Leidt antibioticumgebruik in dieren tot risico's voor de volksgezondheid? Dik Mevius

Vergelijkbare documenten
Het Nederlandse Model model voor reductie van antibioticumgebruik in de veehouderij Waarom, Hoe and Wat. Dik Mevius

24 jaar antibioticumonderzoek in Lelystad

Prevalentie en karakteristieken

Ontwikkeling van het antibioticumresistentieonderzoek

Cefalosporineresistentie en ESBL s bij huisdieren

ESBLs in de vleeskuiken productiekolom

Kunnen we de verspreiding van ESBLs voorkomen? In mens en dier! Dik Mevius

Antibioticumresistentie, een gevoelig onderwerp 12e veterinaire informatiedag voor seniorendierenartsen, 6 november 2012

Vermindering van ESBLs in de pluimveehouderij: evaluatie van interventies

Evolutie van ESBLs in dieren. Dik Mevius

PPS 1Health4Food. Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health)

Resultaten resistentiesurveillance voor E. coli: periode

Bijzonder Resistente Micro Organismen (BRMO) Wat is het probleem

Gebruik van antibiotica in de veehouderij en resistentie,

Disclosure slide. (potentiële) belangenverstrengeling. Geen

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen. ESBL s. (extended spectrum β-lactamases) Raadgevend Comité 19/6/2013

Gebruik van antibiotica in de veehouderij en resistentie,

mens Dr. Lieve Herman Prof. Dr. Jeroen Dewulf ILVO, Wetenschappelijk Comité FAVV UGent, Wetenschappelijk Comité FAVV

Artikelen Leidt afname van antibioticagebruik bij dieren tot minder resistentieproblemen

PPS 1Health4Food. Sectoroverstijgend onderzoek dier & volksgezondheid (1Health)

De epidemiologie van antibacteriële resistentie.

Gebruik van antibiotica bij dieren. D. Mevius

Innocent NDM? De genetische achtergrond van een NDM positieve, meropenem gevoelige E. coli

Antibiotica en resistentie: wat hebben deze met elkaar te maken?

SURVEILLANCE VAN ANTIBIOTICARESISTENTIE IN VOEDINGSWAREN (RESULTATEN 2018)

Nationaal actieplan One Health voor de strijd tegen antibioticaresistentie (AMR) in België

Antibioticum gebruik en resistentie bij dieren in België Resultaten 2016 Prof. Jeroen Dewulf, Voorzitter AMCRA

Samenvatting ESBL-Attributieanalyse (ESBLAT)

Aangrijpingspunten van antibiotica in de prokaryoten. - Celwandsynthese - DNA, RNA en eiwitsynthese

De superbacterie verlaat het ziekenhuis en komt naar u toe Wat gaat u doen? Wat kunt u doen?

Antibioticumgebruik in de varkenshouderij

Het dilemma van de toezichthouder. Drs. H.N. de Groot Hoofdinspecteur NVWA

Antibioticumgebruik en resistentie in de diergeneeskunde

Gebruik van antibiotica in de veehouderij en resistentie,

ANTIBIOTICAGEBRUIK EN REDUCTIE IN DE VLEESKUIKENSECTOR

Resistentie. Toegespitst naar onze regio. Een internationaal probleem

ANTIBIOTICUM RESISTENTIE ABRES. Rundveehouderij

Naar een optimale workflow voor de detectie van carbapenemase-producerende Enterobacteriaceae vanuit screeningsstalen

Het gebruik van antibiotica in de veehouderij. Prof Dick Heederik, PhD Voorzitter van het Expertpanel van de Diergeneesmiddelenautoriteit (SDa)

Trendanalyse

TOEZICHT OP ANTIMICROBIËLE RESISTENTIE (AMR) IN LEVENSMIDDELEN (2017)

OVERZICHT BIJZONDER RESISTENTE MICRO-ORGANISMEN (BRMO)

ESBLAT Symposium Veilig voedsel produceren. Similariteitsanalyse. Dick Heederik IRAS UU

Werkgroep Diergeneeskunde BAPCOC

Bijlage: Overzicht van ESBL gerelateerd onderzoek dat op dit moment wordt uitgevoerd in opdracht van de rijksoverheid.

Carbapenemases. Maurine A. Leverstein-van Hall

Introductie. Doel van dit proefschrift

ANTIBIOTICA, NIET IN ONZE VOEDING

Wat betekent antibioticaresistentie in de verpleeghuispraktijk

Restrictief antibioticumgebruik: waarom?

Bijlage: overzicht van ESBL gerelateerd onderzoek dat op dit moment wordt uitgevoerd in opdracht van de rijksoverheid.

Opmars van resistente gramnegatieve bacteriën

Antibioticumbeleid in tijden van toenemende resistentie

BRMO. lessen uit het verleden & toekomstperspectief. Dr. (L.E.) Ina Willemsen Amphia ziekenhuis VHIG congres 11 april 2013

ampc Wat moet je ermee? Tobias Engel AIOS MMB

Antibioticaresistentie (ABR)

Een schets van het (maatschappelijke) probleem van de AMR vanuit het perspectief van de publieke gezondheid. Aura Timen

Controle op Bijzonder Resistente Micro- Organismen

Bijlage 4. Advies Preventie en bestrijding van carbapenemresistentie in Nederland. Centrum infectieziektebestrijding 26 juni 2014

Telling van ESBL E. coli in kippenkarkassen. Inhoudstafel

Strijd tegen antibioticaresistentie Resultaten : Samen gaan we er voor! Fabiana Dal Pozzo, DVM, PhD

De deskundigheid van de dierenarts én de behandeling van het dier centraal. Prof.Dr. J.Fink-Gremmels DVM, PhD, Dip ECVPT

Rapport ESBL-Attributieanalyse (ESBLAT)

Multiresistente bacteriën: waar komen ze vandaan, en waar gaan we naar toe?

Rapport ESBL-Attributieanalyse (ESBLAT)

Algemene gegevens Highlights

*PDOC01/229801* PDOC01/ De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

SAMENVATTING VETMAP PROJECT

Astrid Beckers Specialist ouderengeneeskunde Vivium Naarderheem

RESISTENTIE, EEN GEVOELIG ONDERWERP

Artikelen. tussen dieren en mensen. Hebben mensen die op vleeskuikenboererijen wonen en/of werken een hoger risico op dragerschap?

Inventarisatie Screening carbapenemase-producerende bacteriën in dieren en dierlijke producten: is de huidige screening toereikend?

BRMO - Verpleeg/verzorging/kleinschalig wonen - Openbare gezondheidszorg

MRSA. Rini Eringfeld Specialist ouderengeneeskunde De Zorgboog

Nederlandse Samenvatting

Reunie 50ste jaars Wageningen, October 2013, prof. dr. A. J. van der Zijpp

MIC bepalingen: fenotype of genotype? W.H.F. Goessens Erasmus Universitair Medisch Centrum Rotterdam Afd. Medische Microbiologie en Infectieziekten

Twee jaar na Maasstad - Hoe staan Carbapenemases in Nederland op de kaart? Daan Notermans

!"#!$#%!$&' over mensen, bacteriën en antibiotica. goedkoop is duurkoop. Jan Kluytmans. antibiotica

Opsporing? Een ESBL-bacterie kan opgespoord worden door middel van een cultuur of kweekonderzoek.

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

BRMO (MRSA/VRE/ESBL) Bacteriën die niet reageren op standaard gebruikte antibiotica

Aanpak antibiotica veehouderij

Detectie van ESBL E. coli in kalfs-, rund- en varkensvlees. Inhoudstafel

Bacterie schematisch. Een bacterie is resistent. Oorzaak resistentie wereldwijd. Resistentie verkrijgen. Antibiogram. Matig & juist gebruik

Antimicrobial Consumption and - AMCRA - Objectieven realisaties 2012

Wat is een bijzonder Resistent Micro-Organisme (BRMO)?

Carbapenemase producerende enterobacteriaceae (CPE)

antimicrobial stewardship en infectiepreventie samen sterk Jan Kluytmans Arts-microbioloog UMCU, Julius Centrum Amphia Ziekenhuis

Bijzonder Resistent Micro-Organismen (BRMO)

Detectie van ESBL E. coli in kippenkarkassen. Inhoudstafel

FIDIN ANTIBIOTICUMRAPPORTAGE opgesteld door. de FIDIN Werkgroep Antibioticumbeleid. 11 september Den Haag

20 e Grande Conférence Istanbul 2014

BRMO/MRSA BESMETTING informatie voor cliënten en familie

BRMO/MRSA BESMETTING informatie voor cliënten en familie

PPS 1Health4Food. Resultatendag 2015 WELKOM

EU beleid Campylobacter

Urineweginfecties (UWI s): Antibiotica en resistentie bij microorganismen

Carbapenemase Producerende Enterobacteriaceae. Kristien Van Vaerenbergh GAB 26 maart 2013

UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT DIERGENEESKUNDE. Academiejaar RISICOFACTOREN VOOR ANTIBIOTICUMGEBRUIK BIJ WITVLEESKALVEREN. door.

Transcriptie:

Leidt antibioticumgebruik in dieren tot risico's voor de volksgezondheid? Dik Mevius

Antibioticumgebruik in mensen en dieren in Europa

kg active ingredient x 1.000 Antibioticumgebruik in dieren in NL (Bron FIDIN) 700 600 500 400 300 200 AMGPs (growth promoters) Antibiotics (therapeutic use) Total 90% orale toediening als koppelmedicatie 100 0 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Gebruik in dieren en de mens in NL (kg) van Geijlswijk, et al, TvD, 2009

Wat betekent dit? In Nederlandse voedselproducerende dieren bestaat een ideaal milieu voor selectie van multiresistente organismen Risico?? Diergezondheid? Ja, als ze infecties veroorzaken Volksgezondheid? Ja als:» Voedselpathogenen» Zoonotische organismen» Overdraagbare genen

Relatie tussen resistentie in dieren en de mens? Ondanks langdurige verschillen in de mate van gebruik, zijn de resistentieniveaus in de Nederlandse gezondheidszorg laag! Dus., bestaat en een relatie met het voorkomen van resistentie in dieren? Helaas, ja MRSA! ESBLs!

EARSS-net 2012 rapport (ECDC) Invasieve infecties in ziekenhuis MRSA ESBLs

Livestock associated MRSA (ST398) Voss et al. EID, 2006

Livestock Associated MRSA (ST398) Veel varkens en vleeskalveren LA-MRSA besmet zijn (pluimvee, paarden, gezelschapdieren ) Vooral een risico voor veehouders en dierenartsen Contact besmetting, geen verspreiding van mens tot mens, Dierlijke producten zijn geen belangrijke bron voor de mens Wereldwijd probleem In NL, Meetbare effecten voor gezondheidszorg Infecties stijging van de kosten ivm search en destroy beleid

Extended Spectrum Beta-lactamases (ESBLs) Enzymen die beta-lactam antibiotica inactiveren Penicilline, ampicilline, amoxicilline Alle cefalosporines Consequentie van een infectie met ESBL-producerende organismen: Minder effectieve empirische therapie, toegenomen risico voor patiënten Coderende genen zijn overdraagbaar op plasmiden (Enterobacteriaceae) Overdracht via de voedselketen mogelijk!!

Soorten Beta-Lactamases Beta-Lactamase Penicillinase bla z (S. aureus) TEM-1, SHV-1 (Enterobacteriaceae) ESBLs TEM-derivativen, SHV-2 en derivaten, CTX-M, OXA, PER, VEB, GES AmpC-groep (CMY, DHA etc) Carbapenemasen (KPC, OXA, IMP, VIM, NDM) > 1000 varianten beschreven Mens: CTX-M-15 (9, 14, 3...) Dieren: CTX-M-1, TEM-52 (CMY-2, SHV-12)

R% Cefotaxime resistentie in E. coli (MARAN-rapporten) Cefotaxime R% in E. coli 25 20 15 Dairy cattle Veal calves Pigs Broiler chickens 10 5 0 1998 1999 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Prevalentie van ESBLs in vleeskuikens 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Percentage ESBL positive isolates per farm (n=26) Alle bedrijven ESBL-positief > 90% vleeskuikens positief

Genetische associaties met humane isolaten EID, 2011

Genetische associaties met humane isolaten CMI, 2011 174 citaties sinds 2011

Conclusie: 84 100% van pluimveevlees besmet met ESBLs Varkens/rundvlees incidenteel positief Ja een attributie vanuit dierlijke bronnen is aannemelijk Pluimveevlees is de belangrijkste bron

Prevalentie in andere bronnen in Nederland > 50% in koppels dieren Vleeskuikens Legkippen Vleeskalveren Vleesvarkens Kalkoenen Honden Melkvee 41% Mens 4 10%?? Is pluimvee de bron of onderdeel van het probleem?? 13% waadvogels ESBL-positief Milieu Bodem Oppervlaktewater Knapp, Dolfing et al. 2009

Vb ESBLAT associatiestudie ESBL-genen uit > 20000 monsters (PCA)

Huidige trends in antibioticumgebruik

Effect of reductions of antibiotic use in animals on the occurrence of antimicrobial resistance in commensal E. coli

Effect of reductions of antibiotic use in animals on the occurrence of antimicrobial resistance in commensal E. coli

ESBL-screening Reduction policy initiated Use of ceftiofur at hatcheries stopped Interventions on total antibiotic use and use of Cefs at hatcheries have been successful to reduce the concentration of ESBL-E. coli in faeces of broilers

Conclusie AMR in dieren heeft een zoönotische component, echter De relatie met de mens is meestal erg complex en indirect!!

Carbepenemases in dieren. Zijn we hierop voorbereid?

Monitoring/research Kees Veldman Research Marga Japing Joop Testerink Alieda van Essen Arie Kant Yvon Geurts Dr. Mike Brouwer Apostolos Liakopoulos Dr. Cindy Dierikx