Welkom bij KHN Haarlemmermeer Hoteloverleg Hotel Van der Valk Schiphol A4, 12 april 2018
Finding Cinderella De horeca arbeidsmarkt in Amsterdam. Aanbevelingen voor horecaondernemers en opleiders. Joke Hermes, Marlies van Hal, Swen Waterreus Mmv: studenten Tourism Management en Leisure Management Diemen/Amsterdam, oktober 2017
Joke Hermes INHOLLAND 16-4-2018 3
Vraag aan het Inholland team Onderzoeksvraag: Hoe komt de horeca in Amsterdam ook in de toekomst aan voldoende gekwalificeerd personeel, gegeven de krapte op de arbeidsmarkt en de tegelijkertijd stijgende bezoekersstroom naar Amsterdam ondermeer als gevolg van de ambitie van de gemeente om de bezoekersstroom naar Amsterdam nog verder te vergroten? De deelnemers in het Onderwijsoverleg (Koninklijke Horeca Nederland, SBB, Casa 400, ROC Top, ROC Amsterdam) zijn vooral bezorgd als het gaat om de (verwachte stijgende) vraag naar mbo-4 gekwalificeerde krachten (uitvoerende werkzaamheden).
Deelvragen Hoe denken horecaondernemers zelf dat de vraag naar arbeid het best kan worden opgelost (welke kwaliteiten vinden zij cruciaal in werknemers)? Waarom verdwijnen jonge horecawerknemers naar andere sectoren, zowel tijdens als snel na hun studie? Bieden oplossingen als scouten onder andere groepen dan voor de horeca-opgeleiden; en het verder automatiseren en robotiseren van deeltaken soelaas? Welke aanbevelingen kan het onderzoekersteam vanuit het geaggregeerde materiaal en de bestaande onderzoeksliteratuur doen?
Groei overnachtingen in Amsterdam Stijging overnachtingen van 71 procent tussen 2005 en 2016 Toename overnachtingen van 8 tot 14 miljoen tussen 2005 en 2016 Gemiddelde verblijfsduur: bijna twee nachten
Toekomst en instroom personeel Naar verwachting blijft de sector de komende jaren groeien en hiermee ook de instroom van personeel; naar verwachting 89.000 tot 93.000 mensen per jaar, waarvan zo n 7.300 koks. Het aantal werkzame personen in de horeca neemt naar verwachting toe van 407.000 begin 2016 tot 467.000 in 2021 (+15%) (SVH en KHN, 2017).
Jonge bedrijfstak Meer dan de helft van alle medewerkers is jonger dan 35 jaar. Sinds 2008 is de flexibele schil in de horeca in beperkte mate toegenomen. De grootste functiegroep binnen de horeca is de bediening; ruim een derde van alle medewerkers werkt in de bediening. Het aantal koks is met 15% ook een grote groep.
Overzicht interviews Overzicht respondenten Huidige en oud-horecastudenten twee ROC vestigingen in Amsterdam (dit zijn allemaal ook horecamedewerkers): 29 Informele gesprekken jonge horecawerknemers: 15 Horecaondernemers Amsterdam centrum: 26 Arbeidsbureaumedewerkers: 3 Experts horeca arbeidsmarkt: 3 Totaal respondenten: 76
Interviews managers Horecagelegenheden waar managers zijn geïnterviewd: Restaurant Apostrof, Bijenkorf Kitchen, Brasserie van Baerle, Boca s, Buffet van Odette, CitizenM hotel, D Vijf Vlieghen, Eetcafe t Pakhuis, Geisha, Heubeling, Café de Jaren, John Dory, Kaagman en Kortekaas, Loetje, Restaurant Lt. Corbelis, Mata Hari, Neuf Amsterdam, de Palmboom, Pizzabakkerz, De Plantage, Qbic hotel, Salmuera, Seafoodbar, Café Smit en Voogt, Restaurant café de Waag, Café restaurant de Ysbreeker
Aanbeveling 1: Opleiders, beweeg mee met de (kleine) horeca ondernemers en faciliteer begeleiden en leren tijdens werken Horeca ondernemers zeggen: om een formele opleidingskwalificatie gaat het niet wij herkennen gelijk of iemand de juiste houding en instelling heeft. Het praktisch opleiden doen we wel op de werkvloer. Aanbeveling aan opleiders: kunnen zich beter richten op horecawerkers die de spil in een (klein) team kunnen zijn en de praktische opleiding van (soms snel verlopend) personeel in bediening en keuken ter hand kunnen nemen. Deze werkvloermanagers (MBO niveau 4 en HBO) dienen regelmatig bijgeschoold en gevoed te worden. Aan de horecaondernemers: organiseer met werkvloermanagers de continuïteit en de samenhang in je team; en organiseer die korte opleidingen samen met de lokale ROCs
Aanbeveling 2: Horeca ondernemers: (h)erken de emotionele last van horecawerk en hoe werknemers daar mee omgaan Leerlingen en jonge horecawerk- ervaringsdeskundigen: de emotionele last van het werk is zwaar (emotional labour) maar mijn collega s zijn als een tweede familie. Aanbeveling aan horeca ondernemers: Respecteer de werkfamilie Betrek familie en vrienden van het kernteam bij het bedrijf: zonder de steun van de achterban blijven horecawerkers niet binnen de branche Horecawerkers houden van het werk: anderen een fijne tijd bezorgen is magisch: herken naast de emotional labour, de magie
Aanbeveling 3: Investeer in continuïteit (doe aan employer branding) *Flexibiliteit in roostering; mogelijkheden voor werknemers om zichzelf te roosteren (het call centre model) *Beloon de minst favoriete diensten en taken beter *Organiseer regelmatig een feedback mogelijkheid voor het personeel en praat over wensen ten aanzien van werk en carrière. *Beloon continuïteit: differentieer in betaling; stel formeel werkvloer managers aan; organiseer contact tussen de leefwerelden van werknemers (de werkfamilie en de vrienden en kennissen in de buitenwereld)
Aanbeveling 4: Celebrate the magic van het horeca werk Nodig breed uit voor de Horecava en andere evenementen Organiseer recruitment dagen vanuit de branche vereniging, en niet alleen voor horecastudenten! Horeca-inspiratiedagen : ) Investeer in positief contact met de grote uitzendbureaus en het UWV om te weten welke groepen ge-target kunnen worden voor horeca werk, welke kwaliteiten zij hebben en hoe ze kunnen worden bijgeschoold. Wees open-minded over verborgen potential
Aanbeveling 5: Opleidingen voorkom talent leakage zet in op inspirerende vakmensen binnen de school Geïnterviewde studenten zijn enthousiast over inspirerende vakmensen in de school, en over afwisseling in hun stages: scholen wees hier scherp op! (Studenten klagen.) Service-gerichte werknemers zijn geliefd in andere branches en dat weglekken begint al tijdens de opleiding Horeca ondernemers: maak je beschikbaar voor de opleidingen als inspirator en stageplaats.
Dank u wel voor uw aandacht! joke.hermes@inholland.nl marlies.vanhal@inholland.nl
Hotel Schiphol A4 Hartelijk dank voor jullie gastvrijheid