SPD Bedrijfsadministratie Examenopgaven COST & MANAGEMENT ACCOUNTING MAANDAG 6 OKTOBER 2014 12.00 UUR 14.00 UUR Belangrijke informatie Deze examenopgaven bestaan uit 7 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn. Dit examen bestaat uit de volgende documenten: examenopgaven uitwerkingenformulier Controleer of alle documenten aanwezig zijn. Het aantal te behalen punten is 100. Bij elke vraag staat aangegeven hoeveel punten er behaald kunnen worden. Als bij een vraag een x-aantal antwoorden wordt gevraagd, wordt alleen het eerste x-aantal antwoorden meegenomen in de beoordeling. Vul de antwoorden in op het uitwerkingenformulier. Lever het kladpapier na afloop van het examen in bij de toezichthouder. Dit wordt vernietigd en niet meegenomen in de beoordeling. Schrijf zo duidelijk mogelijk. Schrijf met een blauw- of zwartschrijvende pen. De beschikbare examentijd is 2 uur. De toegestane hulpmiddelen bij dit examen zijn: woordenboek rekenmachine
2014 Nederlandse Associatie voor Examinering SPD Bedrijfsadministratie Cost & Management Accounting maandag 6 oktober 2014
Opgave 1 Totaal te behalen punten: 12 Jonge piloot komt de lucht niet in Steven leende ruim anderhalve ton voor een pilotenopleiding. Nu werkt hij als administratief medewerker. Door de crisis is er geen werk voor piloten. Steven: "Ik was 19 toen ik klaar was met mijn pilotenopleiding, dan wil je nog leven en leuke dingen doen. Maar er was geen werk en ik moest na een aantal maanden meteen beginnen met het betalen van de rente over mijn schuld." Steven volgde in 2011 en 2012 een pilotenopleiding in de Verenigde Staten. Voor de financiering van de opleiding sloot Steven een pilotenlening af. De totale schuld bedraagt begin 2013 150.000,--. Destijds is de afspraak gemaakt om de lening terug te betalen op basis van annuïteiten in 10 jaar tegen een maandinterest van 0,65% per maand. De eerste betaling vond plaats op 31 januari 2013. Vraag 1 Vraag 2 Bereken de grootte van de maandelijkse annuïteit in 2 decimalen nauwkeurig. 8 punten Bereken de schuld van Steven op 31 december 2013. Opgave 2 Totaal te behalen punten: 31 De Magische vallei van Toverdorp in Noord-Limburg Attractiepark Toverdorp buigt zich over de uitbreiding van het parkeerterrein in de directe nabijheid van het park. De directie wil het parkeerterrein geschikt maken voor zowel personenauto s als autobussen. Het nieuwe parkeerterrein is geschikt voor maximaal 120 personenauto s. Een autobus neemt de plaats in van drie autoparkeerplaatsen. Er is een aantal eisen geformuleerd: De directie wil maximaal tien parkeerplaatsen voor bussen aanleggen. Het aantal autoparkeerplaatsen moet minimaal vier en maximaal tien keer het aantal parkeerplaatsen voor autobussen zijn. De netto dagopbrengst voor een geparkeerde auto is 8,--, voor een geparkeerde autobus 25,--. Gebruik bij de beantwoording van vraag 3 en 4 de volgende variabelen: A voor het aantal personenautoparkeerplaatsen en B voor het aantal busparkeerplaatsen. Vraag 3 Vraag 4 8 punten Formuleer de randvoorwaarden van het lineair programmeringsmodel. 2 punten Formuleer de doelstellingsfunctie van het lineair programmeringsmodel. SPD Bedrijfsadministratie Cost & Management Accounting maandag 6 oktober 2014 3 / 7
Vraag 5 Vraag 6 8 punten Teken in de grafiek de randvoorwaarden van het lineair programmeringsmodel. Benoem in het assenstelsel de horizontale as met A en de verticale as met B. Vermeld bij elke lijn het nummer / de letter van de betreffende randvoorwaarde. 3 punten Geef in de grafiek van vraag 5 het toegelaten gebied aan door middel van arcering. Vraag 7 Het aantal parkeerplaatsen voor auto s en autobussen in de optimale situatie is het snijpunt van twee lijnen die u getekend hebt bij vraag 5. 10 punten Welke 2 lijnen worden bedoeld? Motiveer uw antwoord door middel van een berekening van de maximaal haalbare dagopbrengst. Opgave 3 Totaal te behalen punten: 23 Vraag 8 Vraag 9 Binkie-toys uit Limburg In een grote autofabriek in Zuid-Limburg worden Maxi s geproduceerd. De jaarlijkse productie wordt geschat op 60.000 stuks. De autoassemblage vindt plaats in de autofabriek. Een van de leveranciers is verantwoordelijk voor het leveren van de automotoren. De inkoopprijs van de automotor bedraagt 3.000,--. Verder rekent de leverancier voor iedere bestelling die geplaatst wordt 900,-- voor bestelkosten. De motoren worden opgeslagen in een magazijn. De opslagkosten voor de motoren bedragen op jaarbasis 10% van de inkoopprijs. Om problemen als gevolg van vertraging in de levering te voorkomen wordt een veiligheidsvoorraad aangehouden die gelijk is aan de productie van 1 week. (1 jaar bestaat uit 50 productieweken.) 7 punten Geef de formule (wiskundige vergelijking) voor de totale voorraadkosten per jaar. Stel hiervoor de bestelordergrootte op x. 6 punten Bereken de optimale bestelordergrootte. De autostoelen voor de Maxi s worden geleverd door AutostoelenCrack uit Friesland. Zij produceren autostoelen voor diverse autofabrikanten. AutostoelenCrack heeft een machine die al enige jaren in gebruik is. Deze machine vergt steeds meer onderhoud. Ook de variabele kosten bij gebruik van de machine nemen per eenheid product toe. De directie heeft een aantal keuzemogelijkheden op een rijtje gezet: a de oude machine handhaven; b de oude machine reviseren voor 50.000,--; c een nieuwe machine kopen voor 300.000,--. SPD Bedrijfsadministratie Cost & Management Accounting maandag 6 oktober 2014 4 / 7
De directe opbrengstwaarde van de machine bedraagt 20.000,--. De financiële consequenties van de diverse opties zijn terug te vinden in onderstaande tabel. optie resterende levensduur productie per jaar in stuks restwaarde onderhoudskosten per jaar variabele kosten per product a 2 jaar 4.000 5.000.-- 25.000,-- 4,-- b 4 jaar 5.000 5.000,-- 17.500,-- 3,60 c 10 jaar 6.000 25.000,-- 10.000,-- 2,40 In uw berekeningen moet u uitgaan van de volgende veronderstellingen: 1 De jaarlijkse afschrijvingen worden berekend op basis van een vast percentage van de aanschafwaarde. 2 De beschikbare capaciteit wordt volledig benut. 3 Interestkosten worden buiten beschouwing gelaten. 4 Er is sprake van proportioneel variabele kosten. De directie kiest voor de optie met de laagste kostprijs. Vraag 10 10 punten Aan welke optie geeft de directie van AutostoelenCrack de voorkeur? Motiveer uw keuze aan de hand van de berekening van de kostprijs bij de verschillende opties. Opgave 4 Totaal te behalen punten: 34 Slaapzacht Beddenfabrikant SlaapGoed brengt verschillende typen boxsprings op de markt die in serie gebouwd worden. Het ontwerpen en bouwen van de bedden is in de volgende activiteiten verdeeld: a boxsprings ontwerpen b onderdelen aanvoeren c serieproductie opstarten d boxsprings bouwen e montage van de onderdelen f testen van het eindproduct Van de afgelopen periode zijn de volgende gegevens bekend: activiteiten indirecte kosten per activiteit costdriver aantallen van de costdriver a 50.000,-- aantal boxsprings 5.000 b 40.000,-- aantal onderdelen 100.000 c 20.000,-- aantal series 100 d 100.000,-- aantal boxsprings 5.000 e 80.000,-- aantal onderdelen 100.000 f 8.000,-- aantal uren 100 tarief per costdriver SPD Bedrijfsadministratie Cost & Management Accounting maandag 6 oktober 2014 5 / 7
SlaapGoed berekent de hoogte van de kostprijs uitgaande van de methode van Activity Based Costing (ABC). SlaapGoed heeft een order van 20 boxsprings type Majestic ontvangen van winkelketen het Slaapparadijs. Voor deze order maken zij naar verwachting de volgende directe fabricagekosten: Materialen 5.000,-- Arbeid 8.000,-- Verder heeft men voor deze order de volgende activiteiten begroot: Te verwerken onderdelen: 350 Aantal series: 1 Aantal uren om te testen: 0,5 Vraag 11a Vraag 11b Bereken het tarief per costdriver. 6 punten Bereken de fabricagekostprijs van deze order uitgaande van Activity Based Costing. Vraag 12 De toepassing van Activity Based Costing leidt tot betere kostprijzen. Dat is een groot voordeel. Toch zijn er ook nadelen verbonden aan het systeem van Activity Based Costing. Noem 2 nadelen van Activity Based Costing. Het Slaapparadijs verkoopt uitsluitend boxsprings. Haar assortiment bestaat uit slechts twee verschillende producten: Majestic en Superior. De afzetverhouding tussen beide producten staat gelijk aan 2 : 1. Zie onderstaande tabel voor de diverse prijzen en bijkomende kosten. product verkoopprijs per stuk inkoopprijs per stuk overige variabele kosten per stuk provisie voor de verkopers per stuk Majestic 3.000,-- 1.200,-- 100,-- 5% van de verkoopprijs Superior 5.000,-- 2.200,-- 150,-- 5% van de verkoopprijs De totale constante kosten, exclusief de loonkosten, bedragen voor het Slaapparadijs 525.000,--. De verkopers ontvangen naast provisie ook een vast loon. De totale loonkosten voor alle verkopers in vaste dienst bedragen 300.000,--. De directie van het Slaapparadijs wil graag meer informatie over de relatie tussen de productmix en de break-even omzet. SPD Bedrijfsadministratie Cost & Management Accounting maandag 6 oktober 2014 6 / 7
Vraag 13a Vraag 13b 6 punten Bereken de dekkingsbijdrage van de combinatie 2 eenheden Majestic en 1 eenheid Superior. 5 punten Bereken voor het Slaapparadijs de break-even-omzet. Vraag 14 In de onderhandelingen van de vakbonden met de directie is afgesproken dat de bestaande provisieregeling komt te vervallen in ruil voor een loonsverhoging van 10%. 5 punten Leg uit wat de gevolgen zijn voor de break-even-omzet als de provisieregeling komt te vervallen in ruil voor loonsverhoging. Vraag 15 De directie van het Slaapparadijs had ook kunnen besluiten het personeel in vaste dienst te ontslaan en de ontslagen werknemers als ZZP-er in te huren. Deze ZZP-ers zijn freelancers die het risico lopen dat, als er geen werk voor hen is, ze ook niets verdienen. Daar staat tegenover dat ze als ZZP-er een vergoeding krijgen die hoger is dan wanneer ze in vaste dienst zouden werken. Leg uit waarom ondernemingen steeds meer voor constructies met ZZP-ers kiezen ondanks de hogere kosten. Einde examen SPD Bedrijfsadministratie Cost & Management Accounting maandag 6 oktober 2014 7 / 7