BEST MOBIEL De Bestse Mobiliteitsaanpak Het Uitvoeringsprogramma 2018-2019 Pagina 1 van 18
Opsteldatum : Vastgesteld door het college op 20-03-2018 Registratienr. : Afdeling : Afdeling Regie en Ontwikkeling Vakgroep : Ruimtelijke inrichting Auteur : Sandra Brouwers Pagina 2 van 18
Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 Kaders 4 Proces 4 Leeswijzer 4 2. De Bestse aanpak 5 2.1 De Bestse ambities 5 2.2 Best slim aanpakken 5 3. Opzet Uitvoeringsprogramma 7 3.1 Insteek 7 3.2 Participatie 7 3.3 Going concern 7 3.4 Bereikbaarheidsagenda 7 3.5 Beïnvloeding 9 4. Programma per tijdsperiode 10 4.1 Tijdsperiode 2018-2019 10 4.2 Tijdsperiode 2020-2022 14 4.3 Doorkijk na 2023 15 5. Ambitie en middelen 16 5.1 Ambitie 16 5.2 Financiële middelen 16 5.4 Kaderbrief 17 Bijlage 18 Overzicht voorgenomen projecten en werkzaamheden Pagina 3 van 18
1. Inleiding Voor u ligt het Uitvoeringsprogramma 2018 2019 van Best Mobiel de Bestse mobiliteitsaanpak. Met dit Uitvoeringsprogramma geeft de gemeente Best aan waar zij zich de komende periode op het gebied van mobiliteit voor inzet. Dit Uitvoeringsprogramma is concreet voor de jaren 2018 en 2019. Hoe verder in de tijd, hoe flexibeler het programma wordt. Kaders Best Mobiel de Bestse mobiliteitsaanpak bevat kaders voor de verdere ontwikkeling van de mobiliteit in Best. Deze aanpak is door de gemeenteraad vastgesteld op 4 december 2017. In hoofdstuk 2 wordt kort omschreven wat de Bestse mobiliteitsaanpak op hoofdlijn inhoudt. Hiermee wordt aangehaakt op de regionale Bereikbaarheidsagenda Brainport Duurzaam Slim Verbonden. Proces Omdat ontwikkelingen op het gebied van mobiliteit snel gaan, is het onmogelijk om te voorspellen wat er op ons afkomt. Om snel en goed te sturen, kiezen we voor een Uitvoeringsprogramma dat elke 2 jaar geactualiseerd wordt. In 2019 wordt het volgende Uitvoeringsprogramma 2020 2021 opgesteld. Op deze manier wordt er handen en voeten gegeven aan het adaptieve karakter van de Bestse mobiliteitsaanpak. Leeswijzer We starten met een beknopte uitleg van Best Mobiel. Vervolgens zetten we de opzet van het Uitvoeringsprogramma 2018-2019 uiteen. In hoofdstuk 4 beschrijven we per tijdsperiode wat we gaan doen. Het afsluitende hoofdstuk gaat in op de Bestse ambities in relatie tot beschikbare of (bij de Kaderbrief) te vragen middelen. Pagina 4 van 18
2. De Bestse aanpak 2.1 De Bestse ambities Het hoofddoel van de Bestse mobiliteitsaanpak is: Versterk het duurzaam economisch en sociaal functioneren van Best en omgeving. Dit hoofddoel is uitgewerkt in drie ambities. Deze ambities geven samen antwoord op de vraag wat willen we bereiken : 1. Versterk de bereikbaarheid van economische locaties en (woon)voorzieningen; 2. Vergroot de bijdrage aan de kwaliteit van de leefomgeving voor nu en in de toekomst; 3. Lever een bijdrage aan een toegankelijke omgeving voor iedereen. Deze drie ambities zijn uitgewerkt in speerpunten. Een schematisch overzicht van de mobiliteitsaanpak staat op de volgende pagina. 2.2 Best slim aanpakken Om de ambities te verwezenlijken is het belangrijk dat we slim durven denken. Een slimme mobiliteitsaanpak heeft enkele randvoorwaarden. Deze zijn verwerkt in de pijl in het schema op pagina 6: Slim mobiliteitsbeleid heeft een adaptieve aanpak nodig De technologie ontwikkelt zich snel en onvoorspelbaar. Diverse ontwikkelingen hebben aangetoond grote veranderingen te weeg te brengen. Adaptief beleid maakt ons flexibel en is daarom noodzaak. Adaptief beleid vraagt meer om een aanpak dan om louter een beleidsplan of visie. Slim mobiliteitsbeleid vraagt om ruimte voor externe initiatieven en experimenten Doordat de ontwikkelingen steeds minder voorspelbaar zijn, is het ook moeilijker om de mogelijkheden en effectiviteit van (infrastructurele) maatregelen in te schatten. Dit zorgt er voor dat we meer open moeten staan voor het simpelweg uit proberen en experimenteren. Een weg die we vanuit Samen op ons Best eerder al zijn ingegaan. Het is belangrijk dat zowel de Bestse samenleving als de politiek bereid zijn om experimenten aan te durven. Ook als er weerstand is. We moeten ons bewust zijn van deze weerstand, maar dat mag niet de reden zijn om een experiment niet aan te gaan. Deze experimenten hebben de ruimte nodig om tot bloei te komen. De tijd die dit vergt is een belangrijk aspect, dat nodig is om de juiste conclusies te kunnen trekken. Zo worden op regionaal niveau met behulp van de landingsplaats Brainport Smart Mobility (BSM) initiatieven opgepakt. De landingsplaats is een eenduidige ingang c.q. plek waar initiatiefnemers en gebruikers van slimme mobiliteitsoplossingen samenkomen. Het streven is deze op termijn ook in Best tot uitvoer te brengen. Dit geldt ook voor de regionale werkgeversaanpak. Best toont lef en durft het aan een proeftuin te zijn. Slim mobiliteitsbeleid vraagt om een brede aanpak Mobiliteit is meer dan infrastructuur. Een brede aanpak richt zich ook op maatregelen die focussen op samenwerking, gedrag en technologie. Randvoorwaarde bij samenwerken is het denken zonder gemeentegrenzen. Bij nieuwe projecten is het belangrijk niet alleen naar de belangen voor Best te kijken. Uitgangspunt is om te handelen vanuit de gedachte dat de regio één gemeente is. Dus zonder gemeentegrenzen. Pagina 5 van 18
Pagina 6 van 18
3. Opzet Uitvoeringsprogramma 3.1 Insteek Dit is het eerste Uitvoeringsprogramma na vaststelling van Best Mobiel op 4 december 2017. Om het adaptieve karakter vorm te geven, wordt er elke twee jaar een Uitvoeringsprogramma vastgesteld. In elk Uitvoeringsprogramma wordt concreet weergegeven wat er de eerste twee jaar op het programma staat. Daarnaast wordt er inzicht op hoofdlijnen gegeven voor de drie jaar daarna. Concreet voor dit Uitvoeringsprogramma betekent dit dat er voor de jaren 2018 2019 een duidelijke opgave ligt. Voor de jaren 2020 2021 2022 wordt er op hoofdlijn inzicht gegeven. Vanaf 2023 wordt er een grof doorzicht gegeven. 3.2 Participatie Om te komen tot een gedragen Uitvoeringsprogramma heeft een participatiebijeenkomst plaatsgevonden vanuit de visie Best Mobiel. De resultaten daarvan zijn afgewogen en vertaald naar dit Uitvoeringsprogramma. Tijdens de bijeenkomst zijn door de aanwezigen diverse aandachtspunten en knelpunten benoemd. Genoemde knelpunten zijn met name gericht op fietsers en voetgangers: o.a. de oversteken op de Eindhovenseweg-Zuid Materiaalweg (de verbinding naar McDonalds) en Eindhovenseweg-Zuid NCB-weg (verbinding tussen bushalte Kanaaldijk en Decathlon/Karwei). Beide oversteken zijn onder de maat voor fietsers en voetgangers. Maar ook is er een oproep om de inrichting in het centrum af te maken met als doel voetgangers een bredere ruimte te geven om zich te verplaatsen. De algemene oproep uit de participatiebijeenkomst is dat het goed is om fietsers prioriteit te geven, maar geef deze prioriteit ook aan voetgangers. De participanten roepen de gemeente Best op om daadkracht te tonen en deze prioritering in de uitvoering ook terug te laten komen. 3.3 Going concern De maatregelen die onder going concern vallen lopen in principe langer door dan de duur van het Uitvoeringsprogramma 2018-2019. Het zijn reguliere werkzaamheden. Op hoofdlijn zijn dit twee typen maatregelen. Het eerste type maatregelen zijn de maatregelen waar binnen het reguliere werk rekening mee gehouden moet worden. Voorbeelden hiervan zijn dat bij de (her)inrichting van wegen deze ingericht worden conform de norm Duurzaam Veilig. Hierbij wordt dan rekening gehouden met het fietsroutenetwerk, het netwerk voor hulpverleningsroutes en de toegankelijkheidseisen. Het tweede type maatregelen zijn werkzaamheden die met regelmaat, bijvoorbeeld jaarlijks, terugkomen. Hieronder worden bijvoorbeeld mensgerichte verkeerseducatiemaatregelen en onderhoudsreconstructies van wegen verstaan. 3.4 Bereikbaarheidsagenda Regionaal zet de gemeente Best samen met de andere gemeenten uit het gebied van de Metropool Regio Eindhoven in op de uitvoering van de Bereikbaarheidsagenda Brainport Duurzaam Slim Verbonden. De Bereikbaarheidsagenda gaat specifiek in op een adaptief maatregelenpakket voor de 13 meest belangrijke mobiliteitsrelaties in de dagelijkse verplaatsingen binnen de regio (daily urban system). Voor Best zijn dit de relaties: Eindhoven Best Boxtel s-hertogenbosch; Eindhoven Oirschot Tilburg. In afbeelding 1 en 2 zijn de maatregelen voor de mobiliteitsrelaties zoals opgenomen in de Bereikbaarheidsagenda opgenomen. Pagina 7 van 18
Afbeelding 1: maatregelpakket Eindhoven Best Boxtel s-hertogenbosch Afbeelding 2: maatregelpakket Eindhoven Oirschot - Tilburg Pagina 8 van 18
In de periode tot 2030 neemt het verwezenlijken van de regionale Bereikbaarheidsagenda een groot deel van de ambtelijke en financiële capaciteit van de Bestse mobiliteitsprojecten in. De projecten die voor Best van direct belang zijn, zijn de volgende projecten: Behoud en uitbouwen van buslijn 20 (in relatie tot de werkgeversaanpak); Fietsroute Wilhelminakanaal; Opstellen visie stationsomgeving (inclusief profiel Oirschotseweg) en andere uitwerking/aanpak; Generieke maatregelen (een negental maatregelen dat van belang is voor de gehele regio); Snelfietsroute Den Bosch Eindhoven; Fietspad Pendelroute; Afronden Slowlane. Per project zijn er door de regio zogenaamde fiches opgesteld met projectinformatie. Deze zijn opgenomen in de link: http://bit.ly/bereikbaarheidsagenda 3.5 Beïnvloeding Naast het realiseren van fysieke maatregelen wordt met Best Mobiel meer dan voorheen ingezet op de gedragscomponent. Onder het Gemeentelijk Verkeers- en VervoerPlan is met name ingezet op gedragsbeïnvloeding bij verkeersveiligheidsprojecten. Dit blijven we doen. De gemeente neemt hier voornamelijk de rol van stimulator/aanjager in. Organisaties als VVN Best en de Bestse (basis)scholen zorgen voor een concrete uitvoering. Gedragsbeïnvloeding speelt op basis van Best Mobiel een grote rol om de mobiliteitsdoelstellingen te verwezenlijken. Daarvoor is een goed infrastructureel netwerk randvoorwaarde. De insteek is zoveel mogelijk vanuit de positieve beleving het gedrag te beïnvloeding. Een belangrijk project in deze is de regionale werkgeversaanpak. Dit is een van de negen generieke maatregelen uit de regionale Bereikbaarheidsagenda. Met de regionale werkgeversaanpak wordt de dagelijkse mobiliteit van werknemers en goederenvervoer geoptimaliseerd. De maatregelen bestaan uit afspraken die werkgevers en werknemers met elkaar maken om de omvang van de automobiliteit te beperken. Onze rol is om te faciliteren en het goede voorbeeld te geven. Het Bests bedrijfsleven staat er open voor. De insteek voor 2018 2019 is om deze regionale aanpak ook in Best op te pakken. De gemeente Best is zelf ook werkgever, die het goede voorbeeld kan geven. Maar ook met slimme digitale toepassingen kan men het gedrag van weggebruikers beïnvloeden. De regionale landingsplaats Brainport Smart Mobility (BSM) is een eenduidige ingang c.q. plek waar initiatiefnemers en gebruikers van slimme mobiliteitsoplossingen samenkomen. Gezamenlijk met de andere MRE-gemeenten zetten we in op nieuwe manieren om de mobiliteit op een slimme manier te beïnvloeden. Pagina 9 van 18
4. Programma per tijdsperiode In de bijlage is een overzicht opgenomen van de voorgenomen projecten en werkzaamheden. Dit overzicht is verdeeld naar ambitie en speerpunt. In dit hoofdstuk wordt per tijdsperiode een korte toelichting op de belangrijkste projecten en werkzaamheden gegeven. 4.1 Tijdsperiode 2018-2019 Voor de tijdperiode 2018 2019 zijn al diverse acties en werkzaamheden uitgezet, voordat Best Mobiel vastgesteld was. Voor zover deze acties en werkzaamheden passen binnen de visie en uitgangspunten van Best Mobiel zijn ze meegenomen naar dit Uitvoeringsprogramma. De regionale projecten, zoals de projecten uit de Bereikbaarheidsagenda, zijn ingezet vanuit dezelfde visie en uitgangspunten. Regionale projecten In paragraaf 3.4 is de regionale Bereikbaarheidsagenda toegelicht. In dit Uitvoeringsprogramma wordt alleen ingegaan op de projecten die voor Best een direct belang hebben. De periode 2018 2019 bevat met name verkennende onderzoeken voor de verschillende projecten. Generieke maatregelen Voor de verschillende generieke maatregelen zoals de werkgeversaanpak, smart roads en slimmer fietsen wordt in 2018 in regionaal verband helder gemaakt op welke wijze deze projecten opgezet worden. Hierdoor wordt per project duidelijker wat er van de gemeente Best verwacht wordt qua kosten en ambtelijke capaciteit, maar wordt ook duidelijk wat het oplevert. Vooralsnog wordt in de Kaderbrief 2019 een structurele bijdrage vanuit Best voor een periode van 10 jaar voorgesteld voor alle generieke maatregelen. Snelfietsroute Den Bosch - Eindhoven Een snelle fietsverbinding tussen Den Bosch en Eindhoven via Best, kan voor trajectdelen concurreren met de auto. Daarom zetten we in op een snelfietsroute Den Bosch Eindhoven. In 2018 wordt het voorkeurstracé hiervan bepaald. De gemeenten spreken vervolgens de intentie uit om daarna gezamenlijk te bekijken wat de realisatie van het gekozen tracé precies inhoudt. Zo komt er onder meer een ontwerp en een eerste kostenraming. De verwachting is dat voor de Kaderbrief 2020 helder is wat het benodigde budget is. Uiteindelijk doel voor deze periode is dat de gemeenten gezamenlijk een bestuursovereenkomst sluiten met de provincie waarin afspraken over uitvoering en financiering staan vastgelegd. Andere fietsverbindingen In de periode 2018 wordt de Slowlane op Bests grondgebied verder voorbereid. De realisatie vindt uiterlijk in 2019 plaats. Daarnaast wordt regionaal ingezet op een verkenning naar een snelfietsroute langs het Wilhelminakanaal vanuit Tilburg richting Helmond. Er wordt ingezet op een fietsverbinding ter hoogte van de Pendelroute tussen Best en Eindhoven. Dit is de verbinding tussen de bedrijventerreinen Breeven en GDC Acht. Deze fietsroute vormt een belangrijke toevoeging aan het bestaande fietsnetwerk tussen beide gemeenten. Deze verbinding heeft als doel de maaswijdte tussen de bestaande fietsvoorzieningen te verkleinen door de barrière A2/A58 te slechten. Dat er behoefte is aan een fietsverbinding ter plaatse kan afgeleid worden uit de sporen die hier in het zand staan. Die wijzen er op dat fietsers hier dagelijks door het zand rijden voor een Pagina 10 van 18
kortere route. Omdat er nog ruimte is binnen het bestaande spoorviaduct onder de snelweg door lijkt deze route snel te realiseren. In de Kaderbrief 2019 wordt budget gevraagd voor het Bestse gedeelte van deze fietsvoorziening, uitgaande van het verkrijgen van een subsidie van 50 %. Station Best De eerste stap voor het project OV Knooppunt NS Best is het opstellen van een omgevingsvisie voor het station. Dit traject wordt in 2018 gestart met als eerste stap het definiëren van de mobiliteitsvraagstukken. Het is van belang de regio bij dit project te betrekken, zodat zij het ook als een gezamenlijk project zien. Op basis van de stationsvisie wordt bekeken welke maatregelen nodig zijn. De verwachting is dat dit op zijn vroegst 2020 is. De fietsroute Oirschot NS Best is een van de fietsverbindingen tussen omliggende kernen en het station, die in dit kader bekeken worden. Voor Best omhelst dit voornamelijk de inrichting van de Oirschotseweg tussen de Ringweg en het station. Een inrichtingsvisie voor deze weg nemen we mee in de stationsvisie. De eerste fase van het project HOV NS Best Airport Veldhoven is het behouden en uitbouwen van buslijn 20. Deze buslijn is als eerste tangentiële buslijn in de regio een pilot. De potentie die deze buslijn heeft kan door het toepassen van de regionale werkgeversaanpak mogelijk omgezet worden in extra reizigers. Bereikbaarheid noordwestelijk deel Regio Eindhoven Naast de regionale Bereikbaarheidsagenda werken we samen met de regio ook aan het rijksproject InnovA58, waarvan de capaciteitsuitbreiding van de A58 een essentieel onderdeel is. In 2018 wordt er gewerkt aan een ontwerp tracébesluit, dat in 2019 in procedure gaat. De inzet van de gemeente Best en regionale partners moet er toe leiden dat er een ontwerp tracébesluit komt te liggen, waar naast een goede doorstroming ook de belangen voor de fietser, duurzaamheid en gezondheid hoog in het vaandel staan. Zo zet de gemeente Best zich met regionale partners, tegen het rijksbeleid, in voor het niet verhogen van de maximumsnelheid op de A58 naar 130 km/uur. We streven juist een verlaging na ten behoeve van een betere luchtkwaliteit. Op de A58 sluit de Challenge-ontsluiting aan. De insteek is om in 2018 de juridische procedures af te ronden en te starten met de eerste fase van de realisatie. De bedoeling is om de Challenge-ontsluiting uiterlijk 2020 gereed te hebben. In het kader van de ontwikkeling van luchthaven Eindhoven Airport na 2020 wordt ook gekeken naar de landzijdige bereikbaarheid van de luchthaven. Hierin wordt ook de parkeerproblematiek voor bezoekers meegenomen. Lokale projecten Toon daadkracht en geef prioriteit Voor de periode 2018 2019 was er al veel in gang gezet. Voor de korte termijn zitten er diverse fietsprojecten in de pijplijn. Verder invulling hiervan en het tijdspad komen binnen de projecten tot uiting. In 2018 2019 zetten we ook in op de prioriteitstelling tussen de oren van de collega s. Binnen projecten, Pagina 11 van 18
zoals reconstructies of nieuwbouwplannen moet een fietsers en voetgangers eerst -mentaliteit ontstaan. Ook bij weerstand moeten collega s en bestuurders durven te kiezen voor de vervoerswijzen die in Best Mobiel prioriteit gekregen hebben. Onderzoek data Om een meer sturend mobiliteitsbeleid te kunnen voeren, is meer inzicht nodig in de data die hiervoor nodig zijn. Dit heeft prioriteit om met de komende Uitvoeringsprogramma s meer te kunnen sturen op de doelen zoals verwoord in Best Mobiel. Daarbij wordt ook de link die mobiliteit heeft op andere beleidsterreinen, zoals duurzaamheid betrokken. In 2018 wordt een extern adviseur in de arm genomen die kritisch met de gemeente Best mee kan denken over het nut en de noodzaak van de verschillende data. Uiteraard wordt daarbij gekeken of er voor lokale afwegingen op regionaal verkregen data kan worden aangesloten. Het doel is vanaf 2019 in te zetten op concrete monitoringsprojecten, zoals de monitoring van de lokale hoofdwegenstructuur van Best. Lokale fietsprojecten In Best Mobiel heeft het stimuleren van de fiets de hoogste prioriteit. Naast regionale fietsprojecten zetten we in 2018 en 2019 ook in op diverse lokale fietsprojecten. Vooruitlopend op de resultaten van de omgevingsvisie voor het station wordt in 2018 extra fietsparkeercapaciteit gerealiseerd in de stationsomgeving. Deze fietsparkeerplaatsen worden gerealiseerd buiten de reguliere fietsenstalling. Andere locaties waar extra fietsparkeren gewenst is, zijn: Boterhoek; Bestwijzer; Prinsenhof; Cultuurspoor. In 2018 wordt onder regie van de projectgroep verkeer en vervoer ingezet op realisatie van extra fietsparkeerplaatsen op deze locaties. Daarnaast wordt ingezet op het waar mogelijk verwijderen van paaltjes op fietspaden en het stimuleren van oplaadpunten voor e-bikes. De Vleut In het kader van de ontwikkeling van het recreatiegebied De Vleut wordt uiterlijk in het eerste kwartaal van 2019 een rotonde op de kruising Ringweg Koppelstraat Hooiweg gerealiseerd. Daarnaast wordt begin 2018 een participatietraject doorlopen met stakeholders om te kijken welke infrastructurele maatregelen er genomen moeten worden om de verbinding tussen de stad Eindhoven c.q. het centrum van Best/NS station en het natuurgebied het Groene Woud te versterken. Het stimuleren van de fietsverbindingen staat daarbij centraal. Het doel is zo veel mogelijk maatregelen in het eerste kwartaal 2019 te realiseren. Verkeerskundig beheer verkeersregelinstallaties In de begroting 2018 is structureel budget opgenomen voor het verkeerskundig beheer van verkeersregelinstallaties. Vanwege een financiële tegenvaller is dit budget on hold gezet. Pagina 12 van 18
Een belangrijk knelpunt, dat met dit budget opgepakt moet worden is, het realiseren van een optimale werking van de verkeerslichten aan de Eindhovenseweg-Zuid, inclusief het verbeteren van de oversteken voor langzaam verkeer. Vanuit de participatiebijeenkomst is aangedrongen op een snelle aanpak, omdat hier vaak onveilige situaties ontstaan door het negeren van het rode licht door fietsers en voetgangers. Tegelijkertijd met de problematiek van de oversteken op de Eindhovenseweg-Zuid dient ook de bushalte aan de Kanaaldijk toegankelijk en bereikbaar gemaakt te worden. Bereikbaarheid Breeven De ondernemers op Breeven geven aan de bereikbaarheid van het bedrijventerrein onder de maat te vinden. Zoals in Best Mobiel aangegeven wordt niet ingezet op een extra autoroute. Wel wordt vanuit de gemeente ingezet op: een fietsroute Pendelweg; een rotonde op de kruising De Dieze Bataweg (in het kader van de Slowlane); het afronden van de Slowlane. In overleg met de bedrijven wordt aangeboden een proces in te zetten om gezamenlijk de werkgeversaanpak op te pakken en te bekijken wat verdere mogelijkheden en acties zijn. Daarbij worden geen grote investeringen gedaan, die alleen nodig zijn voor de autobereikbaarheid in de spitsperioden. Slimme mobiliteitsoplossingen In november 2017 is het project Slimme mobiliteitsoplossingen in Zuidoost-Brabant van start gegaan, waarmee de 21 MRE-gemeenten een beter samenspel van de verschillende vormen van vervoer en betere integratie met openbaar vervoer (OV) willen realiseren. De opdracht is om een bestuurlijk gedragen visie, inclusief uitgangpunten voor de toekomstige aanbesteding, met betrekking tot de inrichting van het doelgroepenvervoer en het (kleinschalig) openbaar vervoer in de regio Zuidoost Brabant uit te werken. Bij het uitwerken van die visie wordt gewerkt volgens het principe leren door te doen en worden pilots ingericht die tot doel hebben te experimenteren met slimme mobiliteitsoplossingen. Bij het uitwerken van de visie staat de gebruiker centraal. Pilots zijn onder andere gericht op: gebruik van algemene voorziening als deze geschikt en beschikbaar is; diverse doelgroepen voorbereiden op/leren zelfstandig te reizen met OV; meer mobiliteit en deelname aan samenleving; efficiënter opzetten van vervoer en exploitatie; stimuleren van burgerinitiatieven gericht op organisatie van vervoer. Het bevorderen van het gebruik van het OV door reizigers die hiertoe in staat zijn, maar nu gebruik maken van het doelgroepenvervoer, draagt bij aan het streven naar een inclusieve samenleving. Daarnaast draagt zelfstandig kunnen reizen eraan bij dat inwoners zo zelfredzaam mogelijk zijn. Maar voordat mensen met een beperking kunnen reizen met het OV is het van belang aandacht te hebben voor de kwaliteit van het OV: voertuigen, haltes en stationslocaties, de kwaliteit van (loop)routes in de openbare ruimte, specifieke reizigersinformatie, inrichting van de vervoersondersteuning etc. Saneren verkeersmaatregelen Om een prettigere leefomgeving te krijgen, moet het openbaar gebied een veilige en fijne plek zijn om te zijn. In de reeds heringerichte delen van het centrum streven we dit na door in de inrichting verblijven centraal te stellen. Dit heeft een verminderde doorstroming en bereikbaarheid van auto s in het centrum tot gevolg. Maar ook wordt daarbij ingezet op minder opgelegde regels en waarschuwingen. Kortom, minder verkeersborden. Pagina 13 van 18
Ook buiten het centrumgebied wordt ingezet op minder opgelegde regels en waarschuwingen. Waar mogelijk zetten we de weggebruiker zelf aan het denken, zodat deze zich bewust wordt van de omgeving waarbinnen hij of zij zich verplaatst. Ook waarschuwingen en attentieborden hebben vaak niet in het gewenste effect. Te veel waarschuwingen en attentieborden zorgen er voor dat de weggebruiker ze niet ziet. In 2018 wordt daarom ingezet op het verwijderen van niet-noodzakelijke verkeersborden die niet verkeersbesluitplichtig zijn, zoals waarschuwingsborden. Voor 2019 wordt ingezet op het verwijderen van niet-noodzakelijke verkeersbesluitplichtige borden. Voor deze laatste categorie dient dus een juridische procedure te worden doorlopen. Actualisatie Nota Parkeernormen In 2019 wordt de Nota Parkeernormen 2015 geactualiseerd. Deze nota moet initiatiefnemers die zich structureel inzetten voor een duurzame mobiliteit de ruimte geven om te besparen op autoparkeerplaatsen. Best Mobiel - Uitvoeringsprogramma 2020 In de tweede helft van 2019 wordt dit Uitvoeringsprogramma geëvalueerd en geactualiseerd naar een Uitvoeringsprogramma voor 2020. Om goed te weten wat er in de Bestse samenleving speelt, vindt er in het najaar van 2019 participatie plaats. 4.2 Tijdsperiode 2020-2022 Bereikbaarheidsagenda In deze periode wordt verder gewerkt aan het maatregelen uit de Bereikbaarheidsagenda. Deze is adaptief, waarbij prioriteiten bijgesteld kunnen worden. De provincie Noord-Brabant gaat er vanuit dat in deze periode gestart wordt met uitvoering van diverse projecten. Dit geldt onder andere voor de snelfietsroute Den Bosch Eindhoven. Centrum Een aantal jaren geleden is gestart met de reconstructie van het centrum. Delen van de Hoofdstraat en Nazarethstraat zijn heringericht. Andere delen wachten op bouwwerkzaamheden van ruimtelijke ontwikkelingsprojecten om daarna heringericht te worden. Het niet opgepakte deel van de Hoofdstraat en het Raadhuisplein zijn onderdelen die de totale herinrichting moeten afronden. In verband met bouwwerkzaamheden ter plaatse en financiële overwegingen wordt de openbare ruimte pas na 2020 opgepakt. Tijdens de participatiebijeenkomst is aangegeven dat men dit betreurt. Structuurvisie Buitengebied In de structuurvisie Buitengebied zijn maatregelen benoemd voor de middellange termijn als het realiseren van kleinschalig parkeren in het buitengebied, maar ook de inzet op een recreatieve fietsroute door de Nieuwe Heide. Waar mogelijk wordt bij de verkeersmaatregelen die op korte termijn genomen worden deze middellange termijn maatregelen meegenomen. Pagina 14 van 18
Fysieke toegankelijkheid In 2018 wordt in het kader van de Nota Maatschappelijke Zorg en Ondersteuning een uitvoeringsprogramma opgesteld, waarin staat hoe invulling wordt gegeven aan het VN-verdrag over gelijke rechten en kansen op alle levensdomeinen voor mensen met een beperking. Dit wordt een integraal uitvoeringsprogramma dat geldt voor het hele sociale domein. Mensen met een beperking en hun organisaties (zoals het Gehandicaptenplatform en de Seniorenraad Best) worden nauw betrokken bij de uitwerking van dit plan. Voor de Bestse mobiliteitsaanpak geldt dat acties die uit dit Uitvoeringsprogramma voortvloeien met name betrekking zullen hebben op het onderdeel fysieke toegankelijkheid. 4.3 Doorkijk na 2023 Omdat de ontwikkelingen binnen het mobiliteitsveld snel gaan, is er maar een beperkte doorkijk te maken na 2023. De uitvoering van de regionale Bereikbaarheidsagenda loopt door tot 2030. Deze aanpak is adaptief. De hedendaagse werkelijkheid is mogelijk op dat moment gewijzigd door systemen als Maas (Mobility as a service), waardoor het bezit van voertuigen ondergeschikt wordt aan het gebruik er van. Gezamenlijk met de regio nemen we een open houding aan ten aanzien van dergelijke ontwikkelingen. Twee belangrijke projecten voor het Bestse autoverkeer moeten in 2023 afgerond zijn. Dit zijn de verbreding van de A58 (InnovA58) en de Challenge-ontsluiting. Ook de woningbouwontwikkeling in Best is op dat moment verder gerealiseerd. Doordat er in de periode naar 2023 een monitoringssysteem is opgezet en diverse fietsmaatregelen zijn gerealiseerd, kunnen we op dat moment goed inschatten of aanvullende (auto)maatregelen, zoals een capaciteitsuitbreiding op de Ringweg, noodzakelijk zijn. Voor de langere termijn is het gewenst te anticiperen op de realisatie van ontbrekende fietsvoorzieningen. Hierbij wordt, zoals nu benoemd in de Structuurvisie Buitengebied, gedacht aan (recreatieve) routes die de A2 kruisen, richting het Groene Woud. Pagina 15 van 18
5. Ambitie en middelen 5.1 Ambitie De ambities zoals beschreven in Best Mobiel de Bestse Mobiliteitsaanpak zijn duidelijk. Op een aantal punten zijn deze ambities hoog. Dit komt voort uit de vele ontwikkelingen die er in de regio spelen op sociaal-economisch gebied. Ook de regionale mobiliteitsambities liggen hoog. Om de ambitie in lijn te laten zijn met zowel de financiële middelen als de ambtelijke middelen, kan niet anders dan geconstateerd worden dat er keuzes gemaakt moeten worden. Zaken met een lage prioriteit kunnen daarom niet of later in de tijd opgepakt worden. 5.2 Financiële middelen De financiële middelen binnen de lopende begroting zijn voldoende om lopende zaken op te pakken, maar bieden geen ruimte voor het oppakken van nieuwe en grotere projecten. Er is ruimte voor mensgerichte verkeerseducatieprojecten. Voor kleine infrastructurele aanpassingen is een jaarbudget van 50.000,- beschikbaar. Daarnaast is vanaf 2018 specifiek voor de Bereikbaarheidsagenda budget voor de financiering van het Bestse aandeel van het programmateam en is er jaarlijks 25.000,- voor onderzoeks- en voorbereidingskosten. Naast de reguliere lopende begrotingen zijn er investeringsbudgetten beschikbaar voor een beperkt aantal specifieke benoemde projecten, zoals de Slowlane. Voor projecten waar geen financiële middelen beschikbaar zijn, dient per project bekeken te worden of er via de reguliere P&C-cyclus budget beschikbaar gesteld kan worden. Uiteraard wordt daarbij gekeken of er mogelijkheden zijn om projecten deels mee te laten liften op onderhoudsprojecten. Een voorbeeld is het op korte termijn realiseren van extra fietsparkeerplaatsen op het station. 5.3 Subsidies In de praktijk blijkt dat er voor mobiliteitsprojecten beperkte subsidiemogelijkheden zijn. De subsidiemogelijkheden die beschikbaar zijn, zijn over het algemeen afkomstig vanuit de provincie Noord- Brabant. De provincie kent specifieke subsidieprogramma s, waar Fiets in de Versnelling een voorbeeld van is. Dit is een programma voor het stimuleren van snelfietsroutes. Voor de snelfietsroute Den Bosch Eindhoven wordt met de betrokken stakeholders ingezet op toekomstig gebruik van deze subsidiemogelijkheid. Voor lokale mobiliteitsprojecten heeft de provincie jaarlijks een beperkt budget beschikbaar. Een subsidie-eis van de provincie is dat projecten uitvoeringsgereed zijn. Dit betekent dat projecten over financiële middelen moeten beschikken en dat participatie heeft plaatsgevonden. De insteek is om waar mogelijk subsidie te krijgen voor projecten. Echter bij de besluitvorming kan vaak niet met zekerheid gesteld worden of subsidie ook verkregen wordt. Pagina 16 van 18
5.4 Kaderbrief Om aan de ambities zoals beschreven in dit Uitvoeringsprogramma 2018 2019 te kunnen verwezenlijken is aanvullend budget nodig. Voor de Kaderbrief 2019 worden de volgende bedragen gevraagd: Nr. Maatregel Jaar Benodigd budget 1.2f Generieke maatregelen Bereikbaarheidsagenda Structureel vanaf 2019 gedurende 10 jaar 66.000,- jaarlijks 2.2b Fietspad Pendelroute Eenmalig vanaf 2019 100.000,- (als Bestse bijdrage) 1.4a Verkeerskundig beheer verkeerslichten 15.000,- Voor de Kaderbrief 2020 wordt in het voorjaar 2019 bekeken welke projecten opgevoerd kunnen worden. De verwachting is dat er op dat moment meer inzicht is in de kosten van de snelfietsroute Den Bosch Eindhoven. Pagina 17 van 18
Bijlage Overzicht voorgenomen projecten en werkzaamheden (BL18-02327) Pagina 18 van 18