SAMENVATTING 104849 - Klacht over onzorgvuldig handelen directie en MR bij invoering continue rooster; PO Een aantal ouders klaagt erover dat de directeur onzorgvuldig heeft gehandeld door aan de MR een voorgenomen besluit voor te leggen over de invoering van een continurooster zonder daarover eerst de ouders te raadplegen; voorts klagen de ouders dat de MR met dit besluit heeft ingestemd wetende dat de directeur de ouders hierover niet had geraadpleegd. Er is sprake van een voorgenomen besluit ten aanzien van de wijziging van onderwijstijd, dat ingevolge art. 15 lid 3 WMS pas genomen kan worden na raadpleging van de ouders. Wat deze raadpleging inhoudt en op welke wijze deze moet plaatsvinden, schrijft de wet niet voor. De Commissie oordeelt dat in ieder geval iedere ouder de gelegenheid moet hebben om zich uit te spreken over het voorgenomen besluit. De directeur heeft in dit geval onvoldoende invulling gegeven aan het begrip ouderraadpleging en heeft daarmee onzorgvuldig gehandeld. De klacht tegen de directeur is gegrond. De klacht tegen de MR is niet-ontvankelijk omdat het optreden van de MR in de uitoefening van zijn instemmingsrecht niet kan worden aangemerkt als bejegening of optreden waar het klachtrecht voor is bedoeld. Dat verdraagt zich niet met het gegeven dat ouders zonder last of ruggespraak in de MR zitten en dat zij uit dien hoofde de vrijheid hebben om zelfstandig besluiten te nemen en tot een rechtgeldig besluit te komen. inzake de klacht van: ADVIES de ouders van leerlingen van de openbare basisschool (OBS) A te B, hierna te noemen klagers tegen - de heer C, directeur van OBS A, hierna te noemen: de directeur en - de Medezeggenschapsraad van OBS A, hierna te noemen: de MR hierna te noemen verweerders 1. VERLOOP VAN DE PROCEDURE Bij klaagschrift met bijlagen van 6 januari 2011, ingekomen op 6 januari 2011, hebben klagers op grond van de klachtenregeling van de betrokken school bij de Landelijke (LKC) een klacht jegens verweerders ingediend met de volgende inhoud: Klagers klagen erover dat de directie onzorgvuldig heeft gehandeld door op 26 november 2010 aan de MR een voorgenomen besluit voor te leggen over het invoeren van een continurooster zonder daarover eerst de ouders te raadplegen. Pagina 1 van 5
Verder klagen klagers erover dat de MR onzorgvuldig heeft gehandeld doordat hij met het voorgenomen besluit heeft ingestemd terwijl de MR wist dat de directie de ouders hierover niet heeft geraadpleegd. Hiermee hebben de directie en de MR in strijd met artikel 15 lid 3 WMS gehandeld. Verweerders hebben een gezamenlijk verweerschrift met bijlagen ingediend, gedateerd 25 januari 2011, ingekomen op 31 januari 2011. Op verzoek van de Commissie heeft het bevoegd gezag van OBS A, de Stichting Openbaar Scholennetwerk D te B, bij brief van 13 januari 2011 toelichtende informatie verstrekt. Alle stukken zijn over en weer in afschrift aan partijen gestuurd. De mondelinge behandeling van de klacht vond plaats op 2 maart 2011 te Zwolle. Namens klagers zijn ter zitting verschenen mevrouw C en de heer E. De directeur is in persoon verschenen. De MR werd vertegenwoordigd door mevrouw F, lid van de MR (oudergeleding). Onder handhaving van hun standpunten hebben partijen een nadere toelichting gegeven. Ter zitting heeft de MR nog een nader stuk overgelegd. Hetgeen in de stukken en op de zitting naar voren is gebracht is, voor zover relevant, zakelijk en in samengevatte vorm in dit advies weergegeven. 2. DE FEITEN OBS A is een school met circa 320 leerlingen en is sinds juli 2009 gevestigd in een multifunctioneel gebouw, waarin samen met andere instanties wordt gewerkt aan een brede wijkschool. In het gebouw is ook de christelijke basisschool G gehuisvest, welke school met ingang van het schooljaar 2010-2011 het 5-gelijke-dagen-model heeft ingevoerd. De oudergeleding van de MR van OBS A bestaat uit vier ouders. Op 18 februari 2010 hebben alle ouders een brief ontvangen van het team en de MR over een mogelijke aanpassing van de onderwijstijd. Op 2 en 3 maart 2010 zijn er informatieavonden op school gehouden waarbij de directeur een presentatie heeft gegeven aan de ouders over de mogelijkheden die de invoering van een continurooster biedt. Daarbij heeft de directeur aangegeven dat het 5-gelijke-dagen-model de voorkeur heeft. De onderwijstijd zou dan als volgt zijn: 8.30 14.15 uur met een lunchpauze van 15 minuten en een speelpauze van een half uur. Voor de kinderen uit de groepen 1 en 2 wordt een uitzondering gemaakt in die zin dat zij op vrijdagmiddag vanaf 12.15 uur vrij zijn. Op 5 maart 2010 heeft het team de ouders een brief gezonden met daarin een verslag van de informatieavonden van 2 en 3 maart 2010. Vervolgens heeft de oudergeleding van de MR in de periode tot 17 maart 2010 een peiling gehouden onder de ouders, bestaande uit 17 vragen die digitaal, en in wisselende volgorde, werden aangeboden. Uit de resultaten van de enquête bleek dat er draagvlak was voor een continurooster (70,8% van de ouders was voor) maar ook dat er nog een aantal punten van zorg was. Met name het niet meer vrij zijn op woensdagmiddag, de invulling van de pauze na de lunch en de belasting van het continurooster voor de jongere kinderen werden als mogelijke knelpunten genoemd. Gelet hierop heeft de oudergeleding van de MR aangegeven dat het nog te vroeg was om akkoord te gaan met het voorgestelde 5-gelijke-dagen-model zoals door de directeur voorgesteld en daarbij de directeur verzocht om met een voorstel te komen dat rekening houdt met de door de ouders geuite zorgpunten. Pagina 2 van 5
Bij brief van 23 april 2010 heeft de directeur de ouders bericht dat hij heeft besloten om met ingang van het nieuwe schooljaar nog niet over te gaan tot invoering van het 5-gelijke-dagen-model. Op 11 juni 2010 heeft de MR een werkgroep opgericht, bestaande uit teamleden en ouders, om meer informatie te verzamelen rond de mogelijke knelpunten en om werkbezoeken af te leggen aan scholen die werken met het 5-gelijke-dagen-model en aan scholen die werken volgens een continurooster met een vrije woensdagmiddag. Op 17 november 2010 heeft deze werkgroep een informatieavond gehouden over de bevindingen uit dit onderzoek. In de uitnodiging voor deze avond is medegedeeld dat de directie na deze avond zou komen met een nieuw voorstel, welk voorstel in de MR-vergadering van 22 november 2010 zou worden besproken. Vervolgens heeft de directeur op 18 november 2010 de MR schriftelijk om instemming verzocht met het voorstel om met ingang van 28 februari 2011 het 5-gelijke-dagen-model in te voeren. In dit voorstel is de onderwijstijd voor alle groepen gewijzigd naar 8.30 14.00 uur. In vergelijking met het voorstel dat op 2 en 3 maart 2010 was gepresenteerd, betekende dit een vervroeging van de eindtijd en een verkorting van de speelpauze van 30 minuten naar 15 minuten. De personeelsgeleding van de MR heeft op 22 november 2010 met het voorstel ingestemd. Op 29 november 2010 heeft de oudergeleding van de MR in een besloten vergadering ingestemd met dit voorstel. Drie van de vier leden stemden voor, een vierde lid, klager E, heeft aangegeven dat hij wettelijk gezien niet kon stemmen omdat er geen ouderraadpleging had plaatsgevonden. Bij brief van 30 november 2010 heeft de directeur de ouders medegedeeld dat de ouder -geleding van de MR had ingestemd met het invoeren van het 5-gelijke-dagen-model en dat dit model zou worden ingevoerd met ingang van 28 februari 2011, hetgeen inmiddels is gebeurd. Hierop hebben klagers de onderhavige klacht ingediend. 3. OVERWEGINGEN VAN DE COMMISSIE Artikel 13 aanhef en onder h Wet medezeggenschap op scholen (WMS) bepaalt dat het bevoegd gezag van een basisschool de voorafgaande instemming behoeft van de oudergeleding van de medezeggenschapsraad voor een door het bevoegd gezag te nemen besluit met betrekking tot de vaststelling van de onderwijstijd. Artikel 15 lid 3 WMS bepaalt dat een besluit met betrekking tot de vaststelling van de onderwijstijd niet wordt genomen dan na raadpleging van de ouders. Het voorschrift van artikel 15 lid 3 WMS om de ouders te raadplegen betreft een verplichting van het bevoegd gezag en is derhalve niet gelijk te stellen aan de mogelijkheid die artikel 30 van het medezeggenschapsreglement aan de MR biedt om de ouders - als behorend tot de achterban van de MR - te raadplegen. De Commissie stelt vast dat de directeur op 18 november 2010 de MR een voorstel ten aanzien van de invoering van het 5-gelijke-dagen-model heeft voorgelegd, uitgaande van andere lestijden dan waarvan in de in het voorjaar 2010 onder de ouders gehouden enquête sprake was. Ook zouden de nieuwe schooltijden tevens gaan gelden voor de groepen 1 en 2 die eerder buiten de onderwijstijdenverandering gehouden waren. De directeur heeft de MR op 18 november 2010 om instemming met het voorgenomen besluit gevraagd. Gelet op het bovenstaande is de Commissie van oordeel dat sprake is van een voorgenomen besluit ten aanzien van een wijziging van onderwijstijd. Op grond van artikel 15 lid 3 WMS kan een dergelijk besluit pas worden genomen na raadpleging van de ouders. Wat deze ouderraadpleging inhoudt en op welke wijze deze plaats moet vinden, schrijft de WMS niet voor. In Van Dale wordt raadplegen omschreven als om raad vragen. Naar het oordeel van de Commissie houdt het begrip ouderraadpleging in ieder geval in dat iedere ouder de gelegenheid heeft om zich uit te spreken over het voorgenomen besluit. Het informeren van de ouders via nieuwsbrieven en het houden van een informatieavond kan niet worden aangemerkt als raadpleging van de ouders. Ter zitting is gebleken Pagina 3 van 5
dat de destijds door de MR geformeerde werkgroep niet een mandaat van alle ouders had om te komen tot een nieuw voorstel. Voorts verschilde het voorstel van 18 november 2010 niet slechts marginaal van het oorspronkelijke voorstel van maart 2010 waarover de mening van de ouders was gepeild. Dientengevolge kan niet worden gesteld dat er door het bevoegd gezag een ouderraadpleging ten aanzien van het nieuwe voorstel heeft plaatsgevonden. De directeur heeft derhalve onvoldoende invulling gegeven aan het begrip ouderraadpleging. Onder deze omstandigheden acht de Commissie het onzorgvuldig dat de directeur een voorgenomen besluit aan de MR heeft voorgelegd over het invoeren van een zogenoemd 5-gelijke-dagen-model zonder daarover eerst de ouders te raadplegen. De Commissie oordeelt de klacht daarom gegrond. De Commissie zal het bevoegd gezag van OBS A aanbevelen de besluitvorming ten aanzien van de invoering van het 5-gelijke-dagen-model voor 1 mei 2011 te evalueren en op grond van die evaluatie en met in achtneming van de overwegingen van de Commissie voor het einde van het huidige schooljaar die (voorbereidende) maatregelen te treffen die het bevoegd gezag nuttig en nodig voorkomen. Ten aanzien van de klacht dat de MR onzorgvuldig heeft gehandeld doordat hij met het voorgenomen besluit heeft ingestemd terwijl de MR wist dat de directie de ouders hierover niet had geraadpleegd, overweegt de Commissie dat zij in eerdere adviezen heeft uitgesproken dat het in beginsel mogelijk is om een klacht tegen de MR in te dienen. Op grond van de aan de school geldende klachtenregeling kan een klacht over gedragingen en beslissingen bij de Commissie worden ingediend. Het optreden van de MR in de uitoefening van zijn instemmingsrecht kan niet worden aangemerkt als bejegening of optreden waar het klachtrecht voor bedoeld en op van toepassing is. Dat zou zich immers niet verdragen met het gegeven dat de leden van de MR zonder last of ruggespraak in de MR zitten en dat zij uit dien hoofde de vrijheid hebben om zelfstandig besluiten te nemen. Klagers, als ouders, kunnen dit besluitvormingsproces niet beïnvloeden door het indienen van een klacht. Ook zonder raadpleging blijft het een rechtsgeldig besluit. Dit leidt tot het oordeel dat de klacht van klagers tegen de MR niet-ontvankelijk dient te worden verklaard. 4. OORDEEL VAN DE COMMISSIE De Commissie komt op grond van bovenstaande overwegingen tot het oordeel dat de klacht tegen de directeur gegrond is en de klacht tegen de MR niet-ontvankelijk. 5. AANBEVELINGEN VAN DE COMMISSIE De Commissie beveelt het bevoegd gezag van OBS A aan: - de besluitvorming ten aanzien van de invoering van het 5-gelijke-dagen-model voor - 1 mei 2011 te evalueren en op grond van die evaluatie en met in achtneming van de overwegingen van de Commissie voor het einde van het huidige schooljaar die (voorbereidende) maatregelen te treffen die het bevoegd gezag nuttig en nodig voorkomen. Pagina 4 van 5
Aldus gedaan te Utrecht op 14 maart 2011 door mr. J.P.L.C. Dijkgraaf, voorzitter, drs. D. Zwarts en J. Toes, leden, in aanwezigheid van mr. R.M. de Bekker, secretaris. mr. J.P.L.C. Dijkgraaf voorzitter mr. R.M. de Bekker secretaris Pagina 5 van 5