Coöperatief leren (CLS) Volgens Dr. Spencer Kagan Verwerkt door Peter Steurs en Natascha Vansteelant

Vergelijkbare documenten
Structuren. Coöperatief leren

augustus 2012 Kwaliteitskaart Coöperatief leren

en een buitenkring. Voor de leerkracht Van groep 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 en 8 Stappen: Coöperatief leren

Workshop Coöperatief leren voor beginners

Scholing 8 december. Wat kan je helpen? Wat helpt niet?

Doel: 27/11/2017. Coöperatieve werkvormen in functie van SEO en SOB Ariane Moreels

Coöperatief leren Verschillende werkvormen:

Dalton (samenwerking/ samenwerkend leren) en Coöperatief leren

Wat is Kraak kracht? Kraak kracht

Coöperatief leren Wat is coöperatief leren? Waarom is coöperatief leren belangrijk? Coöperatieve werkvormen

Stijgen/Dalen. Effectief rekenonderwijs

Er kan pas over Coöperatief Leren gesproken worden als er gewerkt wordt volgens een aantal basisprincipes kortweg GIPS genoemd.

Beleidsplan coöperatief leren

Welke coöperatieve werkvormen gaan we aanleren?

De golf spoelt op het strand. 1. golf 2. strand

BAS. Samenwerkend Leren Vastgesteld mei De Overstap

Les 17 Zo zeg je dat (niet)

denken - delen - uitwisselen

SPELVARIANTEN. Bonus: Ondertussen oefen je met het geven en ontvangen van feedback en bouw je aan het vertrouwen in jouw team.

datum: 11 december 2013 aantal leerlingen: 22 tijd: 10:30-11:15 groep: 3

Werken op de Arenberg

Boekje met coöperatieve werkvormen

Leerlingen leren hoe ze zelf (zonder hulp van de leerkracht) conflicten constructief kunnen oplossen.

Benodigdheden: Filmpje brein uitleg: overtuigingen en het effect op leren Kaartjes helpende en remmende gedachten, zie bijlage 1

Checklist groep 3 4 Doorgaande lijn Daltononderwijs

BIJLAGE 5 ACTIVERENDE WERKVORMEN

Gesprekskaarten pedagogisch handelen

Overzicht van de coöperatieve werkvormen per leerjaar Tweede leerjaar

DENKEN DELEN UITWISSELEN (5 min.)

CLS. Coöperatieve leerstrategieën

Project 'positief opvoeden' Maandag: complimentendag! Aangezien we werken rond positief opvoeden, starten we de projectweek met een positieve dag.

Reflectiegesprekken met kinderen

Vijf minuten actief met kleuters. Joyce van den Boogaard 3 februari 2016

Het coöperatief leren

Coöperatieve leerstrategieën

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van jaar

Spelregels voor de kaarten Beroepskwaliteiten en Leerpunten. Het Beroepskwaliteitenspel

Coöperatieve werkvormen

Coöperatief Leren op. Basisschool De Lier. Kwaliteitsdocument Coöperatief Leren Bs. De Lier

Klap, stamp en sla. Opmerking. Tijd: 1-5 min. Deelnemers: minimaal 2 Materiaal: niets Opstelling: kinderen vormen tweetallen. Verloop van het spel:

Leskist PLUS-handleiding Titel Koos Konijn Groep 3 en 4

voorwoord VOORBEELDPAGINA S Bestelnr De ander en ik

Coöperatief Vergaderen

Les Dieren met een baan, thema vermaak

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus

Coo peratief leren. Lunteren 2016

Groep 8 Basisles: Verschil in energiebronnen

Groep 6 - Les 9: Pesten en plagen AANGEPASTE LES

Actieplan coöperatieve werkvormen.

SPELVARIANTEN. Je ontdekt meer in een uur spelen dan in een jaar converseren Plato

SPELVARIANTEN. Heb je vragen, feedback of wil je op weg geholpen worden, neem contact met ons op.

Coo peratief leren. Start van een nieuw schooljaar. Hoe een klas een echte groep wordt. RKBS DE ARENBERG

Toolkit. KIJK MET JE HART EN VERWONDER WAT JE ZIET

November Beste ouders, in deze nieuwsbrief: Rots & Water groep 1-2A. Reggio onderwijs groep 5. Respectmuur. Kleurwedstrijd Breek4U.

Lesideeën beroepenkaarten WERKEND NEDERLANDS

De eerste twee weken na de meivakantie!!

Uitleg bij de spellingskaartjes.

Speels oefenen. Relaties tussen vermenigvuldigsommen. Vermenigvuldigen

Natuur in de klas product PLUS-handleiding Uit de bol gaan Groep 1 en 2

Handleiding SHARE. Regio College. Auteur: L.E. Sinnema Master Professioneel Meesterschap MBO. Opleiders: Drs. Trudy Moerkamp Dr.

Optische illusie en gezichtsbedrog

ONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE

16. Luister naar wat ik vertel

Kagans Cooperatieve Leerstrategieen

Leskist PLUS-handleiding Zijzoentje Groep 1 en 2

Onderbouw, groep 1 & 2

W E R K E N M E T D I M E N S I E K A A R T E N

Mogelijke aandachtspunten voor het invullen van het lesevaluatieformulier

Spelling: de verdubbelaar

Inhoud. Onderwijskatern HSL HSL. 7 december Nummer 4, december Onderwijskatern. Inhoud van dit onderwijskatern:

Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School

Meer doen met de rijtjesboeken

Mijn doelen voor dit jaar

Consumententest in samenwerking met Stichting Panta Rhei

De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk GROEP 5

datum: 7 november 2013 aantal leerlingen: 22 tijd: 13:00-15:05 groep: 3

LEERJAAR 3 WISKUNDE VOORBEELDMATERIAAL HOEKENBOX. P Metend Rekenen RONDJES LOPEN De leerlingen berekenen de omtrek en duiden hem aan.

Workshop Samen sterk leren, een win-win voor iedereen! 9.30 uur uur

Leskist PLUS-handleiding Anders is leuk! Groep 3 & 4

LES 3 HET VERHAAL UIT DE BIJBEL EN DE FILM GODS LAM

Babels A precommunicatieve werkvormen diverse taalhandelingen A1. Alfa Elleke Radstake

Leskist PLUS-handleiding Opgeruimd houdt het netjes Groep 3 en 4

Leskist PLUS-handleiding Kriebelpoten Groep 1 en 2

De leerlingen leren omgaan met gevoelens van zichzelf en anderen, met name gevoelens die horen bij hun leeftijd.

DKJL PPOZO deel 2 25 november 2015 Nienke Bakker. Wat gaan we doen? Doel van de training

Feedback ontvangen. Feedback ontvangen is moeilijk. Hoe gaan we om met feedback?

Voorlichting over gevaarlijke stoffen

Leerlingen leren wat mediatie is: conflicten oplossen met de hulp van een derde, neutrale partij.

Tridio coöperatief leren

Leidraad voor een groepsgesprek Tijd:30 à 45 minuten, met 4 tot 16 personen/benodigdheden: post-its of blaadjes papier balpennen - flap

LESSUGGESTIES BIJ DE BOEKENKIST COMING OF AGE - praktijkonderwijs

Titel: Creatief met (kilo) gram Groep 5 rekenen 1

8a De 'Los het op!-kaarf

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt

Ondernemers in Onderwijs

Ik kom voor mezelf op (lessenserie Omgaan met pesten)

Lesvoorbereiding Leef! Sociaal-emotionele vaardigheden klas 3-4

leskist PLUS-handleiding Topvogels Groep 7 en 8

Spelenderwijs rijmen. Linda Willemsen.

Transcriptie:

Coöperatief leren (CLS) Volgens Dr. Spencer Kagan Verwerkt door Peter Steurs en Natascha Vansteelant

7 Sleutels tot succes Sleutel 1: Didactische structuren Sleutel 2: Teams Sleutel 3: Management Sleutel 4: Klasbouwers Sleutel 5: Teambouwers Sleutel 6: Sociale vaardigheden Sleutel 7: Basisprincipes GIPS

Sleutel 1: Didactische structuren Didactische structuren zijn inhoudsloze, herhaalbare instructiereeksen die de interactie tussen leerlingen organiseren om de basisprincipes van de coöperatieve leerstrategieën in de praktijk te brengen.

Sleutel 2: Teams Er zijn 4 soorten teams: Heterogeen Homogeen Willekeurig Door leerlingen gekozen We adviseren heterogene teams om stabiele, coöperatieve basisteams te vormen, maar alle soorten teams kunnen afwisselend gebruikt worden.

We vormen teams per 4: 1. Maak kaartjes -> Naam leerling, geslacht, score (-> Gemiddelde van rekenen en lezen) 2. Sorteer de kaarten (laagste score onderaan) -> Deel je aantal leerlingen door 4 Vb: 21 : 4 = 5 groepen, rest 1

3. Kleurcode Blauw = Hoog (sterkste leerlingen) Groen = Gemiddeld Hoog Oranje = Gemiddeld Laag Rood = Laag

In het geval van 21 leerlingen: -> Bovenste 5 = code blauw => Sterkste leerlingen -> Onderste 5 = code rood => Zwakste leerlingen -> Van de resterende kaartjes zijn de bovenste 5groen, de onderste 5 oranje en de overblijvende rest kan je zelf groen of oranje geven.

4. Teams vormen Stap 1: Verdeel de sterkste leerlingen over je groepen (overal 1) Stap 2: Geef elke groep een gemiddeld hoge leerling Stap 3: Geef elke groep een gemiddeld lage leerling Stap 4: Geef elke groep een zwakke leerling ->Denk niet alleen aan de kleurcodes, maar hou rekening met: Gelacht, afkomst, 2 e taal, speciale noden, moeilijke klanten De rest zet je waar die volgens jou het best past (in een goed groepje, want een groepje van 5 of 3 maakt het moeilijker voor de leerlingen.

5.Tafelschikking Oogmaatje Indien er een 5e leerling is, zet je die op de kop, tussen nummer 1 en 4, het verste weg van het bord. B 2 3 1 4 A Schoudermaatje Handig om voor jezelf te A B weten dat nummer 1 de sterkste is, 2 gemiddeld laag, 5 3 zwak en 4 gemiddeld hoog.

Sleutel 3: Management Omgaan met kabaal Inrichting van het klaslokaal Materialen Richtlijnen geven Teamproblemen oplossen

Sleutel 4: Klasbouwers Klasbouwers leiden tot een onze groep -gevoel, waar de leerlingen zich thuis voelen en waar het fijn is om samen te leren. 3 voorwaarden voor een goede klasbouwer: Rechtstaan Door elkaar stappen Voor het plezier? =1 x per week Met leerinhoud? = Naar noden Positieve interactie

Sleutel 5: Teambouwers = Het proces dat ingezet wordt om een groep van 4 leerlingen met verschillende achtergronden en ervaringen om te vormen tot een coöperatief en zorgzaam team. 3 kenmerken van een goede teambouwer: FUN Geen Easy leerstof voor iedereen 2 x per week

Sleutel 6: Sociale vaardigheden Er zijn heel veel sociale vaardigheden nodig om een goed teamlid te zijn. Deze vaardigheden zijn essentieel voor later succes op de arbeidsmarkt, een harmonieus gezinsleven en positieve sociale relaties. Vaardigheden die de leerlingen dagelijks oefenen bij coöperatief leren: Actief luisteren Anderen respecteren Om hulp vragen Respect Conflicten oplossen Samenwerken Aanmoedigen Helpen Leiderscapaciteiten Geduld Verantwoordelijkheid Delen, uitwisselen Perspectief nemen Voortborduren op andermans ideeën Zorgdragen voor anderen

Sleutel 7: Basisprincipes GIPS G = Gelijke deelname I = Individuele aanspreekbaarheid P = Positieve wederzijdse afhankelijkheid S = Simultane interactie

Het Stilteteken Leerkracht zegt stilteteken en steekt hand omhoog Focus op leerkracht Leerlingen waarschuwen anderen (non-verbaal), steken hun hand op en zijn stil Leerkracht zegt: Dank u voor uw hulp Na 3-5 sec. heb je de aandacht van iedereen!

Positief reageren/complimenteren Voorbeeldzinnen: Fijn dat je dit met mij wilde delen. Je kunt heel boeiend vertellen. Maak de zin af: Wat ik van jou geleerd heb is Ik vond het leuk om naar jou te luisteren, want Wat ik vooral interessant vond was

Hoe moeten de leerlingen elkaar coachen? Tip 1 Tip 2 Leg het uit Probeer opnieuw Geef een compliment

Didactische structuren

TweePraat Leerkracht geeft een vraag of probleem waarbij meerdere antwoorden mogelijk zijn. Leerlingen krijgen 3-5 sec. denktijd. Leerlingen staan recht en geven om beurt (ping pong) een antwoord (gelijke deelname).

Tweetal coach Partner A lost het 1e probleem luidop op. Partner B kijkt toe, luistert, controleert, coacht waar nodig en geeft een compliment. Nadien wisselen van rol.

TweeGesprek op tijd Leerkracht geeft een onderwerp, bepaalt de tijd (vb: 30 sec.) en geeft de leerlingen denktijd. In tweetallen: Partner A vertelt (gedurende de afgesproken tijd), partner B luistert. Partner B reageert met een positieve opmerking. Wisselen van rol. http://www.online-stopwatch.com/snail-racing-timer/

Tweetal check Partner A lost het 1e probleem luidop op. Partner B kijkt toe, luistert, controleert, coacht waar nodig en geeft een compliment. Nadien wisselen van rol. Wanneer er 2 problemen of oefeningen opgelost zijn, dan checkt het tweetal hun antwoorden bij het andere tweetal van hun team.

Rondpraat Leerkracht geeft een vraag of probleem waarbij meerdere antwoorden mogelijk zijn. Leerlingen krijgen 3-5 sec. denktijd. De leerlingen geven om beurt (staand) een antwoord.

Denk-schrijfrondpraat Leerkracht geeft een vraag of probleem waarbij meerdere antwoorden mogelijk zijn. Leerlingen krijgen 3-5 sec. denktijd. De leerlingen bedenken een antwoord en schrijven het op voordat ze aan de rondpraat beginnen.

Rondpraat en schrijven Leerkracht geeft een vraag of probleem waarbij meerdere antwoorden mogelijk zijn. Leerlingen krijgen 3-5 sec. denktijd. Tijdens de rondpraat noteren de leerlingen elk antwoord op een eigen blaadje papier (kan gewoon in werkboek).

Team doe mee en vertel Alle leerlingen staan bij hun teamgenoten. De leerkracht duidt 1 ll aan die de teamlijst in zijn hand heeft. De gekozen leerling noemt 1 idee van de teamlijst. De leerlingen die de teamlijst in handen hebben voegen het idee aan de lijst toe als ze dit zelf niet hadden of vinken het aan als het er al op stond. De leerlingen geven hun teamlijst met de klok mee aan elkaar door. De leerlingen gaan zitten wanneer al hun antwoorden aan bod geweest zijn. Nieuwe items kunnen wel blijven toegevoegd worden. Wanneer alle lln zitten is Doe mee & vertel afgelopen. Je kan ook iedereen mee laten schrijven en volgen, door iedereen de teamlijst mee te laten opschrijven.

Mix & ruil Leerkracht geeft de leerlingen een vraagkaartje (antwoord op achterkant). Leerlingen staan recht, steken hun hand op en maken tweetallen (dichtste bij). Partner A ondervraagt partner B en laat de vraag zien. Partner B antwoordt. Partner A geeft compliment of coacht indien nodig. De partners wisselen van rol. De partners ruilen kaartje en bedanken elkaar. Hand omhoog en nieuwe tweetallen vormen. Leerling over? Wacht tot er nieuwe tweetallen gevormd worden en pik dan in. Leerkracht doet NIET mee.

Schud & pak Leerling 1 houdt kaarten vast in de vorm van een waaier. Leerling 2 kiest een kaart, leest voor en geeft 5 sec. denktijd. Leerling 3 antwoordt. Leerling 4 checkt en geeft compliment of coacht. Leerlingen wisselen van rol, één persoon per ronde, met de klok mee. Deze structuur kan ook met tweetallen gespeeld worden.

Mix-tweetal-gesprek Leerlingen wandelen door het klaslokaal. (Let op voor schaduwlopers!) Leerkracht zet muziek stop en roept tweetal. Leerlingen vormen tweetal met degene die het dichtstbij staat en geven high 5. Leerlingen die niemand vonden, worden even geholpen door de rest van de klas. Leerkracht stelt een vraag en geeft de leerlingen denktijd (3-5 sec.). Leerlingen wisselen informatie uit met hun partner aan de hand van een: TweePraat (korte antwoorden) TweeGesprek op Tijd (open vragen, lang antwoord)

StaOp-HandOmhoog-Tweetal Als de lkr Ja zegt, staan de lln op, steken hun hand op en vormen een tweetal (met de dichtstbijzijnde ll en geven high 5). Leerkracht stelt een vraag of voorziet een opdracht en geeft de leerlingen denktijd (3-5 sec.). Partners wisselen uit aan de hand van: - TweePraat (bij korte antwoorden) - TweeGesprek op Tijd (bij open vragen, lang antwoord)