STUDIEGIDS - VADEMECUM SPECIFIEKE LERARENOPLEIDING CVO COOVI
INHOUDSOPGAVE DEEL 1: ALGEMENE OPLEIDINGSINFO p.3 1.1 Specifieke Lerarenopleiding (SLO): voor wie? 1.2 Beroepsprofiel en basiscompetenties 1.3 Visie van de opleiding DEEL 2: OPLEIDINGSPROGRAMMA p. 8 2.1 Welke modules volg je? 2.2 Hoe is de theorie en de praktijk verdeeld over de opleiding? 2.3 Welke opleidingstrajecten zijn er? 2.4 Wat leer je in de verschillende modules? DEEL 3: PRAKTISCHE INFO EN ORGANISATIE p.19 3.1 Waar en wanneer kan ik de opleiding volgen? 3.2 Taalcoaching en studie- en trajectbegeleiding 3.3 Vrijstellingen op basis van EVK-EVC 3.4 Voorzieningen 3.5 Nog een vraag? DEEL 4: MODULESPECIFIEKE INFO 2014-2015 (1 e SEMESTER) p.24 2
DEEL 1: ALGEMENE OPLEIDINGSINFO 1.1 Specifieke Lerarenopleiding (SLO): voor wie? Vanaf 1 september 2009 bestaan er nog slechts twee soorten lerarenopleidingen: de geïntegreerde lerarenopleiding (Prof. bacheloropleiding) en de Specifieke Lerarenopleiding. De Specifieke Lerarenopleiding (decreet lerarenopleiding, december 2006, voorheen de D-cursus, GPB- en aggregatieopleiding) richt zich hoofdzakelijk tot personen die leraar willen worden. Hoewel eerder afgestemd op het secundair onderwijs, richt de opleiding zich ook tot (toekomstige) lectoren van het hoger onderwijs en leraren en lectoren van het volwassenenonderwijs. Toelatingsvoorwaarden Om tot de specifieke lerarenopleiding te worden toegelaten, dien je te beschikken over een diploma secundair onderwijs, een diploma van het hoger onderwijs of een gelijkwaardig verklaard diploma. Wie geen diploma secundair onderwijs behaald heeft, kan worden toegelaten tot de specifieke lerarenopleiding na het volgen van een brugprogramma van één semester. De opleiding richt zich specifiek tot personen die al in het bezit zijn van een basisdiploma (hoger onderwijs) en/of die een aantal jaren beroepservaring hebben in een bepaald vakgebied (diploma secundair of niet-secundair onderwijs). Dit betekent dat kandidaat-cursisten bij aanvang van de opleiding vaak een (voltijdse) job hebben tijdens de normale werkuren, al dan niet reeds in het onderwijs. De SLO leidt tot het diploma van leraar. Dit diploma geeft bevoegdheid om les te geven. Het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming bepaalt op grond van jouw bekwaamheidsbewijs (basisdiploma en/of beroepservaring + BPB: je behaalde diploma van leraar) welke vakken je mag geven binnen welke onderwijsniveaus. Dit zal voor elke cursist binnen de opleiding anders zijn. Via de website van het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming kan je opzoeken voor welke vakken (en ambten) je in het secundair onderwijs in aanmerking komt op basis van jouw bekwaamheidsbewijs: http://www.ond.vlaanderen.be/bekwaamheidsbewijzen/ Een ondersteunende handleiding hierbij vind je op onze website. 3
1.2 Beroepsprofiel en basiscompetenties Alle lerarenopleidingen zijn gebaseerd op dezelfde set van basiscompetenties die een leraar moet bezitten. Ze leiden tot hetzelfde diploma van leraar. Je vindt de basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs op: http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/lerarenopleiding/index.htm De specifieke lerarenopleiding (SLO) leidt op tot het beroep van leraar. Kort samengevat word je in de opleiding voorbereid om binnen het beroep van leraar verschillende functies op te nemen en de juiste beroepshoudingen te vertonen. Je kan optreden als: Inhoudelijk expert Opvoeder Begeleider van leerprocessen Begeleider van ontwikkelingsprocessen Lid van een schoolteam Organisator Innovator en onderzoeker Partner van de ouders Partner van externen Lid van de onderwijsgemeenschap Cultuurparticipant Beroepshoudingen: Beslissingsvermogen Relationele gerichtheid Kritische ingesteldheid Leergierigheid Organisatievermogen Zin voor samenwerking Verantwoordelijkheidszin Flexibiliteit 4
1.3 Visie van de opleiding Wanneer je je inschrijft in de specifieke lerarenopleiding aan het CVO COOVI, stap je niet alleen een opleiding binnen, maar ook een school en centrum met een visie en een missie. De missietekst van CVO COOVI kan je nalezen op: http://www.coovi.be/cvo De SLO legt dan ook een aantal specifieke accenten om de visie en missie van de school in de praktijk om te zetten. De specifieke lerarenopleiding van CVO COOVI beschrijft de onderwijsvisie aan de hand van volgende 3 pijlers: 1. Competentiegericht onderwijs Het ontwikkeltraject van de lerende(n)/ cursist is het centrale uitgangspunt voor de opleiding. Kennis, vaardigheden, maar zeker ook attitudes worden door de lerende zelf actief geconstrueerd in interactie met de context en worden geïntegreerd om de transfer naar andere situaties te kunnen maken. De specifieke lerarenopleiding baseert zich voor de competenties op het beroepsprofiel van de leraren van het secundair onderwijs in Vlaanderen. Vanuit de tien typefuncties van dit beroepsprofiel en de daaruit afgeleide basiscompetenties geeft het het programma vorm. De lerarenopleiding wil vanuit een rolmodel van de cursisten ook zelf leraren als competentieontwikkelaars maken. 2. Gelijke onderwijskansen, diversiteit en emancipatorisch onderwijs Als Brusselse lerarenopleiding zien we het als onze opdracht sterk in te zetten op diversiteit, gelijke onderwijskansen en emancipatorisch onderwijs. De opleiding benadert alle cursisten individueel en tracht aan specifieke noden tegemoet te komen. Op die manier wordt er voor gezorgd dat iedere cursist, ongeacht zijn achtergrond, gelijke kansen krijgt om de opleiding succesvol af te ronden. De opleiding heeft een brede visie op diversiteit, namelijk alle aspecten waarop mensen verschillen en gelijkenissen vertonen. Diversiteit staat niet alleen binnen deze opleiding centraal, de cursist wordt tijdens de opleiding eveneens voorbereid op diversiteit in de klas. De opleiding 5
tracht cursisten op te leiden die flexibel zijn en die weten om te gaan met diversiteit en interculturalisering (de leraar als diversiteitsbegeleider). Naast competenties die de leraar in spe beroepsmatig ondersteunen, zet de opleiding ook sterk in op competenties die hen maatschappelijk & persoonlijk verder laten ontwikkelen: met een brede en kritische blik informatie kunnen verwerken, openstaan voor wat er in de samenleving gebeurt en attitudes ontwikkelen zoals relationele gerichtheid, kritische ingesteldheid, leergierigheid, organisatievermogen en zelfstandigheid. 3. Interactief en vernieuwend onderwijs De opleiding zet in op de veranderingsbekwaamheid van cursisten. Het bereidt hen voor op het continu kunnen inpikken op veranderingen en vernieuwingen in het beroep en de samenleving. Leren uit (eigen) actie- of praktijkonderzoek en (beter) leren kennen van nieuwe praktijkontwikkelingen ziet het als een voorwaarde voor continue onderwijsverbetering en vernieuwing. Cursisten worden alert voor vernieuwingen, reflecteren permanent over de eigen praktijk, worden aangezet tot continue professionalisering en een verhoogde inzet op ICT en moderne media. De opleiding wil congruent opleiden. Het lectorenteam zet daarom zelf sterk in op vernieuwingen & reflectie, professionalisering en het gebruik van moderne media als manier om op een meer dynamische wijze vorm te geven aan het lesgebeuren. 6
DEEL 2: OPLEIDINGSPROGRAMMA De specifieke lerarenopleiding vervangt de vroegere D-cursus, GPB- en aggregatieopleiding. Uitbreiding van de praktijkcomponent is daarbij de grootste vernieuwing. De SLO is een opleiding van 60 studiepunten waarvan 30 voor het theoretische gedeelte en 30 voor de praktijkcomponent. De opleiding wordt modulair georganiseerd en omvat in totaal 720 lestijden. De modules kunnen los van elkaar gevolgd worden. Elke module wordt bekrachtigd met een deelcertificaat. Als je alle modules succesvol hebt doorlopen, behaal je het diploma van leraar. 2.1 Welke modules volg je? Het structuurschema van de opleiding wordt opgebouwd a.d.h.v. verschillende competentiedomeinen. Elk competentiedomein bestaat uit een aantal modules die elk één semester of kwartaal duren. Een cursist slaagt voor de opleiding wanneer alle modules met succes zijn doorlopen. Het structuurschema staat voor een totaal van 60 studiepunten en 720 lestijden. A/ OPSTAP: 15 studiepunten De OPSTAP van 15 studiepunten vormt een brugtraject voor cursisten die niet beschikken over een diploma secundair onderwijs of cursisten in het SLOM-traject (zie verder: verschillende opleidingstrajecten). In die zin behoort het niet tot de eigenlijke lerarenopleiding. De opstapmodules kunnen echter ook hun nut bewijzen i.f.v. het geïntegreerd taalbeleid van de opleiding. Indien via screening of permanente evaluatie blijkt dat taalremediëring noodzakelijk is, kan een cursist via de vakgroep of trajectbegeleider het advies krijgen 1 of meerdere taalvaardigheidsmodules te volgen. B/ Maatschappelijke en beroepsgerichte competentie: 6 studiepunten Bestaat uit de modules Onderwijs en maatschappij en Leraar en verantwoordelijkheden (elk 3 studiepunten) C/ Psycho-Pedagogisch organisatorische competentie: 18 studiepunten Bevat de modules Communicatie en overleg (6 studiepunten), Leerlingenbegeleiding (3 studiepunten), Klasmanagement (3 studiepunten) en Onderwijspsychologie (6 studiepunten) D/ Didactische competentie: 36 studiepunten Dit luik wordt gevolgd door cursisten die nog geen onderwijsopdracht hebben en bestaat zodoende uit pre-service praktijk. Alle modules behalve Didactische competentie algemeen zijn praktijkmodules. E/ In-service training LIO: 30 studiepunten Dit luik is voorbehouden aan cursisten die reeds een onderwijsopdracht uitvoeren en is dus zodoende in-service training. Cursisten kunnen instappen na het succesvol afronden van de module Didactische competentie algemeen. 7
Hieronder vind je het structuurschema van de opleiding. Hierin staan de verschillende modules vermeld met aanduiding van het aantal lestijden en studiepunten per module. 8
2.2 Hoe is de theorie en de praktijk verdeeld over de opleiding? Beide componenten bestaan uit 30 studiepunten. De theorie bestaat binnen alle opleidingstrajecten uit 6 modules die allen door middel van gecombineerd onderwijs 1 worden aangeboden. Het aandeel contact- en afstandsonderwijs wordt transparant gemaakt via de modulefiches (zie deel 4). THEORIEMODULES STUDIEPUNTEN Onderwijs en maatschappij OMA 3 Leraar en verantwoordelijkheden LEV 3 Communicatie en overleg COO 6 Leerlingenbegeleiding LBG 3 Klasmanagement KLM 3 Onderwijspsychologie OPS 6 Algemene didactiek DCA 6 De praktijk bestaat afhankelijk van het gevolgde opleidingstraject 2 (zie verder) uit een combinatie van opleidingspraktijk en pre-servicepraktijk (= regulier en SLOM-traject) of inservicestage (= LIO-traject). De 2 modules binnen de opleidingspraktijk worden grotendeels aangeboden via contactonderwijs. De pre-servicepraktijk bestaat uit 3 opeenvolgende stagemodules. OPLEIDINGSPRAKTIJK STUDIEPUNTEN Vakdidactische oefeningen 1 VDO1 9 Vakdidactische oefeningen 2 VDO2 6 PRE-SERVICEPRAKTIJK Vakdidactische studie VDS 3 Onderwijs-/onderzoeksopdrachten OOP 3 Vakdidactische stage OPS 9 De in-servicetraining bestaat uit 2 modules die georganiseerd worden volgens werkplekleren. 1 Bij gecombineerd onderwijs volgt de cursist deels de lessen via contactonderwijs en deels via afstandsonderwijs. 2 De opleiding voorziet in 3 verschillende opleidingstrajectentrajecten: regulier traject, LIO-traject, SLOM-traject. 9
IN-SERVICETRAINING STUDIEPUNTEN Professioneel handelen i/d onderwijspraktijk PHIOLIO1 15 Professioneel handelen i/d onderwijspraktijk PHIOLIO2 15 De theoretische component en de praktijkcomponent zijn in de opleiding sterk verweven en zijn complementair in het bereiken van competenties. 2.3 Welke opleidingstrajecten zijn er? De Specifieke Lerarenopleiding voorziet in 3 verschillende opleidingstrajecten telkens aangepast aan de specifieke instroom van cursisten. Zo kan je afhankelijk van jouw situatie instappen in de: Specifieke lerarenopleiding (Regulier traject) Specifieke lerarenopleiding voor leraars in opleiding (LIO-traject) Specifieke lerarenopleiding op maat (SLOM-traject) Modeltraject Binnen elk opleidingstraject stelt de opleiding een modeltraject voorop. De opleiding raadt cursisten sterk aan de opleiding volgens het modeltraject te doorlopen. Het modeltraject werd ontwikkeld vanuit volgtijdelijkheid binnen de didactische component en een duidelijke visie op leerlijnen. Studielast wordt op die wijze evenwichtig gespreid over de hele opleiding en de graduele opbouw van competenties en attitudes wordt verzekerd. Het modeltraject voorziet bovendien dat de theorie en de praktijk steeds samen worden gevolgd. Elk semester volg je via het modeltraject een didactische én een pedagogische module(s). Afhankelijk van je eigen mogelijkheden en situatie blijft het dankzij de modulaire organisatie echter mogelijk om af te wijken van het modeltraject. Indien gewenst kan je dus zelf een afwijkende leerroute uitstippelen. Je kan ook zelf het tempo bepalen waarmee je het (model)traject afwerkt. Het traject kan gespreid worden over een langere periode, maar kan ook versneld worden gevolgd. Het versnelde traject vraagt echter wel een intensieve tijdsinvestering en werkhouding. Het versneld traject start momenteel ook slechts 1 maal per jaar op; nl. in september. De trajectbegeleider van de opleiding (zie deel 3) kan jou in elke situatie helpen bij het vinden van het meest geschikte traject! De verschillende opleidingstrajecten worden hierna achtereenvolgens gevisualiseerd. De blauw aangegeven didactische modules wijzen op volgtijdelijkheid. Specifieke vereisten en opmerkingen worden bij elk opleidingstraject vermeld. 10
2.3.1 Regulier traject ( HSO/HO zonder onderwijsopdracht.) 1ste semester 2de semester 3de semester 4de semester MODELTRAJECT DIDACTISCHE MODULES: Algemene didactiek (80lt 6STP -1 semester) Vakdidactische studie (40lt 3 STP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Onderwijs en maatschappij (40lt 3SP - 1ste kwartaal) Leraar en verantwoordelijkheden (40lt- 3 SP - 2 de kwartaal) DIDACTISCHE MODULES: Vakdidactische oefeningen 1(120lt 9SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Communicatie en overleg (80lt 6SP - 1 semester) DIDACTISCHE MODULES: Vakdidactische oefeningen 2(80lt 6SP - 1 semester) Onderwijs-/onderzoeksopdrachten (40lt 3SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Onderwijspsychologie (80lt 6SP - 1 semester) DIDACTISCHE MODULES: Vakdidactische stage (40lt 9SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Leerlingenbegeleiding (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Klasmanagement (40lt 3SP - 2 de kwartaal) VERSNELD TRAJECT DIDACTISCHE MODULES: Algemene didactiek (80lt 6SP - 1ste kwartaal) Vakdidactische oefeningen 1 (120lt 9SP - 2 de kwartaal) Vakdidactische studie (40lt 3SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Onderwijs en maatschappij (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Leraar en verantwoordelijkheden (40lt- 3 SP - 2 de kwartaal) DIDACTISCHE MODULES: Vakdidactische oefeningen 2 (80lt 6SP - 1 ste kwartaal) Onderwijs-/onderzoeksopdrachten (40lt 3SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Communicatie en overleg (80lt 6SP - 1 semester) Onderwijspsychologie (80lt 6SP - 1 semester) DIDACTISCHE MODULES: Vakdidactische stage (40lt 9SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Leerlingenbegeleiding (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Klasmanagement(40lt 3SP - 2 de kwartaal) 11
Regulier traject: toelatingsvoorwaarden en bijkomende info Toelatingsvoorwaarden: Minstens een diploma secundair onderwijs. Bijkomende info: Didactisch modules: de vooropgestelde volgorde van de modules is bindend. Pedagogische modules: de vooropgestelde volgorde van de modules is niet bindend maar wordt als model beschouwd en is te verkiezen in functie van de pedagogischdidactische leerlijn. LIO (leraar in opleiding): Indien je tijdens de opleiding in het lerarenberoep stapt, kan je overschakelen naar het Traject Specifieke Lerarenopleiding voor leraars in opleiding (LIO-cursisten) indien je aan de toelatingsvoorwaarden voldoet. Onderwijsbevoegdheid: Let op! De vakken die je later kan geven, hangen af van je basisdiploma en/of nuttige ervaring. Indien je over een secundair onderwijsdiploma beschikt binnen de onderwijsvorm ASO maar geen verdere studies hebt gevolgd, heb je geen onderwijsbevoegdheid na het volgen van de SLO-opleiding. Meer info over je onderwijsbevoegdheid op basis van diploma of nuttige ervaring kan je terugvinden op de website van het Vlaamse Ministerie van Onderwijs en Vorming (zie deel 1). Verkort traject: Let op! Het volgen van het verkort traject vraagt een zeer intensieve tijdsinvestering. Dit traject wordt dan ook enkel aangeraden indien je vb. op het moment van de opleiding geen andere job uitvoert, enz Voor meer informatie kan je steeds contact opnemen met de trajectbegeleider. (zie deel 3) 12
2.3.2 LIO traject ( HSO/HO met onderwijsopdracht) 1ste semester 2de semester 3de semester MODELTRAJECT DIDACTISCHE MODULES: Algemene didactiek (80lt 6SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Onderwijs en maatschappij (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Leraar en verantwoordelijkheden (40lt- 3 SP - 2 de kwartaal) DIDACTISCHE MODULES: Professioneel handelen in de onderwijspraktijk 1 (160lt 15 SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Communicatie en overleg (80lt 6SP - 1 semester) Onderwijspsychologie (80lt 6SP - 1 semester) DIDACTISCHE MODULES: Professioneel handelen in de onderwijspraktijk 2 (160lt 15 SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Leerlingenbegeleiding (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Klasmanagement (40lt 3SP - 2 de kwartaal) VERSNELD TRAJECT DIDACTISCHE MODULES: Algemene didactiek (80lt 6SP - 1 ste kwartaal) Professioneel handelen in de onderwijspraktijk 1 (160lt 15 SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Onderwijs en maatschappij (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Leraar en verantwoordelijkheden (40lt- 3 SP - 2 de kwartaal) Communicatie en overleg (80lt 6SP - 1 semester) DIDACTISCHE MODULES: Professioneel handelen in de onderwijspraktijk 2 (160lt 15 SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Leerlingenbegeleiding (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Klasmanagement (40lt 3SP - 2 de kwartaal) Onderwijspsychologie (80lt 6SP - 1 semester) 13
LIO-traject (leraar in opleiding): toelatingsvoorwaarden en bijkomende info Toelatingsvoorwaarden: Naast de algemene voorwaarden om de Specifieke lerarenopleiding te volgen moet je om LIO te worden ook voldoen aan de volgende voorwaarden: de lerarenopleiding in de nieuwe SLO-structuur volgen de module Algemene didactiek volgen gedurende het LIO-traject een job als leraar hebben van minstens 500 uur op jaarbasis (in het secundair onderwijs, een CVO of in het deeltijds kunstonderwijs over maximaal 2 scholen verspreid) Als je aan deze voorwaarden voldoet, kan een LIO-contract worden gesloten tussen de school waar je werkt en de Specifieke lerarenopleiding, als de school waar je werkt daarmee instemt. De school engageert zich in dat geval om de leraar-in-opleiding te begeleiden en op te volgen bij het werkplekleren. Bijkomende info: Didactisch modules: de vooropgestelde volgorde van de modules is bindend. Pedagogische modules: de vooropgestelde volgorde van de modules is niet bindend maar wordt als model beschouwd en is te verkiezen in functie van de pedagogischdidactische leerlijn. LIO (leraar in opleiding): Indien je tijdens de opleiding uit het lerarenberoep stapt kan je overschakelen naar het Traject Specifieke Lerarenopleiding. Verkort traject: Let op! Het volgen van het verkort traject vraagt een zeer intensieve tijdsinvestering. Dit traject wordt dan ook enkel aangeraden indien je vb. op het moment van de opleiding het minimum aantal uren als leraar in opleiding presteert. Voor meer informatie kan je steeds contact opnemen met de trajectbegeleider. (zie deel 3) 14
Doorlopend taalcoaching 2.3.3 SLOM- traject (+ Cursisten zonder diploma SO met min. leeftijd van 21 jaar) 1ste semester 2de semester 3de semester 4de semester 5de semester MODELTRAJECT Opstap taalvaardigheid 1, 2 en 3 (120lt 9SP - 1 semester) Opstap algemene vorming (80lt 6SP - 1 semester) DIDACTISCHE MODULES: Algemene didactiek (80lt 6SP - 1 semester) Vakdidactische studie (40lt 3SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Onderwijs en maatschappij (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Leraar en verantwoordelijkheden (40lt- 3 SP - 1 ste kwartaal) DIDACTISCHE MODULES: Vakdidactische oefeningen 1 (120lt 9SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Communicatie en overleg (80lt 6SP - 1 semester) DIDACTISCHE MODULES: Vakdidactische oefeningen 2(80lt 6SP - 1 semester) Onderwijs-/onderzoeksopdrachten (40lt 3SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Onderwijspsychologie (80lt 6SP - 1 semester) DIDACTISCHE MODULES: Vakdidactische stage (40lt 6SP - 1 semester) VERSNELD TRAJECT Opstap taalvaardigheid 1, 2 en 3 (120lt 9SP - 1 semester) Opstap algemene vorming (80lt 6SP - 1 semester) DIDACTISCHE MODULES: Algemene didactiek (80lt 6SP - 1ste kwartaal) Vakdidactische oefeningen 1 (120lt 9SP - 2 de kwartaal) Vakdidactische studie (40lt 3SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Onderwijs en maatschappij (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Leraar en verantwoordelijkheden (40lt- 3 SP - 2 de kwartaal) DIDACTISCHE MODULES: Vakdidactische oefeningen 2 (80lt 6SP - 1 ste kwartaal) Onderwijs-/onderzoeksopdrachten (40lt 3SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Communicatie en overleg (80lt 6SP - 1 semester) Onderwijspsychologie (80lt 6SP - 1 semester) DIDACTISCHE MODULES: Vakdidactische stage (40lt 6SP - 1 semester) PEDAGOGISCHE MODULES: Leerlingenbegeleiding (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Klasmanagement(40lt 3SP - 2 de kwartaal) PEDAGOGISCHE MODULES: Leerlingenbegeleiding (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Groepsmanagement (40lt 3SP - 2 de kwartaal) 15
SLOM-traject (Specifieke lerarenopleiding op maat): toelatingsvoorwaarden en bijkomende info Cursisten zonder diploma secundair onderwijs met min. leeftijd van 21 jaar De opstapmodules worden gevolgd door cursisten die niet beschikken over een diploma SO en die geadviseerd worden deze modules te vervolledigen alvorens in te stromen in de specifieke lerarenopleiding (reguliere traject of traject LIO). Bijkomende informatie: Het bovenstaand traject wordt geadviseerd, maar deze personen zijn in principe niet verplicht de ondersteunende taalcoaching te volgen. Indien de cursist na het volgen van de opstapmodules zou voldoen aan de LIOvoorwaarden zou hij ook kunnen overstappen naar het LIO-traject. Verkort traject: Let op! Het volgen van het verkort traject vraagt een zeer intensieve tijdsinvestering. Dit traject wordt dan ook enkel aangeraden indien je vb. op het moment van de opleiding geen andere job uitvoert en je op dat moment ook reeds de Nederlandse taal perfect beheerst. Voor meer informatie kan je steeds contact opnemen met de trajectbegeleider. Anderstalige cursisten met een basiskennis Nederlands Dit traject voor cursisten zonder diploma SO is eveneens het modeltraject voor de SLOMcursisten. SLOM staat voor Specifieke Lerarenopleiding op Maat en werd in het leven geroepen dankzij middelen van het Federaal Impulsfonds. Het beoogt onder andere anderstaligen en laag geschoolden binnen Brussel. Ook richt het zich op cursisten die door de VDAB worden toegeleid. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om langdurig werklozen die willen omscholen tot leerkracht (aangezien leerkracht een knelpuntenberoep is) terwijl zij uitkeringsgerechtigd blijven. Het SLOM traject kenmerkt zich door extra taalondersteuning en coaching die cursisten elke week ontvangen en wil zodoende kansen geven aan personen die binnen het Brussels onderwijs een rolmodel kunnen zijn. Bijkomende informatie: Het bovenstaand traject wordt geadviseerd, maar deze personen kunnen vrijgesteld worden van de opstapmodules. Indien de cursist na het volgen van de opstapmodules zou voldoen aan de LIOvoorwaarden zou hij ook kunnen overstappen naar het LIO-traject. Hij blijft de ondersteunende taalcoaching dan wel wekelijks volgen. Verkort traject: Let op! Het volgen van het verkort traject vraagt een zeer intensieve tijdsinvestering. Dit traject wordt dan ook enkel aangeraden indien je vb. op het moment van de opleiding geen andere job uitvoert en je op dat moment ook reeds de Nederlandse taal perfect beheerst. Voor meer informatie kan je steeds contact opnemen met de trajectbegeleider. 16
Bijkomende toelatingsvoorwaarden indien je het SLOM-traject via VDAB wil volgen: Wens je de opleiding te volgen via VDAB, dan dien je ook te voldoen aan onderstaande bijkomende toelatingsvoorwaarden: o Werkzoekende met nuttige ervaring binnen een technische richting (bouw, elektriciteit, sanitair, ) o Werkzoekende die voldoet aan de OKOT (onderwijskwalificerende onderwijstrajecten: min. 22 jaar of min 2 jaar gestopt met voltijds onderwijs. o Geen diploma hoger onderwijs (uitzondering indien de klant zijn job niet meer kan uitoefenen door medische redenen) 2.4 Wat leer je in de verschillende modules? In deel 4 van deze studiegids vind je per module een modulefiche met extra modulespecifieke informatie. In de modulefiches vind je telkens informatie m.b.t. volgende rubrieken: Leerinhouden Doelstellingen Begin- en eindcompetenties Gecombineerd onderwijs Didactische werkvormen Studiemateriaal Evaluatie Lestijden en studiepunten 17
DEEL 3: PRAKTISCHE INFO EN ORGANISATIE 3.1 Waar en wanneer kan ik de opleiding volgen? De opleiding wordt aangeboden in het centrum voor volwassenenonderwijs COOVI. CVO COOVI ligt op een grote groene campus in Anderlecht, die gemakkelijk te bereiken is met de wagen of met het openbaar vervoer. Meer info m.b.t. bereikbaarheid vind je op de website. De opleiding wordt hoofdzakelijk aangeboden in avondonderwijs. Het uurrooster van de opleiding vind je terug op de website. De lessen kunnen plaats vinden op weekavonden, op zaterdagvoormiddag en afhankelijk van je traject eventueel ook op woensdag- of donderdagnamiddag. Inschrijven kan via het secretariaat. Bij inschrijving betaal je met bancontact of met opleidingscheques (www.vdab.be/opleidingscheques). Breng bij inschrijving zeker een kopie mee van je diploma. Onder bepaalde voorwaarden kan je ook vrijgesteld worden voor de betaling van het inschrijvingsgeld. Info m.b.t. de openingsuren van het secretariaat als ook info m.b.t. de inschrijvingsgelden, enz vind je op de website. 3.2 Taalcoaching en studie- en trajectbegeleiding De opleiding beschikt over een taalcoach (Veerle Demeulenaere) die door elke cursist vrijblijvend kan gecontacteerd worden voor extra taalondersteuning. Daarnaast biedt de opleiding ook een aantal taalvaardigheidsmodules aan binnen de opstap. Wens je je taalvaardigheid bij te spijkeren? Vraag vrijblijvende info op het centrumsecretariaat of aan de trajectbegeleider van de opleiding. Heb je nood aan extra studiebegeleiding? Of wens je af te wijken van het modeltraject en heb je vragen bij het zelf samen stellen van een individueel leertraject? Vragen met betrekking tot extra ondersteuningsmaatregelen en trajectbegeleiding kunnen na afspraak steeds besproken worden met de trajectbegeleider (Joke Scheerlinck) van de opleiding. 3.3 Vrijstellingen op basis van EVK-EVC Je kan je opleiding versnellen via erkenning van eerder verworven kwalificaties (EVK) en/of eerder verworven competenties (EVC). Met de juiste kwalificaties en competenties kan je vrijstellingen bekomen. Een eerder verworven kwalificatie (EVK) is elk binnenlands of buitenlands studiebewijs dat aangeeft dat een formeel leertraject met goed gevolg werd doorlopen. Je moet dus een examen hebben afgelegd dat resulteerde in een formeel attest. Een eerder verworven competentie (EVC) is het geheel van kennis, inzicht, vaardigheden en 18
attitudes verworven door middel van leerprocessen die niet met een studiebewijs werden bekrachtigd. Zo kan je relevante beroepservaring inbrengen om een vrijstelling aan te vragen. Vrijstellingen op basis van EVK of EVC verkrijg je niet zomaar. Bij een EVK-procedure worden je behaalde kwalificaties vergeleken met de inhoud van de specifieke lerarenopleiding. Bij een EVCprocedure worden je eventuele eerder verworven competenties aan een onderzoek onderworpen. Het EVK/EVC-beleid van het centrum staat omschreven in het centrumreglement (zie website). De trajectbegeleider SLO bewaakt het correct verloop van de aanvraagprocedure EVC/EVK. De aanvraagprocedure staat gepubliceerd op de opleidingspagina van de website. De modulefiches (zie deel 4) kunnen richtinggevend zijn bij het opstellen van je aanvraagdossier. 3.4 Voorzieningen Professionele en nieuwe infrastructuur Een grondige renovatie op de campus COOVI zorgde voor een nieuwe drive en gloednieuwe of vernieuwde infrastructuur voor het centrum. De lokalen van de Specifieke Lerarenopleiding bevinden zich in gebouw 5 van de campus. De recent gerenoveerde klaslokalen zijn voorzien van alle nodige uitrusting zoals een whiteboard en meubilair dat voldoende flexibel is om verschillende didactische werkvormen toe te passen. Elk lokaal is tevens ook uitgerust met een Smartboard, een handig multimedia bord dat interactief en vernieuwend onderwijs mogelijk maakt. Het centrum beschikt ook over een studentenrestaurant free-flow dat dagelijks tijdens de lunch opengesteld wordt voor alle leerlingen, cursisten, lesgevers en personeel van de verschillende onderwijsinstellingen die huisvesten op de campus. Voor een zeer democratische prijs kunnen cursisten hier dagelijks een voorgerecht of soep, hoofdgerecht en dessert krijgen. Op de campus vind je ook de nieuwe keukentoren. Dit architecturaal hoogstandje van 60 meter hoog is een opeenstapeling van hypermoderne lokalen en leskeukens. Op de 12 de verdieping vind je een panoramisch restaurant waar iedereen mits tijdige reservatie kan genieten van een gastronomisch diner van 4 gangen met aangepaste wijnen voor een voordelige prijs. Reserveren kan via de website. De campus ligt in een groen park met vijver en bankjes, waar het vooral bij mooi weer goed vertoeven is. Er zijn ook sportgelegenheden zoals een zwembad en fitnessruimte, waar op vertoon van je cursistenkaart aan democratische prijzen gesport kan worden. 19
Voorzieningen m.b.t. kennis en onderbouw Alle modules worden in gecombineerd onderwijs aangeboden. Gecombineerd onderwijs is een combinatie van contacturen en afstandsonderwijs. De opleiding maakt voor het afstandsonderwijs gebruik van de elektronische leeromgeving Smartschool. Via smartschool stellen lectoren de nodige documenten ter beschikking, worden oefeningen aangeboden via leerpaden, wiki, discussiefora, enz Deze digitale leeromgeving biedt heel wat mogelijkheden in functie van competentiegericht en vernieuwend leren. Het centrum beschikt ook over een open leercentrum (OLC). Dit is een speciaal uitgerust lokaal met PC s, internetaansluiting en software waar je als cursist al dan niet onder begeleiding zelfstandig kunt werken. Je kan er zelfstandig oefenen, taken maken, gebruik maken van didactisch materiaal en software die jou kan ondersteunen in je leerproces. Het OLC beschikt ook over een beperkte bibliotheek voor de Specifieke Lerarenopleiding: met naslagwerken, cahiers voor vakdidactiek, artikels, etc Een overzicht van beschikbare werken vind je (na inschrijving) op het elektronisch leerplatform van de opleiding. Het reglement en de openingsuren van het OLC vind je op de website. Als cursist kan je ook gebruik maken van de faciliteiten van de universitaire bibliotheek van VUB. Via de VUBIS-catalogus kan je nagaan welke werken beschikbaar zijn en welke zich in het magazijn van de universiteitsbibliotheek bevinden. Het is mogelijk werken uit het magazijn online aan te vragen. Het is ook mogelijk om werken ter plekke te raadplegen zonder registratie. Daarnaast kan je als cursist ook gratis gebruik maken van de bibliotheek en infotheek van Erasmushogeschool (campus lerarenopleiding: Jette) en de Hoofdstedelijke Openbare Bibliotheek Brussel. Deze bibliotheken zijn allen gemakkelijk bereikbaar met het openbaar vervoer vanuit onze campus. 3.5 Nog een vraag? Hebt je na het lezen van deze studiegids - vademecum nog specifieke vragen omtrent het centrum of de opleiding? Kijk dan zeker ook op de website (www.coovi.be/cvo) van het centrum. Je vindt er de meest recente en actuele informatie m.b.t. volgende rubrieken: 20
CENTRUMINFO OPLEIDINGEN CURSISTENINFO Visie Troeven Openingsuren Hoe bereik je ons? Wie is wie/contact Infoaanvraag Overzicht opleidingen Lerarenopleiding Hoger Beroepsonderwijs Secundair VWO Opleidingen op maat Inschrijven Centrumreglement Voorzieningen Veelgestelde vragen Ombudsdienst Afgestudeerden EVENEMENTEN LINKS VACATURES Nieuws Kalender Infomomenten Fotoalbum Restaurantreservaties Smartschool Lessenroosters Download Outcome Taalcoaching Externe vacatures Interne vacatures Uiteraard staan ook onze secretariaatsmedewerkers altijd voor je klaar om je te helpen met al uw vragen en om u alle nodige informatie te verstrekken: Centrumsecretariaat: Gebouw 5 1 ste verdiep Emile Grysonlaan 5 1070 Anderlecht +32 (0)25 26 51 00 21
DEEL 4: MODULESPECIFIEKE INFO 2015-2016 (2 de SEMESTER) Hier vind je per module een modulefiche met extra modulespecifieke informatie. Indien je het traject Specifieke Lerarenopleiding volgt, bestaat jouw curriculum uit volgende modules: B1 t.e.m. B2, C1 t.e.m. C4, D1 t.e.m. D6 Indien je het traject Specifieke Lerarenopleiding voor leraars in opleiding (LIO) volgt, bestaat jouw curriculum uit volgende modules: B1 t.e.m. B2, C1 t.e.m. C4, D1 en E1 t.e.m. E2 Indien je het traject Specifieke Lerarenopleiding op maat (SLOM-VDAB) volgt, of indien je niet in het bezit bent van een diploma secundair onderwijs, bestaat jouw curriculum uit volgende modules: A1 t.e.m. A4, B1 t.e.m. B2, C1 t.e.m. C4, D1 t.e.m. D6 22
MODULECODE MODULENAAM PAGINA A1 OTV1 OPSTAP TAALVAARDIGHEID: SPELLING 25 A2 OTV2 OPSTAP TAALVAARDIGHEID: WOORD-, ZINS-, EN TEKSTNIVEAU 26 A3 OTV3 OPSTAP TAALVAARDIGHEID: MONDELINGE VAARDIGHEDEN 27 A4 OAV OPSTAP ALGEMENE VORMING 28 B1 OMA ONDERWIJS EN MAATSCHAPPIJ 30 B2 LEV LERAAR EN VERANTWOORDELIJKHEDEN 33 C1 COO COMMUNICATIE EN OVERLEG 35 C2 LBG LEERLINGENBEGELEIDING 38 C3 KLM KLASMANAGEMENT 40 C4 OPS ONDERWIJSPSYCHOLOGIE 42 D1 DCA ALGEMENE DIDACTIEK 45 D2 VDO1 VAKDIDACTISCHE OEFENINGEN 1 48 D3 VDO2 VAKDIDACTISCHE OEFENINGEN 2 51 D4 VDS VAKDIDACTISCHE STUDIE 54 D4 VDS NT2 VAKDIDACTISCHE STUDIE NT2 57 D5 OOP ONDERWIJS-/ONDERZOEKSOPDRACHTEN 60 D6 VDST VAKDIDACTISCHE STAGE 63 E1 PHIOLIO1 PROFESSIONEEL HANDELEN i/d ONDERWIJSPRAKTIJK 1 67 E2 PHIOLIO2 PROFESSIONEEL HANDELEN i/d ONDERWIJSPRAKTIJK 2 70 23
SPECIFIEKE LERARENOPLEIDING Modulefiche Opstap Taalvaardigheid: Spelling (A1 OTV1) Leerinhouden Doelstellingen Begincompetenties Eindcompetenties Gecombineerd onderwijs Didactische werkvormen Volgende leerinhouden komen in de module OTV1 aan bod: werkwoord uitgangen Engelse werkwoorden woordtekens leestekens tussenklanken ( -s,-e,-en) hoofdletters De cursisten kunnen spellingsregels correct toepassen. spellingsfouten herkennen. inzicht verwerven in het belang van correcte speling. schrijfvaardigheid (in casu spelling )zien als één van de componenten van correct taalgebruik. Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden vereist bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenonderwijs. TAALCOMPETENTIES ( cf. Dertien doelen ) Toelichting bij het referentiekader voor taalcompetenties van leraren vindt u in de brochure van de Nederlandse Taalunie: Dertien doelen in een dozijn. http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/lerarenopleiding/documenten/dertiendoelen. pdf Contactonderwijs: 70% Afstandsonderwijs: 30% De exacte data contact- en afstandsonderwijs worden de eerste les meegedeeld. De exacte opdracht(en) afstandsonderwijs worden tijdens de eerste les meegedeeld. Opdrachten afstandsonderwijs: Toepassingen op de spellingsregels. Doceren, opdrachten leerplatform, oefeningen online, groepswerk Studiemateriaal Syllabus Online oefeningen Digitaal lesmateriaal via elektronische leeromgeving Smartschool Evaluatie Evaluatie contactonderwijs: schriftelijk examen (SE) Evaluatie afstandsonderwijs: modulewerk (MW) De exacte evaluatiepercentages en evaluatiemomenten worden de eerste les meegedeeld. Lestijden Studiepunten Lector 40 lestijden 3 studiepunten Marleen De Waele 24
SPECIFIEKE LERARENOPLEIDING Modulefiche Opstap Taalvaardigheid: Woord-, zins- en tekstniveau (A2 OTV2) Leerinhouden Doelstellingen Begincompetenties Eindcompetenties Gecombineerd onderwijs Volgende leerinhouden komen in de module OTV2 aan bod: correct woordgebruik woordvolgorde eufemisme, tautologie, contaminatie, dubbele ontkenning schema en synthese van teksten tekstopbouw De cursisten kunnen aandacht besteden aan hoe je je schrijfstijl efficiënter kan maken via enkele schrijfstrategieën. Deze strategieën dienen om een tekst op verschillende niveaus vlotter te schrijven. Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden vereist bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenonderwijs. TAALCOMPETENTIES ( cf. Dertien doelen ) Toelichting bij het referentiekader voor taalcompetenties van leraren vindt u in de brochure van de Nederlandse Taalunie: Dertien doelen in een dozijn. http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/lerarenopleiding/documenten/dertiendoelen. pdf Contactonderwijs: 75% Afstandsonderwijs: 25% De exacte data contact- en afstandsonderwijs worden de eerste les meegedeeld. De exacte opdracht(en) afstandsonderwijs worden tijdens de eerste les meegedeeld. Opdrachten afstandsonderwijs: Toepassing op schrijfstrategieën (op woord-, zins- en tekstniveau) Didactische werkvormen Doceren, opdrachten leerplatform, oefeningen online, groepswerk Studiemateriaal Syllabus Online oefeningen Digitaal lesmateriaal via elektronische leeromgeving Smartschool Evaluatie Evaluatie contactonderwijs: schriftelijke evaluatie (SE) Evaluatie afstandsonderwijs: modulewerk (MW) De exacte evaluatiepercentages en evaluatiemomenten worden de eerste les meegedeeld. Lestijden Studiepunten Lector 40 lestijden 3 studiepunten Marleen De Waele 25
SPECIFIEKE LERARENOPLEIDING Modulefiche Opstap Taalvaardigheid: Mondelinge vaardigheden (A3 OTV3) Leerinhouden Doelstellingen Begincompetenties Eindcompetenties Gecombineerd onderwijs Didactische werkvormen Volgende leerinhouden komen in de module OTV3 aan bod: correcte uitspraak, articulatie communicatieproces (ruisfactoren) stemvolume, monotonie vermijden, samenhangende verhalen opbouwen mondelinge samenvatting van zakelijke tekst presentatie van onderwerp naar keuze (na voorbereiding) De cursisten kunnen woorden en zinnen op een correcte manier uitspreken. teksten mondeling synthetiseren. na voorbereiding, een onderwerp naar keuze presenteren. Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden vereist bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenonderwijs. TAALCOMPETENTIES ( cf. Dertien doelen ) Toelichting bij het referentiekader voor taalcompetenties van leraren vindt u in de brochure van de Nederlandse Taalunie: Dertien doelen in een dozijn. http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/lerarenopleiding/documenten/dertiendoelen. pdf Contactonderwijs: 70% Afstandsonderwijs: 30% De exacte data contact- en afstandsonderwijs worden de eerste les meegedeeld. De exacte opdracht(en) afstandsonderwijs worden tijdens de eerste les meegedeeld. Opdrachten afstandsonderwijs: Voorbereiden mondelinge presentaties. Doceren, oefeningen online, groepswerk, presentaties, kritisch beluisteren van teksten. Studiemateriaal Syllabus Online oefeningen Digitaal lesmateriaal via elektronische leeromgeving Smartschool Evaluatie Evaluatie contactonderwijs: mondeling examen (ME) Evaluatie afstandsonderwijs: modulewerk (MW) De exacte evaluatiepercentages en evaluatiemomenten worden de eerste les meegedeeld. Lestijden Studiepunten Lector 40 lestijden 3 studiepunten Marleen De Waele 26
SPECIFIEKE LERARENOPLEIDING Modulefiche Opstap Algemene vorming (A4 OAV) Leerinhouden Doelstellingen Volgende leerinhouden komen in de module OAV aan bod: Verdiepen en verruimen van de algemene vorming in breed maatschappelijk opzicht. Informatiebronnen en kritisch omgaan met verschillende informatiebronnen. Actuele thema s en de onderwerpen beleid, onderwijs, cultuur, diversiteit, ethiek, wetenschap en maatschappij komen aan bod, zodat cursisten zich kunnen oriënteren in de huidige samenleving. Een referentiekader over het politieke, sociale, economische, levensbeschouwelijke, culturele en wetenschappelijke domein. De cursisten kunnen Actuele thema's en ontwikkelingen onderscheiden en kritisch benaderen. Thema's: 1. sociaal-politieke domein; 2. sociaal-economische domein; 3. levensbeschouwelijk domein; 4. cultureel- wetenschappelijk domein. Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden vereist bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenonderwijs. Begincompetenties Eindcompetenties Je leert informatie verzamelen en selecteren, en je kunt verkregen materiaal kritisch en doelgericht analyseren (hoofd- en bijzaken en feiten en meningen onderscheiden). Je leert een standpunt innemen en onderbouwen met een degelijke argumentatie. Dit leer je via overleg met medecursisten en door het uitbreiden van jouw basiskennis. Je kunt een open luisterhouding aannemen: je kunt jouw eigen mening en tegengestelde standpunten kritisch en naar waarde beoordelen. Je kunt duidelijk en gepast gevoelens en meningen verwoorden. Je bouwt een begrippenkader op m.b.t. nationale, internationale en mondiale vraagstukken en m.b.t. het onderwijs, en je kunt deze begrippen gebruiken. Actuele onderwijskundige en maatschappelijke thema's en ontwikkelingen leer je identificeren en kritisch benaderen. Je leert omgaan met diversiteit. Je leert zelfstandig werken, plannen en organiseren. TAALCOMPETENTIES (cf. Dertien doelen): D1, D7, D9, D10, D11,D12 Toelichting bij het referentiekader voor taalcompetenties van leraren vindt u in de brochure van de Nederlandse Taalunie: Dertien doelen in een dozijn. http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/lerarenopleiding/documenten/dertiendoelen. pdf 27
Gecombineerd onderwijs Didactische werkvormen Contactonderwijs: 50 % Afstandsonderwijs: 50 % De exacte data contact- en afstandsonderwijs worden de eerste les meegedeeld. De exacte opdracht(en) afstandsonderwijs worden tijdens de eerste les meegedeeld. Opdrachten afstandsonderwijs: Voorbereiding presentatie. Forumopdrachten actualiteit, onderwijs. Voorbereiding didactische uitstap. Onderwijsleergesprek, groepswerk, probleemoplossend gesprek, (begeleid) zelfstandig leren, coöperatief leren. Studiemateriaal Digitaal lesmateriaal via elektronische leeromgeving Smartschool Syllabus Forum van de democratie in Vlaanderen, Directie Communicatie Informatie en Externe Relaties van het Vlaams Parlement Brochures van de overheid Artikels uit tijdschriften Evaluatie Evaluatie contactonderwijs: schriftelijk examen (SE) Evaluatie afstandsonderwijs: modulewerk (MW) De exacte evaluatiepercentages en evaluatiemomenten worden de eerste les meegedeeld. Lestijden 80 lestijden Studiepunten 6 Lector Mia Goossens 28
SPECIFIEKE LERARENOPLEIDING Modulefiche Onderwijs en maatschappij (B1 OMA) Leerinhouden Doelstellingen Volgende leerinhouden komen in de module OMA aan bod: Je verwerf inzicht in het onderwijsbeleid en in de wisselwerking tussen maatschappij en onderwijs. Actuele maatschappelijke thema s komen aan bod, zodat je jezelf beter kunt oriënteren in de huidige samenleving. Niet alleen over onderwijs maar ook over beleid, cultuur, kunst- en cultuureducatie, ethiek, wetenschap, mediawijsheid, innovatie en ook over sociale en levensbeschouwelijke thema s kunnen we in debat gaan. Meer concreet leer je informatie vergaren en leer je kritisch omgaan met de informatie. Je beschikt over een methodologie om de informatiebronnen op te sporen en kritisch te evalueren. Je leert argumenteren en in debat gaan. Je verwerft basiskennis over het politieke, sociale, economische, levensbeschouwelijke, culturele en wetenschappelijke domein, zodat je gemakkelijk een probleem rondom deze thema's kan identificeren en duiden. Je hebt een referentiekader dat toelaat kritisch om te gaan met informatie rond deze thema's, en ze te onderscheiden. Je staat open voor wat er in de samenleving gebeurt, je bouwt een visie op m.b.t. actuele maatschappelijke ontwikkelingen en je hanteert ze in een pedagogische context. De cursisten kunnen het algemeen maatschappelijk belang van het onderwijs, en de eigen bijdrage hiertoe verwoorden. de onderwijsbeleidsorganen vanuit de beleidscyclus situeren, en hun belang (voor het eigen functioneren) aanduiden. kennis van de structuur en organisatie van het onderwijs en inzicht in de opbouw ervan, in functie van leerlingenbegeleiding; m.i.v. termen en afkortingen. de eigen leerinhouden situeren binnen het aanbod van een school en de globale structuur en organisatie van het onderwijs in Vlaanderen. de werking van het onderwijsbeleid toelichten vanuit de Vlaamse, internationale, en /of historische context. gericht relevante informatie (terug)vinden m.b.t. het onderwijsbeleid, de beleidsorganen en processen en de onderwijsstructuur. actuele maatschappelijke en onderwijskundige thema s en ontwikkelingen identificeren, kritisch benaderen, en integreren in de eigen pedagogische context, en hierover in discussie treden. zich documenteren over onderwijskundige thema s, gesitueerd binnen de maatschappelijke context, o.m. via (geselecteerde) beleidsteksten en onderwijsliteratuur, en deze informatie op een persoonlijke manier verwerken. de bereidheid ontwikkelen om via de eigen opdracht mee te werken aan de maatschappelijke opdracht van het onderwijs. het verband tussen beleidsopties en beslissingen, en actuele maatschappelijke en onderwijskundige thema s toelichten. 29
Begincompetenties Eindcompetenties Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden vereist bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenonderwijs. Basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs: Kerncompetenties FG 8: De leraar als partner van externen: BC 8.3 FG 9: De leraar als lid van de onderwijsgemeenschap: BC 9.1 en 9.2 FG 10: De leraar als cultuurparticipant: BC 10.1 Gerelateerde competenties FG 1: De leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen: BC 1.12 en 1.13 FG 2: De leraar als opvoeder: BC 2.2, 2.4 FG 3: De leraar als inhoudelijk expert: BC 3.1 FG 5: De leraar als innovator - de leraar als onderzoeker: BC 5.1, 5.2, 5.3 FG 7: De leraar als lid van een schoolteam: BC 7.1, 7.4 FG 8: De leraar als partner van externen: BC 8.1, 8.2, 8.4 Attitudes: A1 t.e.m. A8 Taalcompetenties (cf. Dertien doelen): D5, D9, D10, D11,D12 en D13 Toelichting bij de basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs en het referentiekader voor taalcompetenties vindt u op de website van het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming: http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/lerarenopleiding/index.htm Gecombineerd onderwijs Contactonderwijs: 50 % Afstandsonderwijs: 50 % De exacte data contact- en afstandsonderwijs worden de eerste les meegedeeld. De exacte opdracht(en) afstandsonderwijs worden de eerste les meegedeeld. Opdrachten afstandsonderwijs: Wiki, forum, leerpaden. Opdrachten informatievaardigheden voor leraren. Opdracht de leraar als cultuurparticipant, kunsteducatie. Didactische werkvormen Onderwijsleergesprek, groepswerk, probleemoplossend gesprek, (begeleid) zelfstandig leren, coöperatief leren, probleemgestuurd leren, gevalsmethode. Studiemateriaal Multimediaal leermateriaal, leerpaden in smartschool. Syllabus. Brochures van de overheid. Forum van de democratie in Vlaanderen, Directie Communicatie Informatie en Externe Relaties van het Vlaams Parlement. Informatievaardigheden voor leraren Rapport 9, Open Universiteit, Ruud De Moor Centrum. Evaluatie Evaluatie contactonderwijs: schriftelijke afsluitende evaluatie (SE): parate kennis en open boek evaluatie. Evaluatie afstandsonderwijs: modulewerk (MW) De exacte evaluatiepercentages en evaluatiemomenten worden de eerste les meegedeeld. 30
Lestijden 40 lestijden Studiepunten 3 Lector Mia Goossens Nele Mannaert 31
SPECIFIEKE LERARENOPLEIDING Modulefiche Leraar en verantwoordelijkheden (B2 LEV) Leerinhouden Doelstellingen Begincompetenties Eindcompetenties Volgende leerinhouden komen in de module LEV aan bod: Je leert vanuit een breed maatschappelijk kader reflecteren en dialogeren over het beroep van leraar en over de plaats ervan in de samenleving. Recente Ontwikkelingen op maatschappelijk vlak en in het onderwijs en referentiekaders om ontwikkelingen in onderwijs te duiden. Referentiekader Internationalisering van het onderwijs, armoede, technologie en diversiteit. Basisregelgeving en instanties, zoekmethoden en bronnen die toegang geven tot kennis rond de rechten van de leerlingen en van de leraar, elementen van deontologie, van de wettelijke en reglementaire verantwoordelijkheden en verplichtingen, zoals de administratieve taken, het pedagogisch project, veiligheid, discretie, inclusief het doel ervan. De cursisten kunnen samen met het schoolteam een positief leefklimaat creëren voor de leerlingen in klasverband en op school. de emancipatie van de leerlingen bevorderen. door attitudevorming leerlingen op individuele ontplooiing en maatschappelijke participatie voorbereiden. zich documenteren over de rechtszekerheid van de leraar en van de leerlingen. zich informeren over en discreet omgaan met gegevens over de leerling. dialogeren over het beroep van leraar en de plaats ervan in de samenleving. actuele thema's en ontwikkelingen onderscheiden en kritisch benaderen. Er zijn geen bijkomende instapvoorwaarden vereist bovenop de algemeen geldende instapvoorwaarden van het decreet van 15 juni 2007 betreffende het volwassenonderwijs. Basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs: Kerncompetenties FG 2: De leraar als opvoeder: BC 2.2 FG 4: De leraar als organisator: BC 4.3 en 4.4 FG 6: De leraar als partner van de ouders of verzorgers: BC 6.1 FG 7: De leraar als lid van een schoolteam: BC 7.4 FG 9: De leraar als lid van de onderwijsgemeenschap: BC 9.1 en 9.2 FG 10: De leraar als cultuurparticipant: BC 10.1 Gerelateerde competenties FG 1: De leraar als begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen: BC 1.12 FG 2: De leraar als opvoeder: BC 2.4 FG 3: De leraar als inhoudelijk expert: BC 3.1 FG 5: De leraar als innovator - de leraar als onderzoeker: BC 5.1, 5.2, 5.3 Attitudes: A1 t.e.m. A8 Taalcompetenties (cf. Dertien doelen): D5, D9, D11, D12 en D13 32