3. Jesus praat met haar. Johannes 4:1-42. Tema Jesus is die Verlosser van alle mense en dit maak ons bly wanneer mense in Hom glo.

Transcriptie

1 1 3. Jesus praat met haar Johannes 4:1-42 Tema Jesus is die Verlosser van alle mense en dit maak ons bly wanneer mense in Hom glo. Agtergrond en interpretasie Johannes 4:25-26 en 42 is sleutelverse in hierdie gedeelte. Daar is ʼn hele paar aspekte wat in hierdie gedeelte na vore kom wat vir die kinders verduidelik moet word: Wie was die Samaritane? Hoekom was dit vreemd dat ʼn man (Jesus) met ʼn Samaritaanse vrou gepraat het? Die Samaritane het gewoon in die gebied wat Samaria genoem is. (Gebruik ʼn kaart.) Toe die Israeliete in die omgewing van Samaria in 722 vc as slawe in ballingskap na ander lande weggeneem is, het die veroweraars (Assirië) die mense van ander volke na Samaria gestuur om daar te gaan woon. Hierdie mense het getrou met sommige van die Israeliete wat daar agtergebly het. Toe die Jode later terugkeer, het hulle hierdie mense verag. Samaritaan was vir hulle ʼn skelwoord. Daar was gedurig vyandskap tussen die Jode en Samaritane. Die Samaritane het hulle eie tempel op Gerisimberg gebou. Hulle het ook die eerste vyf boeke van die Bybel aanvaar en ʼn Messias verwag (Moses wat sou terugkeer). In die Bybelse tyd mag ʼn rabbi (onderwyser) nie met vroue gepraat het waar ander mense dit kon sien (in die openbaar) nie, selfs nie eens met sy vrou of suster of dogter nie. Jesus praat hier by die put, waar almal kom water haal het, met hierdie vreemde vrou. Boonop was sy ʼn Samaritaan. Wat of wie is die Messias wat moes kom? Toe die Israeliete as slawe in ballingskap weggevoer is en later net as ʼn groepie Jode teruggekeer het, het hulle al hoe meer begin glo (verwag) dat daar weer iemand soos (die gesalfde) koning Dawid sou kom om ʼn nuwe vrederyk te vestig. (Messias = Christus = Gesalfde). Wat is die dieper betekenis van vers 26? Die Ek is ( Dit is Ek ) hang saam met ʼn hele reeks Ek is -uitsprake (wat in Jaar 6 hanteer word). Toe Moses in Eksodus 3:13 vir God gevra het wat sy Naam is, het God gesê Moses moet vir die Israeliete sê sy Naam is Ek is. Toe Jesus Hom aan die mense voorgestel het as Ek is, het dit hulle dadelik laat dink aan God wat vir Moses gesê het sy Naam is Ek is. In Johannes word daar sewe keer iets by hierdie Ek is gevoeg: die brood wat lewe gee, die lig vir die wêreld, die ingang vir die skape, die goeie herder, die opstanding en die lewe, die weg en die waarheid en die lewe, en die ware wingerdstok. Hoe werk ʼn oes? Daar is saaityd, dan volg die groeityd en wanneer die oes ryp is (graan of druiwe), word dit geoes of gepluk (bymekaargemaak) om dit in meel of sap of wyn te verwerk. Gewoonlik duur dit sowat vier maande vandat graan gesaai word totdat dit geoes kan word. In hierdie tyd moes die mense net wag. Oestyd is gewoonlik gesien as ʼn tyd van harde werk en groot vreugde die einde van ʼn wagtyd. ʼn Mens kan jou indink

2 2 hoe Jesus na die Samaritane met hulle wit rokke (klere) gekyk en gesê het die oestyd het aangebreek. Dit wil sê, soos die oes gereed geword het, het ook die tyd aangebreek dat Samaritane sou begin glo en deel sou word van almal wat bymekaargemaak word. Let wel: In 4:6 staan daar in sommige vertalings sesuur die aand en in ander twaalfuur die middag. Die sesde uur (Grieks) is eerder twaalfuur die middag as sesuur die aand. Bybelgedeeltes en hoofgedagtes Bybelgedeelte (lees of vertel) Vertel kortliks Johannes 4:1-8 Vertel kortliks Johannes 4:9-12 en lees 4:13-15 Vertel Johannes 4:16-23 en lees 4:24-26 Vertel kortliks Johannes 4:27-30 en lees 4:39-42 Hoofgedagtes van die ontmoeting 1. Jesus kom in n Samaritaanse dorp aan. 2. Jesus ontmoet n Samaritaanse vrou by die put. 3. Die vrou vra vir Jesus baie vrae. 4. Baie Samaritane luister na Jesus en glo. Uitkoms 1. Insig: Jesus het gekom om alle mense te red. 2. Respons: Wees bly oor almal wat glo. Wees bly ons is deel van die oes en die insameling. Hulpmiddels by die storie 1. Paneel Kaart van Israel met Jerusalem (Judea), Galilea en Samaria duidelik daarop aangedui. (Sien die PowerPoint.) 3. ʼn Boks, mooi geverf of oorgetrek, met n item binne-in wat nie kan breek nie, soos ʼn groot teddiebeer.

3 3 Hulpmiddels vir kleingroepvaslegging Junior kleingroep Bring saam 1. Vier emmers en twee koppies of twee eetlepels of twee eenderse sponse (as julle die aktiwiteit buite gaan doen). Pas aan volgens julle beskikbare ruimte. 2. ʼn Paar handdoeke. 3. Gekleurde penne, potlode of kryte. 4. Gom. Voor die tyd 1. Teken of fotostateer die prentjie van die emmer op gekleurde papier of karton en knip dit uit. 2. Kyk mooi waar julle die speletjie by Wegspring kan speel. Maak twee van die emmers halfvol water. Senior kleingroep Bring saam 1. Vier emmers en twee koppies of twee eetlepels of twee eenderse sponse (as julle die aktiwiteit buite gaan doen). Pas aan volgens julle beskikbare ruimte. 2. ʼn Paar handdoeke. 3. Gekleurde penne, potlode of kryte. 4. Gom. Voor die tyd 1. Teken of fotostateer die prentjie van die emmer op gekleurde papier of karton en knip dit uit. 2. Kyk mooi waar julle die speletjie by Wegspring kan speel. Maak twee van die emmers halfvol water.

4 4 Die storie Begin (Haal die boks uit wat jy versier of mooi oorgetrek het. Sorg dat niemand binne-in die boks kan kyk en kan sien wat jy daarin gesit het nie.) Hier het ek n boks met iets in. Wat dink julle is in die boks? ʼn Skoen? ʼn Klip? ʼn Boek? (Gee die kinders kans om te raai. Hoe snaakser die voorstelle, hoe beter.) Kom ek vertel vir julle wat in die boks is. (Beskryf in fyn besonderhede wat in die boks is sonder om die item uit te haal.) Hoekom dink julle dat wat ek nou beskryf het regtig in die boks is? Kon ek vir julle gejok het? (Laat die groep hierop terugvoering gee.) Kom ons luister nou na ʼn verhaal van n vrou wat eers van iets gehoor het en dit toe later sélf gesien het. Hoor Moment 1: Johannes 4:1-8 Jesus kom in n Samaritaanse dorp aan Die Jode en die Samaritane was gróót vyande. Honderde jare voordat Jesus op aarde was, het die Assiriërs die volk Israel oorwin. Baie van die Israeliete is uit hulle land weggeneem. Die mense wat agtergebly het, het getrou met ander volke wat na daardie gebied getrek het. Hulle is later die Samaritane genoem omdat hulle in die landstreek Samaria gewoon het. Omdat die Samaritane met mense uit ander volke getrou het, het die Jode gedink hulle bloed is nie so suiwer soos hulle s n nie. Hulle het daarom die Samaritane gehaat. Hoe, dink julle, sou dit gevoel het om sleggesê te word omdat jy nie soos iemand anders is nie? (Gee kans vir terugvoering.) Die Jode het nie eens deur Samaria gereis nie. Hulle het ver verby Samaria geloop. (Wys op die kaart waar Samaria was en waar die Jode geloop het.) Jesus dink egter nie soos ons as mense dink nie. Hy het nie die Samaritane gehaat nie. Hy het selfs deur Samaria gereis. Toe Jesus in die middel van die dag by n dorp aankom, was Hy dors. Kom ons luister wat verder gebeur het. Moment 2: Johannes 4:9-15 Jesus ontmoet ʼn Samaritaanse vrou by die put Toe Jesus vir die Samaritaanse vrou vir n bietjie water vra, was sy baie geskok. In daardie tyd mag n belangrike man (soos Jesus) nie in die openbaar met n vrou gepraat het nie. Boonop was hierdie vrou ʼn Samaritaan. Sy het dadelik vir Jesus gevra hoekom Hy met haar praat. Jesus sê toe vir haar dat as sy geweet het wie Hy was, sy nie so iets sou gevra het nie. Inteendeel, as sy geweet het met wie sy praat, sou sy vir Jesus iets gevra het en nie Hy vir haar nie. Maar die vrou het nie geweet wie Jesus is nie. Nog nie. Sy het gesê Jesus kan sekerlik nie belangriker wees as Jakob wat daardie put baie jare vroeër gegrawe het nie. Is Jesus groter of belangriker as Jakob? Natuurlik is Hy! Jesus grawe nie net n put wat water gee, soos Jakob, nie. Nee, Jesus gee baie meer as water Hy gee die ewige lewe. Toe die vrou hoor dat Jesus die water van die ewige lewe gee, wou sy dit natuurlik hê. Sy daag Jesus toe uit om hierdie water vir haar te gee.

5 5 Moment 3: Johannes 4:16-26 Die vrou vra vir Jesus baie vrae Jesus begin toe vir hierdie vrou wys dat Hy wel die ewige lewe kan gee. Hy vra haar om haar man na Hom toe te bring. Toe sy sê sy het nie ʼn man nie, vertel Jesus vir haar dinge oor haarself wat sy nie vir Hom vertel het nie. Net God kon hierdie dinge weet. Toe die vrou agterkom Jesus weet dinge van haar sonder dat sy dit vir Hom vertel het, het sy besef Jesus is baie spesiaal. Sy het gedink Hy is ʼn profeet en daag Hom toe uit met n vraag: Waar moet hulle die Here God aanbid, by Jerusalem soos die Jode of by Gerisimberg soos die Samaritane? Die Jode en Samaritane het toe al jare oor hierdie vraag gestry en sy wou weet wie reg en wie verkeerd is. Het julle al gehoor mense sê daar is regte en verkeerde maniere om God te aanbid? Wat het hulle gesê? (Gee kans vir terugvoering. Die kinders se antwoorde kan kommentaar oor musiek en eredienste insluit. As niemand antwoord nie, gee self n voorbeeld of twee.) Jesus sê toe vir die vrou dat hoe en waar jy aanbid nie so belangrik is nie. Wie jy aanbid, is egter baie belangrik. Nie die Jode of die Samaritane het God reg verstaan nie; daarom het hulle gestry oor waar ʼn mens vir God moet aanbid. Jesus sê toe die tyd het aangebreek vir mense om God waarlik te leer ken en Hom reg te aanbid omdat hulle Hom ken. Die vrou sê toe sy weet die Messias, of Christus, sal vir hulle van God leer. Toe sê Jesus Hy is die Messias of Christus. Die vrou was seker sprakeloos. Noudat Jesus gekom het, kan almal vir God in waarheid aanbid omdat ons weet wie God en Jesus is. Die Heilige Gees leer ons wie Jesus is. Dit is wat Jesus bedoel het toe Hy gesê het almal moet God in Gees en waarheid aanbid. Is dit nie wonderlik om vir Jesus te ken nie? Wie wil Hom aanbid? (Laat die groep antwoord.) Moment 4: Johannes 4:27-42 Baie Samaritane luister na Jesus en glo Toe Jesus se dissipels terugkom van die dorp waar hulle gaan kos koop het, was hulle verbaas dat Jesus met n Samaritaanse vrou praat. Dit was immers iets wat nie in hulle tyd mag gebeur het nie. Die vrou het almal in haar dorp gaan roep om vir Jesus, die Messias, te sien, want sy wou almal aan Hom voorstel. Wat het gebeur toe sy die mense gaan roep het? Baie het in Jesus begin glo. Hy was die Een op wie hulle gewag het. (Wys nou weer na die boks met die item binne-in.) Onthou julle hierdie boks? Wat is binne-in? Waarom dink julle so? (Laat die groep hulle antwoorde gee. Haal dan die item uit en laat die groep daaraan raak, indien moontlik.) Nou sien julle self wat in die boks was. Julle glo nie dat dit in die boks was omdat ek vir julle so gesê het nie. Julle het dit nou sélf gesien. Die Samaritane het Jesus geken en Hom aanbid, nie net omdat hulle by iemand anders van Hom gehoor het nie, maar omdat hulle Hom self gesien en leer ken het. Dink Hoekom glo jy in Jesus? Ken en aanbid jy vir Jesus omdat mense vir jou gesê het jy moet? Of aanbid jy vir Jesus omdat jy Hom regtig ken en die Heilige Gees jou help om Hom al hoe beter te leer ken? Glo ander mense in Jesus omdat hulle Hom in jou lewe kan sien, of jaag jy mense van Jesus af weg deur hoe jy leef?

6 6 Leef Jesus kyk na die mense soos ʼn boer kyk na ʼn groot land wat reg is om geoes te word. Boere is gewoonlik baie bly wanneer hulle kan oes. As hulle terugdink aan die saaityd en sien die graan of druiwe kan nou geoes word, is almal wat gesaai het en wat nou gaan oes saam bly. Jesus leer sy dissipels en vir ons om so bly te wees oor elkeen wat Hom leer ken en deel van sy oes word. Ek en jy ken vir Jesus. Aanbid en prys Hom daarvoor. Jesus het die Samaritane én die Jode so liefgehad dat Hy hulle met sy bloed aan die kruis gekoop het. So lief is Hy ook vir jou en al die mense wat anders as jy is. Jesus het gekom om álle mense te red. Hoe heerlik om dit vir almal te gaan vertel en vir hulle lief te wees. Ja, vir álmal selfs vir die mense wat aan ander groepe as ons behoort.

7 7 Kleingroepvaslegging: Junior groep Welkom Verwelkom die groep vriendelik. Vra vir hulle hoe hulle week was. Laat hulle nou vir mekaar byname gee wat allitereer soos Jan Japtrap of Miemie Muis. Niemand mag ʼn bynaam gee wat ander sal seermaak nie. Maak seker elkeen hou van sy of haar bynaam. As iemand nie van sy of haar bynaam hou nie, laat die groep n ander bynaam kies. Laat hulle ook vir jou as leier ʼn bynaam gee. Wegspring Speel die volgende waterspeletjie as die groep groot genoeg is. Daar moet vier of meer groeplede wees. Verdeel die groep in twee spanne met gelyke vaardighede, verkieslik nie seuns teen meisies nie. Maak gemengde spanne. Sit twee emmers met water aan die een kant van die lokaal of grasperk neer en twee leë emmers aan die ander kant. (Pas dit aan volgens jou situasie en ruimte.) Laat die kinders nou in hulle spanne een vir een ʼn beurt kry om met ʼn koppie, eetlepel of spons die water uit die een emmer na die leë emmer te dra. Herinner hulle dat hoe vinniger hulle hardloop, hoe meer water sal hulle mors. Gee vir hulle 1-5 minute vir die speletjie. Maak seker die groep maak beurte. Die span wat óf eerste hulle emmer leegmaak óf die meeste water in die ander emmer kry, is die wenners. Maak droog met die handdoeke wanneer julle klaar is. (Hierdie speletjie werk natuurlik beter buite.) Werksaam Herinner die groep aan die verhaal van Jesus en die Samaritaanse vrou. Vra vir hulle hoekom die Samaritane en die Jode nie van mekaar gehou het nie. Vra of hulle dink die Jode en Samaritane het vir mekaar lelike byname gegee. Vra vir die groep vir wie hulle dink Jesus red. Vra vir hulle of Jesus ook dié mense red wat anders as ons is en dié mense van wie ons nie hou nie. Aktiwiteit 1. Laat die kinders die emmer op bladsy 73 van die werkboek uitknip.

8 8 2. Laat hulle die woorde Jesus red op die uitgeknipte emmer neerskryf. 3. Laat hulle dan die binnekant van die emmer in hulle werkboeke versier. Hulle kan byvoorbeeld daarop neerskryf of teken vir wie Jesus almal wil red. 4. Help hulle dan om die buitekant van die emmer bo-op die binnekant in hulle werkboeke te plak. Die buitekant vou dan oop om te wys vir wie Jesus wil red. Wegstuur/Huisgeloof 1. Wys die prentjie van die emmer vir die mense by die huis. 2. Gesels saam oor lelike byname of woorde wat ons gebruik om te praat oor mense wat anders as ons is. 3. Lees 1 Timoteus 2:1-6. Gesels daaroor. 4. Bid saam.

9 9 Kleingroepvaslegging: Senior groep Welkom Verwelkom die groep vriendelik. Vra vir hulle hoe hulle week was. Laat hulle nou vir mekaar byname gee wat allitereer soos Jan Japtrap of Miemie Muis. Niemand mag ʼn bynaam gee wat ander sal seermaak nie. Maak seker elkeen hou van sy of haar bynaam. As iemand nie van sy of haar bynaam hou nie, laat die groep n ander bynaam kies. Laat hulle ook vir jou as leier ʼn bynaam gee. Wegspring Speel die volgende waterspeletjie as die groep groot genoeg. Daar moet vier of meer groeplede wees. Verdeel die groep in twee spanne met gelyke vaardighede, verkieslik nie seuns teen meisies nie. Maak gemengde spanne. Sit twee emmers met water aan die een kant van die lokaal of grasperk neer en twee leë emmers aan die ander kant. (Pas dit aan volgens jou situasie en ruimte.) Laat die kinders nou in hulle spanne een vir een ʼn beurt kry om met ʼn koppie, eetlepel of spons die water uit die een emmer na die leë emmer te dra. Herinner hulle dat hoe vinniger hulle hardloop, hoe meer water sal hulle mors. Gee vir hulle 1-5 minute vir die speletjie. Maak seker die groep maak beurte. Die span wat óf eerste hulle emmer leegmaak óf die meeste water in die ander emmer kry, is die wenners. Maak droog met die handdoeke wanneer julle klaar is. (Hierdie speletjie werk natuurlik beter buite.) Wonder Sit met jou oë toe en dink aan al die mense in die wêreld. Dink aan groepe mense van wie jy dalk nie hou nie of van wie jy min hou. Sien in jou verbeelding hoe Jesus tussen daardie mense rondstap. Wonder oor wat Hy vir hulle sou sê. Werksaam Herinner die groep aan die verhaal van Jesus en die Samaritaanse vrou. Vra vir hulle hoekom die Samaritane en die Jode nie van mekaar gehou het nie. Vra of hulle dink die Jode en Samaritane het vir mekaar lelike byname gegee. Vra vir die groep vir wie hulle dink Jesus red. Vra vir hulle of Jesus ook dié mense red wat anders as ons is en dié mense van wie ons nie hou nie. Aktiwiteit 1. Laat die kinders die emmer op bladsy 73 van die werkboek uitknip.

10 10 2. Laat hulle die woorde Jesus red op die uitgeknipte emmer neerskryf. 3. Laat hulle dan die binnekant van die emmer in hulle werkboeke versier. Hulle kan byvoorbeeld daarop neerskryf of teken vir wie Jesus almal wil red. 4. Help hulle dan om die buitekant van die emmer bo-op die binnekant in hulle werkboeke te plak. Die buitekant vou dan oop om te wys vir wie Jesus wil red. 5. Soek hierdie 20 woorde uit Johannes 4:13 in die letterblok. Kleur die 5 woorde wat vir jou die belangrikste is met jou gunstelingkleur in. Jesus haar water hom kry sal dors nooit elkeen wie ewigheid in hom gee fontein wees opborrel lewe alle nee Oplossing:

11 11 Wegstuur/Huisgeloof 1. Wys die prentjie van die emmer vir die mense by die huis. 2. Gesels saam oor lelike byname of woorde wat ons gebruik om te praat oor mense wat anders as ons is. 3. Lees 1 Timoteus 2:1-6. Gesels daaroor. 4. Bid saam.