OmegaT 3.1 - Gebruikershandleiding. Vito Smolej



Vergelijkbare documenten
OmegaT Gebruikershandleiding. Vito Smolej

OmegaT - Gebruikershandleiding. Vito Smolej

cbox UW BESTANDEN GAAN MOBIEL! WEBINTERFACE GEBRUIKERSHANDLEIDING

Leaflet Web Maps with qgis2leaf

cbox UW BESTANDEN GAAN MOBIEL! VOOR LAPTOPS EN DESKTOPS MET WINDOWS PRO GEBRUIKERSHANDLEIDING

Installatiegids Command WorkStation 5.6 met Fiery Extended Applications 4.2

Van Dale Elektronisch groot woordenboek versie 4.5 activeren en licenties beheren

2 mei Remote Scan

Nero AG SecurDisc Viewer

Hoofdstuk 12 Werken met sjablonen

Bestanden ordenen in Windows 10

Gebruikershandleiding Oefenboek voor groepen. Bohn Stafleu van Loghum

Google Drive: uw bestanden openen en ordenen

Werken op afstand via internet

Fiery Command WorkStation 5.8 met Fiery Extended Applications 4.4

Google Drive: uw bestanden openen en organiseren

Novell Vibe-invoegtoepassing

Media Settings (Media-instellingen)

OpenVPN Client Installatie

Installatie- en gebruikshandleiding Risicoverevening. 11 april 2007 ZorgTTP

Open Safari op de Mac, ga naar de webpagina en klik op SSH scripts Mac OS X : Figure 1 SSH scripts downloaden

Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal 14 activeren

De nieuwste editie van dit document is altijd online beschikbaar: Activeren en beheren licenties

Fiery Remote Scan. Fiery Remote Scan openen. Postvakken

Linux Mint 10 installeren op een pc of laptop.

Het installeren van Microsoft Office Versie: 2.1

Samsung Auto Backup FAQ

Welkom bij de Picture Package Producer 2. Picture Package Producer 2 starten en afsluiten. Stap 1: Beelden selecteren

Migreren naar Access 2010

OpenVPN Client Installatie

Handleiding Opslag Online Client voor Windows. Versie maart 2015

LCD MONITOR SHARP INFORMATION DISPLAY GEBRUIKSAANWIJZING

Welkom bij de Picture Package Producer 2

Handleiding. vworkspace VGGM. Handleiding voor gebruikers.

Selenium IDE Webdriver. Introductie

Qlik Sense Desktop. Qlik Sense 1.1 Copyright QlikTech International AB. Alle rechten voorbehouden.

Hoofdstuk 7 Configuratie Bestanden

Handleiding Sportlink Club

Inhoudsopgave web2work Pagina 1 van 16

Inhoudsopgave Voorwoord 7 Nieuwsbrief 8 Introductie Visual Steps 8 Wat heeft u nodig? 9 Hoe werkt u met dit boek? 10 De website bij het boek

Fiery Driver Configurator

cbox UW BESTANDEN GAAN MOBIEL VOOR MAC OSX-CLIENT GEBRUIKERSHANDLEIDING

Inhoudsopgave Voorwoord 5 Nieuwsbrief 5 Introductie Visual Steps 6 Wat heeft u nodig? 6 Uw voorkennis 7 Hoe werkt u met dit boek?

Handleiding. Opslag Online. voor Windows. Versie februari 2014

OpenVPN Client Installatie

tentoinfinity Apps 1.0 INLEIDING

Internet Veiligheidspakket van KPN Handleiding Windows XP, Vista, 7,8 Versie

HANDLEIDING OWNCLOUD WINDOWS CLOUDDISKSPACE

Test Joomla op je PC 1

Het handboek van Remote Desktop Connection. Brad Hards Urs Wolfer Vertaler/Nalezer: Freek de Kruijf

Fuel. Handleiding voor installatie en gebruik

VMware Identity Manager Desktop gebruiken. VMware Identity Manager 2.8 VMware Identity Manager 2.9.1

Installatie. Klik vervolgens op OK om verder te gaan met de installatie. Om verder te gaan met de installatie kunt op op Volgende klikken.

1. Inleiding. 1. Inleiding Installatieprocedure De installatie van LisCAD Licentieprocedure...

uziconnect Installatiehandleiding

Handleiding Internet Veiligheidspakket Windows & Mac Versie april 2014

Handleiding VirtualBox

De Fiery-software installeren voor Windows en Macintosh

Online Back-up installatie handleiding. Sikkelstraat VB Oosterhout E: info@winexpertise.nl

Uitleg van de Systeeminstellingen in Ubuntu.

Over Kobo Desktop... 4 Kobo Desktop downloaden en installeren Kobo Desktop voor Windows installeren... 6 Kobo Desktop voor Mac installeren...

Mobiel Internet Veiligheidspakket

cbox UW BESTANDEN GAAN MOBIEL! VOOR SMARTPHONES EN TABLETS MET HET ios BESTURINGSSYSTEEM GEBRUIKERSHANDLEIDING

cbox UW BESTANDEN GAAN MOBIEL! VOOR ANDROID-SMARTPHONES EN -TABLETS GEBRUIKERSHANDLEIDING

INRICHTEN VAN DAXIS CLOUD

Berekening van de hash-code van een bestand of CD

Les 2 De basis (deel 1)

Met een mailing of massaverzending kunt u een groot aantal documenten verzenden naar gebruikelijke adressen, die in een gegevensbestand staan.

D4600 Duplex Photo Printer

Eenvoudig een backup van je bestanden maken. G.v.Eijndhoven ( )

System Updates Gebruikersbijlage

3. Werken met mappen en bestanden in Finder

3. Werken met mappen en bestanden in Finder

Toegang tot uw berichten via internet

Partners in Accountancy (PIA) Inloggen op het klantenloginsysteem

Automatisering voor Financiële Dienstverleners. Handleiding UBizzAdministrator. For more information visit our website at

Installatiegids Command WorkStation 5.5 met Fiery Extended Applications 4.1

Cloud2 Online Backup - CrashplanPRO

Automating Complex Workflows using Processing Modeler

Landelijk Indicatie Protocol (LIP)

WebHare Professional en Enterprise

Handleiding Installatie en Gebruik Privacy- en Verzend Module Stichting Farmaceutische Kengetallen

Handleiding Nero ImageDrive

MEDIA NAV navigatiesysteem Handleiding voor het downloaden van content via internet

Outlookkoppeling installeren

De handboek van Remote Desktop Connection. Brad Hards Urs Wolfer Vertaler/Nalezer: Freek de Kruijf

uziconnect Installatiehandleiding

Manager. Doro Experience. voor Doro PhoneEasy 740. Nederlands

Invoegen... 8 Invulpunt... 9 Nieuwe bouwsteen maken... 9 Bouwsteen opslaan Wijze van werken in Outlook Informatie...

1 van :43

SnelStart. Stappenplan. SBR btw-aangifte met SnelStart 12. Datum: Versie: 0.5 Status: Definitief Auteur: Selfservice

Presentatie Aldfaer. Presentatie Aldfaer. Hoofdvenster Aldfaer. Invoeren gegevens

Office 365 gebruiken op uw iphone of ipad

Over Kobo Desktop... 4 Kobo Desktop downloaden en installeren Kobo Desktop voor Windows installeren... 6 Kobo Desktop voor Mac installeren...

Aan de slag met Search and Recover

Looproute Microsoft OneNote 2010 versie 1.0. Looproute Microsoft OneNote Inleiding

Crystal Reports Gebruikershandleiding. Crystal Reports XI R2 installeren

Inhoudsopgave Disclaimer... 3 Voorwoord... 4 Inleiding... 5 Het downloaden van XAMPP... 7 Het installeren van XAMPP... 8 Joomla installeren op

Gebruikershandleiding E-Zorg Remote Access.

Handleiding aanmaak CSR

Transcriptie:

OmegaT 3.1 - Gebruikershandleiding Vito Smolej

OmegaT 3.1 - Gebruikershandleiding Vito Smolej publicatie datum Samenvatting Dit document is de officiële gebruikershandleiding voor OmegaT, het gratis Computer Aided Translation-programma. Het bevat ook instructies voor de installatie.

Inhoudsopgave 1. Over OmegaT - introductie... 1 1. Sterke punten OmegaT... 1 2. Overzicht van hoofdstukken... 1 2. Leren om OmegaT te gebruiken in 5 minuten!... 4 1. Stel een nieuw project in... 4 2. Vertaal het bestand... 4 3. Valideren van uw tags... 4 4. Genereren van het vertaalde bestand... 5 5. Enkele andere dingen om te onthouden... 5 3. Installeren en uitvoeren van OmegaT... 6 1. Windows-gebruikers... 6 2. Linux (Intel)-gebruikers... 7 3. Mac OS X-gebruikers... 8 4. Andere systemen... 9 5. Java Web Start gebruiken... 10 6. OmegaT starten vanaf de opdrachtregel... 10 7. OmegaT bouwen vanuit de bron... 16 4. De gebruikersinterface... 17 1. Hoofdvenster OmegaT, andere vensters en dialoogvensters... 17 2. OmegaT hoofdvenster... 18 3. Andere vensters... 24 5. Sneltoetsen voor menu en het toetsenbord... 28 1. Hoofdmenu... 28 2. Toetsenbord sneltoetsen... 37 6. Projecteigenschappen... 40 1. Algemeen... 40 2. Talen... 40 3. Opties... 40 4. Bestandslocaties... 41 7. Bestandsfilters... 43 1. dialoogvenster Bestandsfilters... 43 2. Filteropties... 44 3. dialoogvenster Filter bewerken... 46 8. OmegaT bestanden en mappen... 48 1. Projectbestanden vertaling... 48 2. Bestanden met gebruikersinstellingen... 50 3. Toepassingsbestanden... 51 9. Te vertalen bestanden... 53 1. Bestandsformaten... 53 2. Andere bestandsformaten... 54 3. Van rechts naar links talen... 55 10. Bewerken (gedrag)... 57 11. Werken met platte tekst... 60 1. Standaard codering... 60 2. De OmegaT-oplossing... 60 12. Werken met opgemaakte tekst... 62 1. Tags voor opmaak... 62 2. Tag-bewerkingen... 62 3. Taggroep nesten... 63 4. Taggroep overlappen... 63 5. Opties voor valideren van tags... 63 6. Taggroep validatie... 64 7. Hints voor tagbeheer... 65 13. Vertaalgeheugens... 66 1. Vertaalgeheugens in OmegaT... 66 2. Vertaalgeheugens opnieuw gebruiken... 69 3. Bronnen met bestaande vertalingen... 71 iii

OmegaT 3.1 - Gebruikershandleiding 4. Pseudo-vertaald geheugen... 71 5. Vertaalgeheugens bijwerken... 72 14. Bronsegmentatie... 73 1. Segmentatieregels... 73 2. Prioriteit van regels... 74 3. Een nieuwe regel maken... 74 4. Een paar eenvoudige voorbeelden... 74 15. Zoeken... 76 1. venster Zoeken... 76 2. Jokertekens gebruiken... 76 3. Zoekmethoden en opties... 76 4. Zoekresultaten weergeven... 77 5. Filteritems in bewerker overeenkomstig de zoekactie... 78 16. Zoeken en vervangen... 79 1. venster Zoeken... 79 17. Reguliere uitdrukkingen... 80 1. Regex-programma's en voorbeelden van gebruik... 82 18. Woordenboeken... 84 1. Hoe woordenboeken te downloaden en te installeren... 84 2. Problemen met woordenboeken... 84 19. Woordenlijsten... 86 1. Gebruik... 86 2. Bestandsformaat... 87 3. Hoe zijn woordenlijsten te maken... 87 4. Prioriteit woordenlijst... 88 5. Trados Multiterm gebruiken... 88 6. Algemene problemen met woordenlijsten... 89 20. TaaS in OmegaT gebruiken... 90 1. Algemeen... 90 2. Publieke en private collecties... 90 3. Toegang tot de service TaaS... 90 21. Machinevertaling... 91 1. Introductie... 91 2. Google Translate... 91 3. OmegaT-gebruikers en Google Translate... 91 4. Belazar... 92 5. Apertium... 92 6. Microsoft Translator... 93 7. Yandex Translate... 93 8. Machinevertaling - probleemoplossing... 93 22. Spellingscontrole... 95 1. Installeren van woordenboeken voor spelling... 95 2. Woordenboeken voor spelling gebruiken... 96 3. Hints... 97 23. Diverse onderwerpen... 98 1. OmegaT modus Console... 98 2. Automatisch vergelijken van Java-eigenschappen... 99 3. Lettertype-instellingen... 99 4. Gegevensverlies voorkomen... 100 A. Talen - ISO 639 codelijst... 101 B. Sneltoetsen voor het toetsenbord voor het bewerken... 106 C. OmegaT Teamprojecten... 108 1. Versiebeheer - introductie... 108 2. Delen van een project met behulp van SVN... 109 3. Het teamproject gebruiken in OmegaT... 112 D. Tokenizers... 114 1. Introductie... 114 2. Selectie talen... 114 E. plug-in LanguageTool... 115 1. Introductie... 115 iv

OmegaT 3.1 - Gebruikershandleiding 2. Installatie en gebruik... 115 F. Scripts... 116 1. Introductie... 116 2. Gebruiken... 116 3. Scripttalen... 117 G. OmegaT op het web... 118 1. OmegaT-sites en OmegaT SourceForge project... 118 2. Foutenrapporten... 118 3. Deelnemen aan het OmegaT project... 118 H. Aanpassen van sneltoetsen toetsenbord... 120 1. Aanpassen van sneltoetsen toetsenbord... 120 2. menu Project... 121 3. menu Bewerken... 121 4. menu Ga naar... 122 5. menu Weergave... 122 6. menu Extra... 123 7. menu Opties... 123 8. menu Help... 124 I. Auteursrechten... 125 1. Voor de documentatie... 125 2. Voor de toepassing... 125 J. Dankwoorden... 126 1. Iedereen bedankt!... 126 Register... 127 v

Lijst van afbeeldingen 4.1. OmegaT hoofdvenster... 18 4.2. venster Overeenkomsten... 20 4.3. Instellen venster Overeenkomsten... 21 4.4. item met meerdere woorden in de woordenlijst... 22 4.5. venster Opmerkingen... 23 4.6. venster Tags valideren... 25 4.7. projectstatistieken... 26 4.8. Statistieken voor overeenkomsten... 26 8.1. OmegaT project... 48 8.2. OmegaT projecten en submappen... 49 10.1. Bewerken (gedrag) opties... 57 12.1. Invoer bij tagvalidatie... 65 17.1. Regex Tester... 83 18.1. Merriam Webster woordenboek - gebruiken... 84 19.1. venster Woordenlijst... 86 19.2. items met meerdere woorden in woordenlijsten - voorbeeld... 87 21.1. Google Translate - voorbeeld... 92 22.1. Spellingscontrole instellen... 95 22.2. Spellingscontrole gebruiken... 96 E.1. De LanguageTool in OmegaT... 115 vi

Lijst van tabellen 4.1. Hoofdvenster OmegaT... 17 4.2. Andere vensters... 17 4.3. dialoogvensters Instellingen... 17 4.4. pictogrammen voor vensters... 19 4.5. Hoofdvenster - tellers... 19 4.6. Instellen venster Overeenkomsten... 21 5.1. Hoofdmenu... 28 5.2. menu Project... 28 5.3. Sneltoetsen kopiëren/knippen/plakken... 29 5.4. menu Bewerken... 30 5.5. menu Ga naar... 32 5.6. menu Weergave... 33 5.7. menu Extra... 34 5.8. menu Opties... 34 5.9. menu Help... 37 5.10. Sneltoetsen voor projectbeheer... 37 5.11. Sneltoetsen Bewerken... 38 5.12. Sneltoetsen Verplaatsen... 39 5.13. Diverse sneltoetsen... 39 17.1. Regex - Vlaggen... 80 17.2. Regex - Teken... 80 17.3. Regex - Aanhalingen... 80 17.4. Regex - Klassen voor Unicode-blokken en categorieën... 81 17.5. Regex - Tekenklassen... 81 17.6. Regex - Voorgedefinieerde tekenklassen... 81 17.7. Regex - Overeenkomsten voor begrenzingen... 81 17.8. Regex - Gulzige parameters... 82 17.9. Regex - Weigerachtige (niet-gulzige) parameters... 82 17.10. Regex - Logische operatoren... 82 17.11. Regex - Voorbeelden van reguliere uitdrukkingen in vertalingen... 83 A.1. ISO 639-1/639-2 lijst voor taalcode... 101 B.1. Gedrag van de toets bij bewerken... 106 H.1. menu Project... 121 H.2. menu Bewerken... 121 H.3. menu Ga naar... 122 H.4. menu Weergave... 122 H.5. menu Extra... 123 H.6. menu Opties... 123 H.7. menu Help... 124 vii

Hoofdstuk 1. Over OmegaT - introductie 1. Sterke punten OmegaT OmegaT is een vrij en open source multiplatform Computer Assisted Translation-programma, met de volgende sterke punten: Vertaalgeheugen: OmegaT slaat uw vertalingen op in een bestand als vertaalgeheugen. Tegelijkertijd kan het meerdere bestanden uit eerdere vertalingen gebruiken als verwijzing. Vertaalgeheugens kunnen zeer nuttig zijn in een vertaling waar veel herhalingen of redelijk overeenkomende segmenten tekst staan. OmegaT gebruikt vertaalgeheugens om uw eerdere vertalingen op te slaan en toont u dan de meest waarschijnlijke vertalingen voor de tekst waaraan u momenteel werkt. Deze vertaalgeheugens kunnen zeer handig zijn als een, reeds vertaald, document moet worden bijgewerkt. Ongewijzigde zinnen worden automatisch vertaald, terwijl bijgewerkte zinnen worden getoond met de vertaling van de meest gelijkende oudere versie van dezelfde zin. Wijzigingen in het originele document worden dus gemakkelijker afgehandeld. Als u eerder gemaakte vertaalgeheugens gebruikt, bijvoorbeeld geleverd door uw vertaalbureau of uw cliënt, is OmegaT in staat om ze te gebruiken als referentiegeheugens. OmegaT gebruikt de standaard bestandsindeling TMX om vertaalgeheugens op te slaan en om daar toegang toe te krijgen, hetgeen garandeert dat u uw vertalingsmateriaal kunt uitwisselen met andere CAT-toepassingen die deze bestandsindeling ondersteunen. Terminologiebeheer: Terminologiebeheer is belangrijk voor consistentie in de vertalingen. OmegaT gebruikt woordenlijsten die vertalingen van woorden of korte frasen bevatten, een soort vereenvoudigd tweetalig woordenboek op een bepaald terrein. Voor uw verwijzing geeft OmegaT de vertaling van woorden weer als die zowel aanwezig zijn in het segment en ook zijn geregistreerd in de woordenlijst. Proces van vertalingen: Veronderstel dat u iets moet vertalen, van één enkel bestand tot een map die submappen bevat met meerdere bestanden in verschillende indelingen. Als u OmegaT laat weten welke bestanden u moet vertalen, zal het kijken naar de bestanden die het begrijpt, gebaseerd op regels voor bestandsfiltering, de tekstdelen daarin herkennen, de tekstgroepen opsplitsen op basis van segmentatieregels, en de segmenten één voor één tonen zodat u door kunt gaan met de vertaling. OmegaT slaat uw vertalingen op en stelt mogelijke vertalingen voor vanuit overeenkomende segmenten die zijn geregistreerd in de vertaalgeheugens. Als u klaar bent om het uiteindelijke product te bekijken, kunt u de vertaalde bestanden exporteren, ze openen in het gewenste programma en zien hoe de vertaling er in de uiteindelijke indeling uitziet. 2. Overzicht van hoofdstukken Deze documentatie is zowel bedoeld als handleiding als als gids met verwijzingen. Hier is een kort overzicht van de hoofdstukken en hun inhoud. gids Snel starten: dit hoofdstuk is bedoeld als een gids Snel starten voor beginners en voor mensen die al bekend zijn met CAT-programma's, het geeft de complete procedure weer vanaf het openen van een nieuw project voor vertalingen tot en met het voltooien van de vertaling. Installeren en uitvoeren van OmegaT: dit hoofdstuk is handig als u voor het eerst begint met het werken met OmegaT. Het bevat de specifieke instructies over hoe OmegaT 1

Over OmegaT - introductie te installeren en het uit te voeren op Windows, Mac OS X en Linux. Voor gevorderde gebruikers beschrijft dit hoofdstuk de opdrachten voor de modus met de opdrachtregel en de mogelijkheden daarvan. De gebruikersinterface,hoofdmenu en Sneltoetsen voor het toetsenbord: deze twee hoofdstukken zullen waarschijnlijk veelvuldig geraadpleegd worden, omdat zij de gebruikersinterface van OmegaT uitleggen en de via het hoofdmenu en de sneltoetsen voor het toetsenbord beschikbare functies. Projecteigenschappen, OmegaT bestanden en mappen: een project in de context van OmegaT is het gedeelte werk dat OmegaT in staat is als CAT-programma af te handelen. Dit hoofdstuk beschrijft de projecteigenschappen, zoals de bron- en doeltalen. Het tweede hoofdstuk beschrijft de verschillende submappen en bestanden in een vertaalproject en hun rol als ook andere gebruikers- en toepassingsbestanden die zijn geassocieerd met OmegaT. Gedrag bewerkingsveld: een kort hoofdstuk dat beschrijft hoe het gedrag met betrekking tot bewerking van het segment dat wordt vertaald wordt ingesteld. Werken met platte tekst en Werken met opgemaakte tekst: deze twee hoofdstukken beschrijven bepaalde belangrijke punten met betrekking tot te vertalen teksten, zoals de codering (in het geval van "platte tekst"-bestanden) en de afhandeling van tags (in het geval van opgemaakte tekst). Vertaalgeheugens: beschrijft de rol van de verschillende submappen die vertaalgeheugens bevatten, en verschaft informatie over andere belangrijke aspecten met betrekking tot vertaalgeheugens. Segmentatie: programma's met vertaalgeheugens werken met teksteenheden die segmenten worden genoemd. In OmegaT kunnen segmenten worden gebaseerd op alinea's of op segmentatieregels. Segmentatie op basis van alinea's wordt minder frequent gebruikt, maar kan handig zijn in het geval van zogenaamde "creatieve" teksten. De op regels gebaseerde segmentatie is gewoonlijk synoniem aan de op zinnen gebaseerde segmentatie. Een aantal verzamelingen van regels worden meegeleverd, terwijl aanvullende regels door de gebruiker kunnen worden gedefinieerd, zoals beschreven in dit hoofdstuk. Zoeken en Reguliere uitdrukkingen: Zoeken in OmegaT kan zo eenvoudig zijn als "som de segmenten op met het woord 'kangoeroe'". Zij mogen ook complex zijn, om het bijvoorbeeld mogelijk te maken te zoeken naar segmenten met twee of meer opeenvolgende spaties. In dat geval zou de reguliere uitdrukking ^s^s+ worden gebruikt te zoeken en de betrokken segmenten op te sommen. Reguliere uitdrukkingen worden ook uitgebreid in de segmentatieregels gebruikt. Woordenboeken, Woordenlijsten, Machinevertaling en Spellingscontrole: OmegaT ondersteunt uitgebreid gebruik van woordenboeken en woordenlijsten. Als een verbinding met internet beschikbaar is kunnen verschillende services voor machinevertaling, zoals Google Translate en Microsoft Translator, worden gebruikt vanuit OmegaT. Indien spellingscontrole is geactiveerd, worden spelfouten en typefouten herkend en kunnen die gecorrigeerd worden tijdens de vertaling. Het open bron-programma LanguageTool kan worden gebruikt om veel voorkomende grammatische en stilistische fouten te corrigeren. Diversen: behandelt andere interessante punten zoals het vermijden van het verliezen van gegevens. Appendices bevat de volgende informatie OmegaT op het web: informatie met betrekking tot online bronnen voor OmegaT Talen: de ISO-lijst van talen en taalcodes wordt verschaft Sneltoetsen toetsenbord: de lijst met sneltoetsen die worden gebruikt bij het bewerken 2

Over OmegaT - introductie Aanpassen van sneltoetsen: sneltoetsen kunnen aan uw persoonlijke voorkeuren worden aangepast Introductie voor tokenizers en scripts Teamprojecten Auteursrechten en bekendmakingen Index sleutelwoorden: een uitgebreide index van sleutelwoorden wordt verschaft om de lezer te helpen de relevante informatie te vinden. 3

Hoofdstuk 2. Leren om OmegaT te gebruiken in 5 minuten! 1. Stel een nieuw project in Opmerking: Gebruik, op een Apple Mac, de toets Cmd in plaats van de toets Ctrl Maak eerst een project dat al uw bestanden zal bevatten, zoals uw bronbestanden, vertaalgeheugens, woordenlijsten en uiteindelijk uw vertaalde bestand, om te beginnen met het gebruiken van OmegaT. In het menu Project, selecteer Nieuw... en typ een naam in voor uw project. Onthoud waar u het project maakt, omdat u er later naar terug moet keren. Nadat u het project een naam hebt gegeven, zal het dialoogvenster Nieuw project maken openen. Selecteer, aan het begin van dat dialoogvenster, uw taal voor de bronbestanden en de taal waarin uw vertaalde bestand moet zijn, en klik op OK om door te gaan. Indien u geïnteresseerd bent in andere instellingen van dit dialoogvenster, kunt u er op elk moment naar terugkeren door te drukken op Ctrl+E. Vervolgens opent het dialoogvenster Projectbestanden. Klik op Bronbestanden importeren... om uw bronbestanden te selecteren. OmegaT zal dan de geselecteerde bestanden kopiëren naar de submap /source/van uw nieuw gemaakte project. Nadat de bronbestanden zijn geladen in het venster Bewerken kunt u het dialoogvenster Projectbestanden sluiten. 2. Vertaal het bestand OmegaT zal één segment per keer presenteren om door u te worden vertaald. Nadat u elk segment hebt vertaald, druk op Ctrl+U om naar het volgende niet-vertaalde segment te gaan (of op Ctrl+Shift+U om naar het volgende vertaalde segment te gaan). Wanneer u wilt zien hoe uw vertaling eruit zal zien in zijn uiteindelijke opmaak, druk op Ctrl+D om het vertaalde document te genereren, dat zal worden gemaakt in de submap /target/ van uw projectmap. Gebruik, gedurende het vertalen, de menu's Bewerken en Ga naar om verschillende handige functies uit te voeren. 3. Valideren van uw tags Als uw bronbestanden opgemaakte bestanden zijn, bijv. Microsoft Word, LibreOffice Writer of HTML, zal OmegaT de opmaak converteren naar tags die de tekst die u vertaalt omsluiten. Documenten hebben ook vaak tags die niets te maken hebben met opmaak, maar die ook belangrijk zijn in de bronbestanden (en in de vertaalde bestanden). Een bronzin zou er uit kunnen zien als: OmegaT zal deze zin echter op de volgende manier presenteren: De tags in OmegaT zijn grijs, zodat zij eenvoudig te herkennen zijn. Zij zijn beveiligd, zodat u hun inhoud niet kunt wijzigen, maar u kunt ze verwijderen, ze handmatig invoeren of ze verplaatsen in de doelzin. Indien u echter fouten maakte bij het typen van de tags voor de opmaak, kan het zijn dat uw vertaalde bestanden niet willen openen. Druk daarom op Ctrl +Shift+V vóórdat u uw vertaalde document genereert, om te valideren dat uw tags juist zijn. 4

Leren om OmegaT te gebruiken in 5 minuten! 4. Genereren van het vertaalde bestand Als u zich er eenmaal van overtuigd hebt dat er geen tagfouten meer in uw vertaling staan, druk dan op Ctrl+D om de doelbestanden te genereren, die zullen worden gemaakt in de submap /target/ van uw projectmap. 5. Enkele andere dingen om te onthouden Indien een bestand niet wordt geladen in het venster Bewerken, dan zou het kunnen zijn dat het in een indeling is die niet werkt in OmegaT. Zie Bestandsfilters voor een lijst van bestandsindelingen die OmegaT kan afhandelen. U kunt een nieuw project maken voor elke nieuwe taak en u kunt op elk moment nieuwe bronbestanden aan een project toevoegen. Open het dialoogvenster Projecteigenschappen door te drukken op Ctrl+E om uzelf te herinneren aan de initiële instellingen van het project. Open het dialoogvenster Projectbestanden door te drukken op Ctrl+L om een lijst van bestanden in het project te zien. Aan het einde van uw vertaling exporteert OmegaT drie vertaalgeheugens, genaamd level1, level2 en omegat naar uw projectmap. De geheugens level1 en level2 kunnen worden gedeeld met gebruikers van andere vertaalprogramma's. Het geheugen genaamd omegat kan worden gebruikt in OmegaT zelf, in toekomstige projecten die u maakt. Als u bestanden van vertaalgeheugens plaats in de submap /tm/ van uw projectmap, zal OmegaT automatisch daarin zoeken naar overeenkomstige segmenten, genaamd "fuzzy overeenkomsten". U kunt een nieuwe term aan een woordenlijst toevoegen door te drukken op Ctrl+Shift +G, of bestaande woordenlijsten kopiëren naar de submap /glossary/ van uw projectmap en OmegaT zal automatisch daarin woorden opzoeken. Het is vaak handig om te zoeken naar woorden en frasen in de brontekst en in uw vertaling, dus druk op elk moment op Ctrl+F voor het dialoogvenster Tekst zoeken. Voor een meer uitgebreide introductie, bekijk OmegaT for Beginners [http:// www.omegat.org/en/tutorial/omegat%20for%20beginners.pdf] op de website van OmegaT. Als u ondersteuning nodig hebt met enig aspect van OmegaT, neem dan vrijblijvend deel aan de OmegaT gebruikersgroep. [http://tech.groups.yahoo.com/group/ OmegaT/] 5

Hoofdstuk 3. Installeren en uitvoeren van OmegaT 1. Windows-gebruikers 1.1. Downloaden van het pakket Heeft u een Java-implementatie die compatibel is met Oracle's Java 1.6 JRE? Ja: download OmegaT_3.n.n_Windows_without_JRE.exe. Nee / Ik weet het niet: download OmegaT_3.n.n_Windows.exe. Dit pakket is gebundeld met Oracle's Java Runtime Environment. Deze JRE zal geen problemen veroorzaken met andere Java-implementaties die misschien al op uw systeem geïnstalleerd zijn. 1.2. Installeren van OmegaT Dubbelklik op het programma dat u hebt gedownload om OmegaT te installeren. Bij het begin van de installatie kunt u de taal selecteren die moet worden gebruikt gedurende de installatie. In het volgende venster kunt u aangeven dat de geselecteerde taal moet worden gebruikt in OmegaT. Als u het overeenkomende keuzevak selecteert, wordt het bestand OmegaT.l4J.ini aangepast om de geselecteerde taal te gebruiken (zie het volgende gedeelte voor details). Later, nadat u de licentieovereenkomst hebt geaccepteerd, zal het programma u vragen of u een map in het menu Start wilt maken en of u een snelkoppeling op het bureaublad en in het systeemvak wilt maken - u kunt deze snelkoppelingen later maken door OmegaT.exe naar het bureaublad of het menu Start te slepen om het van daaruit te koppelen. Het laatste frame biedt u de mogelijkheid om de bestanden readme en changes te bekijken voor de versie die u hebt geïnstalleerd. 1.3. OmegaT uitvoeren Als OmegaT eenmaal is geïnstalleerd, kunt u klikken op OmegaT.jar om het direct te starten, of u kunt het direct vanaf de opdrachtregel starten. De eenvoudigste manier om OmegaT te starten is echter om het programma OmegaT.exe uit te voeren. De opties voor het opstarten van het programma zullen in dit geval worden gelezen uit het OmegaT.l4J.ini-bestand, dat zich bevindt in dezelfde map als het exe-bestand en wat u kunt bewerken om uw instellingen weer te geven. Het volgende voorbeeld voor het INI-bestand reserveert 1GB aan geheugen, zal Frans als taal van de gebruiker instellen en Portugal als het land: # OmegaT.exe runtime configuration # To use a parameter, remove the '#' before the '-' # Memory -Xmx1024M # Language -Duser.language=FR # Country -Duser.country=CA Advies: als OmegaT traag werkt in sessies van Remote Desktop onder Windows, zou u deze optie kunnen gebruiken: -Dsun.java2d.noddraw=false 6

Installeren en uitvoeren van OmegaT 1.4. Upgraden van OmegaT Deze informatie is alleen van toepassing op de "traditionele" Windows-versies van OmegaT. Het is niet van toepassing op de Web Start-versies, die automatisch worden geüpgraded, noch op de versies voor meerdere platformen die zijn geïnstalleerd op Windows. Als u al een versie van OmegaT hebt geïnstalleerd op uw PC en wilt upgraden naar een meer recente versie, heeft u twee opties: Installeren over de bestaande installatie heen. Selecteer eenvoudigweg dezelfde installatiemap als de bestaande installatie bij het installeren van de nieuw versie om dit te doen. De "oude" versie van OmegaT zal worden overschreven, maar alle instellingen ervan zullen worden behouden. Dit omvat ook de voorkeuren die zijn ingesteld binnen OmegaT, alle wijzigingen die u hebt gemaakt aan uw OmegaT.l4J.ini-bestand, en ook uw script om op te starten (.bat-bestand), als u er een gebruikt. Met deze methode kunt u ook de versie "Windows without JRE" downloaden, omdat de nieuwe installatie uw bestaande JRE zal gebruiken. Installeren in een nieuwe map. Hiermee zult u beide versies naast elkaar hebben staan, wat u zou kunnen doen totdat u zich op uw gemak voelt met de nieuwe versie. Deze methode zal ook de voorkeuren en instellingen gebruiken die u hebt gemaakt binnen OmegaT. In dit geval echter: Als u wijzigingen hebt gemaakt in uw OmegaT.l4J.ini-bestand en/of een.bat-bestand gebruikt, moet u die kopiëren naar de nieuwe installatie. Als uw bestaande installatie van OmegaT een "Windows with JRE"-versie is, moet de nieuwe versie ook een "Windows with JRE"-versie zijn. 2. Linux (Intel)-gebruikers 2.1. Downloaden van het juiste pakket Heeft u een Java-implementatie die compatibel is met Oracle's Java 1.6 JRE? Ja: download OmegaT_3.n.n_Windows_without_JRE.exe. Nee / Ik weet het niet: download OmegaT_3.n.n_Linux.tar.bz2. Dit pakket is gebundeld met Oracle's Java Runtime Environment. Deze JRE zal geen problemen veroorzaken met andere Java-implementaties die misschien al op uw systeem geïnstalleerd zijn. 2.2. Installeren van OmegaT Uitpakken/untarren van het gedownloade bestand. Dit zal een map omegat/ maken in de werkmap waarin u alle nodige bestanden vindt om OmegaT uit te voeren. Uitpakken van het.tar.gz bestand: $ tar xf downloaded_file.tar.gz 2.3. OmegaT toevoegen aan uw menu's (KDE) of panelen (Gnome) 2.3.1. KDE 4-gebruikers U kunt OmegaT als volgt aan uw menu's toevoegen: 7

Installeren en uitvoeren van OmegaT Druk op Alt+F2 om KRunner weer te geven. Typ kmenuedit+enter om de opdracht uit te voeren. De KMenuEditor verschijnt. Selecteer in KMenuEditor Bestand -> Nieuw item. Dan, na het selecteren van een passend menu, voeg een submenu/item toe met Bestand - Nieuw submenu en Bestand - Nieuw item. Voer OmegaT in als de naam van het nieuwe item. Gebruik, in het veld "Commando", de navigatieknop om uw OmegaT startscript te vinden (het bestand genaamd OmegaT in de uitgepakte map) en selecteer dat. Klik op de pictogramknop (rechts van de velden Naam/Beschrijving/Commentaar) Andere pictogrammen - Bladeren en navigeer naar de submap /images in de OmegaTtoepassingsmap. Selecteer het pictogram OmegaT.png. Sla tenslotte de wijzigingen op met Bestand - Opslaan. 2.3.2. Gnome-gebruikers U kunt OmegaT als volgt aan uw menu's toevoegen: Klik met rechts op het paneel - Nieuwe starter. Voer "OmegaT" in in het veld "Naam"; gebruik, in het veld "Commando", de navigatieknop om uw startscript voor OmegaT te vinden (het bestand genaamd OmegaT in de uitgepakte map). Selecteer dat en bevestig met OK. Klik op de pictogramknop, en druk dan op Bladeren... en navigeer naar de submap / images in de toepassingsmap OmegaT. Selecteer het pictogram OmegaT.png. GNOME kan weigeren om de pictogrambestanden weer te geven in de beschikbare indelingen en in het begin een SVGbestand verwachten, maar als de map wordt geselecteerd, zouden de bestanden moeten verschijnen en kan OmegaT.png worden geselecteerd. 2.4. OmegaT uitvoeren U kunt OmegaT opstarten vanaf de opdrachtregel met een script dat de opties voor opstarten bevat of u kunt klikken op OmegaT.jar om het direct op te starten. Methoden verschillen, afhankelijk van de distributie. Zorg ervoor dat de instellingen van uw PATH juist zijn en dat.jarbestanden juist zijn gekoppeld aan een Java-starter. Bekijk "Starten vanaf de opdrachtregel" hieronder voor meer informatie. 3. Mac OS X-gebruikers 3.1. Downloaden van het pakket OmegaT bevat de Java JRE 1.7 Download OmegaT_3.n.n_Mac.zip. 3.2. Installeren van OmegaT Dubbelklik op OmegaT_3.n.n_Mac.zip om het uit te pakken. Dit zal een map maken die OmegaT heet. De map bevat 2 bestanden: index.html en OmegaT.app. Kopieer de map naar een toepasselijke map (bijv. Toepassingen). Als u dit gedaan heeft kunt u het bestand OmegaT_3.n.n_Mac.zip verwijderen, het is niet langer nodig. 3.3. OmegaT toevoegen aan het dock Sleep en zet OmegaT.app op het Dock neer. 8

3.4. OmegaT uitvoeren Installeren en uitvoeren van OmegaT Dubbelklik op OmegaT.app of klik op zijn locatie in het dock U kunt het gedrag van OmegaT' aanpassen door de Eigenschappen als ook het bestand OmegaT.sh in het pakket te bewerken. Klik met rechts op OmegaT.app en selecteer "Pakketinhoud weergeven" om toegang te krijgen tot OmegaT.sh, en open het bestand door er met rechts op te klikken en selecteer uw tekstverwerker van uw keuze. U kunt ook met "cd" daar rechtstreeks naartoe gaan vanaf de opdrachtregel en OmegaT.sh openen in een verwerker voor de opdrachtregel zoals emacs of vi. Opties worden gewijzigd door OmegaT.sh aan te passen. Verwijder, voor vooraf gedefinieerde opties, de # vóór een parameter om het in te schakelen. Bijvoorbeeld: LANGUAGE="- Duser.language=ja" (zonder de #) zal OmegaT starten met de gebruikersinterface in het Japans. Bewerk de startregel direct om de beschikbare hoeveelheid geheugen te wijzigen. Bijvoorbeeld: ${JAVA} -Xmx2048m ${MACOS} ${LANGUAGE} ${COUNTRY} ${PROXY_HOST} ${PROXY_PORT} ${GOOGLE_API_KEY} ${MS_CLIENT_ID} ${MS_CLIENT_SECRET} ${MY_MEMORY_EMAIL} ${TAAS_USER_KEY} -jar OmegaT.jar zal OmegaT starten met 2 gigabyte geheugen. Als u meerdere instanties van OmegaT.app moet uitvoeren, gebruik dan in plaats daarvan het bestand OmegaT.sh dat zich bevind in OmegaT.app/ Contents/MacOS/. Gebruik het bestand OmegaT.jar dat zich bevindt in OmegaT.app/Contents/MacOS/Java/ om OmegaT vanaf de opdrachtregel te starten. Bekijk "Starten vanaf de opdrachtregel" hieronder voor meer informatie. 3.5. Mac OS X goede dingen OmegaT.app kan worden bereikt vanuit Mac OS X Services. U kunt dus ergens in OmegaT een woord selecteren en de Services gebruiken om het te controleren, bijvoorbeeld in Spotlight of in Google. U kunt ook AppleScript of Automator gebruiken om Services of scripts te maken die acties die veel voorkomen te automatiseren. 4. Andere systemen Deze informatie is van toepassing op systemen zoals Solaris SPARC/x86/x64, Linux x64/ PowerPC, Windows x64 4.1. Downloaden van het juiste pakket OmegaT is beschikbaar, gebundeld met een Oracle Java JRE voor Linux (Intel x86)- en Windows-platformen. Gebruikers van andere platformen (Linux PowerPC, Linux x64, Solaris SPARC/x86/x64, Windows x64 etc) moeten een werkende compatibele Java JRE op hun systeem hebben om OmegaT te kunnen gebruiken. Heeft u een Java-implementatie die compatibel is met Oracle's Java 1.6 JRE? Ja: download OmegaT_3.n.n_Windows_without_JRE.zip. Dit pakket kan worden gebruikt op elk platform waar een Java 1.6 JRE compatibele JRE is geïnstalleerd. Ik weet het niet: open een terminal en type "java -version". Als een "command not found" of soortgelijk bericht wordt teruggegeven, is het waarschijnlijk dat Java niet is geïnstalleerd op uw systeem. Nee: Zorg voor een Java JRE voor uw systeem (zie hieronder) en download OmegaT_3.n.n_Without_JRE.zip. 9

Installeren en uitvoeren van OmegaT Oracle levert JRE's voor Solaris SPARC/x86 (Java 1.6) en voor Linux x64, Solaris x64, Windows x64 (Java 1.6) op http://www.oracle.com/technetwork/java/archive-139210.html. IBM levert JRE's voor Linux PowerPC op http://www.ibm.com/developerworks/java/jdk/linux/ download.htm [http://www.ibm.com/developerworks/java/jdk/linux/download.html] Volg de installatie-instructies voor het pakket dat u nodig hebt. 4.2. Installeren van OmegaT Pak eenvoudigweg het bestand OmegaT_3.n.n_Without_JRE.zip uit om OmegaT te installeren. Dit maakt een map./omegat_3.n.n_without_jre/ in de werkmap waarin u alle benodigde bestanden zult vinden om OmegaT uit te voeren. 4.3. Installeren van handige sneltoetsen Volg de instructies voor uw systeem om sneltoetsen voor OmegaT op handige plaatsen te installeren. 4.4. OmegaT uitvoeren Als OmegaT eenmaal is geïnstalleerd, kunt u het direct vanaf de opdrachtregel starten, u kunt een script maken dat de startparameters voor de opdrachtregel bevat of u kunt op OmegaT.jar klikken om het direct uit te voeren. Methoden verschillen, afhankelijk van de distributie. Zorg ervoor dat de instellingen van uw PATH juist zijn en dat.jar-bestanden juist zijn gekoppeld aan een Java-starter. Bekijk "Starten vanaf de opdrachtregel" hieronder voor meer informatie. 5. Java Web Start gebruiken Java Web Start-technologie (onderdeel van Java 1.6 en hoger) kan worden gebruikt om met één enkele klik zelfstandige Java softwaretoepassingen uit te voeren over het netwerk. Java Web Start zorgt er voor dat de meest recente versie van de toepassing zal worden uitgevoerd, evenals de juiste versie van de Java Runtime Environment (JRE). Laad de volgende URL in uw browser om OmegaT voor de eerste keer te starten met Java Web Start: http://omegat.sourceforge.net/webstart/omegat.jnlp Download het bestand OmegaT.jnlp en klik er dan op. Gedurende de installatie, afhankelijk van uw besturingssysteem, zou u verschillende beveiligingswaarschuwingen kunnen ontvangen. De rechten die u aan deze versie geeft (welke kunnen lijken op "onbeperkte toegang tot de computer") zijn identiek aan de rechten die u geeft voor de locale versie, d.i. zij geven toegang tot de harde schijf van de computer. Opvolgende klikken op OmegaT.jnlp zal leiden tot het controleren op upgrades, ze installeren als ze er zijn, en dan OmegaT starten. Na de initiële installatie kunt u natuurlijk OmegaT.jnlp ook gebruiken als u offline bent. Privacy: OmegaT Java Web Start slaat geen informatie van u op buiten de computer waarop het wordt uitgevoerd. De toepassing wordt slechts uitgevoerd op uw machine. Uw documenten en vertaalgeheugens blijven op uw computer, en het OmegaTproject zal geen toegang hebben tot uw werk of informatie. Merk op dat als u argumenten voor het opstarten wilt gebruiken (zie boven), u de normale installatie moet gebruiken. 6. OmegaT starten vanaf de opdrachtregel Normaal gesproken is het niet nodig om OmegaT te starten vanaf de opdrachtregel. Het alternatief van de opdrachtregel stelt echter de gebruiker in staat om het gedrag van het 10

Installeren en uitvoeren van OmegaT programma te beheren en aan te passen. Er zijn twee manieren om OmegaT te starten met behulp van de opdrachtregel. 6.1. Openen van een venster voor de opdrachtregel Een venster voor de opdrachtregel wordt ook wel een "terminalvenster" genoemd. Op Windows wordt het een "MS-DOSvenster" genoemd en is het beschikbaar via het menu Start, in Alle programma's Bureau-accessoires, via het item "Opdrachtprompt". Het equivalent voor Mac OS X is de toepassing Terminal die zich bevind in Programma's Hulpprogramma's. U moet normaal gesproken twee opdrachten typen om OmegaT te starten. De eerste hiervan is: cd {map} waar {map} de naam is van de map, met het complete pad, waarin uw OmegaT-programma - specifiek het bestand OmegaT.jar - is geplaatst. In de praktijk zal deze opdracht er ongeveer zo uitzien: Op Windows cd C:\Program Files\OmegaT Op Mac OS X cd <locatie OmegaT.app>/OmegaT.app/Contents/Resources/Java/ Op Linux cd /usr/local/omegat Deze opdracht wijzigt de map naar de map die het uitvoerbare OmegaT-bestand bevat. De tweede opdracht is de opdracht die OmegaT echt start. In zijn meest basale vorm is deze opdracht: java -jar OmegaT.jar Let op de hoofdletters - in andere besturingssystemen dan Windows zal het programma niet starten als u omegat invoert in plaats van OmegaT! Deze methode heeft het bijzondere voordeel dat het geschikt is om oorzaken voor problemen op te sporen: als een fout optreedt gedurende het gebruiken van het programma wordt een foutbericht weergegeven in het terminalvenster dat bruikbare informatie kan bevatten over de oorzaak. De bovenstaande methode is een niet zo praktische manier om een programma routinematig te starten. Om deze reden zijn de twee hierboven beschreven opdrachten opgenomen in een bestand (een "script", ook wel een ".bat-bestand" genoemd op Windows-systemen). Als dit bestand wordt uitgevoerd worden de daarin opgenomen opdrachten automatisch uitgevoerd. Derhalve is het voldoende om dit bestand aan te passen om wijzigingen aan te brengen in de startopdracht. 6.2. Argumenten voor de startopdracht De basisopdracht is hierboven al genoemd. Wijzigingen voor deze opdracht behelzen het daaraan toevoegen van "argumenten". Argumenten worden toegevoegd ná het initiële "java" en vóór het gedeelte "-jar OmegaT.jar". Onthoud dat u in Windows het bestand OmegaT.l4J.ini kunt wijzigen om uw voorkeuren weer te geven. Op andere platformen kunt u uw startprogramma aanpassen (bijv., OmegaT.sh op de Mac, OmegaT onder Linux) om hetzelfde te doen. 11

Installeren en uitvoeren van OmegaT Een lijst van mogelijke argumenten wordt hieronder weergegeven. Gevorderde gebruikers kunnen meer informatie over de argumenten vinden door man java in het terminalvenster te typen. Taal van de gebruikersinterface -Duser.language=XX Normaal gesproken, d.i. als OmegaT wordt gestart zonder enig argument, detecteert het programma eerst de taal van het besturingssysteem van de gebruiker. Als een gebruikersinterface in deze taal beschikbaar is gebruikt OmegaT die. Dus, als het besturingssysteem van de gebruiker Russisch is en OmegaT is vertaald in het Russisch, wordt OmegaT weergegeven met een Russische gebruikersinterface, Russische menu's, etc. Als de taal van het besturingssysteem van de gebruiker niet beschikbaar is gebruikt OmegaT standaard Engels. Dit is het standaard gedrag. Het argument "-Duser.language=XX" zorgt ervoor dat OmegaT de gespecificeerde taal gebruikt, in plaats van de taal van het besturingssysteem van de gebruiker. "XX" in de opdracht staat voor de code van twee letters van de gewenste taal. De opdracht, om OmegaT te starten met een Franse interface (bijvoorbeeld op een Russisch besturingssysteem), zou daarom zijn: java -Duser.language=fr -jar OmegaT.jar Land gebruiker -Duser.country=XX Naast de taal kunt u ook het land specificeren, bijvoorbeeld CN of TW in geval van de Chinese taal. U moet zowel de taal als het land specificeren om de gids Snel starten in de gewenste taal weer te geven. Dit is zelfs nodig als er slechts één combinatie beschikbaar is, zoals pt_br in geval van Portugees / Braziliaans. Toewijzen van geheugen -XmxZZM Deze opdracht wijst meer geheugen toe aan OmegaT. Standaard wordt 512 Mb toegewezen, dus er is geen voordeel te behalen door minder dan dit getal toe te wijzen. "ZZ" staat voor de toegewezen geheugenruimte in megabytes. De opdracht om OmegaT te starten met toewijzing van 1024 Mb (1 gigabyte) aan geheugen luidt dan ook: java -Xmx1024M -jar OmegaT.jar Proxy host IP-adres -Dhttp.proxyHost=nnn.nnn.nnn.nnn Het IP-adres van uw proxyserver, als uw systeem een proxy gebruikt Proxyhost poortnummer Dhttp.proxyPort=NNNN Het poortnummer dat uw systeem gebruikt om toegang te krijgen tot de proxyserver. Google Translate V2 -Dgoogle.api.key=A123456789B123456789C123456789D12345678 Indien u bent geabonneerd op de services van Google Translate, dient u hier uw eigen private Google API-sleutel in te voeren. Onthoud dat de sleutel 38 tekens lang is. Microsoft Translator Zorg er voor dat u een gratis account voor Microsoft hebt. U heeft dat nodig om in te loggen op Windows Azure Marketplace [http://datamarket.azure.com/dataset/bing/ microsofttranslator#schema] en de service Translator te gebruiken. Onthoud dat tot en met 2M tekens per maand gratis is. De twee vereiste items zijn beschikbaar op uw pagina van het account [https://datamarket.azure.com/account] onder Primary account key en Customer-ID: -Dmicrosoft.api.client_id=XXXXXXXX-XXXX-XXXX-XXXX-XXXXXXXXXXXX 12

Installeren en uitvoeren van OmegaT - Dmicrosoft.api.client_secret=XXXX9xXxX9xXXxxXXX9xxX99xXXXX9xx9XXxXxXXXXX= Yandex Translate Zorg er voor dat u een gratis account voor Yandex heeft. U heeft dat nodig om een API-sleutel voor Yandex Translate te verkrijgen en te gebruiken. API-sleutels kunnen worden aangevraagd met behulp van het API key request form [http://api.yandex.com/key/ form.xml?service=trnsl], en worden bekeken op de pagina My Keys [http://api.yandex.com/ key/keyslist.xml]. - Dyandex.api.key=trnsl.1.1.XXXXXXXXXXXXXXXX.XXXXXXXXXXXXXXXX.XXXXXXXXXXX Argumenten mogen worden gecombineerd: Voor het starten van OmegaT met alle hierboven genoemde voorbeelden zou de opdracht zijn: java -Dswing.aatext=true -Duser.language=pt -Duser.country=BR -Xmx1024M - Dhttp.proxyHost=192.168.1.1 -Dhttp.proxyport=3128 -jar -OmegaT.jar 6.3. OmegaT in de modus Opdrachtregel Het doel van de console-modus is om OmegaT als vertaalgereedschap te gebruiken in een script-omgeving. Indien wordt begonnen in de console-modus, wordt geen GUI geladen (dus het zal werken op elke console) en het opgegeven project wordt automatisch verwerkt zoals verzocht. 6.3.1. Vooraf vereist Een geldig OmegaT-project moet aanwezig zijn om OmegaT uit te kunnen voeren in de modus Opdrachtregel. De locatie maakt niet uit omdat het bij de start toch al moet worden ingevuld in de opdrachtregel. Indien u gewijzigde instellingen nodig hebt, moeten de configuratiebestanden beschikbaar zijn. Dat kan op twee manieren worden bereikt: Voer OmegaT normaal uit (met de GUI) en maak de instellingen. Indien u OmegaT in console-modus start, zal het dezelfde instellingen gebruiken. Indien u OmegaT niet normaal kunt uitvoeren (geen grafische omgeving beschikbaar): kopieer de instellingen vanaf een andere installatie van OmegaT op een andere machine naar een bepaalde map. De locatie maakt niet uit, omdat u die toch in kunt vullen in de opdrachtregel bij het starten. De relevante bestanden zijn filters.conf en segmentation.conf en kunnen worden gevonden in de startmap van de gebruiker (bijv. C:\Documents and Settings\%User%\OmegaT onder Windows, %user%/.omegat/ onder Linux). 6.3.2. Beginnen in console-modus Enkele extra parameters moeten bij het starten worden opgegeven om OmegaT in consolemodus te starten. De meest belangrijke is <project-dir>, en optioneel --config-dir=<configdir>. Voorbeeld: java -jar OmegaT.jar /pad/naar/project \ --config-dir=/pad/naar/config-bestanden/ \ --mode=console-translate console-createpseudotranslatetmx console-align --source-pattern={reguliere uitdrukking} Merk op dat alle parameters beginnen met een dubbel "-"-teken. 13

Installeren en uitvoeren van OmegaT Uitleg: <project-dir> vertelt OmegaT waar het project kan worden gevonden dat moet worden vertaald. Indien opgegeven start OmegaT in de console-modus en zal het opgegeven project gaan vertalen. --config-dir=<config-dir> vertelt OmegaT in welke map de configuratiebestanden zijn opgeslagen. Indien niet opgegeven gaat OmegaT terug naar de standaard waarden (OmegaT-dir onder beginmap van de gebruiker, of indien niet beschikbaar: de huidige werkmap). Onthoud het dubbele "-"-teken --mode=...- OmegaT begint in de console-modus om één van de volgende services automatisch uit te voeren --mode=console-translate In deze modus zal OmegaT proberen om de bestanden in /source/ te vertalen met de beschikbare vertaalgeheugens. Dit is handig om OmegaT uit te voeren op een server waarmee TMX-bestanden automatisch worden toegevoegd aan het project. --mode=console-createpseudotranslatetmx In deze modus zal OmegaT een TMX voor het gehele project maken, alleen gebaseerd op de bronbestanden. U specificeert dat het TMX/bestand moet worden gemaakt met --pseudotranslatetmx=allsegments.tmx --pseudotranslatetype=[equal empty] Het argument pseudotranslatetype specificeert, of de doelsegmenten gelijk moeten zijn aan de bron of leeg moeten worden gelaten. --mode=console-align In deze modus zal OmegaT het bestand met de Java-eigenschappen die zijn gevonden in de map /source/ van het project vergelijken met de inhoud op de opgegeven locatie. De resulterende TMX wordt opgeslagen in de map /omegat/ onder de naam align.tmx. Een aanvullende parameter, die de locatie van de doelgegevens specificeert, is in dit geval vereist: --aligndir={locatie van vertaalde bestanden} aligndir moet een vertaling bevatten in de doeltaal van het project. Als, bijvoorbeeld, het project EN->FR is, moet aligndir een bundle bevatten die eindigt op _fr. De resulterende TMX wordt opgeslagen in de map omegat onder de naam align.tmx. --source-pattern={reguliere uitdrukking} Als deze modus werd gebruikt, zal deze optie de bestanden specificeren die automatisch moeten worden verwerkt. Als de parameter niet is gespecificeerd, zullen alle bestanden worden verwerkt. Hier zijn een paar typische voorbeelden om uw keuze te beperken:.*\.html Alle HTML-bestanden zullen worden vertaald - merk op dat de punt in het gebruikelijke *.html moet worden vooraf gegaan door een backslash (\.) zoals gespecificeerd door de regels voor reguliere uitdrukkingen test\.html Alleen het bestand test.html aan het begin van de map source zal worden vertaald. Indien er andere bestanden, genaamd test.html, in andere mappen staan, worden die genegeerd. dir-10\\test\.html 14

Installeren en uitvoeren van OmegaT Alleen het bestand test.html in de map dir-10 zal worden verwerkt. Merk opnieuw op dat ook de backslash moet worden voorafgegaan door een backslash. --output-tag-validation-={reguliere uitdrukking} Als deze modus werd gebruikt, zal deze optie de bestanden specificeren die automatisch moeten worden verwerkt. Als de parameter niet is gespecificeerd, zullen alle bestanden worden verwerkt. Hier zijn een paar typische voorbeelden om uw keuze te beperken:.*\.html Alle HTML-bestanden zullen worden vertaald - merk op dat de punt in het gebruikelijke *.html moet worden vooraf gegaan door een backslash (\.) zoals gespecificeerd door de regels voor reguliere uitdrukkingen test\.html Alleen het bestand test.html aan het begin van de map source zal worden vertaald. Indien er andere bestanden, genaamd test.html, in andere mappen staan, worden die genegeerd. dir-10\\test\.html Alleen het bestand test.html in de map dir-10 zal worden verwerkt. Merk opnieuw op dat ook de backslash moet worden voorafgegaan door een backslash. --tag-validation=[abort warn] outputfilename Deze optie maakt het mogelijk het valideren van tags in modus batch uit te voeren. Als abort is geselecteerd zal het valideren van tags stoppen bij het eerste ongeldige segment. Als warn is gespecificeerd zal het valideren van tags alle segmenten verwerken en waarschuwingen over segmenten met ongeldige tags in het gespecificeerde bestand schrijven. -no-team adresseert projecten die zijn ingesteld voor werken in teamverband. Gebruik hem als OmegaT de inhoud van het project niet moet synchroniseren. --disable-project-locking maakt het, onder Windows, mogelijk om hetzelfde project met verschillende instanties van OmegaT te openen. Onder Windows is omegat.project standaard vergendeld en wordt een foutbericht ontvangen als wordt geprobeerd een project te openen dat al is geopend door een andere instantie van OmegaT. Met die optie wordt er niet vergrendeld. 6.3.3. optie Quiet Een extra parameter voor de opdrachtregel, specifiek voor de console-modus: --quiet. In de modus quiet, wordt er minder informatie gelogd op het scherm. De berichten die u normaal gesproken zou vinden in de statusbalk worden niet weergegeven. Gebruik: java -jar OmegaT.jar /pad/naar/project --mode=console-translate --quiet 6.3.4. Optie Tags valideren Een andere parameter voor de opdrachtregel, specifiek voor de console-modus: --tagvalidation=[abort warn]. Als deze parameter wordt toegevoegd, wordt het valideren van tags toegepast voorafgaande aan vertalen/uitlijnen. Als de waarde abort is dan worden bij tagfouten de fouten afgedrukt en het programma stopt. Als de waarde warn is dan worden fouten afgedrukt maar OmegaT gaat door. Gebruik: java -jar OmegaT.jar /pad/naar/project --mode=console-translate --tagvalidation=abort 15

Installeren en uitvoeren van OmegaT 7. OmegaT bouwen vanuit de bron Onthoud dat u ook het programma ant (http://ant.apache.org/bindownload.cgi) nodig hebt om uw eigen versie van OmegaT te bouwen. Pak het bestand OmegaT_3.n.n_Source.zip uit en geef de map OmegaT_3.n.n_Source op of voer de map./omegat/ in voor de checkoutcode van SVN. Controleer of een bestand build.xml in die map aanwezig is. Typ dan op de opdrachtregel: $ ant jar release Dit zal een volledige distributie van OmegaT maken in de map./dist/, waarin u alle benodigde bestanden zult vinden om OmegaT uit te voeren. 16

Hoofdstuk 4. De gebruikersinterface 1. Hoofdvenster OmegaT, andere vensters en dialoogvensters Het OmegaT hoofdvenster bevat het hoofdmenu, statusbalk en verschillende vensters. Aanvullende vensters zijn beschikbaar, net als dialoogvensters, gebruikt om de instellingen van het project van OmegaT te wijzigen. De informatie hieronder somt hun gebruik op en hoe zij worden geactiveerd: Tabel 4.1. Hoofdvenster OmegaT venster Bewerken venster Overeenkomsten venster Woordenlijst venster Woordenboek venster Machinevertaling venster Notities venster Opmerkingen waar u uw vertaling typt en bewerkt geeft de meest overeenkomende segmenten vanuit vertaalgeheugens weer geeft de terminologie weer die is gevonden voor items in het huidige segment geeft de treffers uit het woordenboek weer voor de gevonden items in het huidige segment geeft de vertaling weer zoals die wordt verschaft door services voor machinevertaling notities die behoren bij het huidige segment, bijv. alternatieve vertalingen of de huidige sleutel in het geval van "sleutel=waarde"- bestandsindelingen Opmerkingen door de auteur in PObestanden, of de naam van het attribuut dat wordt vertaald (in XHTML) Tabel 4.2. Andere vensters venster Tags valideren Help-browser venster Statistieken venster Statistieken voor overeenkomsten Gebruikt om tags te valideren (openen met Ctrl+Shift+V, sluiten met Esc) Gebruikt om de gebruikershandleiding weer te geven (openen met F1, sluiten met Esc) Gebruikt om het venster met de statistieken van het project te openen, geef het weer met behulp van Extra Statistieken. Gebruikt om de statistieken voor overeenkomsten in het project weer te geven, selecteer Extra Statistieken voor overeenkomsten om het te openen. Tabel 4.3. dialoogvensters Instellingen Projecteigenschappen Gebruikt om de projectmappen en talen aan te passen, (openen met sneltoets Ctrl+E of Project eigenschappen..., sluiten met Esc) 17

De gebruikersinterface Lettertype Bestandsfilters Segmentatie Bewerken (gedrag) Gebruikt om het lettertype aan te passen dat door OmegaT wordt gebruikt voor het weergeven van bron, vertaling, overeenkomsten en de termen uit de woordenlijst, (openen met Opties Lettertype..., sluiten met Esc) Gebruikt om de afhandeling van ondersteunde bestandsformaten aan te passen (openen met Opties Bestandsfilters..., sluiten met Esc) Gebruikt om de manier waarop uw tekst wordt opgedeeld in zinnen te wijzigen (openen met Opties Segmentatie, sluiten met Esc) Gebruikt om te wijzigen hoe OmegaT zich gedraagt bij het doorlopen van de segmenten, (openen met Opties Bewerken (gedrag)..., sluiten met Esc) 2. OmegaT hoofdvenster Afbeelding 4.1. OmegaT hoofdvenster Het hoofdvenster bestaat uit verschillende vensters, het hoofdmenu en een statusbalk. U kunt de positie van elk venster wijzigen of het zelfs losmaken en er een zelfstandig venster van maken door het venster te slepen aan zijn naam. Afhankelijk van de status van het venster kunnen verschillende tekens verschijnen in de rechterbovenhoek ervan. Opmerking Als u niet alle vensters kunt zien (als ze zijn geopend of geminimaliseerd), zal drukken op Opties > Hoofdvenster herstellen ze herstellen naar de status zoals die is gedefinieerd bij de installatie. 18

De gebruikersinterface Tabel 4.4. pictogrammen voor vensters minimaliseert het venster zodat alleen de naam wordt weergegeven aan de onderzijde van het venster maximaliseert het venster. herstelt de weergave naar vóór de stap van het maximaliseren maakt het venster los van het hoofdvenster zet het venster weer vast in het hoofdvenster U kunt de vensters elkaar laten overlappen als u dat wilt. Als dat gedaan wordt zullen de vensters aan de bovenzijde een tab weergeven. De scheidingen tussen de vensters kunnen worden gesleept om de afmetingen van vensters te wijzigen. Indien u niet meer weet welke wijzigingen u aan de gebruikersinterface heeft aangebracht, kunt u op elk moment Opties Hoofdvenster herstellen gebruiken om terug te keren naar de originele lay-out. De tellers in de rechter benedenhoek houden de voortgang van de vertaling bij (getallen in de linkerkolom verwijzen naar de afbeelding hierboven): Tabel 4.5. Hoofdvenster - tellers 27/27 aantal segmenten - vertaald / totaal van huidig bestand 9319/16338 aantal unieke segmenten - vertaald / totaal in het project 19