JAARVERSLAG oktober 2014
Inleiding FestiValderAa werd in 2011 voor het eerst gerealiseerd op initiatief van festivaldirecteur Henk Jongebloed. Na 25 jaar betrokkenheid bij Oerol wilde hij in zijn eigen woonplaats een soortgelijk, maar intiemer festival organiseren, primair bedoeld voor de inwoners van Schipborg en omgeving. In samenwerking met Joop Mulder, artistiek directeur van Oerol, ontstond het idee voor FestiValderAa. Enkele Oerol-voorstellingen werden overgeheveld naar de natuurlijke omgeving van Schipborg en gepresenteerd aan een nieuw publiek. Deze formule werkte goed. Door de samenwerking met Oerol kon het festival direct rekenen op veel media-aandacht. Het eerste festival werd bezocht door 5500 mensen, afkomstig uit Noord-Nederland maar ook daarbuiten. Er bleek onder een veel bredere doelgroep dan verwacht belangstelling te bestaan voor een dergelijk initiatief. In de jaren erop ontwikkelde Jongebloed een meer autonome programmering. De samenwerking met Oerol bleef bestaan, maar FestiValderAa kreeg tevens een duidelijker regionaal profiel. Jongebloed is zich onder meer gaan richten op jonge, talentvolle theatermakers en muzikanten uit Noord-Nederland. Dat doet hij vanuit een gevoelde noodzaak: er zijn in deze regio niet veel toegankelijke presentatieplekken, waar jonge makers hun werk kunnen laten zien aan een zeer diverse doelgroep. Sinds 2011 groeit het festival elk jaar en begint zich afgelopen jaren te presenteren als een uniek festival in Noord-Nederland. Het afgelopen jaar in 2014 is FestiValderAa door ruim 8.500 mensen bezocht. Groningen, 3 oktober Ruben Bosch, namens het bestuur van de stichting AAS Afsluitende band Baciamolemani met het enthousiaste publiek
Samenvatting 2014 Inhoudelijk was het programma kwalitatief hoogwaardig met meer oog voor regionaal talent dan de jaren ervoor. De muziek op het hoofdpodium was kwalitatief beter dan het jaar daarvoor met als hoogtepunt Wende. Helaas moest het concert worden uitgesteld in verband met het wereldkampioenschap voetbal in Brazilië. Hierdoor begon het concert pas om 01.00 uur wat er wellicht voor heeft gezorgd dat er minder publiek op af kwam dan gehoopt door de organisatie. De theaterprogrammering was gevarieerd en sprak veel bezoekers aan. De bezettingsgraad is wederom gestegen tot bijna 70% door een compacte maar doch diverse programmering. Meer kindervoorstellingen en meer voorstellingen in de natuur blijken goed aan te sluiten bij het publiek. De randprogrammering is veel uitgebreid en gevarieerder dan in voorgaande edities met een kunstroute, filmprogramma, kleinkunstprogramma en een breed natuur- en kinderprogramma. Een belangrijk uitgangspunt van de organisatie was om het festival meer aan te laten sluiten bij de natuur. Hiervoor werd nadrukkelijk samenwerking gezocht met Staatsbosbeheer waarmee samen een kinder- en natuurprogramma is gemaakt. Vormgeefster Karin Post heeft wederom een grote groep vrijwilligers aan het werk gezet met mooie plannen voor het festivalterrein. Wederom werd er weer een grote slag gemaakt qua vormgeving en kwam een samenwerking met het Welcome to the Village festival in Leeuwarden tot stand. Hierdoor denkt het festival jaarlijks kosten te besparen in de productie. De voorbereidingen liepen voorspoedig en er komt steeds meer een vast team van festival- en theaterprofessional aangevuld met lokale krachten. Daarnaast kwamen er dit jaar meer vrijwilligerstaken bij door onder andere een groot kinderprogramma en een eigen koffiebar. De grote lokale betrokkenheid geeft veel mogelijkheden, maar je moet wel de juiste aanpak kiezen. De realisatie van de fondsen en subsidienten was dit jaar beter ondersteund door een sterk inhoudelijk en financieel plan. Er werd voor meerdere jaren subsidie aangevraagd en gehonoreerd in overleg met de provincie en gemeente. Ondanks het succes en het aantal bezoekers is het festival helaas niet positief afgesloten. Uitgangspunten 2014 Na een succesvolle editie in 2013 werden er een aantal speerpunten voor 2014 verder aangescherpt. Het verder uitbreiden van het randprogramma (kunst, film, kinderen en natuur), een eiland -gevoel creëren, een langer termijn visie ontwikkelen en meer vrijwilligers betrekken in de organisatie. Het bestuur is samen met de producent verder gaan kijken naar mogelijke sponsoren in de regio en mogelijkheden om verder samen te werken met andere organisaties.
Programmering Muziek De muziekprogrammering was snel bekend en het festival mocht weer een grote naam aan zich binden: Wende Snijders met haar veelgeprezen show The Last Resistance (5-sterren recensies in o.a. NRC Handelsblad, Volkskrant). Naast Wende was er ook plek voor jonge talenten The Maureens en de uit Zuidlaren afkomstige en zeer talentvolle band Orange Skyline. De afsluitende band Baciamolemani werd speciaal uit Sicilie gevraagd om het festival af te sluiten. Naast de muziek op het hoofdpodium werd het Koepelpodium wederom door Wishfulmusic in samenwerking met Solidaritas geprogrammeerd met een groep zeer talentvolle bands. Op zondagmiddag werd er op het terras een speciaal lunchconcert gegeven door het Drents Jeugdorkest voor enkele honderden bezoekers. Theater De theaterprogrammering op locatie werd beter bezocht (68% t.o.v. 63% in 2013 met zelf 7% meer beschikbare stoelen), met maar liefst 14 uitverkochte voorstellingen! Dit sluit goed aan bij de ambities en doelstellingen van het festival volle schuren. Mansholt van Stichting Jan Vos was voor de organisatie een top-voorstelling. Alle vijf voorstellingen waren dan ook uitverkocht. Toneelschap Beumer & Drost ging tijdens het festival in première met de kijkdoosvoorstelling Chuck & Charlene. Een zeer speciale maar ook mooie intieme voorstelling op locatie. Doordat Atties Schuur is afgebroken heeft de organisatie een theatertent gehuurd en bij Greet in het weiland mogen plaatsen De Keet van Greet. Omdat deze locatie relatief dicht bij het festivalcentrum ligt werd hierin een wisselde programmering gezet met twee tot vier voorstellingen per dag. In het natuurgebied werden enkele locatietheatervoorstellingen gemaakt. De hechte band werd weer versterkt met De Noorderlingen die jaarlijks een voorstelling op locatie maken in Schipborg. Op een mooie locatie waren alle voorstellingen uitverkocht. Naast deze talenten was er ook veel plek voor het nieuwe gezelschap uit Assen Garage TDI. Zij speelden hun theatervoorstelling Tristan&Isolde nu op een bijzondere locatie. Wende De Jongens - Nergens Het FestiValderAa coproduceerde de nieuwe voorstelling Nergens van Theatergroep De Jongens. Nergens gaat over het niemandsland tussen de Hemel en de Hel. Een medogenloze slapstick over het aanvaarden van je daden.
Kunst, natuur, kinderen, film (op het festivalterrein) De programmering op het festivalterrein werd dit jaar stevig uitgebreid met als programmeur Karin Post. Zij kwam met het thema: door de bomen het bos weer zien. Er was door een nauwe samenwerking met Staatsbosbeheer een uitgebreider natuur programma met onder andere een bucket list Drentsche Aa, een uitgebreid kinderprogramma over natuur en natuurlijk weer de Vroege Vogeltochten waar jaarlijks meer belangstelling voor is. Voor de invulling van het kunstprogramma werd een opdracht uitgeschreven rondom het thema waar vijf talentvolle kunstenaars de opdracht kregen een kunstwerk in de natuur te maken. Hierdoor werd er voor het eerst op festival een Weg van Kunst gecreëerd. Onder andere Lieselot van Damme, Maaike Knibbe, Janina Schippers, Elzo Oterboom & Kirsten Stapel Het filmprogramma werd dit jaar kwalitatief verbeterd met enkele documentaires en korte films. In samenwerking met Eye Amsterdam werd er oud en opmerkelijk nieuws vertoond. Foto s: Knelis
Projecten Festivalterrein indeling Er was in de organisatie veel discussie om het festivalterrein anders in te delen, om zodoende meer ruimte te bieden voor kinderactiviteiten en kunstprogrammering. In 2013 bleek immers dat het publiek niet alleen meer kwam vanwege een grote naam, maar om het gevoel dat men krijgt: een beleving. Na veel overleg is er een deel van de bossen meegenomen als festivalterrein waar veel onderdelen werden ondergebracht: hangmattendorp met verrassingsoptredens/acts, de weg van kunst, een filmtent en enkele theatermakers. Koffiebar Om meer eigen inkomsten te genereren is er dit jaar de keus gemaakt een eigen koffiebar te creëren. Door onze vormgeefster Karin Post werd een prachtige koffiebar ontworpen en gecreëerd door de bouwvrijwilligers. Tevens wilde de leverancier alle materialen sponsoren waardoor de winstmarge op koffie/thee erg hoog was en er veel werd omgezet. Weg van Kunst Coproductie Theatergroep De Jongens Het festival heeft een zwak hart voor theatergroep De Jongens. De voorgaande producties waren excentriek, out-of-the-box, energiek en zeer grappig. Toen er in gesprekken naar voren kwam dat ze weer een nieuwe voorstelling wilde maken heeft het festival besloten De Jongens te coproduceren met een financiele bijdrage. Samenwerkingspartners Om het festival al veel binding in regio heeft is het festival ook op zoek gegaan naar nieuwe partners om meer samen te kunnen werken. Nieuwe samenwerkingspartners: - Solidaritas (programmering koepelpodium) - Eye (programmering film) - TikTak (samenwerking koffiebar) - Welcome to the Village festival (aankleding festival)
Marketing & PR Dit jaar werd een ervaren marketing & PR medewerker aangesteld: Cathelijne Baron. Helaas kon vormgever - Ronald - zijn activiteiten in 2014 niet voortzetten in verband met keuzes in zijn eigen bedrijf. Grote veranderingen in de vormgeving leverde dat niet op doordat er is gekozen zijn ontwerpen voort te zetten. De aandacht in de pers was dit jaar meer gericht op alles rondom het festival dan de programmering; veel aandacht voor de bijzondere positie van de vrijwilligers, de plek en de unieke belevenis die het festival bied. Onder andere de Volkskrant maakte een reportage van het festival met twee volledige pagina s in de zomerbijlage. Kaartverkoop De voorverkoop van de kaarten liep ten opzichte van vorige jaren erg goed. Bijna 40% meer verkochte kaarten voordat het festival begon. Het totale aantal verkochte kaarten groeide bij het festivalterrein met 19% en bij voorstellingen met 26%. Percentage groei kaartverkoop t.o.v. 2013 Festivalterrein Voorstellingen Voorverkoop 141% 139% Totaal 119% 126% Uit deze cijfers blijkt maar weer dat het FestiValderAa steeds meer naamsbekendheid krijgt en dat bezoekers eerder kaarten kopen. Ook de bezettingsgraad bij voorstellingen groeide tot 67% (5% meer ten opzichte van 2013) ondanks dat de capaciteit ook met 7% groeide. De kaartverkoop werd dit jaar uitbesteed aan een nieuwe partner uit de regio, met een goed resultaat. Voor veel bezoekers was het lastig online te bestellen, hier zal volgende jaren ook zeker naar gekeken moeten worden. Een volle tribune bij Vrouw Holland
Productie Het festivalterrein is verder uitgebreid naar de bossen om meer ruimte te gunnen aan programmering kunst, film en theater. De voorbereidingen liepen beter dan voorheen mede doordat het productieteam de plek en haar bewoners leert kennen, de regio beter leert kennen en de leveranciers weten wat het festival inhoud. De opbouw liep beter dan voorgaande jaren omdat de productie en decoratie is samengevoegd zodat er minder onduidelijkheid ontstond. In verband met de voetbalwedstrijden rondom het Wereldkampioenschap voetbal moest er last-minute in overleg met de gemeente een aantal besluiten worden genomen. In samenwerking met de Gemeente, de buurt, artiesten en eigen organisatie werd snel het een en ander georganiseerd om toch de wedstrijd van het Nederlandse voetbalelftal uit te kunnen zenden. In overleg met Staatsbosbeheer wil de productie volgende jaren gaan kijken hoe er beter omgegaan kan worden met de desbetreffende natuurgebieden omdat het festival een steeds groter beslag legt op het gebied. Tijdens het festival zijn er geen noemenswaardige incidenten voorgevallen. De Ruiterweg, de westelijke begrenzing van het festivalterrein, was vrijwel het hele festival leeg, er ontstonden geen opstoppingen, Restaurant De Drentsche Aa was goed bereikbaar. De meeste mensen kwamen op de fiets, de parkeerplaatsen voor auto s bleven relatief rustig. Met paard en wagen naar Fokko s schuur Voetbal kijken op het terras
Financiele positie FestiValderAa ging wederom verder met producent Ruben Bosch. Er werd wederom met een voorzichtige begroting begonnen in 2013 maar toch bleken enkele investeringen nodig om verder te groeien als festival. In overleg met het bestuur werd uit het eigen vermogen een deel ter beschikking gesteld om te investeren in het festival. Ook was de omzet iets minder dan verwacht, zeker gezien de toch gunstige weersomstandigheden en de goede voorverkoop. Een duidelijke reden is hiervoor niet aan te wijzen maar door enkele regenbuien kwamen bezoekers later op het terrein. Zowel op programmering als op productie is er een forse overschrijding in de kosten. De programmering is grotendeels toe te wijzen aan een recettebasis afspraak die zeer ongunstig uitviel voor het festival. Deze voorstelling liep zo goed maar alle inkomsten vloeien direct door naar de theatergroep. Ondanks de nadelen financieel gezien, was deze toevoeging in het programma noodzakelijk om de uitstraling met kwalitatief hoogwaardig locatietheater te behalen. Qua productie zijn de extra kosten toe te wijzen aan extra kosten voor verzekeringen, techniek en veiligheid rondom de voetbalwedstrijd en enkele investeringen in de productie/organisatie. Uiteindelijk is editie 2014 afgesloten met een negatief resultaat. Dit kan door het eigen vermogen worden opgelost maar er zal voor de komende jaren voorzichtiger begroot moeten worden met een grotere post onvoorzien. Organisatie De organisatie bestond in 2014 vrijwel uit hetzelfde team als in 2013. In de voorbereiding werd in samenwerking met het bestuur en een externe adviseur een beleidsplan geschreven voor meerdere jaren. In verband met een grote opdracht elders voor de producent werden er extra productie-personen ingehuurd: Diederik Stevens (hoofd productie) en Cathelijne Baron (marketing&pr). Vanuit het bestuur en de producent is er veel waardering voor hen. Het vraagt van nieuwe medewerkers speciale stuurmanskunsten om het FestiValderAa te organiseren. De natuur, speciale betrokkenheid van vrijwilligers en omwonenden vragen toch meer dan bij een normaal festival. Voor de kaartverkoop werd een lokale vrijwilliger aangesteld die dit op fantastische wijze heeft weten te organiseren. Het door Lotte Dijkstra bewandelde vrijwilligersbeleid werkt uitstekend in Schipborg (jaarlijks groeit het aantal vrijwilligers met 50%), dit jaar werd dit opgemerkt door regionale pers die hier ook een uitgebreid artikel over schreef. Het bestuur is ongewijzigd gebleven in 2014. Vrijwilligers aan het werk tijdens de opbouw Foto: Elco van der Meer