gemeentebestuur Postbus 15 't\v 1440 AA Purmerend telefoon 0299-452452 telefax 0299-452124 Afdeling Bedrijfsvoering Team Juridische en Veiligheidszaken Aan de gemeenteraad van Purmerend Postbus 15 1440 AA PURMEREND uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum 1iflo7?T 14 januari 2015 onderwerp Verslag behaalde resultaten op het gebied van integrale veiligheid in 2014 Geachte leden van de raad,.verzonden 1 4 01.15 Bijgaand treft u, net als vorig jaar, ter kennisname het verslag van de behaalde resultaten van het Jaaruitvoeringsprogramma integrale veiligheid 2014 aan. In dit verslag treft u onder meer informatie aan over de aanpak die ertoe heeft geleid dat het aantal woninginbraken is terug gedrongen, de Top X jeugd en de aanpak van een criminele jeugdgroep. Zoals u bekend vormt een jaaruitvoeringsprogramma de concrete uitwerking van het Lokaal integraal veiligheidsplan 2013-2017 dat door uw raad is vastgesteld. Ook voor 2015 wordt weer een jaaruitvoeringsprogramma integrale veiligheid opgesteld die, voordat deze door het college wordt vastgesteld, ter meningsvorming aan de Commissie Algemene Zaken wordt aangeboden. Wij gaan ervan uit u hiermee voldoende en naar genoegen te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, / burgemeester en wethouders var Purmerend, de secretaris, de burgemee bijlage(n): 1 behandeld door: B.J. Kaasbergen telefoonnummer 06-10846814 bezoekadres: rekeningnummer: Stadhuis Purmersteenweg 42 NL35 8NGH 0285 0069 67 Werkplein Purmerend Waterlandlaan 22-36
Verslag behaalde resultaten jaaruitvoeringsprogramma integrale veiligheid 2014 Thema veilige woon- en leefomgeving / High Impact Crimes Woninginbrakenpreventie Het gaat goed met de cijfers van de woninginbraken: het aantal woninginbraken daalt t.o.v. voorgaande jaren, zoals duidelijk te zien is in bijgevoegde grafiek. 60 Woninginbraken Purmerend 2013-2014 Waardoor de cijfers dalen is lastig aan te wijzen. Politie en gemeente zijn van mening dat het complete pakket aan maatregelen, de continue focus en de inzet van alle partners tezamen bijdraagt tot de daling. Het burgerparticipatieproject "Ogen en Oren" is in dit jaar uitgerold over 5 wijken en telde begin laatste kwartaal 80 vrijwilligers. Purmerenders die in hun eigen buurt, op de door hun gekozen tijdstippen de straat opgaan om onveilige situaties te signaleren. Met de eerste groep (25) vrijwilligers is gevierd dat zij al een jaar lang dit vrijwilligerswerk doen. In meerdere terugkommomenten werden vragen van de deelnemers door de politie beantwoord of werd een thema behandeld. Zo is er een workshop "Meld verdacht gedrag" gevolgd en was er een cursus hoe om te gaan met "hangjongeren". Eén van de vrijwilligers heeft een website ontworpen: www.oqenenoren.com. De informatieve website kent een open en een besloten gedeelte. RTV-NH heeft een item uitgezonden over het Ogen en Oren project. De vrijwilligers van de Purmer Noord zijn samen met de politie in de gemeenten Zaanstad en Hoorn geweest om informatie te geven aan potentiële vrijwilligers daar. 1
Purmerend heeft geparticipeerd in het project Veilig Wonen. Een project waarin de grotere gemeenten in de politie-eenheid Noord Holland, de politie zelf en het Ministerie van Veiligheid en Justitie in gezamenlijkheid het bewustzijn van de woningcorporaties willen verhogen. De corporaties hebben een belangrijke rol in het nemen van preventieve maatregelen in hun woningvoorraad om zo woninginbraken tegen te gaan. Vooralsnog zijn in Purmerend verkennende gesprekken gevoerd met een van de grotere woningcorporaties. Streven is om soortgelijke gesprekken in 2015 met de overige corporaties te houden. In het kader van het landelijke project STOP Woninginbraken is gebruik gemaakt van de Buurtauto. Dit preventie-instrument, gefinancierd door het Ministerie van Veiligheid en Justitie, is beschikbaar voor gemeenten in de eenheid NH. Het project loopt tot en met februari 2015. Preventiemedewerkers rijden met de buurtauto buurten in en gaan woningen langs in straten die in overleg met de politie worden uitgekozen. Zij geven de bewoners tips en adviezen hoe men hun woning nog beter kan beveiligen. Bewoners van de straten die bezocht worden krijgen een vooraf brief vanuit de gemeente over de komst van de preventiemedewerkers. De buurtauto is in Purmerend ingezet in de wijk Purmer Noord (juli) en in Overwhere (november) en heeft tevens op de Kaasmarkt gestaan (op koopavond en zaterdag in november) en op de Koemarkt (op een marktdag). Binnen de aanpak van het terugdringen van woninginbraken is het verstoren van de afzetmarkt voor inbrekers één van de te nemen maatregelen. Het gebruiken van het Digitaal Opkopers Register (DOR) is een middel om meer grip te krijgen op deze afzetmarkt. April 2014 is het DOR door de burgemeester aangewezen als een doorlopend en gewaarmerkt register voor in- en verkoop van ongeregelde goederen. In de zomer hebben de eerste controles plaatsgevonden bij de juweliers en Used Products. Dit gebeurt in een goede samenwerking door politiemensen en gemeentelijke BOA's. Overvallen/Straatroven Overvallen Straatroven 2011 13 32 2012 9 33 2013 9 19 2014 (t/m okt) 7 15 Begin 2014 hebben er vijf overvaltrainingen plaatsgevonden. Vier trainingen voor de ondernemers uit Purmerend, en één training speciaal aangepast voor de medewerkers van een winkel voor verstandelijk beperkten. In totaal hebben rond de 100 mensen de training gevolgd. In de training krijgt de ondernemer informatie over het voorkomen van overvallen en hoe te handelen als het toch gebeurt. Dit laatste wordt in realistische simulaties gespeeld. De reacties van de deelnemers waren zeer positief. Overvaltrainingen later in het jaar konden geen doorgang vinden bij gebrek aan inschrijvingen. 2
Geweld in afhankelijkheidsrelaties Aan preventie en bewustwording van ouderenmishandeling en eer gerelateerd geweld is dit jaar extra aandacht besteed door middel van voorlichting. Deze inzet loopt nog 4 jaar door. In die tijd zal bekeken worden of er sprake is van een probleem in Purmerend. Momenteel is hier weinig tot niks over bekend. Bestrijding vuurwerkoverlast De gemeenteraad heeft in een motie gevraagd onderzoek te doen naar de mogelijkheid om vanaf de jaarwisseling 2014-2015 een stedelijk vuurwerk te organiseren en andere maatregelen te nemen met als doel het afsteken van particulier vuurwerk te ontmoedigen. Uit de enquête van B&l is gebleken dat het instellen van een vuurwerkvrije zone en/of het faciliteren van een vuurwerkshow door de gemeente Purmerend niet leidt tot een significante daling van de ondervonden overlast omdat deze voornamelijk plaatsvindt in de dagen voorafgaand aan de jaarwisseling. Om de overlast van vuurwerk verder te verminderen is het landelijke Vuurwerkbesluit aangepast. Per 1 december 2014 is deze aanpassing in werking getreden. Particulieren mogen alleen nog vuurwerk afsteken van 31 december 18.00 uur (was 10.00 uur) tot 1 januari 02.00 uur. Hiermee wordt beoogd de overlast overdag te beperken. Mensen die wel graag vuurwerk willen afsteken hebben voldoende tijd om dit te doen. Illegaal en zwaar professioneel vuurwerk is elke jaarwisseling opnieuw de oorzaak van veel ongelukken en schade. Ondanks het toezicht vindt het nog steeds zijn weg naar de consument. Om de import van vuurwerk nationaal te regelen zal in de loop van 2015 landelijk een vergunningstelsel worden ingevoerd. De Minister van Veiligheid en Justitie verwacht dat daardoor minder illegaal vuurwerk beschikbaar komt en minder zwaar professioneel vuurwerk in verkeerde handen valt. Nadat in 2013 het Plan van aanpak terugdringen vuurwerkoverlast rondom de jaarwisseling is vastgesteld heeft Purmerend in 2014 geparticipeerd in een nieuw landelijk overleg onder voorzitterschap van burgemeester Broertjes van Hilversum. Doel van dit overleg is gezamenlijk met gemeenten, ministerie en de VNG best practices uit te wisselen maar mogelijk ook nieuwe initiatieven te ontwikkelen die kunnen bijdragen aan het terugdringen van overlast rondom de jaarwisseling. Tot concrete resultaten heeft dit nu nog niet geleid, behalve dan het uitwisselen van informatie, maar in 2015 zal dit overleg waarschijnlijk een vervolg krijgen. Het spreekt vanzelf dat de al ingezette lokale maatregelen ook de afgelopen en komende jaarwisselingen zijn en worden in- voortgezet. Thema bedrijvigheid en veiligheid Horecaconvenant In de commissie Algemene Zaken van januari was de evaluatie van het horecaconvenant geagendeerd. De conclusie luidde dat het vernieuwde horecaconvenant in de praktijk goed werkt en daarmee de spil vormt in het totale pakket aan maatregelen dat veilig uitgaan in Purmerend mogelijk moet maken. 3
Collectieve Horeca Ontzegging Purmerend (CHO) Evaluatie van de CHO heeft in het derde kwartaal plaatsgevonden en is besproken in het overleg tussen gemeente, horeca en politie. De conclusie is dat na een moeizaam verlopen opstartfase de systematiek van de CHO inmiddels volledig operationeel is. Het aantal deelnemers zal verder moeten worden uitgebreid. Daarnaast zal de bezoekfrequentie aan de site door de aangesloten ondernemers verhoogd moeten worden. In het vierde kwartaal bleek dat een aantal afspraken uit het protocol van de CHO niet werden nagevolgd. Zo werd een afwijkende procedure gehanteerd en stond de afgesproken informatie niet op de website. Dat is inmiddels hersteld. De rechter oordeelde hierdoor abusievelijk dat de vervolging door het OM van een overtreder van het CHO niet ontvankelijk zou zijn. De in eerste instantie opgelegde CHO dateerde namelijk uit 2012 en viel onder het oude regime, zonder protocol. Het is jammer dat in de media daardoor de indruk werd gewekt dat de (huidige)cho niet rechtsgeldig zou zijn. Cameratoezicht In de commissie Algemene Zaken van februari stond de evaluatie van live uitkijken op de Koemarkt op de agenda. De conclusie luidde dat het zinvol is om live cameratoezicht voort te zetten. In november 2014 is het cameratoezicht op het Tramplein in gebruik gesteld. Hierdoor kunnen Jaagweg, Melkwegbrug, Tramplein en het Gouw (live) worden gemonitord. Thema jeugd en veiligheid Top X Jeugd Dit jaar zijn er in de TopXjeugd een 20 tal jongeren besproken die voldoen aan de vastgestelde criteria. Voor 17 van hen is een regisseur benoemd die vanuit het overleg sturing en ondersteuning krijgt bij de begeleiding van de jongere. Voor de overige jongeren was het op weg helpen van de bestaande hulpverlening voldoende. Omdat bleek dat men op het uitvoerende vlak vaak aanloopt tegen problemen rondom huisvesting, dagbesteding en het vinden van de passende combinatie tussen straf en zorg is de pilot TopX@work gestart. Daarin zijn 3 jongens opgenomen waarbij, na inventarisatie van alle leefgebieden, gekeken wordt naar een praktische uitvoering van wat er nodig is. "Deze jongeren zijn gebaat bij een intensievere begeleiding. Hiermee is de kans groot dat ze zelfstandig de toekomst in gaan. Ze zijn trots als ze in hun eigen onderhoud kunnen voorzien en een dak boven hun hoofd hebben. Hierdoor wordt het makkelijker betere keuzes te maken dan ze in het verleden deden. Bovendien zijn ze zo een positief voorbeeld voor hun vrienden. Huisvesting vinden is de grootste uitdaging, omdat daar simpelweg een tekort aan is. Het vinden van werk/stage kost een betrokken, creatieve coach meer tijd. Een leerling-gezel situatie zou een goede plek zijn. De combinatie tussen straf en zorg vergt vooral intensieve afstemming tussen instanties en het tijdig escaleren naar het juiste gremium." (uit bevindingen TopX@work 2014"). 4
Gebleken is dat deze intensieve begeleiding deze jongeren in relatief korte tijd goed op weg helpt. Het voorkomt dat instanties in de uitvoering langs elkaar heen werken en regelmatig opnieuw met de jongere moeten starten omdat ze hem tussendoor "kwijtraakte". De jongeren ervaren een coach die er echt voor hén is, maar ook dat ze in de spotlight staan en dus direct aangesproken worden bij negatief gedrag. In plaats van een uitkering aanvragen bij hun 18 e verjaardag, zitten 2 van hen in een leer-werktraject en is de derde ondersteund bij het op orde krijgen van zijn leven. Projectteam aanpak criminele jeugdgroep(en) Het projectteam is ook dit jaar bezig geweest met de aanpak van de criminele groep. De Makadogroep is inmiddels flink geslonken: van de top 27 uit deze groep stonden er begin 2014 nog 19op de lijst. Oktober 2014 waren dit er nog 4. De aanpak Makadogroep wordt eind 2014 afgesloten. Bij de nieuwe criminele groep, die eind 2013 uit de inventarisatie rolde, uit de criminaliteit zich niet zo zeer in overlast op straat, of in een bepaalde buurt. Leden hiervan plegen strafbare feiten die individuele slachtoffers raken. Ze plegen die feiten in andere gemeenten en blijven daardoor "onder de radar". Dit vergt dus een andere aanpak als bij de Makadogroep. Gekozen is om, naast uiteraard het reguliere justitiële traject, in te zetten op het gaan "afpakken" bij een aantal van deze jongeren; bezit (voertuigen, dure kleding, geld) waarvan zij niet kunnen verklaren dat zij er rechtmatig aan zijn gekomen zal worden ontnomen. Indien mogelijk zal er, bij gebleken onrechtmatig bezit, gekort worden op de uitkering. De pilot afpakken start eind 2014. De wijze waarop het projectteam samenwerkt in de aanpak van de criminele groepen levert alle partijen een betere informatiepositie op, er wordt sneller geschakeld en indien nodig snel opgeschaald vanuit het samenwerkingsverband. Het heeft een bepaalde status die positief uitwerkt. Deelnemers zijn actief met het onderwerp bezig en zoeken steeds nieuwe wegen als andere wegen niet tot het gewenste resultaat leiden. Dat de Makadogroep wordt afgesloten betekent echter niet dat we klaar zijn. Het projectteam zelf wordt, mede op verzoek van de lokale driehoek niet opgeheven, maar gaat door als een tactisch samenwerkingsteam van openbaar ministerie, politie en gemeente. Dit om de werkwijze en ervaringen van het team blijvend te kunnen inzetten. Jeugd Netwerkoverleggen, APV venstertijden (locatieverbod) In juni 2014 is er een tussenevaluatie verschenen over het effect van de locatieverboden op drie locaties in de stad. De voorlopige conclusie is dat er locatieverboden tot nu toe het effect hebben waar het voor bedoeld is: rust voor de omwonenden in de late avond en nacht. Eind 2014 vond de eindevaluatie plaats. Deze is in november aangeboden aan de Commissie Algemene Zaken. Team Buurttoezicht Het TBT is nu ruim twee jaar werkzaam en gelijk met het schrijven van deze raadsbrief is de eindevaluatie van het TBT gereed. De hoofdconclusie uit deze evaluatie: op basis van twee jaar inzet van buurttoezicht kan worden gesteld dat het buurttoezicht effectief is in het verminderen van jeugdoverlast op de 19 overlastlocaties. Vanaf januari 2015 is het TBT geborgd in de organisatie en opgenomen in de begroting. 5
Thema fysieke en externe veiligheid Crisisbeheersing Ook 2014 stond in het teken van de verdere professionalisering van de (regionale) gemeentelijke kolom waarbij de structuur nog steviger verankerd is. Gevolg is dat meer werk wordt verzet met minder mensen maar dat die mensen nog beter geëquipeerd zijn hun rol te vervullen. Zo wordt voor de invulling van een milieupiket nu daadwerkelijk gebruik gemaakt van het reeds bestaande piket van de Regionale Uitvoerings Dienst. 2014 is ook het jaar waarin het gemeentelijk rampenplan en de gemeentelijke deeldraaiboeken van rechtswege zijn verlopen. Deze zijn vervangen door een regionaal crisisplan 1 dat op 1 januari 2015 in werking is getreden. Verder is regionaal SIS geïmplementeerd. SIS staat voor Slachtoffer Informatie Systematiek, een landelijke voorziening waarin gemeenten, politie en geneeskundige hulpverlening gezamenlijk werken aan het verbeteren van de uitwisseling van slachtofferinformatie ten behoeve van verwanten. Purmerend participeert ambtelijk sinds juni van dit jaar in een regionale werkgroep die het Regionaal Risicoprofiel 2015-2018 aan het opstellen is. Een zekere mate van risico's zijn er altijd in de samenleving. De werkgroep inventariseert deze risico's en tracht de mogelijkheid dat een dergelijk incident daadwerkelijk gebeurt zo realistisch mogelijk in te schatten waarna er maatregelen ter voorkoming getroffen kunnen worden. Streven is dat het Regionaal Risicoprofiel 2015-2018 in het eerste kwartaal van 2015 bestuurlijk wordt vastgesteld. Hierbij zullen uiteraard ook de gemeenteraden worden geconsulteerd. De wettelijk verplichte systeemtest, jaarlijkse test die door het Ministerie van Veiligheid en Justitie wordt gemonitord om te bezien of het systeem van de rampenbestrijdignsorganisatie werkt volgens de daarvoor geldende procedures, vond dit jaar in Purmerend plaats. Op 22 oktober jl. In de ochtenduren werden de hulpdiensten gealarmeerd vanwege een gesimuleerd spoorongeval op de Purmerdijk in Purmerend. Uiteindelijk is gedurende deze test opgeschaald naar GRIP 3 incident waarbij het Beleidsteam in het stadhuis van Purmerend bijeen is gekomen om op strategisch niveau het incident te managen. Hoewel de officiële evaluatie nog niet beschikbaar is, overheerst op dit moment tevredenheid over de werkzaamheden die door de Purmerendse organisatie moesten worden uitgevoerd. Onafhankelijke waarnemers sturen van hun bevindingen een rapport naar de Minister van Veiligheid en Justitie. Deze informatie bepalend is om te zien of de Veiligheidsregio Zaanstreek - Waterland aan de wettelijke eisen voldoet. 1 In een regionaal crisisplan worden de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de verschillende crisisorganisaties in de veiligheidsregio vastgelegd in het geval van grootschalige incidenten of (veiligheids)crises. 6
Thema integriteit en veiligheid Bibob beleid In januari 2014 is de procesbeschrijving van de Beleidsregels Wet Bibob Purmerend 2013 vastgesteld. De betrokken medewerkers van verschillende afdelingen zijn in een informatiebijeenkomst hierover geïnformeerd. Integrale aanpak hennepteelt Ook in 2014 heeft Purmerend deelgenomen aan de tweemaandelijkse rooidagen zoals in het Convenant Integrale Aanpak Hennepkwekerijen Zaanstreek-Waterland 2010 afgesproken. Waar nodig nam de gemeente de regie bij de ontmanteling van hennepplantages (gevaarzetting) en werden de kosten verhaald. In 2014 was dat 4 keer het geval. Horecascan Uit een integrale scan van de Purmerendse horeca in samenwerking met politie, Belastingdienst en Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid kwamen 3 ondernemers naar voren die verdere aandacht verdienden. Ten aanzien van twee ondernemers is door de belastingdienst een eigen traject opgestart dat nog loopt. De onderneming van de derde ondernemer is een aantal keer bezocht vanwege een vermoeden van onrechtmatige bewoning. Er zijn geen onrechtmatigheden geconstateerd. 7