Jaarverslag 2015 Commissie bezwaarschriften
1. Inleiding en doelstelling Op grond van artikel 19 van de Verordening commissie bezwaarschriften Krimpenerwaard 2015, brengt de commissie bezwaarschriften jaarlijks vóór 1 juli aan de bestuursorganen van de gemeente verslag uit van haar werkzaamheden in het voorafgaande kalenderjaar. Voor u ligt het jaarverslag over het kalenderjaar 2015. Met het jaarverslag geeft de commissie inzicht in het aantal behandelde bezwaarschriften, de uitkomsten en welke onderwerpen het betreft. Daarmee wordt inzichtelijk gemaakt hoeveel besluiten van de bestuursorganen - raad, college van burgemeester en wethouders of de burgemeester - ter discussie zijn gesteld door er bezwaar tegen te maken en hoeveel van die besluiten al dan niet stand hielden in bezwaar. De bezwaarprocedure biedt niet alleen waarborgen voor een zorgvuldige afhandeling van bezwaren, maar biedt daarnaast ook handreikingen om de dienstverlening, regelgeving of beleid van de gemeente te optimaliseren. Om die reden worden ook aanbevelingen gedaan. Omdat dit het eerste jaarverslag is van de Commissie bezwaarschriften kunnen er nog geen vergelijkingen worden gemaakt met voorgaande jaren. De Commissie bezwaarschriften bestaat uit drie kamers: Kamer Sociale Zaken, bestaande uit mevrouw mr. J. Eshuis (voorzitter), mevrouw mr. N.D. Fritz-Pierik (plv. voorzitter), mevrouw dr. S.A. Hoogendoorn, mevrouw mr. T.S.I. van den Broeck-Oosterhoff, mevrouw mr. D.W. Blaauw-Logcher en de heer mr. B.J.S. de Rot. De kamer Sociale Zaken behandelt de bezwaarschriften op het gebied van sociale-, welzijnsen onderwijswet- en regelgeving. Kamer Personele Zaken, bestaande uit: de heer mr. N. van Eck (voorzitter), mevrouw A.W.E. de Rooij (plv. voorzitter) en de heer mr. J.A. Koolmees. De kamer Personele Zaken behandelt de bezwaarschriften van ambtenaren die zijn ingediend op het gebied van personele aangelegenheden. Kamer Algemene Zaken, bestaande uit: de heer mr. B. Huizenaar (voorzitter), mevrouw mr. C.W. de Jong (plv. voorzitter), de heer drs. H. van Dijk, mevrouw mr. L. Brand en de heer mr. J.M. Smits. De kamer Algemene Zaken behandelt de bezwaarschriften die niet door één van de twee andere kamers worden behandeld. Denk hierbij aan de bezwaarschriften op het gebied van handhaving, omgevingsvergunningen of de Wet openbaarheid van bestuur. Schoonhoven, 23 juni 2016 Mr. J. Eshuis, voorzitter Kamer Sociale Zaken Mr. N. van Eck, voorzitter Kamer Personele Zaken Mr. B. Huizenaar, voorzitter Kamer Algemene Zaken. 1
2. Taak Commissie bezwaarschriften Op grond van de Algemene wet bestuursrecht kan tegen een besluit beroep worden ingesteld bij de rechtbank. Men kan echter in beginsel niet direct beroep instellen, eerst moet bezwaar worden gemaakt bij het bestuursorgaan dat het besluit heeft genomen. Het bestuursorgaan heroverweegt het besluit op grondslag van het ingediende bezwaar. Om de bezwaarschriftenprocedure eenduidiger, meer gestructureerd en kwalitatief te verbeteren is in de gemeente Krimpenerwaard de Commissie bezwaarschriften ingesteld. De taak van de commissie is om het bestuursorgaan te adviseren over het te nemen besluit op bezwaar. De commissie adviseert niet over bezwaarschriften inzake belastingen of de Wet waardering onroerende zaken. De Commissie bezwaarschriften is een onafhankelijke externe adviescommissie als bedoeld in artikel 7:13 van de Algemene wet bestuursrecht. Er worden hoorzittingen gehouden en adviezen uitgebracht onder leiding van een onafhankelijke voorzitter en twee onafhankelijke leden. Er zijn meerdere leden benoemd, zodat een bezetting van drie personen is gegarandeerd. De leden hebben bij toerbeurt zitting. De commissie wordt ondersteund door een ambtelijk secretaris, dit is een juridisch medewerker van de afdeling BMO. De secretaris maakt geen deel uit van de commissie, maar staat de commissie bij. 2
3. Werkwijze Commissie bezwaarschriften De werkwijze van de commissie is vastgelegd in de Algemene wet bestuursrecht. De werkwijze is nader gepreciseerd in de Verordening Commissie bezwaarschriften Krimpenerwaard 2015. De commissie heeft naast het uitbrengen van een advies over het ingekomen bezwaar ook tot taak om bezwaarmakers te horen in verband met de door hen gemaakte bezwaren. Hiertoe worden per kamer tweewekelijks hoorzittingen gepland. Tijdens deze hoorzittingen worden bezwaarmaker(s), eventuele derde belanghebbenden en verweerder in de gelegenheid gesteld om inhoudelijk te reageren op het ingediende bezwaar. De hoorzittingen van de kamer Algemene zaken zijn openbaar en voor een ieder toegankelijk. De hoorzittingen van de andere twee kamers zijn niet openbaar. Van iedere hoorzitting wordt een verslag opgesteld. De beraadslagingen na afloop van de hoorzitting vinden achter gesloten deuren plaats. Na de hoorzitting worden de adviezen geformuleerd. Het advies en het verslag van de hoorzitting worden aan het college aangeboden. De ambtelijk secretaris verleent hierbij ondersteuning. Het college neemt vervolgens een beslissing op het bezwaarschrift en neemt daarbij het advies van de commissie in acht. Het college is niet gebonden aan het advies van de commissie, maar kan (uitsluitend gemotiveerd) afwijken van het advies. Tijdens de kennismakingsbijeenkomst in januari 2015 is afgesproken dat het college contraire besluiten zal toelichten aan de voorzitter van de betreffende kamer. Het verslag van de hoorzitting en het advies van de commissie worden als bijlage bij de beslissing op het bezwaarschrift aan bezwaarmaker en eventuele belanghebbenden verzonden. 3
4. Inzicht in aantallen en onderwerpen bezwaarschriften A. Algemeen De gemeente Krimpenerwaard heeft in 2015 in totaal 214 bezwaarschriften in behandeling genomen. Hiervan zijn er 67 gedurende de behandelingsprocedure ingetrokken. De Commissie heeft in 2015 113 adviezen uitgebracht. Totaaloverzicht: aantallen bezwaarschriften ingetrokken uitgebrachte adviezen gegrond ongegrond niet ontvankelijk gegrond/ nietontvankelijk gegrond / ongegrond 214 67 113 33 62 10 3 5 Conform advies of contrair Het college is vier keer geheel en één keer gedeeltelijk contrair gegaan aan het advies van de Commissie. In deze gevallen heeft de commissie geadviseerd tot gehele of gedeeltelijke gegrondverklaring, maar heeft het college extra beargumenteerd waarom het zijn eerder genomen besluit in stand heeft gelaten. In de overige gevallen heeft het college de adviezen gevolgd. In de navolgende paragrafen B, C en D vindt u per kamer de overzichten van de werkzaamheden. Totaal aantal bezwaarschriften per kamer 117 86 Kamer Sociale zaken Kamer Personele zaken Kamer Algemene zaken 11 4
B. Kamer Sociale Zaken Aantal De kamer Sociale Zaken heeft het afgelopen jaar 86 bezwaarschriften ontvangen over diverse onderwerpen. Alle bezwaarschriften waren gericht aan het college van burgemeester en wethouders. Ingetrokken bezwaarschriften Er zijn het afgelopen jaar name op het gebied van bijstand (levensonderhoud en bijzondere bijstand) 41 bezwaarschriften ingetrokken. De meeste bezwaarmakers hebben hun bezwaarschrift ingetrokken nadat ze een duidelijke uitleg van de behandelend ambtenaar hebben gekregen over het bestreden besluit. Ook is het college diverse keren aan het bezwaar tegemoetgekomen waardoor bezwaarmaker daarna het bezwaarschrift heeft ingetrokken en een behandeling van het bezwaarschrift door de commissie bezwaarschriften niet meer nodig was. Conform advies of contrair Het college is twee keer contrair gegaan naar aanleiding van het advies van de commissie bezwaarschriften. Het college heeft de overige adviezen van de commissie gevolgd. Onderwerp Aantal Waarvan advies uitgebracht Gegrond Ongegrond Niet ontvankelijk Deels gegrond / ongegrond Ingetrokken Bijstand levensonderhoud Bijzondere bijstand 38 20 2 10 5 3 36 10 4 6 Wmo 6 3 2 1 Subsidies 2 2 2 Jeugdzorg 4 2 2 TOTAAL 86 37 10 19 5 3 41 Overzicht binnengekomen bezwaarschriften 2015 Kamer Sociale Zaken Subsidies 2% Jeugdzorg 5% Wmo 7% Bijzondere bijstand 42% Bijstand / levensonderhoud 44% 5
C. Kamer Personele zaken Aantal De kamer Personele Zaken heeft het afgelopen jaar 11 bezwaarschriften ontvangen. Van deze bezwaarschriften zijn er 10 die zich richtten tegen de definitieve plaatsing en 1 bezwaar tegen een weigering benoeming buitengewoon ambtenaar burgerlijke stand. Ingetrokken bezwaarschriften Er zijn het afgelopen jaar 2 bezwaarschriften tegen de definitieve plaatsing ingetrokken door bezwaarmaker. Betreffende de 8 bezwaarzaken die op zitting zijn geweest zijn 7 adviezen afgegeven in 2015 en 1 in 2016. Het bezwaar gericht tegen een weigering benoeming buitengewoon ambtenaar burgerlijke stand is ingetrokken nadat, door een beleidswijziging, alsnog volledig werd tegemoet gekomen aan het bezwaar. Conform advies of contrair Betreffende de 8 bezwaren gericht tegen definitieve plaatsing zijn 6 beslissingen op bezwaar conform het afgegeven advies van de commissie, bij 1 beslissing op bezwaar is het college contrair gegaan en bij 1 bezwaarzaak is er geen beslissing op bezwaar gemaakt maar een vaststellingsovereenkomst gesloten. Onderwerp Aantal Waarvan advies uitgebracht Gegrond Ongegrond Deels gegrond/ niet ontvankelijk Deels gegrond / ongegrond Ingetrokken Besluit definitieve plaatsing Benoeming buitengewoon ambtenaar burgerlijke stand 10 8 1 3 3 1 2 1 0 TOTAAL 11 8 1 3 3 1 2 Overzicht binnengekomen bezwaarschriften 2015 Kamer Personele Zaken 9% Besluit defintieve plaatsing 91% benoeming buitengewoon ambtenaar burgerlijke stand 6
D. Kamer Algemene zaken Aantal De Commissie bezwaarschriften (kamer Algemene zaken) heeft het afgelopen jaar 117 bezwaarschriften ontvangen over diverse onderwerpen. Alle bezwaarschriften waren gericht aan het college van burgemeester en wethouders. 27 bezwaarschriften waren gericht tegen besluiten van de opgeheven gemeenten Ingetrokken bezwaarschriften De Commissie bezwaarschriften heeft niet voor elk bezwaarschrift een hoorzitting ingepland of advies uitgebracht. Dit heeft ermee te maken dat er 24 bezwaarschriften tijdens de procedure zijn ingetrokken of omdat het besluit voor de hoorzitting is gewijzigd omdat het op onjuiste grond tot stand is gekomen waardoor de verdere behandeling van het bezwaarschrift door de Commissie bezwaarschriften niet meer nodig was. Daarnaast zijn er ook enkele bezwaarschriften op verzoek van de bezwaarmaker aangehouden waardoor er nog geen hoorzitting ingepland kon worden. Ook zijn er twee bezwaarschriften doorgezonden naar een andere instantie, omdat hierover al een procedure bij deze instantie liep. Een aantal bezwaarschriften is aan het eind van 2015 ingediend, waardoor behandeling plaatsvindt in 2016. Conform advies of contrair Het college is één keer en één keer geheel contrair gegaan naar aanleiding van het advies van de commissie bezwaarschriften. Voor wat betreft de overige adviezen heeft het college het advies van de commissie gevolgd. Onderwerp Aantal Waarvan advies uitgebracht Gegrond Ongegrond Niet ontvankelijk Deels gegrond / ongegrond Ingetrokken Omgevingsvergunning 49 27 11 13 3 Handhaving 39 24 4 19 1 Wob 11 10 5 4 1 Planschade 1 1 1 Apv 8 2 1 1 Huisnummerbesluit 1 0 Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen Verstrekken persoonsgegevens 2 2 1 1 1 0 Milieu 1 0 Aanwijzen monument Wet op de kansspelen 2 2 1 1 1 0 Verkeer 1 0 TOTAAL 117 68 22 40 5 1 24 7
Overzicht binnengekomen bezwaarschriften 2015 Kamer Algemene Zaken 8
5. Afdoeningstermijnen Op grond van de Algemene wet bestuursrecht geldt (voor zover een adviescommissie is ingesteld) een beslistermijn van 12 weken met een verdagingsmogelijkheid van 6 weken, zonder dat de belanghebbenden daarmee moeten instemmen. De uiterlijke wettelijke termijn waarbinnen een besluit op bezwaar genomen moet worden is dus 18 weken, gerekend vanaf de dag na die waarop de termijn voor het indienen van het bezwaarschrift is verstreken. De afdoeningstermijn voor de bezwaarschriften per kamer was het afgelopen jaar als volgt: Kamer Sociale Zaken: van de 86 bezwaarschriften heeft de commissie in 2015 37 adviezen uitgebracht. Van die 37 zaken zijn 31 bezwaarschriften binnen de wettelijke termijn afgedaan. Kamer Personele Zaken: van de 11 bezwaarschriften heeft de commissie 8 adviezen uitgebracht. Van die 8 zaken is 1 bezwaarschrift binnen de wettelijke termijn afgedaan. In de overige gevallen stemden de bezwaarmakers in met verlenging van de beslistermijn. Kamer Algemene Zaken: van de 117 bezwaarschriften heeft de commissie in 2015 68 adviezen uitgebracht. Van deze 68 zaken zijn 31 bezwaarschriften binnen de wettelijke termijn afgedaan. De oorzaken hiervan zijn divers: het wegwerken van achterstanden (in de beginperiode), het instellen van een nader onderzoek of het beantwoorden van vragen vanuit de commissie. In een aantal gevallen is de oorzaak van de termijnoverschrijding gelegen in het feit dat er geruime tijd verstreek tussen het advies en de daadwerkelijke beslissing op bezwaar. Een enkele keer heeft de beraadslaging van de commissie wat meer tijd in beslag genomen. 9
6. Opmerkingen en aanbevelingen vanuit de Kamers Algemene opmerking: Vanuit de verschillende kamers is gesignaleerd dat tijdens de kennismakingsbijeenkomst in januari 2015 is toegezegd dat de commissie door de portefeuillehouder zal worden geïnformeerd over contraire beslissingen op bezwaar. In 2015 is dit niet gebeurd. De commissie hecht eraan dat dit wel gaat gebeuren. Kamer Sociale Zaken Aanbevelingen 1. Teneinde bezwaarschriften te voorkomen is het vaak beter als de behandelend ambtenaar voor het nemen van het primaire besluit telefonisch contact heeft met de cliënt. 2. Beschikkingen kunnen vaker beter gemotiveerd en meer in duidelijke taal. 3. De commissie wil graag op de hoogte blijven van uitspraken in (hoger) beroep. 4. De gemeente moet alert blijven op een goede kwalitatieve- en kwantitatieve ondersteuning van de commissie. Overige opmerkingen De commissie richt zich op de rechtmatigheid en doelmatigheid van de genomen besluiten. Daarnaast waakt de commissie voor overige onregelmatigheden. Er is naar de mening van de commissie een keer sprake geweest van belangenverstrengeling. Het betrof druk van de vakafdeling op een medewerker van een externe partij, die gemachtigde was van een bezwaarmaker, om niet langer gemachtigde te zijn van deze bezwaarmaker. De gemeente bevindt zich tevens in een relatie als opdrachtgever ten opzichte van de externe partij. Aangezien de burgemeester de kwaliteit van de afhandeling van bezwaarschriften bewaakt is deze belangenverstrengeling met de burgemeester besproken. De commissie heeft hierin begrip ervaren en is tevreden over de afhandeling, zowel naar de commissie als bezwaarde. De commissie vertrouwt erop dat bovenstaande een incident betrof. Daarnaast zijn tijdens de interne evaluatie afspraken gemaakt ter bevordering van een (wettelijke) verantwoorde afhandeling van de ingediende bezwaarschriften. De commissie ziet het komende verslagjaar met vertrouwen tegemoet. Kamer Personele zaken Aanbevelingen Geen. Overige opmerkingen De kamer is zeer tevreden. De stukken worden altijd op tijd aangeleverd, zijn volledig en altijd voorzien van een verweerschrift. De gemeentelijke vertegenwoordiger blijkt tijdens de hoorzitting zich deugdelijk te hebben voorbereid. De kamer is eveneens zeer tevreden over de secretaris, die de kamer goed ondersteunt. Zijn adviezen zijn zowel in juridisch opzicht als redactioneel van hoge kwaliteit. Kamer Algemene zaken Aanbevelingen 1. Bezien of de afhandeling van bezwaren, die zich daarvoor lenen, buiten zitting volgens een vaste informele procedure kan plaatsvinden. De juridische bezwaarschriftenprocedure zou naar verwachting soms voorkomen kunnen worden doordat de behandelend ambtenaar na het ontvangen van het bezwaarschrift het primaire besluit telefonisch toelicht. 2. Sommige verweervoerende ambtenaren hebben de neiging de zaak nogal te juridiseren. Juridisch/technisch en procesmatig is de zaak dan meestal wel in orde, maar een procedure had wellicht voorkomen kunnen worden door een meer empathische benadering. De Commissie is van mening dat er tijdens hoorzittingen ruimte moet zijn om af en toe ook buiten de (juridische) orde op de zaken in te gaan en via een informele manier te zoeken naar een oplossing voor het probleem. 10