Koopstromenonderzoek Helmond Centrum Consumentenonderzoek naar de positie van het Helmondse Centrum Dongen, september 2007
Koopstromenonderzoek Helmond Centrum Consumentenonderzoek naar de positie van het Helmondse Centrum Uitgebracht aan: Helmond Centrum Management (met medewerking van de Gemeente Helmond) Drs. Frans Louwen Drs. Robbert Nagtzaam Msc. Kim Mathijssen Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enigerlei wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder toestemming van de uitgever. Dongen, september 2007 Projectnummer: 12684
Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 1.1 Aanleiding en vraagstelling 4 2.2 Onderzoeksaanpak 4 2. Bezoekersenquête 6 2.1 Inleiding 6 2.2 De bezoeker 6 2.3 Het bezoek 7 2.4 Waardering 13 2.5 Markt 14 2.6 Ontbrekende winkels 15 3. Consumentenenquête 17 3.1 Inleiding 17 3.2 Aankoopplaats inwoners Helmond 17 3.3 Aankoopplaats inwoners regio 22 3.4 Toevloeiing per artikelgroep 23 3.5 Redenen geen bezoek 24 3.6 Waardering 26 3.7 Parkeren 29 4. Constateringen en conclusies 33 4.1 Constateringen 33 4.2 Conclusies 34 5. Bijlagen 37 5.1 Begrippenlijst 38 5.2 Bezoekersenquête Helmond Centrum 39 5.3 Consumentenenquête Helmond Centrum 42 5.4 Extra tabellen bezoekersenquête 45 5.5 Extra tabellen consumentenenquête (ongewogen) 58 5.6 Weging 86 5.7 Tabellen consumentenenquête (gewogen) 87 5.8 Extra tabellen consumentenenquête (gewogen) 94
1. Inleiding 1.1 Aanleiding en vraagstelling In juni 2003 is het Koopstromenonderzoek Helmond Centrum uitgevoerd. Met dit onderzoek werd inzicht verkregen in de verzorgingspositie van het centrum van Helmond, zowel in lokaal als regionaal opzicht. Het doel van de tweede meting van dit onderzoek in 2007 is het volgen van de ontwikkeling van de verzorgingspositie van het centrum van Helmond in de tijd. Op deze wijze wordt het mogelijk de beoogde kwaliteitsverbetering van het centrum van Helmond te volgen. Het onderzoek in 2003 wordt als nulmeting beschouwd. De belangrijkste 3 vragen die het onderzoek in 2003 beantwoordde, waren de volgende: 1 Welke verzorgingspositie neemt het centrum van Helmond in, enerzijds voor haar eigen inwoners en anderzijds voor consumenten in de direct omliggende regio? 2 Welk deel van de eigen inwoners (primair verzorgingsgebied) en welk deel van de regionale consumenten (secundair verzorgingsgebied) kan gerekend worden tot klant van het Helmondse centrum en welk deel van hun bestedingen komt daadwerkelijk in dat centrum terecht? 3 Hoe waarderen deze consumenten het centrum op een aantal essentiële onderdelen? Deze vragen worden ook in deze tweede meting beantwoord. Omdat dit een herhalingsmeting betreft, kan nu een vierde onderzoeksvraag worden beantwoord, namelijk: 4 Welke ontwikkeling heeft het centrum van Helmond doorgemaakt vanaf 2003 t/m 2007 als het gaat om: o o o De verzorgingspositie voor de eigen inwoners en consumenten in de omliggende gemeenten; Het gedeelte van het primaire en secundaire verzorgingsgebied dat behoort tot de klantenkring van het centrum van Helmond; Het gedeelte van de bestedingen van de inwoners van het primaire en secundaire verzorgingsgebied dat in het centrum van Helmond wordt besteed; 1.2 Onderzoeksaanpak Om de onderzoeksvragen te kunnen beantwoorden en ontwikkelingen in de tijd te kunnen laten zien, komt de vraagstelling zoveel mogelijk overeen met de vraagstelling die gehanteerd is tijdens de nulmeting in 2003. Ook in deze meting is het onderzoek opgesplitst in de bezoekersenquête en consumentenenquête. Ook de periode waarin het onderzoek is uitgevoerd en de dagen waarop ten behoeve van de bezoekersenquête is geïnterviewd zijn gelijk gehouden ten opzichte van 2003. Dit alles om de vergelijkbaarheid met de resultaten van 2003 te optimaliseren. De keuze om de doordeweekse dag te wijzigen van dinsdag naar donderdag is op verzoek van de opdrachtgever. Bezoekersenquête Aan de hand van de bezoekersenquête wordt inzicht verkregen in de regiopositie van Helmond. Welk deel van de bezoekers is afkomstig uit de regio en wat is de omvang van die regio? De bezoekers wordt gevraagd naar hun herkomst, bezoekfrequentie, bezoekdoel, verblijfsduur in het centrum, hun waardering van het centrum en de omvang en bestemming van hun (voorgenomen) bestedingen. 4/116
De bezoekersenquête is op drie verschillende locaties in het centrum van Helmond face-toface afgenomen via een schriftelijke vragenlijst die is afgenomen op twee verschillende dagen, namelijk één doordeweekse dag zonder koopavond (donderdag 28 juni) en één zaterdag (23 juni). Hiervoor zijn drie gecertificeerde interviewers per dag ingezet. Er zijn in totaal 405 interviews afgenomen. De vragenlijst van dit onderzoek is opgenomen in bijlage 5.2 en komt voor een groot deel overeen met de vragenlijst van de nulmeting in 2003. Consumentenenquête Via dit gedeelte van het onderzoek is bepaald in welke mate de inwoners van Helmond winkelen in het centrum van Helmond. Hierbij is onderscheid gemaakt in een tiental artikelgroepen. Tevens is door middel van deze enquête de regiopositie van het centrum van Helmond bepaald. In welke mate zijn inwoners uit de regio op het centrum van Helmond georiënteerd? De aan Helmond grenzende gemeenten die in dit onderzoek betrokken zijn, zijn net als in 2003 Asten, Deurne, Geldrop-Mierlo, Gemert-Bakel, Laarbeek, Nuenen c.a., Someren. Deze plaatsen vormen het secundaire verzorgingsgebied voor de winkels in het Helmondse centrum (Helmond is het primaire verzorgingsgebied). De consumentenenquête is tijdens de nulmeting telefonisch afgenomen. In deze meting is de vragenlijst via internet aan de respondenten voorgelegd. De vragenlijst zoals deze tijdens de nulmeting in 2003 is gebruikt is, is herschreven naar een vragenlijst die geschikt is voor internetonderzoek en is opgenomen in bijlage 5.3. Het stadspanel van de gemeente Helmond is gebruikt om personen te benaderen die tot het primaire verzorgingsgebied behoren. De panels van GfK zijn gebruikt voor het potentieel uit het secundaire verzorgingsgebied. Uiteindelijk zijn er 529 webinterviews afgenomen, waarvan 414 respondenten uit het primaire verzorgingsgebied komen en 115 respondenten uit het secundaire verzorgingsgebied. In 2003 zijn de resultaten van de consumentenenquête ongewogen gerapporteerd. Vanwege de vergelijkbaarheid van de resultaten worden in dit rapport de resultaten nogmaals ongewogen gepresenteerd. Aanvullend zijn in bijlage 5.7 (tabellen uit de rapportage) en bijlage 5.8 (tabellen uit de bijlagen) ook gewogen tabellen opgenomen. Op deze manier kan bij een mogelijk vervolgonderzoek wel een vergelijking worden gemaakt op basis van gewogen cijfers. De weging is uitgevoerd op basis van de matrix leeftijd (in 3 klassen) x geslacht. In bijlage 5.6 wordt de wegingsprocedure kort toelicht. 5/116
2. Bezoekersenquête 2.1 Inleiding In dit hoofdstuk komen de resultaten van de bezoekersenquête aan bod. De bezoekers zijn gevraagd naar hun herkomst, bezoekfrequentie, bezoekdoel, verblijfsduur in het centrum, hun waardering van het centrum en de omvang en bestemming van hun (voorgenomen) bestedingen. De resultaten van de nulmeting in 2003 worden vergeleken met de resultaten van de tweede meting in 2007. De enquêtes zijn op de volgende locaties afgenomen: o Markt (op de hoek van de Ameidestraat) o Veestraat (ter hoogte van de Hema) o Elzaspassage (bij de ingang op de markt) De interviewlocaties zijn hetzelfde als in 2003. In 2003 werden de interviews echter op zaterdag ook op de Veestraat ter hoogte van Vroom en Dreesman afgenomen. In 2007 werden de interviews op donderdag én zaterdag alleen op de 3 bovengenoemde locaties afgenomen. In totaal zijn er 405 enquêtes afgenomen; 225 op zaterdag 23 juni en 180 op donderdag 28 juni. In de volgende tabellen staan, tenzij anders vermeld, de resultaten van beide dagen samen weergegeven. 2.2 De bezoeker Herkomst Figuur 2.1 geeft de herkomst weer van de bezoekers van Helmond Centrum. In tabel 5.4.1 van bijlage 5.4 zijn de woonplaatsen weergegeven van de respondenten die in 2003 hebben deelgenomen aan de bezoekersenquête. Tabel 5.4.2 geeft de woonplaatsen weer van de respondenten die in 2007 hebben meegedaan aan de bezoekersenquête. Tabel 5.4.3 van bijlage 5.4 geeft de postcodes weer van de bezoekers die uit Helmond komen. Op beide dagen samen komt 67% van de bezoekers uit Helmond. Dit is evenveel als bij de meting van 2003. In 2007 komen er ten opzichte van 2003 echter minder bezoekers uit de aangrenzende gemeenten en meer bezoekers van buiten de regio. Het aantal bezoekers uit de aangrenzende gemeenten is gedaald met 6%, terwijl het aantal bezoekers van buiten de regio gestegen is met 6%. Figuur 2.1 Herkomst bezoekers Helmond Centrum Helmond Aangrenzende gemeenten Overig Oost-Brabant Overig 18% 24% 4% 3% 11% 6% 67% 67% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 2003 2007 Wat betreft bezoekers uit Helmond is er tussen beide dagen geen sigfniciant verschil te zien; op zaterdag komt 67% en op dinsdag komt 66% van de bezoekers uit Helmond. 6/116
Voor de groep die niet uit Helmond komt is er wel een verschil te constateren tussen de dagen. Op donderdag is 58% van de totale groep niet-helmonders afkomstig uit één van de aangrenzende gemeenten. Op zaterdag ligt dit percentage op 51%. Dit wil zeggen dat op zaterdag meer bezoekers van buiten de regio het centrum van Helmond bezoeken. Het verschil was in 2003 echter groter dan in 2007. Toen kwam op donderdag 80% van de niet- Helmonders uit één van de aangrenzende gemeenten. Op zaterdag was dit 65%. Profiel 54% van de ondervraagde bezoekers is jonger dan 55 jaar. In 2003 was 70% van de bezoekers jonger dan 55 jaar. Het aantal 55-plussers dat het centrum van Helmond bezoekt is in de afgelopen 4 jaar dus met 16% toegenomen. Het aantal bezoekers onder de 25 jaar is daarentegen met 10% afgenomen. Er is weinig verschil te constateren tussen de leeftijd van de bezoekers op donderdag en zaterdag (zie tabel 5.4.27 uit bijlage 5.4). Het enige significante verschil is dat 70-plussers het centrum van Helmond op donderdag vaker bezoeken dan op zaterdag. Ten slotte valt het op dat het percentage 70-plussers uit Helmond significant hoger is dan het percentage 70-plussers van buiten Helmond (zie tabel 5.4.28 uit bijlage 5.4). De mate van mobiliteit speelt hierin waarschijnlijk een belangrijke rol. Tabel 2.1 Bezoekersprofiel Totaal Leeftijd 2007 2003 Opleidingsniveau 2007 2003 <25 jaar 8% 18% Basisonderwijs 8% 6% 25-40 jaar 19% 26% Mavo / vmbo 35% 31% 40-55 jaar 27% 26% Mbo 26% 25% 55-70 jaar 31% 20% Havo / vwo 8% 10% >70 jaar 15% 10% Hbo / wo 23% 27% Totaal 100% 100% Totaal 100% 100% Het opleidingsniveau van de bezoekers is zeer gevarieerd. Er zijn weinig verschillen te constateren ten opzichte van de meting van 2003. Wel kan worden opgemerkt dat 37% van de Helmondse bezoekers een mavo of vmboopleiding heeft, terwijl dit onder de niet Helmondse bezoekers maar 30% is. Verder heeft 27% van de niet-helmonders een hbo of wo-opleiding, terwijl dit onder de Helmonders maar 21% is (zie tabel 5.4.29 uit bijlage 5.4). 2.3 Het bezoek Bezoekdoel Figuur 2.2 Bezoekmotief Helmond Centrum 2003 Winkels Horeca/Dienstverlening Markt Werk-/vriendenbezoek Geen doel 15% 7% 13% 12% 2% 4% 5% 6% 65% 71% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Niet-Helmond Helmond 7/116
Figuur 2.3 Bezoekmotief Helmond Centrum 2007 Winkels Markt Horeca Dienstverlening Werk-/vriendenbezoek Geen doel 4% 2% 4% 8% 5% 3% 27% 29% 17% 22% 78% 77% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Niet-Helmond Helmond Uit figuur 2.3 blijkt dat de meeste bezoekers net als in 2003 het Helmondse centrum bezoeken voor de winkels. Er is net als in 2003 weinig verschil te zien tussen de bezoekers uit Helmond en de bezoekers die niet in Helmond wonen. De vraagstelling is in 2007 gewijzigd zodanig dat men meer dan een bezoekmotief kon opgeven. Ongeveer 30% geeft twee of meer motieven op. De meest voorkomende combinaties zijn: Horecagelegenheden en winkels. 77% van de bezoekers met het bezoekmotief horeca, geeft ook de winkels als bezoekdoel aan. 19% van de bezoekers met het bezoekmotief winkels, geeft ook de horecagelegenheden als bezoekdoel aan. Markt en winkels. 69% van de bezoekers met het bezoekmotief markt, geeft ook de winkels als bezoekdoel aan. 25% van de bezoekers met het bezoekmotief winkels, geeft ook de markt als bezoekdoel aan. De markt en horecagelegenheden. 13% van de bezoekers met het bezoekmotief markt, geeft ook de horecagelegenheden als bezoekdoel aan. 20% van de bezoekers met het bezoekmotief horeca, geeft ook de markt als bezoekmotief aan. Bezoekers met het bezoekdoel dienstverlening bezoeken soms ook winkels (23%). Bezoekers die voor het werk, familie of vrienden naar Helmond komen, bezoeken soms ook winkels (14%) en horecagelegenheden (14%). Doordat de vraagstelling is gewijzigd, kan er niet geconcludeerd worden of bepaalde bezoekmotieven ten opzichte van 2003 belangrijker of minder belangrijk zijn geworden. Wel kan er een link gelegd worden tussen de bezoekmotieven en de achtergrondkenmerken van de bezoekers. Deze resultaten kunnen wel vergeleken worden met de resultaten van 2003. Tabellen 5.4.4, 5.4.5 en 5.4.6 uit bijlage 5.4 geven het bezoekmotief weer naar herkomst, dag en leeftijd. Er dient rekening gehouden te worden met het feit dat de uitsplitsing naar leeftijd kleine aantallen per leeftijdsgroep oplevert. Vooral de groep jongeren onder de 25 jaar (32 bezoekers) is erg klein waardoor er geen harde uitspraken over gedaan kunnen worden. Omdat er toch veel verschillen te zien zijn tussen de verschillende leeftijdsgroepen is er op significantie getoest. Waar er significante verschillen zijn waar te nemen wordt dat weergegeven. Er wordt niet stilgestaan bij de verschillen die niet significant zijn. De verschillen die in de tabellen te zien zijn, maar niet besproken worden zijn niet significant. De bezoekers van alle leeftijdscategorieën noemen de winkels het meest als bezoekmotief. De mensen die voor de winkels of markt naar het centrum van Helmond komen gaan vooral de winkels in en de markt op voor de artikelgroep kleding en schoeisel. Van de bezoekers die voor de winkels naar het centrum zijn gekomen gaat 51% naar kleding- en/of schoenenwinkels. Dit is 15% minder dan in 2003. Op de 2 e plaats komt de artikelcategorie overig met 47%. Te denken valt aan de winkels voor de dagelijkse boodschappen die in 2003 ook al veel bezoekers trokken en toen nog een aparte categorie vormde. Tabellen 5.4.7 en 5.4.8 uit bijlage 5.4 geven de branche naar herkomst weer. 8/116
De bezoekers van de markt zijn vooral 55-70 jarigen. Jongeren onder de 25 jaar en bezoekers van 40 tot 54 jaar komen significant minder voor de markt naar het centrum van Helmond dan de 55-70 jarigen. Deze resultaten komen overeen met de resultaten van 2003. Op donderdag werd het bezoekmotief horeca- en dienstverlening vaker genoemd dan op zaterdag. Dit kan verklaard worden door het feit dat veel bezoekers zaterdag voor de markt naar het centrum van Helmond komen. De bezoekers die aangeven zonder specifiek doel het centrum van Helmond te bezoeken zijn vooral 70-plussers. Zij geven significant vaker aan het centrum van Helmond te bezoeken zonder bezoekdoel dan bezoekers van 54 tot 70 jaar. Lengte van bezoek Totaal Figuur 2.4 Gemiddelde verblijfsduur Helmond Centrum (in minuten) 81 82 Helmond 79 75 Niet-Helmond 86 98 0 20 40 60 80 100 120 2003 2007 In figuur 2.4 staat de gemiddelde verblijfsduur van de bezoekers van Helmond Centrum weergegeven. Tabellen 5.4.9, 5.4.10 en 5.4.11 geven de verblijfsduur in categorieën weer naar herkomst, dag en leeftijd. Figuren 5.4.1, 5.4.2 geven de gemiddelde verblijfsduur weer naar dag en leeftijd. De lengte van het bezoek is ten opzichte van 2003 nauwelijks veranderd. Gemiddeld blijven de bezoekers 81 minuten in het centrum van Helmond. In 2003 werd geconstateerd dat de mensen die niet afkomstig zijn uit Helmond het centrum voor een langere tijd bezoeken dan de mensen die wel uit Helmond afkomstig zijn. Ook in 2007 zien we deze ontwikkeling terug. Dit is niet zo vreemd aangezien de mensen die uit Helmond komen het centrum ook voor kleinere boodschappen bezoeken. De reisafstand voor de mensen die niet uit Helmond komen is groter, waardoor zij niet vaak voor kleine boodschappen het centrum zullen bezoeken. Wel is er een verschil te zien ten opzichte van 2003 tussen de verblijfsduur van de Helmonders en niet-helmonders. Mensen die uit Helmond komen verblijven per bezoek gemiddeld 79 minuten in het centrum van Helmond. In 2003 was dit nog 75 minuten, wat betekent dat Helmonders gemiddeld 4 minuten langer in het centrum verblijven. Mensen die niet uit Helmond komen blijven gemiddeld 86 minuten in het centrum van Helmond. In 2003 was dit nog 98 minuten, wat betekent dat de gemiddelde verblijfsduur van de niet- Helmonders met 12 minuten is afgenomen. Ook zijn er enkele verschillen waar te nemen tussen de verblijfsduur van bezoekers van verschillende leeftijden. Mensen van 40 tot 55 jaar verblijven net zoals in 2003 gemiddeld het langst in het centrum van Helmond. Mensen van 25 tot 55 jaar verblijven significant langer in het centrum van Helmond dan 70-plussers. De overige verschillen tussen de leeftijdsgroepen zijn niet significant. Ten slotte blijkt dat bezoekers net zoals in 2003 op zaterdag langer in het centrum blijven dan op donderdag. 9/116
Besteding Aan de bezoekers is gevraagd in welk soort winkels ze geld hebben besteed of gaan besteden en wat de (verwachte) hoogte van het aankoopbedrag is. De aankoopbedragen lopen uiteen van 1,- voor sieraden en overige boodschappen tot 7000,- voor tv s, video s, koelkasten en dergelijke. In 2003 liepen de aankoopbedragen uiteen van 1,- voor dagelijkse artikelen tot 750,- voor kleding en schoeisel. Net zoals in 2003 wordt het meeste geld besteed aan kleding en schoeisel. De bestedingen hieraan bedragen 47% van de totale bestedingen die in het centrum van Helmond worden gedaan. In 2003 was dit 55%. Daar staat tegenover dat er in 2007 meer geld uitgegeven wordt aan elektronische producten (27% van de totale bestedingen) dan in 2003 (8% van de totale bestedingen). Tabel 5.4.12 uit bijlage 5.4 geeft de totale en gemiddelde besteding per artikelgroep van 2003 weer. Tabel 5.4.13 geeft de totale en gemiddelde besteding per artikelgroep van 2007 weer. Tevens wordt in bijlage 5.4 de gemiddelde besteding per artikelgroep per dag weergegeven voor zowel 2003 (tabel 5.4.14) als 2007 (tabel 5.4.15). Tabel 2.2 Gemiddelde besteding naar dag Dag 2007 2003 Donderdag / Dinsdag 70 59 Zaterdag 114 75 Net als in 2003 wordt er in 2007 op zaterdag meer geld uitgegeven dan op een doordeweekse dag. Op zaterdag ligt de gemiddelde besteding per bezoeker op 114,-, waar de gemiddelde besteding op donderdag 70,- is. In 2003 was het gemiddelde (verwachte) aankoopbedrag per bezoeker op zaterdag 75,- en op dinsdag 59-. Op zaterdag wordt er in 2007 gemiddeld per bezoeker 39,- meer besteed dan in 2003. Op donderdag wordt er gemiddeld per bezoeker 11,- meer besteed. Als we deze bedragen corrigeren voor inflatie (6,7% tussen 2003 en 2007) zijn de verschillen respectievelijk 34,- en 7,-. Wel dient hierbij de kanttekening gemaakt te worden dat één bezoeker op zaterdag aangaf 7000,- aan tv s, video s en koelkasten uit te geven. Als deze 7000,- niet meegenomen wordt daalt de gemiddelde besteding op zaterdag per bezoeker van 114,-, naar 82,-. Gecorrigeerd voor inflatie is de toename van de gemiddelde besteding dan 2,-. Aangezien het onbekend is in hoeverre er in 2003 gecorrigeerd is voor uitbijters kunnen er geen harde uitspraken gedaan worden over de verschillen tussen 2003 en 2007. Tabel 2.3 Gemiddelde besteding naar herkomst Herkomst 2007 2003 Helmond 77 61 Regio 129 81 Net als in 2003 geven de bezoekers die niet uit Helmond komen meer geld uit, dan de bezoekers die wel uit Helmond komen. De gemiddelde besteding van de Helmonders is in 2007 77,-, waar dit in 2003 61,- was. Rekening houdend met de inflatie tussen 2003 en 2007 kan geconcludeerd worden dat de Helmonders gemiddeld 12,- per bezoek meer uitgeven dan in 2003. De gemiddelde besteding van de mensen die niet uit Helmond komen is 129,-, waar dit in 2003 nog maar 81,- was. Dit betekent dat (rekening houdend met de inflatie tussen 2003 en 2007) de mensen die niet uit Helmond komen gemiddeld per bezoek 43,- meer uitgeven dan in 2003. Als de 7000,- die uitgegeven wordt aan tv s, video s, koelkasten en dergelijke niet meegenomen wordt is de gemiddelde besteding van de niet- Helmonders 76,-. Dit wil zeggen dat gemiddelde besteding van de niet-helmonders gecorrigeerd voor inflatie met 10,- is gedaald. Aangezien het onbekend is in hoeverre er in 2003 gecorrigeerd is voor uitbijters kunnen er geen harde uitspraken gedaan worden over de verschillen tussen 2003 en 2007. 10/116
Het aandeel vreemde koopkracht in de niet-dagelijkse artikelensector is 47%. Dit betekent dat van iedere euro die Helmondse winkeliers verdienen, 47 cent afkomstig is van niet- Helmonders. Dit wordt ook wel koopkrachttoevloeiing genoemd. In 2003 was de koopkrachttoevloeiing 41%. Dit wil zeggen dat het aandeel van de bestedingen door de mensen van buiten Helmond gestegen is. 19% van de koopkrachttoevloeiing (dat wil zeggen 9% van het totaal) komt van buiten de directe regio. 81% van de koopkrachttoevloeiing (dat wil zeggen 38% van het totaal) komt van de aangrenzende gemeenten. Figuur 2.5 Verdeling herkomst bestedingen niet- dagelijkse artikelen 2003 10% Figuur 2.6 Verdeling herkomst bestedingen niet-dagelijkse artikelen 2007 9% 31% 59% 38% 54% Helmond Aangrenzende gemeenten Overig Helmond Aangrenzende gemeenten Overig Bezoekfrequentie De bezoekfrequentie is ten opzichte van 2003 nauwelijks veranderd. Uit zowel de meting van 2003 als 2007 blijkt dat 61% van alle bezoekers minimaal 1 keer per week in het centrum van Helmond komt. Figuur 2.7 Bezoekfrequentie Helmond Centrum Dagelijks Paar x per week Paar x per maand Paar x per jaar Zelden 11% 9% 10% 9% 5% 2% 24% 27% 50% 52% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 2003 2007 In figuur 2.8 staat de bezoekfrequentie van de Helmonders en niet-helmonders van 2007 en 2003 weergegeven. In tabellen 5.4.16 en 5.4.17 van bijlage 4 staat de bezoekfrequentie uitgesplitst naar herkomst en leeftijd weergegeven. 11/116
De bezoekfrequentie van de mensen uit Helmond is net zoals in 2003 hoger dan de bezoekfrequentie van de mensen die niet uit Helmond afkomstig zijn. De bezoekfrequentie van de Helmonders is ten opzichte van 2003 nauwelijks veranderd. Het percentage niet- Helmonders dat het centrum van Helmond zelden bezoekt is gestegen. In 2003 gaf 6% aan het centrum van Helmond zelden te bezoeken, in 2007 is dit gegroeid tot 13%. Figuur 2.8 Bezoekfrequentie Helmond Centrum Dagelijks Paar x per week Paar x per maand Paar x per jaar Zelden 3% 4% 2% 3% 1% 0% 6% 12% 15% 28% 24% 21% 18% 40% 35% 23% 24% 13% 64% 63% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Niet-Helmond 2007 Niet-Helmond 2003 Helmond 2007 Helmond 2003 In tabel 2.4 staat de bezoekfrequentie naar de gemiddelde verblijfsduur weergegeven. De bezoekers die het centrum van Helmond 1 tot een paar keer per jaar of zelden bezoeken blijven gemiddeld langer in het centrum dan bezoekers die het centrum van Helmond vaker bezoeken. Dit kan verklaard worden doordat bezoekers die het centrum van Helmond nauwelijks bezoeken vaak niet uit Helmond komen. Eerder werd geconcludeerd dat bezoekers die niet uit Helmond komen langer in het centrum verblijven dan bezoekers die wel uit Helmond komen. Tabel 2.4 Bezoekfrequentie naar gemiddelde verblijfsduur Bezoekfrequentie Verblijfsduur in minuten Dagelijks 81 1 tot een paar keer per week 80 1 tot een paar keer per maand 78 1 tot een paar keer per jaar 97 Zelden 90 Totaal 81 Wijziging bezoekfrequentie Tabellen 5.4.18 en 5.4.19 uit bijlage 5.4 geven de wijziging van de bezoekfrequentie uitgesplitst naar herkomst en leeftijd weer. Voor 73% van de bezoekers is de bezoekfrequentie de afgelopen twee jaar stabiel gebleven. In 2003 werd geconcludeerd dat voor bijna de helft van de bezoekers de bezoekfrequentie gelijk gebleven was. Dit betekent dat er ten opzichte van 2003 minder verschuivingen in de bezoekfrequenties hebben plaatsgevonden. 12/116
Van de groep voor wie de bezoekfrequentie de afgelopen 2 jaar wel is gewijzigd, is het merendeel het Helmondse centrum vaker gaan bezoeken. Deze stijging van de bezoekfrequentie geldt echter niet voor de bezoekers die niet in Helmond wonen. 13% van de niet-helmonders bezoekt het centrum minder vaak dan de afgelopen 2 jaar, terwijl 11% het centrum vaker bezoekt. Vooral jongeren onder de 25 jaar geven aan het centrum vaker te bezoeken dan 2 jaar geleden (36%). Jongeren geven (significant) vaker dan 70-plussers aan het centrum van Helmond vaker te bezoeken dan 2 jaar geleden. 55-70 jarigen en 70-plussers geven significant vaker dan jongeren onder de 25 jaar aan dat zij de afgelopen 2 jaar het centrum even vaak zijn blijven bezoeken. Verder zijn er geen significante verschillen tussen de leeftijdsgroepen te constateren. 17 bezoekers hebben een toelichting gegeven bij de vraag met betrekking tot de wijziging van de bezoekfrequentie. Aangezien dit een zeer klein aantal is kunnen er geen harde uitspraken gedaan worden. De toelichtingen zijn terug te vinden in tabel 5.4.20 uit bijlage 5.4. Te zien is dat de mensen die het centrum van Helmond vaker zijn gaan bezoeken aangeven dat dit komt door een verhuizing. Dit was in 2003 ook het geval. De mensen die het centrum van Helmond minder vaak bezoeken geven aan bijna nooit in het centrum te komen, geen tijd te hebben (wegens verbouwing), de winkels minder leuk te vinden en de markt minder gezellig te vinden. De reden die mensen opgeven om net zo vaak in het centrum van Helmond te komen is dat zij daar wonen of werken. Maar nogmaals dient benadrukt te worden dat het hier om uitspraken van maar 17 bezoekers gaat. 2.4 Waardering Alle gevraagde aspecten worden door de bezoekers van Helmond voldoende beoordeeld. Alle aspecten worden (iets) beter beoordeeld dan in 2003. Alleen de parkeermogelijkheden en vooral de parkeertarieven, die in 2003 niet beoordeeld zijn, blijven qua beoordeling achter op de andere aspecten. Het meest positief is men, net zoals in 2003, over de bereikbaarheid met de fiets en de stallingsmogelijkheden van de fiets. Net zoals in 2003 geven de niet- Helmonders iets hogere rapportcijfers dan de Helmonders. Figuur 2.9 Waardering centrum Helmond 2003 Keuze winkelaanbod Keuze Horeca-aanbod Sfeer Inrichting Bereikbaarheid auto Parkeren Bereikbaarheid fiets Stallingsmogelijkheden 6.7 7.0 6.7 7.0 6.5 7.0 6.2 6.8 6.7 7.2 6.4 7.0 7.9 8.0 7.6 7.7 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Niet-Helmond Helmond 13/116
Figuur 2.10 Waardering centrum Helmond 2007 Keuze winkelaanbod Keuze Horeca-aanbod Sfeer Inrichting Bereikbaarheid auto Parkeermogelijkheden auto Parkeertarieven Bereikbaarheid fiets Stallingsmogelijkheden 5.7 6.0 7.1 7.4 7.3 7.4 7.4 7.4 7.6 7.5 6.8 7.4 6.6 7.1 8.0 8.0 8.0 8.0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Niet-Helmond Helmond Tussen 2003 en 2007 zijn er diverse inspanningen verricht om het centrum van Helmond op verschillende terreinen aan te pakken. Zo is de inrichting van de openbare ruimte aangepakt. Dit kan een mogelijke verklaring zijn voor het feit dat de inrichting in 2007 beter gewaardeerd wordt dan in 2003. Tevens zijn er gratis stallingsmogelijkheden voor de fiets gekomen. De waardering van de stallingsmogelijkheden is ten opzichte van 2003 echter nauwelijks gestegen. In 2003 waren de meningen onder de Helmonders wat meer verdeeld dan onder de bezoekers die niet uit Helmond kwamen. Dit is in 2007 ook het geval. De Helmonders gaven op alle aspecten zowel de laagste als hoogste score. Bij de niet-helmonders komt de laagste score alleen voor bij de parkeertarieven. Er zijn enkele significante verschillen te constateren tussen de verschillende leeftijdscategorieën wat betreft de waarderingen. Zo blijkt dat 55 tot 70-jarigen het horeca-aanbod beter beoordelen dan mensen van 25 tot 40 jaar. De bereikbaarheid met de auto en parkeertarieven worden beter beoordeeld door mensen van 25 tot 40 jaar dan door mensen van 55 tot 70 jaar. De parkeertarieven worden door mensen van 25 tot 40 jaar ook beter beoordeeld dan door jongeren onder de 25 jaar. Het laatste significante verschil wat te zien is heeft betrekking de bereikbaarheid met de fiets. Jongeren onder de 25 jaar geven een hoger rapportcijfer op dit aspect dan mensen van 25 tot 40, 55 tot 70 en 70+ jaar. Mensen van 40 tot 70 jaar geven tenslotte een beter rapportcijfer wat betreft de bereikbaarheid met de fiets dan 70-plussers. De overige verschillen tussen de leeftijdsgroepen die te zien zijn in tabel 5.4.24 zijn niet significant. De waarderingen uitgesplitst naar herkomst, leeftijd en opleidingsniveau staan voor 2003 en 2007 in tabellen 5.4.21 t/m 5.4.26 weergegeven. 2.5 Markt Op zaterdag vindt in Helmond de warenmarkt plaats. In het voorgaande is al in enige mate aandacht besteed aan de markt. In deze paragraaf wordt hier wat dieper op ingegaan. 14/116
Eerder is al opgemerkt dat er ten opzichte van 2003 er twee belangrijke wijzigingen zich hebben voor gedaan: Markt van een ochtend uitgebreid naar een hele dag; Er is een sterkere groepering toegepast wat betreft voeding en overige artikelen voor meer overzichtelijkheid Bijna de helft van de bezoekers op zaterdag (49%) heeft als bezoekmotief (onder andere) de markt. In 2003 had maar 21% van de bezoekers de markt als bezoekmotief. De stijging van het aantal bezoekers dat de markt als bezoekmotief opgeeft kan deels te maken hebben met het feit dat men in 2007 meerdere bezoekmotieven kon opgeven. Tevens werden de bezoekers in 2007 dichterbij de markt geïnterviewd. De resultaten van 2003 en 2007 kunnen hierdoor niet met elkaar vergeleken worden. Van de groep marktbezoekers bezoekt 31% alleen de markt (15% van het totale aantal bezoekers op zaterdag). De overige marktbezoekers geven merendeels (69%) ook de winkels als bezoekmotief aan. 13% van de marktbezoekers komt ook voor de horeca naar het centrum van Helmond. Tabel 2.5 Aandeel marktbezoek naar leeftijdscategorieën Leeftijd 2007 2003 <25 jaar 19% 11% 25-40 jaar 41% 22% 40-55 jaar 40% 29% 55-70 jaar 67% 44% >70 jaar 56% 35% Uit tabel 2.5 blijkt dat 55-70 jarigen de markt het meest bezoeken, gevolgd door de 70- plussers. Dit was in 2003 ook het geval. Bezoekers van 55 tot 70 jaar geven de markt significant vaker als bezoekdoel aan dan jongeren onder de 25 en mensen van 40 tot 55 jaar. De overige verschillen zijn niet signifnicant. De percentages van 2003 en 2007 kunnen niet met elkaar vergeleken worden. Aangezien men in 2007 meerdere bezoekmotieven op kon geven zijn de percentages van 2007 hoger dan die van 2003. Dat jongeren minder vaak de markt bezoeken dan ouderen komt ook naar voren uit diverse andere studies zoals Markt in zicht 2004 van I&O Research en Zaanpeiling 2004 van de Gemeente Zaandstad. Ook uit de studie De Rotterdamse Marktbezoeker 2007 van het Centrum voor Onderzoek en Statistiek blijkt dat jongeren de markten van Rotterdam minder frequent bezoeken. 2.6 Ontbrekende winkels Aan de bezoekers is gevraagd welke winkel zij missen in Helmond centrum. 30% van de bezoekers van het centrum van Helmond geeft aan geen winkel te missen. 70% geeft echter aan wél een winkel te missen. Hier dient wel bij vermeld te worden dat er gevraagd is wélke winkels men mist. Als er gevraagd zou zijn óf men een winkel mist zou het kunnen zijn dat het aandeel mensen dat een winkel mist lager uit zou vallen. Tabel 2.6 Welke winkel mist u in Helmond centrum? Aantal Percentage Ik mis geen winkel 123 30% Ja ik mis een winkel 282 70% Totaal 405 100% Tabel 5.4.31 t/m 5.4.33 van bijlage 5.4 geven aan of mensen wel of geen winkel missen uitgesplitst naar herkomst, geslacht en leeftijd. 15/116
75% van de Helmonders mist een winkel tegenover 60% van de niet-helmonders. Als er gekeken wordt naar de achtergrondkenmerken van de bezoekers blijkt dat vrouwen (75%) eerder een winkel missen dan mannen (61%). Tevens blijkt dat het vooral jongeren onder de 25 jaar zijn die bepaalde winkels missen. 70-plussers geven het minst aan een winkel te missen. Tabel 2.7 Bezoekfrequentie x Mist u een winkel? Bezoekfrequentie Mist een winkel Mist geen winkel Totaal Dagelijks 11% 12% 11% 1 tot een paar keer per week 56% 37% 50% 1 tot een paar keer per maand 23% 26% 24% 1 tot een paar keer per jaar 9% 13% 10% Zelden 2% 11% 5% Totaal 100% 100% 100% Vooral de bezoekers die het centrum van Helmond 1 tot een paar keer bezoeken geven aan een winkel te missen. Bezoekers die daarentegen het centrum van Helmond maar een paar keer per jaar tot zelden bezoeken, geven veel minder aan een winkel te missen. Tabel 5.4.34 uit bijlage 5.4 geeft weer welke winkels de bezoekers in Helmond centrum missen. De belangrijkste winkel die de bezoekers van Helmond Centrum missen is Vroom & Dreesman. Meer dan de helft van de mensen die een winkel mist noemt V&D als ontbrekende winkel. Dit is opvallend, omdat er tijdens de nulmeting van het onderzoek wel een Vroom en Dreesman in Helmond aanwezig was. Deze winkel sloot echter op 31 juli 2004 haar deuren. Naast V&D staan ook andere warenhuizen zoals de Bijenkorf en damesmodezaken zoals Vero Moda, H&M en Zara bij veel mensen op het verlanglijstje. Ook damesmodezaken met kleding in grote maten worden genoemd. In het koopstromenonderzoek Midden-Brabant 2007 werd er aan de consumenten gevraagd welke voorzieningen er volgens hen ontbraken. Hierbij stonden kledingwinkels en warenhuizen (in de steden waar deze ontbraken) ook op de eerste plaats. 16/116
3. Consumentenenquête 3.1 Inleiding Dit hoofdstuk geeft de resultaten weer van het consumentenonderzoek dat in juni 2007 is gehouden. Er wordt weergegeven in welke mate de inwoners van Helmond en omgeving winkelen in het centrum van Helmond. Tevens wordt de ontwikkeling van de verzorgingspositie van het centrum van Helmond weergegeven, door de resultaten te vergelijken met de meting in 2003. In totaal zijn er 529 webinterviews afgenomen. De verdeling van het aantal enquêtes Helmond versus regio is respectievelijk 414 en 115. De regio bestaat uit de gemeenten Asten, Deurne, Geldrop-Mierlo, Gemert-Bakel, Laarbeek, Nuenen c.a en Someren. Tabellen 5.5.1 t/m 5.5.4 geven de verdeling van de enquêtes weer onder de Helmonders (naar wijk) en onder de niet-helmonders (naar gemeente) weergegeven. 3.2 Aankoopplaats inwoners Helmond Aan de respondenten van de consumentenenquête is gevraagd waar zij bepaalde artikelgroepen (meestal) kopen. De artikelgroepen zijn; kleding en schoenen; persoonlijke verzorgingsproducten; brillen, lenzen en gehoorapparaten; sportartikelen; boeken, cd s en dvd s; tv s, video s en koelkasten; woninginrichting; speelgoed en computerspelletjes; mobiele telefoons. De categorieën komen niet geheel overeen met de categorieën van 2003, waardoor het niet altijd mogelijk is om de resultaten met die van 2003 te vergelijken. Aankopen totaal Helmond Aangezien de vraagstelling van de meting van 2007 niet exact overeenkomt met de vraagstelling van de meting van 2003 (in 2007 kon men meer dan 2 aankoopplaatsen per artikelgroep aangeven) kan het totaalcijfer met betrekking tot de aankoopplaatsen niet met elkaar vergeleken worden. In deze paragraaf staan de aankoopplaatsen waar men meestal bepaalde producten koopt centraal, zodat er toch een vergelijking tussen 2003 en 2007 gemaakt kan worden. In tabel 3.1 is de verdeling weergegeven van de belangrijkste aankoopkanalen van de inwoners van Helmond. In bijlage 5.5 zijn in tabel 5.5.5 de belangrijkste aankoopkanalen in 2003 weergegeven. Tabellen 5.5.6 en 5.5.7 geven de totale koopstromen van de Helmonders voor 2003 en 2007 weergegeven. Tabel 3.1. Belangrijkste aankoopplaats inwoners Helmond 2007 Helmond Centrum Helmond overig Eindhoven Mierlo ¹ Regio Internet Overig Totaal Kleding en schoenen 70% 3% 16% 0% 2% 1% 8% 100% Persoonlijke verzorgingsproducten 45% 47% 2% 1% 2% 0% 3% 100% Sieraden 62% 8% 13% 0% 4% 0% 13% 100% Brillen, lenzen en gehoorapparaten 73% 12% 7% 3% 3% 0% 2% 100% Sportartikelen 70% 4% 15% 4% 2% 1% 4% 100% Boeken, cd's en dvd's 66% 5% 12% 1% 0% 14% 3% 100% TV's, video's, koelkasten 56% 18% 13% 1% 6% 3% 3% 100% Woninginrichting 24% 27% 28% 1% 8% 1% 12% 100% Speelgoed en computerspelletjes 77% 5% 7% 5% 1% 3% 2% 100% Mobiele telefoons 65% 2% 12% 0% 1% 14% 5% 100% ¹) In 2003 kwam (binnen de aangrenzende gemeenten) in Mierlo de meeste koopkracht vanuit Helmond terecht. Om die reden was Mierlo er in 2003 apart uitgelicht. Om een vergelijking te maken met 2003 wordt ook in deze rapportage Mierlo eruit gelicht. 17/116
Uit tabel 3.1 blijkt dat de artikelgroep speelgoed en computerspelletjes de grootste koopkrachtbinding heeft met het centrum van Helmond. Dit kan verklaard worden doordat deze artikelen vrijwel alleen verkrijgbaar zijn in het centrum en veel minder in het overige gedeelte van Helmond. Tevens hebben de artikelgroepen brillen, lenzen en gehoorapparaten en sportartikelen een grote koopkrachtbinding met het centrum van Helmond. Uit tabel 3.1 blijkt ook dat de branche kleding en schoenen een grote koopkrachtbinding aan het centrum van Helmond kent. 70% van alle inwoners van Helmond koopt hun kleding en schoenen meestal in het centrum van Helmond. In 2003 kocht 77% van de inwoners van Helmond hun kleding meestal in het centrum van Helmond. De koopkrachtbinding wat betreft kleding en schoenen aan Helmond is ten opzichte van 2003 met 7% gedaald. Behalve in Helmond Centrum koopt een deel van de Helmonders hun kleding en schoenen vaak in Eindhoven. 16% van de Helmonders geeft Eindhoven aan als belangrijkste plaats waar zij hun kleding en schoenen kopen. In 2003 was dit 12%. In 2003 werd geconcludeerd dat Eindhoven op het centrum van Helmond na het belangrijkste aankoopkanaal voor de inwoners van Helmond was (op huishoudelijke artikelen en speelgoed na). Dit is nog steeds het geval op brillen, lenzen en gehoorapparaten, persoonlijke verzorgingsproducten en tv s, video s en koelkasten en dergelijke na. Voor deze artikelgroepen gaan de Helmonders vaker naar het overige gedeelte van Helmond dan naar Eindhoven. Het percentage Helmonders dat Eindhoven als belangrijkste aankoopkanaal ziet is voor de artikelgroep woninginrichting met 5% toegenomen. Aangezien internet een steeds belangrijkere rol gaat spelen in het consumptiegedrag is dit aankoopkanaal er in 2007 extra uitgelicht. Boeken, cd s en dvd s worden relatief vaak via internet aangeschaft. 14% van de Helmonders geeft internet als het belangrijkste aankoopkanaal aan voor de aanschaf van boeken, cd s en dvd s. Vooral bol.com wordt vaak genoemd. Tevens worden mobiele telefoons relatief vaak via internet gekocht. 14% van de inwoners van Helmond noemt internet als het belangrijkste kanaal voor de aanschaf van mobiele telefoons. De overige productcategorieën worden in mindere mate via internet aangeschaft. Aankopen Oost en West In figuur 3.1 staan de bindingspercentages van de inwoners van Helmond Oost en Helmond West naast elkaar weergegeven. In bijlage 5.5 zijn in figuur 5.5.1 vergelijkbare cijfers voor 2003 opgenomen. Tevens zijn in de bijlage tabellen 5.5.8 en 5.5.9 opgenomen die de totale koopstromen van de bewoners van Helmond Oost en West weergeven. Inwoners van Helmond Oost (Binnenstad, Noord, Straakven, Brouwhuis, Industrieterrein Bokhorst en Dierdonk/Rijpelberg) zijn net als in 2003 sterker op het centrum gericht dan inwoners van Helmond West (Mierlo-Hout/Brandevoort, West en Stiphout). Alleen voor de persoonlijke verzorgingsproducten, boeken, cd s en dvd s en woninginrichting zijn inwoners van Helmond West meer aan het centrum gebonden dan inwoners van Helmond Oost. Het verschil in binding tussen de inwoners van Helmond Oost en West ligt tussen de 3 en 9 procent, met uitzondering van de artikelgroep tv s, video s en koelkasten en dergelijke. Het verschil is kleiner dan in 2003, toen het verschil in binding aan het centrum van Helmond tussen de inwoners van Helmond Oost en West tussen de 11 en 14 procent lag (met uitzondering van de artikelgroep elektra ). Het verschil in binding aan Helmond centrum tussen de inwoners van Helmond Oost en Helmond West is voor artikelgroep tv s, video s en koelkasten en dergelijke hoger dan voor de andere artikelgroepen, namelijk 19%. In 2003 bedroeg het verschil voor de artikelgroep elektra 37%. De inwoners van Helmond Oost kopen meer tv s, video s en koelkasten in Helmond dan de mensen uit Helmond West, maar het verschil is ten opzichte van 2003 gedaald. 18/116
Figuur 3.1 Binding Oost en West aan Helmond Centrum per artikelgroep 2007 Kleding en schoenen Persoonlijke verzorgingsproducten Sieraden Brillen, lenzen en gehoorapparaten Sportartikelen Boeken, cd's en dvd's TV's, video's en koelkasten Woninginrichting Speelgoed en computerspelletjes Mobiele telefoons 22% 25% 43% 46% 46% 74% 65% 66% 59% 75% 71% 73% 66% 64% 67% 65% 81% 72% 67% 63% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Helmond West Helmond Oost Aankopen naar wijkindeling In figuur 3.2 staan de bindingspercentages aan Helmond Centrum van de inwoners van de verschillende gebieden van Helmond weergegeven. Tabellen 5.5.10, 5.5.11 en 5.5.12 uit bijlage 5.5 geven de totale koopstromen van de bewoners van van de verschillende gebieden weer. De gebieden zijn samengesteld op basis van de bevolkingssamenstelling, welvarendheid en geografische nabijheid van Helmond Centrum. Gebied 1 bestaat uit de wijken Stipthout, Warande, Dierdonk en Brandevoort. De wijken van dit gebied zijn over het algemeen wat welvarender dan de andere wijken en bestaan naar verwachting in grotere mate uit forenzen. Gebied 2 bestaat uit de wijken Helmond-Noord, Helmond-Oost, Binnenstad en Helmond-West die rondom en in het centrum van Helmond liggen. Gebied 3 bestaat uit de wijken Rijpelberg, Brouwhuis en t Hout. Deze wijken liggen wat verder van het centrum af. Uit figuur 3.2 kan geconcludeerd worden dat de inwoners van gebied 2 het meest op het centrum van Helmond gericht zijn. Dit kan deels verklaard worden door het feit dat de wijken die tot gebied 2 behoren (Helmond-Noord, Helmond-Oost, Binnenstad en Helmond-West) het dichtst bij het centrum liggen. Alleen voor de artikelgroepen boeken, cd s en dvd s en woninginrichting zijn de inwoners van gebied 2 minder op het centrum gericht dan de inwoners van gebied 1. De inwoners van gebied 3 zijn over het algemeen het minst op het centrum van Helmond gericht. Vooral voor de artikelgroep persoonlijke verzorgingsproducten zijn zij veel minder op het centrum van Helmond gericht en veel meer op de eigen woonomgeving. Alleen voor de artikelgroep tv s, video s en koelkasten zijn de inwoners van gebied 3 meer op het centrum gericht dan de inwoners van gebied 1. 19/116
Figuur 3.2 Binding wijken aan Helmond Centrum per artikelgroep 2007 Kleding en schoenen Persoonlijke verzorgingsproducten Sieraden Brillen, lenzen en gehoorapparaten Sportartikelen Boeken, cd's en dvd's TV's, video's en koelkasten Woninginrichting Speelgoed en computerspelletjes Mobiele telefoons 25% 31% 22% 22% 73% 76% 66% 57% 59% 62% 68% 62% 72% 85% 68% 73% 79% 63% 77% 70% 57% 51% 67% 56% 79% 86% 75% 69% 74% 60% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 3 2 1 Aankopen Helmonders naar leeftijd Tabel 3.2 Gemiddelde bindingspercentages Helmonders per leeftijdsgroep <25 jaar 25-39 jaar 40-54 jaar 55-69 jaar > 70 jaar Binding Helmond Centrum 58% 55% 62% 63% 72% Het gemiddelde bindingspercentage van de Helmonders aan Helmond Centrum is voor 70- plussers het hoogst, namelijk 72%. Het gemiddelde bindingspercentage van Helmonders van 25 tot 39 jaar is het laagst, namelijk 55%. In 2003 is er niet gekeken naar de bindingspercentages per leeftijdscategorie, waardoor de resultaten niet met deze meting vergeleken kunnen worden. In figuur 3.3 staan de bindingspercentages per leeftijdsgroep per artikelgroep weergegeven. Er dient rekening gehouden te worden met het feit dat de uitsplitsing naar leeftijd kleine aantallen per leeftijdsgroep oplevert. Daarom worden de verschillen tussen de verschillende leeftijdsgroepen op significantie getoetst. De significante verschillen worden hieronder per artikelgroep besproken. Verschillen die wel te zien zijn in figuur 3.3 maar die niet significant zijn, worden niet besproken. Er is geen significant verschil te constateren tussen de verschillende leeftijdsgroepen wat de binding aan Helmond centrum qua kleding en schoenen betreft. Wel blijkt dat jongeren onder de 25 jaar en mensen van 25 tot 40 jaar vaker naar Eindhoven gaan voor kleding en schoenen, dan mensen van 40 tot 70 jaar. Dat er geen significant verschil is te constateren tussen jongeren en de 70-plussers kan voor een deel te wijten zijn aan het feit dat deze groepen erg klein zijn, waardoor er minder snel significante verschillen waar te nemen zijn. Jongeren onder de 25 jaar en mensen van 25 tot 40 jaar gaan tevens vaker naar Eindhoven voor sportartikelen dan mensen van 40 tot 55 jaar. 20/116
Kleding en schoenen Persoonlijke verzorgingsproducten Sieraden Brillen, lenzen en gehoorapparaten Sportartikelen Boeken, cd's en dvd's TV's, video's en koelkasten Woninginrichting Speelgoed en computerspelletjes Mobiele telefoons Figuur 3.3 Binding Helmonders aan Helmond Centrum naar leeftijd 2007 56% 63% 75% 72% 80% 28% 37% 46% 47% 80% 54% 71% 63% 56% 57% 62% 71% 71% 77% 80% 67% 64% 70% 74% 80% 63% 50% 71% 73% 77% 59% 57% 57% 52% 58% 40% 17% 19% 28% 50% 50% 48% 74% 78% 73% 81% 72% 75% 81% 100% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 120% > 70 jaar 55-69 jaar 40-54 jaar 25-39 jaar <25 jaar Mensen van 25 tot 40 jaar bezoeken Eindhoven ook vaker dan mensen van 40 tot 55 jaar voor de aanschaf van tv s, video s, koelkasten en dergelijke. Mensen van 40 tot 70 jaar kopen hun tv s, video s, koelkasten en dergelijke daarentegen vaker in het overige gedeelte van Helmond dan mensen van 25 tot 40 jaar. Jongeren onder de 25 jaar gaan voor boeken, cd s en dvd s vaker naar Eindhoven dan mensen van 40 tot 55 jaar. Mensen van 40 tot 70 jaar kopen hun boeken, cd s en dvd s daarentegen vaker in Helmond centrum dan mensen van 25 tot 40 jaar. De groep 70-plussers is voor de productcategorie persoonlijke verzorgingsproducten meer aan het centrum van Helmond gebonden dan jongeren onder de 25 jaar. Ook voor de overige categorieën kent deze groep een hoge binding. Deze verschillen zijn echter niet significant. 21/116
Verder blijkt dat 55 tot 70-jarigen voor brillen, lenzen en gehoorapparaten meer aan het centrum van Helmond gebonden zijn dan jongeren onder de 25 jaar en mensen van 25 tot 40 jaar. Dit is deels te verklaren door het feit dat deze laatste groep vaak aangeeft geen brillen, lenzen of gehoorapparaten te kopen. Voor de productcategorie woninginrichting zijn 25 tot 40 jarigen meer aan het Eindhoven verbonden dan de mensen behorende tot de overige leeftijdscategorieën. Jongeren onder de 25 jaar kopen minder woninginrichting dan mensen van 25 tot 70 jaar. Wat betreft de productcategorieën speelgoed en spelletjes en mobiele telefoons zijn er weinig significante verschillen te constateren. Speelgoed en spelletjes worden door 55 tot 70 jarigen vaker in Eindhoven gekocht dan door 40 tot 55 jarigen. 55 tot 70 jarigen kopen vaker mobiele telefoons in Helmond centrum dan 25 tot 40 jarigen. 3.3 Aankoopplaats inwoners regio Aankopen totaal inwoners regio In tabel 3.3 is de belangrijkste aankoopplaats van de inwoners uit de regio weergegeven. In tabel 5.5.13 van bijlage 5.5 zijn soortgelijke gegevens van 2003 opgenomen. Tevens zijn in bijlage 5.5 de totale koopstromen van de regio opgenomen voor zowel 2003 (tabel 5.5.14) als 2007 (tabel 5.5.15). De inwoners van de aangrenzende gemeenten zijn wat betreft hun inkopen vooral op de eigen regio gericht. De omliggende gemeenten weten net als in 2003 in alle productgroepen de meeste consumenten aan zich te binden. Vooral wat betreft de persoonlijke verzorgingsproducten, brillen, lenzen en gehoorapparaten en speelgoed en computerspelletjes zijn de inwoners van de regio aan hun eigen gemeente gebonden. Tabel 3.3. Belangrijkste aankoopplaats inwoners Regio 2007 Helmond centrum Helmond overig Regio Eindhoven Uden Venray Internet Overig Totaal Kleding en schoenen 15% 1% 45% 24% 2% 2% 3% 10% 100% Persoonlijke verzorgingsproducten 3% - 94% 1% - 1% 1% 1% 100% Sieraden 12% - 66% 16% - - 0% 7% 100% Brillen, lenzen en gehoorapparaten 5% - 85% 9% - - 0% 1% 100% Sportartikelen 16% - 66% 12% 1% 1% 1% 2% 100% Boeken, cd's en dvd's 8% - 58% 15% 1% 1% 9% 9% 100% TV's, video's, koelkasten 12% 2% 59% 20% 1% - 3% 4% 100% Woninginrichting 4% 8% 35% 40% 3% - 1% 10% 100% Speelgoed en computerspelletjes 11% - 81% 4% 1% 1% 3% 0% 100% Mobiele telefoons 20% - 35% 19% 5% - 19% 2% 100% Bij de aanschaf van producten behorende tot de artikelgroepen woninginrichting en mobiele telefoons zijn de inwoners van de regio minder op de eigen regio gericht dan bij de aanschaf van producten behorende tot de andere artikelgroepen. De inwoners uit de regio zijn bij de aanschaf van een mobiele telefoon ook sterk op Helmond Centrum en Eindhoven gericht. Voor de artikelgroep woninginrichting gaat 40% van de inwoners van de regio naar Eindhoven. Het feit dat veel regio-inwoners naar Eindhoven gaan voor de artikelgroep woninginrichting zal voor een groot deel te maken hebben met de daar aanwezige winkel van IKEA. 22/116
Ook kleding en schoenen scoren relatief laag. 45% van de regio-inwoners koopt schoenen en kleding meestal in de regio zelf. Dat is wel 9% meer dan in 2003, waaruit blijkt dat men zich qua kleding en schoenen wel meer op de regio is gaan concentreren. In 2007 koopt 15% van de regio-inwoners hun kleding en schoenen in het centrum van Helmond. In 2003 was dit nog 30%. Geconcludeerd kan worden dat de inwoners uit de regio zich sinds 2003 voor kleding en schoenen meer zijn gaan richten op de eigen regio en minder op het centrum van Helmond, wat te maken kan hebben met het groeiende aanbod in de regio. Waar men in 2003 vaker voor kleding en schoenen naar Helmond Centrum dan naar Eindhoven ging is nu het tegenovergestelde het geval. 24% van de regio-inwoners geeft Eindhoven aan als belangrijkste plaats voor de aankoop van kleding en schoenen. Aankopen niet-helmonders naar leeftijd Tabel 3.4 Gemiddelde bindingspercentages niet-helmonders per leeftijdsgroep <25 jaar 25-39 jaar 40-54 jaar 55-69 jaar > 70 jaar Binding Helmond Centrum 32% 14% 8% 9% 8% Als er gekeken wordt naar de binding van de niet-helmonders aan het centrum van Helmond kan voorzichtig geconcludeerd worden dat jongeren oder de 25 jaar het sterkst gebonden zijn aan het centrum van Helmond (gemiddeld 32%). Als er per productcategorie gekeken wordt blijkt dat jongeren onder de 25 jaar significant vaker sieraden in het centrum van Helmond kopen dan mensen van 25 tot 70 jaar. Voor de overige productcategorieën zien we dat de binding aan Helmond centrum niet significant verschilt tussen de verschillende leeftijdscategorieën. Dat er voor de Helmonders meer significante verschillen tussen de leeftijdscategorieën te constateren zijn dan voor de niet-helmonders heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat er meer Helmonders hebben meegedaan aan de consumentenenquête dan niet-helmonders. 3.4 Toevloeiing per artikelgroep In tabel 3.5 is het aandeel van de omzet dat vanuit Helmond en de regio in het centrum van Helmond terechtkomt weergegeven. Net zoals in 2003 blijkt dat de meeste inkomsten in het centrum van Helmond van de Helmonders zelf komen. Het aandeel van de Helmonders aan de totale omzet is in 2007 groter dan in 2003. De tabel met de cijfers van 2003 staat in tabel 5.5.16 van bijlage 5.5 weergegeven. Tabel 3.5. Omzet vanuit Helmond en de regio 2007 Vanuit regio Vanuit Helmond Totaal Kleding en schoenen 30% 70% 100% Persoonlijke verzorgingsproducten 11% 89% 100% Sieraden 28% 72% 100% Brillen, lenzen en gehoorapparaten 13% 87% 100% Sportartikelen 32% 68% 100% Boeken, cd's en dvd's 20% 80% 100% TV's, video's, koelkasten en dergelijke 31% 69% 100% Woninginrichting 25% 75% 100% Speelgoed en computerspelletjes 23% 77% 100% Mobiele telefoons 39% 61% 100% 23/116