Ondernemingsplan genootschap Kunstliefde 2009-2012 Utrecht, 1 september 2008 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Korte evaluatie 2006-2008 en maatregelen 3. Externe analyse en maatregelen 4. Interne analyse en maatregelen 5. Huisvesting 6. Artistiek leider en wat na april 2009? 7. Vrienden van het genootschap Kunstliefde 8. Kunstprijzen 9. Begroting 2009, plus toelichting 10. Meerjarenraming 2009 2012, plus toelichting Bijlagen A. Bestuurssamenstelling per 1 september 2008 B. Vernieuwing, met Gevoel voor Traditie: Beleidsplan 2006 2010 gepresenteerd in de Algemene Ledenvergadering van 23 juni 2006 C. Voorstel Strand NL renovatie Nobelstraat no. 12, plus voorlopig dekkingsplan D. Tentoonstellingsprogramma 2009 (onder voorbehoud) inhoudsopgave
1 Inleiding De vereniging Genootschap Kunstliefde, opgericht in 1807, is een podium voor beeldende kunst in Utrecht en omgeving. Dat betekent dat Kunstliefde optimale gelegenheid en ondersteuning biedt aan de kunstenaarsleden van Kunstliefde om binnen en buiten het gebouw van Kunstliefde aan de Nobelstraat te Utrecht, te exposeren gevarieerde en kwalitatief hoogwaardige tentoonstellingen maakt met een grote mate van diversiteit in onderwerp, techniek en uitingsvorm op het terrein van de beeldende kunst waarbij ook kunstenaars die geen lid van Kunstliefde zijn, nadrukkelijk worden uitgenodigd deel te nemen jonge pas afgestudeerde kunstenaars van de Hoge School van de Kunsten te Utrecht, stimuleert en ondersteunt in de ontwikkeling van een eigen beroepspraktijk (project De Belofte) het (brede) publiek interesseert in en betrekt bij de hedendaagse beeldende kunsten, niet alleen door exposities maar ook door cursussen, lezingen, excursies, debatten en thema avonden, verenigingsactiviteiten organiseert exclusief voor de leden, waaronder het tekenen naar model voor de kunstenaarsleden. Kunstliefde is immers van oorsprong een Teekengenootschap intensief samenwerkt met andere in Utrecht of omgeving gevestigde instellingen en organisaties op het terrein van de beeldende kunsten teneinde een gecoördineerd aanbod op het terrein van de beeldende kunsten aan het publiek aan te bieden de eigen, lange en bewogen geschiedenis zo goed mogelijk wil documenteren. Voorbeelden hiervan zijn het in juni 2007 verschenen aparte nummer van het Nobelmagazine over de periode 1980-2007 van Kunstliefde ter gelegenheid van het 200 jarig bestaan (Nobelmagazine, jaargang 4 nummer 2) en het samenwerkingsverband met het Tijdschrift Oud Utrecht dat in 2007 heeft geresulteerd in 5 artikelen over de historie van Kunstliefde en over 4 kunstenaarsleden uit de 19e en begin 20e eeuw Deze hoofdpunten worden uitgewerkt in dit Ondernemingsplan 2009-2012. Daar waar Kunstliefde onvoldoende in staat is om deze doelstellingen waar te maken, worden maatregelen genomen om de belemmeringen weg te nemen. Indien dat om financiële en/of organisatorische redenen niet lukt, moeten prioriteiten worden gesteld. Dit Plan 2009-2012 is op 21 augustus door het bestuur van het genootschap Kunstliefde vastgesteld en op 1 september 2008 bij de gemeente Utrecht ingediend ter ondersteuning van de subsidie aanvraag op de begroting 2009 van 25.000 Op de Algemene Ledenvergadering van 27 november 2008 zal dit ondernemingsplan ter bespreking en goedkeuring aan de vergadering worden voorgelegd. inleiding
2 Korte evaluatie 2006-2008 en actiepunten Op de ledenvergadering van 23 februari 2006, stemde de leden in met de doelstelling van het bestuur dat Kunstliefde in 2010 (weer) een door derden erkende stimulerende rol vervult in het vernieuwingsproces van de beeldende kunst in Utrecht. Daar werden de volgende meetbare ijkpunten aan gekoppeld grote mate van betrokkenheid van gk bij beeldende kunst initiatieven in de stad en omgeving aantoonbaar hogere inloop en verkopen positieve aandacht in de media het verkrijgen van structurele en incidentele subsidies van de gemeente en andere sponsors In het volgende Ondernemingsplan (2010-2013) zullen deze ijkpunten nadrukkelijk aan de orde komen. Nu al kan worden gezegd dat, mede door de viering van het 200 jarig bestaan van Kunstliefde in 2007 en de daaraan verbonden exposities en activiteiten, positief wordt gescoord op deze ijkpunten met uitzondering van de hogere verkopen. Hieraan zal extra aandacht gegeven worden, ook in dit Ondernemingsplan. Als Bijlage B is hierbij gevoegd de power point presentatie Vernieuwing, met gevoel voor traditie: Beleidsplan 2006-2010 van de voorzitter van Kunstliefde ten overstaan van de algemene ledenvergadering van 23 juni 2006. Dit als achtergrond van de voornemens van het bestuur voor vernieuwing en kwaliteitsverhoging. Kunstliefde is een betrokken deelnemer aan het BK-overleg dat in 2007 goed van start is gegaan. Deelnemers daaraan zijn in 2008: Academiegalerie, Basis Actuele Kunst, Casco, Centraal Museum Utrecht, Centrum Beeldende kunst Utrecht, Expodium, Het Gebouw i.o., Impakt, Kunstuitleen Utrecht, Moira, Ontwikkelaar Rietveldmuseum, Sophies Kunstprojecten en SWK Kunsthuisvesting. Het BK-overleg tracht de beeldende kunsten een meer prominente plaats te geven binnen het beleid van stad en provincie en initiatieven te ontwikkelen die een bijdrage leveren aan de viering van de Vrede van Utrecht (2013) en de verkiezing van de stad Utrecht tot Culturele Hoofdstad van Europa (2018). In 2007 is het aantal bezoekers aan de tentoonstellingen bij Kunstliefde gelijk gebleven aan dat van 2006 (circa 5000), waarbij het aantal bezoekers aan de twee éénmalige jubileumtentoonstellingen in het Centraal Museum en in het Dutch Design Center, niet zijn meegeteld (zie het Jaarverslag 2007). Door deze tentoonstellingen en andere activiteiten in het kader van het 200 jarig bestaan van Kunstliefde, is een veel groter en breder publiek bereikt dan in de jaren daaraan vooraf gaande. Kunstliefde is zeer regelmatig met haar tentoonstellingen in de plaatselijke en regionale pers te vinden. In het Jaarverslag 2007 wordt hierover geconcludeerd: In het algemeen is er een stijgende en steeds positievere lijn waarneembaar wat betreft de free publicity. Gebeurtenissen als het ontvangen van de Koninklijke Erepenning (12 oktober 2007), vervullen daarin ook een belangrijke rol. In september 2008 verschijnt het 0-nummer van het Nieuw Utrechts Weekblad. Vanaf aanvang zullen wij trachten daarin tentoonstellingen van Kunstliefde onder de aandacht te (doen) brengen. korte evaluatie 2006-2008 en actiepunten
In de begroting 2009, zie paragraaf 9, is een verhoging opgenomen van de aanvraag exploitatiesubsidie bij de gemeente Utrecht van 12.000 naar 25.000 Voor de voorgenomen verbouwing van de inrichting van het pand aan de Nobelstraat, is incidentele subsidie verkregen van gemeente en fondsen van 164.000 (stand per 1 september 2008). Zie paragraaf 5 voor een nadere toelichting, Werving van financiële middelen voor specifieke tentoonstellingen geschiedt met steeds meer succes, zoals de tentoonstelling Badplaats Utrecht (mei/juni 2008) en de tentoonstelling Boven de Bank in Het Gebouw te Leidsche Rijn (september 2008). Daarbij zoeken we ook sponsors die wat hun werkgebied betreft, direct aansluiten bij het thema van de tentoonstelling. Kunstliefde zal niet kunnen bestaan zonder structurele middelen verkregen uit overheidsubsidies, los van incidentele middelen voor tentoonstellingen van met name de fondsen en sponsors. Kunstliefde is immers geen commerciële galerie, maar wil wel geëxposeerd werk verkopen. Kunstliefde heeft als kunstenaarsvereniging tot taak een meer veelvormig en gedifferentieerd aanbod te presenteren dan een commerciële galerie, en kan moet - daarbij het experiment nadrukkelijk opzoeken. Kwaliteit van het getoonde werk zal steeds voorop moeten staan. Bovendien maakt Kunstliefde deel uit van de culturele infrastructuur van de gemeente en neemt deel aan initiatieven die die infrastructuur bevestigen en versterken. Provisies vanwege verkoop blijven echter achter bij de doelstellingen en de daarvoor opgenomen post op de begroting 2008 van 6.000. In 2007 is nog ruim 15.000 aan provisie verkregen. Dit was een goed jaar wat de verkopen betrof. Het bestuur streeft naar een opbrengst provisies van verkoop van tenminste het dubbele van het begrote bedrag voor 2008, dus circa 12.500 op jaarbasis, vanaf 2010. De voorgenomen interne verbouwing dient daar ook een stimulans voor te zijn. Op de begroting 2009 is 6.000 opgenomen als inkomsten provisie, mede omdat tijdens de voorgenomen verbouwing van het pand in augustus/ september 2009, geen tentoonstellingen op locatie kunnen worden gehouden. Vanaf het boekjaar 2010 moet dus een omzet worden gemaakt van circa 35.000, rekening houdend met 40% provisie voor verkoop van werken van niet-leden en van 25% provisie voor verkoop van werken van kunstenaarsleden van Kunstliefde. Voorzichtigheidshalve is op de begroting 2010 het totaal aan provisies op 7.000 geraamd. Om de beoogde verhoogde omzet te realiseren is een breed pakket aan extra maatregelen noodzakelijk en gedeeltelijk al in uitvoering verbouwing van het pand na de zomer van 2009 opdat dit professionele faciliteiten en uitstraling verkrijgt, zie paragraaf 5 verdere professionalisering van de vrijwillige baliemedewerkers. Daartoe worden trainingen gegeven. Dit verdient voortzetting, verbreding en verdieping verhogen van de service- en dienstverlening aan het publiek en potentiële kopers, bijvoorbeeld door instructie van een (oud) commerciële galeriehouder (actiepunt 2009) actief en actueel klantenbestand naar aard en vorm van kunstwerken. Dat wil zeggen een up to date en goed toegankelijk klantenbestand dat gericht geïnformeerd wordt bij voor hen mogelijk interessante kunstwerken of tentoonstellingen. Onderzoeken of dit mogelijk is (actiepunt 2008/9) korte evaluatie 2006-2008 en actiepunten
onderzoeken van de mogelijkheid van een interne gespreide betalingsregeling (actie 2009) invoering van betaling per pin beoordelen van de mogelijkheid om na de verbouwing, dus vanaf boekjaar 2010, de provisie voor Kunstliefde bij verkoop van werken van kunstenaarsleden en niet-leden te verhogen de leden van Kunstliefde digitaal informeren over tentoonstellingen en hen verzoeken dat naar relevante personen uit hun netwerk door te sturen (beleid voortzetten) vergroten van het aantal kunstlievende leden (van 240 nu naar 300 eind 2009) uitbreiden van het aantal Vrienden van Kunstliefde (van 3 nu naar 10 eind 2009 en vervolgens 15 ultimo 2010) doelgroep verbreding van de bezoekers en potentiële kopers, met name door een wervingscampagne naar aanleiding van de verbouwing, herfst 2009. Daarbij vooral richten op in kunst en cultuur geïnteresseerde Utrechters van middelbare leeftijd met een tenminste twee maal modaal inkomen, (actiepunt 2009). Het U-blad kan hiertoe een goed middel zijn. Dit blad bereikt niet alleen studenten maar ook het wetenschappelijk en ondersteunend personeel van de universiteit (actiepunt 2009) op de website de mogelijkheid van verkopen online introduceren, vanaf oktober 2008 actieve en brede verspreiding van de tentoonstellingsaffiches op plekken waar Utrechts publiek komt, met een nadruk op café s, restaurants, culturele instellingen en universitaire gebouwen, (beleid voortzetten en specificeren ook programmeren op tentoonstellingen met verkoopwaardige werken beoordelen van de mogelijkheid om een ouderejaars economiestudent een marketingonderzoek te laten verrichten (actiepunt 2008) Al deze maatregelen en actiepunten kunnen natuurlijk alleen maar succesvol zijn indien de diversiteit en kwaliteit van de tentoonstellingen gewaarborgd zijn. Dat is een sine qua non. Het voorstel in het vorige Ondernemingsplan ( 08-11) om, mede ten behoeve van de verkoop, expositiebrochures uit te brengen bij circa 5 tentoonstellingen per jaar is tot op heden niet gerealiseerd omdat het teveel organisatorische en financiële risico s met zich meebrengt. Daarmee is het voorstel niet verworpen doch is de realisering en vooral de continuïteit ervan, afhankelijk van extra menskracht binnen Kunstliefde en een stabiele financieringsbron. Naar deze mogelijkheden wordt nog gezocht. In het vorige Ondernemingsplan was ook opgenomen dat zodra de financiële middelen dat toelaten, overwogen zou worden om tot collectievorming van werken van leden over te gaan, bijvoorbeeld van die kunstenaars die één van de drie Kunstliefde prijzen hadden verworven. In 2008 was daarvoor geen budget en in de meerjarenraming, zie paragraaf 10, is daar ook geen budget voor opgenomen. Dit heeft dus onder de huidige financiële omstandigheden geen prioriteit. Vanwege het vele werk in 2009, o.a. de verbouwing (zie paragraaf 5) en de andere manier van werken na het vertrek van de artistiek leider (zie paragraaf 6), heeft het organiseren van een symposium ( Gedaantewisseling; rol, relevantie en perspectief van kunstenaarsverenigingen ) in samenwerking met de Universiteit Utrecht, kunstenaarsvereniging Pulchri en Arti Amicitiae, geen prioriteit meer. korte evaluatie 2006-2008 en actiepunten
3 Externe analyse en maatregelen De afgelopen 20 jaar is er binnen Utrecht veel vernieuwing geweest in het kunst- en cultuuraanbod, ook op het terrein van de beeldende kunsten. Casco, BAK, CBK Utrecht, Expodium, Impakt, Academiegalerie, Sophie s Kunstprojecten, Kunstuitleen Utrecht, Het Gebouw i.o. en Moira zijn naast initiatieven van het Centraal Museum en natuurlijk de HKU binnen de universiteitsstad Utrecht, instellingen en organisaties die van groot belang zijn voor vorm en inhoud van de hedendaagse beeldende kunsten in Utrecht. In de aanloop naar de herdenking van de Vrede van Utrecht in 2013 en Utrecht als een mogelijke Europese Culturele Hoofdstad in 2018, spelen deze instellingen en initiatieven een belangrijke rol. Kunstliefde, deel uitmakend van het Cultureel MKB van Utrecht, heeft als 200 jarige kunstenaarsvereniging in dit netwerk een eigen, kenmerkende positie. De herkenbaarheid van Kunstliefde als actieve en vernieuwende kunstenaarsvereniging met diepe wortels in de Utrechtse culturele geschiedenis, moet echter vergroot worden. Door deelgenoot te zijn in het netwerk van initiatieven op het terrein van de beeldende kunst en door gezamenlijke initiatieven te nemen, kan beleidsmatig een grotere invloed worden uitgeoefend op het kunst- en cultuurbeleid van stad en provincie Utrecht. Kunstliefde onderschrijft het in mei 2005 aan de Utrechtse politiek gepresenteerde Manifest Kunst maakt de Stad. Op 17 oktober 2007 vond voor het eerst het brede overleg van beeldende kunstinstellingen in de stad Utrecht, plaats. Intussen heeft dit BK-overleg al 4 maal plaats gevonden bij verschillende deelnemers aan dit overleg, laatstelijk op 8 juli 2008 bij Kunstliefde. Het overleg voldoet aan een behoefte naar onderlinge informatie, afstemming, coördinatie en beleidsbeïnvloeding van gemeente en provincie Utrecht Eén van de initiatieven die door partners van het BK-overleg is gestimuleerd, is de totstandkoming van de 5e salon van Utrechtse kunstenaars: De Nieuwe Salon 2008 die van 12/6 tm 29/6 is gehouden in ruimten van de Willem Arnts Instelling. Kunstliefde heeft daaraan deelgenomen met de satelliet tentoonstelling Unit, met als thema Utrechtse grafische vormgeving. In het Actieplan Cultuur 2008-2018 De ontdekking van Utrecht van mei 2008 heeft het gemeentebestuur haar voornemens voor de komende jaren op het terrein van de cultuur geformuleerd. Centraal daarin staan de uitgangspunten dat de stad de culturele infrastructuur wil versterken, de presentaties wil verbeteren en de internationalisering wil bevorderen. Deze uitgangspunten gelden ook voor de beeldende kunsten. Maar wat betekent dit nu concreet voor de komende jaren? In samenwerking met het BK-overleg, zal Kunstliefde hiertoe voorstellen doen aan de gemeente Utrecht. In het kader van het onderdeel presentaties is onzerzijds in de begroting 2009 de aanvraag voor een meerjarige subsidie van de gemeente, verhoogd van 12.000 naar 25.000 De Provincie Utrecht heeft op 24 juni 2008 haar ontwerp Cultuurnota 2009-2012 Cultuur is Kracht voor de inspraak vrij gegeven. Daarin blijkt dat de Provincie zich neerlegt bij het feit dat het Rijk de geldstroom voor de beeldende kunst vanaf 2008 niet meer via de provincies laat lopen en dat de Provincie niet voornemens is daar een eigen beleid tegenover te zetten. Het BK-overleg heeft teleurgesteld op deze ontwerpnota gereageerd en komt met een aantal concrete voorstellen aan de Provincie om toch een eigen beleid op het terrein van de beeldende kunst te ontwikkelen. externe analyse en maatregelen
4 Interne analyse en maatregelen In april 2004 stelde de Algemene Ledenvergadering het Beleidsplan Oud 1807 jong 2008 vast. In de inleidende paragraaf werd o. a geconstateerd: Kunstliefde verkeert in een penibeler situatie dan menigeen denkt. Niet alleen de financiële situatie baart zorgen, maar vooral de positie van het genootschap in het veld van (beeldende) kunstinitiatieven in Utrecht. Ten opzichte van toen is heel veel veranderd en verbeterd, wat moge blijken uit een herzien, beter gestructureerd en geformaliseerd toelatingsbeleid, toegespitst op kwalitatieve eisen van kunstenaars die zich willen aansluiten bij Kunstliefde, nu 107 kunstenaars leden. In 2007 hebben 29 kunstenaars zich aangemeld voor het lidmaatschap van Kunstliefde. 11 van die aanvragen zijn gehonoreerd (9 schilders/tekenaars, 1 beeldhouwer en 1 kunstenaar op het terrein van de nieuwe media). In 2008 hebben zich tot juli 19 kandidaten aangemeld. 6 van die aanvragen zijn gehonoreerd ( 1 emaillist/beeldhouwer, 1 nieuwe media, 4 schilders/ tekenaars) beter geprogrammeerde tentoonstellingen, ook met instellingen en personen van buiten Kunstliefde. In de periode april 2007- april 2009 is op basis van een tweejarige subsidie van het fonds Dioraphte een extern artistiek leider aangetrokken, John Blaak. Dit heeft tot een grotere variëteit aan tentoonstellingen geleid en tot professionalisering van het tentoonstellingsbeleid, de vormgeving daarvan en de publiciteit rond deze tentoonstellingen start van De Belofte (2006) dat als doel heeft pas van de HKU afgestudeerde kunstenaars te begeleiden en te ondersteunen in het ontwikkelen van een eigen kunstenaarspraktijk. De Belofte is intussen een zeer gewaardeerd onderdeel van het dienstenpakket dat Kunstliefde aan jonge veelbelovende kunstenaars biedt. Na evaluatie (voorjaar 2008) is het programma van twee jaar teruggebracht naar 1½ jaar teneinde de betrokkenheid van de deelnemers aan het programma vast te houden. Bevordering van brede bekendheid van De Belofte onder studenten van de HKU, is noodzakelijk. Mede hiertoe stelt de commissie De Belofte een brochure op die in september 2008 verschijnt structurele deelname aan 3 tot 4 Culturele Zondagen. In 2008 heeft Kunstliefde ook deelgenomen aan een ééndaagse activiteit van het Festival Aan de Werf. Dit is voor herhaling vatbaar vanaf september 2008 is Kunstliefde van woensdag t/m zondag open, van 13.00 uur tot 17.00 uur. Dat is één dag meer dan daarvoor exposities van leden buiten de locatie Kunstliefde, georganiseerd door Kunstliefde (Antonius Ziekenhuis Nieuwegein en bij Vrienden van Kunstliefde) een actief bestand van vrijwilligers. De vrijwillige balie- en barmedewerkers worden ondersteund door hen cursussen en trainingen aan te bieden op het terrein van cultuurhistorische scholing en communicatieve vaardigheden een actieve Evenementencommissie die tenminste één maal per maand op de vrijdagavond een vrij toegankelijke activiteit (lezing, debat, film) organiseert nieuwe statuten en een herzien huishoudelijk reglement, vastgesteld op de ledenvergadering van 16 mei 2007. Dit is een belangrijke verbetering in heldere bestuurlijke en organisatorische verhoudingen binnen de vereniging en biedt tevens de mogelijkheid een kwalitatieve toets te hanteren bij de inrichting van de ledententoonstellingen. Mede dankzij deze statuten en het nieuwe Huishoudelijk Reglement voldoet Kunstliefde aan de Code Cultural Governance en de daarin vermelde Best Practice bepalingen voor het bestuur interne analyse en maatregelen
periodiek overleg tussen het betuur van Kunstliefde en de commissies, vrijwilligers en baliemedewerkers opdat de betrokkenheid op gemeenschappelijke doelen vergroot wordt een nieuwe algemene folder en een qua vormgeving sterk verbeterde maandelijkse Nieuwsbrief voor de leden. Tevens is veel aandacht gegeven aan verbetering van de vormgeving van de afiches van de tentoonstellingen. Sinds 2005 is Ben van Beek de vaste vormgever van de tentoonstellingsaffiches met ingang van het jaar 2009 zal in samenwerking met SLAU een los vel in de maandelijkse Nieuwsbrief worden opgenomen. Utrechtse (jonge) dichters wordt gevraagd om een gedicht te publiceren over een aan Utrecht gelieerd onderwerp. SLAU en Kunstliefde zullen in september/oktober 2008 gezamenlijk een vaste sponsor voor dit cross over project zoeken. De sponsorinkomsten dienen de kosten te dekken een nieuwe website, inclusief een online galerie, vanaf oktober 2008 stageplaatsen voor HKU-studenten en studenten van de Rijks Universiteit erkenning door de Belastingdienst van Kunstliefde als een algemeen nut beogende instelling per 2 oktober 2006, wat belangrijk is voor de fiscale aftrek van schenkingen aan Kunstliefde. Onder de leden moet hier meer bekendheid aan worden gegeven met een beroep op het doen van een periodieke schenking of het opnemen van Kunstliefde in een legaat. Actie rond de opening van het verbouwde Kunstliefde, tweede helft 2009 interne analyse en maatregelen
5 Huisvesting Een ingrijpende interne aanpassing van de huisvesting aan de Nobelstraat 12a. is noodzakelijk om aan een aantal doelstellingen te kunnen voldoen optimale gelegenheid bieden aan de werkende leden en andere beeldende kunstenaars om onder goede condities te kunnen exposeren vergroten van de mogelijkheid van de expositieruimten om verschillende vormen van beeldende kunst te exposeren (grote driedimensionale kunst, video- en computerkunst) hoogst noodzakelijke verbetering van de klimatologische omstandigheden om kunst verantwoord te kunnen tonen een uitnodigende entree, professionele inrichting en uitstraling optimalisering van de ruimten voor cursussen, lezingen, debatten, films e.d. mogelijkheid van het vermarkten van de zalen binnen de doelstelling van Kunstliefde betere arbeidsomstandigheden voor personeel en vrijwilligers optimalisering van de faciliteiten en het gebruik van de bar/keuken, ook voor ontvangsten en diners. Na realisering van de interne verbouw hopen wij een nieuw en ook koopvaardig publiek aan te trekken. Daartoe zal in de herfst van 2009 een wervingscampagne worden uitgevoerd. In 1938 fuseerde Kunstliefde met het in 1895 van Kunstliefde afgescheiden Voor de Kunst. Daarmee kreeg Kunstliefde de beschikking over het pand Nobelstraat no.12 dat eigendom is van de historisch aan Kunstliefde gelieerde stichting Boellaard Fonds. Het bestuur heeft begin 2006 aan Strand NL Binnenhuisarchitecten gevraagd een voorstel te doen ten behoeve van de verbetering van de algemene staat en functionaliteit van de ruimten en een budgettaire raming van de daarmee gepaard gaande kosten op te stellen. Het voorstel van Strand NL is als bijlage C. bijgevoegd. De globale kostenraming komt uit op 285.500 (incl. btw, prijspeil 2006). Dit bedrag is beleidsmatig teruggebracht tot 250.000 (incl. btw, prijspeil 2006). Met behulp van het voorstel van Strand NL is door het bestuur getracht voldoende financiële middelen te verwerven. De huidige stand van zaken (1 september 2008) is dat door externe partijen (gemeente en fondsen) 164.000 is toegezegd. Zie bijlage C voor het Dekkingsplan. In september 2008 zal het bestuur van Kunstliefde vaststellen voor welk totaalbedrag de renovatie wordt aanbesteed. In dit bedrag zal in samenwerking met B.O.B.- advies, de bouwadviseur van de eigenaar van het pand, ook een bedrag zijn opgenomen dat gereserveerd is voor groot onderhoud en een bedrag materiële inzet van leden van Kunstliefde, respectievelijk een eenmalig extra bedrag uit renovatie actie onder de leden. Het aldus verkregen totaal bedrag is vervolgens bepalend voor de werkzaamheden en de prioriteiten die daarbinnen gesteld moeten worden. In december 2008 wordt de reactie van de laatste aanvraag bij één van de fondsen verwacht. Er zal in bouwteam met de aannemer en de W. en E. installateurs worden gewerkt. De planning is om aansluitend aan de bouwvak van de zomer 2009, de werkzaamheden te doen plaatsvinden. Renovatietijd: 7 weken. Aanschaf van nieuwe inventaris zal vanaf boekjaar 2010 worden afgeschreven. huisvesting
Met de ingrijpende verbouwing van de beneden en bovenruimten van Kunstliefde wordt niet alleen gestreefd naar modernisering van de installatietechniek en een betere inrichting en vergroting van de expositieruimte. Het is nadrukkelijk ook de bedoeling dat met de renovatie van de zalen van Kunstliefde, kleine doch hoogwaardige expositieruimten in het centrum van Utrecht worden toegevoegd aan het totale aanbod van mogelijkheden voor exposities, lezingen, culturele manifestaties, discussies en andere activiteiten op het terrein van de (beeldende) kunsten. De gerenoveerde zalen zullen dan ook binnen de doelstelling van Kunstliefde, ter beschikking worden gesteld aan derden ten behoeve van culturele activiteiten, respectievelijk verhuurd worden, voorzover deze activiteiten de lopende tentoonstellingen niet te veel verstoren. Met het bestuur van het Boellaardfonds is overeenstemming bereikt over het niet verhogen van de huur als gevolg van verbeteringen aan het onroerend goed en dat de waarde van deze verbeteringen, rekening houdend met een normale afschrijvingstermijn, bij een eventuele verkoop ten gunste van Kunstliefde komt (brief Stichting Boellaard Fonds, d.d. 19 december 2006). huisvesting
6 Artistiek leider en hoe verder na april 2009? Per 1 april 2009 eindigt de tweejarige subsidie voor de personeelskosten van de artistiek leider John Blaak, die we van het Fonds Dioraphte hebben ontvangen. De tijdelijke aanstelling van John Blaak heeft tot een onmiskenbare verbetering geleid van de kwaliteit en diversiteit van de exposities gedurende de twee jaren van zijn werkzaamheden. Het imago van Kunstliefde als expositieruimte is door zijn inbreng aanzienlijk verbeterd. Hoe kunnen we deze verbeteringen vasthouden zonder dat we mogen verwachten dat er zich wederom een kans voordoet om voor tenminste twee jaren een loonkostensubsidie van 22.500 op jaarbasis te verkrijgen? Het bestuur heeft zich hierover gebogen en zal in de ledenvergadering van 27 november 2008 daartoe een voorstel doen. Dit voorstel wordt eerst met de kunstenaars leden besproken op 11 september 2008. In hoofdlijnen komt dit voorstel op het volgende neer vanaf 1 januari 2009 is er een Commissie Artistiek Beleid, bestaande uit drie kunstenaars leden en een kunstlievend lid, tevens voorzitter. De commissie heeft tot taak de tentoonstellingen beleidsmatig voor te bereiden en te organiseren voor wat de tentoonstellingen betreft waarvoor ook kunstenaars worden uitgenodigd die geen lid zijn van Kunstliefde, wordt na vaststelling van het thema, een gastcurator aangezocht die de tentoonstelling vorm geeft de Commissie Artistiek Beleid en de gastcurator worden voor het praktische werk ondersteunt door een Tentoonstellingscommissie de gastcuratoren worden tenminste 6 maanden van te voren gecontracteerd er wordt vooral gezocht in de kring van startende (Utrechtse) gastcuratoren in de begroting is een post opgenomen ten behoeve van het aantrekken van gastcuratoren beide commissies worden organisatorisch ondersteund door één of twee derdejaars stagiaires van de HKU of een andere opleiding voor tentoonstellingenmakers waarmee een meerjarige relatie op basis van een overeenkomst wordt aangegaan beide commissies werken op basis van een vast te stellen huishoudelijk reglement de Belofte commissie blijft verantwoordelijk voor het programma dat wordt aangeboden in het kader van De Belofte en de tentoonstellingen van de deelnemers aan De Belofte Met deze werkwijze hoopt het bestuur de kwaliteit en continuïteit van de exposities van de afgelopen twee jaar, vast te houden. Het doet echter wel een nadrukkelijk beroep op vooral de kunstenaars leden om zich actief en betrokken te tonen. Indien deze voorstellen leiden tot aanpassing van het op 16 mei 2007 door de Algemene Ledenvergadering vastgesteld Huishoudelijk Reglement, zal het bestuur daartoe op de Algemene Ledenvergadering van 27 november 2008, een voorstel doen. artistiek leider
7 Vrienden van het genootschap Kunstliefde Wil Kunstliefde een aantrekkelijke kunstenaarsvereniging zijn die in Utrecht spraakmakende exposities op het gebied van de beeldende kunsten maakt en ook de overige doelstellingen van Kunstliefde waarmaakt, is het verwerven van de daarvoor benodigde incidentele en structurele en financiële middelen een noodzakelijke voorwaarde. De huidige financiële middelen zijn daartoe ontoereikend. Eén van de mogelijkheden om dat te verbeteren is het vergroten van het aantal Vrienden van Kunstliefde en hun betrokkenheid bij Kunstliefde. De doelstelling voor 2009 is om ultimo dat jaar 10 Vrienden te hebben en ultimo 2010 15 Vrienden. We willen het aantal vrienden op dat aantal behouden om hen optimale aandacht te kunnen geven en een goede meerjarige relatie met deze Vrienden te kunnen opbouwen en daarmee een interessant netwerk van Utrechtse middelgrote bedrijven, instellingen en organisaties aan Kunstliefde te binden. Als tegenprestatie voor hun financiële (vanaf 2007 1000 per jaar) of materiële bijdrage doen zich onder andere de volgende mogelijkheden voor vernissages alleen voor de Vrienden naamsvermelding op publicitaire uitingen van Kunstliefde 10% korting op aanschaf van werken via Kunstliefde cursussen/trainingen/schilderworkshops voor Vrienden en hun personeel onder begeleiding van een kunstenaarslid of gastdocent (wissel)tentoonstellingen van kunstenaarsleden op locatie van de Vriend gebruik van de zalen van Kunstliefde na de beoogde renovatie ultimo 2009 voor recepties/ bedrijfsborrels/diner, noem het salons met een goed verhaal en goede catering jaarlijks ontwerp door een kunstenaars lid van een multiple kunstwerk voor de Vrienden het maken van kunstwerken ten behoeve van bedrijfspublicaties zoals de omslag van een jaarverslag veilingen van werken van kunstenaarsleden onder Vrienden Op de website van Kunstliefde is een aparte paragraaf opgenomen voor (potentiële) Vrienden. De voorbereiding, uitvoering en realisatie van de verbouwing is een belangrijke voorwaarde gebleken om nieuwe Vrienden te kunnen werven. De huidige accommodatie heeft niet de uitstraling waar een succesvol bedrijf in Utrecht zich mee wil associëren. De wervingscampagne in de herfst van 2009 zal een belangrijk onderdeel zijn voor het enthousiasmeren van potentiële Vrienden om zich aan Kunstliefde te binden. vrienden van Kunstliefde
8 Kunstprijzen Een 200-jarige kunstinstelling heeft onvermijdbaar één of meerdere prijzen. Kunstliefde heeft er drie, meer dan welke kunstenaarsvereniging dan ook B.J. Kerkhofprijs. Sinds 1957 de jaarlijkse oeuvre prijs voor een kunstenaarslid dat zich bovendien betrokken heeft getoond bij Kunstliefde. Deze prijs wordt uitgereikt tijdens de voorjaars ledententoonstelling Boellaardprijs. Sinds 1984 de jaarlijkse prijs voor het beste werk tentoongesteld op de najaars ledententoonstelling Hans van Dokkumprijs. Sinds 1989, de jaarlijkse prijs voor werk waarvan de zichtbare werkelijkheid een bron van inspiratie is geweest. Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt tijdens de voorjaarsledententoonstelling. Aan de drie prijzen is een geldbedrag verbonden van gemiddeld 1.000. Het bestuur acht dit een vorm van prijzeninflatie. Bovendien is de externe waardering voor deze prijzen laag vanwege het feit dat alleen leden daarvoor in aanmerking komen. Daarom staat het bestuur voor om in overleg met de stichtingsbesturen van de drie prijzen, tot één gezamenlijke jaarlijkse prijs te komen waarbij in het uitreikingbeleid wordt opgenomen dat aan de drie oorspronkelijke doelstellingen aandacht blijft worden gegeven. Deze Kunstliefde Prijs zou ook voor niet-leden open kunnen staan. Een uitgewerkt voorstel van het bestuur zal op een aparte bespreking met de kunstenaars leden, 11 september 2008, aan de orde worden gesteld. Indien voor dit idee voldoende ondersteuning wordt verkregen, zal het in overleg met de Stichtingen van de drie prijzen worden uitgewerkt en op zijn vroegst in 2010 worden ingevoerd. kunstprijzen
9 Begroting 2009 Voor het boekjaar 2009 wordt een sluitende begroting aan de algemene ledenvergadering van 27 november 2008 gepresenteerd. Om de begroting sluitend te krijgen is een aantal bezuinigingen doorgevoerd en wensen niet opgenomen. Zoals het niet in 2009 opnemen van de voorgenomen nieuwe algemene folder van Kunstliefde. Ook is er in de begroting geen financiering gevonden voor het houden van een tentoonstelling buiten het pand van Kunstliefde als dat gedurende 7 weken wordt verbouwd (september/oktober 2009). Aan de batenkant is de subsidie van Dioraphte voor drie maanden opgenomen ( 6.350). Per 1 april 2009 eindigt deze subsidie voor de personeelskosten van de artistiek leider. Deze post is opgenomen in bruto salarissen en de post sociale lasten. De geprognosticeerde verhoging van de subsidie van de gemeente Utrecht tot 25.000 is van groot belang voor de continuïteit van de basisvoorzieningen van het genootschap Kunstliefde. begroting 2009
begroting 2009
begroting 2009
10 Meerjarenraming 2009 2012 In de meerjarenbegroting zijn de uitgaven zo goed mogelijk geïndexeerd op basis van de veronderstelde prijsstijging. Aan de batenkant is 2010 het laatste jaar van de periodieke schenking van 20.000. In het onderhavige Ondernemingsplan zijn voornemens opgenomen om dit zo goed mogelijk op te vangen. Het jaar 2010 is ook het eerste volle jaar na de dan gerealiseerde interne verbouwing van het pand aan de Nobelstraat. Deze verbouwing moet leiden tot hogere omzetten, ook van de verkopen. Er ligt een belangrijke taak van het bestuur van Kunstliefde om ook de begrotingen 2010 en 2011 sluitend te doen zijn. meerjarenraming 2009/2012
meerjarenraming 2009/2012
meerjarenraming 2009/2012
Bijlage A ondernemingsplan gk 09-12 Samenstelling bestuur per 1 september 2008 De heer J.A. Röell, Hollandsche Rading De heer R.W.M. van den Heuvel, Bilthoven De heer P. H. Kooij, Utrecht Mevrouw M. Wagenvoort, Utrecht Mevrouw D. Weiss, Utrecht voorzitter (kunstlievend lid) secretaris (kunstlievend lid) penningmeester (kunstlievend lid) lid (werkend lid) lid (werkend lid) De bestuursleden zijn onbezoldigd. Andrea Lehr John Blaak Zakelijk leider Artistiek leider bestuurssamenstelling A
Bijlage B ondernemingsplan gk 09-12 Beleidsplan 2006-2010 Vernieuwing met Gevoel voor Traditie I am looking for heaven on earth. Pipilotti Rist Goede kunst leidt tot ontoereikendheid van woorden Fascinatie voor schoonheid Op het grensvlak van kitsch en esthetisering Dreigend gevaar, angst, paniek Kunstwerk als context - het paradijs voor de zondeval - en onderdeel van de omgeving Evenwicht tussen esthetiek en ethiek Beleidsplan oud 1807 jong 2008 Beter geprogrammeerd tentoonstellingsbeleid Culturele zondagen Exposities van leden buiten locatie Kunstliefde Aanwas van nieuwe leden Minder desastreuze financiële situatie Nieuwe folders Actief bestand van met name kunstlievende leden Vernieuwing met Gevoel voor Traditie B
Het Manifest mei 2005 met reactie huidig bestuur Kunstliefde is een vereniging van en voor werkende en kunstlievende leden op het gebied van beeldende kunst. Het bestuur streeft er naar Kunstliefde uiterlijk in 2008 onder te brengen in een nieuwe locatie, bij voorkeur als onderdeel van een cultureel centrum. Behoud huidige locatie Uitwisseling vanuit Kunstliefde met andere kunstinitiatieven. De kwaliteit van het lidmaatschap voor werkende leden zal worden vergroot: mogelijkheden op het gebied van het faciliteren van deelname aan verkoopbeurzen, verkoop via internet, mentorschap, kunstkoopregelingen etc. zullen worden onderzocht. Daadwerkelijk doen Beroepspraktijk ism CBK Utrecht HKU, faculteit Kunst en Economie Kwaliteitseisen voor deelname aan exposities etc. zullen helder worden omschreven als onderdeel van een aangescherpt artistiek beleid. Recht van inzending Ter beoordeling van artistiek leider, zijnde geen werkend lid Thematische tentoonstellingen Wisselende externe commissies van advies De kwantiteit van het aantal kunstlievende leden zal door een gerichte marketingcampagne worden vergroot. Betrokkenheid vergroten Vrienden moeten geëerd worden Vernieuwing met Gevoel voor Traditie B
gk streeft ernaar dat de activiteiten die binnen de vereniging plaatsvinden, een afspiegeling vormen van de (culturele) diversiteit van de leden. Het bestuur stimuleert initiatieven op het gebied van activiteitenontwikkelingen binnen de doelstellingen van gk, die door leden zelf worden geïnitieerd en uitgevoerd en stelt voor de uitwerking een vorm van budgetfinanciering voor. eigen initiatief kwaliteitseisen financieel haalbaar Naast de bestaande vereniging zal een stichting worden opgericht om commerciële belangen voor de vereniging beter te kunnen behartigen. Geen prioriteit De Belofte en verjonging van de vereniging vormen de komende jaren speerpunten van het beleid. ALV februari 2006 In 2010 vervult gk een door derden erkende stimulerende rol in het vernieuwingsproces van de beeldende kunst in de stad Utrecht.. Grote mate van betrokkenheid bij beeldende kunstinitiatieven in de stad en omgeving Aantoonbaar hogere inloop en verkopen Positieve aandacht in de media Het verkrijgen van structurele en incidentele subsidies van de gemeente en sponsors Toelatingscommissie Rooster van aftreden Eén à twee externe leden Externe voorzitter Kunstenaars vragen (weer) lid te worden Evenementencommissie Kwalitatief goede en uitnodigende programmering Vernieuwing met Gevoel voor Traditie B
kunstreiscommissie Eéndaagse reizen voortzetten Meerdaagse reis in 2007? (St.Petersburg/Talinn) Kunstenaars gidsfunctie De Belofte Veel ondersteuning geven Eert uw kunstenaars Eert uw verzamelaars Eert uw leden Sociëteitscommissie Nadruk op evenementen Sociëteitsfunctie rond kunst Statutencommissie Statuten waarin het hoogst noodzakelijke is geregeld Samenstelling, werkwijze en verantwoording bestuur Schrappen vergadering van werkende leden en kunstlievende leden Leden statutair gelijk Vervallen van automatisch recht ledententoonstelling/recht van inzending Buitengewoon lidmaatschap Huishoudelijk reglement Positie toelatingscommissie Positie artistiek leider Dagelijkse zaken (contributie, donateurs, vrienden, werkwijze ALV) PR en communicatie Actualisering presentatie werkende leden Video-project per werkend lid Presentatie op vernieuwde website Berichten en advertenties Affiches voor tentoonstellingen Kunstprijzen Eén jaarlijks uit te reiken oeuvre prijs, ook voor niet-leden van Kunstliefde? Vernieuwing met Gevoel voor Traditie B
Huisvesting aan de Nobelstraat De achterzaal wordt bij de expositieruimte betrokken Er komt een nieuw verlichtingsplan De voorpui/entree wordt uitnodigend gemaakt, mede om toegang voor grotere werken mogelijk te maken De balie wordt gemoderniseerd, ook wat apparatuur betreft, en compacter gemaakt De vloer(bedekking) wordt vernieuwd Het ventilatie- en verwarmingssysteem, met name boven, wordt vernieuwd Het witte doek in de bovenruimte wordt schoongemaakt Financiering en fasering in ondernemingsplan Financiën Actief werving- en promotiebeleid naar Vrienden van Kunstliefde Actief sponsorbeleid goede doelen stichting Vergroten van inkomsten uit verkoop Kunstkoopregeling Gebruik/verhuur van de ruimte Harmonisatie financiële bijdrage aan de vrijwilligers Verkleinen van verschil in contributie? Prioriteiten voor 2007 Opvolging Marion Wagenvoort: 3 werkende leden tentoonstellingsprogramma 1e halfjaar 2007 Nieuwe artistiek leider (ism HKU?) Jubileumjaar 2007 Tentoonstelling in het Centraal Museum en Pastoe/Dutch Design Center, plus gezamenlijke catalogus Symposium ism faculteit kunstgeschiedenis: kunstenaarsverenigingen, nationale/internationale vergelijking Archiefoverzicht 1807-1983 plus aanvulling tot 2007 Verbouwing in 2007/08 2030: genootschap Kunstliefde 223 jaar! Vernieuwing met Gevoel voor Traditie B
Bijlage C Voorstel Strand NL renovatie Nobelstraat 12 A ondernemingsplan gk 09-12 voorstel renovatie Nobelstraat 12A C
voorstel renovatie Nobelstraat 12A C
voorstel renovatie Nobelstraat 12A C
voorstel renovatie Nobelstraat 12A C
voorstel renovatie Nobelstraat 12A C
voorstel renovatie Nobelstraat 12A C
voorstel renovatie Nobelstraat 12A C
voorstel renovatie Nobelstraat 12A C
voorstel renovatie Nobelstraat 12A C
voorstel renovatie Nobelstraat 12A C
Voorlopig dekkingsplan verbouwing pand Nobelstraat 12a genootschap Kunstliefde Stand per 1 september 2008 Begrote kosten, incl. btw (prijspeil 2006) 285.000 Te bezuinigen 35.000 ------------ Totale kosten 250.000 Opbrengsten/Toezeggingen Bijdrage leden in natura (werkzaamheden sloop) 17.500 Bijdrage leden financieel 6.000 Gemeente Utrecht (incl. rente) 78.000 Kf Heinfonds 50.000 Cultuurfonds Bouwfonds 20.000 Prins Bernhard Cultuurfonds Utrecht 10.000 Fentener van Vlissingen Fonds 6.000 ------------ Reeds toegezegd 187.500 Nog te verwerven 62.500 (Herhaalde) aanvraag VSBfonds 30.000 Bouwkundig, W. en E. aannemers in bouwteam, beperkte staartkosten 17.500 ----------- Totale opbrengsten 47.500 Tekort 15.000 ------------ 62.500 Nog in overleg met Provincie Utrecht, in de zomer nader overleg met Renate Bos. Voorlopige planning verbouwing 7 weken eind augustus/medio oktober 2009. voorstel renovatie Nobelstraat 12A C
Bijlage D ondernemingsplan gk 09-12 tentoonstellingsprogrammering 2009 (wijzigingen voorbehouden) 1 Onze jongens 03/01 tm 01/02 Kunstenaars reageren op Nederlandse militaire missies in den vreemde 2 Dirkje Kuik en haar omgeving 07/02 tm 08/03 3 Tijd 14/03 tm 12/04 Diana van der Ley, Brigitta Bauhaus, Emmy Gostelie, Eline Peek In de kleine zaal Peter Day & D.A.H. van Kolfschoten 4 Afscheid 18/04 tm 17/05 Ledententoonstelling 5 De Belofte D 23/05 tm 14/06 6 Lucky Dubx 0/06 tm 09/08 Tijdslijn 200 jaar Kunstliefde In de kleine zaal Graffiti Workshops Gesloten wegens verbouwing 10/08 tm 02/10 7 (Na) de verbouwing 10/10 tm 08/11 Ledententoonstelling 8 De voordeligste Salon 14/11 tm 20/12 tentoonstellingsprogrammering 2009 D