Beleidsplan cultuur-educatie OBS t Busseltje 2010-2015 1
Inhoud 1. Visie op cultuureducatie in de school 3 Visie op leren en ontwikkeling Onze visie op cultuureducatie Aansluiting bij het onderwijskundig beleid van de school 2. Cultuureducatie op 't Busseltje 4 Huidige situatie Gewenste situatie: doelen cultuureducatie Stappenplan t.a.v. de realisatie Evaluatie van ons cultuurbeleid Verschillen onder -, en bovenbouw Het realiseren van de doelen cultuureducatie Rol van de ouders 3. Samenwerking met andere scholen 9 Samenwerking met andere scholen Projectgroep cultuureducatie 4. Samenwerking met culturele instellingen 10 Samenwerking met culturele instellingen Aanbod van culturele activiteiten Criteria t.a.v. het aanbod van culturele instellingen / activiteiten 5. Samenwerking met onderwijsbegeleidende instanties 11 6. Coördinatie 11 Coördinatie Taken cultuurcoördinator 7. Ruimtelijke omstandigheden 11 8. Structurele aanpak en financiën 12 2
1. Visie op cultuureducatie in de school Visie op leren en ontwikkeling De ervaringen en belevingswereld van kinderen staat centraal.{ervaringsgericht onderwijs}. We geven ze de ruimte om mogelijkheden ontdekken die het leven heeft en geeft. Respect hebben voor elkaar en andere culturen ligt hier ook aan de basis tot de juiste ontwikkeling. Hierbij horen een aantal afspraken en regels in een vaststaand kader. We maken deel uit van een steeds veranderende samenleving. De ervaringen van kinderen zijn nu anders dan een aantal decennia geleden. Nu zorgen de media, uitstapjes e.d. dat de beleving- /ervaringswereld van de kinderen breder is en zo wordt de betrokkenheid, mogelijk, vergroot. Onze visie op cultuureducatie De visie van onze school is,de kinderen te laten ervaren / beleven / ondergaan wat cultuur is. Dit willen we bereiken door zoveel mogelijk aspecten van cultuur aan bod te laten komen. We willen de vormen van cultuureducatie zo breed mogelijk neerzetten in een 8- jarenplan.{ de basisschooltijd} Vanuit de volgende peilers: Erfgoededucatie kunsteducatie media educatie Aansluiting bij het onderwijskundig beleid van de school In onze school willen we binnen kunst- en cultuureducatie voldoen aan de kerndoelen op het gebied van kunstzinnige oriëntatie. We streven ernaar dat de leerlingen: beelden, muziek, taal, spel en beweging leren te gebruiken om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. (kerndoel 54) op eigen werk en dat van anderen leren reflecteren. (kerndoel 55) enige kennis verwerven over cultureel erfgoed en waardering krijgen voor aspecten van cultureel erfgoed. (kerndoel 56) Wij geven kunst- en cultuureducatie vorm door het te integreren binnen de verschillende vakgebieden. We laten de kinderen gedurende hun basisschoolloopbaan in aanraking komen met verschillende vormen van kunst en cultuur waarbij sprake is van een doorgaande lijn. Elk jaar staat een vakgebied binnen kunst en cultuur centraal. Denk daarbij aan dans, drama, erfgoed, beweging, foto/film, handvaardigheid, tekenen. 3
2.Cultuureducatie op "t Busseltje Huidige situatie t Busseltje werkt jaarlijks aan een gezamenlijk thema dat vanuit de Cultuurwerkgroep aangeboden wordt, aan alle basisscholen in Eersel. Dit thema wordt schoolbreed gedragen, en bevat ook klassenoverstijgende leermomenten. Daarnaast gebruiken de groepen 3 t/m 8 de methode Moet je doen op het gebied van: dans- drama- muziek- tekenen- en handvaardigheid.. Daarnaast wordt er qua cultuuraanbod gewerkt vanuit scenario 1; Het aanbod komt vanuit Giralis, de cultuurmarktplaats en de cultuurwerkgroep. Dit wordt getoetst aan de visie van de school en aan de hand daarvan wordt een keuze gemaakt. Het project wordt standaard toegepast en uitgevoerd. De school kan ook gebruik maken van culturele instellingen in de buurt, zoals de bibliotheek, gemeenschapshuis de Muzenval en muziekschool Jam. Activiteiten, afgelopen jaar ingevuld op het "Cultuurkompas": Groep 1/2: Het volgen van de methode Schrijfdans Paasactiviteit Kleuterdag rondom een thema Groep 3/4: Bezoek aan het bos, in de vorm van een herfsttocht Paasactiviteit Bezoek en rondleiding op een boerderij Bezoek bakkerij museum Theatervoorstelling (iedere twee jaar) Groep 5/6: De Parelroute van Eersel Bezoek Prehistorisch Dorp Project Jet en Jan Project Museumschatjes Project Tinus Toekomst Gastles: dans Gastlessen: Harmonie De Goede Hoop 4
Groep 7/8: Excursie Margraten, Amerikaans oorlogskerkhof, info, rondleiding Cultuurtocht, de parels van Eersel Gastles over Indonesië Gastles Tweede Wereldoorlog in Eersel Excursie Nonke Buuskje: historisch openluchtmuseum Gastles olieverf Carnavalswagen maken Gastlessen project: roken, drugs, en alcohol Project Vandalisme Musical Groep 8: Theaterbezoek (iedere 2 jaar) Naast de groepsactiviteiten zijn er ook schoolbrede activiteiten: Vieringen gericht op muziek, dans, drama, en taal Kinderboekenweek Pinokkio-project Rode Draad, project gericht op de leesbevordering Elk jaar een thema centraal wat aangedragen wordt door de kunstwerkgroep van de gemeente Eersel, voor dit jaar Fotografie/Media educatie De methode "Moet je Doen", voor handaardigheid, tekenen, muziek en drama Carnaval, o.a. optocht met de kinderen van de Z.M.L.K. School: de Groote Aard Sinterklaas Kerstviering Talentenjacht op muzikaal gebied, t.b.v. onze adoptieschool in Kenia (groep 5t/m8) 1 keer per jaar creadag,waarop 20 verschillende workshops aangeboden worden, waaruit kinderen kunnen kiezen Project: Reis door het Zonnestelsel Milieu project,"de grote opruimshow". Een keuze uit aangeboden projecten, van buitenaf, mits die aansluiten op het lesprogramma We hebben gemerkt dat de meeste onderdelen van cultuureducatie wel in enige vorm aanwezig zijn gedurende de 8 schooljaren die kinderen hier onderwijs volgen. Maar er is ook een duidelijk beeld t.a.v. de meest voorkomende dingen en de onderdelen die minder aan bod komen. De volgende onderdelen komen minder aan bod: dans, muziek, media en kunstbeschouwing. De onderdelen: beeldende vorming, erfgoed, historie, drama en tekenen komen veel vaker aan bod. Dit heeft te maken met persoonlijke interesse. 5
De cultuurcoördinator is degene die de projecten introduceert en coördineert. Dit is op dit moment Hanneke van der Aa. Zij volgt hiervoor nog een cursus De directie beheert de financiën. Gewenste situatie, doelen cultuureducatie: 1. We willen ons als hoofddoel stellen dat alle kinderen minstens 1x in aanraking zijn gekomen met alle onderdelen van cultuureducatie. Dit zijn in onze ogen: cultureel erfgoed, media, muziek, drama, ( theater) dans, beeldende kunst/ vorming literatuur, mode/ design, architectuur. 2. We willen dat er een doorgaande lijn is met de methodes die we hebben t.a.v. cultuureducatie. Dus deze echt adequaat gaan gebruiken. 3. We willen meer gaan werken in scenario 2 ( wat scenario 1 niet uitsluit ). Dat betekent een betere aansluiting bij de rest van het onderwijsprogramma. Naast het vaststaande, schoolbrede jaarlijkse project. 4. Goede samenwerking / wisselwerking met cultuurpunt, zodat er een goed en passend aanbod ontstaat. 5. We willen uitgaan van een breed aanbod. 6. We willen een betere samenwerking tussen de directie, coördinator en de teamleden. 7. We willen een goede samenwerking tussen de ICC coördinatoren van de andere scholen in Eersel gaan bewerkstelligen. Bijv. een uitwisseling van ideeën en eventueel projecten tussen de ICC coördinatoren van Eersel. 8. We willen binnen de school een vaste plek voor ICC gaan creëren zodat iedereen bijv. de contactadressen/ informatie weet te vinden. 9. Een financieel overzicht en inzage door de cultuurcoördinator. Hanneke v.d. Aa zal de rol van cultuurcoördinator op zich gaan nemen. 10. We willen het draagvlak onder de collega s vergroten. 11. We willen dat collega s de gewenste thema s door gaan geven aan cultuurpunt c.q. de cultuurcoördinator. 12. We willen gebruik maken van elkaars kwaliteiten als leerkrachten onderling, maar ook met de kwaliteiten van ouders en anderen die hun kennis en vaardigheden hiervoor kunnen en willen inzetten. 13. We willen bereiken dat groepen meer uit eigen initiatief betrokken raken met cultuur. In de leseenheden komen vaak feiten voor die naar vroeger verwijzen. Door in de lessen terug te grijpen naar eerdere situaties / gebeurtenissen en adequaat gebruik te maken van het visuele tijdspad, kunnen kinderen zich beter inleven en ontwikkelen. 14. We willen er naar streven dat de cultuurcoördinator minimaal een middag in de week vrij geroosterd wordt om alle zaken goed te coördineren. 6
De te nemen stappen uitgaande van de gestelde doelen: 1. Hiervoor gaan we gebruik maken van het cultuurkompas. Er wordt een overzicht gemaakt van al het gebruikte aanbod, zodat er een duidelijk beeld ontstaat t.a.v. de hoofddoelen van de cultuureducatie. Het aanbod zal hierop worden afgestemd. 2. Om de doorgaande lijn te waarborgen zullen we allereerst moeten evalueren in hoeverre de methodes daadwerkelijk gebruikt worden. In de toekomst is de aanschaf van een gebruiksvriendelijke methode wenselijk. 3. De leerkrachten moeten aan het eind van het schooljaar bij de cultuurcoördinator aangeven voor welke vakken en onderwerpen ze adequate invulling in de vorm van een project / workshop willen. 4. De contacten zijn inmiddels gelegd. 5. Uitgaan van een breed aanbod ligt ten grondslag aan de samenwerking met Giralis. Verdieping is mogelijk wanneer de leerkracht onderwerpen aangeeft. In een aantal gevallen betekent dit aanschaf of deelname aan projecten / workshops. 6. Hiervoor zal de cultuurcoördinator zorg dragen. Hij of zij zal de tussenpersoon tussen de directie en de teamleden worden. Hiervoor zullen ook overlegmomenten worden ingepland. 7. Dit contact is inmiddels ook gelegd. In eerste instantie door de cursus die alle ICC coördinatoren hebben gevolgd. Daarnaast kennen de coördinatoren elkaar via de Cultuurwerkgroep en is er al t.a.v. de beleidsvorming contact geweest. De lijnen zijn kort en bekend. We gaan 2 x per jaar samenkomen om dingen te overleggen, evalueren en uitwisselen. 8. We gaan een plekje zoeken en deze claimen als zijnde cultuurpunt binnen de school. Deze plek zal in een teamvergadering genoemd worden, zodat iedereen weet waar hij/zij moet zoeken. Mocht er nog een nieuwbouw komen dan zal er een aparte ruimte binnen de school komen,die uiteraard multifunctioneel is. Verder zal er t.a.v. de andere locaties genoemd bij punt 7 gekeken moeten worden naar de mogelijkheden. 9. Middels overleg met de directie zal er een financieel overzicht komen t.a.v. de te besteden gelden. Aan het begin van een schooljaar zijn keuzen gemaakt. De cultuurcoördinator is verantwoordelijk voor aanschaf van benodigde materialen. 10. De cultuurcoördinator zal regelmatig in de teamvergadering een terugkoppeling geven. 11. Zie punt 10. 12. Het doorgeven van de gewenste thema s zal de verantwoording van de individuele leerkracht worden. We zullen de aangevraagde thema s gaan bespreken in vergaderingen, zodat ze voor ieder inzichtelijk worden. 13. Via de Belhamel gaan de ouders gevraagd worden of zij hun kwaliteiten t.a.v. cultuureducatie in kunnen en willen zetten. Er wordt aan de leerkrachten gevraagd met welk onderdeel van cultuureducatie ze affiniteit hebben. En we gaan kijken hoe en wanneer we dat in kunnen gaan zetten. 14. Het vrij roosteren van de cultuurcoördinator zal in het licht van de functiemix en functiedifferentiatie zeker besproken gaan worden. 7
Evaluatie van ons cultuurbeleid: Tijdens geplande overlegmomenten met de directie wordt het beleid t.a.v. onze cultuureducatie geëvalueerd. Dit zal niet alleen met de directie het geval zijn, maar ook met het team. Het beleid zal in de onderbouw en bovenbouwvergaderingen met de teamleden worden besproken. De frequentie zal zijn: 1 x in de onderbouw evalueren, 1 x in de bovenbouw en 1 x in de teamvergadering, waarbij iedereen aanwezig is. Op die manier is iedereen minimaal 1 x gesproken Verder zal er ook met de andere ICC- ers binnen Eersel het algemene cultuurbeleid besproken worden. Verschillen onder- en bovenbouw De verschillen tussen de onder- en bovenbouw zijn altijd aanwezig. Toch proberen wij als school de kinderen zoveel mogelijk van elkaar te laten leren en elkaars talenten te laten ontdekken. Beter bekend als coöperatief leren, van en met elkaar leren. We proberen het niveauverschil te beperken en samenwerking te stimuleren. Coöperatief/ samenwerkend leren is schoolbreed. Hetis ook opgenomen in het schoolontwikkelingsplan. Het realiseren van de doelen cultuureducatie Vanuit de cultuurwerkgroep komen de volgende thema s aan bod: Schooljaar 2009-2010: fotografie / media-educatie Schooljaar 2010-2011: cultureel erfgoed Schooljaar 2011-2012: literatuur Dit zijn de thema s die bekend zijn. Dat betekent dat we voor de jaren die daarop volgen er voor moeten zorgen dat de volgende onderdelen nog aan bod gaan komen: dans theater beeldende kunst muziek architectuur mode / design. Mocht de Cultuurwerkgroep ophouden te bestaan, dan zullen de ICC- ers uit Eersel de handen ineen gaan slaan om samen met Marie- José Stravens {coördinator cultuurpunt} zelf projecten op te gaan zetten. De coördinatie van de werkgroep zal m.i.v. het volgende schooljaar van Inez Swinkels overgenomen worden door Marie-José Stravens. Rol van de ouders We willen ouders die van betekenis willen zijn bij bepaalde projecten gaan inschakelen. Via de Belhamel kunnen we ouders vragen of ze bij bepaalde projecten hun kennis over kunnen komen brengen. 8
3. Samenwerking met andere scholen Samenwerking met andere scholen Door het volgen van de cursus ICC- coördinator hebben we contact kunnen leggen met de coördinatoren van de "St. Jacobusschool en de St. Willibrordusschool te Eersel. We hebben onderling afgesproken dat we gebruik gaan maken van elkaars kwaliteiten en eventuele projecten. Deze kunnen we bijv. ook samen gaan ontwikkelen. Op deze manier kan er een groot bestand van contacten en projecten gaan ontstaan, waaruit de coördinatoren kunnen putten. Projectgroep cultuureducatie OBS t Busseltje BS St. Jacobus BS St. Willibrordus Cultuurpunt Giralis Hanneke van der Aa Anne Houbraken Laurette Dikmans Sabine Bruininx Marie-José Stravens Inez Swinkels 9
4. Samenwerking met culturele instellingen Samenwerking met culturele instellingen Er zijn veel culturele instellingen waarmee we samen kunnen werken. We streven er als school naar om de activiteiten eerst zo dicht mogelijk in de buurt te zoeken, dit is immers de omgeving waar de kinderen opgroeien. Marie-José Stravens fungeert als contactpersoon op de culturele marktplaats. Aanbod van structurele culturele activiteiten Elk jaar komt er vanuit de Cultuurwerkgroep een thema dat in alle drie de scholen aangeboden wordt. Dit wordt in de groepen 1 t/m 8, tegelijkertijd, behandeld. Het wordt schoolbreed gedragen. We gaan uit van de methode: Moet je doen voor de volgende vakken: dans, drama, muziek, tekenen en handvaardigheid {.Zie voor meer structurele act. blz 3}. Criteria t.a.v. het aanbod van culturele instellingen / activiteiten: Het moet in het gewenste thema passen Het niveau moet bij de doelgroep passen De prijs van het product moet binnen het budget blijven Het moet inhoudelijk bij de visie van de cultuureducatie passen De tijdsplanning moet overeen komen met de vraag van de leerkrachten Is het duidelijk waar de organisatie is, binnen / buiten de school Is het praktisch uitvoerbaar, zowel voor de leerlingen als voor de leerkrachten. Zijn de werkvormen aantrekkelijk Is het visueel goed onderbouwd Het moet de betrokkenheid van de kinderen vergroten Er moet afwisseling zijn ( in de keuze van het aanbod) en het moet passen in het meerjarenbeleidplan Er moet een goede communicatie samenwerking en flexibiliteit tussen de aanbieder en de ontvanger zijn. 10
5. Samenwerking met onderwijsbegeleidende instanties Marie-José Stravens is contactpersoon vanuit Cultuurpunt Eersel. 6. Coördinatie Coördinatie De coördinatie van de culturele activiteiten op schoolniveau worden gecoördineerd door de cultuurcoördinator. Dit zijn de cultuurcoördinatoren op de scholen in Eersel. OBS t Busseltje Hanneke van der Aa Groepsleerkracht en ICC er BS St. Jacobus Anne Houbraken Groepsleerkracht en ICC er Laurette Dikmans Groepsleerkracht en ICC er BS St.-Willibrordus Sabine Bruininx Groepsleerkracht en ICC er Cultuurpunt Marie-José Stravens Contactpersoon Cultuurpunt Giralis Inez Swinkels Contactpersoon Giralis De cultuurcoördinator zorgt samen met het team voor de uitvoering. Het hele team en directie zijn samen verantwoordelijk voor de implementatie van cultuureducatie. Taken cultuurcoördinator De taken van de cultuurcoördinator worden ingevuld in de niet lesgebonden taken van de cultuurcoördinator. De cultuurcoördinator heeft vooral een communicatieve en coördinerende rol. De beleidsontwikkeling en sturing van kunst- en cultuureducatie is in handen van de directie en cultuurcoördinator. Verder zorgt de cultuurcoördinator voor de planning, voortgang en coördinatie. Ook professionalisering en communicatie met externe contacten is in handen van de cultuurcoördinator. De directie onderhoudt de financiën en contracten. Hierbij kun je ook denken aan het aanvragen van subsidies. Het hele team is betrokken bij het programma aanbod. 7. Ruimtelijke omstandigheden We hebben op onze school geen speciale ruimte tot onze beschikking. Nu is het allemaal in eigen beheer/ postvak. De school heeft wel plannen t.a.v. nieuwbouw. In die plannen zijn wel ruimtes die we ter beschikking kunnen stellen voor de ICC- er. Dit als een soort van kantoor / ruimte om de spullen/ informatie/ contactadressen te beheren. Tot die tijd gaan we zoeken naar een passende oplossing. Verder kunnen we gebruik maken van andere ruimtes bij: Galerie Versmissen de Muzenval t Rythoviuscollege café Bolle Jan plan de Kerkebogten de blokhut van de scouting sporthal de Kraanvogel 11
kampeerboerderijen sportkantines van de sportverenigingen de ruimte op het gildeterrein de kerk etc. 8. Structurele aanpak en financiën Tot en met het schooljaar 2010-2011 blijven scholen 10,90 euro per leerling ontvangen aan subsidie versterking cultuureducatie. De subsidie wordt automatisch toegekend aan de besturen van alle scholen op basis van het aantal leerlingen van een school. Daarnaast is het mogelijk om gebruik te maken van de subsidieregeling Kleine schoolprojecten. Deze regeling valt onder de beleidsregel cultuureducatie en amateurkunst. Het betreft hier incidentele, kortlopende projecten onder schooltijd op het gebied van kunst en cultureel erfgoed. De regeling Kleine Schoolprojecten is gericht op scholen in het primair onderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs die activiteiten op het gebied van cultuureducatie willen uitvoeren. Dit onderdeel van de beleidsregel wil bevorderen dat scholen het reguliere onderwijsaanbod op het gebied van cultuureducatie aanvullen en verdiepen. De leerlingen komen in contact met en werken praktisch onder leiding van gastdocenten zoals kunstenaars, kunstvakdocenten of deskundigen op het gebied van cultureel erfgoed. De school bepaalt zelf welk project het wil uitvoeren en waar men dat inkoopt of laat samenstellen. De financiële middelen bestaan uit drie onderdelen: 1. Bovenschoolse middelen, 2. Structurele middelen, 3. Incidentele middelen. 1 = vanuit de provincie/ het rijk ( Cultuurpunt) 2 = 4 euro vanuit de lumpsumgelden 3 = subsidies die aangevraagd kunnen worden vanuit de kunstbalie. In totaal is dit per kind: 14,95 waarvan 2,50 naar de cultuurwerkgroep gaat. We houden per leerling per jaar 12,45 te besteden over. Hanneke van der Aa Schooljaar 2009-2010 12