DAIDALOS PEUTZ bouwfysisch ingenieursbureau Local Green Building Council De oprichting van een platform voor een afwegingsinstrument duurzaam bouwen
Patrick Moyersoen Architect, projectmanager Ontwerp Bio-Accelerator VIB Gent 18/06/09 pag. 2
0. Context Global air pollution map by Envisat's SCIAMACHY. Deze kaart is gebaseerd op achttien maanden observatie van ESA s aardobservatiesatelliet Envisat. Hierop werd voor het eerst nauwkeurig de menselijke impact op de luchtkwaliteit zichtbaar gemaakt. De rode vlekken tonen de meest gepollueerde zones op aarde en wijzen op een zeer hoge productie van broeikas gassen. BELGIË LIGT IN ÉÉN VAN DE VIER DONKER RODE VLEKKEN, EEN ZONE MET UITZONDERLIJK HOGE POLLUTIE. De ecologische voetafdruk Geeft aan hoeveel oppervlakte aarde nodig is om te voorzien in de levensstijl van een persoon, stad of land. Onze ecologische voetafdruk komt overeen met alles wat we opgebruiken aan bebouwd land, bioproductie, biodiversiteit, visgronden en energie. Om binnen de biocapaciteit van de planeet te blijven zou de voetafdruk van de mens niet meer dan 1,8 hectare per persoon mogen beslaan. BELGEN HEBBEN 5,6 Ha NODIG OF 3 PLANETEN INDIEN ALLE AARDBEWONERS EEN EVEN GROTE VOETAFDRUK HADDEN ALS WIJ. 2009 18/06/09 pag. pag. 3 3
0. Context: EU richtlijnen Steeds verdere toename van de milieulast door slechte gebouwen is niet langer aanvaardbaar De nieuwe internationale afspraken dwingen ons onze ambities verder bij te stellen. 2050: The future begins today Recommendations for the EU's future integrated policy on climate Click to change edit - 04/02/09 Master titlestyle ICCP - breekpunt voorkomen stijging van +2 = daarom daling CO2 tot 80% tov CO2 uitstoot 1990 in 2050 E100 KYOTO 5,2% CO2 werkelijk 7% CO2 E80 Wettelijk minimum Vlaanderen EU 20%CO2 (tot 40%) EU 80% CO2 +20% renewable NU 2010 2020 2030 2040 2050 18/06/09 pag. 4
0. Context: de scoop van duurzaamheid De scoop is verbreed van energie, over ecologie (water, afval, materialen ) naar duurzaamheid (met bijkomende aspecten als gezondheid, comfort, socio-economische punten ) Click to edit Master planettitlestyle people profit 18/06/09 pag. 5
0. Context: duurzaam bouwen energie Grondstoffen en afval Socio-economische aspecten Gezondheid, leefbaarheid en Click to edit Master toegankelijkheid titlestyle mobiliteit water Natuurlijk milieu Ruimtelijke duurzaamheid 18/06/09 pag. 6
0. Context: milieu-impact van gebouwen In Europa staan de gebouwen (cradle to grave) voor : 50% van de natuurlijke hulpbronnen. 40% van alle afval. 42% van het energieverbruik 30% van de CO2-uitstoot 16% van het waterverbruik 18/06/09 pag. 7
0. Context: objectiveren van duurzaam bouwen In de bouwsector bestaat er vanuit de verschillende actoren (opdrachtgevers, ontwerpers, ontwikkelaars en producenten van bouwcomponenten, overheid) een nood aan een communicatie-, meet- en beleidsinstrument om duurzaamheid van gebouwen en wijken te beoordelen: Veelheid aan initiatieven, instrumenten: België: Duurzaamheidsmeter Gent Valideo BIM/IBGE referentieel VIPA, Scholenbouw, toerisme Blauwboek kantoren Referentieel Wonen WTCB 18/06/09 pag. 8
1. Missie De Local Green Building Council wil een open en representatief platform zijn met als doel: duurzaamheid via meetinstrumenten in objectieve criteria vast te leggen ; het gebruik van deze meetinstrumenten te promoten ; projecten te (laten) certificeren ; communicatie en vorming rond duurzame aspecten van bouwen en wonen te organiseren. De Local Green Building Council opereert binnen de internationale randvoorwaarden van de World Green Building Council. 18/06/09 pag. 9
1. Missie Long term objectives The objective of the LGBC is the transformation of the built environment towards low environmental impact buildings, with comfortable and healthy living conditions in an economic context of added value and affordable living. LGBC aims at the development of a set of instruments that are a motor for innovation and change towards sustainable buildings. LGBC aims at the certification of 25% of the new and renovated buildings and at a significant leverage effect for the remaining 75% of the built environment towards an integrated approach of sustainable construction. The Belgian Green Building Council, being in the heart of Europe, will strive towards a European collaboration and mutual recognition of sustainable certification schemes. 18/06/09 pag. 10
1. Missie Short term objectives LGBC aims at developing measurement instruments that are objective, measurable and if possible performance based, that reflects the current state of knowledge, with a graded performance scale and ambitious top levels for sustainability; developing a measurement instrument and certification scheme for offices, multi-residential and residential buildings for new buildings and renovations by June 2010; to launch the certification activities in September 2010; to develop measurement instruments and certification for neighborhoods, other types of buildings and buildings in use in the period 2010 2012. 18/06/09 pag. 11
1. activiteiten Activities of LGBC The activity of the Belgian Council for sustainable building is an answer to a need of different actors (builders, architects and designers, promotors, investors, producers of building materials, government) for a communication, measurement and policy instrument to assess the sustainability of buildings and the built environment. This answer and the focus of the activities of the BCSB in the starting-up years, is the certification of sustainable building and the built environment. The services of the BCSB in the first 5 years are primarily : Set-up of measurement instruments and assessment methods for sustainable buildings Auto-evaluation and certification of sustainable buildings and the built environment Professional training Exploitation of the sustainable building data Exchange of information and best practices related to sustainable construction Guidance on barriers, opportunities and directions to obtain a sustainable built environment 18/06/09 pag. 12
2. Uitgangspunten meetinstrumenten De kracht van het instrument en de certificatie voor duurzaam bouwen zijn: Het meetinstrument is open source en wordt op regelmatige en systematische basis met inspraak van de leden hernieuwd Een door een brede gemeenschap onderbouwde objectivering van wat de belangrijke duurzame aspecten zijn ; Het meetinstrument beoogt een geïntegreerde en multi-criteria aanpak van duurzaam bouwen Een managementinstrument dat een volledig bouwteam (inclusief opdrachtgever) kan begeleiden gedurende het volledige proces en dat aanstuurt naar hogere duurzaamheid; Een communicatie-instrument dat door de certificatie een belangrijke zeggingskracht heeft. De certificatie kan gebeuren door een lid (open lidmaatschap) dat bewijst over de nodige competenties te beschikken. 18/06/09 pag. 13
2. Uitgangspunten meetinstrumenten De multi-disciplinariteit van duurzaam bouwen en wonen vergt het verzoenen van uiteenlopende prestatiecriteria. Het optimum voor een deeldiscipline betekent niet noodzakelijk een optimale duurzaamheid voor het volledige gebouw. Focussen op een deeldiscipline levert gebrekkige gebouwen op. De bredere context van duurzaam bouwen en wonen groeide uit de reactie op een te eenzijdige focus op energie-aspecten: energiezuinig bouwen is weliswaar een belangrijke deeldiscipline, maar toch slechts een deeldiscipline in het multi-disciplinaire duurzaam bouwen en wonen. 18/06/09 pag. 14
2. Uitgangspunten meetinstrumenten Duurzaamheid dient afgetoetst te worden op verschillende schaalniveaus. Elk niveau heeft zijn eigenheid en meting. Aparte labels voor oprichting van gebouwen en gebouwen in use MEETINSTRUMENTEN urbaan gebied... MACRO stadsniveau MESO wijkniveau stadsontwikkelingsprojecten... MICRO gebouwniveau kantoor WONING school retail... 18/06/09 pag. 15
3. Organisatievorm en fasering de local green building council beoogt een open en representatieve organisatie : niet-privaat, open lidmaatschap, door de algemene vergadering verkozen bestuur Onafhankelijke organisatie zonder winstoogmerk, met inkomsten uit ledenbijdragen, overheidssubsidies, opleiding en de toekenning van certificaten; een representatieve samenstelling over de diverse bouwactoren, NGO en (locale) overheid Richtlijnen van de WORLD GREEN BUILDING COUNCIL: 18/06/09 pag. 16
3. Organisatievorm en fasering 1-3/2009 4-8/2009 Vanaf 9/2009 onderzoeksgroep neemt initiatief Klankbordgroep vergadering 1 Initiatieffase Opstartfase core founding group neemt initiatief Klankbordgroep vergadering 2 Onderzoeksgroep biedt ondersteuning VZW LGBC Algemene vergadering Raad van Bestuur Raad van deskundigen Leden stichtend en gewoon Medewerkers gbc 18/06/09 pag. 17
4. De leden van de LGBC Strategisch belang LGBC: credibel, representatief en draagvlak Transparantie Wetenschappelijke onderbouw Click to edit Master Kwaliteitsbewaking titlestyle Evenwichten in bestuur LGBC Aangepaste toetredingsvoorwaarden 18/06/09 pag. 18
4. De leden van de LGBC De actoren hebben enkele gemeenschappelijke belangen: Uniek en objectief beoordelings- en communicatiesysteem: Het meetinstrument laat toe een duurzaamheidsbeoordeling te objectiveren, en vereenvoudigt hiermee de communicatie rond duurzaam bouwen. De geboden zekerheid (door de brede ondersteuning, de eenvoudige communicatie en zekerheid via een label) biedt alle partijen houvast en zekerheid. Beeldvorming: deelname aan de LGBC geeft naar de buitenwereld aan dat leden voortrekkers rond duurzaamheid zijn. Netwerking en lobbying: de zeer diverse actoren worden met elkaar in contact gebracht, waardoor de maatschappelijke discussie wordt versneld, en er een beter begrip van de positie van de actoren ontstaat. Opleidingsmogelijkheden 18/06/09 pag. 19
4. De leden van de LGBC Op korte termijn hebben deze actoren ook een aantal uiteenlopende (niet noodzakelijk tegenstrijdige) belangen. Ze krijgen de kans hun belangen tegenover de andere actoren te verdedigen, en hun eigen belang veilig te stellen: Ontwerpers van gebouwen: praktisch procesgeïntegreerd instrument met duidelijke doelstelling, waardoor een betere stroomlijning van het ontwerpproces mogelijk wordt ; Overheid: een instrument voor beleidsdoelstellingen, en opvolging van de beleidsdoelstellingen ; Niet-gouvernementele organisaties: hefboom om hun duurzaamheidsdoelstellingen op een breder niveau te realiseren ; Certificatie-organismen: het is niet langer vereist een eigen beoordelingskader te ontwerpen, er een brede ondersteuning voor te zoeken, en het beoordelingskader te onderhouden ; Aannemers: introductie tot de integratie van de duurzame aspecten tijdens de werffase (hinder, afval,...) ; Producenten van bouwmaterialen en bouwproducten, leveranciers van grondstoffen of afvalverwerkende bedrijven: productontwikkeling kan gebeuren binnen een duidelijk beoordelingskader ; Kennisinstellingen: valorisatie van kennis, uitbreiding van onderzoeks- en opleidingsmogelijkheden. 18/06/09 pag. 20
5. Eerste resultaten 1. Het bereik van de Local Green Building Council: Het initiatief is opgezet vanuit Vlaanderen, maar kan rekenen op een actieve steun vanuit Brussel en Wallonië. Ook Luxemburgse en Nederlandse organisaties volgen het initiatief met interesse. Er wordt in eerste instantie gemikt op een Belgisch bereik. CFG meer dan 90 leden met activiteiten in Vlaanderen: 81, Wallonië: 22, en BXL: 35 2. Welk type meetinstrument: Reeds twee meetinstrumenten zijn beschikbaar om binnen het kader van de LGBC verder opgenomen te Click worden. Voorkeur to gaat edit naar het aansluiten Master bij een internationaal titlestyle label in de mate dat lokale aspecten kunnen worden geïntegreerd. Terugvalopties zijn een eigen ontwikkeling (zoals bvb Duitsland) of de uitbouw van één van de bestaande tools in België. 3. Het businessplan: wat is de markt voor labeling in België, wat zijn de ontwikkelingskosten, hoe worden deze gefinancieerd? 4. De organisatiestructuur: open voor alle geïnteresseerden, maar noodzaak voor representativiteit en de credibiliteit. 5. Internationale relaties: DGBC, BREAAM, WGBC 18/06/09 pag. 21
6. Hoe bijdragen aan LGBC 1. Wordt Stichtend lid en maak deel van de algemene vergadering. We streven naar min 90 tot max 150 stichtende leden Kandidaturen in de periode juni-september 2009 2. Wordt Toetredend lid en geniet van de ledenwerking: aanwezigheid in klankbordgroepen, opleidingen, infouitwisseling, netwerking, communicatie, kortingen 2. Info via via www.aiolos.be/gbc. 3. Verspreid deze informatie zo ruim mogelijk! 18/06/09 pag. 22
2007-2008 18/06/09 pag. pag. 23 23