Bijlagen Bijlage 1 Figuur B 1.1 Schematische weergave van de belangrijkste naoorlogse kostwinnersbepalingen in de sociale verzekeringen Werknemersverzekeringen WW (1952)* WAO (1967) ZW (1930) Kring van verzekerden Werknemers Werknemers Werknemers Uitgezonderd deeltijd huishoudelijk personeel in particuliere huishouding Uitgezonderd deeltijd huishoudelijk personeel in particuliere huishouding Uitgezonderd deeltijd huishoudelijk personeel in particuliere huishouding WWV (1965-1987): uitsluiting gehuwde vrouw niet-kostwinster Verzekerd risico Werkloosheid Arbeidsongeschiktheid Ziekte Toegangsvoorwaarden Vormgeving (hoogte en duur) Financiering Voltijdse beschikbaarheid Zorg voor jonge kinderen levert in het algemeen een grond op voor een uitzondering van deze regel 1949-1965 Differentiatie uitkeringspercentages 1969-1987 Minimumdagloonbepalingen Alleen voor kostwinners 1969-1987 Minimumdagloonbepalingen Alleen voor kostwinners * Jaartal heeft betrekking op inwerkingtreding van de wet Bron: Eigen bewerking op basis van: Asscher-Vonk 2001b; Asscher-Vonk et al. 1973; Asscher-Vonk et al. 1974 en Driouichi 2004.
Bijlagen 241 Volksverzekeringen AOW (1957) AWW (1959-1996) AAW (1976-1998) Kring van verzekerden Ingezetenschap Ingezetenschap Ingezetenschap Tot 1985 Gehuwde vrouw geen zelfstandig recht op ouderdomspensioen Tot 1989 Alleen weduwe recht op uitkering 1976-1979 Uitsluiting gehuwde vrouw Verzekerd risico Ouderdom Overlijden mannelijke kostwinner Arbeidsongeschiktheid Toegangsvoorwaarden Eisen betreffende zorg voor kinderen, leeftijd en gezondheid 1979 Invoering van entree-eis Vormgeving (hoogte en duur) Tot 1985 Onderscheid gehuwden (100%) en ongehuwdenpensioen (70%) 1988-2015 AOW-toeslag Financiering Tot 1985 vrouw niet premieplichtig Tot 1985 vrouw niet premieplichtig
242 De beheersing en verdeling van het zorgrisico Bijlage 2 Figuur B.2.1 Schematische weergave veranderingen Werkloosheidswet Werkloosheidswet 1952 Werkloosheidsverzekering Stb. 1949, no. J 423 Referte-eis 78 dagen Maximaal 13 weken Indien geen recht op wachtgeld maximaal 21 weken Loongerelateerd Differentiatie uitkeringsstructuur (60%, 70%, 80% dagloon) Wachtgeldverzekering Referte-eis 156 dagen in 12 maanden Maximaal 8 weken Loongerelateerd (80% dagloon) Wijzigingen 1965 WW Stb. 1964, no. 484 Referte-eis 78 dagen en zes weken aaneengesloten Maximaal 26 weken 80% dagloon Uniformering uitkeringsstructuur WWV Stb. 1964, no. 485 Referte-eis 78 dagen en zes weken aaneengesloten Uitsluiting van gehuwde vrouw (niet- kostwinster) Maximaal 2 jaar 75% dagloon Stelselherziening van de werkloosheidswet 1987 (nww) WW Stb. 1986, no. 566 26 uit 52-wekeneis Maximaal 0,5 jaar 70% dagloon Verlengde WW-uitkering 3 uit 5-jareneis (duurvoorwaarde) Maximaal 4,5 jaar 70% dagloon Afhankelijk van werkelijk en fictief arbeidsverleden Vervolguitkering Personen < 57,5 jaar: maximaal 1 jaar Personen > 57,5 jaar: maximaal 3,5 jaar 70% wettelijk minimumloon
Bijlagen 243 Wijzigingen 1995 WW Stb. 1994, no. 955 Kortdurende uitkering 26 uit 39-wekeneis Maximaal 0,5 jaar 70% wettelijk minimumloon Loongerelateerde uitkering 26 uit 39-wekeneis 4 uit 5-jareneis Maximaal 5 jaar 70% dagloon Afhankelijk van werkelijk en fictief arbeidsverleden Vervolguitkering (afgeschaft per 1 januari 2004) Wijzigingen 2005 WW Stb. 2004, no. 594 Wijzigingen 2006 Gedeeltelijke afschaffing verzorgingsforfait Personen < 57,5 jaar: maximaal 2 jaar Personen > 57,5 jaar: maximaal 3,5 jaar Grotere rol feitelijk arbeidsverleden 70% wettelijk minimumloon WW Stb. 2006, no. 167 Stb. 2006, no. 303 Basisuitkering 26 uit 36-wekeneis Maximaal drie maanden 75% dagloon eerste twee maanden 70% dagloon derde maand Verlengde uitkering 26 uit 36-wekeneis 4 uit 5-jareneis Maximaal 35 maanden 70% dagloon
244 De beheersing en verdeling van het zorgrisico Figuur B 2.2 Schematische weergave veranderingen Ziektewet Ziektewet 1930 Ziektewet Stb. 1913, no. 204 Stb. 1929, no. 329 Inkomensderving wegens ziekte 1967 Inkomensderving wegens gebrek 1967 Afschaffing loongrenzen 26 weken 1947: uitbreiding naar 52 weken 80% dagloon 1985: verlaging tot 75% dagloon 1986: verlaging tot 70% dagloon Wet terugdringing ziekteverzuim (TZ) 1994 TZ Stb. 1993, no. 750 Gedurende eerste zes weken loondoorbetalingsplicht werkgever 52 weken 70% dagloon Wet uitbreiding loondoorbetalingsplicht bij ziekte (WULBZ) 1996 WULBZ Stb. 1996, no. 134 Loondoorbetalingsplicht 52 weken werkgever 52 weken 70% dagloon Wet verlenging loondoorbetalingsverplichting bij ziekte (WVLBZ) 2004 WVLBZ Stb. 2003, no. 555 2 jaar 70% dagloon tweede ziektejaar geen wettelijke minimumloongarantie Bovendien over twee ziektejaren (inclusief bovenwettelijke aanvullingen) maximaal 170% dagloon
Bijlagen 245 Figuur B 2.3 Schematische weergave veranderingen wettelijke regelingen arbeidsongeschiktheid Ongevallenwet (OW) 1903 en Invaliditeitswet (IW) 1913/1919 OW Stb. 1901, no. 1 Risque professionel Arbeidscapaciteit Werklieden in verzekeringsplichtige bedrijven Tot 65e jaar Bij volledige arbeidsongeschiktheid 70% laatstverdiende loon IW Stb. 1913, no. 205 Stb. 1919, no. 623 Risque social Half jaar Verdiencapaciteit Werknemers die meer dan ƒ 1200 per dag verdienden Vaste bedragen Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO) 1967 WAO Stb. 1966, no. 84 Risque professionel en risque social Verdiencapaciteit Alle werknemers Tot 65e jaar Bij volledige arbeidsongeschiktheid 70% dagloon Algemene Arbeidsongeschiktheidswet (AAW) 1976-1998 AAW Stb. 1975, no. 674 Alle ingezetenen tussen 15 en 65 jaar Herziening in jaren tachtig en stelselherziening 1987 Stb. 1986, no. 561 1987 schrappen verdisconteringsartikel 1984 afschaffing minimumdagloonbepalingen 1985 Verlaging uitkeringspercentages Regelingen jaren negentig Wet terugdringing beroep op de arbeidsongeschiktheidsregelingen (Wet TBA) Stb. 1993, no. 412 Loondervingsuitkering: afhankelijk van leeftijd Vervolguitkering: Tot 65e jaar Loondervingsuitkering: loongerelateerd Vervolguitkering: minimumloon en leeftijdsgerelateerde aanvulling
246 De beheersing en verdeling van het zorgrisico Figuur B 2.3 Vervolg Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (Wet WIA) 2005 Wet WIA Stb. 2005, no. 572 Inkomensvoorziening voor volledig arbeidsongeschikten (IVA) Werknemers die duurzaam en volledig arbeidsongeschikt zijn In beginsel onbeperkt, maar afhankelijk van de vijfjaarlijkse herkeuring 70% laatstverdiende dagloon Tijdelijke verhoging van het uitkeringspercentage naar 75% dagloon Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) Werknemers 35-80% arbeidsongeschikt 26 uit 36-wekeneis Leeftijd c.q. arbeidsverleden Maximaal 5 jaar Gerelateerd aan het laatstverdiende loon; 70% van het verschil tussen maandloon en nieuw loon WGA loonaanvulling Na afloop van WGA uitkering of indien men niet voldoet aan wekeneis voor WGA Inkomenseis; meer dan 50% verdiencapaciteit In principe tot 65e levensjaar 70% van het verschil tussen maandloon en de resterende verdiencapaciteit WGA vervolguitkering Na afloop van WGA In principe tot 65e uitkering of indien men levensjaar niet voldoet aan wekeneis voor WGA Inkomenseis: minder dan 50% verdiencapaciteit Percentage van het minimumloon, afhankelijk van het arbeidsongeschiktheidspercentage
Bijlagen 247 Figuur B 2.4 Schematische weergave veranderingen Ouderdomswet Toegang Hoogte Duur Invaliditeitswet 1913/1919 IW Stb. 1913, no. 205 Stb. 1919, no. 623 Ouderdomswet 1919 OW Stb. 1919, no. 628 Werknemers in loondienst ƒ 104 per jaar die minder dan ƒ 200 per jaar ƒ 2 per week verdienen ƒ 3 per week Pensioengerechtigde leeftijd 70 jaar Pensioengerechtigde leeftijd 65 jaar Algemene Ouderdomswet (AOW) 1957 AOW Stb. 1956, no. 281 Alle ingezetenen tussen 15 en 65 jaar M.u.v. gehuwde vrouw Flat-rate uitkeringen Gehuwden (100%) en ongehuwdenpensioen (70%) Pensioengerechtigde leeftijd 65 jaar Verzelfstandiging en gelijke behandeling AOW 1985/1987 AOW Stb. 1985, no. 180 Stb. 1986, no. 563 Alle ingezetenen tussen 15 en 65 jaar Flat rate uitkeringen Gehuwden en ongehuwde samenwonenden 50% minimumloon Alleenstaanden 70% minimumloon Alleenstaanden met kind < 18 jaar 90% minimumloon Pensioengerechtigde leeftijd 65 jaar Voorstel afschaffing toeslagen AOW Afschaffing toeslagen per 2015
248 De beheersing en verdeling van het zorgrisico Figuur B 2.5 Schematische weergave veranderingen zwangerschaps- en bevallingsverlof Ziektewet 1913-1930 (ZW) ZW Stb. 1913, no. 204 Stb. 1929, no. 329 Arbeidstijdenwet (AW) Werkneemsters, m.u.v. ongehuwde vrouwen en huispersoneel 12 weken 100% dagloon AW 1889 4 weken Nvt AW 1919 8 weken Nvt AW 1995 Stb. 1995, no. 598 10 weken Nvt Veranderingen 1990 16 weken 100% dagloon Veranderingen 1998 WAZ Stb. 1997, no. 176 Kring van rechthebbenden uitgebreid naar zelfstandigen, meewerkende onderneemsters en freelancers Wet arbeid en zorg (WAZO) 2001 WAZO Stb. 2001, no. 567 Wettelijk recht op verlof in verband met zwangerschap en bevalling
Bijlagen 249 Figuur B 2.6 Schematische weergave veranderingen Ouderschapsverlof 1991 Wet op Stb. 1990, no. 562 Werknemers langer dan een jaar in dienst Recht op bestaat totdat een kind de leeftijd van 4 jaar heeft bereikt 13 maal de arbeidsduur per Wettelijk onbetaald week Aaneengesloten opnemen in periode van zes maanden Aantal uren per week bedraagt ten hoogste de helft van de arbeidsduur per week Ouderschapsverlof 1997 Wet op Stb. 1997, no. 266 Recht op bestaat totdat een kind de leeftijd van 8 jaar heeft bereikt Spreidingsmogelijkheid geïntroduceerd Geclausuleerd recht op verlof langer dan zes maanden of meer uren verlof per week dan de helft van de arbeidsduur per week Wettelijk onbetaald Wet arbeid en zorg (WAZO) 2001 Wet Arbeid en Zorg Stb. 2001, no. 567 Fiscale stimuleringsregeling Stb. 2000, no. 569 Veranderingen 2006 Levensloopregeling Splitsing van het in maximaal drie delen (geclausuleerd en driekwart dwingend recht) Wettelijk onbetaald Fiscale faciliteit voor werkgevers om tijdens het het loon door te betalen Afschaffing fiscale stimuleringsregeling Invoering korting