Schizofrenie en mortaliteit

Vergelijkbare documenten
Verbeteren van de leefstijl van langdurig opgenomen GGZ-patiënten. Dr. Frederike Jörg Senior onderzoeker GGZ Friesland Postdoc ICPE/UMCG

Leefstijlinterventies voor personen met een ernstig psychiatrische aandoening

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.

Eet smakelijk René de Groot

Hart- en vaatziekten. voor Nederlanders. Zorg goed voor uw hart

Pre-diabetes. Vasculair Preventie Centrum

Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet

Dweilen met de kraan open

Koolhydraten. Voeding en Welzijn

hoofdstuk 1 hoofdstuk 2 hoofdstuk 3

Wetenswaardigheden over eten en drinken.

Hart- en vaatziekten. voor Marokkaanse Nederlanders. Zorg goed voor uw hart

Gezonde voeding, een verwaarloosd thema bij patiënten met ernstige psychische aandoening!?

Fantasie is... een wortel met armpjes. (Tessa, 3 jaar) Voedingsbeleid. Het Fantaziehuis. Kinderdagverblijf

Gezond eten. Tips voor een gezonde

Voeding en bewegen. Hè? Vitamines? Andreas College, Pieter Groen Katwijk Pel van Hattum Gezondheidsbevorderaar GGD HM

Suiker in een gezonde leefstijl. Een kwestie van balans

Chapter 10 Samenvatting

Praktische opdracht ANW Obesitas

Gezonde voeding Het dagmenu

NHG Stendardo Obesità

Wat is goede voeding? Aanbevelingen & tips voor kinderen 9 t/m 18 jaar

VEILIGHEID. 5. TBM Maart 2014

Diabetes mellitus. Victoza en voeding

Inhoud Hoe BRAVO ben jij?

INFOBLAD. Meeste invloed. Gezond leven

Psychiatrie. Metabool syndroom.

Checklist bepaal het risico op type 2 diabetes

Samenvatting voor niet-ingewijden

Energiebalans. Opdracht 8B. Opdracht

24 mei 2011 Gezonde voeding voor senioren

It takes two to tango

Voedingsrichtlijn Diabetes 2015

GOEDE VOEDING, GEZOND LEVEN, SNELLER GENEZEN INFORMATIE VOOR PATIËNTEN DIE EEN OPERATIE ONDERGAAN

Overgewicht Inhoud Inleiding Oorzaken van overgewicht

Workshop Korfbal & Voeding: maximaal effect door minimale aanpassingen. Miracle Performance

Ziek zijn en voeding. Informatie voor de ondervoede patiënt

Te licht. Tips als uw kind niet wil eten. Eet- en beweegkalender

Een voorstelling over gezond eten en gezond leven van Theater KwadraaT

Voeding bij HappyKidzzz Kinderopvang

Het verbeteren van therapietrouw bij mensen met type 2 diabetes middels ehealth interventies

Voedingsbeleid. Niels Donders De Sportanen

Kennen andere landen ook een dergelijke schijf en hoe ziet het eruit? Welke verschillen zie je? Daarna werkblad: Wie weet het meest over gezondheid?

1 gram verteerbare koolhydraten levert 4 kcal (afkorting verteerbare koolhydraten =

Altijd al gedacht dat zware botten een verklaring voor overgewicht zijn?

Cannabis, vitamine D & het metabool risico van mensen met een psychotische aandoening

= antwoord is goed. De grote voedingsquiz. De grote voedingsquiz. De grote voedingsquiz RONDE 0. Vraag 1 Het is vandaag dinsdag 12 februari 2013.

Workshop Turn4u & Miracle Performance. De juiste voeding voor turners. Bob ter Haak Danique Stoop

Gezonde leefstijl, hoe pak je dit op?

Resultaten vragenlijst ouders basisschool (4-12 jarigen) Nulmeting (T0) voorjaar 2017

Voeding bij borstkanker. Drs. Rianne van Lieshout Diëtist Paramáx, Máxima Medisch Centrum 3 oktober 2012

Uitgangspunten Wij bepalen wat en wanneer een kind eet. Het kind bepaalt zelf hoeveel hij/ zij eet.

De grote voedingsquiz

Drankenbord. Opdracht 6A. Opdracht

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition

Dieetadviezen bij wondgenezing

AFVALLEN ZONDER ZWETEN

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition

Beleidsplan Gezonde School Voeding

Samenvatting Dankwoord Curriculum Vitae List of publications

Ziek zijn en voeding Informatie voor de ondervoede patiënt met een natrium- en/of vochtbeperkt dieet

SNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS

De invloed van ontstekingsreuma en -behandeling op hart- en vaatziekten

Gewichtstoename bij behandeling van kanker

Voor een gezonde groei moet je voldoende calcium (kalk) binnenkrijgen. Wat bevat de meeste calcium?

Stimuleer gezond snacken met gezonde tips

Welkom bij Forte kinderopvang

RealFit. Wat is het Doelstelling Voor wie Historie Waarom RealFit

niveau 2, 3, 4 thema 5.5

Kinderen en een gezond gewicht

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition

De Kracht van Voeding Sociaal Fonds Taxi, Papendal 16 december 2015

Samenvatting. Het Terneuzen Geboortecohort. Detectie en Preventie van Overgewicht en Cardiometabool Risico vanaf de Geboorte

(W)eten. Afvallen met lekker en gezond eten.

Meer inzicht in uw gezondheid?

Sportvoeding. Antwoord op veel gestelde vragen over voeding. Sadia Rodjan Danique Stoop

Dienstverlenende werkzaamheden Les 7

Resultaten vragenlijst leerlingen en meten & wegen Drie scholen, nulmeting (T0) voorjaar 2017

Mijn naam is. Peter C.Th. van Aanholt

Goede voeding vóór een operatie

Gewichtstoename bij behandeling van kanker

Voedingsadviezen Samenstelling van de voeding. 6-7 sneetjes g. 4-5 aardappelen/ opscheplepels

Wanneer té dik? Wat is gezonde voeding en wat niet?

SPREEKBEURT OF WERKSTUK HOE EET IK GEZOND?

ALGEMEEN GEZONDHEID BEWEGEN STICKER MET BARCODE. Door medewerkster in te vullen: Onderzoeksdatum. Nummer deelnemer.

Een gezond gewicht. Informatie voor jongeren

Protocol voeding Bij de Handjes

Voedingsdagboek. Volgcode: Naam: Geb. datum: Afspraak: Datum: Locatie: Adres: Plaats: Neem mee naar de eerste afspraak:

Wie ben ik? 22 jaar wedstrijdzwemmen. 5 jaar professioneel EK Rijeka, EK Istanbul, WK Rome, houder NL record 200schoolslag

Wat als ik gezonder van het leven wil genieten?

Gezonde voeding. voor Marokkaanse Nederlanders. Zorg goed voor uw hart

DE MAAND ZONDER SUIKER

Voeding en vertering: Gezond eten

In the Client Care Control Room

Koolhydraten en de preventie van welvaartsziekten

CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in Zwolle

Zet uzelf in beweging!

10 KEER GEZOND EET GROENTEN

Transcriptie:

ELIPS Schizofrenie en mortaliteit Effectiviteit van een leefstijlinterventie bij langdurig opgenomen SMI patiënten Dr. Frederike Jörg Senior onderzoeker GGZ Friesland Postdoc RGOc/ICPE/UCP Financiering: Inhoud Aanleiding tot leefstijlinterventiestudie Quiz Inhoud interventie Discussie Nascholing Psychosen 14-15 maart 2013 1

Metabool syndroom Oorzaken somatische ongezondheid bij SMI patiënten Prevalentie: - In algemene bevolking ~20% (en stijgend!) - GGZ populatie: 30-40% - GGZ verblijfspopulatie: 50% Ongezondheid vaststellen De verblijfs GGZ: Obesogene omgeving = ongezondheid behandelen? Hoe? Onderzoek Meer bewegen Gezonder eten Aanpassing omgeving? Nascholing Psychosen 14-15 maart 2013 2

Studies tot nu toe: -kort -weinig deelnemers -ambulant -continuïteit? Primaire uitkomstmaat: ROM-PHAMOUS: Gewicht, BMI Bloeddruk Glucose Cholesterol Triglyceriden PANNS CDSS Kwaliteit van leven Toegevoegde metingen Zorgconsumptie Kwaliteit van leven/functioneren (SF12) Lichaamssamenstelling (BIA) 6 minuten wandeltest Voedingsvragenlijst Kennis, attitude en self-efficacy medewerkers Opzet ELIPS QUIZ 10 interventielocaties - 4 klinisch wonen - 6 beschermd wonen 5 interventielocaties - 1 klinisch wonen - 4 beschermd wonen Eens met de stelling: 9 controlelocaties - 3 klinisch wonen - 6 bescherm wonen CAU 5 controlelocaties - 1 klinisch wonen - 4 beschermd wonen Oneens met de stelling: ~900 patiënten Nascholing Psychosen 14-15 maart 2013 3

Producten zonder toevoegingen met een E-nummer zijn gezonder. Lange vingers of café noirs zijn een goed alternatief als je graag een koekje eet. Van vezelrijke voeding val je af. Yoghurtdrank is een gezonde dorstlesser. Vruchtenhagel is gezonder dan hagelslag. In een glas volle melk zitten meer calorieën dan in een glas cola. Door al die toevoegingen is halvarine veel minder gezond dan de meer natuurlijke roomboter. Producten zonder toevoegingen met een E- nummer zijn gezonder. Lange vingers of café noirszijn een goed alternatief als je graag een koekje eet. Van vezelrijke voeding val je af. Yoghurtdrank is een gezonde dorstlesser. Producten gezoet met aspartaam moet je zo min mogelijk gebruiken. Eieren zitten boordevol vitamines, mineralen en antioxidanten. Om af te vallen, is de hele dag door een beetje bewegen effectiever dan 2 keer per week intensief sporten op de sportschool. Fietsen is gezonder dan lopen. Vruchtenhagel is gezonder dan hagelslag. In een glas volle melk zitten meer calorieën dan in een glas cola. Door al die toevoegingen is halvarine veel minder gezond dan de meer natuurlijke roomboter. Producten gezoet met aspartaam moet je zo min mogelijk gebruiken. Eieren zitten boordevol vitamines, mineralen en antioxidanten. Om af te vallen, is de hele dag door een beetje bewegen effectiever dan 2 keer per week intensief sporten op de sportschool. Fietsen is gezonder dan lopen. Nascholing Psychosen 14-15 maart 2013 4

Nederland is een echt fietsland: de meeste verplaatsingen gaan per fiets. Met elke dag 5 minuten wandelen, ben je na een jaar een kilo afgevallen. Om niet dik te worden, kun je beter iets meer dan iets minder slapen. Heb je eenmaal het metabool syndroom ontwikkeld, kom je er niet meer van af. Je kunt obesitas hebben, en toch gezond zijn. Een leefstijlinterventie ter voorkoming van diabetes is effectiever en goedkoper dan medicatie. Nederland is een echt fietsland: de meeste verplaatsingen gaan per fiets. Met elke dag 5 minuten wandelen, ben je na een jaar een kilo afgevallen. Om niet dik te worden, kun je beter iets meer dan iets minder slapen. De meeste SMI patiënten hebben uit zichzelf geen interesse om te gaan sporten. Een leefstijlinterventie bij SMI patiënten lukt alleen als hun begeleiders zelf een gezonde leefstijl hebben. Een laagdrempelig, gevarieerd en uitgebreid sportaanbod voor patiënten maakt dat ze meer gaan sporten. Heb je eenmaal het metabool syndroom ontwikkeld, kom je er niet meer van af. Je kunt obesitas hebben, en toch gezond zijn. Een leefstijlinterventie ter voorkoming van diabetes is effectiever en goedkoper dan medicatie. De meeste SMI patiënten hebben uit zichzelf geen interesse om te gaan sporten. Een leefstijlinterventie bij SMI patiënten lukt alleen als hun begeleiders zelf een gezonde leefstijl hebben. Een laagdrempelig, gevarieerd en uitgebreid sportaanbod voor patiënten maakt dat ze meer gaan sporten. Nascholing Psychosen 14-15 maart 2013 5

De Nederlandse Norm Gezond Bewegen stelt dat je dagelijks tenminste 20 minuten matig intensief moet bewegen. De hoeveelheid suiker in een anderhalve literfles cola staat gelijk aan het aantal calorieën uit 15 appels. Producten waarin de suiker is vervangen door fructose of dextrose zijn gezonder. Ontbijtkoek is een gezond tussendoortje. Je hebt per dag maximaal 6 gram zout nodig. Met 6 boterhammen per dag heb je helft van de maximale dosis zout al binnen. De Nederlandse Norm gezond bewegen stelt dat je dagelijks tenminste 20 minuten matig intensief moet bewegen. De hoeveelheid suiker in een anderhalve literfles cola staat gelijk aan het aantal calorieën uit 15 appels. Producten waarin de suiker is vervangen door fructose of dextrose zijn gezonder. Ontbijtkoek is een gezond tussendoortje. Je hebt per dag maximaal 6 gram zout nodig. Met 6 boterhammen per dag heb je helft van de maximale dosis zout al binnen. Nascholing Psychosen 14-15 maart 2013 6

ERROR: undefined OFFENDING COMMAND: f STACK: