Huisartsopleiding Jaarbericht 2007 Afdeling Huisartsgeneeskunde
Voorwoord Visie en strategie Inhoud van het onderwijs aan aios huisartsopleiding We veronderstelden dat ons onderwijs beter zou Inleiding begin van het opleidingsjaar de leerdoelen van worden gewaardeerd en effectiever zou zijn als Wat waren in 2007 de meest noemenswaardige de aios met daaraan gekoppeld het Individuele docenten uitdragen waarom ze iets doen en aios zaken in het opleiden van aios tot specialisten Opleiding Plan (IOP). De opleider stuurde de aios dat weten. Het Coördinatie Team Onderwijs (CTO) in veelzijdigheid? Op deze vraag proberen we verder middels consultbesprekingen, dagrappor- stelde daarom een visiedocument op en verleven - in dit hoofdstuk antwoord te geven. tages en themagesprekken. En hij vulde de digde deze met een canon met voorbeeld situaties. We starten met wat we bereikten in de opleidings - Competentie Beoordelings Lijst (ComBeL) in. Ze De opleiders en medewerkers van de huisartsopleiding In de loop van het jaar verzamelden we feedback praktijk en in de aansluiting tussen praktijk- en bekeken en bespraken samen video's van con- Erasmus MC hebben zich ook dit jaar weer ingezet voor het van aios en opleiders. Drie stafdagen wijdden terugkomdagonderwijs. Vervolgens werken we sulten en observeerden elkaar. Aios voerden verzorgen van de opleiding tot huisarts, dé specialist in veel- we aan de visiebespreking om tot een gedragen dat uit in de vijf onderwijslijnen gebaseerd op praktijkopdrachten (zoals de chronische patiënt, zijdigheid. Vijfenzestig aios (artsen in opleiding tot specialist visie te komen. het competentieprofiel van de huisarts: vak - casuïstiek voor de hartcursus en het melden huisartsgeneeskunde) hebben de opleiding in 2007 voltooid. Na verwerking van alle opmerkingen stelde het inhoudelijk handelen, arts-patiënt communicatie, van bijwerkingen van medicijnen bij de Lareb) CTO het visiedocument met het canon eind 2007 organisatie & samenwerken, maatschappelijk uit en werden daarin begeleid door opleiders. We geven een beeld van wat er in 2007 gebeurde binnen de vast. Het CTO beschouwt ze als dynamische handelen & professionaliteit, en wetenschap Daarnaast bespraken ze samen de Lan delijke huisartsopleiding Erasmus MC en hopen dat u de inhoud zult documenten en wil ze iedere paar jaar vernieu- & onderwijs. Met deze onderwijslijnen streven Huisartsgeneeskundige Kennistoets en een fors waarderen. Aanvullende cijfermatige informatie over dit jaar wen. Wat ons nog te doen staat is dat we (meer) we naar een logische opbouw en samenhang aantal opleiders maakte deze ook zelf. kunt u vinden op onze website publiciteit geven aan de visie en vaststellen of van het curriculum. www.erasmusmc.nl/huisartsgeneeskunde aios, opleiders en stafleden op de hoogte zijn van Herman Bueving, Hoofd Huisartsopleiding Erasmus MC de inhoud en deze uitdragen. Het leren in de praktijk De patiëntenzorg is één van de belangrijkste bronnen voor het leren van aios. Omdat van te voren nauwelijks is in te schatten hoe het We gebruiken de term docenten voor groepsbegeleiders (zij behoren tot de staf van de huisartsopleiding), opleiders voor huisartsopleiders en stage opleiders voor de opleiders tijdens de Externe Stages. spreekuur er inhoudelijk uit gaat zien, gaat dit leren impliciet. In 2007 zetten we sterker in op het expliciet leren aan de hand van een leeragenda. De aios en opleider bespraken aan het 2 3
Een ander aspect van het opleiden van de aios betrof de praktijkbezoeken van de docenten, die In 2007 troffen we de eerste voorbereidingen om begin 2009 met de Startclass te beginnen, de lan- Vakinhoudelijk handelen In 2007 startten we, in navolging van de basis- Roulatieprogramma eerstejaar een nabespreking bijwoonden van de opleider delijke introductiecursus voor de klinische stages opleiding geneeskunde van het Erasmus MC, We maken gebruik van interne en externe experts om meer met de aios. in het tweede opleidingsjaar. met Medisch Probleemoplossend Onderwijs vakinhoudelijke diepgang in het terugkomdagonderwijs te Naast de invoering van het IOP en de Competentie (MPO) dat is gericht op het leren toepassen van bereiken. In het eerste jaar hebben huisartsdocenten zich Beoordelings Lijst (ComBeL) had de videoconsulttoets door stafleden impact op de opleiders, in Aansluiting praktijk- en terugkomdagonderwijs kennis op concrete huisartsgeneeskundige situaties. De situaties worden nagebootst in acht gespecialiseerd in één of twee medische thema s zoals fluor vaginalis, moeheid, het rode oog en urineweginfecties, en ver- die zin dat het samen selecteren van de beste Het opdoen van ervaringen in de praktijk, het casus tijdens het klinische blok van het tweede tolken ze deze expertrol ook in andere aiosgroepen. Ook de consultvideo van de aios - door video s te bekij- hieruit lering trekken en het in de praktijk opleidingsjaar. De aios worden stap voor stap gedragswetenschappers specialiseren zich in bepaalde onder- ken en met de aios door te nemen wat een brengen van theorie stonden centraal in de aan de hand van opdrachten door de casus werpen zoals ethiek en omgaan met fouten. geschikte band zou zijn - een intensief en leer- huisartsopleiding. Praktijkopdrachten verbinden geleid. Doel van dit onderwijs is dat aios hun zaam proces is. het leren op de terugkomdag met het leren in strategieën onderbouwen om tot een diagnose de praktijk. Door het puntenwaarderingsysteem en een behandelvoorstel voor beleid komen. nam het daadwerkelijk uitvoeren van de prak- Daarbij is het de kunst de hulpvraag van de patiënt in verband te brengen met kennis op tijkopdrachten in het derde opleidingsjaar in het gebied van de pathologie, fysiologie, ana- 2007 aanzienlijk toe. Zo ontving het landelijk tomie en de epidemiologie. Deze vorm van meldpunt voor bijwerkingen van geneesmidde- onderwijs bleek van goede kwaliteit en aios len Lareb een recordaantal meldingen op grond bereidden zich, mede door het gebruik van van een praktijkopdracht. Wat we zien is dat Blackboard, zeer goed voor. Daarom overwegen aios zich beter voorbereiden op de terugkomdag we om het MPO-onderwijs ook in te zetten in en dat daardoor het leerrendement hoger is. Het het eerste opleidingsjaar. aanvangsniveau van de onderwijsprogramma s Verder herzagen we diverse medische onder- stijgt en er zijn meer mogelijkheden voor het wijsprogramma s in het eerste jaar, zoals de geven van feedback. Het CTO besloot daarom Astma/COPD-cursus en de hartcursus op basis dit systeem ook in de overige twee jaren in van de nieuwe NHG-standaard Cardiovasculair te zetten. Risicomanagement. 4 5
vormgegeven. Zo maakten we praktijkopdrach- Wij organiseerden in samenwerking met de Supervisie is een onderwijsmethode om in het ten over rouwverwerking en gesprekken met Netherlands School of Public and Occupational eerste opleidingsjaar aan competenties binnen terminale patiënten. Health een gezamenlijke onderwijsdag voor het taakgebied professionaliteit te werken en aios huisartsgeneeskunde en aios bedrijfs - intervisie is dat voor het derde opleidingsjaar. Organisatie en samenwerking geneeskunde. Hierin staat de vraag centraal op welke wijze de samenwerking het best georga- Er zijn drie HTB-modulen: Stervens- en rouw - begeleiding (in het blok chronische zorg), Het accent van deze onderwijslijn ligt in het niseerd kan worden. Waarden, normen en autonomie (in het blok derde jaar. Het vestigingsprogramma dat aan Op het gebied van de praktijkvoering gaan de GGZ) en Fouten maken, macht en onmacht (in het begin van het derde jaar is ingeroosterd ontwikkelingen snel. Hieraan komen wij tege- het blok kliniek). Vijf aiosgroepen gaven aan dat Arts-patiëntcommunicatie hebben we aangevuld met een middag waarin aios praktische vestigingsperikelen aan een moet door jaarlijks een minisymposium te organiseren. Het thema van dit jaar was de bench- ze tevreden waren over wat ze hadden geleerd van de HTB-modulen. De kinderziektes zijn er Mede in reactie op maatschappelijke ontwikke- expert kunnen voorleggen. mark in de eerste lijn, wat is dat en wat heb je inmiddels uitgehaald. Vervolgens werkten we lingen ontwikkelden we in 2007 een onderwijs- er aan?. Na een algemene inleiding door een aan verbeterpunten zoals de hoeveelheid, de programma waarin we aios leren hoe zij beleidsmedewerker van VWS konden de aios in toepasbaarheid en het niveau van de gebruikte gedragsverandering kunnen bewerkstelligen op een drietal workshops ervaren wat benchmarking literatuur. het gebied van overgewicht, stoppen met roken, in de praktijk betekent voor een huisarts, voor een het gebruik van alcohol en bewegen. De nadruk patiëntenvereniging en een zorgverzekeraar. ligt in dit programma op wat er aangetoond haalbaar is aan beïnvloeding van leefgewoonten. Bij het programma wordt gewerkt met een acteur. Maatschappelijk handelen en professionaliteit Het speciële consultvoeringsprogramma op de Het terugkomdagonderwijs met betrekking tot terugkomdag in het derde jaar bevat een grote- professionaliteit en maatschappelijk handelen re moeilijkheidsgraad dan de consultvoering in omvat supervisie in het eerste jaar, Houding Ten het eerste jaar en leert aios te reflecteren op de aanzien van het Beroep (HTB) in het tweede jaar, overwegingen die ze maakten. Het is in een intervisie in het derde jaar en door de drie jaren aantal programma s en praktijkopdrachten heen het Uitwisselen van Ervaringen en ethiek. 6 7
Toetsing en beoordeling van aios Wetenschap en onderwijs Van alle vijf onderwijslijnen wordt de wetenschappelijke onderwijslijn het meest als een continuüm ervaren. De docenten weten in onderwijsprogramma s het wetenschappelijk denken en handelen van de aios te stimuleren en de aios ervaren de wederzijdse beïnvloeding van wetenschap en patiëntenzorg. In het eerste jaar beantwoordt de aios op een wetenschappelijk verantwoorde wijze een vraag die voortkomt uit het eigen handelen als aios en geeft daarover een presentatie die een jury beoordeelt. Bij dit Patient Intervention Comparison Outcome (PICO) concept verzamelt de aios onderzoeksgegevens en beoordeelt de gegevens diepgaand om het concept goed aan te leren. Ook in het tweede jaar gebruiken we het PICO-concept, maar is de onderzoeksmethode quick and dirty, waardoor een aios competent wordt om snel een gepast wetenschappelijk antwoord te vinden op een (huisarts)geneeskundige vraag. Met succes introduceerden we in 2007 in het derde opleidingsjaar een nieuw programma waarbij de resultaten van wetenschappelijk onderzoek het uitgangspunt vormen voor een kwaliteitsverbeteringsplan voor de praktijk. Hiermee willen wij aios leren om uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek in de praktijk te implementeren. Zowel aios als opleiders zijn hierover enthousiast. Inleiding Een belangrijk uitgangspunt bij het competentie - gericht leren is dat het toetsen en beoordelen van de competenties het leren aanstuurt. In dit hoofdstuk geven we onze inspanningen en resultaten weer ten aanzien van de uitbreiding van het toetsinstrumentarium. We lichten er vier zaken uit: de KOV-toets, de consultvoerings - toets, de beoordeling van supervisie en passend onderwijs aan excellente aios. Protocol Toetsing en Beoordeling (algemeen) De implementatie van het Protocol Toetsing en Beoordeling was in de afgelopen jaren een belangrijke verandering voor de huisartsopleiding Rotterdam. Zowel opleiders als docenten moeten wennen aan de frequentie en admini - stratieve verwerking van voortgangsgesprekken en de wijze van beoordelen. Daarom was het thema toetsen en beoordelen een goed onderwerp om uit te diepen op de staftweedaagse 2007 en om tijdens volgende stafdagen op deelonderwerpen terug te komen. Uitvoeringsregelingen Toetsing en Beoordeling Op basis van de opgedane ervaring verbeterden we in 2007 de uitvoeringsregelingen. In het eerste opleidingsjaar maakten we een aanzet tot differentiatie van de voortgangsgesprekken door verschillen in doelen en inhoud te benoemen. We pasten de planning van voortgangsgesprekken tussen de opleider en de aios aan zodat de docent over de voortgangsinformatie van de aios kon beschikken en beschreven duidelijker wat de consequenties waren van het Protocol. Verder scherpten we de norm voor de toetsing 8 9
van de medische vaardighedentoets in het eerste jaar aan. Blackboard richtten we zo in dat alle benodigde formulieren daar te vinden zijn. Vanaf september 2007 is ook in het eerste jaar de ComBeL ingevoerd; het derde jaar was daar in 2006 mee gestart en de ervaringen waren positief. Pilot Kennis Over Vaardigheden (KOV)-toets De landelijke Kennis over Vaardigheden (KOV)- toets heeft tot doel lacunes te identificeren en wordt sinds het najaar van 2007 eenmaal per opleidingsjaar aangeboden. In november vond de pilot plaats en maakten alle eerstejaars deze elektronische toets. Op eigen initiatief deden 18 aios uit het 2 e en 3 e jaar mee. Consultvoeringstoets derde jaar We spitsten de consultvoeringstoets in het derde jaar meer toe op de speciële consultvoering, zoals counseling en het bespreken van een vermoeden van incest of huiselijk geweld. Beoordeling van supervisie We ontwikkelden een beoordelingssysteem voor supervisie. Dit wordt als toets met een selectief karakter ingezet, te beginnen bij aios die in september 2007 startten met hun opleiding. In de zomer van 2008 vindt de eerste beoordeling van supervisie plaats waarbij de supervisor toetst of de aios kan reflecteren op zijn eigen handelen en zijn leren op grond daarvan richting kan geven. 10 11
Scholing van opleiders Excellente aios Zij schreef een literatuurstudie over het effect van conservatieve behandelingen bij acuut enkelbandletsel en publiceerde hierover in Huisarts en Wetenschap. De derde aios wacht nog op acceptatie van haar artikel. Verder waren er in 2007 zes aios die naast hun opleiding onderzoek deden waarop ze willen promoveren middels de aioto-opleiding (arts in opleiding tot huisarts en onderzoeker). Afwijkende trajecten Inleiding Aangezien de opleiding voor het grootste deel in de opleidingspraktijk plaatsvindt, zijn huisartsgeneeskundige en didactische kwaliteiten van onze opleiders essentieel. De opleider is rolmodel en coach voor de aios. In 2006 individualiseerden we het scholingsprogramma voor opleiders, voerden we een carrousel onderwijskundige vaardigheden in en droegen we er zorg voor dat de scholing competentiegerichter werd. Dat spoor hebben wij in 2007 vervolgd. Tevens maakten we een begin met het bezoeken van alle tweede jaars stageplekken. meting? De middag was gereserveerd voor workshops over: beoordelen van opleiders, het nieuwe competentie gerichte curriculum, blackboard, het ontwikkelingsdossier op weg naar een portfolio, opleiden op de HAP, opleiden en wetenschap, kwaliteit en feedback op de HAP en de consultvoeringstoets. De opleiders evalueerden de workshops als geanimeerd en zinvol. De opleiders bespraken in de ledenvergadering van de Rotterdamse opleiders vereniging ROER actuele ontwikkelingen. De masterclass ging in het voorjaar van 2007 voor de tweede maal van start voor aios die meer verdieping wensen en zich gedurende een bepaalde periode extra wilden inzetten. Van de in 2006 gestarte masterclass hebben twee aios artikelen gepubliceerd. Een van hen publiceerde zowel nationaal (in het NTvG) als internationaal (in Manual Therapy) over het gebrek aan uniformiteit in het diagnostisch labelen van schouderpijn. De tweede aios ontving op de NHG wetenschapsdag de Jan van Esprijs voor de beste scriptie van een aios huisartsgeneeskunde. Door de toename van het aantal zwangerschappen, deeltijdwerken, het aantal ontkoppelingen, het aantal langdurig zieken en het aantal aioto s, doorlopen steeds meer aios een afwijkend traject (in december 2007 43% van alle derdejaars aios). In 2007 brachten we deze aios in kaart en maakten een knelpuntennotitie met de bedoeling te komen tot een planningsprotocol voor de stages, terugkomdagen en beoordelingen van deze aios. De Rotterdamse opleidersdag In februari vond de derde Rotterdamse opleidersdag plaats, die door zo n 60 opleiders werd bezocht. Het thema van de dag was: Samenwerken aan kwaliteit. De inleider bracht ons de trias beoordelen is meten, waarderen en beslissen in herinnering en riep de opleiders op om in het kader van de kwaliteit elkaar meer aan te spreken en feedback te geven. Als er gemeten wordt, wat meet je dan en welke meting gebruik je en hoe betrouwbaar is de 12 13
Scholing op maat Sinds 2006 werken we in beide huisartsstagejaren met workshops en tweedaagse cursussen. Tijdens workshops wisselen opleiders ervaringen uit en scholen we hen in basisvaardigheden zoals feedback geven en het houden van leer - gesprekken. Binnen de tweedaagse cursussen richten we ons op één onderdeel van de (didactische) begeleiding door de opleiders. Met de workshopbegeleiders van het eerste en derde jaar maakten we een gezamenlijk programmaboekje voor deze cursussen voor het seizoen 2007-2008. Het programma sluit aan bij het ervaringsniveau van de individuele opleider, zo bieden we het werken met de ComBeL op verschillende niveaus aan. Het programma omvatte zes cursussen op beginnersniveau en twaalf op gevorderden niveau en werd positief ontvangen. Toetsing en beoordeling van aios door opleiders De uitvoeringsregeling is in het derde jaar volledig ingevoerd. Daartoe is een intensief scholingsprogramma voor derdejaars opleiders opgezet. Inmiddels heeft tweederde van de derdejaars opleiders de tweedaagse cursus Beoordeling gevolgd en werken zij enthousiast met de ComBeL. De eerstejaars opleiders worden met behulp van dezelfde cursus geschoold. Toetsing en beoordeling van opleiders De Landelijke Huisartsgeneeskundige Kennistoets LHK is aan alle opleiders aangeboden en door velen gemaakt. Drie opleidersgroepen van eerste - jaars aios (in totaal 34 opleiders) maakten deze toets onder examenomstandigheden tijdens de workshop. Vervolgens bespraken ze deze. We kozen ervoor om telkens aan het begin van een eerstejaars workshop een tweetal onderwijskundige vaardigheden te toetsen, waarna deze in de groep werd besproken. Met behulp van 14 15
meegebrachte video s van consulten toetsten we We mochten op zes dagen 63 enthousiaste Bezoeken stageplaatsen bespraken de inwerkprocedure van de aios. de opleiders van eerstejaars aios in het voeren assistentes begroeten. Na een korte kennisma- Er is een begin gemaakt met het bezoeken van Zowel aios als stageopleiders waarderen deze van consulten. Bovenstaande drie toetsen wor- king wisselden we ervaringen uit met als thema de stageplekken in het tweede jaar. Het doel bezoeken. In 2008 zullen we zoveel mogelijk den in de komende jaren verder vormgegeven. de aios in de praktijk. Vaak bleken praktij k - van deze bezoeken is het bewaken en verbete- stageplekken bezoeken, willen we komen tot assistenten zich beperkt bewust van hun rol in ren van de kwaliteit van de stages. Het contact een meer regelmatig contact met de stageoplei- Extra budget de opleiding van de aios. Vervolgens gingen we in op de theorie over het geven van feedback en tussen de stageopleider en het instituut is hierbij onmisbaar. We vroegen de stageoplei- ders en willen we een plan van aanpak maken voor de scholing van de stageopleiders. Opleiders die zich extra inzetten voor speciale pasten die toe in rollenspellen. ders het leerwerkplan aan- of in te vullen en begeleidingstrajecten en beoordelingstrajecten De middag bestond uit het oefenen van instructie hebben we bij de SBOH voor kunnen dragen voor een extra vergoeding, hetgeen erg werd gewaardeerd. van vaardigheden door de assistente. Omdat vingerverband, oren uitspuiten, uitstrijkje maken en spirometrie vaardigheden zijn die veel aios niet knelpunten meer van de opleider leren maar van de assistente, Rekrutering van nieuwe opleiders kost veel energie en is Praktijkassistentesdag was de instructie van de aios hier het onderwerp van oefening. De dagen werden positief geëva- voor ons een structurele zorg. Door de capaciteitsuitbreiding en doordat aios langer verbonden blijven aan één opleider Na een pauze van twee jaar organiseerden we in lueerd en krijgen een vervolg in 2008. (door meer zwangerschappen en meer deeltijdwerkende juni en in oktober/november weer praktijkassis - aios), hebben we meer opleiders nodig. We stuurden in okto- ten tesdagen onder begeleiding van een huisartsdocent en een gedragswetenschappelijke docent. Introductiecursus voor nieuwe opleiders ber een wervingsfolder naar bijna 1100 huisartspraktijken in onze opleidingsregio. Behalve de voordelen van het opleider- We organiseerden in 2007 tweemaal een intro- schap gaven we informatie over wat het betekent om oplei- ductietweedaagse voor nieuwe opleiders. Deze der te zijn. De actie leverde 10 nieuwe opleiders op. De meeste bestond uit een gevarieerd programma waarin opleiders meldden zich aan omdat ze co-assistenten opleidden 16 nieuwe opleiders kennis maakten met de afde- en een stap verder wilden gaan in het opleiden. Net als in ling en de eerste beginselen van het opleiden. 2006 hadden we dit jaar net genoeg opleiders om aan de Daaraan voorafgaand deden ze een prétoets voor stagebehoeften te voldoen. De consequentie van de krapte vakinhoudelijke kennis en consultvoering. is onder meer dat wij soms aios niet kunnen (her)plaatsen in de voor hen optimale opleidingspraktijk. 16 17
Scholing van staf Inleiding middels reflectie en praktisch werken. Dat deden presentatie gehouden over de resultaten. Daaruit knelpunten Op landelijk niveau tijdens de Deskundigheids - we door voortgangsgesprekken te oefenen met bleek dat wat aios belangrijk vinden, op onder- bevordering Stafleden Huisartsopleiding (DSH)- echte aios, door te zien hoe anderen het doen, delen verschilt van de eigen visie van docenten. We hebben, nu onze maximum capaciteit in opleidings- cursussen, en ook op lokaal niveau schoolden door op basis van feedback de voortgangsge- Vanuit deze resultaten koos het CTO het thema plaatsen is bereikt, een tekort aan (met name huisarts-) we de staf in het begeleiden van aios bij com - sprekken te verbeteren, door het gebruik van het voortgangsgesprekken en beoordelen als scho- docenten. In 2007 hebben we regelmatig advertenties petentiegericht leren. Dit deden we binnen het ontwikkelingsdossier te ervaren en te analyseren lingsthema voor de staftweedaagse. Naast twee geplaatst maar van het geringe aantal sollicitanten voldeed mentoraat voor nieuwe stafleden, de intervisie, en door ons te laten onderrichten over de ComBeL. publicaties krijgt het onderzoek een vervolg in slechts een klein gedeelte aan onze kwaliteitsnormen. Als de staftweedaagse en het scholingsgedeelte De staf gaf na deze training aan bekwamer te het onderzoeksproject Toetsen aan Kenmerkende alternatief werkten we veel met consulenten. op stafdagen. Verder bespraken we de resulta- zijn in het voeren van voortgangsgesprekken, Situaties en Indicatoren voor Docenten in de In 2007 meldden vier secretaresses te vertrekken als gevolg ten van het vooronderzoek van het project beter in staat te zijn knelpunten te inventarise- Huisartsopleiding (TaKSI-DH), dat de huisarts - van de grote vraag op de arbeidsmarkt. Bij onze zoektocht onderwijskundig(e) onderzoek en begeleiding ren en meer ervaring te hebben opgedaan in opleiding UMC St Radboud in samenwerking naar goede opvolgers bemerkten we dat de sollicitanten van staf. het voorbereiden van voortgangsgesprekken met onze huisartsopleiding uit gaat voeren. veelal niet aan onze kwaliteitseisen voldeden. aan de hand van het ontwikkelingsdossier. Dit onderzoek wordt gefinancierd uit het fonds Daarnaast is het matig gesteld met de beschikbaarheid, Staftweedaagse Ieder jaar schoolt de staf van de huisartsoplei- Onderwijskundig(e) onderzoek en begeleiding van staf van de Commissie Activiteiten Stimulering Huisartsopleiding (CASH). kwaliteit en planning van kleine onderwijsruimten. Supervisie en HTB-onderwijs vergen bijvoorbeeld veel kleine ruimten en daarin voorziet het huidige gebouw niet. In ding zich twee dagen in een didactisch thema. In september betrof dat het voeren van voort- In 2005 startten we een driejarig project met als doel het opzetten van een lijn professionele ont- Supervisoren 2007 werden de verouderde onderwijsruimten opgeknapt. In 2008 krijgen we de beschikking over zeven vaste onder- gangsgesprekken en het beoordelen van aios. We wikkeling van docenten in de huisartsopleiding In 2007 voerden we gesprekken met alle externe wijszalen met eigen audiovisuele apparatuur. werkten aan vaardigheid, attitude en kennis en het volgen van die ontwikkeling door middel supervisoren die verbonden zijn aan ons instituut van het bieden van ondersteuning. In 2006 om de kwaliteit van supervisie te bewaken en hielden we een uitvoerig kwalitatief vooronder- zonodig te verbeteren. We organiseerden twee- zoek naar hoe aios de docenteigenschappen die maal een workshop voor alle supervisoren, ze nodig hebben in de huisartsopleiding waarin ze ervaringen uitwisselden en belangrijke beschrijven en hoe docenten in de huisartsop- inhoudelijke thema s bespraken. leiding zichzelf beschrijven. In 2007 werd een 18 19
Afdeling Huisartsgeneeskunde Erasmus MC Postbus 2040 3000 CA Rotterdam tel.: 010 703 0 004 fax: 010 704 4 766 e-mail: huisartsopleiding@erasmusmc.nl www.erasmusmc.nl/huisartsgeneeskunde Samenstelling: Thérèse Brans Vormgeving: Jules van der Vuurst de Vries Foto s: Jan van Rietschoten en medewerkers huisartsopleiding Druk: B&T Ontwerp en advies