INDIVIDUELE WAARDEOVERDRACHT
Individuele waardeoverdracht Edwin Schop, Flexis Groep 26 november 2014, Vrije Universiteit Amsterdam 2
Actueel onderwerp Diverse knelpunten Fundamentele discussie over herziening Onduidelijkheden nftk Wetsvoorstel Waardeoverdracht i.a. 3
Onderwerpen 1. Stellingen 2. Wat? 3. Waarom? 4. Toepassing 5. Overschot/tekort? 6. Overeenkomst tot afstand? 7. Oplossingsrichtingen 4
1. Stellingen A. Werknemers doen maar wat. B. Bijbetalingsverplichting wegcontracteren niet mogelijk. C. Systeemfout als werknemer nominaal voordeel kan hebben. D. Werknemer kan afstand doen van waardeoverdracht. E. Waardeoverdracht kan worden afgeschaft. 5
2. Wat? Waarneming:* per jaar 300.000 Wn s wisseling van baan aanvraag offerte door 125.000 115.000 draagt over (40%) pensioenwaarde jaarlijks 1,7 mrd 40% van overdrachten: waarde < 2.000 gemiddelde waarde 17.000 kosten 240 tot 360 (in uit): 70 mln * Bron: SEO 2010 6
3. Waarom? Werknemers antwoorden: alles bij 1 uitvoerder. voorkomen pensioenbreuk. nieuwe pensioenregeling is (denk ik) beter. niet doen, kost namelijk altijd geld. geen idee waarom. geen idee dat het kan. 7
3. Waarom? Werknemers antwoorden: alles bij 1 uitvoerder. voorkomen pensioenbreuk. nieuwe pensioenregeling is (denk ik) beter. niet doen, kost namelijk altijd geld. geen idee waarom. geen idee dat het kan. 8
3. Waarom? Werknemer wordt aan lot overgelaten: geen objectieve bron beperkte informatieplicht: nieuwe werkgever (art. 21 PW j⁰. art. 2 lid 3 Besluit PW) adviseur: kost geld (Wft-advies?) 9
3. Waarom? Uitgangspunten waardeoverdracht: grootste deel van regeling is eindloon voorkomen pensioenbreuk bevorderen arbeidsmobiliteit 10
3. Waarom? Uitgangspunten waardeoverdracht: grootste deel van regeling is eindloon voorkomen pensioenbreuk bevorderen arbeidsmobiliteit Systeem is gebaseerd op achterhaalde uitgangspunten: toegevoegde waarde is inmiddels beperkt afweging is veel complexer nu is rationale van behoud: keuzevrijheid en overzicht als systeem er niet was, zou je het dan invoeren? #NOT 11
3. Waarom? Keuze voor waardeoverdracht (perspectief werknemer): pensioenbreuk voorkomen flexibilisering korting-/indexatiepotentie geen afkooprisico fiscale afhandeling risicospreiding arbeidsmobiliteit alleen nominaal verkeerde keuze bij gebrekkige kennis korting-/indexatiepotentie NP-opbouw vervalt risico van concentratie 12
4. Toepassing Waardeoverdracht limitatief in Pensioenwet opgenomen Recht op waardeoverdracht: (1) individuele uitdiensttreding einde deelneming (art. 71 PW) verzoek aan ontvangende pensioenuitvoerder binnen termijn van 6 maanden na start verwerving termijn komt te vervallen TK 33 972, nr. 26 omdat waardeoverdracht in veel gevallen een verbetering betreft.. bevoegdheid komt te vervallen (art. 75 lid 1 sub a. PW) calculerende (ex-)werknemer? 13
4. Toepassing Recht op waardeoverdracht: (2) aanspraken opgebouwd na 8 juli 1994 (art. 73 PW) verbod kosten voor rekening van deelnemer (nietigheid) expiratie kapitaal- of premieovereenkomst verzekeraar (art. 81 PW) 14
4. Toepassing Geen recht op waardeoverdracht (art. 72 PW): sub a. dekkingstekort (100%) pensioenfonds, opschortende werking (herleving art. 74 PW) t.a.v. korting of bijbetaling: offerte (oud) of niet (nieuw) PW was niet dekkingstekort-proof art. 23a Besluit uitvoering PW sub b. noodregeling of faillissement verzekeraar sub c. financiële toestand ex-werkgever Geen recht (tijdelijk) voor kleine werkgever (art. 72a PW) 15
4. Toepassing Waardeoverdracht en nabestaandenpensioen: (1) partner moet instemmen voor overdracht opbouw-np toename risico-np opletten overdracht naar DC: NP is minder risico-np komt te vervallen: (i) door waardeoverdracht extra dienstjaren bij opbouw-np probleem bij onderdekking STAR 2010: voorstel tot tijdelijke uitruil oprekken werkingssfeer art. 55 lid 5 PW? (soms) mogelijk om risico-np voort te zetten 16
4. Toepassing Waardeoverdracht en nabestaandenpensioen (NP): (2) risico-np komt te vervallen: (ii) mogelijkheid uitruil einde betrekking (art. 61 lid 1 PW) als nieuwe regeling ook risico-np extra dienstjaren: moet in reglement zijn opgenomen onder voorwaarden Besluit nr. DGB2010/2733M, Stcrt. nr. 14304 17
4. Toepassing Van DB naar DB: gelijke aanspraak door toekenning dienstjaren (art. 28 lid 3 Besluit PW) afweging: indextiebeleid, financiële soliditeit, NP 18
4. Toepassing Van DB/DC naar DC: wettelijke overdrachtswaarde (DB) of kapitaal (DC) gaat over (eventuele aan- en verkoopkosten) tenzij DC met directe inkoop van aanspraken afweging: DB: soliditeit, beleggingsbeleid, NP DC: beleggingsbeleid, kosten, NP 19
5. Overschot/tekort? Over- of onderdekking (werknemer): nominale aanspraken, geen recht op overdekking balans voor- en nadelen inkomend/uitgaand bij fondsen risico van verwatering STAR (2009): vaste opslag 20%, tenzij Dg < 120% geen plicht tot bijbetaling als onderdekking 20
5. Overschot/tekort? Betalen of ontvangen (werkgever/fonds): (1) bijbetalingsproblematiek met name door intrede rekenregels PW bij verzekerde regeling, niet bij pensioenfonds niet bij DC, tenzij inkoop aanspraken niet onvolledig gefinancierd 21
5. Overschot/tekort? Betalen of ontvangen (werkgever/fonds): (2) (met name) waarderingsverschil rente voorziening en marktrente (RTS DNB 25-jaar 1 oktober voorafgaand; 2015: 2,156%): afkoopwaarde overdrachtwaarde inkoopwaarde 22
5. Overschot/tekort? Betalen of ontvangen (werkgever/fonds): (2) (met name) waarderingsverschil rente voorziening en marktrente: afkoopwaarde overdrachtwaarde inkoopwaarde marktrente > contractrente (tot 2011): vrijval uitgaande waardeoverdracht bijbetaling inkomende waardeoverdracht 23
5. Overschot/tekort? Betalen of ontvangen (werkgever/fonds) (2) : (met name) waarderingsverschil rente voorziening en marktrente: afkoopwaarde overdrachtwaarde inkoopwaarde vanaf 2011 andersom: bijbetaling uitgaande waardeoverdracht vrijval inkomende waardeoverdracht? 24
5. Overschot/tekort? Betalen of ontvangen (werkgever/fonds) (3) : wanneer welke geldstroom? INKOMEND MR > RR fonds/wg betaalt bij art. 26 Besluit PW UITGAAND fonds/wg ontvangt verschil art. 26 Besluit PW MR < RR Wn ontvangt extra pensioen Art. 71 lid 2 PW Handelingen II 1887 Wg betaalt bij art. 19 lid 3 Regeling PW 25
5. Overschot/tekort? Betalen of ontvangen (werkgever/fonds) (3) : wanneer welke geldstroom? INKOMEND MR > RR fonds/wg betaalt bij art. 26 Besluit PW UITGAAND fonds/wg ontvangt verschil art. 26 Besluit PW MR < RR Wn ontvangt extra pensioen art. 71 lid 2 PW Handelingen II 1887 fonds/wg betaalt bij art. 19 lid 3 Regeling PW 26
5. Overschot/tekort? Betalen of ontvangen (werkgever/fonds) (4) : art. 26 Besluit PW: verschil overdrachtwaarde versus voorziening als niet gelijk verschil ten gunste/laste ex-werkgever of ex-fonds 27
5. Overschot/tekort? Betalen of ontvangen (werkgever/fonds) (5) : art. 19 lid 3 Regeling PW: verschillen overdrachtswaarde als lager verschil ten laste nieuwe werkgever of nieuwe fonds als hoger niet bepaald: verschil NIET ten gunste nieuwe werkgever of nieuwe fonds maar ten gunste van werknemer (art. 71 lid 2 PW) aanhangsel Handelingen II 2010-11 nr. 1887 28
5. Overschot/tekort? Betalen of ontvangen (werkgever/fonds): (6) art. 26 Besluit PW: dwingen of regelend recht? dwingend: nooit ten laste van werknemers regelend: ten laste van werknemer als afgesproken 29
5. Overschot/tekort? Betalen of ontvangen (werkgever/fonds): (6) art. 26 Besluit PW: dwingen of regelend recht? dwingend: nooit ten laste van werknemers regelend: ten laste van werknemer als afgesproken 30
5. Overschot/tekort? Betalen of ontvangen (werkgever/fonds): (7) art. 26 Besluit PW en art. 19 lid 3 Regeling PW: fonds of werkgever (i.g.v. verzekerde regeling) uitvoerder i.p.v. fonds: dan afhankelijk van uitvoeringsovereenkomst 31
5. Overschot/tekort? Betalen of ontvangen (werkgever/fonds): (7) art. 26 Besluit PW en art. 19 lid 3 Regeling PW: fonds of werkgever (i.g.v. verzekerde regeling) uitvoerder i.p.v. fonds: dan afhankelijk van uitvoeringsovereenkomst 32
5. Overschot/tekort? Betalen of ontvangen (werkgever): (8) tijdelijke beperking waardeoverdracht: art. 72a PW j⁰. art. 19a Besluit uitvoering PW tijdelijk : 2012 tot herziening wettelijk systeem voorwaarden: kleine Wg = loonsom 767.500 (ca. 25 Wn) bijbetaling >15K + >10% overdrachtswaarde verzekeren via opslag admin. kosten (risicopremie) 33
6. Overeenkomst tot afstand? Wel of geen belangentegenstelling bij wel of geen overdracht: Wg voordeel Wg nadeel Wn voordeel Wn nadeel 34
6. Overeenkomst tot afstand? Wel of geen belangentegenstelling bij wel of geen overdracht: Wg voordeel Wg nadeel Wn voordeel Wn nadeel 35
6. Overeenkomst tot afstand? Werkgever wil geen bijbetalingsrisico s (nu en in toekomst): (1) werknemer kan een verzoek richten tot uitvoerder uitvoerder moet verzoek inwilligen Wg in beginsel geen partij overeenkomst tot niet doen van waardeoverdracht werknemer verklaart verzoek niet (nooit) te doen Minister SoZaWe: ja, dat kan Handelingen II 2010/11, 645, p. 2 36
6. Overeenkomst tot afstand? Werkgever wil geen bijbetalingsrisico s (nu en in toekomst): (2) informed consent ter voorkoming wilsgebreken in strijd met art. 71 lid 6 PW? Elk beding strijdig met dit artikel is nietig. afkopen recht op waardeoverdracht versus contractbreuk..meningen lopen uiteen geen (structurele) oplossing 37
7. Oplossingen? Scenario s: VERPLICHTEN AANPASSEN WAARDE OVERDRACHT AFSCHAFFEN Wettelijk plicht: Met oplossingen voor: Met toepassingen van: Schrappen: Vergaarbak ZZP Bijbetaling Digitalisering proces Digitalisering info Risico-NP Risico-NP Opt-out ruil OP/NP Verwatering Buffers Verplichte overdracht klein pensioen + overzicht + keuzevrijheid + keuzevrijheid + kosten beperkt + eenvoud + overzicht + overzicht + eenvoud + geen afkoop + geen bijbetaling + geen bijbetaling + risicospreiding - geen keuzevrijheid + profijt indexatie + profijt indexatie - geen keuzevrijheid - bijbetaling - hoge kosten + processing - geen profijt indexatie - hoge kosten - oplossing bijbetaling? - verlies aanspraken - afkooprisico - risicospreiding - geen inzicht - laag risico-np - geen profijt indexatie - jaarlagen nftk - opbouw NP naar DC - arbeidsmobiliteit - waardering waarde 38
7. Oplossingen? Scenario s: VERPLICHTEN AANPASSEN WAARDE OVERDRACHT AFSCHAFFEN Wettelijk plicht: Met oplossingen voor: Met toepassingen van: Schrappen: Vergaarbak ZZP Bijbetaling Digitalisering proces Digitalisering info Risico-NP Risico-NP Opt-out ruil OP/NP Verwatering Buffers Verplichte overdracht klein pensioen + overzicht + keuzevrijheid + keuzevrijheid + kosten beperkt + eenvoud + overzicht + overzicht + eenvoud + geen afkoop + geen bijbetaling + geen bijbetaling + risicospreiding - geen keuzevrijheid + profijt indexatie + profijt indexatie - geen keuzevrijheid - bijbetaling - hoge kosten + processing - geen profijt indexatie - hoge kosten - oplossing bijbetaling? - verlies aanspraken - afkooprisico - risicospreiding - geen inzicht - laag risico-np - geen profijt indexatie - jaarlagen nftk - opbouw NP naar DC - arbeidsmobiliteit - waardering waarde 39
7. Oplossingen? Scenario s: VERPLICHTEN AANPASSEN WAARDE OVERDRACHT AFSCHAFFEN Wettelijk plicht: Met oplossingen voor: Met toepassingen van: Schrappen: Vergaarbak ZZP Bijbetaling Digitalisering proces Digitalisering info Risico-NP Risico-NP Opt-out ruil OP/NP Verwatering Buffers Verplichte overdracht klein pensioen + overzicht + keuzevrijheid + keuzevrijheid + kosten beperkt + eenvoud + overzicht + overzicht + eenvoud + geen afkoop + geen bijbetaling + geen bijbetaling + risicospreiding - geen keuzevrijheid + profijt indexatie + profijt indexatie - geen keuzevrijheid - bijbetaling - hoge kosten + processing - geen profijt indexatie - hoge kosten - oplossing bijbetaling? - verlies aanspraken - afkooprisico - risicospreiding - geen inzicht - laag risico-np - geen profijt indexatie - jaarlagen nftk - opbouw NP naar DC - arbeidsmobiliteit - waardering waarde 40
7. Oplossingen? Scenario s: VERPLICHTEN AANPASSEN WAARDE OVERDRACHT AFSCHAFFEN Wettelijk plicht: Met oplossingen voor: Met toepassingen van: Schrappen: Vergaarbak ZZP Bijbetaling Digitalisering proces Digitalisering info Risico-NP Risico-NP Opt-out ruil OP/NP Verwatering Buffers Verplichte overdracht klein pensioen + overzicht + keuzevrijheid + keuzevrijheid + kosten beperkt + eenvoud + overzicht + overzicht + eenvoud + geen afkoop + geen bijbetaling + geen bijbetaling + risicospreiding - geen keuzevrijheid + profijt indexatie + profijt indexatie - geen keuzevrijheid - bijbetaling - hoge kosten - verlies aanspraken - geen profijt indexatie - hoge kosten - oplossing bijbetaling? - geen inzicht - afkooprisico - risicospreiding - jaarlagen nftk - laag risico-np - geen profijt indexatie - waardering waarde - opbouw NP naar DC - arbeidsmobiliteit 41
7. Oplossingen? Scenario s: VERPLICHTEN AANPASSEN WAARDE OVERDRACHT AFSCHAFFEN Wettelijk plicht: Met oplossingen voor: Met toepassingen van: Schrappen: Vergaarbak ZZP Bijbetaling Digitalisering proces Digitalisering info Risico-NP Risico-NP Ruil OP/NP Verwatering Buffers 40-jaren risico NP Verplichte overdracht klein Vetorecht afkoop klein pensioen pensioen + overzicht + keuzevrijheid + keuzevrijheid + kosten beperkt + eenvoud + overzicht + overzicht + eenvoud + geen afkoop + geen bijbetaling + geen bijbetaling + risicospreiding - geen keuzevrijheid + profijt indexatie + profijt indexatie + geen afkooprisico - bijbetaling - hoge kosten + processing + risico-np - hoge kosten - oplossing bijbetaling? - verlies aanspraken - geen keuzevrijheid - risicospreiding - geen inzicht - geen profijt indexatie - geen profijt indexatie - jaarlagen nftk - opbouw NP naar DC - arbeidsmobiliteit - waardering waarde 42
7. Oplossingen? Waarneming: (1) werkgevers en werknemers zijn/worden het niet eens als systeem er niet was, zou je het dan invoeren? #NOT ieder scenario kent stevige voor- en nadelen geen van scenario s is optimaal (te maken) ook niet bij cherry picking uit scenario s 43
7. Oplossingen? Waarneming: (2) waarom dan niet voor eenvoudigste oplossing? afschaffen: doel heiligt de middelen niet meer uniform 40 jaren risicopensioen vetorecht afkoop klein pensioen digitalisering 44