Verkenning Sociaal Demografische ontwikkelingen en Ruimte PBL Ruimteconferentie 2013 21 mei 2013 Bart van Bleek
Opbouw presentatie Aanluitend op presentatie Jan Ritsema van Eck 1. sociaal demografische ontwikkelingen op de lange termijn 2. ruimtelijke effecten van demografische ontwikkelingen 2 PBL - Ministerie IenM
Ruimtelijke effecten: Relatieschema Wonen Werken Mobiliteit Voorz. Bevolkingsgroei + ++ ++ ++ Huishoudensgroei +++ + + + Afname aantal kinderen -- onderwijs Krimp potentiele beroepsbevolking Vergrijzing Verkleuring Stijging sociaal-econ. status ++ aangepaste woningen + koop, - huur -- -- woonwerkverkeer _ eerst +, later - + langere afstanden + cult. recr. ++ zorg + etnische winkels etc. Gewicht soc.-demogr. factoren tov andere + 3 PBL - Ministerie IenM
Ruimtelijke effecten: Wonen Woningbehoefte gekoppeld aan huishoudens: behoefte blijft tot 2040 Bevolkingssamenstelling veranderd en daarmee de kwalitatieve woningbehoefte Op middellange termijn leidt vergrijzing tot afnemende verhuismobiliteit en stagnatie woningmarkt 4 PBL - Ministerie IenM
Ruimtelijke effecten: Werken Complexe en minder directe relatie demografie en werken Gevolgen voor ruimte meer bepaald door economische en technologische ontwikkelingen 5 PBL - Ministerie IenM
Ruimtelijke effecten: Voorzieningen Het bevolkingsvolume en samenstelling zijn van belang voor draagvlak van voorzieningen Andere ontwikkelingen zijn wellicht nog belangrijker Met name van belang: - vergrijzing > zorgvoorzieningen - (regionale) ontgroening < onderwijs- en sportvoorzieningen 6 PBL - Ministerie IenM
Ruimtelijke effecten: Mobiliteit Mobiliteit wordt deels bepaald door bevolkingsaantal en bevolkingssamenstelling > Ouderen worden steeds mobieler. > Recente afname populariteit van de auto onder jongeren. 7 PBL - Ministerie IenM
Beleidsdiscussie 1. Aanpassing RO-beleid en instrumentarium op het herstructureringsperspectief is noodzakelijk Nieuw verlies voor grondbedrijf Amsterdam AMSTERDAM - Het grondbedrijf van de gemeente Amsterdam moet een 'majeur' bedrag afschrijven. Dat zegt verantwoordelijk wethouder Maarten van Poelgeest (GroenLinks) donderdag in Het Financieele Dagblad. Problemen op de Nederlandse kantorenmarkt stapelen zich op Er lijkt vooralsnog geen eind te komen aan de problemen op de Nederlandse kantorenmarkt, die in 2012 opnieuw werd geconfronteerd met een sterk afnemende vraag en een flink oplopend aanbod van leegstaande en nog te verhuren kantoren. Dat blijkt uit cijfers van NVM Business op basis van gegevens die de makelaarsvereniging zelf verzamelt en bijhoudt. (Persbericht NVM, 20 februari 2013) 8 PBL - Ministerie IenM
Beleidsdiscussie 2. Adaptieve planning en flexibel ruimtegebruik is noodzakelijk vanwege onzekerheden t.a.v. kwantiteit én kwaliteit van toekomstige ruimtebehoeften 9 PBL - Ministerie IenM
Beleidsdiscussie 3. Sociale rechtvaardigheid kan (op)nieuw een politiek item worden als weerslag van vigerend ruimtelijk economisch beleid waarmee concentratie en ruimtelijke uitsortering wordt versterkt PvdA wil kwetsbare krimpgebieden ontzien Gepubliceerd: Di 05 feb 2013 10 PBL - Ministerie IenM
. einde..einde.. einde.. einde.. einde.. einde.. einde.. einde..einde..eindel
Conclusie 1: Omslag van groei naar herstructurering óók in groeigebieden! Nationaal tot 2040 groei met ca. 1,5 miljoen inwoners en ca. 1 miljoen huishoudens Groei huishoudens vrijwel uitsluitend huishoudens > 65 jaar! Oók in steden verdubbeling van oudste leeftijdsgroep Met name door niet-demografische ontwikkelingen is er nauwelijks nog behoefte aan bedrijventerreinen en kantoren Het draagvlak voor voorzieningen verandert Kwalitatieve veranderingen groter dan kwantitatieve!! 12 PBL - Ministerie IenM
Conclusie 2: De onzekerheden en regionale differentiatie t.a.v. groei & krimp zijn groot! zekere naast onzekere ontwikkelingen structurele naast tijdelijke ontwikkelingen 13 PBL - Ministerie IenM
Ad conclusie 1: Ontwikkeling geboortecohorten Structureel Tijdelijk / conjunctureel Zeker Onzeker geboortecohorten (1945-1970) schuiven door de bevolkingspiramide heen 14 PBL - Ministerie IenM
Conclusie 3: Selectieve migratie beïnvloedt sociaal economische status op 3 schaalniveaus Nationaal: trek naar de Randstad Regionaal: trek naar de steden Lokaal: trek naar de binnensteden Bron: SCP, bewerking PBL 15 PBL - Ministerie IenM