Peillaboratoria Streptococcus pyogenes Doelstellingen en beschrijving van het surveillancenetwerk 1. Doelstellingen schatting trend van infecties met S. pyogenes (1994-24), schatting incidentie op nationaal en arrondissementsniveau, voorstelling van de voornaamste epidemiologische kenmerken van de patiënten. 2. Casusdefinitie alleen isolaties uit bloed, C.S.V., ooretter of pleuraal, peritoneaal, pericardiaal of gewrichtsvocht. 3. Representativiteit in 24 registratie van ten minste 1 infectie door 77 laboratoria, hetzij 68% van alle peillaboratoria; 12/77 waren privé-laboratoria en 65/77 waren ziekenhuislaboratoria, verspreiding van de 77 laboratoria over 29/43 arrondissementen : 42 in Vlaanderen, 26 in Wallonië en 9 in Brussel (tabel 1). Tabel 1 : S. pyogenes : verspreiding van de laboratoria per arrondissement (N, %; 1998-24) 1998 1999 2 21 22 23 24 1998 1999 2 21 22 23 24 Arrond. N % N % N % N % N % N % N % Arrond. N % N % N % N % N % N % N % Antwerpen 6 5 5 42 6 55 7 64 7 58 8 8 7 7 Brussel 8 53 9 69 9 69 6 38 8 57 8 53 9 64 Mechelen 4 67 3 5 3 5 5 83 3 5 3 43 4 57 Nivelles 1 5 1 5 1 5 2 1 1 5 1 5 1 5 Turnhout 1 17 3 5 3 5 3 5 2 4 4 8 3 6 Ath 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Halle-Vilv. 1 5 -- -- Charleroi 3 6 2 4 3 6 2 4 3 75 3 75 3 75 Leuven 3 6 3 6 2 4 2 4 2 4 4 8 4 8 Mons 2 67 1 33 1 33 1 33 2 67 3 1 3 1 Brugge 4 1 4 1 4 1 3 75 3 75 3 75 2 5 Mouscron 1 5 1 5 1 5 1 5 1 5 2 1 Diksmuide -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Soignies 3 75 3 75 3 75 2 67 3 75 2 5 3 75 Ieper 1 33 1 33 1 33 1 1 1 1 1 1 Thuin 3 75 3 75 3 75 3 75 2 5 1 2 5 Kortrijk 4 67 3 6 3 6 2 4 1 4 1 Tournai 1 33 2 1 1 5 1 5 1 5 2 1 Oostende 1 33 1 33 1 33 1 1 Huy 1 1 1 1 1 1 1 1 Roeselare 2 67 1 5 1 5 2 1 3 1 3 1 2 67 Liège 4 67 1 2 4 8 3 6 3 6 2 5 2 5 Tielt 1 1 1 1 1 1 Verviers 1 2 5 1 2 5 2 5 3 75 Veurne -- -- -- -- -- -- Waremme -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Aalst 1 1 1 2 5 1 33 Arlon 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Denderm. 2 1 2 1 2 1 1 5 2 1 Bastogne -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Eeklo 1 1 1 1 Marche-en-F -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Gent 4 67 6 86 6 86 6 86 5 83 4 8 4 8 Neufchâteau 1 1 1 1 1 1 1 1 Oudenaarde -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Virton -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- St.-Niklaas 1 33 1 33 1 33 2 67 1 33 2 67 2 67 Dinant 1 5 1 5 1 5 2 1 Hasselt 2 29 2 33 3 5 2 33 3 6 1 2 4 8 Namur 2 67 2 67 2 67 1 33 2 5 3 1 2 67 Maaseik 2 1 1 5 1 5 1 5 2 1 1 5 2 1 Philippeville -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Tongeren -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- Wallonie 24 57 19 46 63 2 51 23 58 22 58 26 68 Vlaanderen 38 5 38 51 39 53 38 53 37 55 35 56 42 69 België 7 53 66 51 73 57 64 5 68 56 65 56 77 68 N : aantal peillaboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden % : (aantal peillaboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden/ totaal aantal peillaboratoria) x 1 IPH - Epidemiologie 4. Evolutie van het aantal deelnemers in vergelijking met de drie voorgaande jaren, toename van het aantal laboratoria die ten minste 1 infectie registreerden : deze toename werd vastgesteld in zowel Vlaanderen (23 : N=35, 24 : N=42) als Wallonië (23 : N=22, 24 : N=26) (tabel 2). Tabel 2 : S. pyogenes : evolutie van het aantal deelnemers (1994-24) Jaar Laboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden Jaar Laboratoria die ten minste 1 geval diagnosticeerden N % N % 1994 62 44, 2 73 57,5 1995 57 42,2 21 64 5,4 1996 7 5, 22 68 56,2 1997 66 49,3 23 65 56, 1998 7 52,6 24 77 68,1 1999 66 51,2 Streptococcus pyogenes 1
Streptococcus pyogenes Peillaboratoria Voornaamste epidemiologische kenmerken 1. Incidentie en registratiefrequentie in 24 incidentie van 4,5/1 5 inwoners op nationaal niveau in 24, van de 473 gediagnosticeerde gevallen waren er 66 (14%) door privé-laboratoria gediagnosticeerd, de rest was door ziekenhuislaboratoria gediagnosticeerd, van de 84 gevallen gediagnosticeerd in Brussel waren er 14 in Sint-Jans-Molenbeek, 13 in Schaarbeek en 1 in Anderlecht gelokaliseerd (figuur 1). Figuur 1 : S. pyogenes : incidentie per arrondissement (N/1 5 inw., 24) AL: Aalst AR: Arlon AT : Ath AW : Antwerpen B: Brussel BG: Brugge BS: Bastogne CR: Charleroi DK: Diksmuide DM: Dendermonde DN: Dinant EK: Eeklo GT: Gent HS: Hasselt HV: Halle-Vilvoorde HY: Huy IP: Ieper KR: Kortrijk LG: Liège LV: Leuven MC: Mouscron MH: Mechelen MN: Mons MR: Marche-en-Fam. MS: Maaseik NC: Neufchâteau NM: Namur NV: Nivelles OD: Oudenaarde OS: Oostende PV: Philippeville RS: Roeselare SG: Soignies SN: St.-Niklaas TG: Tongeren TH: Turnhout TL: Tielt TN: Thuin TR: Tournai VR: Veurne VT : Virton VV: Verviers WR: Waremme VR DK IP OS incidentie/1. inwoners [, - 11,89], MC >, - 3, > 3, - 6, > 6, RS BG TL KR TR EK GT OD AT MN AL 66,99 DM SG SN HV TN B CR AW MH NV PV LV NM TH DN HS WR HY NC MS TG LG MR VT BS AR TG VV 2 Streptoccus pyogenes
Peillaboratoria Streptococcus pyogenes 2. Evolutie van de incidentie en registratiefrequentie in vergelijking met voorgaande jaren, stijging van de incidentie in zowel Vlaanderen, Wallonië als Brussel (tabel 3). Tabel 3 : S. pyogenes : evolutie van de incidentie per arrondissement (N/1 5 inw., 1994-24) Arrondissement Brussel 1994 1,3 1995 2, 1996 3,5 1997 1,7 1998 4,5 1999 5,2 2 6,4 21 6,4 22 7,4 23 7,3 24 8,4 N totaal 12 19 33 16 43 5 61 61 72 72 84 Antwerpen 1,3 1,6 2,1 1,6 2, 2,5 3,3 3,5 3,2 2,9 4,7 Mechelen,3 1,3,7 2,7 2,3 1,6 2,6 4,3 2,6 1, 3,5 Turnhout,5 1, 1,,5,8 2,2 2,2 2,5 1,2 2,4 3,1 Halle-Vilvoorde 2, 2,6 3,3 2,5 2,5,9 5,4 2,3 2,7 2,1 1,8 Leuven 2,7 1,8 1,1 1,3 2,9 2,2 5,9 2,6 2,4 1,5 6,5 Brugge 3,7 2,2 4,1 3,4 4,1 2,6 5,9 4,4 2,6 4, 3,3 Diksmuide 2,1,,,,,, 6,3 2,1 12,5 8,3 Ieper,, 1, 1, 1, 1, 1,9 1, 1,9 1,9 6,7 Kortrijk,7 3,2 2,5 2,2 5,7 3,2 3,6 2,5,4 2,9 4, Oostende,7 2,1 3,5 1,4,7 2,1 3,5,7,7,7 1,4 Roeselare 4,3,7 2,9 5, 2,9 2,1 4,3 5,7 3,5 3,5 5,7 Tielt 2,3 4,6 6,9,, 2,3, 4,5 2,3 1,1 3,4 Veurne,, 1,8,,,,,,, 1,7 Aalst,8,8,8,8,8,8 1,5 1,5,8 1,1,8 Dendermonde 1,6 3,8 3,8 2,7 1,6 1,6 3,2 2,7,5, 1,6 Eeklo,, 3,8 1,3 1,3 1,3 1,3 1,3, 1,3 1,3 Gent 3,3 3,7 3,1 4,9 3,9 3,2 3,6 2, 2,6 2,8 6,6 Oudenaarde 1,8,,,,9 2,6, 2,6, 1,7 2,6 St.-Niklaas,9 1,4 1,8,9,9,9 1,8 4,5 1,3 2,2 3,5 Hasselt,5 1,3 2,1 1,9 1,1, 1,6 1,,8,5 1,5 Maaseik 1,9 3,3 6,6 4,2 4,7 3,7 3,2 2,3 3,6 2,2 2,7 Tongeren 1,1,,5,,5,5,5,5,5,,5 Vlaanderen 1,6 1,9 2,3 2, 2,2 1,9 3,2 2,7 2, 2,1 3,6 N totaal 93 11 138 12 132 113 191 16 119 1 216 Nivelles 2,7 3,3 3,5 2,1 3,2 1,4 4, 3,1 5,1 6,1 6,7 Ath 2,6, 3,8, 1,3 2,5 5,1, 5, 2,5 5, Charleroi 1,6 4,4 7,5 13,6 12,2 11,6 11,6 12,4 8,8 1,5 11,9 Mons, 1,2 3,2 3,2 2, 2,8 2,,4 3,2 1,2 3,6 Mouscron 4,2, 5,7, 9,9 12,8 1, 5,7 2,9, 7,2 Soignies 1,8 1,2 2,9 2,3 2,3 12,2 6,9 3,5 6,3 4, 3,4 Thuin 2,8 2,8,7 2,1 3,4 8,2 1,3 6,9 4,1 2,7 6,2 Tournai,7,7,, 1,4,,7,,7 1,4 3,5 Huy, 1,, 1, 1,,, 1,, 1, 2,9 Liège,,3,2 1,5,9,7,7 1,7 1,2,5 2,7 Verviers 1,5 1,5,8 1,1,4,4 1,1 1,5,4 1,5 3,3 Waremme,, 1,5 1,5 1,5 1,5 2,9 1,5,, 1,4 Arlon 8, 7,9 2, 9,8 9,8 3,9 7,7 15,4 7,6 7,5, Bastogne,,,, 2,5, 2,5 2,5 2,4 4,8 2,4 Marche-en-Famenne, 2,1,,, 4,, 4,,,, Neufchâteau,,,, 1,8,,, 1,8 1,8 1,8 Virton,, 2,1, 4,2,, 6,2 6,1 8,1 2, Dinant,,, 2,, 3, 1, 1, 1,, 1, Namur 1,5, 5, 1,8 2,9 2,9 1,4 1,8 1,8 5,9 5,2 Philippeville 1,7 3,3 1,7 4,9 3,3, 1,6 3,3 4,8, 4,8 Wallonie 1,3 1,7 2,6 3,3 3,4 3,8 3,8 3,7 3,4 3,6 4,8 N totaal 42 55 86 19 114 126 127 122 113 12 163 Onbekend N totaal 27 13 12 7 1 8 9 12 5 7 1 België 1,7 1,9 2,7 2,5 2,9 2,9 3,8 3,5 3, 3,1 4,5 N totaal 174 197 269 2 299 297 388 355 39 324 473 IPH-Epidemiologie 1 van de arrondissementen met een incidentie > gemiddelde + 2 S.A.) voor het beschouwde jaar 1 van de arrondissementen met een incidentie > gemiddelde + 1 S.A.) voor het beschouwde jaar Streptococcus pyogenes 3
Streptococcus pyogenes Peillaboratoria opmerkelijk is de toename van het aantal gediagnosticeerde gevallen, in vergelijking met het gemiddelde van voorgaande jaren, in de meeste arrondissementen (figuur 2). Figuur 2 : S. pyogenes : evolutie van de registratiefrequentie per arrondissement (N 24, M 1994-23) 1 75 N 24 = 463 M (1994-23) = 275 5 Aw Mh Th HV Lv Bg Dk Ip Kr Os Rs Tl Vr Al Dm Ek Gt Od SN Hs Ms Tg B Nv At Cr Mn Mc Sg Tn Tr Hy Lg Vv Wr Ar Bs Mr Nc Vt Dn Nm Pv 473 gediagnosticeerde gevallen en dus een toename in vergelijking met 22 en 23 (tabel 4). Tabel 4 : S. pyogenes : evolutie van de registratiefrequentie (1994-24) Jaar Aantal Gemiddeld aantal Jaar Aantal Gemiddeld aantal gevallen gevallen/lab/jaar gevallen gevallen/lab/jaar 1994 174 1,2 2 388 3,1 1995 197 1,5 21 355 2,8 1996 269 1,9 22 39 2,6 1997 2 1,9 23 324 2,8 1998 299 2,2 24 473 4,2 1999 297 2,3 4 Streptoccus pyogenes
Peillaboratoria Streptococcus pyogenes 3. Verdeling volgens geslacht en leeftijd 48% van de isolaties werd uitgevoerd bij personen van het mannelijke geslacht (geslachtsverhouding M/V:,9/1), 44% van de isolaties werd uitgevoerd bij kinderen tussen 1 en 4 jaar en 17% (N=78) bij jongeren tussen 5 en 14 jaar (figuur 3, tabel 5). Figuur 3 : S. pyogenes : leeftijdsverdeling (N; 24) N 75 5 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 leeftijd (jaar) Tabel 5 : S. pyogenes : verdeling volgens geslacht en leeftijdsgroep (N, %; 24) Leeftijdsgroep Mannen Vrouwen Totaal (jaar) N % N % N % < 1 11 4,9 2 8,2 31 6,6 1-4 18 48,2 1 41, 28 44,4 5-14 38 17, 4 16,4 78 16,7 15-24 3 1,3 4 1,6 7 1,5-44 17 7,6 21 8,6 38 8,1 45-64 21 9,4 23 9,4 44 9,4 > 65 26 11,6 36 14,8 62 13,2 Totaal 224 1, 244 1, 468 1, 4. Oorsprong van de stalen 9% van de stalen werd genomen uit middenooretter van kinderen < 5 jaar, meer dan 5% van de stalen werd genomen uit bloed bij personen 5 jaar, dit percentage ligt dus een beetje hoger dan voorheen (tabel 6). Tabel 6 : S. pyogenes : evolutie van de verdeling van de isolaties volgens de oorsprong van de stalen (%; 1994-24) Oorsprong van de 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 afgenomen stalen <5j. >5j. <5j. >5j. <5j. >5j. <5j. >5j. <5j. >5j. <5j. >5j. <5j. >5j. <5j. >5j. <5j. >5j. <5j. >5j. <5j. >5j. Bloed 9,6 45,2 4,4 5, 4,5 5,7 6,3 5, 8,7 37,7 9, 37,8 6, 42, 12,4 41,8 5,4 53,8 7,2 6,4 7,4 52,8 Ooretter 9,4 53,4 95,6 5, 94,8 44, 93,7 45,5 88,8 57, 89,7 57, 92, 53, 87,6 54,8 94,6 44,8 91,7 37,5 89,8 42,8 Peritoneaal vocht - - - - - - - - - 1,5-1,5 - - - - - - -,7-1,3 Pleuraal vocht - - - - -,7 - -,6,7,6-1, 1, -,6 - -,6-2, 1,3 Gewrichtsvocht - 1,4 - -,7 4,5-4,5 1,2 3,7,6 3,7-3, - 1,1 -,7 1,4-1,8 C.S.V. - - - - - - - -,6 - - - 1, 1, - 1,7 -,7,6 -,8 - Totaal (N) 94 73 9 9 134 134 111 132 161 135 156 135 21 178 177 177 163 142 18 144 244 229 Streptococcus pyogenes 5
Streptococcus pyogenes Peillaboratoria 5. Seizoensevolutie isolaties van S. pyogenes worden het hele jaar door waargenomen maar minder in de lente (figuren 4 en 5). Figuur 4 : S. pyogenes : evolutie van het aantal diagnoses per week (24) N / week 2 15 1 5 J F M A M J J A S O N D Figuur 5 : S. pyogenes : evolutie van het aantal diagnoses per 4 weken (1994-24) N / 4 weken 75 5 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 Besluit In vergelijking met voorgaande jaren is de incidentie van infecties met S. pyogenes (24 : 4,5/1 5 inwoners) gestegen. Deze toename is in alle gewesten van het land vastgesteld. Het aantal gediagnosticeerde gevallen bij kinderen van 5 tot 14 jaar is nagenoeg verdubbeld in vergelijking met 23 (23 : N=43, 24 : N=78). Een beetje minder dan de helft van de gevallen is gediagnosticeerd bij kinderen van 1 tot 4 jaar. 6 Streptoccus pyogenes