Het eiland van Lindau was tussen 27 juli en 2 augustus het decor van een ontmoeting tussen 59 Nobelprijswinnaars

weekblad van de technische universiteit Delft 01 >03 >07 >08 >17 >18 English Miljoenenschuld Balloon Topconferentie Puberbrein I-spy Gebrekkige communicatie, gemis aan saamhorigheid en te laat ingrijpen leidden tot de miljoenenschuld bij Civiele Techniek en Geowetenschappen (CiTG). Dat blijkt uit een onderzoek naar de financiën bij de faculteit. TU Delft student Tim Zaman successfully completed a remarkable hobby project. Last summer he launched a helium balloon loaded with cameras and controls. This project made me feel I could really do something new. Het eiland van Lindau was tussen 27 juli en 2 augustus het decor van een ontmoeting tussen 59 Nobelprijswinnaars en honderden jonge wetenschappers. Onder hen twee Delftenaren: postdoc dr. Katja Nowack en promovendus ir. Marijn van Loenhout. Hoe werkt het puberbrein? En hoe blijft een wolkenkrabber staan? Industrieel ontwerper Anne Brouwer ontwerpt interactieve tentoonstellingen voor musea. Informatie is niet saai. Dan heb je het gewoon niet goed gebracht. TU Delft does not screen international students based on the espionage risks they may pose to the university, says Paul Rullmann, chairman of TU Delft s eecutive board, following reports in a national newspaper claiming that the Dutch universities of technology and national intelligence agency are working together in an effort to detect spies among the international students studying in the Netherlands. TUDELTA.23 Wil je als vereniging opvallen tijdens de Owee dan moet je met iets origineels komen. Open jongerenvereniging Koornbeurs leende een astronautentrainer uit de jaren zestig van Space Epo Noordwijk om studenten door elkaar te husselen. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX) Pagina 12: Bier met een waterpistooltje

nieuwsinterview 02 ' Gewoon vroeg opstaan TUdelta.23 > Jaargang 42 Delta is het informatie- en opinieblad van de TU Delft, verzorgd door een journalistiek onafhankelijke redactie. > Redactie Frank Nuijens, (hoofdredacteur), Katja Wijnands, Dorine van Gorp, (eindredactie), Saskia Bonger, Tomas van Dijk, Erik Huisman, Connie van Uffelen, Jos Wassink (verslaggeving). > Medewerkers Willemijn Dicke, Robbert Fokkink, Jorinde Hanse, Dap Hartmann, Auke Herrema, Richard van 't Hof, Christian Jongeneel, David McMullin, Anna Noyons, Edgar van Os, Arjanna van der Plas, Daan Schuurbiers, Jimmy Tigges, Stephan Timmers, Ellen Touw, Robert Visscher, Pascale Warners, Martine Zeijlstra. > Foto s Sam Rentmeester/ Hans Stakelbeek (FMAX).(info@fma.nl) > Vormgeving Kummer & Herrman, Utrecht > Lay-Out Liesbeth van Dam > Mededelingen Martin Kers (m.kers@tudelft.nl) > Redactieraad Ir. S. Rozendaal (voorzitter), prof.dr Jeroen van den Hoven, prof.dr.ir. F.W. Jansen, J. Op Den Kelder, mr. J.J. M.Kok, R.H.G. Meijer, T. Niks, prof.dr.b.j. Thijsse, ir. M. Persson, dr.ir. C. Vermeeren > Redactie-adressen Universiteitsbibliotheek Kamer 0.18-0.28 Prometheusplein 1 2628 ZC Delft Postbus 139 2600 AC Delft Tel. 015-278 4848 E-mail: delta@tudelft.nl www.delta.tudelft.nl Het bindend studieadvies, het wellicht afschaffen van de basisbeurs: studenten worden steeds meer gedwongen om hard te werken. Maar bij studeren hoort ook gezelligheid. Het credo van de voorzitter van Delfts grootste studentenvereniging Virgiel, Hugo de Bot, luidt: studeren is combineren. SASKIA BONGER Denk je dat eerstejaars minder snel lid zullen worden van een vereniging door het bindend studieadvies of berichten dat de basisbeurs gaat verdwijnen? We zijn voor het bsa wel bang geweest, maar die angst is ongegrond gebleken. We hebben dit jaar meer aanmeldingen dan vorig jaar. Mocht de basisbeurs verdwijnen, dan zien we het dan wel. Uiteindelijk heeft het bsa ook in ons voordeel uitgepakt. Welk voordeel hebben studentenverenigingen van het bindend studieadvies? We hebben veel commissies en Hugo de Bot: Een goede sociale omgeving werkt stimulerend. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX) besturen en we willen dat zoveel mogelijk studenten daar iets voor doen. Maar je kunt pas rasmaanden (compensatie voor bestuurswerk, red.) van de TU krijgen als je een goede studievoortgang hebt. Het is voor ons dus alleen maar fijn als leden tijd aan hun studie besteden. Eerstejaars van nu zijn zich veel bewuster van hun voortgang. Er komt zoveel op ze af. Het is fijn voor ze als ze een ondergrens van dertig studiepunten hebben. Wat is in het leven van nieuwe studenten in Delft belangrijker: studiesucces of nieuwe mensen leren kennen? De studie is de reden dat mensen naar Delft komen. Maar een goede sociale omgeving werkt stimulerend. Je kunt niet zeggen dat één van de twee belangrijker is. Lidmaatschap van een studentenvereniging hoeft in ieder geval niet beperkend te zijn. Een week heeft heel veel uren. Je moet s morgens gewoon vroeg opstaan. Iemand die elke avond laat in bed ligt en veel bier drinkt, is s morgens toch niet fris? Zeker in het eerste jaar is ieder lid actief. De één staat er vijf dagen, de ander twee. Maar die eerste hoeft niet per se minder snel te studeren. Mijn ervaring is: vraag je een druk persoon om iets te doen, dan komt het eerder af dan als je het aan iemand vraagt die weinig schuurbiers klaarspeelt op een dag. Ik vind het belangrijk dat mensen iets naast hun studie doen, anders lopen ze veel mis. Virgiel alleen al heeft veertien onderverenigingen. Zeker in Delft gebeurt er naast het verenigingsleven niet zoveel. Kunnen studenten niet beter lid worden als ze hun eerste jaar achter de rug hebben? Nee, ons eerstejaarsprogramma houdt juist rekening met eerstejaars. Ze krijgen vanaf moment één te horen: studeren is combineren. We hebben geen borrels tijdens tentamenperiodes, we gaan colleges geven aan eerstejaars voordat de tentamens beginnen. We maken per studie groepen studenten, zodat eerstejaars op hun faculteit mensen kennen. En mentoren begeleiden de eerstejaars jaarclubs. Als je eenmaal in je studie zit, dan gaat het wel. Een goed begin is het halve werk. Maar hoe snel zal een student zeggen dat hij het niet redt? Dat is nou juist het sterke van een jaarclubverband: je hebt mensen om je heen die je kunnen opvangen. > ISSN 0169-698 > Druk Wegener Nieuwsdruk Twente, Enschede Breekpunt > Oplage 12.000 > Advertenties H&J uitgevers Postbus 101 2900 AC Capelle aan den IJssel Tel. 010-451 55 10 Fa 010-451 53 80 E-mail:delta@henjuitgevers.nl www.linkmagazine.nl > Abonnement Een abonnement kost 37,50 en kan elk moment ingaan. > HOP Delta werkt samen met het Hoger Onderwijs Persbureau Hein Cuppen, Bas Belleman, Thijs den Otter Tel. 071-523 6151 Fa 071-523 2138 E-mail hop@s4all.nl > Copyright Delta Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artikelen, schema s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken, in enigerlei vorm of wijze. Als de VVD bij de verkiezingen de grootste partij wordt, dan hebben we op 1 juli een nieuw kabinet. Dat zei VVD-leider Mark Rutte tijdens het laatste verkiezingsdebat op 8 juni. De AOW-leeftijd is voor de PVV een breekpunt, riep Geert Wilders tijdens datzelfde debat. Daags na de historische nederlaag van het CDA tijdens de verkiezingen zei Maime Verhagen: Wij zijn nu niet aan zet. Het CDA heeft de verkiezingen verloren. Ons past op dit moment bescheidenheid. Nu, eind augustus, hoor je Rutte niet meer over zijn gebroken verkiezingsbelofte. Wilders gooide daags na de verkiezingen het breekpunt van de AOW-leeftijd al overboord. En Verhagen is sinds 9 augustus gewoon weer aangeschoven bij de onderhandelingen over een rechtse coalitie. Toch lijken ze er alle drie zonder veel problemen mee weg te komen. Het maakt blijkbaar niet zoveel uit of je als politicus je verkiezingsbeloftes gestand doet of niet, zolang de verkiezingsboodschap de kiezers maar aanspreekt. Zodra de stemhokjes gesloten zijn, gaat Den Haag weer over tot de orde van de dag. Want het collectieve geheugen is kort. We volgen de formatiebesprekingen van dag tot dag. Elke nieuwe quote over de Haagse stoelendans wordt direct breed in de media uitgemeten. Een foute uitspraak kan je als politicus de kop kosten. Maar in de waan van de dag winnen de oneliners het van een heldere analyse van het beleid dat gevoerd wordt. Herinnert u zich de beloftes van de vorige verkiezingen nog? Het CDA zou niet aan de AOW tornen. De PvdA zou deelname aan het JSF-project verhinderen. Er zou een nieuw referendum komen over de Europese grondwet. Daar is allemaal weinig van terecht gekomen. Het kabinet Balkenende IV is uiteindelijk gevallen omdat de PvdA haar verkiezingsbelofte om in 2010 uit Uruzgan te vertrekken nou eens niet wilde breken. Wat is nog de waarde van al die beloftes, als het gestand doen van een belofte tot een kabinetscrisis leidt? De waarheid is in de politiek een uitermate rekbaar begrip. Belangrijker dan de feiten is hoe het verhaal op de kiezers overkomt. Zo diende de inval in Irak ter herstel van de democratie, en was de opbouwmissie in Afghanistan bij voorbaat al geslaagd. Volksvertegenwoordigers schipperen tussen mooipraterij en kiezersbedrog. Het is het eeuwenoude dilemma van de democratie: de kiezer bepaalt wie het land mag besturen. Een politicus zal zich dus populair moeten maken. Maar met impopulaire maatregelen maak je je niet populair. Dus gaan in de verkiezingsprogramma s bij voorkeur de belastingen omlaag terwijl de voorzieningen beter worden, gaan de bezuinigingen niet ten koste van zorg, pensioen, onderwijs en innovatie, en komt er volop ruimte voor nieuwe infrastructuur terwijl de natuur behouden blijft. Of nog beter: beweren dat het allemaal de schuld van de buitenlanders is. Dat alles weer zoals het was zodra we die het land uitsturen. Succes verzekerd. Wie een genuanceerder verhaal probeert te brengen, wordt bij de volgende verkiezingen genadeloos afgestraft. Probeer dan maar eens optimistisch te blijven over de toekomst van dit land. Daan Schuurbiers reflecteert het komende jaar op het universitaire leven, dit keer vanuit Tokyo.

Nieuws 03 Wateroverlast De wateroverlast op de TU is nog merkbaar, maar echte problemen zijn er niet meer. Door overvloedige regenval ontstond maandagmorgen bij de aula, de bibliotheek en de faculteiten Industrieel Ontwerpen, Bouwkunde, Technische Natuurwetenschappen en 3mE wateroverlast. Het gemeentelijk rioolstelsel kon de toevoer niet aan. De schade is nog onbekend. www.delta.tudelft.nl/21567 Mobiliteit De laatste ontwikkelingen op het gebied van duurzame mobiliteit worden volgende week donderdag en vrijdag besproken in het Bilderberg Europe Hotel in Scheveningen. Op vrijdag 3 september zijn er presentaties over onder meer nieuwe batterijen, nucleaire waterstofproductie, omzetting van zonlicht in waterstof en beheer van verkeersstromen. De avond ervoor is er een lezing over intelligente en adaptieve elektriciteitsnetwerken. s.a.vanarum@tudelft.nl Katholieke leerstoel De rooms-katholieke stichting Thomas More stelt per 1 september een nieuwe bijzonder hoogleraar wijsbegeerte en technische wetenschappen in relatie tot christelijke levensbeschouwing aan aan de TU Delft. Het gaat om dr. Ciano Aydin, zelf geen rooms-katholiek, maar lid van de Syrisch-Orthodoe kerk. Aydin is van Aramese afkomst, studeerde pedagogiek en filosofie en promoveerde in 2003 op het proefschrift Zijn en worden. Nietzsches omduiding van het substantiebegrip. Aydin kreeg in 2006 een Veni-subsidie, waarmee hij twee jaar onderzoek deed aan de Radboud Universiteit Nijmegen (RUN). Momenteel schrijft Aydin een boek over identiteit, interactie en idealen. Hij is universitair docent aan de RUN en de Universiteit Twente. De Thomas More-leerstoel bestaat al sinds 1950 en is ondergebracht bij de faculteit Techniek, Bestuur en Management. Daar is ook een hoogleraar reformatorsiche wijsbegeerte (Marc de Vries) te vinden. Aydin volgt Pieter Anton van Gennip op. Thomas More heeft leerstoelen aan alle openbare universiteiten. Draaiorgel Bij de opening van het academisch jaar op 30 augustus speelt een draaiorgel voor de aula liedjes als Money, money, money en Goede tijden, slechte tijden. Daarmee vragen de vakbonden aandacht voor de stukgelopen caoonderhandelingen. De vakbonden willen koopkrachtbehoud en eisen daarom een salarisverhoging van 1,25 procent. Ook willen ze werkzekerheidafspraken. De VSNU zegt geen geld te hebben voor een salarisverhoging en vindt die juist de werkgelegenheid in gevaar brengen. Opeenstapeling van problemen nekte CiTG Gebrekkige communicatie, gemis aan saamhorigheid en te laat ingrijpen leidden tot de miljoenenschuld bij Civiele Techniek en Geowetenschappen (CiTG). Dat blijkt uit het Onderzoek Financiën CiTG: Het lek boven water. Connie van Uffelen De commissie Onderzoek Financiën CiTG onderzocht in opdracht van het college van bestuur (cvb) de ontwikkeling van de financiën bij de faculteit in de periode 2000-2009. De eerste geldstroominkomsten (rijksbijdragen) daalden van 43,3 miljoen euro in 2003 tot 30,5 miljoen euro in 2010. Een forse groei in de inkomsten uit de tweede en derde geldstroom (onderzoek, projecten) en kostenbesparingen op personeel en huisvesting compenseerden dat niet. Relatief beperkte jaarlijkse tekorten van anderhalf miljoen euro in de eerste jaren groeiden vervolgens uit tot forsere tekorten van circa 2,7 miljoen euro in 2008 en 2009. Hierdoor sloeg een reserve van 10,5 miljoen euro om in een schuld van 5,5 miljoen euro. De commissie constateert dat door zowel het college van bestuur als decaan en managementteam onvoldoende tijdig en krachtdadig is ingegrepen. Volgens de commissie kregen de decaan en het managementteam (MT, afdelingsvoorzitters) geen grip op de situatie. Het ontbrak aan een sterke prognose op basis waarvan een ingrijpende reorganisatie te rechtvaardigen was. Er werd achter de feiten aangehold. Wijzigingen die het cvb doorvoerde in de verdeling van de rijksbijdrage over de Ik weet niet of je de decaan verantwoordelijk kunt houden voor de werking van dit model faculteiten, pakten veelal negatief uit voor CiTG. Dit leidde tot moedeloosheid en apathie. Ook de wijze van verdelen van het geld binnen de faculteit zelf wijzigde herhaaldelijk, wat onduidelijkheid en ergernis opwekte. Met jarenlang oppervlakkig ingrijpen probeerde de faculteit de verliezen te beperken. Dit leidde volgens de commissie tot interne slijtage van de organisatie, die zich uitte in een gebrek aan vertrouwen in decaan en MT, geringe saamhorigheid en het elkaar niet aanspreken op verantwoordelijkheden. De interne communicatie was op vele niveaus gebrekkig. Daardoor ontstond een cultuur van ieder voor zich en was samenwerking niet langer vanzelfsprekend. Door slechte communicatie van vooral de financiële dienst bleven afdelingen, secties en projectleiders verstoken van bruikbare managementinformatie om financiën te beheersen. Interne spanningen die hun oorsprong vonden in fusies en die werden beïnvloed door sterke persoonlijkheden die hun eigen gang gingen, bemoeilijkten de tering naar de nering zetten. De commissie constateerde een vasthouden aan verworven rechten en posities, die leidden tot versnippering en hoge kosten van het onderwijs. De commissie adviseert onder meer het onderwijsproces beter bestuurbaar te maken en te komen met een strategisch gedurfde aanpak gebaseerd op een realistische langetermijnprognose. Cvb-voorzitter Dirk Jan van den Berg laat weten dat sinds zijn komst in maart 2008 hij een decaan ziet die zaken voortvarend aanpakt. Hij stelt dat hij geen fan is van het verdelingsmodel voor de rijksbijdrage, omdat wat de ene faculteit meer krijgt de ander minder ontvangt. Ik weet niet of je de decaan verantwoordelijk kunt houden voor de werking van dit model. Decaan Louis de Quelerij heeft in overleg met het cvb besloten pas te reageren nadat het cvb een reactie heeft gestuurd naar de commissie en de ondernemingsraad (die op het onderzoek aandrong). Voor een uitgebreidere reactie van het cvb: zie www.delta.tudelft.nl/21571 Te veel cum laude promoties Het aantal cum laudes bij promoties is te hoog. Het college voor promoties verscherpt daarom per 1 september de procedure hiervoor. In de periode van 2000 tot 2009 kreeg gemiddeld acht procent van de promovendi het predicaat cum laude. Dat is volgens vice-rector Hans Beunderman niet wenselijk. Cum laude moet echt super eceptioneel zijn. Per jaar of per faculteit waren er uitschieters tot maimaal vijftien procent. Volgens Beunderman ontstond de indruk dat de eterne leden van de promotiecommissie niet snel geneigd zijn om tegen een voorstel tot cum laude te stemmen als promotor en co-promotor voor zijn. Er is een zekere gêne. Daarom zal voortaan tijdens het beraad van de promotiecommissie de voorzitter (de rector) het beleid vóór de stemming nog eens toelichten. Verder moet een voorstel voor een cum laude voortaan voorzien zijn van ten minste twee aanbevelingsbrieven van toonaangevende eterne eperts. Als aanvullend beoordelingscriterium moet een proefschrift binnen redelijke tijdsduur tot stand zijn gekomen. Als je er tien jaar over doet, is dat kwestieus, zegt Beunderman. Ook moeten promotiecommissies voortaan niet alleen meer het proefschrift wegen, maar ook andere blijken van hoogwaardige wetenschappelijke kwaliteit. Heeft de promovendus bijvoorbeeld al veel gepubliceerd of opgetreden op hoogwaardige congressen en lovende kritiek ontvangen? zegt Beunderman. Tot slot moet een voorstel tot cum laude voortaan vijf weken in plaats van drie weken voor een promotie ontvangen zijn, zodat het college voor promoties nog kan beoordelen of de gronden van het voorstel goed en overtuigend zijn. Overigens is het uiteindelijk wel de promotiecommissie die beslist. Als je er tien jaar over doet, is dat kwestieus Los van de strengere eisen voor cum laudes komen er nog wat etra promotieregels. Zo mochten er formeel drie promotoren of twee promotoren en een co-promotor in de achtkoppige promotiecommissie zitten, maar wil het college voor promoties terug naar maimaal twee betrokken supervisoren om de onafhankelijkheid te waarborgen. Verder wordt Frans of Duits als voertaal in proefschriften ontmoedigd. Je wilt een groter publiek bereiken, ook op de zitting, zegt Beunderman. (CvU) Ecolution Het 25 meter lange zeiljacht waarmee prof.dr. Wubbo Ockels de wereld rond wil varen was vorig weekend te zien op Sail Amsterdam. De Ecolution is een klassiek gelijnd schip met opmerkelijke innovaties onder de waterlijn. Tijdens het zeilen (verwachte kruissnelheid tien knopen, of achttien kilometer per uur) drijft het passerende water onder het schip twee propellers aan. Dat zou twee maal tien kilowatt aan elektrisch vermogen op moeten leveren. Scheveningen is komend jaar de ligplaats waar vanuit het schip gedurende een jaar proefvaarten zal ondergaan. Daarna wil Ockels er met zijn vrouw mee op wereldreis. (Foto: Sam Rentmeester/FMAX)

Nieuws 04 Leermeesterprijs Prof.dr.ir. Huub Savenije 'is een kostbaar bezit voor de Technische Universiteit Delft', aldus het Gezelschap Practische Studie, de studievereniging van studenten civiele techniek. De studenten hebben de hoogleraar hydrologie en watermanagement voorgedragen voor de Leermeesterprijs 2010 van het Universiteitsfonds Delft. Maandag 30 augustus ontvangt Savenije deze prijs, die ieder jaar wordt toegekend aan een docent van de TU die ecelleert in onderwijs en onderzoek en daarmee inspirerend is voor studenten en promovendi. Bamboewieken Masterstudent Gijsbert Koren (Industrieel Ontwerpen) combineert in zijn afstudeerproject een eeuwenoude Indiase traditie met moderne techniek. Hij bedacht dat metalen bladen van de Bosman windmolens (die veel gebruikt worden om water te verpompen) beter vervangen zouden kunnen worden door gevlochten bamboe wieken, die lichter en goedkoper zijn. Dankzij een coating met kunsthars gaan de bladen langer mee. Presentatie: donderdag 26 augustus, 15.30 uur, zaal E, CiTG Waterstofkart Het Haagse Spuiplein was donderdag 19 augustus het decor voor een bijzondere kartrace: waterstofkart versus benzineslurper. De race telde vijf rondes van 250 meter over het plein en de waterstofkart kwam vier keer als eerste over de streep. De snelheid is hetzelfde, maar door de elektromotoren kan onze kart sneller door de bochten, verklaarde teamchef van Greenchoice Forze Koen Lubbers het resultaat. (Foto: Richard van t Hof) Decaan Prof.ir. Wytze Patijn is op 1 juli 2010 herbenoemd als decaan van de faculteit Bouwkunde voor een periode van twee jaar. De korte termijn van de benoeming (twee jaar) hangt samen met het feit dat Patijn in mei 2012 de pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Door die korte duur heeft het college besloten alvast een begin te maken met de procedure voor het vinden van een opvolger. Mocht binnen de benoemingsduur een geschikte kandidaat gevonden worden, dan zal Patijn eerder zijn decaanfunctie neerleggen. Geïnspireerd door Berlijn Op de hoeken van het Oost-Berlijnse terrein staan nog overblijfselen van gebouwen, soms niet veel meer dan ruïnes. Een ervan, Tacheles genaamd, biedt ruimte aan krakers en kunstenaars. Ooit was het binnengebied een lue winkelpassage, maar na de bombardementen aan het eind van de Tweede Wereldoorlog is het een kale vlakte. Maar wel één waar, na de val van de muur, een levendige kunstenaarskolonie is ontstaan met een wereldwijde aantrekkingskracht. Afstudeerder Douwe Kelderman (Bouwkunde) ontwierp een plan voor deze kolonie en verdiende hiermee een nominatie voor de Archipri. Hij herinnert zich nog de eerste indruk: Ons hotel zat er vlak om de hoek. We hadden al wat terrasjes bezocht toen we bedachten alvast eens naar Tacheles te gaan kijken. Ze waren er om als afstudeerproject een ontwerp voor die plek te maken. Kelderman vertelt: Het was een bruisend geheel. Toeristen en kunstenaars liepen er door elkaar. Op de binnenplaats werden installaties in elkaar gelast en in hoekjes van het gebouw maakten mensen muziek. Verschillende activiteiten gaan dag en nacht door. De anarchistische kunstenaarscultuur is er spontaan ontstaan zonder dat iemand dat heeft gepland. Het lijkt daarom paradoaal om een gebouw te ontwerpen dat aansluit bij die spontaan ontstane cultuur. Douwe Kelderman, die voor zijn ontwerp samenwerkte met medestudent Yannis Tsoukalas, heeft het over 'de invloed van fleibiliteit op collectiviteit'. Met andere woorden: hoe kun je de bouw en inrichting van de ruimte zo goed mogelijk afstemmen op de sociale functie? De twee afstudeerders kozen voor een ontwerp van vier woonlagen, waarbij de ruimten qua inrichting en gebruik beneden het meest open en fleibel zijn en naar boven toe steeds meer gesloten en privé. Beneden heeft het gebouw een publieke functie met winkels en kantoren. Bovenin zitten woningen. Het is een privéplek in het meest bruisende gedeelte van de stad, aldus Kelderman. Opvallend in het ontwerp is verder de driehonderd meter lange brug over het gebouw waarin woningen zijn aangebracht met minimale voorzieningen voor mensen die de stad bezoeken. Het ontwerp leverde Kelderman een negen op als afstudeercijfer en een voordracht voor de Archipri Nederland. Architectuuropleidingen kunnen hun beste afstudeerders voordragen. Meestal zijn dat er veertig tot vijftig per jaar. Uit een voorselectie van maimaal 27 plannen wijst de jury dan in juni 2011 drie tot vijf prijswinnaars aan. De voordracht hielp Kelderman al wel aan zijn eerste baantje: op 1 september begint hij op een vervangingscontract van drie maanden bij een Rotterdams architectenbureau. Daarna wil hij graag een jaar in Oost-Afrika werken bij een architectenbureau. Hij wil Kenia graag zien, Oeganda of Tanzania, en dan het liefst door er te werken. Jos Wassink Ontwerp van Douwe Kelderman en Yannis Tsoukalas voor Tacheles. (Foto: Douwe Kelderman) Knuffelrobot in opmars Dr. Takanori Shibata gaat nooit meer zonder Paro op stap. (Foto: Tomas van Dijk) Robots om te knuffelen en om mee te spelen blijken van grote waarde voor demente bejaarden en autistische kinderen. Jos Wassink Vlak nadat dr. Takanori Shibata zijn zeehondachtige knuffelrobot Paro als demonstratie op de tafel legt, begint het diertje aandoenlijk te schreien. De Japanner rolt een snoertje uit, tilt het hoofdje op en steekt de stekker als een speen in de mond. Paro knort genoeglijk, sluit de ogen en laat tevreden het kopje zakken. Knuffelrobot Paro brengt wat teweeg bij mensen. Op een filmpje toont Shibata een verwarde man in een Italiaans verzorgingshuis voor demente bejaarden. Hij mompelt en schreeuwt onophoudelijk. Dan komt iemand binnen, legt de knipogende elektronische zeehond bij hem op schoot en als bij toverslag wordt de man rustig en aanspreekbaar. Een andere video: in een zaal waar Japanse demente bejaarden zwijgend voor zich uit staren, leggen medewerkers wat Paro s op de tafels. Plotseling praten mensen Paro knort genoeglijk, sluit de ogen en laat tevreden het kopje zakken met elkaar, aaien de robot en geven hem zelfs heel on-japans - kusjes. Shibata, werkzaam bij het Japanse equivalent van TNO, was een van de keynote speakers op de 28ste Europese conferentie voor cognitieve ergonomie die van 25 tot 27 augustus aan de TU Delft wordt gehouden. Zijn Paro is het meest succesvolle voorbeeld van de emotionele robot. In Japan zijn er al dertienhonderd verkocht en nu volgt Europa. Andere groepen verkeren in een vroeger stadium van ontwikkeling. Zo werken onderzoekers van de universiteit van Siena aan een speelrobot voor autistische kinderen, die veel weg heeft van een rijdende koelbo. Collega s van de universiteit van Brussel maakten een prototype van een groene olifant die kinderen op hun ziekbed kan afleiden. Volgens organisator drs.ing. Tjerk de Greef (Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica) is de opkomst van de zorgrobot geen toeval: de techniek is er rijp voor en de zorgsector vraagt om versterking. Bovendien kan het een aardige markt opleveren.

Nieuws 05 Opening collegejaar We verspillen niets. Die boodschap draagt het college van bestuur uit bij de opening van het collegejaar. Thema is: No waste: op weg naar een bewuste en ecellente toekomst. Met bestuursvoorzitter Peter Voser van Shell en een paneldiscussie over wat een no waste-tijdperk betekent voor studenten, gaat het natuurlijk om het milieu. Maar ook over het bsa en de harde knip. De opening is maandag 30 augustus in de aula. De deuren gaan open om 15.00 uur. www.tudelft.nl/openingcollegejaar Schoolmeester De Owee was soms serieus, zoals dinsdag bij de politieke lunch. Politici probeerden bij studenten in het gevlij te komen door te verzekeren dat hun partij niet bezuinigt op onderwijs. Maar ze waaiden niet met elke wind mee. Toen een student zei dat het onderwijs motiverender moet worden, want nu is het zo saai, tippelde D66 er Boris van der Ham daar niet in. Op schoolmeesterstoon dicteerde hij: Je mag goed onderwijs verwachten, maar het hoeft echt niet allemaal leuk of makkelijk te zijn. Hoger collegegeld De TU Delft vraagt studenten die een tweede studie willen doen daarvoor geen hoger collegegeld dan voor hun eerste studie. Naar aanleiding van vragen van de studentenraad heeft deze informatie een prominentere plek gekregen op de TU-site. Universiteiten en hogescholen mogen vanaf september 2010 een hoger collegegeld vragen aan studenten die al een bachelor of master hebben gehaald en er nog één willen doen, meldt Science Guide. Denktank Vier TU-studenten zitten dit jaar in de Nationale Denktank. In drie maanden tijd moeten zij samen met achttien studenten van andere universiteiten antwoord vinden op de vraag hoe overheid, bedrijfsleven en wetenschap weer contact kunnen krijgen met de burger. Uit onderzoek blijkt volgens de Nationale Denktank dat het vertrouwen in overheidsinstellingen, uitvoeringsorganisaties en bedrijven afneemt. Ook wetenschappelijke autoriteiten genieten geen vanzelfsprekend vertrouwen meer, staat op de site. Tegelijkertijd verandert de samenleving in een netwerksamenleving, waarin men zich anders en dynamisch herorganiseert via hedendaagse communicatiemiddelen. Student systems and control Roel Dobbe, student sustainable energy technology Céline Gaffel, student applied physics Michiel Jol en student mechanical engineering Erik Roebeek mogen bedenken hoe al deze organisaties het vertrouwen kunnen terugwinnen. In het najaar komen zij met hun bevindingen. Laga ongekend populair delta online Laga is de afgelopen Owee ongekend snel gegroeid. Maar liefst 332 eerstejaars meldden zich bij de roeivereniging aan. Alleen Virgiel kreeg meer aanmeldingen. Ook Proteus-Eretes is bij eerstejaars populairder dan de meeste gezelligheidsverenigingen. SASKIA BONGER Het lijken gouden tijden voor de Delftse roeiverenigingen. Laga kreeg 332 aanmeldingen, Proteus- Eretes verwelkomt 140 nieuwe leden. Ter vergelijking: Virgiel heeft Eenderde eerstejaars moet wellicht stoppen Voor een op de drie studenten (32 procent) die het afgelopen jaar aan de TU begon, dreigt een negatief bindend studieadvies. Deze eerstejaars hebben nog niet de vereiste dertig van de zestig studiepunten gehaald om aan hun tweede jaar te mogen beginnen. Zij kunnen daar met de herkansingen van deze week mogelijk nog wat aan doen. Van de overige eerstejaars krijgt 37 procent een positief advies. Over 25 procent heerst twijfel. Deze studenten hebben weliswaar meer dan dertig studiepunten gehaald, maar de TU staat niet te juichen over hun studievoortgang. Zes procent van de eerstejaars is voor februari gestopt en valt daardoor niet onder het bindend studieadvies (bsa). Studenten die zich na 1 februari hebben uitgeschreven en minder dan dertig studiepunten hebben behaald, krijgen wel een negatief advies. Anders zou dat een gemakkelijke sluiproute zijn: je schrijft je in mei uit en gaat in september weer verder, zegt Irma Croese van de dienst onderwijs & studentenzaken. Na de hertentamens kunnen studenten in het informatiesysteem Osiris zien of de TU van plan is ze een negatief advies te geven. Zijn ze het niet eens met een voorgenomen bsa, dan kunnen ze naar een hoorzitting. Eind september volgt een definitief advies. De resultaten van de afgelopen lichting eerstejaars verschillen nogal per faculteit. Volgens Croese is Industrieel Ontwerpen de faculteit met de minste negatieve adviezen: zeventien procent heeft daar nu nog geen dertig studiepunten. Verder zijn er diverse opleidingen IO is de faculteit met de minste negatieve adviezen bij andere faculteiten waarbij circa veertig procent van de eerstejaars nog geen dertig studiepunten heeft gehaald. Voorbeelden zijn: maritieme techniek, werktuigbouwkunde, civiele techniek, elektrotechniek en technische wiskunde. Volgens Croese kunnen de oorzaken per opleiding verschillen. Opvallend is dat in maart nog 42 procent van de eerstejaars een positief pre-advies kreeg, terwijl nu vijf procent minder een positief advies krijgt. Volgens Croese kan dat echter te maken hebben met de opbouw van de opleiding. Een tweede semester kan bijvoorbeeld zwaarder zijn. (CvU) 376 nieuwe leden, het Delftsch Studenten Corps (DSC) 307, Jansbrug 140 en de Delftsche Studenten Bond 66. Het ging lang niet altijd zo goed met Laga. In 2002 had de roeivereniging maar twintig nieuwe leden. Daarom werd besloten de vereniging ook open te stellen voor studenten die geen lid waren van het DSC. In 2006 gooide Laga ook qua activiteiten het roer om. Zoals Laga het zelf verwoordt, werd ze van een in zichzelf gekeerde vereniging die alleen aan sport deed een toegankelijke en etern georiënteerde vereniging die ook sociale activiteiten aanbood. Sindsdien gaat het hard met Laga. De vereniging is de afgelopen drie jaar in ledental verdubbeld. Toch kan de groei niet ongebreideld doorgaan. Laga heeft net als vorig jaar studenten moeten loten die op de wachtlijst stonden. 266 eerstejaars worden toegelaten en dat is volgens president Sean Pieters het maimum dat zijn vereniging aan kan. Pieters is blij dat de nieuwe wind die sinds een aantal jaren bij Laga waait zo goed aanslaat. Toch denkt hij dat ook eterne factoren een rol spelen bij de groei. Hij noemt het bindend studieadvies. Zonder iets te zeggen over algemene studentenverenigingen denk ik dat je bij een sportclub je tijd goed leert managen. Bij ons Wij bieden meer dan alleen bier drinken sowieso. Jörgen van den Broek, voorzitter van Proteus-Eretes, ziet ook het effect van het bindend studieadvies. Eerstejaars vragen absoluut hoe wij daarmee omgaan. Ik denk dat hun ouders het sneller goed vinden als ze naast hun studie gaan sporten dan als ze lid worden van een algemene studentenvereniging. Wij bieden meer dan bier drinken alleen. Overigens heeft Proteus dit jaar minder aanwas dan vorig jaar, toen tweehonderd studenten zich aanmeldden. Volgens Van den Broek komt dat ondermeer doordat promotieactiviteiten beter zijn afgestemd op de mensen die Proteus echt wilde binnenhalen. We hebben nu meer mensen die echt bij de vereniging passen, denk ik. Ondanks de relatieve krimp, vertoont de groei van het aantal nieuwe leden bij Proteus een rechtere lijn dan bij Laga. Volgens Van den Broek komt dat doordat zijn vereniging zich al in 1970 afsplitste van Virgiel. Laga is pas veel korter onder de vleugels van het corps vandaan. Doordat wij al zo lang zelfstandig zijn, is onze basis veel breder. Dat uit zich ook in de totale ledenaantallen. Proteus heeft 580 leden, Laga 474. Duurzaam chillen Niet alleen goede bandjes stonden afgelopen weekend op Lowlands, ook de TU Delft was van de partij. Festivalgangers konden duurzaam chillen op zitzakken van de hand van TU-alumnus Elmar Stroomer, gemaakt van oude parachutezeilen en schuimafval. De TU leverde ook fitness-apparaten van gerecycled materiaal. Als zo n apparaat in beweging komt, pompt het water rond, dat via een vernevelaar voor verkoeling zorgt. (Foto: Nout Steenkamp/FMAX) Spionage De TU Delft screent internationale studenten niet op spionagerisico s, aldus het college van bestuur. Acht ton De Dutch Institute of Systems and Control (Disc) heeft 800 duizend euro subsidie gekregen van het NWO. Het geld is bedoeld voor het versterken van de ontwikkeling van Nederlandse promovendi. AAG weg Het studentenraadswerk voor AAG zit erop. De fractie nam donderdag 19 augustus afscheid van de raad. Oras bezet nu alle tien de zetels. Energy plant Na de zomer blijkt de vijver bij de cvb-kantoren opeens erg leeg. De groene energieopwekker Energy Plant, het uithangbord van de Energy Club, is verdwenen. TU populair De TU Delft is bij leerlingen van 3havo en 3/4vwo de populairste technische universiteit. Van alle hoger onderwijsinstellingen komt de TU Delft bij hen op de zesde plaats. Rubicon De Delftse onderzoekers Paolo Massioni en Jeroen Witteveen hebben van NWO een Rubiconsubsidie ontvangen. Met de beurs kunnen ze hun onderzoekservaring verbreden in het buitenland. Inschrijfgeld Internationale studenten moeten bij aanmelding voor een opleiding aan de TU Delft een application fee van vijftig euro gaan betalen. Dutch design The Why Factory, de feloranje tribune in de faculteit Bouwkunde, levert architectenbureau MVRDV misschien een Dutch Design Award op. De bekendmaking is 23 oktober. www.delta.tudelft.nl