TIMING, TRENDS & TACTICS

TIMING, TRENDS & TACTICS 23 december 2014 We study the past, to understand the future door Edward Loef CFTe Voor u recent gelezen in IEXGeld: 80% van de Nederlandse huishoudens houdt spaargeld aan 77% belegt in beleggingsfondsen 67% belegt in individuele, Nederlandse, aandelen 26% belegt in individuele buitenlandse aandelen Hierboven leest u de uitkomst van een recent onderzoek van TNS Nipo naar het antwoord op de vraag waarin de Nederlandse belegger investeert. Hoe komt de (aandelen)belegger tot een goede selectie? In deze publicatie volgt een samenvatting van een stappenplan volgens de methode LOEF. Morningstar, de onafhankelijke onderzoeker en kwaliteitsbeoordelaar van beleggingsfondsen geeft door middel van een aantal sterren aan hoe goed beleggingsfondsen presteren. Uit onderzoek van vermogensbeheerder Vanquard blijkt echter dat een hoge kwaliteitswaardering geen garantie is voor gunstige toekomstige resultaten. Integendeel zelfs. De vraag is hoe realiseert u vermogensgroei? LOEF Technische Analyse toont u drie stappen naar groei momentum & outperformance Logisch, Objectief, Eenvoudig en Functioneel = beleggingen selecteren volgens de methode LOEF Selectiestap 1) Ziet u graag uw vermogen in waarde stijgen (zie groene lijn)? Conclusie: focus en selecteer dan de beleggingswaarden die in een stijgende lijn bewegen en verkoop als de lijn ombuigt naar beneden. Selectiestap 2) Sommige stijgende trendfasen zijn zwak (zie groene lijn), terwijl andere trendfasen juist sterk stijgend zijn (zie blauwe lijn). Sterke trendfasen wijzen op meer vertrouwen. Dit vermindert de koersrisico s. Selectiestap 3) Na de eerste twee selectiestappen heeft u de potentiële winnaars in het oog. Maar u kunt deze niet allemaal tegelijk kopen. Maak vervolgens een selectie van outperformers door te focussen op een stijgende relatieve sterkte (zie roze lijn), zodat u iedereen de loef afsteekt. Na de drie selectiestappen (en gemaakte keuzes) is risicobeheersing een aandachtsgebied waar u zelf de controle over heeft. Het vereist enig rekenwerk en toewijding, maar dat is een goed voornemen voor in 2015. Op pagina 12 t/m 22 treft u alvast enkele suggesties waar potentieel kansen liggen. 1

Risicobeheer stap 1) Een vuistregel: accepteer nooit meer dan 8% koersverlies na een individuele investering, want bij een verlies van 7% moet u al 8% koerswinst realiseren om weer break-even te komen: Conclusie: herken en beperk verliezen zo snel mogelijk en neem hiervoor de volgende twee stappen in acht: Risicobeheer stap 2) Het winstpotentieel dient 3x groter te zijn dan het verliesrisico. Een entry long op 100 met een glijdende stoploss op 92 vraagt om een realistisch winstpotentieel naar minimaal 124 (= ratio 24:8 = 3:1). Stel de kwade kans dat het winstpotentieel bijna geheel wordt benut, maar de koersstijging eindigt bij 123. De glijdende 8% stop-loss ligt dan op 113,16 (waardoor een ratio resteert van slechts 1.6 : 1 na verkoop op 113,16). Conclusie: denk vooraf na of de winst/verlies ratio. Risicobeheer stap 3) Accepteer per transactie nooit meer dan 1,5% risico in relatie tot het totaal belegbaar vermogen. Bij een vermogen van 100.000 is dit 1500 per belegging. Bij een stoplossmarge van 8% betekent dit dat er maximaal 187 aandelen á 100 mogen worden gekocht, omdat bij een koersdaling naar 92 dan 1496 verlies wordt geleden. Formule: (1,5% x kapitaal) / (aankoopkoers -/- stoploss grens) Tot slot de gedisciplineerde toewijding: De kans op het realiseren van vermogensgroei kan worden vergroot door vóóraf na te denken over een handelsplan (doelstelling plan A) en voorbereid te zijn op de kwade kansen van de risico s (weten wat plan B is als plan A niet lukt). De complementerende (en meest complicerende) factor is degene die selecteert en beheert en de letter C dus centraal stelt. Succes realiseren vereist Commitment. Op dinsdag 30 december a.s. kunt u tussen 20:00 en 21:00 uur geheel vrijblijvend deelnemen aan het webinar Plan a trade and trade a plan. U kunt zich gratis hier aanmelden. Ik wens u voordat u zich verder laat inspireren bij deze alvast hele fijne kerstdagen toe. 2

Dynamische Asset Allocatie (in USD) volgens methode LOEF ETF ASSET ALLOCATIE (in USD) KOERS FASE RS 1W 4W 13W 6M 1 jr RSI(14) STO ishares Barclays Aggregate Bond Fund (AGG) 110.28 stijgend 3-0.3 0.3 1.5 1.2 3.2 56.2 38.1 ishares S&P GSCI Commodity-Index Trust (GSG) 22.78 dalend 5-0.2-15.6-24.0-33.6-29.7 11.0 6.9 ishares MSCI ACWI Index Fund (ACWI) 58.87 dalend 4 1.9-2.6-2.6-3.8 4.5 48.6 78.2 SPDR Dow Jones Global Real Estate (RWO) 47.82 stijgend 1 0.8 0.6 5.9 2.8 17.1 59.4 84.2 SPDR Gold Trust (GLD) 114.77 dalend 2-2.2-0.5-2.0-9.3-1.0 42.7 48.9 Op basis van de vijf hierboven getoonde ETF s luidende in US dollars genoteerd aan de Amerikaanse aandelenbeurzen zou de long only -belegger de beleggingscategorie grondstoffen (GSG), aandelen (ACWI) en goud (GLD) moeten mijden vanwege de dalende trendfasen (= waardeverlies) en het belegbaar vermogen juist moeten laten profiteren van de groeiperspectieven in de asset classes obligaties (AGG) en vastgoed (RWO) via de actuele stijgende trendfasen (= waardegroei). TIP: Raadpleeg de legenda voor de betekenis van de kleuren in de koersgrafieken. Hieronder volgt een voorbeeld met betrekking tot het hiervoor genoemde stappenplan. De onderliggende technieken & argumenten worden toegelicht tijdens het webinar plan a trade and trade a plan op 30 december. ishares Property (in euro / unhedged) vanaf de rec buy in een opgaande trend op weekbasis Het koopsignaal in ishares Property US werd in januari jl. gegeven bij het rec buy -alert, waarbij de beurskoers boven het 4-/24-weeks simpel koersgemiddelde steeg en het 4-weeks gemiddelde boven het 24-weeks gemiddelde steeg. De trend is door de positieve kruising van de gemiddelden sindsdien als stijgend gekwalificeerd. De blauwe weekcandles getuigen van een sterk positief momentum, terwijl de gele candles wijzen op een overdreven sterk momentum met daaraan verbonden risico s van een overdrijvingsfase. De long -signalen na een opwaartse kruising boven het 4-weeks gemiddelde geven aanwijzingen wanneer long -posities ingenomen kunnen worden (= koopsignaal). Tijdens het laatste long -signaal begin oktober begint ishares Property US harder te stijgen dan ishares Property Word, hetgeen wijst op een begin van een periode van outperformance (zie stijgende roze lijn). Het startsein geeft de positieve kruising in de afgeleide groen/zwarte MACD. 3

ishares Property U.S. + relatieve sterkte t.o.v. ishares Property World op dagbasis Momenten van zwakte bieden instapkansen voor trendvolgers die laag willen kopen met het doel om hoger te verkopen. ishares Property U.S. + relatieve sterkte t.o.v. ishares Property World op dagbasis Na elk koopsignaal is het wachten op specifieke verkoopcondities of wachten op het moment dat de glijdende stoplossgrens (zie bruine lijn) op slotkoersbasis neerwaarts wordt doorbroken. In plaats van een vaste stoplossmarge van 8% hanteert LOEF Technische Analyse een stoploss-marge afgeleid van de bewegingskarakteristiek (lees: volatiliteit) van de onderliggende waarde (= persoonlijke keuze). TIP De reward-/risk ratio is het gunstigst indien het koopsignaal plaats vindt bij een slotkoers vlak boven de glijdende stoploss-grens. Want als het fout gaat, dan weten we het in elk geval relatief snel! 4

ishares Core Total US Bond ETF (AGG) + (in spiegelbeeld 10-jaars rente VS) vanaf 2007 Obligatiebeleggers zijn getuige van een stijgende meerjarige trend in obligatietracker AGG dankzij de neerwaartse druk op de Amerikaanse kapitaalmarktrente. De blauwgekleurde actuele weekcandle geeft nog geen reden om een trendomslag te verwachten. Wel dient te worden opgemerkt dat het dieptepunt in de Amerikaanse 10-jaars rente in 2012 werd bereikt, terwijl in Nederland de rente blijft dalen. Nederlandse rente 10 jaar op maandbasis vanaf 1995 De Nederlandse 10-jaars kapitaalmarktrente toonde vorig jaar een cyclisch opleving binnen een deflatoire meerjarige trend. De rentedaling is hard onderweg richting naar het nihil/nul niveau, hetgeen in 2015 al een feit kan zijn. 5

Symbool ETF BONDS (in USD) KOERS TREND 1W 4W 13W RS K/V RSK RSV TLT ISH20+ TR BD ETF 125.87 stijgend -0.3 4.8 9.8 + 11 13 TLH ISH10-20T BD ETF 135.72 stijgend -0.6 2.1 5.1 + 10 13 IEF ISH7-10TR BD ETF 106.21 stijgend -0.7 0.9 3.2 + 10 13 GBF ISH GOVERNMENT 114.29 stijgend 0.2 0.9 1.7 + 0 7 AGG ISHARES CORE ETF 110.28 stijgend -0.3 0.3 1.5 B N/A N/A LQD ISH IBOXX $ INVE 119.38 stijgend 0.3 0.6 1.2 - K 62 27 IEI ISH3-7TRY BD ETF 122.34 stijgend -0.6-0.1 1.2 + 20 21 TIP ISH TIPS BD ETF 112.35 dalend -0.4-0.6 0.3 - V 50 17 EMB ISH JP MR USD EM 111.37 dalend 2.9-2.3-1.9 - K 43 20 HYG ISH IBOXX $ HIGH 90.23 dalend 3.4-1.7-3.1 - K 26 23 BWX SPDR BR IN TR BN 55.91 dalend -0.7-0.4-3.5 - V 24 20 JNK SPDR BR HG YD BD 38.89 dalend 3.3-2.5-4.5 - K 26 23 HYLD.K PERTIUS HI YLD 42.22 dalend 3.7-9.9-18.1 - K 24 22 TBT PRS ULT SRT20+YR 46.79 dalend 0.6-9.7-19.5-4 3 De obligatietrackers in Amerikaans staatspapier ( TLT, TLH, IEF ) zijn al 10/11 weken bezig met outperformance te realiseren ten opzichte van AGG. Symbool ETF Obligaties (in euro) KOERS TREND 1W 4W 13W RS K/V RSK RSV BTMA.AS ISHARES T7-10APR 160.46 stijgend 1.3 2.5 7.6 + 32 35 LQDA.AS ISHARES CORP BND 92.99 stijgend 1.8 1.4 6.6 + 38 40 TIPS.AS ISHARES US TIPS 158.74 stijgend 1.4 0.8 5.5-51 1 IBGM.AS ISHARES GV 7-10 201.00 stijgend 0.5 1.5 2.4 + 0 10 IEAG.AS ISHARES B E AGG 119.82 stijgend -0.5 0.1 1.3 B V N/A N/A CRP.PA LYXOR ETF EUR CB 141.27 stijgend 0.2 0.3 1.1-24 16 IEAC.AS ISHARES B E CORP 128.13 stijgend -0.9-0.6 0.4 - V 8 1 ICOV.AS ishares E CovBon 154.12 stijgend -0.7-0.6 0.3 - V 13 3 YIEL.PA LYXOR ETF ilhy30 120.90 stijgend 0.3 0.2-0.3 + 4 23 IBGX.AS ISHARES EGV 3-5 165.20 bodem? 0.3 0.1-0.4 - K 24 17 TGBT.AS Think iboxx Gov 13.92 top? -1.1-0.5 0.4 - K 24 13 TCBT.AS Think iboxx Corp 18.36 top? -0.9-0.6 0.0 - K 14 13 IBCI.AS ISHARES E INF-L 197.57 top? 0.0-0.6-0.2-16 14 Vanuit Europees perspectief geeft IBGM (zie ook pagina 8) het startsein voor een periode van outperformance ten opzichte van IEAG (zie ook pagina 8). IEAG = ishares Euro Aggregate Bond UCITS ETF vanaf 2011 op weekbasis 6

Security Name close 1 W 2 W 3 W 4 W 5 W 6 W 7 W 8 W 9 W 10 W 2014 ISHARES US T 7-10 160.46 1.3 1.6 1.7 2.5 3.4 2.6 3.8 3.1 3.5 3.2 18.0 ishares UK Gilts UCITS ETF 15.66 0.7 1.9 2.2 3.1 4.5 3.6 3.7 2.9 3.3 2.9 16.8 ISHARES MARKIT IBOXX USD 92.99 1.8 1.4 1.4 1.4 2.2 1.3 2.4 2.9 3.5 2.7 16.1 ISHARES US TIPS 158.74 1.4 0.9 0.7 0.8 1.6 0.5 1.7 2.7 2.7 2.0 15.8 ISHARES E GOV7-10 201.00 0.5 0.8 0.7 1.5 2.0 2.2 2.2 2.0 1.9 1.5 12.7 ISHARES IBEL INAV 147.80-0.1 0.9 0.5 0.8 0.9 1.4 1.2 2.2 2.1 1.6 11.9 ishares Belgium Gov Bond UETF 147.87-0.1 0.9 0.5 0.9 0.9 1.4 1.2 2.2 2.2 1.7 11.9 ishares Spain Government Bond 157.23 1.2 0.6 1.0 0.6 1.2 1.5 0.9 1.5 1.2 0.6 11.4 ishares Global Corporate Bond 81.35 1.3 0.8 1.3 1.5 1.7 1.4 1.8 2.5 3.1 2.3 11.1 ishares Italy Government 154.23 0.8-0.1 0.4 0.1 0.8 1.1 1.0 1.9 1.6 0.5 10.1 ishares France Gov Bond UETF 143.50 0.0 0.9 0.5 0.8 1.0 1.3 1.2 2.0 2.0 1.6 10.0 ishares UK Gilts UCITS ETF 0.12-0.5 1.3 0.7 2.1 2.7 3.3 3.7 2.4 2.2 2.4 9.6 ISHARES INLD INAV 137.58 0.1 1.1 0.7 0.7 0.8 1.0 1.1 1.6 1.4 1.5 9.5 ishares Netherl Gov Bond UETF 137.63 0.1 1.1 0.7 0.8 0.8 1.1 1.1 1.5 1.5 1.5 9.4 ishares Germany Government 134.90 0.2 1.0 0.8 0.9 1.0 1.3 1.3 1.6 1.1 1.6 9.0 ishares Finland Government 136.55 0.1 0.8 0.4 0.5 0.5 0.7 0.9 1.3 1.3 1.1 8.4 ISHARES B E AGG 119.82-0.5-0.3-0.5 0.1 0.2 0.5 0.6 1.0 0.9 0.6 8.0 ishares JPM $ EM UETF 70.15 2.4-2.3-3.0-2.8-2.5-1.4-1.1-0.5-0.2-0.1 7.0 LYXOR EURO CORP BD 141.27 0.2 0.5 0.2 0.3 0.3 0.5 0.6 0.9 1.0 0.9 6.3 Think iboxx Gvt Bd UCITS ETF 13.92-1.1-0.9-1.1-0.5-0.1 0.1 0.0 0.4 0.4-0.1 6.3 ishares EM AsGov.UETF 60.62-0.8-1.9-2.6-2.5-2.2-1.8-2.0-1.9-1.2-0.6 5.5 ISHARES E CORP BD 134.48 0.2 0.4 0.2-0.2-0.3-0.1 0.1 0.4 0.5 0.3 5.5 ISHARES B E CORP 128.13-0.9-0.6-0.7-0.6-0.6-0.4-0.2 0.1 0.4 0.1 5.4 ISHARES E COV BOND 154.12-0.7-0.4-0.7-0.6-0.7-0.6-0.5-0.2-0.3-0.2 5.4 ISHARES E INF-LINK 197.57 0.0-0.7-1.0-0.6-0.8-0.5-1.0 0.1 0.7 0.2 4.7 ishares Glob.Infl.G UETF 149.45-1.5 0.0-0.8-0.1 0.3 0.0-0.1-0.6-1.1-0.6 4.5 ISHARES E GOV3-5 165.20 0.3 0.1 0.1 0.1 0.3 0.3 0.3-0.2-0.2-0.5 4.0 ishares Global Corporate Bond 106.21-0.4 0.4-0.2 0.6 0.4 0.5 0.6 0.3 0.3 0.4 4.0 ishares $ E.M. Corp.UETF 62.32 1.0-2.2-3.4-5.0-5.1-4.6-4.0-3.0-2.8-2.8 3.2 Think iboxx Corp.Bd UCITS ETF 18.36-0.9-0.5-0.9-0.6-0.7-0.5-0.4-0.3-0.4-0.3 2.6 SPDR Barclays EM Local Bond 67.82 1.7-1.9-2.8-3.7-2.0-2.9-4.1-3.1-2.1-2.5 2.3 ishares J.P. Morgan $ Em Mrkts 100.82 0.8-2.5-3.1-3.3-2.8-2.7-3.5-3.6-3.3-2.9 1.5 ishares EMGov.UETF 59.84-0.6-5.0-6.9-7.6-5.6-5.8-7.0-6.5-5.6-5.2 1.0 Lyxor ETF iboxx Liqu 120.90 0.3-0.5-0.3 0.2 0.4 0.0 0.5 0.5 1.6 1.1 0.8 ISHARES E GOV1-3 143.05 0.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.1 0.2 0.2 0.2 0.0 0.5 ishares $ HY.Corp UETF 68.39 3.1-0.7-1.3-1.5-1.9-0.9-0.1-2.7-2.1-1.0 0.4 ishares Glob.Corp.UETF 99.58-0.6 0.7-0.4 0.0-0.1-0.1-0.3-1.0-1.0-0.8 0.3 ishares EURHY. Corp. UETF 108.30 0.7-0.5-0.3-0.1-0.1 0.0 0.5 0.5 1.4 1.3-1.7 ishares Glob.Gov.Bond UETF 106.44-1.2 0.6-0.7-0.3-0.3-0.6-1.6-2.8-3.4-2.8-1.8 ishares EMGov.UETF 46.73-2.2-6.0-8.2-8.7-7.5-6.1-7.1-7.0-7.0-6.2-4.7 ishares Glob.HY.CorpUETF 100.73 0.8-1.0-2.0-2.0-2.4-2.3-2.8-2.9-2.1-1.2-6.1 PIMCO EM Adv.Loc.Bd Idx ETF-k 91.75-0.8-3.8-6.1-7.6-6.1-6.5-8.7-9.0-9.1-9.1-8.3 7

IBGM IEAG LQDA TIPS ICOV IEAC IBXLQ IBCI BTMA ishares Euro Government Bond 7-10yr UCITS ETF ishares Euro Aggregate Bond UCITS ETF ishares $ Corporate Bond UCITS ETF ishares TIPS Bond ETF ishares Euro Covered Bond UCITS ETF ishares Euro Corporate Bond UCITS ETF ishares Euro Corporate Bond Large Cap UCITS ETF ishares Euro Inflation Linked Bond ETF ishares $ Treasury Bond 7-10yr UCITS ETF IGLO CORP SEMB SGEA SEML EMLD HYLD ishares Global Government Bond UCITS ETF Pimco Investment Grade Corporate Bond index ETF ishares JPM USD Emerging Markets Bond USD ishares Emerging Markets Asia Government ishares Barclays Capital Emerging Market Local Government Bond SPDR MSCI Emerging Market Latin America ETF ishares Global High Yield Bond USD 8

ETF AANDELEN REGIONAAL (in euro / unhedged) KOERS FASE RS 1W 4W 13W 6M 1jr RSI(14) STO ISHARES CHINA 25 93.85 stijgend 3 4.9 2.9 6.8 17.5 19.8 61.7 79.6 ISHARES N.AMER 32.34 stijgend 1 4.7 0.5 6.4 15.5 25.7 65.4 90.8 ISHARES WORLD 29.78 stijgend 2 4.3-0.2 3.5 8.9 17.9 61.1 88.3 ISHARES EUROPE 21.39 stijgend 5 3.2-1.6-2.9-3.5 5.7 51.2 83.4 ISHARES JAPAN 9.48 stijgend 4 3.1 0.2 2.5 5.2 8.4 56.6 74.0 ISH EM MKT AC US 22.71 dalend 6 3.9-5.6-5.9 1.0 8.5 47.5 57.6 ISHARES AP DIV 24.52 dalend 7 2.9-6.0-5.9-7.0 2.9 41.2 25.8 Europa heeft de topvormingsfase van een week geleden weer ingeruild voor een stijgende trendfase. Volgens de stochastics indicator blijven ishares Europa, World en N-America overbought voor wat betreft de nabije toekomst. Europa blijft achter bij de koersprestaties in de regio Noord-Amerika, China en Japan. Security Name close 1 W 2W 3 W 4 W 5 W 6 W 7 W 8 W 9 W 10 W 2014 MSCI USA-EUR 157.19 2.2-0.6 1.0 2.5 2.6 2.7 4.1 8.7 15.0 26.5 24.8 MSCI North America-EUR 160.69 2.2-0.7 0.6 2.0 2.2 2.4 3.7 8.0 14.2 25.5 23.6 MSCI China-EUR 312.24 1.7-2.7-0.4 3.2 1.0 2.5 1.7 6.4 8.7 23.6 19.3 MSCI Denmark-EUR 387.29 0.6-3.8-2.2-1.0 1.3 0.5-1.3 1.4 6.2 13.9 18.2 MSCI Belgium-EUR 86.16 4.5-0.9-0.4 1.2 4.9 5.6 5.5 8.1 11.1 20.6 16.6 MSCI World-EUR 141.89 1.3-1.7-0.6 1.0 1.0 1.2 1.9 5.9 11.5 17.3 15.4 MSCI Hong Kong-EUR 216.32-0.5-3.9-4.0-3.3-5.6-2.3-3.2 0.1 2.3 17.0 13.1 MSCI AC Pacific ex Japan-EUR 393.25 1.5-2.4-2.0-1.3-2.4-2.1-3.0 0.6 3.5 15.8 12.8 MSCI Ireland-EUR 39.70 1.7-4.4-0.7 3.7 11.4 7.9 7.2 8.8 14.8 8.5 12.3 MSCI AC Far East-EUR 198.21 1.4-1.7-0.6-0.1-0.5 0.3 0.2 4.6 8.4 14.2 11.1 MSCI Switzerland-EUR 175.58 0.9-2.6-1.9-1.2 0.6 1.8 1.8 5.4 9.1 10.9 10.6 MSCI Singapore-EUR 260.66-0.3-0.1-1.2-1.7-0.4-0.5 0.4 2.3 4.8 14.8 10.1 MSCI New Zealand-EUR 157.46 1.7 1.8 3.2-0.6 0.0 4.0 3.6 4.7 7.6 9.4 9.7 MSCI Japan Small Caps-EUR 151.96 1.7 0.7 2.1 2.1 1.9 2.2 1.3 4.7 9.3 9.4 9.5 MSCI Spain-EUR 117.56 2.0-5.2-3.8-1.2 2.3 3.0-0.6 0.5 4.8 7.9 9.5 MSCI Finland-EUR 108.50 1.8-3.3-2.0-0.7 2.8 3.1 1.6 4.7 7.5 15.2 8.6 MSCI Canada-EUR 310.73 3.5-2.3-4.7-5.2-3.5-1.7-2.5-0.8 3.7 12.1 8.5 MSCI Europe NR EUR 175.72 3.0-3.0-2.1-1.6 1.3 1.5 1.1 4.0 6.8 8.1 6.4 MSCI Netherlands-EUR 106.75 1.5-3.8-2.2-0.1 2.4 3.2 3.6 8.0 10.2 10.4 6.3 MSCI Far East-EUR 123.09 1.2-1.1 0.1-0.4-0.9 0.3 1.0 5.6 10.2 9.9 6.0 MSCI Australia-EUR 468.41 2.6-2.0-2.5-4.4-7.1-7.8-8.2-5.2-1.5 10.4 5.0 MSCI EMU Growth NR EUR 130.38 2.4-3.4-2.3-0.5 3.4 3.9 3.1 6.7 9.1 7.8 5.0 MSCI Japan -EUR 113.00 1.5-0.8 0.8 0.1-0.3 0.7 1.6 6.6 11.9 8.7 4.8 MSCI Pacific-EUR 138.15 1.5-1.3-0.5-1.3-2.4-1.7-1.4 2.8 7.2 9.0 4.8 MSCI EMU Value NR EUR 178.78 2.5-3.9-3.0-1.4 2.6 2.4 0.9 3.1 6.1 4.9 4.4 MSCI Europe Small Cap NR EUR 278.98 3.0-1.3 0.4 0.9 3.1 3.1 2.7 5.4 9.3 3.8 3.5 MSCI UK Small Caps-EUR 273.69 4.7 0.0 2.1 2.8 4.0 3.1 2.6 6.1 9.7 4.7 3.2 MSCI Sweden-EUR 231.93 1.3-3.1-2.3-1.7 0.3 0.6 0.8 3.8 7.9 3.8 2.7 MSCI UK-EUR 99.45 5.2-2.3-1.2-2.2-0.1-0.6-0.3 2.7 4.6 4.9 2.4 MSCI Germany-EUR 130.84 2.0-2.8-1.8 0.6 5.7 5.4 5.0 9.0 10.7 2.9 0.9 MSCI France-EUR 119.46 3.2-3.7-3.0-1.9 1.4 1.7 0.9 3.4 5.9 2.6 0.6 MSCI Italy-EUR 54.92 2.1-5.6-5.2-5.4-0.6-1.2-4.8-3.0 1.1-1.7 0.2 MSCI Norway-EUR 244.18 7.8-1.2-2.3-14.4-12.7-12.3-12.7-12.9-9.8-9.5-13.2 De regio Noord-Amerika en China presteren dit jaar bovengemiddeld (omgerekend in euro). Binnen Europe presteert België en Denemarken relatief sterk, maar Duitsland, Frankrijk en Italië relatief zwak. Noorwegen ondervindt de lasten van de koersimplosie van de olieprijs. In Hong Kong, Australië en Asia Pacific is in de afgelopen weken het technisch beeld verzwakt. Opvallend positief is het segment small caps (in het bijzonder in Japan). 9

AANDELEN(trackers in USD) Symbool ETF Globaal & Regionaal (in USD) KOERS TREND 1W 4W 13W RS K/V RSK RSV SPY SPDR S&P 500 206.52 stijgend 2.8-0.1 2.9 + K 25 38 GXC SPDR S&P CHINA 78.32 dalend 1.3-2.8-2.0 - V 5 4 EWJ ISH MSI JAPN ETF 11.51 dalend 1.3-1.1-2.5 + 0 4 ACWI.O ISHS MSCI ETF 58.87 dalend 1.9-2.6-2.6 B K N/A N/A GMF SPDR ASIA PAC 82.55 dalend 0.3-4.8-4.8 - K 9 8 AAXJ.O ISHS MSCI JP ETF 60.14 dalend 0.3-4.5-5.8 - K 38 12 IEV ISH EUROPE ETF 43.24 dalend 1.8-3.0-7.2 + K 2 30 GAF SPDR ME&AFRICA 65.94 dalend 1.9-11.6-10.0 - K 23 13 EEM ISH MS EG MK ETF 38.84 dalend 1.3-8.5-10.6 - K 38 13 BIK SPDR S&P BRIC40 21.78 dalend 0.9-9.8-11.1 - K 36 11 GML SPDR LAT AMER 52.54 dalend 3.3-14.3-19.9 - K 39 12 FRN GUGEHEIM FNTR 13.69 dalend 0.5-13.3-19.9 - K 39 12 MES MRKT VCT GULF ST 26.29 dalend -1.1-17.8-23.6-14 8 ESR ISH MSI EM EAST 16.92 dalend -0.1-18.6-26.2-14 13 De trackersymbolen SPY, EWJ en IEV draaien naar outperformance ten opzichte van ACWI. AANDELEN(trackers in EUR) Symbool ETF Aandelen regionaal (in euro) KOERS TREND 1W 4W 13W RS K/V RSK RSV FXC.AS ISHARES CHINA 25 93.85 stijgend 4.9 2.9 6.8 - K 37 11 INAA.AS ISHARES N.AMER 32.34 stijgend 4.7 0.5 6.4 + K 26 36 IWRD.AS ISHARES WORLD 29.78 stijgend 4.3-0.2 3.5 B K N/A N/A IJPN.AS ISHARES JAPAN 9.48 stijgend 3.1 0.2 2.5 - K 7 4 IMEU.AS ISHARES EUROPE 21.39 stijgend 3.2-1.6-2.9 - K 36 28 IEMA.AS ISH EM MKT AC US 22.71 dalend 3.9-5.6-5.9 - K 38 12 IAPD.AS ISHARES AP DIV 24.52 dalend 2.9-6.0-5.9 - K 43 16 BRIC.AS ISHARES BRIC 50 19.33 dalend 3.5-7.2-8.5 - K 37 11 De koopsignalen domineren dankzij het koersherstel in de afgelopen week. De regio Noord-Amerika, China en Japan presteren thans relatief sterker dan Europa. Symbool ETF Sectoren US (in USD) KOERS TREND 1W 4W 13W RS K/V RSK RSV XLU SS SPDR UTILITIS 46.86 stijgend 2.1 2.5 10.2 + 10 27 XLV SS SPDR HLT CRE 70.41 stijgend 2.4 3.1 8.5 + K 23 38 XLP SS SPDR CONS STP 48.62 stijgend 1.5 0.4 7.0 + 12 25 XLF SS SPDR FNANCIAL 24.68 stijgend 2.2 1.9 4.4 + K 17 35 XLI SS SPDR INDUSTRL 56.59 stijgend 3.2-1.0 4.0 + K 8 47 XLY SS SPDR CONS DIS 70.87 stijgend 1.2 1.1 3.5 + K 3 8 XLK SS SPDR TECHNLGY 41.57 stijgend 2.4-0.2 3.0-3 1 SPY SPDR S&P 500 206.52 stijgend 2.8-0.1 2.9 B K N/A N/A XTL SS SPDR TELE ETF 57.73 stijgend 3.4 1.5 1.0 + K 6 10 XLB SS SPDR MATRIALS 48.82 dalend 4.3-3.7-3.2 - K 44 27 XLE SS SPDR ENRGY 80.57 dalend 8.8-9.0-14.1 - K 39 20 Binnen de Amerikaanse aandelensectoren zijn de grondstoffengevoelige Materials en Energy - sectoren vooralsnog uit de gratie, ondanks de countertrend koopsignalen. Met uitzondering van de technologiesector presteren zeven Amerikaanse sectortrackers beter dan het marktgemiddelde, waarvan thans vijf een koopsignaal activeren. 10

Symbool ETF Thema (in USD) benchmark S&P 500 index KOERS TREND 1W 4W 13W RS K/V RSK RSV XBI SPDR S&P BIOTECH 190.34 stijgend 3.6 9.4 20.3 + 26 38 XHB SPDR S&P HM BLDR 33.28 stijgend 3.0 0.0 7.9 + K 9 38 VO VNGRD MID CAP 125.19 stijgend 3.6 0.5 4.1 + K 6 12 IVW ISH S&P500GR ETF 112.92 stijgend 3.0 0.6 3.8 + K 26 38 IWY ISH RS TOP200ETF 50.94 stijgend 2.1 0.2 3.2 + K 23 42 IVV ISHR CR S&P 500 209.01 stijgend 3.3 0.5 3.0 + K 0 9 SPY SPDR S&P 500 206.52 stijgend 2.8-0.1 2.9 B K N/A N/A VB VNGRD SMALL CAP 117.61 stijgend 3.5 0.7 2.4 + K 1 2 IVE ISH S&P500VL ETF 94.57 stijgend 3.9 0.4 2.1 + K 0 25 IWX ISH RS200 VL ETF 44.77 stijgend 3.8 0.6 1.8 - K 13 9 VYM VNGRD HI DIV YLD 69.12 stijgend 2.6-1.3 1.5 - K 10 1 DBA PS DB AGRICULTRE 25.44 dalend 1.0-1.0 1.1 - K 10 6 PIO PS GLB WATER 23.02 dalend 3.0-3.2-2.0-50 34 PNQI.O PS NASDAQ INTRNT 67.41 dalend 1.9-1.1-3.2 - K 24 10 DBP PS DB PRECS METL 37.08 dalend -3.1-1.0-3.9 - V 9 7 DBB PS DB BASE MET 16.23 dalend -1.2-5.5-5.3 - V 10 8 FAN FT GBL WND ENRGY 10.54 dalend 1.9-5.9-11.7-29 24 GNR ST STR SPDR GLB 44.57 dalend 4.2-7.5-11.8 - K 48 18 GDX MRKT VCT GD MNRS 18.53 dalend -0.6-6.8-18.2-26 14 TAN GUGEHEIM SOLAR 34.21 dalend 1.8-9.7-21.6-15 11 DBE PS DB ENERGY FD 18.29 dalend -0.7-21.2-33.5-27 23 GDXJ.K MKT VCT JNR GLD 24.15 dalend 0.5-16.1-33.5-27 14 DBO PS DB OIL FUND 17.03 dalend 0.0-25.7-37.9-46 23 ishares S&P 500 / Barra Value Index Fund ( IVE ) begint na 25 weken underperformance aanstalten te maken richting outperformance. Mijd dalende trendfasen en beheers risico s met verkoopalerts. SPDR S&P Biotech ETF vanaf 2011 + relatieve sterkte versus SPDR S&P 500 ETF SPDR S&P Biotech ETF beweegt in een stijgende trend, toont blauwe weekcandles als uiting van een sterk positief momentum en presteert relatief sterker dan SPDR S&P 500 ETF. In absolute en relatieve zin worden nieuwe hoogtepunten bereikt (= teken van kracht). TIP Focus op sterk presterende waarden in absolute en relatieve zin (zie pagina 12 t/m 18). 11

Abbott Labs Accenture Aetna 12

Autozone Brocade Communications Systems Carmax 13

Cintas Energizer Holdings Inc. Honeywell Int. 14

Eli Lilly & Co. Mettler Toledo Int. Morgan Stanley 15

Newell Rubbermaid Inc. Oracle Corp. Rogers Corp. 16

State Street The Hartford Financial Services Group VISA Inc. 17

3M Co. AANDELENSECTOREN(trackers in EUR) Symbool ETF Aandelen sectoren (in euro) KOERS TREND 1W 4W 13W RS K/V RSK RSV.SXTP STXE 600 TR&LS P 216.97 stijgend 3.6 4.0 8.6 + K 11 36.SXKP STXE 600 TEL PR 320.89 stijgend 2.4 0.2 5.9 + K 12 51.SXFP STXE 600 FNSV PR 373.42 stijgend 5.0 2.5 5.2 + K 7 20.SXAP STXE 600 A&PP 500.16 stijgend 3.1 3.5 3.8 + 5 34.SXMP STXE 600 MDA PR 267.38 stijgend 3.0 2.0 3.3 + K 21 55.SXQP STXE 600 P&HOP 630.23 stijgend 3.4-0.7 2.9 + K 9 17.SXIP STXE 600 INS PR 250.17 stijgend 3.6 1.2 2.7 + K 23 47.SX8P STXE 600 TECH PR 306.91 stijgend 3.4 2.2 1.7 + K 4 8.SX3P STXE 600 FD&BV P 547.53 stijgend 2.5-1.1 1.5 + K 10 12.SXOP STXE 600 CN&MT P 330.54 stijgend 4.1-0.1 0.8 + 6 31.SX4P STXE 600 CHEM PR 781.18 stijgend 2.3-1.2 0.2 + 9 21.SXRP STXE 600 RTL PR 303.65 stijgend 4.3 0.0-1.1 + K 5 15.SXDP STXE 600 HECR PR 694.29 stijgend 1.0-1.2-1.8 - K 33 5.SXNP STXE 600 IG&S PR 401.65 stijgend 3.8-0.6-1.9 + K 6 12.STOXX STXE 600 PR 340.30 stijgend 3.0-1.4-2.4 B K N/A N/A.SX6P STXE 600 UTIL PR 314.21 top? 2.2-0.6-2.9 - K 46 19.SX7P STXE 600 BNK PR 187.67 dalend 1.0-2.4-8.1 - K 16 6.SXPP STXE 600 BSRS PR 368.01 dalend 6.0-7.8-12.5 - K 24 14.SXEP STXE 600 O&GP 287.56 dalend 7.7-11.6-18.1 - K 40 20 De Europese DJ Stoxx 600 index blijft achter bij de prestaties van de Amerikaanse aandelenmarkt. Desondanks zijn er wel Europese aandelen in stijgende trends te selecteren die ook outperformance ten opzichte van genoemde Europese benchmark realiseren (zie pagina 19 t/m 22). Daartoe behoort ook het Nederlandse AMX-fonds Aalberts Industries (recent getipt door de vier collega beurscolumnisten van Het Financieele Dagblad in het recente BNR/FD Newsroom beursdebat, zie onder). Bron: www.fd.nl d.d. 8 december 2014 18

Aalberts Industries Ackermans & Van Haaren Alcatel 19

Delhaize Groep Deutsche Boerse Genmab 20

Hermes Int. JC Decaux Veolia Environment 21

Wolters Kluwer Yara International De selectie van individuele namen heeft niets te maken met voorspellen, maar alles met meten is weten wat op dit moment met respect voor de stijgende trends in aanmerking komt voor buy & hold onder toepassing van stoploss-technieken. 22

GRONDSTOFFEN Symbool ETF Commodities (in USD) KOERS TREND 1W 4W 13W RS K/V RSK RSV JJG BAR IPA BLOM GRN 40.31 stijgend 1.6 7.1 19.3 + 9 29 JJA BAR IPA BLOM AGR 43.20 stijgend 0.9 1.2 9.1 + K 10 29 DBA PS DB AGRICULTRE 25.44 dalend 1.0-1.0 1.1 + K 15 30 PAGG.O PWR SHR GBL AGRI 29.27 dalend 2.2-3.6-2.0 + 24 26 GLD SPDR GOLD TRUST 114.77 dalend -2.2-0.5-2.0 + V 24 34 BAL BAR IPA BLOM COT 41.69 dalend 0.8 2.9-3.3 + 14 32 JO BAR IPA BLOM COF 31.89 dalend 0.2-9.4-4.7 + 18 30 DBB PS DB BASE MET 16.23 dalend -1.2-5.5-5.3 + V 30 44 COW BAR IPA BLOM LVT 29.83 dalend -1.6-8.2-5.4 + 15 19 SGG BAR IPA BLOM SUG 38.27 dalend -0.2-7.7-6.2 + 9 28 NIB BAR IPA BLOM COC 38.83 dalend 4.6 6.0-9.3 + 2 6 SLV ISHR SILVER TRST 15.39 dalend -5.6-2.5-10.5 + V 3 7 GNR ST STR SPDR GLB 44.57 dalend 4.2-7.5-11.8 + K 6 11 JJN BAR IPA BLOM NKL 20.87 dalend -5.8-5.4-12.3 + V 3 14 UNG UNTD ST NATR GAS 17.70 dalend -7.9-21.2-15.5 + V 12 35 GSG ISHR S&P GSCI CI 22.78 dalend -0.2-15.6-24.0 B N/A N/A DBE PS DB ENERGY FD 18.29 dalend -0.7-21.2-33.5-28 11 USO UNTD ST OIL FUND 21.96 dalend 0.1-24.5-36.5-12 10 DBO PS DB OIL FUND 17.03 dalend 0.0-25.7-37.9-30 17 BNO US BRENT OIL FD 24.31 dalend 0.5-23.3-38.0-29 17 OIL IPATH GS CRUDE 13.65 dalend -0.4-26.9-39.5-12 10 Symbool ETF Commodities (in EUR) KOERS TREND 1W 4W 13W RS K/V RSK RSV WEAT.MI ETFS WHEAT 1.06 stijgend 6.8 17.0 39.1 + 9 14 CORN.MI ETFS CORN 1.15 stijgend 2.4 5.7 23.9 + 10 28 GRNS.MI ETFS GRAIN DJUBS 4.22 stijgend 3.0 7.0 22.0 + 9 28 SOYB.MI ETFS SOYBEANS 19.21 stijgend 0.8 1.9 11.0 + 7 26 PHPD.AS ETF/PALLA 63.33 stijgend 0.3 3.0 3.8 + K 2 12 PHAU.AS ETF/GOLD 94.97 stijgend -0.2 0.7 3.0 + 2 6 COTN.MI ETFS COTTON 1.66 stijgend 1.0 3.4 1.3 + K 14 36 AIGL.MI ETFS LVSTK DJUBS 3.12 top? -0.4-6.6-0.4-15 0 SOYO.MI ETFS SOYBEAN OIL 3.58 dalend 1.6-2.0 1.1 + 11 29 COFF.MI ETFS COFFEE 1.81 dalend 2.4-6.8 1.1-18 6 PHPM.AS ETF/BASKT 75.15 dalend -1.2 0.1-0.5 + 1 11 SUGA.MI ETFS SUGAR 9.41 dalend 2.1-5.4-0.6 + 5 6 COPAP.PA ETFS/COPPER 24.04 dalend 0.3-4.3-2.1 + K 1 3 AIGI.MI ETFS INDMTLDJUBS 10.24 dalend -0.6-3.7-2.3 + V 1 9 AIGCP.PA ETFS/ALL COMDTY 9.06 dalend -0.3-7.3-5.2 B N/A N/A PHPT.AS ETF/PLAT 94.31 dalend -0.9-1.5-6.1 + V 1 13 PHAG.AS ETF/SILVE 12.61 dalend -4.4-2.1-6.9 + V 1 12 NICK.MI ETFS NICKEL 13.50 dalend -4.5-4.4-8.4 + V 1 13 NGAS.MI ETFS NATURAL GAS 0.08 dalend -5.0-20.6-10.6 - V 7 0 AIGE.MI ETFS ENRGY DJUBS 5.22 dalend -3.1-22.7-27.0-12 10 UGAS.MI ETFS GASOLINE 25.34 dalend -1.8-22.8-34.1-12 11 De grondstoffenindices bevinden zich vanwege het relatief zware belang van de dalende olieprijzen in mineur. De prijs van Natural Gas neigt nog harder weg te zakken in de komende tijd. Positieve uitzonderingen zijn de agrarische graanproducten zoals tarwe en maïs. 23

EDELE METALEN Op enig moment kan het bodemproces in ETF Physical Gold een opwaartse uitbraak initiëren. ETF Physical Gold ETF (PHAU) bodemproces met bullish uitbraakkansen VALUTA EUR/USD op maandbasis + RSI De euro staat onder druk en de overeenkomsten met de situatie in 1997 zijn zichtbaar. Met deze koersgeschiedenis als gids lijken de problemen in de eurozone nog lang niet voorbij. Na de daling onder de stijgende steunlijn is een pullback begin 2015 zeer wel mogelijk. Tot zover de analyses. 24

Resultaten vijf asset allocatie ETF s in 2014 conform mechanische long only koop/verkoopalerts AGG ACWI GSG RWO GLD Voorbeeld ingezoomd equity curve ACWI in 2014 De stijgende en dalende equity-curve op basis van mechanische koop/verkoopalerts (excl. kosten) in ACWI heeft een maximaal resultaat opgeleverd op 6 juni van dit jaar. De long -positie werd uiteindelijk gesloten bij de openingskoers van de eerste paarsgekleurde candle in oktober. Immers, begin oktober vond een een daling plaats van het 4-weeks gemiddelde onder het 24-weeks gemiddelde en sloot de beurs-notering onder het 4-weeks gemiddelde. Het exit -signaal op basis van weekslotkoersen bij de rode weekcandle kon pas worden uitgevoerd op de openingskoers van de maandag in de week erna. De trendvolgende long only -benadering werd vanaf medio juni dit jaar gefrustreerd met als gevolg dat - gemeten vanaf de top in de dynamische asset allocatie dit jaar (zie koersgrafiek volgende pagina) - een drawdown van -2,9% heeft plaatsgevonden (en de equity-curve weer terug is bij de stand van precies een jaar geleden (23 december 2013). 25

LOEF DYNAMISCHE ASSET-ALLOCATIE 117000 115000 113000 111000 109000 107000 105000 103000 101000 99000 Performancesimulatie dynamische asset-allocatie Simulatie LOEF Dynamische Asset Allocatie o.b.v. wekelijkse ETF Asset Allocatie in USD De resultaten van de vijf afzonderlijke ETF s in 2014 op basis van de absolute koop- en verkoopalerts blijken positief voor AGG en RWO, maar negatief voor ACWI, GSG en GLD (zie charts vorige pagina). Wat betekent dit nu? De meerjarige backtest (zie onder) illustreert via de afzonderlijke average profit/average loss - ratio s een positieve winstverwachting voor de langetermijn. Er is dus geen dringende reden om vanwege de terugval in de hierboven afgebeelde simulatie in het komende jaar te kiezen voor een ander stappenplan. Trendvolgende systemen profiteren van stijgende trend (of dalende trends), maar verliezen vaak in zijwaartse trends (of perioden van grote wisselvalligheid. Dit moet u weten! Bron: Metastock Enhanced System Tester 26

Deze week van toepassing: ASSET CLASS TICKER WEGING nieuwe wijzigingen Obligaties AGG 20% nvt Aandelen ACWI 0% nvt Grondstoffen GSG 0% nvt Vastgoed RWO 20% nvt Goud GLD 0% nvt Liquiditeiten 60% nvt In 2015 zal er wekelijks naast bovengenoemde ETF s aandacht worden besteed aan andere instrumenten via een technische modelportefeuille. De eerstvolgende weekpublicatie van LOEF TIMING, TRENDS & TACTICS verschijnt op 4 of 5 januari 2015. Met vriendelijke groet, Website: www.edwardloef.com, Edward Loef, CFTe telefoon 00 31 (0)6 51 36 54 76 LOEF Technische Analyse BV email: mail@edwardloef.com Disclaimer De inhoud van dit rapport is nadrukkelijk NIET(!) bedoeld als een persoonlijk advies, uitnodiging of aanbeveling tot aankoop of verkoop. De informatie in dit rapport is algemeen van aard. Lees de disclaimer op www.edwardloef.com! (welke van toepassing is op deze publicatie). RENDEMENTEN UIT HET VERLEDEN BIEDEN GEEN GARANTIE OP TOEKOMSTIGE RESULTATEN. 27