EEN SPECIALE UITGAVE VAN DE WEEKBERT Beste lezer, Voor u hebben wij deze speciale uitgave van de Weekbert gemaakt als naslagwerkje op de informatieavond over de Vreedzame School, die u zojuist bezocht heeft. Wij hopen dat u door uw bezoek aan de diverse groepen een goed beeld heeft gekregen wat de Vreedzame School precies inhoudt en op welke manier wij daar in de groepen vorm aan geven. In deze speciale uitgave willen we alles nog een keer op een rijtje zetten, zodat u het thuis op uw gemak nog eens na kunt lezen. Mocht u n.a.v. de avond of dit schrijven nog vragen hebben, stap dan gewoon af op de leerkracht van uw kind of loop even door naar de directie. Wij wensen u veel leesplezier toe. Team basisschool Sint Lambertus WAT IS DE VREEDZAME SCHOOL NU PRECIES? De Vreedzame School is een compleet programma voor basisscholen voor sociale competentie en democratisch burgerschap. Het beschouwt de klas en de school als een leefgemeenschap, waarin kinderen zich gehoord en gezien voelen, een stem krijgen en waarin kinderen leren om samen beslissingen te nemen en conflicten op te lossen. Kinderen voelen zich verantwoordelijk voor elkaar en voor de gemeenschap en staan open voor de verschillen tussen mensen.
Voor wie? Inmiddels zijn ruim 900 basisscholen in Nederland 'vreedzaam' en dit aantal groeit ieder jaar. Er is een apart programma voor voorscholen en peuterspeelzalen. ONDERDELEN VAN DE VREEDZAME SCHOOL Het hart van De Vreedzame School wordt gevormd door een lessenserie. Het programma streeft er naar om kinderen te leren: 1) op een democratische manier met elkaar beslissingen te nemen 2) constructief conflicten op te lossen 3) verantwoordelijkheid te nemen voor elkaar en voor de gemeenschap 4) een open houding aan te nemen tegenover verschillen tussen mensen 5) volgens welke principes onze democratische samenleving is ingericht De Vreedzame School staat voor een pedagogische benadering waarbij niet zozeer de individuele leerling, maar de leerling in de sociale gemeenschap centraal staat. Leerlingen ervaren wat het betekent om democratisch burger te zijn, om het eigen belang af te stemmen op het belang van anderen en om met elkaar samen te werken aan gemeenschappelijke doelen terwijl je toch heel verschillend kunt zijn. Naast de wekelijkse lessen in alle groepen wordt de school en de klas ingericht als een democratische oefenplaats, waarin leerlingen de gelegenheid krijgen om te oefenen met het nemen van verantwoordelijkheid. Voorbeelden hiervan zijn: het werken met leerling-mediatoren, commissies, gemeenschapstaken en groepsvergaderingen. Het programma is ook verbreed naar een wijkaanpak: De Vreedzame Wijk. Hiermee wordt met alle partners om de school heen (ouders, wijkinstellingen, sportverenigingen, kinderopvang, enz.) gewerkt aan een samenhangend opvoedklimaat, dat de vorming van democratisch burgerschap versterkt. In ons geval wordt dat dan Het Vreedzame Dorp.
EEN STUKJE GESCHIEDENIS Drie jaar geleden hebben wij een keuze gemaakt voor de Vreedzame School in onze zoektocht naar een programma, dat gericht was op de Sociaal-Emotionele ontwikkeling van kinderen en die tevens de kinderen meenam in het domein Burgerschap. Goed burgerschap was in de jaren 2010 een belangrijke politieke keuze van het toenmalige kabinet Balkenende, die het belangrijk vond om kinderen de democratische beginselen van ons land mee te geven in hun opleiding. Kinderen moeten van jongs af aan het besef krijgen dat ook zij belangrijk zijn voor het verder uitdragen van die democratie en dat zij zich ontwikkelen als goede burgers. Wij hebben toen gekozen voor De Vreedzame School, omdat die alle elementen die wij belangrijk vinden in haar programma heeft staan. Wij hebben o.l.v. een invoeringsexpert dit programma in de afgelopen jaren ingevoerd op school en doorgevoerd met andere mensen en instanties, die bij onze jeugd betrokken zijn. Denk hierbij aan de Tussenschoolse opvang en met name dit jaar de ouders en de sportverenigingen. Het programma is inmiddels goed ingevoerd en komt elke week in alle groepen terug in het programma. Ook worden allerlei werkvormen structureel toegepast. VEILIGHEIDSTHERMOMETER Sinds 1 augustus 2015 is in de wet vastgelegd dat scholen niet alleen aantoonbaar sociaal veiligheidsbeleid moeten voeren, maar dit ook jaarlijks moeten monitoren met een betrouwbaar instrument. Dat doen wij aan de hand van de Veiligheidsthermometer. Dit instrument brengt de veiligheidsbeleving van onze kinderen in kaart. Met de resultaten kunnen we de stand van zaken tot op leerlingniveau analyseren. Aan de hand van de Veiligheidsthermometer kunnen we aan de ouders en andere betrokkenen laten zien hoe het met de sociale veiligheid op onze school is gesteld. Wij nemen de veiligheidsthermometer 2 keer per jaar af en plaatsen een verslag hiervan in de Weekbert.
DE GRONDWET VAN ONZE VREEDZAME SCHOOL Op onze eigen Vreedzame School hanteren wij de 3 kapstokregels als zijnde de grondwet. Wat we hiermee bedoelen is dat de 3 kapstopregels leidend zijn voor de regels en afspraken, die er vervolgens in de groepen gemaakt worden. Iedere groep formuleert in het begin van het schooljaar hun eigen subregels en afspraken, die gelinkt zijn aan de kapstokregels. Op deze manier weten de leerkrachten, ouders en leerlingen waar we voor staan, wat we belangrijk vinden en hoe we dus samen verantwoordelijk zijn voor elkaar en onze school. ENKELE ONDERDELEN UIT DE VREEDZAME SCHOOL Wij hebben aan de kinderen van de Leerlingenraad, die bestaat uit leerlingen van groep 6,7 en 8, gevraagd om kinderen uit de groepen 1 t/m 8 te interviewen over een onderdeel van De Vreedzame School, waar ze in de klas gebruik van maken. Hieronder de resultaten: 1. DEBATTEREN (door Robin Hupkens) Ik vraag aan een leerling uit groep 8 wat debatteren nu eigenlijk is. Bij het debatteren ga je in twee of meer groepen over een stelling met elkaar in debat. Je gaat met elkaar in gesprek over dat onderwerp en probeert je mening hierover te formuleren en te verdedigen tegenover de andere meningen die er zijn. Bij debatteren heb je regels en afspraken: - je moet elkaar uit laten praten - je mag niet schelden - je mag elkaar niet uitlachen - je moet je aan het onderwerp houden De kinderen uit groep 8 debatteren over allerlei onderwerpen die in de wereld gebeuren en actueel zijn. Ze doen dit regelmatig bij de lessen van De Vreedzame School. 2. MEDIATOREN (door Rinske van Korven) Rinske heeft een afspraak gemaakt met de 4 mediatoren uit groep 7. Dat zijn: Dave van Esch, Kris van Aaken, Neeltje van Bussel en Christie Frederik. Hieronder het verhaal van deze 4 mediatoren: Als mediator los je conflicten op. Daarvoor hebben we een opleiding gehad. Gedurende een aantal weken hebben we elke keer 1 uur les
gehad en hebben we geleerd wat een mediator is en wat hij/zij allemaal kan/mag en moet doen. We doen het nu voor het tweede jaar. Eerst moest je aangeven of je het wel wilde. De juf heeft onze ouders gebeld of zij het er ook mee eens waren. Daarna hebben we, samen met de andere mediatoren, les gehad van meester Jos Roemer en de juffen Jasmijn en Marie-José. Na afloop kregen we een officieel diploma en waren we mediator. In de pauze werken we meestal met z n tweeën. Je kunt ons herkennen aan een geel hesje zodat je goed opvalt tussen al die andere kinderen. Ieder heeft een vaste dag. Tot op heden hebben we, gelukkig, weinig te doen gehad. Als er iets is en je hulp wordt ingeroepen, dan gaan de mediatoren van de dag, samen met de kinderen die een conflict hebben, naar een rustig plekje. We gebruiken dan het stappenplan om het conflict te bespreken en samen met elkaar op te lossen. Lukt dat niet of niet helemaal, dan geven we het over aan de juf of meester. 3. HET STAPPENPLAN (door Emma Wouters) Ik ben in gesprek gegaan met Jari en Tatum uit groep 6. Op de vraag wat ze met het stappenplan doen, antwoordden ze dat ze het stappenplan gebruiken om problemen en conflicten op te lossen. Eerst deden we dat niet en riepen we juf of meester erbij of we lieten het gaan, maar nu we het stappenplan gebruiken gaat dat veel beter. Beiden hebben er al eens mee te maken gehad en dan in de pauze. Op de vraag of ze enkele stappen konden noemen, gaven de beide kinderen als antwoord; - Afkoelen/tellen zodat je wat rustiger wordt - Praat met en luister naar elkaar - Bedenk samen oplossingen - Kies samen een win-win oplossing - Geef elkaar een hand Meestal werkt dit heel goed. Als het niet lukt, halen we er een mediator bij of de meester of juf. Veel kinderen zijn blij met dit stappenplan!
4. AAP EN TIJGER (door Teun Langermans en Daantje Ansems) In de groepen 1/2 maken de leerkrachten gebruik van twee handpoppen Aap en Tijger. Zij helpen de kinderen met het oplossen van conflicten, samen leren spelen en het uitleggen van regels en afspraken. De beide poppen spelen een conflict na en de kinderen moeten dan met oplossingen komen. Ze worden bij veel lessen over de Vreedzame School ingezet. De kinderen vinden het heel grappig en super leuk!! 5. DE RODE, BLAUWE EN GELE PETJES (door Viggo Verbaant en Ward van de Sande) Wij hebben een interview gehouden met Sjors en Kris uit groep 2/3.Zij vertelden heel veel over de petjes en wat ze er allemaal mee doen. Ook vertelden ze het één en ander over Aap en Tijger, die zij ook gebruiken. Aap en Tijger hebben heel vaal ruzie en de kinderen moeten het dan samen voor hen oplossen en daar gebruiken ze de petjes voor. De rode pet zet je op als je boos bent, de gele pet gebruik je als je het uit wil praten en de blauwe pet betekent: jij je zin. In het echt, als de kinderen zelf ruzie hadden, worden ze ook wel eens gebruikt. De kinderen waren het in ieder geval over eens dat je de rode pet nooit moet gebruiken.