PERSBERICHT Brussel, 24 oktober 2012

Transcriptie

1 PERSBERICHT Brussel, 24 oktober 2012 De regionale inkomensverschillen onder de loep Hoe verhoudt de inkomensevolutie zich ten opzichte van de inflatie? In welke regio liggen de gemiddelde inkomens het hoogst? Welke stad is er het voorbije decennium het sterkst op vooruit gegaan? En in welke gemeente wonen de rijkste inwoners? Een antwoord op deze en andere vragen krijgt u in dit persbericht. De volgende conclusies springen alvast in het oog: Het netto belastbare inkomen van de Belg bedroeg in 2010 gemiddeld De koopkracht van de gemiddelde Belg steeg het voorbije decennium, maar nam af in 2010 Vlaanderen blijft de rijkste regio, maar Wallonië kent de sterkste inkomenstoename. Brussel kent niet enkel de laagste inkomens, de achterstand ten opzichte van de twee andere regio s neemt jaarlijks toe. Leuven is de meest welvarende centrumstad, terwijl de inkomens het laagst liggen in Charleroi. Het afgelopen decennium daalde het relatieve welvaartspeil het sterkst in Antwerpen, terwijl Oostende hier de meest uitgesproken toename liet noteren. Het voorbije decennium nam de welvaart in de meeste centrumsteden af. Een andere evolutie zien we in de kustgemeenten, die zonder uitzondering sterk stijgen op de welvaartsindex. Sint Martens Latem spant de kroon als rijkste gemeente. Het gemiddelde inkomen per inwoner ligt er 51 % boven het Belgische cijfer. Sint Joost ten Node is de armste gemeente. Het inkomen per hoofd bedraagt er de helft van het nationale gemiddelde en ligt 67 % onder het inkomen waar een inwoner van Sint Martens Latem over beschikt. Opmerking: Indien in deze publicatie wordt gesproken over het inkomen, dan wordt het netto belastbare inkomen bedoeld. Deze bedragen worden berekend op basis van de aangiften in de personenbelasting. De referentieperiode van de gebruikte gegevens is steeds het inkomstenjaar 2010, dus het aanslagjaar 2011.

2 1. Een dalende koopkracht in 2010 In 2010 bedroeg het gemiddelde netto belastbaar inkomen per inwoner De inkomenstoename op jaarbasis bedroeg slechts 0,4 %, hetgeen beduidend minder is dan de toename van de levensduurte. Het inkomen volgde de stijging van de inflatie bijgevolg niet, waardoor de gemiddelde Belg zijn koopkracht in 2010 substantieel zag afnemen. Indien we deze vergelijking tussen het inkomen en de inflatie echter uitbreiden naar een langere periode, oogt het plaatje heel wat positiever. In vergelijking met 2005 nam het gemiddelde inkomen immers toe met 14,6 %, terwijl de levensduurte tijdens deze periode met slechts 10,3 % steeg. En ten opzichte van 2000 bedraagt het verschil tussen het inkomen en de toename van de levensduurte zelfs 20,2 % / / / / 2000 Gemiddeld inkomen + 0,4 % + 2,2 % + 14,6 % + 41,0 % Inflatie + 2,2 % + 2,2 % + 10,3 % + 20,8 % Verschil tussen het gemiddelde inkomen en de inflatie 1,8% + 0,0 % + 4,3 % + 20,2 % Tabel 1: Procentuele toename van het gemiddelde inkomen en de inflatie Als we de cijfers uitsplitsen over de drie gewesten, stellen we vast dat het gemiddelde inkomen per hoofd het hoogst ligt in Vlaanderen. Met een bedrag van ligt het inkomen van de Vlaming immers 6,4 % boven het nationale cijfer. De inwoners van het Waals en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest moeten het met beduidend minder financiële middelen stellen. Zo ligt het inkomen van de gemiddelde Waal 5,4 % onder het Belgische cijfer, terwijl een Brusselaar het op jaarbasis zelfs met 19,3 % minder euro s moet stellen. Grafiek 1: Gemiddeld inkomen per inwoner naar regio en naar inkomstenjaar Brussel kent van alle gewesten niet enkel de laagste inkomens, de toename is er bovendien het geringst. In vergelijking met 2009 daalde het inkomen van de gemiddelde Brusselaar immers met 1,2 %. Als we de analyse uitbreiden naar de voorbije tien

3 jaar, constateren we een identieke evolutie. Ten opzichte van 2000 is het gemiddelde inkomen van de Brusselaars met slechts 26,4 % toegenomen, waardoor de achterstand ten opzichte van de nationale trend oploopt tot 14,6 %. Regio 2010 / / / / 2000 België + 0,4 % + 2,2 % + 14,6 % + 41,0 % Brussel 1,2 % 1,2 % + 9,7 % + 26,4 % Vlaanderen + 0,6 % + 2,5 % + 14,9 % + 40,8 % Wallonië + 0,6 % + 2,7 % + 15,6 % + 46,3 % Tabel 2: Procentuele to ename van het gemiddelde inkomen naar regio Aan de andere kant van het spectrum bevindt zich Wallonië. Dit gewest kende de afgelopen jaren immers de meest uitgesproken inkomensstijging. In vergelijking met 2000 ligt de inkomenstoename er 5,3 % hoger dan de Belgische evolutie. 2. De welvaart neemt af in de centrumsteden, maar stijgt in de kustgemeenten De cijfers naar gewest schetsen een vrij algemeen beeld van de geografische spreiding van de inkomens. Bij een dergelijke opdeling negeert men echter de grote welvaartsverschillen die binnen één regio kunnen optreden. Om een meer gedetailleerd beeld van de rijkdom van de grootste Belgische steden te krijgen, hanteert men de welvaartsindex 1. Deze index geeft weer in welke mate het gemiddelde inkomen van de inwoners van een stad boven of onder het nationale cijfer ligt. Indien de index bijvoorbeeld 110 bedraagt, toont dit aan dat het inkomen in deze stad 10 % boven het Belgische gemiddelde ligt. Cijfers onder 100 geven bijgevolg aan dat de welvaart in deze steden onder het nationale gemiddelde ligt. In 2010 was Leuven de meest welvarende centrumstad. Het gemiddelde inkomen ligt er 14 % boven het nationale cijfer. Ook in Hasselt, Aalst en Brugge innen de inwoners een inkomen dat minstens 10 % boven het nationale gemiddelde ligt. In Wallonië is Namen de enige centrumstad met een welvaartsindex die het nationale cijfer overstijgt. De minst welvarende centrumstad is Charleroi, waar het gemiddelde inkomen 23 % onder het Belgische cijfer ligt. Verviers en Seraing vervolledigen hier de top drie, terwijl Genk de armste centrumstad is van Vlaanderen. 1 Alle Belgische steden met meer dan inwoners worden in deze tabel opgenomen. Voor Brussel wordt het hele gewest in rekening gebracht.

4 Welvaartsindex Evolutie Leuven Hasselt Aalst Brugge Mechelen Kortrijk Gent Sint Niklaas Roeselare Namen Oostende Doornik Antwerpen Bergen Genk Luik Moeskroen La Louvière Brussels Hoofdstedelijk Seraing Verviers Charleroi Tabel 3: De welvaartsindex voor de belangrijkste centrumsteden Indien we de huidige score op de welvaartsindex vergelijken met de situatie in 2000, stellen we een aantal opmerkelijke evoluties vast. Vooreerst zag een meerderheid van de onderzochte centrumsteden hun score op deze index afnemen ten opzichte van tien jaar geleden. In het bijzonder Antwerpen springt hierbij in het oog. Zo inde de Antwerpenaar in 2000 nog een inkomen dat 4 % boven het Belgische gemiddelde lag. Maar het voorbije decennium werd deze stad geconfronteerd met een daling van 13 punten op de welvaartsindex, waardoor het gemiddelde inkomen er nu 9 % onder het Belgische cijfer ligt. Ook in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Leuven, Mechelen, Gent en Genk daalde de welvaartsindex met minstens zeven punten. Hiertegenover staan slechts vijf centrumsteden die het voorbije decennium hun relatieve welvaart zagen toenemen. Oostende spant hier de kroon, maar ook in La Louvière, Brugge, Roeselare en Namen nam het gemiddelde inkomen van de inwoners sterker toe in vergelijking met de Belgische evolutie. Een heel andere evolutie dan in de centrumsteden zien we in de kustgemeenten, die allemaal kunnen uitpakken met positieve cijfers 2. Daar waar in 2000 het gemiddelde inkomen in slechts drie kustgemeenten boven het nationale cijfer lag, bevinden tien jaar later enkel Blankenberge en Middelkerke zich nog onder het Belgische gemiddelde. Het is echter vooral de evolutie in 2 Aangezien Zeebrugge deel uitmaakt van Brugge, zijn er geen aparte cijfers voor deze kustgemeente beschikbaar. Bijgevolg wordt Zeebrugge niet opgenomen in de analyse.

5 Knokke Heist die in het oog springt. In vergelijking met de Belgische evolutie lag de inkomenstoename er het voorbije decennium 19 % hoger. Maar ook in De Panne, Nieuwpoort en Koksijde steeg de welvaartsindex met meer dan tien punten. Welvaartsindex Evolutie Knokke Heist Koksijde De Haan Bredene Nieuwpoort Oostende De Panne Blankenberge Middelkerke Tabel 4: De welvaartsindex voor de kustgemeenten Oostende geeft duidelijk de tegengestelde evolutie weer die er tussen de centrumsteden en de kustgemeenten bestaat. Enerzijds zag Oostende haar score op de welvaartsindex het minst toenemen van alle kustgemeenten. Maar anderzijds is Oostende wel de centrumstad waar het gemiddelde inkomen er de voorbije tien jaar het sterkst op is vooruitgegaan. De positieve impact van de Kust tempert er bijgevolg de dalende trend waarmee bijna alle centrumsteden worstelen. 3. Sint Martens Latem spant de kroon terwijl Sint Joost ten Node de armste gemeente blijft In de vorige paragrafen beperkte de analyse zich tot de gewesten en de belangrijkste steden. Het is echter mogelijk om op een meer gedetailleerd niveau de geografische spreiding van de inkomens weer te geven. Met een gemiddeld inkomen per hoofd van is Sint Martens Latem de rijkste gemeente van het land. Een inwoner van deze gemeente beschikt over een inkomen dat 50,7 % hoger ligt dan het nationale gemiddelde. Keerbergen en Hove vervolledigen de top drie, terwijl met Lasne de rijkste Waalse gemeente op plaats vijf prijkt. Met een gemiddeld inkomen per hoofd van is Watermaal Bosvoorde de rijkste gemeente binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Administratieve eenheid Gemiddeld inkomen per inwoner % boven het nationale gemiddelde Sint Martens Latem ,7 % Keerbergen ,4 % Hove (Antwerpen) ,6 % De Pinte ,3 % Lasne ,4 % Knokke Heist ,7 % Oud Heverlee ,6 % Lubbeek ,1 % Koksijde ,8 % Schilde ,8 % Nationaal gemiddelde Tabel 5: De tien gemeenten met het hoogste gemiddelde inkomen per inwoner (2010)

6 Aan de andere kant van het spectrum treffen we een oververtegenwoordiging van Brusselse gemeenten aan. Sint Joost ten Node is met een gemiddeld inkomen per hoofd van met voorsprong de armste Belgische gemeente. Een inwoner van Sint Joost ten Node beschikt over een inkomen dat slechts de helft bedraagt van het nationale gemiddelde en 67 % lager ligt dan het bedrag waar een inwoner van Sint Martens Latem op kan rekenen. Met Sint Jans Molenbeek, Schaarbeek, Farciennes en Sint Gillis telt België nog vier andere gemeenten waar per inwoner het inkomen minstens 30 % onder het nationale gemiddelde ligt. Het West Vlaamse Mesen is met een bedrag van de armste gemeente van Vlaanderen. Administratieve eenheid Gemiddeld inkomen per inwoner % onder het nationale gemiddelde Sint Joost ten Node ,7 % Sint Jans Molenbeek ,1 % Schaarbeek ,0 % Farciennes ,5 % Sint Gillis ,9 % Anderlecht ,9 % Brussel ,8 % Dison ,9 % Koekelberg ,2 % Colfontaine ,5 % Nationaal gemiddelde Tabel 6: De tien gemeenten met het laagste gemiddelde inkomen per inwoner (2010) Meer cijfers? Dit persbericht belicht slechts enkele aspecten van de fiscale inkomens. Ander interessant cijfermateriaal, zoals de opdeling naar leeftijdsklassen of een opsplitsing van de inkomens naar geslacht, is terug te vinden op de pagina van deze statistiek. Naast een uitgebreid aanbod aan downloadbare bestanden, kan u hier via onze dynamische applicatie bovendien zelf een tabel naar voorkeur samenstellen. Bijkomende inlichtingen Voor bijkomende inlichtingen kan u terecht bij Stephan Moens, communicatie verantwoordelijke van de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie, via het telefoonnummer of per mail stephan.moens@economie.fgov.be Bronvermelding Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie