Regionaal Overleg Consumentenbelangen Openbaar Vervoer in Overijssel

Transcriptie

1 2016 Regionaal Overleg Consumentenbelangen Openbaar Vervoer in Overijssel Jaaroverzicht 2016 Secretariaat: Marlies Mulder, Mauritsstraat 23, 2316 te Leiden

2 Inhoudsopgave Jaaroverzicht INLEIDING HET ROCOV OVERIJSSEL IN Algemeen Achtergrond Werkwijze van het ROCOV Overijssel Speerpunten van het ROCOV Overijssel Samenstelling van het ROCOV in Werkgroepen en andere overleggen Vergaderingen in Ambtelijk en bestuurlijk secretariaat Communicatie en PR Financiën van het ROCOV BELANGRIJKE ONDERWERPEN IN Samenwerking ROCOV s in Oost Samenwerking met ROCOV Twente Het tarievenhuis Oost Herijking OV-tactiek en Koersdocument OV DOOR HET ROCOV GEGEVEN ADVIEZEN IN Adviezen aan de provincie Overijssel Adviezen aan NS Adviezen aan Openbaar Vervoer Regio IJsselmond Adviezen aan Arriva Adviezen aan Syntus Bijlagen Bijlage.1. KADER EN TAAK VAN HET ROCOV B.1.1. De Wet personenvervoer B.1.2 De situatie in Overijssel B.1.3. ROCOV Overijssel B 1.4 Samenwerkingsovereenkomst B.1.5 Taken van het ROCOV B.1.6 Taken werkgroepen

3 2

4 1. INLEIDING Elk jaar blikt het Regionaal Overleg Consumentenbelangen Openbaar Vervoer (ROCOV) Overijssel terug op de belangrijkste onderwerpen, activiteiten en adviezen die het ROCOV Overijssel hebben bezig gehouden. Het jaar 2016 was een opmerkelijk en bewogen jaar waarin veel tijd en energie van de leden van het ROCOV is gevraagd. Het ROCOV heeft in 2016 een duidelijke koers gekozen door drie speerpunten te formuleren (zie 2.4). Daarnaast is veel tijd besteed aan een nauwere samenwerking in het landsdeel Oost. Een intensieve verkenning naar een passend samenwerkingsarrangement voor de ROCOV s Gelderland, Flevoland, Overijssel en Twente is lopende 2016 uitgevoerd door Ligtermoet en Partners. Een samengaan in één groot ROCOV Oost blijkt niet werkbaar gezien de complexiteit van de verschillende concessies en verschillen in beleid van de concessieverleners. Een nauwere samenwerking op beleidsniveau en op grote thema s wel. De vergaderstructuur en vorm van de vier ROCOV s zal op den duur veranderen. Overijssel en Twente hebben geconcludeerd dat een fusie op den duur wenselijk is en nemen in 2017 stappen om samen te gaan in één ROCOV in In 2016 heeft een delegatie van het bestuur overleg gehad met de gedeputeerde Boerman. Dit betreft een jaarlijkse bijpraatsessie over diverse zaken aangaande het OV beleid in Overijssel en over de lopende ontwikkelingen. De voorzitter en de bestuurlijk secretaris hebben ambtelijk overleg gevoerd over de aanvraag voor het subsidie budget van het Rocov voor 2017 op basis van de door het Rocov opgestelde begroting voor Afwijkend van de begrotingen en verleende subsidie van voorgaande jaren is in de begroting van 2017 een post voorzien voor een vergoeding van de deelnemende vrijwilligers. Dit analoog aan de vergoedingen die bij het Rocov Twente verstrekt worden. Het bestuur van ons Rocov is van mening dat, waar de provincie sinds 1 januari 2015 ook voor de regio Twente het bevoegde orgaan is voor het OV in die regio, het alleszins gerechtvaardigd is het principe van gelijke monniken, gelijke kappen toe te passen. Een en ander hield in dat de begroting voor ons Rocov verhoogd zou worden met plm ,00. In het ambtelijk overleg werd ons verzoek afgewezen onder de argumentatie dat eerst bekeken moest worden wat een fusie met het Rocov Twente aan efficiency voordelen op zou leveren. 3

5 Het Rocov bestuur is van mening dat de efficiency voordelen van de fusie een gelijktrekken van de vrijwilligers vergoeding voor 2017 niet in de weg mag staan. Temeer daar we inmiddels al 2 jaar met deze verschillen in vergoedingen voor de vrijwilligers te maken hebben. Het is aan onze vrijwilligers niet uit te leggen dat de provincie in deze met twee maten meet. Het bestuur heeft er begrip voor dat de provincie wil beoordelen of er efficiency voordelen te behalen zij bij een fusie van beide Rocov s. Dat zou dan moeten blijken uit de fusiebegroting van Een grote stap in het kader van de samenwerking in Oost is gezet door de werkgroep tarieven Oost. Door hen is een veelheid aan adviezen en notities uitgebracht in het kader van het tot stand brengen van een gezamenlijk tarievenhuis Oost. Bijzondere dank gaat uit naar Gerrit Heutink, die een meer dan aanzienlijke bijdrage heeft geleverd aan dit proces. Het OV- Koersdocument en de daarmee samenhangende zorgen over het gebrek aan regie van de provincie Overijssel op de mobiliteitsmix beheerste een groot deel van het jaar de discussie. In hoofdstuk 3 behandelen we de belangrijkste thema s van Een groot verdriet voor het ROCOV was het overlijden van Gerrit Douma in juni. Zijn enorme inzet vormt nog steeds het fundament van het ROCOV Overijssel en hij wordt dan ook heel erg gemist. Het jaaroverzicht is vanaf 2008 door Gerrit Douma met veel zorg en detail opgesteld. Per 2016 is het stokje overgenomen door de huidige uitvoerend secretaris Marlies Mulder. Het is gebruikelijk dat de uitvoerend secretaris een jaaroverzicht maakt in de vorm van een feitelijk relaas met de belangrijkste gegevens en activiteiten van het ROCOV Overijssel in het betreffende jaar. Dit jaaroverzicht betreft het jaar 2016 en is bedoeld als rapportage aan de provincie Overijssel en verder bestemd voor gebruik binnen het ROCOV. Het kan door de leden van het ROCOV worden benut als naslagwerk of om verslag te doen aan de organisatie die zij in het ROCOV vertegenwoordigen. Leiden, 19 juni 2017 Jan Maijers, onafhankelijk voorzitter Jaap Alberda van Ekenstijn, bestuurlijk secretaris Marlies Mulder, uitvoerend secretaris 4

6 2. HET ROCOV OVERIJSSEL IN Algemeen Het ROCOV Overijssel is een wettelijk adviesorgaan van de provincie Overijssel betreffende het OV. Het ROCOV maakt zich sterk voor goed openbaar vervoer (OV) voor iedereen. Dat geldt voor het traditionele OV, maar ook voor alternatieve vervoervormen die in de plaats daarvan komen. Het ROCOV Overijssel heeft als voornaamste taken het geven van (gevraagd en ongevraagd) advies uit naam van de verschillende consumentenorganisaties en het bewaken van de kwaliteit van het OV met oog voor de reizigerservaring en het belang van bijzondere doelgroepen. De consumentenorganisaties, die vertegenwoordigd zijn in het ROCOV Overijssel, hebben vanuit de Wet personenvervoer 2000 (WP 2000) formeel adviesrecht. Achtergrond informatie en het kader en de taken van het ROCOV vindt u in de bijlagen. 2.2 Achtergrond De Stichting ROCOV Overijssel is opgericht door de Vereniging Reizigers Openbaar Vervoer, Afdeling West-Overijssel (ROVER), Participatieraad Ouderen Overijssel (PROO) en vertegenwoordigers van de Chronisch zieken- en Gehandicaptenraad en de Oogvereniging (voor mensen met een functiebeperking). Van het ROCOV maken niet alleen de leden van het stichtingsbestuur deel uit, maar ook vertegenwoordigers van andere belanghebbenden organisaties, die door het bestuur als adviseurs worden toegelaten. De leden van het bestuur en de adviseurs nemen op voet van gelijkheid deel aan de werkzaamheden van het ROCOV. Vanaf september 2007 nemen studenten Mobiliteit van de Hogeschool Windesheim aan het ROCOV deel. In 2008 is de Overijsselse Vereniging van Kleine Kernen (OVKK) op haar verzoek betrokken bij de activiteiten van het ROCOV. Per begin 2017 zullen studenten namens het Studenten Overleg Orgaan Zwolle (SOOZ) zitting nemen in het ROCOV. 2.3 Werkwijze van het ROCOV Overijssel De leden van het ROCOV zijn vrijwilligers met hart voor het openbaar vervoer. Zij nemen namens hun organisatie deel en behartigen de invalshoek van die organisatie. Aan het ROCOV nemen onder andere de bovengenoemde vertegenwoordigers van Rover, PROO, de 5

7 Oogvereniging, OVKK, Belangenvereniging Openbaar Vervoer Deventer (BOVD) en studentenorganisatie SOOZ deel. Zij worden echter geacht zich in te zetten voor alle aspecten van het OV en de consumentenbelangen in Overijssel. Het ROCOV vergadert tweemaandelijks op de vrijdagmiddag en daarnaast zijn er twee werkgroepen ingesteld die over een zekere autonomie beschikken: De werkgroep Spoor en de werkgroep Stad en Streek (met daarbinnen de mogelijkheid om subgroepen aan te wijzen). 2.4 Speerpunten van het ROCOV Overijssel Het ROCOV Overijssel heeft tijdens een heidesessie in juni 2016 drie speerpunten geformuleerd die richting geven aan de werkwijze van het ROCOV en de onderliggend werkgroepen en andere overleggen. 1. Nauwere samenwerking en uiteindelijke Fusie met het ROCOV Twente: Stapsgewijs wil het ROCOV Overijssel in 2017 toewerken naar een fusie met ROCOV Twente. 2. Focus van het ROCOV moet op de brede dienstuitvoering liggen en niet op het bespreken van monitoringen: Het ROCOV wil meer inzetten op de aanpak van concrete knelpunten en niet op monitoringen van vervoerders en provincie. Knelpunten moeten bijvoorbeeld in het programma van eisen van de provincie komen. 3. Zichtbaarheid ROCOV vergroten : Het ROCOV wil meer in beeld komen bij PS, gemeenten en in het algemeen. 2.5 Samenstelling van het ROCOV in 2016 In de loop van 2016 is de samenstelling van het ROCOV gewijzigd. Om gezondheidsredenen is Gerrit Douma als adviseur begin 2016 teruggetreden. Gijs op de Weegh en Joey Laurens hebben het ROCOV begin 2016 verlaten en zij zijn vervangen door Floris Nijhuis. Floris is met 17 jaar de jongste adviseur van het ROCOV. Frans Corten is per juni aangeschoven bij de werkgroep Stad en Streek, evenals Floris. Eind 2016 heeft Antje Doorenspleet haar taken als penningmeester en als lid neergelegd. Haar rol is per 1 januari 2017 overgenomen door Rik Goedman. In de vergadering van 16 december zijn drie nieuwe leden aangedragen. Cathelijne Wouters en Halil Güner namens SOOZ en Anjo Geluk-Bleumink namens PROO. Zij zijn begin 2017 aangetreden bij het ROCOV. 6

8 Eind 2016 was de samenstelling van het ROCOV Overijssel als volgt: Stichtingsbestuur De heer J.A. Maijers, Dalfsen (onafhankelijk) voorzitter De heer J. Alberda van Ekenstein (OVKK), bestuurlijk secretaris Mevrouw A. Doorenspleet, Belt - Schutsloot (PROO), penningmeester tot 1 januari 2017 De heer G. Heutink, Dalfsen (Rover), plaatsvervangend penningmeester De heer C. van Ramshorst, Ommen (Rover), plaatsvervangend voorzitter, voorzitter werkgroep Spoor. De heer K. E. Wierda, Zwolle (PROO), plaatsvervangend secretaris, voorzitter Werkgroep Stad en Streek Adviseurs Mevrouw C.W. Van Suijlekom (Rover) De heer E.P.A.W. Prick, Kampen, (PROO) De heer F.J. Goedman, Deventer (PROO), per 1 januari 2017 penningmeester en bestuurslid. De heer K.P.H. van der Linde, Giethoorn, (OVKK)) De heer H. Veldwachter, Deventer (BOVD/ Oogvereniging) De heer G. Bakkenes, Zwolle (Rover) De heer F. Nijhuis, Zwolle (Rover) Mevrouw M. Mulder, Leiden, ambtelijk secretaris ROCOV, werkgroep Stad en Streek/Spoor Het ROCOV vergaderd zes keer per jaar. De plenaire ROCOV vergaderingen worden gebruikt om de leden te informeren over de regionale en landelijke OV ontwikkelingen die door de werkgroepen aangedragen worden. Structureel zijn vertegenwoordigers van de provincie Overijssel te gast om een toelichting te geven op de provinciale visie en beleidsontwikkelingen ten aanzien van het OV. 7

9 2.6 Werkgroepen en andere overleggen De vergaderingen van de werkgroepen Stad en Streek en Spoor worden gebruikt om de leden dieper te informeren over de regionale OV ontwikkelingen. De werkgroepen behandelen adviesaanvragen en bereiden conceptadviezen en persberichten voor. De werkgroep evalueert de uitgevoerde dienstregelingen, bespreekt vervoersplannen voor het daaropvolgende jaar, adviesaanvragen en rapportages met ververvoerders en concessiemanagers van de provincie Overijssel. Hierdoor wordt de ruimte gecreëerd om vragen en aandachtspunten uitgebreid met de vervoerders face-to-face te bespreken. De vergaderingen van de werkgroepen worden voorbereid door de uitvoerend secretaris in samenwerking met de werkgroepleden. De vergaderfrequentie van beide werkgroepen is circa 4 keer per jaar, maar kan naar behoefte en urgentie vaker ingepland worden. De vergaderingen vinden eveneens op de vrijdagmiddag plaats. De taken van de werkgroepen vindt u in de bijlage B.1.6. Werkgroep Stad en Streek: In deze werkgroep worden alle zaken rond rondom de stadsnetten en het busvervoer (en tot herfst 2016 de regiotaxi) op het platteland besproken met vervoerders Syntus, OV Regio IJsselmond en de provincie Overijssel. De werkgroep heeft tot taak op te komen voor het openbaar (bus)vervoer en lokale en regionale activiteiten inzake het OV te stimuleren. Eind 2016 was de samenstelling van de werkgroep Stad en Streek als volgt: Werkgroepleden: de heer K. E. Wierda (Klaas), voorzitter mevrouw M. Mulder (Marlies), secretaris de heer G. Heutink (Gerrit), plaatsvervangend voorzitter/tarieven de heer J.O.R. Alberda van Ekenstein (Jaap) de heer G. Bakkenes (Gerrit) mevrouw A. Doorenspleet (Antje) de heer F.J. Goedman (Rik) de heer H. Veldwachter (Hans) de heer E.P.A.W. Prick (Edy) de heer F. Nijhuis, (Floris) 8

10 de heer K.P.H. van der Linde (Karl) de heer F. Corten (Frans) Werkgroep Spoor In de werkgroep worden allerlei zaken op en rondom het spoor besproken met NS, ProRail, Syntus en Arriva en de provincie Overijssel. De Werkgroep Spoor is een gezamenlijke werkgroep van ROCOV Overijssel en ROCOV Twente voor de verbinding Zwolle-Enschede/Zwolle Kampen ZEK en de Vechtdallijnen. Voor de Vechtdallijnen werkt deze gezamenlijke werkgroep samen het OV-consumentenplatform Drenthe. De Werkgroep Spoor heeft daarnaast tot taak het ROCOV te vertegenwoordigen in het Noordoostelijk overleg met NS en ProRail en in het overleg van de oostelijke spoortafel. Eind 2016 was de samenstelling van de werkgroep Spoor als volgt: Werkgroepleden: de heer C. van Ramshorst (Kees), voorzitter mevrouw M. Mulder (Marlies), secretaris de heer E.P.A.W. Prick (Edy), ROCOV Overijssel mevrouw C.W. Van Suijlekom (Woutje), ROCOV Overijssel de heer G. Bakkenes (Gerrit), ROCOV Overijssel de heer E. Dambrink (Everwijn), ROCOV Twente de heer A. Willigenburg (Arie), ALMA/ROCOV Twente de heer H. Horsthuis (Herman), ROCOV Twente mevrouw W. Gerbers (Will), OV-consumentenplatform Drenthe mevrouw K. Mekkes(Kina), OV-consumentenplatform Drenthe mevrouw W. Dirks (Willemien), OV-consumentenplatform Drenthe Andere Overleggen: Het ROCOV heeft uit zijn midden een aantal overleggen met een landelijke, regionale dan wel een thematische taak. Werkgroep tarieven.: Mw. A. Doorenspleet en dhr. G. Heutink namen hier aan deel in

11 Namens het ROCOV participeert G. Heutink daarnaast in de landelijke werkgroep ROCOV s, die zich bezig houdt met de tarieven en de OV-chipkaart. Werkgroep Tarievenhuis Oost: Dhr. G. Heutink en mw. A. Doorenspleet namen hieraan deel, naast vertegenwoordigers van Flevoland, Gelderland en Twente, om samen te werken aan een tarievenhuis voor het landsdeel Oost. Werkgroep landelijk overleg van ROCOV s: De onafhankelijk voorzitter dhr. J. Maijers en dhr. G. Heutink namen hier aan deel in Subgroep Noordwest-Overijssel (concessie IJsselmond, regiotaxi NWO): Dhr. K. Wierda, dhr. G. Heutink, dhr. E, Prick en mw. A. Doorenspleet. Vooralsnog op ad-hoc basis wordt met het oog op (de aanbesteding van) de grensoverschrijdende concessie IJsselmond samengewerkt met het ROCOV Flevoland. Subgroep Midden-Overijssel (concessie MO, regiotaxi Salland en Vechtdal): Dhr. G. Heutink en dhr. K. Wierda namen hier aan deel in Bestuurlijk overleg in Oost: Dhr. J. Maijers, dhr. J. Alberda van Ekenstein en dhr. G. Heutink nemen hier aan deel. Met de andere oostelijke ROCOV s, van Flevoland, Gelderland/ Stadsregio en Twente, vindt regelmatig overleg plaats over gemeenschappelijke aandachtspunten en met name over de samenwerking binnen Oost. Samenroeper is het ROCOV Gelderland. Landelijk voorzittersoverleg. De onafhankelijk voorzitter dhr. J. Maijers nam hier aan deel. OV Overleg Kop van Overijssel (Overleg Blokzijl) Op initiatief van het ROCOV Overijssel vindt twee keer per jaar plaats in Blokzijl met vertegenwoordigers van de dorps- en stadsbelangen in de Kop van Overijssel overleg plaats. Hieraan nemen niet alleen het ROCOV, maar ook de provincie, de vervoerder OV Regio IJsselmond (Connexxion). 2.7 Vergaderingen in 2016 Hieronder vindt u een overzicht van de vergaderingen en bijeenkomsten waaraan de ROCOV leden hebben deelgenomen. 10

12 ROCOV vergaderingen x ROCOV plenaire vergadering 4 x Vergadering Werkgroep stad en Streek 5 x Vergadering Spoor (2 keer Vechtdallijnen en 3 keer ZEK) 2 x Werkgroep tarieven 2 x Landelijke werkgroep ROCOV s 2 x Overleg Blokzijl 5 x Bestuurlijk overleg Oost 1 x Platform Mobiliteit 2 x Bestuursoverleg ROCOV Overijssel 4 x Landelijk voorzittersoverleg 2.8 Ambtelijk en bestuurlijk secretariaat Door de veranderde werkwijze die eind 2015 is ingesteld heeft het ROCOV twee secretarissen, een bestuurlijk secretaris en een uitvoerend secretaris. In de nieuwe situatie voert de uitvoerend secretaris, in goed overleg met de bestuurlijk secretaris en voorzitters van het ROCOV en de werkgroepen, de regie over de diverse bijeenkomsten van het ROCOV en het overleg met de provincie en de vervoerders. De uitvoerend secretaris is verantwoordelijk voor de verzameling en verspreiding van de vergaderstukken en voor het opstellen van vergaderverslagen, brieven, persberichten, dit jaarverslag, afhandeling van mail/correspondentie, conceptadviezen (in samenwerking met betrokken werkgroepleden), relatiebeheer en alle verdere voorkomende administratieve en communicatieve handelingen. 2.9 Communicatie en PR De externe communicatie van het ROCOV vindt in de eerste plaats via de eigen leden plaats, die belangrijke zaken terugkoppelen aan hun eigen consumentenorganisaties. Voor de communicatie met de vele reizigers, die geen lid zijn van één van de organisaties van het ROCOV, is in november 2009 een website gereed gekomen. Naast informatie over samenstelling en werkwijze, worden de uitgebrachte adviezen, zienswijzen en persberichten 11

13 van het ROCOV en de werkgroepen op de website geplaatst. Het ROCOV is terug te vinden op het adres: Op de websites van de provincie Overijssel en Syntus Overijssel is een link aangebracht naar de site van het ROCOV. Sinds juni 2016 heeft het ROCOV Overijssel ook een Facebook pagina. De interne communicatie binnen het ROCOV vindt plaats via de verschillende overleggen, telefoon en . Dit geldt ook voor vrijwel alle communicatie met derden. De uitvoerend secretaris vervult hierin een spilfunctie. Verder heeft het ROCOV zich op bescheiden wijze aan de reizigers gepresenteerd met een vermelding in een groot aantal gemeentegidsen. In 2016 is er vanuit de werkgroep Spoor in overleg met Arriva een tekst, om klachten en opmerkingen te melden, op de digitale schermen in de Vechtdallijnen geplaatst. Een intensivering van de communicatie van- en over het ROCOV Overijssel zal in 2017 uitgewerkt worden Financiën van het ROCOV Met ingang van 2008 ontvangt het ROCOV een prestatiesubsidie van de provincie Overijssel. Deze wordt gebruikt ter behoeve van de door de leden van het ROCOV gemaakte onkosten. Er is voor 2016 in totaal een bedrag gevraagd en ontvangen van

14 3. BELANGRIJKE ONDERWERPEN IN Samenwerking ROCOV s in Oost In 2016 is er vanuit het ROCOV Overijssel veel tijd besteed aan de samenwerking in Oost. In 2016 is het overleg in de regio Oost geïntensiveerd. Begin 2016 is vanuit de ROCOV s Flevoland, Gelderland, Overijssel en Twente groen licht gegeven aan de provincie Gelderland voor het verlenen van een opdracht voor een verkenning voor het optimaliseren van de samenwerking tussen de verschillende ROCOV s in Oost. De ROCOV s hebben aangegeven beter te willen aansluiten op de beleidsafspraken van de betrokken provincies. De opdracht is verleend aan Ligtermoet en Partners. Ligtermoet en Partners heeft diverse scenario s verkend en is uiteindelijk tot een passend arrangement gekomen voor de vier ROCOV s, dat in de loop van 2017 uitgewerkt wordt door de werkgroep samenwerking in Oost. De ROCOV s intensiveren het bestuurlijk overleg in Oost en stellen een plan van aanpak op voor het samenwerken op logische concessie-overschrijdende (beleids-)thema s zoals tarieven, spoor en kennisdeling. Voor regionale thema s zal er per ROCOV in het eigen gebied overlegd worden. De implementatie van de verdere uitwerking van de samenwerking zal gedurende 2017 plaats vinden. 3.2 Samenwerking met ROCOV Twente Per 1 januari 2015 is de verantwoordelijkheid voor het OV in Twente van de regio Twente naar de provincie Overijssel overgegaan. Met het oog daarop is ook in 2016 het contact met (leden van) het ROCOV Twente geïntensiveerd. Over een aantal onderwerpen wordt gezamenlijk vergaderd, zoals bijvoorbeeld in de eerder genoemde werkgroep Spoor en in de werkgroep Tarievenhuis Oost. De uitvoerend secretaris werkt voor beide ROCOV s. Naar aanleiding van het onderzoek van Ligtermoet en Partners naar een intensivering van de samenwerking in Oost is geconcludeerd door beide ROCOV s dat een fusie op den duur wenselijk is. Het overleg met ROCOV Twente is begin 2017 gestart en het streven is om in 2018 samen te gaan in één ROCOV. 3.3 Het tarievenhuis Oost De ROCOV s Flevoland, Gelderland, Overijssel en Twenten hebben hun krachten gebundeld om in goed overleg met de betrokken provincies een tariefharmonisatie te bewerkstellingen in het 13

15 landsdeel Oost. In het najaar van 2016 is er een voorstel gedaan voor een tarievenhuis door de vervoerders Arriva, Syntus, Connexxion (Hermes en OV Regio IJsselmond) en OV-Oost (samenwerkingsverband tussen de provincies Flevoland, Gelderland en Overijssel). Bij de beoordeling van het THO is door de werkgroep tarieven Oost uitgegaan van de volgende uitgangspunten: 1. De overzichtelijkheid van de reisproducten in het THO waarin plaats is ingeruimd voor dal producten, vrij reizen producten en losse kaarten; 2. Het overeind blijven van acceptabele (km-)tarieven, zodat reizigers niet te maken gaan krijgen met financiële schokken. Te grote tariefsverhogingen als gevolg van invoering van het THO zijn niet acceptabel. Te hoge tarieven zijn schadelijk voor de concurrentiepositie van het OV op de mobiliteitsmarkt, niet alleen letterlijk maar ook figuurlijk vanwege afbreuk aan het imago en het uitgangspunt vanuit de overheid dat het OV een vervoermogelijkheid moet bieden voor iedereen tegen een redelijke prijs; 3. Een beter tariefstelsel moet tot extra reizigerskilometers leiden door het aantrekken van nieuwe reizigers en het meer rijden met het OV van bestaande reizigers. Het moet niet alleen gaan om een verschuiving van spits naar dal. Het THO moet ertoe bijdragen dat er in de daluren in de sociaal-recreatieve sfeer meer reizigers voor het OV kiezen; 4. Liever een betrouwbaar systeem, maar wat later, dan een valse start vanwege nog niet goed doordachte aspecten van het nieuwe tarievensysteem; 5. Het in te voeren THO moet recht doen aan de positie van alle regio s in Oost. OV-Oost mikte op een invoering van het tarievenhuis op 1 januari Een invoering van het THO per 1 januari 2017 was volgens werkgroep tarieven Oost voorbarig om meerdere redenen. Procedureel was die datum niet haalbaar omdat de provincie Gelderland het THO nog moest accorderen. Op bijvoorbeeld het punt leeftijdskorting was verdere afstemming gewenst en de werkgroep wilde ten aanzien van de onderbouwing van het tarievenhuis en tariefverhogingen een contraexpertise laten uitvoeren. De ROCOV s hebben eind oktober een gezamenlijk statement opgesteld waarin de belangrijkste uitgangspunten zijn geformuleerd voor een goed en werkbaar tarievenhuis. De betrokken ROCOV s hebben daarnaast een advies op Plan B uitgebracht. Het uiteindelijke advies op Plan A, het THO, is 24 januari 2017 aan de provincies en vervoerders verstuurd. U kunt het gezamenlijk statement ROCOV s in Oost en de beide 14

16 adviezen betreffende het tarievenhuis terugvinden op de website van het ROCOV Overijssel Herijking OV-tactiek en Koersdocument OV Evenals in 2015 sprong er één onderwerp uit, dat met grote regelmaat aandacht vroeg, te weten: de voorgenomen herijking van het provinciale beleid, zoals dat is verwoord in de OVtactiek van juni Aanleiding tot deze herijking vormen de dalende inkomsten uit de BDU en de duurder uitvallende aanbestedingen. Dit onderwerp is al in 2012 ter hand genomen en de besluitvorming door Provinciale Staten heeft plaatsgevonden op 26 maart In het voorjaar van 2016 is het OV Koersdocument gereedgekomen en door PS in juni 2016 goedgekeurd. Het koersdocument OV is een uitwerking van het onderdeel Openbaar Vervoer in West- Overijssel uit de Omgevingsvisie. Het koersdocument OV geeft richting aan het opstellen van beleid voor een periode van 5 tot 10 jaar. Het ROCOV kan zich op hoofdlijnen vinden in het inzetten op een mobiliteitsmix, maar kan er op een aantal aspecten nadrukkelijk niet mee instemmen. In 2014 heeft het ROCOV daarop een duidelijk stelling ingenomen. Eind 2016 waren de stellingen nog steeds actueel en daarom hieronder opgenomen. HERIJKKING OV-TACKTIEK: Stellingname van het ROCOV samengevat in acht punten d.d. 15 januari Het ROCOV onderschrijft de doelstelling van de door Provinciale Staten (PS) aanvaarde OV-tactiek: Het openbaar vervoer in Overijssel is van hoge kwaliteit en biedt duurzame mobiliteit voor iedereen. Helaas doet het voorstel van Gedeputeerde Staten (GS) van 10 december 2013 geen recht aan deze doelstelling. Het ontbreekt GS aan ambitie op het terrein van OV. De uitvoering van de plannen schaadt de positie van het OV met alle gevolgen van dien. voor bereikbaarheid, congestie, milieuoverlast en voor de mobiliteit van reizigers voor wie de auto of (elektrische) fiets geen reëel alternatief is. 2. Wij zijn sinds medio 2012 betrokken bij het proces van herijking en hebben ons, gelet op de ingrijpend veranderde financiële omstandigheden, aangesloten bij het toenmalige uitgangspunt van een evenwichtige mix van maatregelen, te weten beperkte bezuinigingen op 15

17 het voorzieningenniveau, extra financiering en nadruk op opbrengstengroei. PS hebben op 30 januari 2013 deze aanpak onderschreven. Wij constateren nu dat in het voorstel van GS deze evenwichtige benadering ontbreekt. De tijdelijke verschuiving binnen de BDU ten gunste van het OV wordt dan wel structureel gemaakt, maar er is geen sprake van extra financiering uit provinciale middelen. Dit heeft tot gevolg dat de bezuinigingen op het voorzieningenniveau veel ingrijpender zullen zijn dan bij de aanvang van het proces beoogd was en voor ons aanvaardbaar is. 3. Het ROCOV acht een zekere uitdunning van het aanvullend netwerk mogelijk, bijvoorbeeld door het gedeeltelijk schrappen of beperken qua bedieningsperiode van aan spoorlijnen parallelle buslijnen. Een noodzakelijke voorwaarde is dan wel dat de tarieven voor bus en trein worden geïntegreerd, zodat reizigers niet onnodig op kosten worden gejaagd. 4. Uitdunning van het aanvullend busnetwerk kan echter niet gecombineerd worden met het tegelijk geheel laten vervallen van het regiotaxisysteem, omdat zo met name inwoners in grote delen van het landelijk gebied beroofd worden van elke mogelijkheid van openbaar vervoer. Er zal een voorziening moeten blijven voor de kleinere vervoersstromen. 5. Wij hebben geen bezwaar tegen het zoeken naar alternatieve middelen van openbaar vervoer in dunner bevolkte gebieden en het inschakelen van de inwoners bij het vormgeven van een adequate voorziening voor hun eigen mobiliteitsbehoeften en die van de bezoekers aan die gebieden. Onze voorkeur gaat daarbij uit naar buurtbussen, omdat die de meeste OV- kwaliteit bieden. Afgewacht moet worden wat deze operatie uiteindelijk oplevert. Het blijft echter de verantwoordelijkheid van de provincie om mobiliteit voor iedereen te garanderen, of die nu door de provincie wordt geboden of mogelijk wordt gemaakt door nieuwe initiatieven van de inwoners. 6. Het ROCOV is graag bereid met de provincie mee te denken over een adequate opzet van het lijnennet van de aanvullende buslijnen en de kernnetlijnen, zodat die meer overeenkomt met de werkelijke behoefte. Ook kritische doorlichting van lijnvoering en frequentie van de stadsnetten in Zwolle en Deventer en aanpassing daarvan aan de feitelijke vervoervraag ontmoet bij ons geen bezwaar. 7. Wij onderschrijven de visie van GS dat meer reizigers in de daluren wenselijk zijn. Dat kan via afspraken met onderwijsinstellingen en grotere werkgevers en door het aantrekken van extra dalreizigers via aantrekkelijke daarop gerichte tarieven. Dat laatste element is in het 16

18 voorstel van GS onderbelicht gebleven. 8. Tenslotte concluderen wij dat het uitgangspunt van de OV-tactiek: OV voor iedereen die in de provincie wil reizen, alleen gehandhaafd kan blijven, als de provincie besluit tot een substantiële extra financiering uit de eigen middelen. Als in de toekomst de oormerking van de BDU-gelden komt te vervallen, zal de provincie zelf moeten bepalen, wat haar het OV waard is. Dit moet in onze ogen nu al geschieden. Verantwoordelijkheid hebben voor het OV zonder daarvoor zelf financiële verantwoordelijkheid te nemen is een innerlijke tegenstrijdigheid. Gedurende 2016 werd het ROCOV vrijwel maandelijks bijgepraat door de provincie over de vorderingen binnen de Herijking OV-tactiek. Het ROCOV zet vraagtekens bij met name de mobiliteitsmix en wat dit betekent voor de adviespositie van het ROCOV. 17

19 4. DOOR HET ROCOV GEGEVEN ADVIEZEN IN 2015 In 2016 zijn in totaal zeventien adviezen uitgebracht, waarvan twee ongevraagd en één zienswijze. (In 2015 waren dit er acht, in 2014 waren dat er vijftien, in 2013 waren dit er dertig, in 2012 achttien, in 2011 vijfentwintig en in 2010 achttien.) Negen adviezen waren gericht aan het college van Gedeputeerde Staten van de provincie Overijssel. Aan NS zijn drie adviezen uitgebracht, aan Openbaar Vervoer Regio IJsselmond zijn drie adviezen uitgebracht, aan Arriva zijn twee adviezen uitgebracht en aan Syntus één zienswijze. Afschriften zijn gezonden aan het college van GS. De adviezen zijn terug te vinden op de website Hieronder vindt u een beknopt overzicht van de uitgebrachte adviezen. 4.1 Adviezen aan de provincie Overijssel 1. Advies op concept OV Koersdocument - 29 februari 2016 In het voorgaande hoofdstuk kwam het OV-Koersdocument uitgebreid ter sprake. Het ROCOV gaf begin 2016 advies op het concept OV Koersdocument, met de hoop dat GS nog op een aantal cruciale punten een andere weg zouden inslaan. In het Koersdocument zet de provincie Overijssel op een aantal voor het ROCOV belangrijke aspecten een dalende OV koers in. De belangrijkste knelpunten voor het ROCOV zijn: 1. Het Koersdocument redeneert te veel toe naar een gewenste uitkomst. Dat leidt tot een aantal onvoldoende onderbouwde veronderstellingen (wensdenken), innerlijke tegenstrijdigheden, en een onderschatting van de mogelijkheden van OV nieuwe stijl. 2. De provincie kiest buiten het regionale kernnet voor een anti OV Koers. Alle vervoer daarbuiten (dus ook de stadsnetten van Zwolle, Deventer en Kampen) valt onder de mobiliteitsmix. De provincie streeft er naar binnen die mix zo veel mogelijk vervoer buiten het OV domein te plaatsen. De realisatie van de mobiliteitsmix vraagt om regulatie en regie van de provincie in plaats van uitsluitend stimuleren en faciliteren en loslaten als het niet lukt. De provincie moet haar verantwoordelijkheid voor een goed en regio dekkend OV blijven nemen. 3. De keuze om veel alternatief vervoer buiten het OV domein te plaatsen tast de samenhang aan en leidt tot versplintering. Een bijkomend aspect is dat hierdoor de positie van de gereguleerde reizigersinspraak wordt uitgehold omdat de alternatieve vervoervormen (anders 18

20 dan auto en fiets) veelal niet onder OV concessies of contracten van de provincie vallen. Het ROCOV wil graag over dit aspect met de provincie van gedachten wisselen. 4. Binnen het regionale kernnet moeten de verbindingen Hardenberg-Slagharen-Hoogeveen en Dedemsvaart Slagharen blijven bestaan. Het ROCOV accepteert dat de verbinding Slagharen- Coevorden uit het kernnet verdwijnt. Het ROCOV beveelt aan Genemuiden en Staphorst/Rouveen te ontsluiten via het kernnet. 5. Er moet een apart kernnet komen voor de steden Zwolle en Deventer en een adequaat alternatief voor de stadsdienst in Kampen. 6. De grotere dorpen die niet aan of vlakbij het kernnet liggen moeten een goede aansluiting daarop behouden. Dat kan door OV nieuwe stijl in de vorm van een geregisseerde mix van regulier OV, buurtbus, belbus en meerij-arrangementen. 7. Het ROCOV adviseert om ter vervanging van de regiotaxi vooral in te zetten op elektrische dorpsbussen of dorpsauto s in de kleinere kernen die buiten het kernnet en het net van OV nieuwe stijl vallen. 8. In het koersdocument is te weinig aandacht voor kwetsbare mensen die voor hun mobiliteit afhankelijk zijn van het OV. 9. De transitie naar elektrisch rijden is gebaat bij meer OV-gebruik en minder autoverkeer. Het beleid van het Koersdocument bewerkstelligt het omgekeerde. 2. Reactie op het Statenvoorstel voor het OV Koersdocument -11 april 2016 Naar aanleiding van het Statenvoorstel PS/2016/171 betreffende het OV Koersdocument stelde het ROCOV Overijssel een aanvullende notitie en presentatie op en sprak in tijdens de vergaderingen van de Commissie Verkeer en Vervoer op 13 april 2016 en 11 mei. Hieronder een beknopte opsomming van de belangrijkste punten uit de notitie: 1 Kwaliteit kernnet Het kernnet is de ruggengraat van het OV en moet dus aan hoge eisen voldoen op punten als de verbindende functie van het netwerk, dienstregeling, frequentie, reiscomfort en aansluitingen. Het ROCOV is tevreden met de kwaliteit van de treinverbindingen, die bovendien nog verder verbeteren. De buslijnen ten oosten van Dedemsvaart verdwijnen uit het kernnet. Dat wijst ROCOV af. De bereikbaarheid van Dedemsvaart, Lutten en Slagharen via 19

21 station Hardenberg gaat er op achteruit. Het is ook een aantasting van de samenhang, via station Hoogeveen, tussen het Overijsselse netwerk van bus en trein en dat van Drenthe en Groningen. Genemuiden en Staphorst/Rouveen horen in het kernnet thuis. Dat is nu niet het geval. Het zijn de twee grootste dorpen (> inwoners) in onze regio die op flinke afstand van het kernnet liggen. 2 Aanpak stadsnetten Stadsnetten zijn essentieel voor inwoners en bezoekers vanwege de bereikbaarheid van station, schoolcomplexen, centrum, medische voorzieningen, grote industrieterreinen en kantoorcomplexen. Vanwege dat maatschappelijk belang is de aanpak via alleen maar de mobiliteitsmix te vrijblijvend. Het ROCOV pleit voor een stedelijk kernnet voor Deventer en Zwolle dat de bereikbaarheid van de genoemde voorzieningen waarborgt. 3 Aanpak OV op het platteland buiten het kernnet Ook op het platteland heeft het OV een belangrijke economische en sociale functie. Het is de verantwoordelijkheid van de provincie dat die functie niet wordt uitgehold. De aanpak via de mobiliteitsmix vindt het ROCOV daarom alleen acceptabel bij heldere kaders en een strakke regie. Het moet geen onsamenhangende lappendeken worden van allerlei soorten vervoer en ongecoördineerde lokale initiatieven. Naast Genemuiden en Staphorst zijn er nog andere grotere dorpen (> circa 3000 inwoners) die ver van het kernnet (komen te) liggen, zoals Bathmen, Blokzijl, Diepenveen, Heeten, Lemelerveld, Giethoorn/Wanneperveen, Oldemarkt en Slagharen/Lutten. Deze dorpen moeten aangesloten blijven op het kernnet via een geregisseerde mix van grote bussen wanneer dat nodig is (onder andere in de spitsuren), buurtbussen/belbussen in de daluren en meerij-initiatieven in de hele stille uren. 20

22 3. Advies inzake aanpassing geldigheid 9-euro dagkaart Midden Overijssel 20 mei 2016 Het ROCOV adviseerde positief om de 9- eurodagkaart zowel in de concessie Midden Overijssel als in de concessie IJsselmond vanaf 9 uur in de ochtenden en daarna de hele dag geldig te laten zijn op werkdagen. Het ROCOV adviseerde aanvullend dat de 9-eurodagkaart de hele dag geldig is in beide concessies, gedurende de periodes waarin binnen beide concessies volgens de vakantiedienstregeling wordt gereden. Eenheid en duidelijkheid richting de OV-consumenten is een basisvoorwaarde voor goed openbaar vervoer. 4. Advies inzake vervoerplan Midden-Overijssel juni 2016 Het ROCOV adviseerde met de nodige reserve en onder voorbehoud van enkele kanttekeningen positief op het vervoerplan De bezwaren op het vervoerplan zijn dezelfde als op het OV-Koersdocument en hangen daar mee samen. Bij de uiteindelijke afweging hebben de verbeteringen op de corridor Zwolle-Dedemsvaart en een paar andere kleinere verbeteringen in de sfeer van aansluitingen de doorslag gegeven. Er is niet alleen maar sprake van verslechteringen. Bij deze instemming plaatste het ROCOV ook een aantal kanttekeningen bij de Deventer stadsdienst. 5. Advies inzake opheffing Lijn 675 Lemelerveld Ommen 4 juli 2016 Het ROCOV stemde in met het opheffen van de scholierenlijn 675 in verband met het geringe gebruik. 6. Advies over verlenging concessie Midden Overijssel 26 juli 2016 Het ROCOV Overijssel stemde na zorgvuldige afweging van de diverse scenario s in met de wens van de provincie Overijssel om de concessie Midden Overijssel tot september 2020 te verlengen. Wij raden de lezer aan het gehele advies met alle overdenkingen en nuances te lezen op 7. en 8. Advies betreffende tarieven 2017 betreffenden plan B en Gezamenlijk 21

23 Statement van de ROCOV s in Oost - 31 oktober 2016 In hoofdstuk 3 kwamen de gezamenlijke inspanningen van de ROCOV s in Oost ten aan zien van een tariefharmonisatie middels een tarievenhuis al ter sprake. De adviesaanvraag van de provincie Overijssel betreffenden de tarieven omvatte twee opties, plan A en plan B. Plan A ging ervan uit dat alle voorstellen per 1 januari 2017 werden ingevoerd. Plan B was veel beperkter van opzet en trad in werking als per 1 januari 2017 plan A nog niet ingevoerd kon worden. Dit laatste was het geval. De gezamenlijke ROCOV s stelden een gezamenlijk statement (het GSR) op met daarin de belangrijkste aandachtspunten en bezwaren op het tarievenhuis (Plan A). De hoofdconclusie van het GSR is dat de complete invoering conform Plan A van het Tarievenhuis Oost (THO) interessante perspectieven biedt voor bepaalde groepen reizigers, maar dat invoering ervan per 1 januari 2017 niet verantwoord was. Het plan diende nader onderzocht en op vele punten gefinetuned te worden. Het ROCOV Overijssel adviseerde de provincie op plan B met de opmerking dat het GSR en integraal deel uit maakte van dit advies en daarmee een schot voor de boeg nam voor de advisering op Plan A. Gezien de complexiteit van de materie zou een samenvatting op deze plek geen recht doen aan dit GSR en aan het advies met de specifieke opmerkingen van het ROCOV Overijssel. U vindt het GSR en het advies op de website 9. Advies inzake uitbesteding van de openbaar vervoerlijnen 663, 674 en december Het ROCOV stemde met enige terughoudendheid in met de uitbesteding van de scholierenlijnen 663, 674 en 681. Het aantal reguliere OV gebruikers op dit soort lijnen is beperkt, toch wil het ROCOV waken voor een trend waarbij vergelijkbare lijnen overgenomen worden door touringcarbedrijven. Met name de toegankelijkheid is een aandachtspunt, daarnaast acht het ROCOV het wenselijk dat de informatievoorziening goed geborgd wordt richting alle OV-gebruikers. 22

24 4.2 Adviezen aan NS 1. Advies Dienstregeling februari 2016 De adviesaanvraag betreffende de dienstregeling 2017 kreeg de instemming van het ROCOV Overijssel en Twente. Het ROCOV Twente en het ROCOV Overijssel adviseerden positief op de tijdelijke verschuiving (voor een deel in 2016 en een deel in 2017) van de vertrek- en aankomsttijden van de Sprinter naar/van Enschede, totdat het project Zwolle Spoort gereed komt. Het ROCOV Overijssel gaf specifiek zijn goedkeuring op een aanpassing van 1 minuut in de aankomst- en vertrektijden op het traject Zwolle-Kampen. Deze verschuiving werd niet uitgevoerd in verband met een procedurele fout van NS bij het indienen van de adviesaanvraag. 2. Ongevraagde adviezen naar aanleiding van stationsschouw gezamenlijke werkgroep Spoor van ROCOV Overijssel en Twente- 29 juli 2016 Een aantal leden van de werkgroep Spoor hebben op 4 maart 2016 de stations Holten, Rijssen en Deventer Colmschate geschouwd. De resultaten en daaruit voortkomende aanbevelingen zijn verstuurd naar NS en ProRail. De gemeenten Holten, Rijssen en Deventer Colmschate hebben elk een eigen adviesbrief op maat ontvangen met daarin de voor hen van toepassing zijnde specifieke aanbevelingen aangaande de stationsomgeving. 3. Advies over voorkeursvariant Schetsontwerp Stationsgebied Hardenberg De ROCOV s Overijssel en Twente stemden in met de voorkeursvariant om het stationsgebied in Hardenberg aan te passen. Belangrijk voor beide ROCOV s is, dat in dit plan de reizigers niet meer het spoor moeten oversteken om op het perron te komen. Dit voorkomt gevaarlijke situaties. 23

25 4.3 Adviezen aan Openbaar Vervoer Regio IJsselmond 1. Advies inzake bediening Giethoorn in bepaalde weekenden maart 2016 Het ROCOV gaf een positief advies op het voorstel om in bepaalde weekenden, in de periode van 30 april tot en met 23 oktober 2016 en op Koningsdag 27 april 2016, twee extra retour ritten in de avonduren te rijden op lijn 70 van Steenwijk naar Giethoorn/Blauwe Hand. In het advies werd wel nadrukkelijk aandacht gevraagd voor de capaciteitsproblemen en gewenste versterking op deze lijn in het toeristenseizoen. 2. Advies inzake Rit Uitrij Kaart - 9 mei 2016 Het ROCOV gaf een positief advies voor het aanpassen van het tarief van de Rit Uitrij Kaart (De boete voor zwartrijders). 3. Advies inzake het Vervoerplan IJsselmond september 2017 Het ROCOV adviseerde positief op het Vervoerplan IJsselmond Het Vervoerplan bevatte geen grote wijzigingen. Wel kaartte het ROCOV de problematische lijn 11 en de aansluiting op de trein in Kampen aan en verzocht om verder overleg met de gemeente Kampen om de uitvoering van de dienstregeling te verbeteren. 24

26 4.4 Adviezen aan Arriva 1. Advies dienstregeling Almelo Hardenberg 15 juli 2016 De in de werkgroep Spoor vertegenwoordigde ROCOV s van Drenthe, Overijssel en Twente werken samen als het gaat om de advisering over de Vechtdallijnen. De ROCOV s adviseerden positief op het vervroegd starten met het doorrijden naar Hardenberg op 29 augustus Deze datum sloot aan bij de start van de scholen. 2. Advies dienstregeling Almelo Hardenberg en Zwolle - Emmen (vanaf 11 december 2016) 15 augustus 2016 De ROCOV s Drenthe, Overijssel en Twente adviseerden positief op de aanpassingen in de dienstregeling die in het algemeen een voordeel voor de reiziger opleverden. Wel werd een kanttekening geplaatst bij de aansluiting in Almelo op de sprinters naar Deventer en Apeldoorn welke voor de neus van de reiziger wegrijden. 25

27 4.5 Adviezen aan Syntus 1. Zienswijze nieuwe opzet lijn augustus 2016 Het ROCOV reageerde op een voorstel voor een nieuwe snelle route van lijn 667 (Ommen- Zwolle Noord). Het voorstel betrof een conceptplan in het kader van Beter benutten Vechtdallijnen, welke een bijdrage zou kunnen leveren aan het ontlasten van de trein Ommen- Zwolle in de spits, door passagiers te verleiden gebruik te maken van de bus in plaats van de trein. Het ROCOV stelde dat het voorstel op zich een positieve bijdrage zou kunnen leveren en deed een aantal suggesties over de uitvoering van de dienstregeling. 26

28 Bijlagen Bijlage.1. KADER EN TAAK VAN HET ROCOV B.1.1. De Wet personenvervoer 2000 Op 1 januari 2001 is de Wet personenvervoer 2000 in werking getreden. Deze wet regelt het openbaar vervoer in Nederland. Er is een duidelijker rolverdeling gekomen. De overheden bepalen hoe en waar het openbaar vervoer wordt uitgevoerd. De vervoerbedrijven leveren het door de overheden gewenste vervoer conform de door de overheden gestelde voorwaarden en voorschriften. Er is sprake van marktwerking: na openbare aanbesteding wordt het vervoer in een bepaalde regio gegund aan de vervoerder, die de beste kwaliteit levert voor de laagste prijs. De vervoerder verkrijgt zo voor een langere periode een concessie om exclusief, met uitsluiting van anderen, het openbaar vervoer in het gebied van de concessie te verzorgen. De overheid treedt op als concessieverlener, de vervoerder fungeert als concessiehouder. Concessies voor het hoofdrailnet worden verleend door de minister van Infrastructuur en Milieu, de overige concessies door de colleges van gedeputeerde staten van de provincies en het dagelijks bestuur van zogenaamde kaderwetgebieden. Deze overige concessies betreffen met name het streek- en stadsvervoer per bus, maar de minister heeft de bevoegdheid voor een aantal regionale treindiensten overgedragen aan andere concessieverleners. In de wet is de consumenteninspraak toevertrouwd aan erkende consumentenorganisaties. B.1.2 De situatie in Overijssel Het college van gedeputeerde staten van Overijssel is de concessieverlener voor het openbaar vervoer in de gehele provincie Vanaf 1 januari 2015 valt ook het openbaar vervoer in Twente onder de verantwoordelijkheid van de provincie. In het gebied waarvoor de provincie Overijssel concessieverlener is, zijn thans twee concessies voor streek- en stadsvervoer verleend, te weten: Midden-Overijssel en (samen met de provincie Flevoland) IJsselmond. De eerste ronde van openbare aanbesteding van deze concessies heeft zich afgespeeld in de periode In 2009 is de concessie Midden- Overijssel opnieuw aanbesteed en met ingang van 29 augustus 2010 voor een periode van acht jaar gegund aan Syntus. In 2010 en 2011 is ook de concessie IJsselmond opnieuw aanbesteed, maar in beide gevallen heeft dit niet geleid tot een gunning. In 2012 is een nieuwe poging 27

29 ondernomen, die in het voorjaar van 2013 is afgerond en wel succesvol is gebleken. Met ingang van 8 december 2013 is de concessie voor een periode van tien jaar gegund aan OV Regio IJsselmond, een dochteronderneming van Connexxion Openbaar Vervoer. Daarnaast zijn er door de provincie in samenwerking met de desbetreffende gemeenten drie overeenkomsten voor regiotaxivervoer gesloten voor de gebieden Noordwest-Overijssel, Salland en Vechtstreek. De regiotaxi dient voor de betreffende gemeenten als vervoer in de zin van de Wet maatschappelijke ondersteuning en voor de provincie als (aanvullend) openbaar vervoer. Ook deze overeenkomsten worden openbaar aanbesteed en voor een periode van drie tot vijf jaar gegund. Op 10 december 2006 is de treindienst Zwolle - Kampen door het ministerie van Verkeer en Waterstaat overgedragen aan de provincie Overijssel en door de provincie voor een periode van drie jaar ondershands gegund aan de Nederlandse Spoorwegen (NSR). In 2009 is deze concessie op dezelfde wijze opnieuw voor drie jaar gegund aan NSR. In december 2012 zou de treindienst worden gestaakt en de spoorlijn worden omgebouwd tot een tramlijn. Nadat de aanbesteding van de tramdienst voor de tweede keer is mislukt, is in afwachting van de uitkomsten van nader onderzoek naar de overgebleven mogelijkheden voor deze lijn opnieuw besloten tot onderhandse concessieverlening aan NSR voor een periode van drie jaar tot december Intussen is duidelijk geworden, dat de treindienst zal worden gehandhaafd, dat het baanvak zal worden geëlektrificeerd en dat een openbare aanbesteding zal plaatsvinden. Evenzo is de treindienst Zwolle - Emmen op 9 december 2007 overgegaan naar de provincies Drenthe en Overijssel en door de provincies voor een periode van drie jaar ondershands gegund aan de Nederlandse Spoorwegen (NSR). In 2010 is de concessie op dezelfde wijze opnieuw verleend aan NSR, maar nu voor een periode van twee jaar. Intussen is deze treindienst met de treindienst Almelo - Mariënberg samengevoegd in een nieuwe concessie Vechtdallijnen. Deze concessie is in 2010 openbaar aanbesteed en gegund aan Arriva voor een periode van 15 jaar met ingang van 9 december Op die datum is de exploitatie van de treindienst Zwolle Emmen gestart. Met ingang van 8 december 2013 is Arriva ook begonnen met de exploitatie van de treindienst Almelo Mariënberg. De treindienst Zwolle - Enschede is op 14 december 2014 overgedragen aan de provincie Overijssel. Met ingang van die datum is de verzorging van deze treindienst ondershands gegund aan NS voor een periode van 3 jaar tot december

30 De procedure van openbare aanbesteding van de gecombineerde concessie voor de treindienst Zwolle Enschede en de treindienst Zwolle Kampen is eind 2013 gestart. Inmiddels is vervoerder Syntus deze concessie gegund. De baanvakken Zwolle Kampen en Zwolle Wierden worden intussen geëlektrificeerd. De ingangsdatum van deze concessie is gesteld op december B.1.3. ROCOV Overijssel De Stichting ROCOV Overijssel, voluit: Stichting Regionaal Overleg Consumentenbelangen Openbaar Vervoer in Overijssel, is op 20 maart 2008 opgericht. Voordien, vanaf de start in 2002, had het ROCOV de vorm van een los samenwerkingsverband bestaande uit vertegenwoordigers van de vereniging Rover, Ouderenbonden en Gehandicaptenorganisaties. De Statuten van de Stichting en het Huishoudelijk Reglement zijn opgesteld in 2007 en in werking getreden op 20 maart B 1.4 Samenwerkingsovereenkomst De provincie Overijssel heeft op 20 oktober 2004 een samenwerkingsovereenkomst gesloten met de drie toen in het ROCOV samenwerkende organisaties. Met deze overeenkomst is het ROCOV door de provincie aanvaard als vertegenwoordiger van de consumentenorganisaties, zoals bedoeld in de Wet personenvervoer Na de totstandkoming van de Stichting ROCOV Overijssel is een nieuwe Samenwerkingsovereenkomst gesloten tussen de provincie en de stichting. Deze overeenkomst is op 10 oktober 2008 ondertekend, namens de provincie door de gedeputeerde, de heer J. Klaasen, en namens het ROCOV door de voorzitter en de secretaris. De oprichting van de stichting en de sluiting van de nieuwe samenwerkingsovereenkomst tussen de stichting en de provincie hebben voor het provinciaal bestuur de weg vrij gemaakt om het ROCOV te subsidiëren voor zijn activiteiten. Met ingang van het jaar 2008 wordt door de provincie aan het ROCOV een jaarlijkse prestatiesubsidie verleend. B.1.5 Taken van het ROCOV In de Wet personenvervoer 2000 zijn aan de consumentenorganisaties, die aan de gestelde voorwaarden voldoen, bevoegdheden toegekend zowel ten opzichte van de concessieverlener als de concessiehouders. Gelet op de gesloten samenwerkingsovereenkomst komen deze 29