STAP VAN JE SCHOOLWERKING NAAR HET DECREET LEERLINGENBEGELEIDING EN TERUG Greet Vanhove, dienst Lerenden DOELEN EN VERLOOP Decreet leerlingenbegeleiding in notendop 4 begeleidingsdomeinen inhoudelijk concretiseren Huidige schoolwerking spiegelen aan decreet Uitwisseling schooleigen initiatieven en aanpak Leerlingenbegeleiding dankzij ZiLL? 1. SITUERING: WAAROM? Wegwerken knelpunten rond leerlingenbegeleiding: Naar duidelijke rol- en taakverdeling school-clb-pbd Naar eenduidige invulling van 4 begeleidingsdomeinen Organisatorisch bv. nood aan meer gelijk gerichtheid, samenwerking bij CLB, meer bereikbaarheid CLB, Toenemende werkdruk CLB verminderen Greet Vanhove Dienst Lerenden 1
SITUERING: WAAR VINDEN? Decreet leerlingenbegeleiding opgenomen in: in decreet basisonderwijs: ART 47bis tot ART 47quinquies maar ook decreet basisonderwijs: ART 3 27 definitie ART 37 2 12 en 3 17 schoolreglement ART 62 10 erkenningsvoorwaarde SITUERING: VOOR WIE? CLB Gewoon basisonderwijs Gewoon secundair onderwijs (+ DBSO) Buitengewoon onderwijs PBD 2. DEFINITIES Kwaliteitsvolle leerlingenbegeleiding: bevordert totale ontwikkeling van alle leerlingen, verhoogt hun welbevinden, voorkomt vroegtijdig schoolverlaten creëert meer gelijke onderwijskansen. Draagt zo bij tot het functioneren van de leerling in de schoolse én maatschappelijke context. Greet Vanhove Dienst Lerenden 2
DEFINITIES Leerlingenbegeleiding is een geheel van preventieve en begeleidende maatregelen. Leerlingenbegeleiding situeert zich op vier domeinen: de onderwijsloopbaan, leren en studeren, psychisch en sociaal functioneren en preventieve gezondheidszorg. De maatregelen vertrekken steeds vanuit een geïntegreerde en holistische benadering voor de vier begeleidingsdomeinen en dit vanuit een continuüm van zorg. 2.VAN DEFINITIES NAAR PRAKTIJK BEGELEIDINGSDOMEINEN? BRAINSTORM In groep: Lees de omschrijving van 1 domein Noteer individueel op 1 post-it (zelfde kleur): Waaraan denk ik bij dit domein? Wie doet wat in onze school? Pak zo beurtelings de 4 domeinen aan Bespreek in groep Gelijkenissen / verschillen / aanvullingen / inspirerend voor onze school /? Greet Vanhove Dienst Lerenden 3
INSPIRATIEVUURWERK Plak je post-its per begeleidingsdomein Wandel rond en lees Wat was je vergeten en doe je ook? Noteer 3 acties die je inspireren Binnen 4 begeleidingsdomeinen werkt de school een basisaanbod uit voor alle leerlingen en biedt ze zorg voor de leerlingen voor wie dat niet volstaat. 3. ACTOREN: SCHOOL-PBD-CLB 3. ACTOREN: SCHOOL-PBD-CLB School: - = 1ste actor én eindverantwoordelijke binnen leerlingenbegeleiding - Neemt schoolinterne leerlingenbegeleiding op - Werkt geïntegreerd beleid uit - Verantwoordelijkheid van het volledige schoolteam - Wordt ondersteund door externe instanties zoals PBD en CLB Greet Vanhove Dienst Lerenden 4
3. ACTOREN: SCHOOL-PBD-CLB PBD: - Begeleidt bij uitwerken, implementeren en evalueren van beleid op leerlingenbegeleiding - Vertrekt vanuit noden school - Biedt vormingen aan of voorziet aanbod op maat (makelaarsfunctie) - Schoolondersteuning CLB: - Brede basiszorg: kernactiviteit signaalfunctie - Verhoogde zorg: kernactiviteit consultatieve leerlingenbegeleiding - Uitbreiding van zorg: bespreken van hulpvraag met school en leerling en handelingsgericht bepalen welke kernactiviteit het zal inzetten om de hulpvraag te beantwoorden - Draaischijffunctie 4. SCHOOLREGLEMENT BAO Art. 37 decreet basisonderwijs: - de contactgegevens van het CLB waarmee de school samenwerkt, en de concrete afspraken over de dienstverlening tussen de school en het CLB; - een korte beschrijving van het beleid op leerlingenbegeleiding, waarmee de school haar visie en werking in verband met leerlingenbegeleiding verduidelijkt. MODEL SCHOOLREGLEMENT 3.3 Met externen Centrum voor Leerlingbegeleiding (CLB) Onze school werkt samen met het CLB : Adres: Contactpersoon CLB: Arts CLB: Voor je rechten en plichten bij het CLB bekijk de infobrochure onderwijsregelgeving punt 2. Je bent verplicht om mee te werken aan medische onderzoeken en bij problematische afwezigheden van het kind (zie ook engagementsverklaring). Je kan rechtstreeks beroep doen op het CLB. Het CLB werkt gratis en discreet. 16 Leerlingenbegeleiding Greet Vanhove Dienst Lerenden 5
WAT EN HOE IN JE SCHOOLREGLEMENT? In groep: Neem je schoolreglement Lees aan elkaar voor Bespreek: Wat moet wel/niet op papier staan? Het beste idee > noteer op A3 Plenair delen 5. SCHOOLWERKPLAN BAO Art. 47 ter decreet basisonderwijs: De school ontwikkelt een beleid op leerlingenbegeleiding dat is afgestemd op het pedagogisch project, de noden van de leerlingenpopulatie en de context waarin de school zich bevindt. Het zorg- en GOK-beleid, zoals omschreven in het schoolwerkplan, wordt erin geïntegreerd. WAT STAAT (AL) IN JE SWP? ART. 47. 1. Ieder schoolbestuur maakt een schoolwerkplan bevat: 4 de voorzieningen in het gewoon onderwijs voor leerlingen met een handicap of die leerbedreigd zijn, inclusief de samenwerkingsvormen met andere scholen van gewoon en/of buitengewoon onderwijs; 5 de wijze waarop de school via haar zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid werkt aan de optimale leer- en ontwikkelingskansen van al haar leerlingen. Greet Vanhove Dienst Lerenden 6
SCHOOLWERKPLAN: GOK-EN ZORGBELEID Hoe kan je dit aantonen? Belang leerling centraal Komt participatief tot stand Gedragen door hele schoolteam Doelgericht, systematisch, planmatig, transparant Discreet uitgevoerd Verduidelijking wie welke taak opneemt = principes decreet SCHOOLWERKPLAN: GOK-EN ZORGBELEID Hoe kan je dit aantonen? In welke mate zijn de vier begeleidingsdomeinen uitgewerkt (bv. Wat doet onze school rond onderwijsloopbaanbegeleiding, rond leren en studeren?) Hebben wij een basisaanbod voor alle leerlingen en bieden wij zorg voor leerlingen voor wie dat niet volstaat? GEZONDHEIDSBELEID Wat staat waar (op papier)? Wie doet wat? Schoolafspraken? In schoolreglement op andere plaatsen? 3 dimensies: fysiek, psychisch, relationeel Inspiratie: https://www.gezondleven.be/sectoren/gezondeschool https://logogezondplus.be/projecten2/op-school/all Greet Vanhove Dienst Lerenden 7
6. ERKENNINGSVOORWAARDE ART.62 10 1. Voeren van beleid op leerlingenbegeleiding 2. Maken van samenwerkingsafspraken met CLB ART 47ter: School = verantwoordelijk voor ontwikkeling, implementatie en evaluatie; ook ondersteuning en professionalisering personeelsleden maar ook uitbouwen van een gezondheidsbeleid 24 Greet Vanhove Dienst Lerenden 8
REFERENTIEKADER ONDERWIJSKWALITEIT (R)OK) de school begeleidt de lerenden: Het schoolteam geeft de begeleiding vorm vanuit een gedragen visie en systematiek en volgt de effecten van de begeleiding op. Het schoolteam biedt begeleiding zowel op het vlak van leren en studeren, onderwijsloopbaan, psychisch en sociaal functioneren en preventieve gezondheidszorg. Het schoolteam biedt elke lerende een passende begeleiding met het oog op gelijke onderwijskansen. Het schoolteam geeft de begeleiding vorm samen met de lerende, de ouders/thuisomgeving en andere relevante partners. 27 Greet Vanhove Dienst Lerenden 9
7. HOE REALISEREN DANKZIJ ZILL? HOE REALISEREN DANKZIJ ZILL? Het leerplan appelleert deze begeleidingsdomeinen: Via het uitwerken van didactische en pedagogische onderwijsarrangementen Werken aan de vier begeleidingsdomeinen Elke leraar verantwoordelijkheid voor leerlingenbegeleiding HOE REALISEREN DANKZIJ ZILL? Per groep: Kies 1 van de 4 begeleidingsdomeinen Onderwijsloopbaanbegeleiding Leren en studeren Psychisch en sociaal functioneren Preventieve gezondheidszorg Hoe vanuit ZiLL aan leerlingenbegeleiding werken voor dit begeleidingsdomein? In ZiLL vinden we dit o.a. ZiLL-selector (of ZiLL-klapper): noteer je trefwoorden Maak een fiche voor elk begeleidingsdomein Greet Vanhove Dienst Lerenden 10
8. SAMENWERKINGSAFSPRAKEN SCHOOL-CLB Vanaf 2020: - Niet meer verplicht: beleidscontracten bepaalde duur - Verplicht: afspraken schoolspecifieke samenwerking - School neemt hiertoe initiatief! - Samenwerking school en CLB voor onbepaalde duur; ieder schooljaar opzegbaar start begin schooljaar evalueren en bijsturen - Bemiddelingscommissie bij onenigheid SAMENWERKINGSAFSPRAKEN SCHOOL-CLB Overgangssituatie: Huidige periode beleidscontracten en bijzondere bepalingen loopt tot 1 september 2020 Overgangssituatie: minimaal aanpassen aan huidig model beleidscontract (nieuwsbrief 123 van 31.05.18) 9. ONDERZOEK ONDERWIJSINSPECTIE Juni 2017: 27 scholen bao en 28 scholen so 1ste graad Resultaten: - Kleuteronderwijs scoort beter dan lager onderwijs - Lager onderwijs scoort beter dan secundair onderwijs zie nieuwsbrief 116 van 23.03.18 Greet Vanhove Dienst Lerenden 11
10. KATHOLIEK ONDERWIJS VLAANDEREN Mededeling: Toelichting bij het decreet betreffende de leerlingenbegeleiding in het basisonderwijs, het secundair onderwijs en de centra voor leerlingenbegeleiding www.katholiekonderwijs.vlaanderen (thema s A-Z: GOK, zorgbeleid) Vademecum zorgbreed en kansenrijk onderwijs nieuwe versie voor basisonderwijs (én versie voor secundair) conform decreet leerlingenbegeleiding AAN DE SLAG MET JE SCHOOLTEAM Leerlingenbegeleiding dus niet nieuw Schoolreglement ok? Schoolwerkplan: GOK- en zorgbeleid ok? Waar in leerplan ZiLL? Greet Vanhove Dienst Lerenden 12