaan. Vraag 5 (4 punten) Beschrijf in het kort welke twee voorwaarden dat zijn. Vraag 6 (4 punten) Aan welke voorwaarde voor het toekennen van winstverantwoordelijkheid wordt bij De Koekjeskoning bv niet voldaan. Motiveer uw antwoord. 22 juni 2015 Pagina 2 van 7
Choc Olaa is vestigingsmanager van de vestiging in Laren. Choc vervaardigt twee soorten koekjes: luxe en plain. De dozen met luxe koekjes worden verkocht voor 17,50 per doos en de dozen met plain koekjes voor 12,50 per doos. De variabele kosten zijn voor de luxe koekjes 7,50 per doos en voor de plain koekjes 3,50 per doos. Choc krijgt vanuit de vestiging in Blaricum de vraag of hij per dag 30 dozen plain koekjes kan leveren, voor een interne verrekenprijs van 9,- per doos. Een gepensioneerde koekjesmaker is bereid om voor 20,- per uur bij Choc de plain koekjes voor de vestiging in Blaricum te vervaardigen. De gepensioneerde koekjesmaker kan 5 dozen plain koekjes per uur vervaardigen. Vraag 7 (4 punten) Is het voor Choc Olaa aantrekkelijk om de 30 dozen plain koekjes aan de vestiging in Blaricum te leveren? Motiveer uw antwoord met een berekening. Op een dag merkt Choc dat zijn eigen afzet van plain koekjes gemiddeld met 20 dozen per dag is afgenomen. Hij ontdekt dat de vestiging in Blaricum de door hem geleverde plain koekjes voor 11,- per doos verkoopt. Choc is daar woedend over en vraagt Nové Koning om in te grijpen, dat wil zeggen om de vestigingsmanager in Blaricum op te dragen de luxe koekjes ook voor 12,50 per doos te verkopen. Choc rekent uit wat de invloed van de actie van de vestigingsmanager in Blaricum is op zijn eigen resultaat per dag. Voor hij aan Blaricum leverde was zijn afzet per dag 90 dozen plain en 40 dozen luxe koekjes. Vraag 8 (6 punten) Bereken met hoeveel de winst per dag in de vestiging van Choc Olaa is gedaald ten opzichte van de situatie voor hij intern aan de vestiging in Blaricum leverde. Vraag 9 (4 punten) Geef gemotiveerd aan of Nové Koning de manager van de vestiging in Blaricum dwingend kan opdragen de verkoopprijs van de dozen plain koekjes te verhogen naar 12,50? De jaarrekening over 2014 van de Koekjeskoning bv ziet er als volgt uit. Balans De Koekjeskoning bv ( 1000,-) 1/1/2014 31/12/2014 1/1/2014 31/12/2014 Gebouwen Inventaris Bedrijfsauto s Voorraad Debiteuren Liquide middelen 640 280 112 72 64 98 600 400 110 84 52 45 200 676 200 676 106,5 Aandelenvermogen Algemene reserve Resultaat boekjaar na belasting 6% Hypothecaire lening Crediteuren Te betalen belasting Te betalen dividend 240 42 38,5 69,5 220 53 35,5 1.266 1.291 1.266 1.291 22 juni 2015 Pagina 3 van 7
Winst-en-verliesrekening De Koekjeskoning bv 2014 ( 1000,-) Omzet 2.105 Kostprijs omzet 1.268 - Brutowinst 837 Afschrijvingskosten 120- Lonen en salarissen 345- Verkoop en algemeen beheer 213- Bedrijfsresultaat 159 Rente 17- Resultaat voor belasting 142 Belasting (25%) 35,5- Resultaat na belasting 106,5 De doelstelling van Nové voor 2014 is een minimale rentabiliteit van het totale vermogen (RTV) van 12% en een minimale omloopsnelheid van het totale vermogen van 2. Vraag 10 (10 punten) Beoordeel met behulp van de daarvoor benodigde berekeningen in hoeverre de doelstellingen van Nové in 2014 zijn gehaald. 22 juni 2015 Pagina 4 van 7
ONDERDEEL 2 Financial Accounting (totaal 50 punten) Handelsonderneming DonkeLaar bv houdt zich bezig met de inkoop en verkoop van een grondstof voor het vervaardigen van schoonmaakmiddelen. In 2013 heeft de onderneming verschillende partijen grondstoffen ingekocht, gereinigd, opnieuw verpakt en verkocht. Fiscaal wordt de voorraad grondstoffen bij DonkeLaar bv gewaardeerd op basis van first in first out (fifo) en vennootschappelijk op basis van last in first out (lifo). In de volgende tabel staat aangegeven wat de eindvoorraad grondstoffen bij DonkeLlaar bv is op basis van lifo en fifo per 31 december 2013. Ingekochte partij Inkoopprijs per liter grondstof in euro's Voorraad per 31 december 2013 volgens lifo in liters Voorraad per 31 december 2013 volgens fifo in liters Beginvoorraad 5,00 2.000 liter 0 1 4,50 0 0 2 5,50 0 0 3 5,00 8.000 liter 0 4 6,00 5.000 liter 15.000 liter Totaal 15.000 liter 15.000 liter De waardering van de voorraad per 1 januari 2013 is volgens lifo en fifo hetzelfde. Vraag 1 (totaal 6 punten) Vraag 1.a (3 punten) Bereken de waarde van de voorraad grondstoffen per 31 december 2013 volgens lifo. Vraag 1.b (3 punten) Bereken de waarde van de voorraad grondstoffen per 31 december 2013 volgens fifo. Het fiscale resultaat voor belasting over 2013 bij DonkeLaar bv is 43.000,-. Het enige verschil tussen het fiscale en het vennootschappelijke resultaat ontstaat door het verschil in de voorraadwaardering van de grondstoffen. Vraag 2 (totaal 4 punten) Vraag 2.a (2 punten) Welke methode van voorraadwaardering geeft het hoogste resultaat over 2013 bij DonkeLaar bv? Motiveer uw antwoord. Vraag 2.b (2 punten) Bereken het vennootschappelijke resultaat voor belasting over 2013 bij DonkeLaar bv. De vennootschappelijke balans van DonkeLaar bv per 31 december 2013 ziet er als volgt uit ( 1.000,-): Materiële vaste activa 500 Aandelenvermogen 125 Voorraad grondstoffen 80 Algemene reserve 175 Debiteuren 50 Voorzieningen 100 Liquide middelen 125 Crediteuren 105 Bank 250 755 755 22 juni 2015 Pagina 5 van 7
Mossel nv overweegt DonkeLaar bv over te nemen. Tijdens de overnamebesprekingen blijkt dat de materiële vaste activa bij DonkeLaar bv zijn ondergewaardeerd. De actuele waarde van de materiële vaste activa is 40% hoger dan de boekwaarde. Ook de voorraad grondstoffen dient te worden gewaardeerd op basis van actuele waarde. De actuele waarde per 31 december 2013 is 6,- per liter. Bij herwaardering dient rekening te worden gehouden met 25% latente belastingverplichtingen. Vraag 3 (12 punten) Stel de vennootschappelijke balans van DonkeLaar bv op per 31 december 2013 na herwaardering van de materiële vaste activa en de voorraad. Mossel nv neemt op 1 januari 2014 een belang van 75% in DonkeLaar bv door 100.000 aandelen Mossel nv van 1,- nominaal te ruilen voor de aandelen DonkeLaar bv. De marktwaarde van een aandeel Mossel nv is op dat moment 6,-. Mossel nv waardeert de deelneming in DonkeLaar bv op netto vermogenswaarde. De vennootschappelijke jaarrekening van DonkeLaar bv wordt vanaf 1 januari 2014 opgesteld op basis van actuele waarde. Mossel nv heeft in 2014 uitsluitend een belang in DonkeLaar bv. Vraag 4 (totaal 13 punten) Vraag 4.a (2 punten) Geef een korte omschrijving van het begrip netto vermogenswaarde. Vraag 4.b (3 punten) Bereken de goodwill die Mossel nv betaalt bij het verwerven van het belang in DonkeLaar bv. Vraag 4.c (8 punten) Geef de journaalpost die Mossel nv maakt van de verwerving van het belang van 75% in DonkeLaar nv. Over 2014 behaalt DonkeLaar bv een winst na belasting van 90.000,-. Andere veranderingen in de netto vermogenswaarde doen zich bij DonkeLaar bv niet voor. Over 2014 moeten Mossel nv en DonkeLaar bv een geconsolideerde jaarrekening opstellen. Vraag 5 (totaal 10 punten) Vraag 5.a (2 punten) Bij wie rust in de consolidatieplicht? Motiveer het antwoord. Vraag 5.b (2 punten) Voor welk bedrag komt resultaat deelneming op de vennootschappelijke winst-enverliesrekening van Mossel nv over 2014? Vraag 5.c (2 punten) Voor welk bedrag komt 'aandeel derden' op de geconsolideerde winst- en -verliesrekening over 2014? 22 juni 2015 Pagina 6 van 7
Vraag 5.d (4 punten) Voor welk bedrag komt 'belang derden' op de geconsolideerde balans per 31 december 2014? In het grootboek van Mossel nv komen op 31 december 2014 de volgende grootboekrekeningen met de volgende saldi voor: 130 Debiteuren 743.000,- Debet 131 Dubieuze debiteuren 57.000,- Debet 132 Afschrijving dubieuze debiteuren 34.000,- Debet 133 Voorziening dubieuze debiteuren 28.000,- Credit De voorziening dubieuze debiteuren is dynamisch gevormd. Vraag 6 (totaal 5 punten) Vraag 6.a (2 punten) Hoe wordt een voorziening dubieuze debiteuren dynamisch gevormd? Vraag 6.b (1 punt) Op welke andere manier kan een voorziening worden gevormd? Vraag 6.c (2 punten) Voor welk bedrag komt debiteuren op de vennootschappelijke balans van Mossel nv? 22 juni 2015 Pagina 7 van 7