gemeente Haarlemmermeer De leden van de gemeenteraad van Haarlemmermeer Postbus 250 2130 AG Hoofddorp Bezoekadres: Raadhuisplein 1 Hoofddorp Telefoon 0900 1852 Telefax 023 563 95 50 Cluster Contactpersoon Telefoon Uw brief Ons kenmerk Bijlage(n) Onderwerp Samenleving, Sport en Cultuur mevrouw A.J.M. Meienhorst 0900 1852 X2017.45465 Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen 2016 Publicatie Gezondheidsmonitor 2016 Hoofddorp I 1 MEI 2017 Geachte heer, mevrouw, Hierbij informeren wij u over de Gezondheidsmonitor en 2016. De Gezondheidsmonitor is een grootschalig vragenlijstonderzoek naar de gezondheid en leefstijl van inwoners vanaf 19 jaar, dat één keer in de vier jaar wordt uitgevoerd door alle GGD-onderdelen in Nederland. Het is een verantwoordelijkheid van de gemeente om de gezondheid van de inwoners in kaart te brengen. In opdracht van de 10 gemeenten in de Veiligheidsregio Kennemerland (VRK) voert de GGD Kennemerland dit uit voor de gemeente Haarlemmermeer. hebben 4.208 inwoners de vragenlijst ingevuld. Dat is een respons van 40%. Wij informeren u over het proces van publicatie van deze monitor, de te nemen stappen en over een samenvatting van de resultaten voor de gemeente Haarlemmermeer. De gedetailleerde resultaten zijn vanaf 11 mei 2017 terug te vinden op de website www.gezondheidsatlaskennemerland.nl, waar op 18 mei de gemeentelijke samenvattingen aan toe gevoegd worden. Ook zijn daarop de regionale en landelijke cijfers te vinden. Samenvatting van de resultaten voor de gemeente Haarlemmermeer Door de bank genomen ervaren de inwoners in Haarlemmermeer een goede gezondheid. 79% van de bevolking ervaart haar gezondheid als (zeer) goed. Dit ligt ongeveer gelijk aan vier jaar geleden, toen dit percentage 80% was. Bij volwassenen vindt 83% de FSC wwwfsc.org MIX FSCC104336
Onskenmerk X2017.45465 Volgvel 2 gezondheid goed en bij ouderen (vanaf 65 jaar) 65%. Het overgrote deel van de bevolking ervaart voldoende regie over het eigen leven (92%). Wat betreft leefstijl komen de resultaten ongeveer overeen met 2012. Ook nu heeft 50% van de inwoners overgewicht, waarvan 13% ernstig overgewicht. De inwoners bewegen ongeveer evenveel als in 2012. Wat betreft het nuttigen van alcohol drinkt 18% overmatig, waarvan 8% een zware drinker is. Het percentage rokers is teruggelopen van 22% in 2012 naar 17% nu. Het percentage mensen dat zich eenzaam voelt is opgelopen van 38% naar 42%. Hiervan ervaart 9% zelfs ernstige eenzaamheid. Ruim een derde van de inwoners loopt het risico op een angststoornis of depressie, waarvan 5% een hoog risico. Deze keer is voor het eerst gevraagd naar suïcidale gedachten; 6% van de inwoners heeft er in het afgelopen jaar serieus over nagedacht een einde aan het leven te maken. Het vervolgtraject Wij informeren u over het publicatie- en communicatietraject en de mogelijke beleidsconsequenties van de gezondheidsmonitor. Op 11 mei 2017 is de publicatie van alle landelijke, regionale en lokale onderzoeksgegevens van 2016. Voor de VRK-regio verschijnen de cijfers in de Gezondheidsatlas Kennemerland. Op die dag is er een regionaal persbericht vanuit GGD Kennemerland met enkele cijfers. Er verschijnt een overzicht met de meest gestelde vragen door inwoners en organisaties en de antwoorden daarop. In de gemeente Haarlemmermeer beantwoorden wij de vragen en we betrekken daarbij, waar nodig, de GGD Kennemerland. Tegelijk publiceren wij in de Informeer van 12 mei een artikel met de belangrijkste resultaten van de gezondheidsmonitor en met achtergrondinformatie. Tevens wijzen we bewoners erop waar nadere informatie kan worden verkregen. Op 18 mei publiceert GGD Kennemerland de samenvattingen van de 10 gemeenten in de Gezondheidsatlas. Wij bestuderen de onderzoeksresultaten, vergelijken ze, waar mogelijk, met voorgaande jaren en zetten ze af tegen de regionale en landelijke gegevens. In VRK-verband bespreekt de Bestuurscommissie Publieke Gezondheid en Maatschappelijke Zorg (PGMZ) de resultaten op 26 juni. We gaan lokaal en regionaal na welke cijfers zodanig opvallen dat we behoefte hebben aan verdieping of waaruit nadere beleidsconsequenties voortkomen. In een later stadium informeren wij u over de beleidskeuzes en de maatregelen die wij gaan nemen als gevolg van de nieuwe gezondheidsmonitor. Wanneer mogelijk nemen wij maatregelen mee in de nota volksgezondheid die in de loop van 2017 wordt aangeboden of we komen we met aanvullende voorstellen. Er vindt in elk geval regionale verdieping plaats op de thema's sociaaleconomische gezondheidsverschillen, suïcide, milieu en hulp bij afvallen.
Ons kenmerk Volgvel X2017.45465 3 De Schipholmonitor De eerste resultaten over de onderzoeken rondom de luchthaven verschijnen eind 2017. Meer resultaten verschijnen naar verwachting in 2020, tegelijk met een aantal rapporten van nog lopende onderzoeken van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), dat onder andere metingen doet naar luchtkwaliteit en geluid rondom de luchthaven. Wij verwachten u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen 2016 Samenvatting gemeente Haarlemmermeer Inhoud Deze samenvatting bevat de belangrijkste resultaten van de Gezondheidsmonitor en 2016 voor gemeente Haarlemmermeer. Waar mogelijk worden de resultaten vergeleken met die voor Nederland en die van de vorige Gezondheidsmonitor uit 2012. De samenvatting is ingedeeld in 3 thema s: gezondheid en welzijn, leefstijl, en sociale omgeving. Meer resultaten en informatie Op www.gezondheidsatlaskennemerland.nl vindt u meer resultaten van de onderwerpen in deze samenvatting, en resultaten voor andere onderwerpen zoals vrijwilligerswerk en huiselijk geweld. De website bevat tevens meer informatie over het onderzoek zelf. Later dit jaar zijn op deze website ook verdiepende factsheets te vinden over onder meer suïcide en gewichtsvermindering. Met vragen kunt u mailen naar epi@ggdkennemerland.nl Colofon Daniëlle Kramer, Resi Cluitmans en Arie Oosterlee, team Advies & Onderzoek, GGD Kennemerland, mei 2017. Iconen van flaticon.com
Gezondheidsmonitor De Gezondheidsmonitor is een grootschalig vragenlijstonderzoek naar de gezondheid en leefstijl van inwoners vanaf 19 jaar, dat eens in de vier jaar plaats vindt. Het onderzoek is uitgevoerd door alle GGD-en in Nederland, in samenwerking met het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Het CBS voerde gelijktijdig de landelijke Gezondheidsenquête uit, met deels dezelfde vragen. Deelname In het najaar van 2016 werden 10.572 willekeurig gekozen inwoners van Haarlemmermeer uitgenodigd om mee te doen met het onderzoek. 4.208 van hen (40%) vulden een schriftelijk of digitale vragenlijst in. Daarnaast deden 41 inwoners van Haarlemmermeer mee met de CBS Gezondheidsenquête. Weging De resultaten zijn gewogen naar o.a. geslacht, leeftijd, etniciteit, burgerlijke staat en inkomen. Dit betekent dat wanneer bijvoorbeeld relatief veel vrouwen meededen, zij minder zwaar meewegen in de resultaten. Andersom geldt dat als bijvoorbeeld relatief weinig jongeren mee deden, zij zwaarder meewegen. Legenda (65 jaar en ouder) verschillen significant en minstens 3% van volwassenen (19 t/m 64 jaar). Haarlemmermeer verschilt significant en minstens 3% van Nederland. GEZONDHEID EN WELZIJN 79% van de inwoners ervaart zijn gezondheid als (zeer) goed. 80% 79% 83% 65% ervaren meer volwassenen hun gezondheid als goed (83%) dan landelijk (80%). Ook zijn er meer ouderen met een goede ervaren gezondheid (65%) dan landelijk (62%). 30% van de inwoners heeft één of meer langdurige ziekten of aandoeningen. 25% 50% hebben minder volwassenen een langdurige ziekte (25%) dan landelijk (29%). Voor ouderen is er geen verschil. 28% van de inwoners is door gezondheidsproblemen matig of ernstig beperkt in hun dagelijkse activiteiten. 3% is ernstig beperkt. Matig of ernstig beperkt 46% 23% Ernstig beperkt 3% 6% zijn minder volwassenen door gezondheidsproblemen matig of ernstig beperkt in hun dagelijkse activiteiten (23%) dan landelijk (28%). Dit geldt ook voor de ouderen (46% versus 50%). Voor ernstig beperkt is vrijwel geen verschil. 92% van de inwoners heeft voldoende regie over eigen leven. 91% 92% 93% 89% hebben meer ouderen voldoende regie over hun leven (89%) dan landelijk (85%). Voor volwassenen is er vrijwel geen verschil. GGD Kennemerland 2
lopen minder volwassenen matig of hoog risico op een angststoornis of depressie (38%) dan landelijk (45%). Voor ouderen en hoog risico is vrijwel geen verschil. 39% van de inwoners loopt matig of hoog risico op een angststoornis of depressie. 5% loopt hoog risico. 36% 39% 5% 5% Matig of hoog risico Hoog risico 38% 40% 5% 4% Matig of hoog risico Hoog risico 6% van de inwoners dacht er dit jaar serieus aan om hun leven te beëindigen. 6% 4% 70% van de inwoners met suïcidale gedachten, sprak hier met één of meer anderen over. 74% 48% LEEFSTIJL hebben meer ouderen matig of ernstig overgewicht (62%) dan landelijk (59%). Voor volwassenen en voor ernstig overgewicht is vrijwel geen verschil. 50% van de inwoners heeft matig of ernstig overgewicht. 13% heeft ernstig overgewicht. 50% 50% 12% 13% Matig of ernstig overgewicht Ernstig overgewicht 62% 47% 12% 18% Matig of ernstig overgewicht Ernstig overgewicht 29% van de inwoners met overgewicht, denkt zelf dat ze geen overgewicht hebben. 26% 68% van de inwoners 73% met overgewicht, is van 51% 40% plan om af te vallen. 59% van de inwoners voldoet aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen. Zij bewegen minstens 5 dagen per week minimaal een half uur matig intensief. De grens voor matig intensief ligt daarbij lager voor 55-plussers. 60% 59% 55% 73% voldoen minder volwassenen aan de beweegnorm (55%) dan landelijk (60%). Voor ouderen is er vrijwel geen verschil. GGD Kennemerland 3
56% van de inwoners sport minstens één keer per week. 60% 39% zijn meer volwassenen die wekelijks sporten dan landelijk (60% versus 56%). Ook zijn er in de gemeente meer ouderen die wekelijks sporten dan landelijk (39% versus 35%). 17% van de inwoners rookt. 22% 17% 19% 13% zijn minder volwassenen die roken (19%) dan landelijk (23%). Voor ouderen is vrijwel geen verschil. 84% van de inwoners woont in een rookvrij huis. Bij hen is het afgelopen jaar nooit in huis is gerookt. 84% 83% 18% van de mensen drinkt overmatig. Zij drinken meer dan 14(mannen) of 7(vrouwen) glazen alcohol per week. 17% 24% drinken meer ouderen overmatig dan landelijk (24% versus 21%). Er is vrijwel geen verschil voor volwassenen. 8% van de mensen is een zware drinker. Zij drinken minstens één keer per week minimaal 6(mannen) of 4(vrouwen) glazen alcohol per dag. 8% 8% 9% 5% zijn vrijwel evenveel volwassenen en ouderen die zwaar drinken als landelijk. SOCIALE OMGEVING zijn minder ouderen matig of ernstig eenzaam (45%) dan landelijk (48%). Voor volwassenen en voor ernstige eenzaamheid is vrijwel geen verschil. 42% van de inwoners is matig of ernstig eenzaam. 9% is ernstig eenzaam. 38% 42% 7% 9% Matig of ernstig eenzaam Ernstig eenzaam 41% 45% 9% 8% Matig of ernstig eenzaam Ernstig eenzaam GGD Kennemerland 4
13% van de mensen geeft momenteel langdurig en/of intensief mantelzorg. Dat wil zeggen, sinds minimaal 3 maanden en/ of minstens 8 uur per week. 14% 13% 12% 13% geven vrijwel evenveel volwassenen en ouderen mantelzorg als landelijk. 13% van de mensen die langdurig en/of intensief mantelzorg geven, is hierdoor zwaar belast of overbelast. 16% 13% 13% 13% zijn vrijwel evenveel volwassenen en ouderen belast door het geven van mantelzorg als landelijk. 14% van de inwoners heeft enige of grote moeite om rond te komen van hun inkomen. 22% 14% 14% 12% hebben minder volwassenen moeite om rond te komen (14%) dan landelijk (20%). Voor ouderen is er vrijwel geen verschil. GGD Kennemerland 5