Rationeel voorschrijven bij ontwikkelingsstoornissen. Pieter Hoekstra Kinder en Jeugdpsychiater UMCG en Accare

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Rationeel voorschrijven bij ontwikkelingsstoornissen. Pieter Hoekstra Kinder en Jeugdpsychiater UMCG en Accare"

Tine ten Wolde
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Rationeel voorschrijven bij ontwikkelingsstoornissen Pieter Hoekstra Kinder en Jeugdpsychiater UMCG en Accare

2 Relaties met een farmaceutisch bedrijf of sponsor Unrestricted research grantshire In het verleden betaald advies gegeven aan Shire en Eli Lilly

3 Leerdoelen Medicatie voor ADHD bij jonge kinderen (< 6): moeten we dat wel doen? Stimulantia bij verslaving: verstandig? Gedragsstoornissen: is er plek voor medicatie? Welke? Hoe veilig is langdurig gebruik van methylfenidaat? Geven we te snel methylfenidaat?? ASS en ADHD, een veel voorkomende combinatie, maar hoe behandel ik die?

4 Oudertraining of pillen bij jonge kinderen?

5 Wat bleek uit de PATS studie? N=303 (tussen 3 en 5,5 jaar) Eerst oudertraining Dan: cross over trial: Daarna: open label behandeling 10 maanden 30% matig tot ernstige bijwerkingen: emotionele buien, slaapproblemen, eetlustbeperking, irritaties, repetitief gedrag 20% lagere lengtegroei ( 1.38 cm/jaar) 55% lagere gewichtsgroei ( 1.32 kg/jaar)

6 Casus 1 Kind 4 jaar, jongetje Ouder worden helemaal gek Er moet nu iets gebeuren, is er geen pil die kan worden gegeven? Wat doet u als A. Dit is een verse verwijzing. B. Ouders zijn (met tegenzin) twee keer voor oudertraining geweest en dat helpt niet, er moet nu iets gebeuren. C. Ouders hebben volledige oudertraining doorlopen. Wat legt u uit?

7 Methylfenidaat bij middelenmisbruik Het kan geen kwaad, maar helpt het ook? Welke conclusies moeten we trekken uit gedane studies? (zie uitgedeelde tabel met alle open label studies en gecontroleerde studies bij jongeren met ADHD en middelenmissbruik)

8 Medicatie bij agressie Wat is uw eerste keuze? Antipsychotica, bijv. risperidon? Of toch stimulantia? Waarop baseert u uw keuze? Wat is de rol van emotionele symptomen?

9 Stemmingssymptomen & agressie response MPH

10 Casus: hoe veilig is langdurig MPH gebruik? Jongen van 17 gebruikt al sinds zijn zesde continu methylfenidaat, laatste jaren 3 keer daags 15 mg. Regelmatig op proef gestopt, maar leven is veel ordelijker met medicatie en concentreren gaat veel beter Ervaart geen bijwerkingen Bloeddruk is wel > P.98 Jongen wil heel graag weten of zo lang gebruik van MPH eigenlijk wel gezond is. Wat is uw antwoord?

11 Methylfenidaat en cardiovasculair risico jongeren kinderen (2 24) met ADHD medicatie vergeleken met controle personen persoon jaren actueel gebruik\ persoon Jaren vroeger gebruik persoon jaren controles Eindpunt: plotse hartdood, myocardinfarct, stroke 81 events (1,3/ persoon jaren): 33 hartdood, 9 myocardinfarct, 39 strokes Hazard ratio Current use 0,75 (CI 0,31 1,85) Former use 1,03 (CI 0,57 1,89)

12 Maar hoe zit het bij ouderen? Identieke studie uitgevoerd bij cohort jaar 2,1 events per 1000 persoon jaren (150 keer vaker!) RR current use vs. non use 0,77 (0,63 0,94)!! RR current use vs. former use 1,03 (0,86 1,24). Geen relatie met duur gebruik medicatie Beschermend effect wrsch. door oververtegenwoordiging gezonde, witte populatie

13 Effecten ADHD op hersenen?

14 Normalisering door MPH?

15 Casus: geven we te snel methylfenidaat? Diederik, 8 jaar oud U heeft ADHD van het gecombineerde type geconstateerd, er zijn op met name op school problemen met hyperactiviteit en aandachtsproblemen Thuis zijn er wel symptomen, maar gaat het wel door begrijpende ouders Al met al is het een ADHD van milde ernst U overweegt behandeling met methylfenidaat omdat u verwacht dat dat op school een goed effect kan hebben Is dit een goed beleid?

17 Nice guidelines

18 Wat vinden we van de forse groei?

19 Casus ASS en ADHD Jongen 9 bekend met ASS, maar daarbij ook veel ADHD symptomen en tics U overweegt farmacotherapie? Wat is een middel van eerste keus? Waarop baseert u uw keuze?

20 ASS gevoeliger voor bijwerkingen door MPH, terwijl response niet erg overtuigend is Effect sizes: (MTA: ) Discontinuation rates: 18% (MTA: 1.4%) Meest voorkomende bijwerkingen: Verminderde eetlust(24%) Moeilijkheden in slaap vallen (18%) Emotional outburst (13%) Prikkelbaarheid (12%) Maagproblemen(7%) Plb Laag Med Hoog ASD (N=19) (32%) (37%) (37%) (32%) Autism (N=47) (13%) (28%) (32%) (26%)

21 Atomoxetine voor hyperactiviteit RADAR studie (Harfterkamp et al, 2012) Nederlandse multi center studie (n=97) Kinderen met ASS plus ADHD Atomoxetine versus placebo (8 weken) Open label vervolg (16 weken) Symptomen van onoplettendheid (p=.003) 0 ADHD RS Inattention subscore, mean change from baseline Atomoxetine 3,6 0,8 Placebo ADHD RS total score, mean change from baseline 0 ADHD RS hyper./impuls. subscore, ADHD rating scale (p<.001) Atomoxetine 4,6 0,4 8,2 Atomoxetine * Placebo Placebo Hyperactieve/impulsieve symptomen (p<.001)

22 Opnieuw ASS gevoeliger voor ATX bijwerkingen. RADAR bijwerkingen Misselijkheid (29%) Afgenomen eetlust (27%) Hoofdpijn (25%) Moeheid (23%) Buikpijn(19%) Braken (15%) Vroeg wakker worden(10%) ATX bij ADHD Misselijkheid (10 11%) Afgenomen eetlust(16%) Hoofdpijn (19%) Moeheid (1 10%) Buikpijn(18%) Braken (10 11%) Vroeg wakker worden(0.1 1%)

Vergelijkbare documenten

Farmacotherapie bij kinderen met autisme spectrum stoornissen

Farmacotherapie bij kinderen met autisme spectrum stoornissen Pieter Hoekstra Kinder- en Jeugdpsychiater Accare-Universitair Centrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie Groningen Relaties met een farmaceutisch