Rapportage audit Afasiecentrum Noord-Limburg De Afasie Vereniging Nederland wil kwalitatief sterke afasiecentra met als doel optimale nazorg voor mensen met afasie. In 2009 is daarom in nauwe samenwerking met de bestaande afasiecentra een kwaliteitsproject gestart met als doel de geboden zorg in afasiecentra zichtbaar te maken vanuit cliëntenperspectief. Sinds 2010 doet de AVN dit door de afasiecentra te bezoeken en te beoordelen op hun werkwijze. Bij een beoordeling die tenminste voldoende is, ontvangt het betreffende afasiecentrum het AVN-keurmerk voor een periode van 3 jaar*. Op die manier wordt de zorg transparant en worden eventuele verbetertrajecten inzichtelijk. De AVN heef een audit in de vorm van een werkbezoek afgenomen bij Afasiecentrum Noord-Limburg op 28 juni 2012. De geauditeerden zijn: mevrouw G. Janssen, afasietherapeut, mevr. I. Lodder, coördinator en mevr. M. Hollaar, coördinator gastcommissie. Daarnaast zijn cliënten, mantelzorgers en medewerkers van het Afasiecentrum bevraagd. Uitgangspunt zijn de door de Afasiecentra en de AVN gezamenlijk vastgestelde kwaliteitscriteria d.d. 8 juni 2012. Vanuit drie perspectieven is er gekeken naar de kwaliteit binnen het Afasiecentrum: vanuit de processen en procedures vanuit het cliëntenperspectief en vanuit het medewerkersperspectief. De auditoren hebben geconstateerd dat: De processen en procedures in overwegend ruim voldoende mate** worden uitgevoerd. Vanuit cliëntenperspectief blijkt dat de cliënten en zijn/haar cliëntensysteem in overwegend hoge mate tevreden zijn over de inhoudelijke zorg en bejegening. Vanuit medewerkersperspectief blijkt dat zij in overwegend hoge mate tevreden zijn over de begeleiding en het inhoudelijke werk in het Afasiecentrum. Concluderend wordt vastgesteld dat het Afasiecentrum Noord-Limburg in overwegend hoge mate voldoet aan de eisen die gesteld mogen worden aan een Afasiecentrum. De auditoren merken op dat de uitvoering van het concept Afasiecentrum in dit Afasiecentrum op een professioneel niveau gestalte krijgt. *Uitleg keurmerk Afasie Vereniging Nederland Dit keurmerk van de AVN heeft een geldigheidsduur van 3 jaar, tenzij zich gedurende die periode belangrijke wijzigingen voordoen bij het Afasiecentrum. Belangrijke wijzigingen zijn bijvoorbeeld een wijziging in de inhoudelijke aansturing, coördinatie of het management van een Afasiecentrum. **Uitleg gehanteerde termen: Uitstekende mate :9 en hoger Hoge mate :8-9 Ruim voldoende mate :7-7,9 Voldoende mate :6-6,9 Onvoldoende mate : onder de 6 Rapportage opgesteld d.d. 6 augustus 2012 Mevr. M. Lindhout, directeur Afasie Vereniging Nederland Mevr. T. Brouwer, beleidsmedewerker Afasie Vereniging Nederland
1. Perspectief : Procedures en Processen Gesprek over primaire proces, verbeterproces en ondersteunend proces Auditee s : één afasietherapeut, één coördinator Afasiecentra en één begeleider afasiegroep Auditoren : directeur en beleidsmedewerker van de AVN In het gesprek zijn de volgende onderwerpen besproken: Vraaggestuurd handelingsplan Het intakegesprek vindt plaats in de thuissituatie door de afasietherapeut en de coördinator. Met de potentiële cliënt van het Afasiecentrum en met de mantelzorger wordt er kennis gemaakt en een algemeen idee gevormd over plaatsing binnen het Afasiecentrum of thuisbegeleiding. De hulpvraag en het formuleren van een concrete hulpvraag en doelen komen aan de orde binnen 6 weken tot 2 maanden na plaatsing in een op communicatie gerichte groep van het Afasiecentrum. Het handelingsplan bevat concrete functionele leerdoelen op het gebied van afasie. Registratie exit- formulier/evaluatieverslag Afhankelijk van de fase vindt er na maximaal 1 jaar een evaluatie plaats. Het handelingsplan wordt zo nodig aangepast. Tevens wordt er indien er sprake is van een exitgesprek geëvalueerd en indien gewenst een doorverwijzing geadviseerd. Vanaf september 2012 wordt er een klanttevredenheidsonderzoek afgenomen. Documentatie verwijzing van cliënten en andere afatici naar welzijnsactiviteiten in de regio Er is documentatie m.b.t. de verwijzingen of stoppen binnen het Afasiecentrum. Evaluatie handelingsplannen Het gebruik van een communicatieschrift/communicatiehulpmiddel (met het sociale netwerk van de deelnemer) voor deelnemers die zich zelf niet redden in de communicatie is gemeengoed. Er zijn geen afasievriendelijke standaardformulieren m.b.t. het handelingsplan en de evaluaties. De evaluatie wordt individueel besproken. De communicatie wordt (met pen en papier) aangepast en er wordt nagegaan of deelnemers de inhoud begrijpen en of zij akkoord gaan met de inhoud van het handelingsplan en de doelen. Tevredenheidsgraad cliënten Het plan is om vanaf september een klanttevredenheidsonderzoek te houden m.b.v. het klanttevredenheidsformulier wat binnen een landelijke werkgroep is ontwikkeld. Flexibiliteit Afasiecentrum Het Afasiecentrum onderhoudt contact met oud-deelnemers van het Afasiecentrum en leden van de AVN regio door middel van een jaarlijkse brief aan het begin van het seizoen met als vraag wat men eventueel nog zou willen doen in het Afasiecentrum. Daar komen nieuwe hulpvragen uit of vragen van mensen die op herhaling willen binnen een groep van het Afasiecentrum. Jaarlijks komen er ongeveer 30 nieuwe of hernieuwde hulpvragen binnen. Alle vragen worden beantwoord. Soms is het geven van informatie of doorverwijzen voldoende, soms volgt begeleiding vanuit het Afasiecentrum.
Inbreng van cliënten Cliënten hebben inbreng over de eigen doelstellingen en over hoe aan een doelstelling gewerkt wordt. Zij ondertekenen het handelingsplan. Er zijn een aantal nieuwe vraag gestuurde activiteiten gestart in 2011/2012 namelijk: yoga, nieuwsgroep, fotograferen, tweede conversatiegroep, leesgroep. Binnen de individuele handelingsplannen worden bijzondere initiatieven en hulpvragen geregistreerd. Verscheidenheid activiteiten Er is een aanbod van 25 verschillende groepen. Van de 25 groepen zijn er 18 direct op communicatie/talige activiteiten gericht. Er zijn 7 groepen die niet direct gericht zijn op communicatie maar meer op expressie en/of bezinning. Huisvesting gebaseerd op sociale model Het Afasiecentrum Blerick is gehuisvest in een multifunctioneel centrum. Er is een Grand Café waar cliënten zelf een lunch kunnen bestellen. Het Afasiecentrum Venray is gevestigd in een multifunctioneel centrum voor ouderen. Er is geen plek om uit te breiden. De afasietherapeut en de coördinator van het Afasiecentrum vinden de huisvesting van deze locatie niet voldoen aan de missie en visie van een Afasiecentrum. Er wordt gekeken naar de mogelijkheid om een andere locatie te huren. Rooster medewerkers met tijdsverdeling en classificatie Er is een overzicht van medewerkers met tijdsverdeling en classificatie. De afasietherapeut is, conform de normering, 75% van de tijd dat het Afasiecentrum geopend is, bereikbaar. Deskundige medewerkers en vrijwilligers Er is een scholingsplan. Er vindt jaarlijks een scholingsbijeenkomst voor nieuwe begeleiders plaats. Daarnaast worden er intervisiebijeenkomsten en gerichte scholingsbijeenkomsten gehouden. De afasietherapeut heeft daardoor permanente aandacht voor kwaliteit met als gevolg een adequate ondersteuning van de cliënten met afasie. Onderhouden van relevante contacten in de keten en actief deelnemen aan ketenoverleg in de regio Het Afasiecentrum onderhoudt contacten met logopedisten in de regio, CVA-ketenzorg, professionals NAH en de regionale afdeling van de AVN. Er is een sociale kaart aanwezig. Afasiecentrum fungeert als expertisecentrum Het Afasiecentrum Noord-Limburg krijgt regelmatig vragen vanuit het werkveld van logopedisten. Het Afasiecentrum heeft een aantal informatiebijeenkomsten gehouden; ROC scholing en een bijdrage geleverd aan de regionale televisiezender. In 2011 werd het Afasiecentrum bezocht door studenten van de TU Eindhoven, richting Industrial design en door studenten logopedie van de Hogeschool Arnhem Nijmegen. Algemene indruk auditoren: Het Afasiecentrum Noord-Limburg heeft een aanzienlijke professionaliseringsslag gemaakt in 2010/2011/2012. Vanaf september 2010 is het Afasiecentrum wekelijks geopend. Door deze professionalisering blijkt dat de thuisbegeleiding is afgenomen en het aantal deelnemers aan het Afasiecentrum is toegenomen.
De thuisbegeleiding blijkt laagdrempelig te zijn en in veel gevallen als een opstap naar deelname binnen het Afasiecentrum te fungeren. De inhoudelijke professionalisering uit zich tevens door een vergroting van het aantal verschillende groepsactiviteiten waaraan mensen met afasie in de chronische fase kunnen meedoen. De verhouding tussen op communicatiegerichte groepen en op expressie gerichte groepen is goed in balans. De processen en procedures worden volgens de kwaliteitscriteria uitgevoerd. Aangegeven verbeterpunten door afasietherapeut en coördinator: Uitbreiding aantal groepen locatie Blerick (van een naar twee groepen per dagdeel). Onderzoeken mogelijkheden andere huisvesting locatie Venray, en daarna uitbreiding van de groepen met verschillende doelstellingen in Venray. Openingstijden van locatie Venray per jaar evalueren, vooral de zomerstop van ruim 10 weken
2. Cliëntenperspectief Vanuit het cliëntenperspectief heeft 1 gesprek plaatsgevonden Gesprek 1 Auditee s Auditoren : 5 cliënten, verdeeld over 3 groepen : directeur en beleidsmedewerker van de AVN, In het gesprek zijn de volgende onderwerpen besproken: Vraaggestuurd handelingsplan De cliënten geven aan dat zij goed op de hoogte zijn van de doelen waar zij aan werken. Flexibiliteit Afasiecentrum De cliënten geven aan dat indien een hulpvraag verandert er naar oplossingen wordt gezocht om de hulpvraag te beantwoorden. Initiëren van nieuwe vraag gestuurde activiteit Cliënten geven aan dat hun hulpvragen uitstekend beantwoord worden. Evaluatie van handelingsplan De cliënten geven aan dat het handelingsplan wordt geëvalueerd. Antwoord aan de cliënt m.b.t. zijn hulpvraag De cliënten geven aan dat aan hun hulpvraag wordt beantwoord. Inbreng van cliënten De cliënten geven aan dat zij terecht kunnen bij de afasietherapeut en begeleiders van de groepen. Tevredenheid cliënt met doelstelling en deelname in groepen De cliënten geven aan dat zij zeer tevreden zijn met deelname aan de groepen. Elk jaar worden er nieuwe groepen samengesteld. Er wordt gekeken wat goed voor ons is. Algemene indruk auditoren: De cliënten zijn zeer tevreden in het Afasiecentrum. Zij geven aan vooruit te gaan in taalvaardigheden en/of hoe om te gaan met de afasie. Het Afasiecentrum wordt als een prettige, veilige plek ervaren waar zij bij de afasietherapeut en de begeleiders van de groepen veel persoonlijke aandacht en deskundigheid ervaren. Daarnaast wordt het lotgenotencontact als belangrijk ervaren om zichzelf te blijven ontwikkelen. De inspanningen die worden verricht door de afasietherapeut en de begeleiders van de groepen worden zeer gewaardeerd. Gesprek 2 Auditee s Auditoren : 3 partners van cliënten van het Afasiecentrum : directeur en beleidsmedewerker van de AVN In het gesprek zijn de volgende onderwerpen besproken en geconstateerd: Vraag gestuurd handelingsplan De partners van cliënten geven aan dat de partner een handelingsplan ondertekent. De partners weten zelf niet aan welke specifieke doelstellingen gewerkt wordt.
Evaluatie van handelingsplan De partners van de cliënten geven aan dat het handelingsplan eens per jaar wordt geëvalueerd en dat doelen dan worden aangepast. Antwoord aan de cliënt m.b.t. zijn hulpvraag De partners van de cliënten geven aan dat zij en hun partners snel antwoord krijgen op de hulpvraag van de cliënt of henzelf als mantelzorger. De afasietherapeut is zeer toegankelijk en reageert snel. Inbreng van cliënten De partners geven aan dat de partner en ook zijzelf inbreng hebben bij het tot stand komen van een handelingsplan. Tevredenheid cliënt met doelstelling en deelname in groepen De partners van de cliënten geven aan dat de partner zeer tevreden is met de deelname in de groepen. Algemene indruk auditoren: De partners van de cliënten zijn zeer tevreden over het Afasiecentrum. Het Afasiecentrum Noord-Limburg draagt bij aan een meerwaarde in het leven van de cliënt en de partner door de deskundigheid, houding en attitude van de afasietherapeut en alle begeleiders van het Afasiecentrum.
3. Medewerkers perspectief Auditee s Auditoren : vijf begeleiders/vrijwilligers : directeur en beleidsmedewerker afasiecentra van de AVN In het gesprek zijn de volgende onderwerpen besproken en geconstateerd: Werving Medewerkers: met behulp van rondsturen van vacature in het netwerk of bijvoorbeeld via organisaties als Synthese, Match, SGL. Ook krijgen we regelmatig open sollicitaties binnen die ons via allerlei kanalen bereiken: via via, vanuit opleidingen (pas afgestudeerde logopedisten), publicaties in de regionale pers, etc. Vrijwilligers: via Unie van Vrijwilligers (UVV) of melden zich n.a.v. vacatures op onze eigen website. Opvang en deskundigheidsbevordering, evaluatie en communicatie De begeleiders worden begeleid door de afasietherapeut van het Afasiecentrum. Al naar gelang de ervaring en wens van de begeleiders van de groepen heeft de afasietherapeut de competenties om de begeleiders inhoudelijk te sturen m.b.t. de begeleiding van de verschillende afasiegroepen. De afasietherapeut is zeer toegankelijk en de begeleiders ervaren goede ondersteuning. Algemene indruk van de auditoren: Medewerkers zijn zeer tevreden over het werken in het Afasiecentrum. De onderlinge samenwerking tussen de begeleiders en de afasietherapeut ervaren zij als zeer prettig en deskundig.
Sterke punten en advies aan Afasiecentrum Noord-Limburg Het goede functioneren van het Afasiecentrum Noord-Limburg heeft de volgende redenen: Uitleg: De auditoren hebben geconstateerd dat het concept Afasiecentrum zuiver wordt uitgevoerd in dit Afasiecentrum. Hiermee wordt bedoeld dat zowel de cliënten als de medewerkers bekend zijn met het concept Afasiecentrum. De afasietherapeut heeft een duidelijke visie en regie in de uitvoering van het product Afasiecentrum. Samen met de coördinator van het Afasiecentrum en de begeleiders van de afasiegroepen wordt er maatwerk geleverd, waardoor de participatie van mensen met afasie in de maatschappij is toegenomen. Binnen het Afasiecentrum heerst een goede sfeer waar professionele aandacht is voor de cliënten, partners van cliënten, mantelzorgers en de medewerkers. Subjectieve waarneming: de auditoren ervaren binnen dit centrum een grote betrokkenheid tussen de vrijwilligers, medewerkers en de deelnemers van het Afasiecentrum. Advies: De verbeterpunten ( zie blz. 4) benoemd door de afasietherapeut en coördinator zullen een verbetering geven op het huidige functioneren van het Afasiecentrum Noord-Limburg. De partners zijn niet specifiek op de hoogte van de doelstellingen van hun partner op het Afasiecentrum. Het delen van deze informatie zou voor enkele partners duidelijk een meerwaarde hebben.