PRAKTISCH BEKWAAMHEIDSEXAMEN VOOR ERKENDE BOEKHOUDERS EN ERKENDE BOEKHOUDERS FISCALISTEN BIBF KB van 20 januari 2003 (B.S. 12/02/2003), gewijzigd bij KB van 10/08/2005 SCHRIFTELIJKE PROEF 20 NOVEMBER 2010 DEEL 1 Algemene Instructies Er zijn 2 delen voorzien voor deze schriftelijke proef : - het eerste deel zal plaatsvinden van 09u00 tot 12u00 u. (betreft vragen A tot E : boekhouding en BTW) - het tweede deel van 13u30 tot 16u00 u (betreft vragen F tot K : directe belastingen en recht) Gelieve op ELK blad van deze examenreeks uw naam, voornaam en lidnummer (zie oproepingsbrief) te vermelden Het gebruik van een rekenmachine, een rekeningenstelsel en de Codex BIBF is toegelaten voor zover er geen persoonlijke notities in werden opgenomen. Dit examen bestaat een reeks vragen, gegroepeerd in 3 deeldomeinen : Boekhouding (40 punten), Fiscaliteit (35 punten), Vennootschapsrecht en andere rechtstakken (25 punten) De resultaten worden toegestuurd van zodra de correctoren alle exemplaren hebben verbeterd. Deze vragenlijst (MET modelantwoorden) zal uiterlijk 15 dagen na dit examen op de website worden gepubliceerd. Om toegelaten te worden tot het mondeling gedeelte voor het bekomen van de titel van erkend boekhouder BIBF, dient de kandidaat minstens 50% van de punten op het schriftelijk gedeelte te behalen en bovendien minstens 60 % van de punten op deeldomein boekhouden en 50% op het vak deontologie. De kandidaten erkend boekhouder fiscalist dienen bovendien minstens 60 % te behalen op het deeldomein inzake fiscaliteit (= 21 op 35 punten op deeldomein II). VEEL SUCCES!!!!!! 1
DEELDOMEIN BOEKHOUDING /40 A. ALGEMENE BOEKHOUDING /15 Alle vragen werden opgesteld voor een kleine vennootschap (in de zin van het Wetboek Vennootschappen) die haar jaarrekening afsluit op 31 december en waarbij het boekjaar samenvalt met het kalenderjaar. Alle boekingen moeten gedateerd en duidelijk omschreven worden. Lees aandachtig de opgave van elke vraag vooraleer U uw antwoord formuleert!./4 A.1 Op 15 september N, koopt de vennootschap handelsgoederen tegen volgende voorwaarden : - Normale verkoopprijs : 8.000,00 excl. BTW, - Een korting van 5% wordt toegestaan door de leverancier aan de klant, - Een korting voor contante betaling van 2% wordt daarenboven toegekend bij betaling binnen de 8 dagen ; - Bij gebreke aan contante betaling, is de vervaldag van de factuur 31 oktober N. Rekening houdend met het BTW tarief van 21%, geef de journaalposten die gepaard gaan met deze aankoop (in detail) inbegrepen de betaling van 18 september N. Antwoord Aankoopfactuur 15/09/N (aankoopboek) : 604 Aankopen van handelsgoederen 8.000,00 Te weten 8.000 5% van 8.000 4110 Terug te vorderen BTW 1.564,08 Te weten 21% van (100 2%) van 8.000 5% van 8.000 440 @ Leveranciers 9.164,08 608 Korting (commerciële) 400,00 Betaling van de factuur op 18/09/N (financieel dagboek) : 440 Leveranciers 9.164,08 550 @ Bank 9.012,08 756 Diverse financiële opbrengsten (korting) 152,00 2
../8 A.2 Boek de volgende verrichtingen : Aankoop, op 2 november N van 65 maaltijdcheques aan 7,00 /stuk ; De gefactureerde kosten door de uitgever van de maaltijdcheque bedragen 70,00 (+ BTW 21%). De vennootschap gebruikt de rekening «Kassa maaltijdcheques». De loonfiche van de werknemer van de maand november N is als volgt : - Brutoloon : 1.000,00 ; - RSZ bediende : 130,70 ; - Bedrijfsvoorheffing : 220,00 ; - Werkgeversbijdragen : 320,00 ; - Maaltijdcheques : 21, met werknemersbijdrage van 1,09 per maaltijdcheque, die ingehouden wordt op het nettoloon. De aankoopfactuur van de maaltijdcheques wordt betaald via de bank op 15 november N, de lonen worden betaald per bank op 30 november N en de maaltijdcheques worden op diezelfde datum aan de werknemers overhandigd. Aankoopfactuur van de maaltijdcheques op 2/11/N (aankoopdagboek) : 579 Kas maaltijdcheques (65 eenheden) 455,00 6135 Diverse diensten en goederen(commissie) 70,00 4110 Te recupereren BTW 14,70 440 @ Leveranciers 539,70 Betaling van de factuur op 15/11/N (financieel dagboek) : 440 Leveranciers 539,70 550 @ Bank 539,70 Bruto bezoldiging op 30/11/N (dagboek van de diverse verrichtingen) : 620 Bezoldigingen 1.000,00 453 @ ingehouden bedrijfsvoorheffing 220,00 454 RSZ. 130,70 455 Bezoldiging [te betalen] 626,41 459 Andere sociale schulden 22,89 Opm. rekening 459 kan vervangen worden door rekening 743 recuperatie van personeelskosten Werkgeversbijdragen op 30/11/N (dagboek van de diverse boekingen) 621 Werkgeversbijdragen voor sociale verzekeringen 320,00 454 @ RSZ 320,00 Opm. : deze beide boekingen mogen uiteraard vervangen worden door één enkele gegroepeerde boeking. Betaling van het loon op 30/11/N (financieel dagboek) : 3
455 Bezoldiging [te betalen] 626,41 550 @ Bank 626,41 Uitreiking van de maaltijdcheques op 30/11/N (dagboek van de diverse boekingen) : 459 Andere sociale schulden 22,89 623 Andere personeelskosten (mcheques) 124,11 579 @ Kas maaltijdcheques (21 eenheden x 7,00 ) 147,00 Opm. rekening 623 kan vervangen worden door rekening 6237 werknemersbijdrage maaltijdcheques A.3 Boek de volgende verrichtingen :./3 a) Ontvangst op 15 juni N, van het aanslagbiljet van de onroerende voorheffing ten belope van 1.120,00 6400 Andere bedrijfskosten 1.120,00 452 @ Te betalen belastingen 1.120,00 Variant : 440 Leveranciers b) Het rekeninguittreksel van de bank van 30 september N bevat voor het 3 de kwartaal N, 50,00 bruto intresten waarop de bank 15% roerende voorheffing heeft ingehouden en 0,15 zegelrechten. Hoe ziet de boekhoudkundige verwerking eruit. 6700 Verschuldigde of betaalde belastingen en voorhef.7,50 550 Bank 42,35 657 Diverse financiële kosten 0,15 751 @ Opbrengsten uit vlottende activa 50,00 c) De onderneming heeft 4 voorafbetalingen gedaan van elk 10.000. Op het moment van de afsluiting stelt men vast dat er voor het jaar N 6.000 aan bijkomende belasting zal moeten worden betaald. 6702 Geraamde belastingen 6.000,00 450 @ Geschatte fiscale schulden 6.000,00 4
B. WETGEVING OP DE BOEKHOUDING EN DE JAARREKENING VAN DE ONDERNEMING + OPSTELLEN, ANALYSE EN KRITISCHE BEOORDELING VAN DE JAARREKENING /15 /5 B.1 Hebben deze vennootschapsvormen een verplichting tot neerlegging van de jaarrekening bij de balanscentrale van de NBB? Vul onderstaande tabel in JA NEEN Commanditaire vennootschap op aandelen Grote VOF met 100 % natuurlijke personen als vennoot Economische samenwerkingsverband X X X Europese economische samenwerkingsverband X CVOA met 4 vennoten, waarvan 1 vennoot bvba X./3 B2 Een vennootschap sluit af op 31/12/10. Het sociaal secretariaat verrekent de bezoldigingen van de maand december 2010 op 2 januari 2011. Op de balans van de vennootschap zien we dan ook een bedrag bij de schulden voor wat betreft de bedrijfsvoorheffing en de rsz. Deze openstaande schulden ten aanzien van de bedrijfsvoorheffing en de rsz dienen vermeld te worden in de toelichting bij jaarrekening van het boekjaar per 31/12/10. JUIST/ONJUIST + licht uw antwoord toe Antwoord: onjuist : in dit geval betreft het nog niet vervallen schulden tav de bv en de rsz. Enkel de vervallen sociale en fiscale schulden dienen verwerkt te worden in de toelichting. 5
./3 B.3 Een kleine vennootschap is een vennootschap die niet meer dan één van volgende drie criteria overschrijdt gedurende het laatste afgesloten boekjaar : *) jaaromzet (excl btw) 7300000 euro *) balanstotaal 3650000 euro *) jaargemiddelde wn 50 tenzij het jaargemiddelde personeel groter is dan 100. JUIST / ONJUIST licht uw antwoord toe en bekijk uw antwoord vanuit het nieuwe kmo criterium) Onjuist: volgens het nieuwe artikel 15 1 wetboek vennootschappen moet er aan toegevoegd worden : een kleine vennootschap die IN HET LAATST EN HET VOORLAATSTE afgesloten boekjaar./4 B.4 Vul de volgende tabel aan met als mogelijke antwoorden : GROOT OF KLEIN (opm.: wanneer in tabel vermeld staat 'over' bedoelen we dat in dat bepaald boekjaar meer dan één criterium overschreden werd, 'niet over' betekent dat niet meer dan één criterium overschreden werd) Boekjaar 2007 boekjaar 2008 boekjaar 2009 1 over over GROOT 2 niet over niet over KLEIN 3 over niet over GROOT 4 omzet: 10 mio balans : 3,4 mio wn : 48 omzet : 9 mio balans :3,7mio wn : 46 GROOT 6
C. ALGEMENE BEGINSELEN VAN HET FINANCIEEL BEHEER /5 C.1 Een onderneming ontvangt een investeringskrediet op 10 oktober N ten belope van 350.000, terugbetaalbaar op 15 jaar. Het bedrag van dit krediet wordt gestort via de bank op 1 oktober N. De maandelijkse aflossingen dienen maandelijks achteraf te worden betaald op de 10de dag van de overeenstemmende maand (1 maand telt voor 30 dagen). Wetende dat de aflossingstabel (voor beperkte periode) van het krediet deze is zoals hieronder weergegeven: Datum betaling Aflossing Intresten Kapitaal Openstaand saldo 10/10/N 2.808,34 0,00 0,00 350.000,00 10/11/N 2.808,34 1.522,95 1.285,39 348.714,61 10/12/N 2.808,34 1.517,36 1.290,98 347.423,63 10/01/N+1 2.808,34 1.511,74 1.296,60 346.127,03 10/02/N+1 2.808,34 1.506,10 1.302,24 344.824,79 10/03/N+1 2.808,34 1.500,43 1.307,91 343.516,88 10/04/N+1 2.808,34 1.494,74 1.313,60 342.203,28 10/05/N+1 2.808,34 1.489,03 1.319,31 340.883,97 10/06/N+1 2.808,34 1.483,29 1.325,05 339.558,92 10/07/N+1 2.808,34 1.477,52 1.330,82 338.228,10 10/08/N+1 2.808,34 1.471,73 1.336,61 336.891,49 10/09/N+1 2.808,34 1.465,91 1.342,43 335.549,06 10/10/N+1 2.808,34 1.460,07 1.348,27 334.200,79 10/11/N+1 2.808,34 1.454,21 1.354,13 332.846,66 10/12/N+1 2.808,34 1.448,31 1.360,03 331.486,63 10/01/N+2 2.808,34 1.442,40 1.365,94 330.120,71 - Boek en dateer alle verrichtingen dienaangaande voor het jaar N, maand per maand: 01/10/N 550 Bank 350.000,00 173 @ Financiële schulden Kredietinstellingen 350.000,00 (desgevallend kan men de mensualiteiten voor oktober, november en december N onmiddellijk boeken op het credit van rekening 423, het saldo van 347.423,63 dient dan geboekt te worden op het credit van de rekening 173 van het MAR.) 10/11/N 6500 Intresten, commissies, 1.522,95 423 Financiële schulden Kredietinstellingen 1.285,39 550 @ Bank (mensualiteit november N) 2.808,34 10/12/N 7
6500 Intresten, commissies, 1.517,36 423 Financiële schulden Kredietinstellingen 1.290,98 550 @ Bank (mensualiteit december N) 2.808,34 31/12/N 173 Financiële schulden Kredietinstellingen 15.937,00 423 Financiële schulden Kredietinstellingen Vervallen binnen het jaar (347.423,63 331.486,63) 15.937,00 31/12/N 6500 Intresten, commissies, (1.511,74 x 20/30 ste ) 1.007,83 492 @ Toe te rekenen kosten 1.007,83 8
D. ORGANISATIE VAN DE BOEKHOUDING EN DE ADMINISTRATIEVE DIENSTEN VAN DE ONDERNEMING. /5 D.1 Welke boeken dient de BTW- plichtige ondernemer minimaal verplicht te houden? Artikel 5 en 9 Wet van 17/07/1975 op de boekhouding - aankoopboek - verkoopboek - financieel boek(en) - inventaris - lijst van de investeringen 9
DEELDOMEIN FISCALITEIT (inclusief beginselen van registratie- en successierechten alsook de beginselen inzake douane en accijnzen) /35 E. BTW /10 Behalve indien anders wordt vermeld, zijn de bedragen die vermeld worden exclusief BTW. De bedragen dienen afgerond te worden volgens de algemene regel (twee decimalen). Enkel de antwoorden die worden gegeven in de antwoordroosters zullen in aanmerking genomen worden Gelieve enkel te antwoorden in de voorzien antwoordroosters!./8 E. 1 Welke zijn de vakken van de periodieke BTW aangifte, en voor welke bedragen, die moeten ingevuld worden ten gevolge van volgende verrichtingen? 1. In een warenhuis werd de omzet van de maand boekhoudkundig als volgt verwerkt : Totaal : 149.661,41 waarvan 46,11% aan het verlaagde tarief (voedingswaren), 8,52% aan het andere verlaagd tarief en het saldo aan het normale tarief. Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 01 69.008, 88 02 12.751, 15 03 67.901, 38 54 19.929,96 2. Verkoop aan een BTW belastingplichtige uit Slovenië van een tweedehands bestelwagen : 5.600,00. Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 46 5.600,00 3. Creditnota aan een Belgische cliënt inclusief BTW: 212,96 Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 49 176,00 64 36,96 10
4. Ontvangst van een factuur van schilderwerken uitgevoerd in de lokalen van een zelfstandige therapeut 1.850,00 (10% privé). a) vul de roosters in. b) wat indien de therapeut door het RIZIV erkend is? Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 87 1.850,00 82/83 1665,00 56 388,50 59 349,65 b) Indien door RIZIV erkend (art. 44 WBTW) : geen verlegging van de BTW heffing (medecontractant ) mogelijk en BTW aan 21%. 5. Bij een kleinhandelaar in informaticamateriaal, die uit zijn stock een draagbare PC haalt voor zijn eigen professioneel gebruik (85%) en privé (15%). Aankoopwaarde :370,00. Verkoopprijs voor het cliënteel 500,00 EUR Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 03 370,00 54 77,70 83 314,50 59 66,05 6. Facturatie door een Belgische zelfstandige boekhouder voor incoderingswerkzaamheden die verricht werden in België voor rekening van een Luxemburgse bank: 2.600,00. Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 44 2.600,00 7. Aankoop van goederen bij een Turkse onderneming voor de totale prijs van 6.650,00. Invoerrechten 315,97. Het douanedocument is reeds geboekt. Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 81 6.965,97 8. Aankondiging van een faillissement van een klant van wie een schuld van 7.818,74 - inclusief BTW - onbetaald was (tarief 21 %) Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 62 1.356,97 11
9 Welke zijn de bedragen die in de vakken 83 & 59 van de BTW aangifte moeten opgenomen worden bij de aankoop van volgende personenwagen : Citroën C5 break : Catalogusprijs (Excl. BTW) : 30.440,00 Privégebruik van het voertuig : 30 % Toegekende korting 7% Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag 83 21.005,43 59 2.972,47 E.2 Is de BTW volledig aftrekbaar voor volgende uitgaven die voor 100% voor het economisch gebruik van de belastingplichtige met recht op aftrek werden gedaan? Omcirkel het correcte antwoord../2 1. Huur van een wagen type break waarvan de achterbank kan worden neergeklapt, voor het transport van materiaal 2. Aankoop van 12 flessen wijn van 34,00 /stuk die per stuk worden geschonken aan cliënteel van de onderneming 3. Nota van een hotel voor twee arbeiders op verplaatsing voor een werf. 4. Factuur voor de vervanging van het raam van het secretariaat. 5. Aankoop van een radio die gebruikt wordt door de magazijnier in de stockeringsruimte JA JA JA JA JA NEEN NEEN NEEN NEEN NEEN Antwoord : 1. Huur van een wagen type break waarvan de achterbank kan worden neergeklapt, voor het transport van materiaal 2. Aankoop van 12 flessen wijn 34,00 /stuk die per stuk worden geschonken aan cliënteel van de onderneming 3. Nota van een hotel van twee arbeiders op verplaatsing voor een werf. 4. Factuur voor de vervanging van het raam van het secretariaat. 5. Aankoop van een radio die gebruikt wordt door de magazijnier in de stockageruimte JA JA JA JA JA NEEN NEEN NEEN NEEN NEEN 12
DEEL 2 F. PERSONENBELASTING /10 F.1 Een gehuwd koppel bezit samen een gebouw met drie verdiepingen. a) Het gelijkvloers wordt verhuurd aan iemand die deels bedrijfsmatig huurt. Deze gemengde verhuring ging in vanaf 16 juni 2009. Tot die dag stond het gewoon te huur. Het geregistreerd huurcontract voorziet 30 % voor privé huur en 70 % bedrijfsmatig. De aangerekende huur bedraagt in totaal 1450 euro per maand. Het niet geïndexeerd KI van het gelijkvloers is gelijk aan 1800 euro. Er zijn geen hypothecaire intresten betaald. Vul de aangifte (AJ 2010- inkomsten 2009) in en geef de berekeningswijze van de ingevulde rubrieken : Antwoord : codes 1106 en 2106 elk in te vullen : ((1800 x 50 %)x 5/12) + ((1800 x 50 %)x 7/12) x 30 % privé) = 532,50 euro codes2109 en 1109 elk in te vullen : ((1800 x 50 %) x 7/12) x 70 % = 367,50 codes 1110 en 2110 elk in te vullen : ((1450 x 70 % X 6,5 ) x 50 % = 3298,75 euro /4 Bepaal het netto belastbaar onroerend inkomen.het indexeringspercentage bedraagt 1,5461 en de revalorisatiecoëfficient bedraagt 3,88. Het totaal netto belastbaar onroerend inkomen bedraagt : a) 532,50 x 1,5461 x1,4 = 1.152,20 voor iedere partner b) 367,50 x1,5461 = 568,00 voor iedere partner c) huurexcedent : 3.298,75 40 % van huur > 950,60-950,60 (367,50 x 2/3 x 3,88) 2.348,15-568,00 (367,50 X 1,5461) huurexcedent. 1.780,15 1.780,15 voor iedere partner Totaal 3.500,35 voor iedere partner. Het totaal netto belaastbaar onroerend inkomen bedraagt per partner 3.500,35 b) De eerste verdieping wordt verhuurd aan een gepensioneerd koppel voor privédoeleinden aan een huurprijs van 650 euro per maand. De verhuring liep het volledige jaar en het KI van dit verdiep bedraagt 500 euro. Vul de aangifte in en geef de berekeningswijze van de ingevulde rubrieken /2 13
1106 en 2106 : 500 x 50 % = 250 euro Bepaal het netto belastbaar onroerende inkomen 250 X 1,5461 = 387 X1,4 = 541,80 per persoon c) De tweede verdieping wordt door de eigenaars gebruikt. Dit appartement heeft een KI van 890 euro. 40 % van deze ruimte gebruikt de aangever voor zijn handel. De rest is voor privé. Vul de aangifte in en geef de berekeningswijze van de ingevulde rubrieken /2 1105 890x40% = 356 Bepaal het netto belastbaar onroerende inkomen 0 /2 F.2 Zijn volgende kosten NIET / WEL / BEPERKT AFTREKBAAR? (+ vermelden hoeveel)! KOSTEN NIET WEL BEPERKT *) restaurant koopt kostuums aan voor haar werknemers. *) btw plichtige moet nav een btw controle 10 % boete betalen op de bij te betalen btw *) btw plichtige moet 50 euro boete betalen nav het laattijdig indienen van de btw aangifte *) restaurantkosten van een werkgever nav het jaarlijks personeelsfeest op Nieuwjaar *) een belastingplichtige koopt 200 flessen champagne, 9 euro per fles, met een etiket waarop de firmanaam in publicitaire context vermeld wordt *) een boekhouder vindt achter de ruitenwisser van zijn wagen een parkeerretributie van 25 afgeleverd door de stadswacht. *) kosten voor niet alcoholische drank en voeding personeel *) de aankoop van ecocheques X *) niet aftrekbare btw op aankoop in 2009 van een personenwagen {co 2, diesel, 135 gr) X X X X X X 75 % aftrekbaar 75 % van afschr. 14
G. VENNOOTSCHAPSBELASTING /10./5 G.1. Het wetboek van de inkomstenbelasting 1992 bevat een aantal maatregelen ten gunste van vennootschappen, die op basis van artikel 15 van het Wetboek vennootschappen, als kleine onderneming te beschouwen zijn. Over welke voordelen gaat het? Antwoord - artikel 185quater W.I.B. 1992 : kent een aftrek tot 120 % toe van bepaalde kosten van beveiliging voor de ondernemingen die een KMO zijn. - artikel 194quater, 1 W.I.B. 1992 : die de mogelijkheid geeft om onder bepaalde voorwaarden en omstandigheden een vrijgestelde investeringsreserve aan te leggen. - artikel 196, 2 W.I.B. 1992 : laat de KMO vennootschappen toe de eerste afschrijvingsannuïteit niet te beperken tot het resterende gedeelte van het boekjaar en en stelt hun vrij van de verplichting om de bijkomende kosten af te schrijven op dezelfde wijze als de hoofdsom. - artikel 201, 4 lid W.I.B. 1992 : verhoogde invester ingsaftrek voor materiële vaste activa die dienen voor de beveiliging van beroepslokalen ; - artikel 205quater, 6 W.I.B. 1992 : verhoogd (+0,5 %) tarief notionele intrestaftrek (NIA) ; - artikel 218, 2 W.I.B. 1992 : geen vermeerdering, in geval van geen of ontoereikende voorafbetalingen, tijdens de eerste drie boekjaren vanaf de oprichting./5 G.2 De artikelen 199 tot 206 van het W.I.B. 1992 voorzien een aantal aftrekken in de vennootschapsbelasting (aftrek risicokapitaal, investeringsaftrek, aftrek voor octrooiinkomsten, ). In het fiscaal jargon spreekt men van de 3 tot 8 bewerking. De wet bepaalt echter dat geen van deze aftrekken kan toegepast worden op dat deel van het fiscaal resultaat dat afkomstig is van bepaalde belastbare bestanddelen. a) Welke zijn die bestanddelen? b) Wat worden zij (minstens bij sommigen enkel wanneer) wanneer in de loop van het belastbaar tijdperk de controle over de vennootschap wijzigt en die wijziging niet voldoet aan rechtmatige financiële of economische behoeften? 15
Antwoord a) Geen van deze aftrekken (of compensaties met het verlies van het belastbaar tijdperk) kan toegepast worden op dat dit deel van het resultaat dat afkomstig is van : - Abnormale of goedgunstige voordelen zoals bedoeld in art.79 W.I.B. ; - Financiële voordelen of vergoedingen van alle aard zoals bedoeld in art. 53, 24 W.I.B.; - De afzonderlijke aanslag gevestigd op de kosten of voordelen van alle aard, die niet verantwoord zijn conform art. 219 W.I.B. ; - Het deel van de winsten die verbonden zijn aan de uitgaven bedoeld in artikel 198, lid 1, 12 W.I.B. (nl. de deelnames in het kapitaal of de winst); - Het deel van de winsten afkomstig van het niet-respecteren van art. 194quater, 2, 4 lid W.I.B. en de toepassing van art. 194 quater, 4 W.I.B. (voorwaarden vrijstelling investeringsrserve niet gerespecteerd) b) Wanneer in de loop van het belastbaar tijdperk de controle over de vennootschap wijzigt en die wijziging niet voldoet aan rechtmatige financiële of economische behoeften, zijn volgende bestanddelen niet aftrekbaar van de winsten van dit of een volgend tijdperk: - In afwijking van art. 72 W.I.B., vervalt het bedrag aan overgedragen nietverleende vrijstellingen (in geval van geen of onvoldoende winst) van de voorgaande belastbare tijdperken; - In afwijking van art. 205quinquies W.I.B., vervalt het bedrag aan overgedragen (in geval van geen of onvoldoende winst) niet- verleende aftrek voor risicokapitaal van de voorgaande belastbare tijdperken. - In afwijking van art. 206 W.I.B., vorige beroepsverliezen. 16
H. BELASTINGPROCEDURES/ REGISTRATIERECHTEN EN SUCCESSIERECHTEN /5 H1 De aanslagtermijnen zijn termijnen waarbinnen de incohiering uitvoerbaar moet verklaard worden. De belastingen die geïncohierd worden na het verstrijken van deze termijnen moeten geannuleerd worden wegens gedwongen vervallenverklaring van de aangifte. Het WIB 1992 kent vijf types van aanslagtermijnen. Geef er drie en geef telkens een summiere toelichting bij elk type. 1. de gewone aanslagtermijn De voor een aanslagjaar verschuldigde belasting wordt op geldige wijze gevestigd tot 30 juni van het jaar dat volgt op dat waarnaar het aanslagjaar wordt genoemd. 2. De buitengewone aanslagtermijn van 3 jaar. (aanslag van ambtswege) In alle gevallen waarin de verschuldigde belasting hoger is dan de belasting met betrekking tot de belastbare inkomsten en de andere gegevens vermeld in de daartoe bestemde rubrieken van een aangifteformulier, mag de belasting of de aanvullende belasting, in afwijking van artikel 359, worden gevestigd gedurende drie jaar vanaf 1 januari van het jaar waarnaar het aanslagjaar wordt genoemd waar voor de belasting is verschuldigd. 3. De buitengewone termijn van 7 jaar (fraude of frauduleuze intentie) Deze buitengewone termijn onder 2. wordt met vier jaar verlengd en dus op 7 jaar gebracht (sinds 1/1/2009)in geval van inbreuk op de bepalingen van het WIB of van ter uitvoering ervan genomen besluiten, gedaan met bedrieglijk opzet of met het oogmerk te schaden. 4. Verlenging van de termijn met 3 jaar ingeval van bezwaar 17
Wanneer de belastingplichtige of de echtgenoot op wiens goederen de aanslag wordt ingevorderd, binnen de in het eerste lid bedoelde termijn van 3 jaar een bezwaarschrift heeft ingediend, wordt die termijn die aanvangt op 1 januari van het aanslagjaar waarvoor de belasting verschuldigd is, verlengd met een tijdperk dat gelijk is aan de tijd die is verlopen tussen de datum van het indienen van het bezwaarschrift en die van de beslissing van de gewestelijk directeur, zonder dat die verlenging meer dan zes maanden mag bedragen. 5. speciale aanslagtermijnen 1. De belasting of de aanvullende belasting mag worden gevestigd, zelfs nadat de in artikel 354 bedoelde bepaalde termijn is verstreken ingeval: 1 een controle of een onderzoek in verband met de toepassing van de inkomstenbelastingen ten name van een welbepaalde belastingplichtige uitwijst, dat die belastingplichtige de bepalingen van dit Wetboek of van ter uitvoering ervan genomen besluiten inzake roerende voorheffing of bedrijfsvoorheffing heeft overtreden, in de loop van één der vijf jaren vóór het jaar van de vaststelling van de inbreuk; 2 een controle of een onderzoek door de bevoegde a utoriteit van een land, waarmee België een overeenkomst tot het vermijden van dubbele belasting heeft gesloten, in verband met een belasting waarop die overeenkomst van toepassing is, uitwijst dat belastbare inkomsten in België niet werden aangegeven in de loop van één der vijf jaren vóór het jaar waarin de resultaten van die controle of dat onderzoek ter kennis van de Belgische administratie werd gebracht; 3 een rechtsvordering uitwijst dat belastbare inko msten niet werden aangegeven in één der vijf jaren vóór het jaar waarin de vordering is ingesteld; 4 bewijskrachtige gegevens uitwijzen dat belastbar e inkomsten niet werden aangegeven in de loop van één der vijf jaren vóór het jaar waarin de Administratie kennis krijgt van die gegevens. 2. In de gevallen bedoeld in 1, 1, 3 en 4, m oet de belasting of de aanvullende belasting worden gevestigd binnen de twaalf maanden te rekenen vanaf de datum : 1 waarop de in 1, 1, bedoelde inbreuk werd vast gesteld; 2 waarop tegen de beslissing over de in 1, 3, g enoemde rechtsvordering geen verzet of voorziening meer kan worden ingediend; 3 waarop de administratie kennis krijgt van de in 1, 4, vermelde bewijskrachtige gegevens. 18
3. In het geval bedoeld in 1, 2, moet de belas ting of de aanvullende belasting worden gevestigd binnen de vierentwintig maanden te rekenen vanaf de datum waarop de Belgische administratie kennis draagt van de resultaten van de controle of het onderzoek bedoeld in 1, 2. DEELDOMEIN VENNOOTSCHAPSRECHT EN ANDERE RECHTSTAKKEN /25 I. VENNOOTSCHAPSRECHT, ONDERNEMINGEN IN MOEILIJKHEDEN. /10 /3 I.1 Wat is rechtspersoonlijkheid, hoe verkrijgt een vennootschap dit en geldt dit voor alle vennootschappen? -Een rechtspersoon is een juridische fictie, waarbij een persoon wordt gecreëerd die deel kan nemen aan het dagelijks gebeuren, net als een natuurlijke persoon. (Volkomen )Rechtspersoonlijkheid impliceert een scheiding tussen het eigen vermogen van de oprichters/bestuurders - zaakvoerders en het vermogen van de vennootschap, zodat het eigen vermogen van de oprichters/bestuurders - zaakvoerders in principe veilig gesteld wordt. (niet voor die vennootschappen waarbij de aansprakelijkheid van de vennoten onbeperkt is ) -De neerlegging van de oprichtingsakte op de griffie van de Rechtbank van Koophandel van de zetel van de vennootschap verleent de rechtspersoonlijkheid (art. 2 4 W. Venn. En art. 68 W.Venn). -De vennootschappen met rechtspersoonlijkheid worden door de wet bepaald, zie art. 2 W. Venn : Art. 2 1 W. Venn.= vennootschappen zonder rechtspersoonlijkheid (maatschap, tijdelijke handelsvennootschap en de stille handelsvennootschap). Art.2 2 W.Venn = handelsvennootschappen met rechtspersoonlijkheid (V.O.F., Comm.V., BVBA, CVBA, CVOA, NV, Comm VA, SE en SCE). Art.3 2 W.Venn. : burgerlijke vennootschappen die de vorm van een handelsvennootschap aannemen. I.2 Welke vennootschappen moeten bij notariële akte worden opgericht en waarom voorziet de Wet dit? 19 /3
Moeten bij notariële akte opgericht worden,: art. 66, al 2 W. Venn. (BVBA, CVBA, NV, Comm. VA, SE en SCE). De vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid (kapitaalvennootschappen en personenvennootschappen) beschikken over een minimumkapitaal en moeten een financieel plan voorleggen, die dit kapitaal in functie van de voorgenomen activiteit verantwoordt. De notaris oefent een zekere marginale eerste controle uit over dit plan en bewaart dit plan ( zie art. 215 W.Venn voor de BVBA) I.3 Kan een BVBA, waar de enige aandeelhouder en zaakvoerder een advocaat is, failliet verklaard worden? Leg uit. Neen, een advocaat is geen handelaar/koopman, maar een beoefenaar van een vrij beroep. Hij kan enkel een burgerlijke vennootschap oprichten waarbinnen hij zijn beroep als advocaat kan uitoefenen. Een burgerlijke vennootschap kan niet failliet verklaard worden (art. 2, Faillissementswet van 8 augustus 1997). /2 I.4 Beantwoord volgende vragen kort met Ja of Neen of vermeld het gevraagde cijfer. /2 Kan een natuurlijke persoon vennoot zijn van meerdere EBVBA? - Ja, maar hij is dan hoofdelijk aansprakelijk voor de verbintenissen van elke andere EBVBA tenzij hij de aandelen door erfenis heeft verkregen. Kan een vennootschap een EBVBA oprichten? - Neen Kan een vennootschap zaakvoerder zijn van een eenhoofdige BVBA? - Ja Hoeveel is het minimum gestorte kapitaal van een eenhoofdige BVBA? - 12.400 20
J. BEGINSELEN VAN HET ARBEIDS EN SOCIAAL ZEKERHEIDSRECHT../5../2 J 1. U bent zinnens uw eerste deeltijdse medewerker in dient te nemen. Waaraan dient u te denken (wat moet u doen)? antwoord : - verzekering arbeidsongevallen / weg van en naar het werk - voor de indiensttreding - opmaken arbeidsreglement - aansluiten bij kinderbijslagfonds - aansluiten bij RSZ - dimona-aangifte in dienst - arbeidscontract met vermelding vast uurrooster (facultatief) - aansluiten bij een interbedrijfsgeneeskundige dienst behalve indien de onderneming zelf over een medische dienst beschikt.../2 J 2. Een werknemer wenst zich te vestigen als zelfstandige in hoofdberoep. Welke formaliteiten zijn er te vervullen? antwoord : - inschrijvng KBO - onmiddellijk aansluiten bij een sociale kas voor zelfstandigen - facultatief : aanvragen BTW-nummer - openen van een bankrekening. - ziekenfonds in kennis stellen../1 J 3. U vraagt aan uw werknemer om extra prestaties te leveren (tijdens de drukke BTW-periode) en stelt hem/haar voor om deze prestaties te factureren (als zelfstandige). Is dit in orde en licht toe? Antwoord : een bediende mag/kan geen prestaties leveren als zelfstandige bij zijn/haar werkgever 21
K. PLICHTENLEER./10 Geef steeds een korte toelichting bij uw antwoord en vermeldt het artikel/de artikelen van de deontologie BIBF die van toepassing zijn /3 K 1 U werkt al 6 maanden samen met het boekhoudkantoor van Yvan H., in wiens opdracht u in zijn dossiers boekhoudkundige en fiscale prestaties verricht. Deze prestaties worden door u maandelijks gefactureerd en dit op basis van een uurtarief dat u mondeling is overeengekomen. Een aantal van deze dossiers worden overgenomen door accountant J.Kweenie die sinds kort een kantoor heeft in een bedrijvencentrum niet ver van u. De boekhouder deelt u mee dat u in deze dossiers alle nog in uw bezit zijnde stukken daarom rechtstreeks aan uw confrater IAB moet overhandigen. In de maand vóór de overdracht had u nog een aantal prestaties verricht in die dossiers en conform de afspraken worden deze door u gefactureerd aan Yvan H.. U stelt echter vast dat deze factuur (ten bedrage van 1875,10 ) niet voldaan wordt en na het sturen van herinnering deelt de Yvan H. u mondeling mee dat hij weigert te betalen daar u volgens hem de namen van de dossiers zou doorgespeeld hebben aan J. Kweenie die dan die ondernemingen heeft aangesproken en zo overgenomen. V.1. u neemt contact met de J. Kweenie en u spreekt een datum af voor de overdracht van de stukken. Welk document verdient hierbij uw grootste aandacht? A.1. Art. 17 : inventaris van de overhandigde stukken V.2. Yvan H. houdt voet bij stuk en weigert te betalen. U geeft opdracht aan uw raadsman om uw collega te dagvaarden. Zijn er bepalingen uit het reglement van plichtenleer van toepassing? A.2. Art 8 : de bevoegde kamer verwittigen per aangetekend schrijven. /3 K.2. Bij bespreking van de kwartaalresultaten van NV WYNS & Zonen stelt u vast dat deze vennootschap, ondanks een goed gevuld orderboekje, een cashflow probleem heeft. 22
V.1.: Mag u uw cliënt voorstellen dat u hen een achtergestelde lening verstrekt in ruil voor 10 % van de aandelen en een belofte dat zij minstens de komende 8 jaar op uw diensten beroep doen? A.1. : Neen, artikelen 4 & 6 : bekwaamheid, eerlijkheid en waardigheid. V.2. In het kader van de ontwikkeling van nieuwe afzetmarkten gaat de zaakvoerder gedurende 10 weken op zakenreis naar China. Mag u gedurende die periode benoemd worden als tijdelijk zaakvoerder in deze vennootschap? A.2. : neen, artikel 21 :onverenigbaarheid met handelsactiviteiten. K.3 U hebt het heel druk en af en toe doet u beroep op de diensten van deze collega. Sinds kort factureert zij deze prestaties niet meer in persoonlijke naam doch op naam van Comm.V Scatto. Bij nazicht van het ondernemingsnummer in de KBO stelt u vast dat deze vennootschap, met boekhoudactiviteiten in het maatschappelijk doel en met uw collega als zaakvoerder, al 6 maanden bestaat doch u vindt ze niet terug op de website van het BIBF. Kan deze vennootschap zo maar boekhouddiensten aanbieden en factureren? Wat gaat u doen? /2 A.1. Artikel 12 KB 15.02.2005. Collega aanmanen zo spoedig mogelijk een aanvraag tot erkenning in te dienen K.4 Uw vaste squashpartner heeft na zijn studies als bachelor in de accountancy gekozen voor een loopbaan als ambtenaar bij de administratie Openbare Werken van de Vlaams Gemeenschap doch het boekhouden zit hem in het bloed en hij zou als aanvulling op zijn inkomen als ambtenaar in bijberoep een boekhoudkantoor willen openen. Kan dit? Zijn hier bepalingen uit de plichtenleer van toepassing? /1 A.1. JA, mits artikel 22 : toestemming van de bevoegde overheid /1 K.5 Op een dag meldt de heer Piet De Morgen, zaakvoerder van VOF De Pers zich aan op uw kantoor met het verzoek een onderhoud te hebben omtrent de het voeren van zijn boekhouding. In dit gesprek deelt de heer De Morgen mee dat hij reeds een 6-tal maanden zelf de boekhouding voert doch nu geen tijd meer heeft, maar hij wil niet dat u, wegens een ernstig meningsverschil tussen beiden, contact neemt met zijn vorige boekhouder, waarvan hij zelf de naam niet wil meedelen. 23
U besluit om de VOF De Pers te aanvaarden als nieuwe cliënt. Uit de stukken van het dossier leidt u de gegevens af de vorige boekhouder. Gaat u deze al dan niet in kennis stellen van de overname? Antwoord: Artikel 17 : voorganger informeren. 24