RAADSINFORMATIEBRIEF

Transcriptie

1 RAADSINFORMATIEBRIEF Onderwerp: Regionale bestuurlijke afspraken gemeenten Zuidoost- Brabant en MEE Zuidoost-Brabant Registratienummer: Datum: 23 juni 2014 Portefeuillehouder: M. Schlösser Steller: Nummer: W. Evers RIB-MS-1409 Geachte heer, mevrouw, Inleiding Per 1 januari 2015 worden gemeenten op grond van de Wmo 2015 verplicht om cliëntondersteuning als kosteloze algemene voorziening te organiseren voor alle inwoners. Gemeenten krijgen hiervoor de beschikking over de middelen die tot 2015 in de AWBZ zitten. Met cliëntondersteuning wordt bedoeld: het ondersteunen van inwoners met informatie, advies en algemene ondersteuning. Deze ondersteuning moet bijdragen aan het versterken van zelfredzaamheid en participatie, en aan een zo integraal mogelijke dienstverlening op het gebied van maatschappelijke ondersteuning, preventieve zorg, zorg, jeugdzorg, onderwijs, welzijn, wonen, werk en inkomen. Cliëntondersteuning gaat over alle doelgroepen en raakt daardoor aan het hele sociale domein. Op dit moment voert MEE Zuidoost-Brabant de cliëntondersteuning uit voor een deel van de doelgroep van deze wettelijke taak; zij ondersteunt mensen met een beperking (verstandelijk, lichamelijk, zintuiglijk, autisme, niet aangeboren hersenletsel). Landelijke afspraken: Regionaal opgepakt op het niveau van de jeugdregio Op 21 februari 2014 hebben VWS, VNG en MEE Nederland bestuurlijke afspraken gemaakt om dit onderdeel van de transitie Awbz/Wmo zorgvuldig te laten verlopen. Doel van de afspraken is de continuïteit van de cliëntondersteuning voor mensen met een beperking te waarborgen en eventuele frictiekosten bij MEE-organisaties te vermijden. Binnen dit landelijke kader hebben de 21 gemeenten in de regio Zuidoost-Brabant (jeugdregio) en MEE Zuidoost Brabant nu ook bestuurlijke afspraken gemaakt (bijlage 1). Regionaal traject Na het tot stand komen van de landelijke bestuurlijke afspraken tussen VWS, VNG en MEE Nederland over cliëntondersteuning is een regionale ambtelijke werkgroep ingesteld waarin de 6 subregio s uit de regio Zuidoost Brabant vertegenwoordigd zijn. Bestuurlijke afstemming vindt plaats via het regionale portefeuillehouderoverleg jeugd en het portefeuillehouderoverleg in de Peel. Ook MEE Zuidoost-Brabant is bij dit proces nauw betrokken, enerzijds om mee te werken aan de eerste verkenning en anderzijds om te klankborden over 2015 als overgangsjaar en over de transformatie-agenda voor 2016 en verder. 1

2 Daarnaast is er binnen de peelregio een werkgroep actief met vertegenwoordiging vanuit elke gemeente met deskundigheid vanuit de 3 decentralisaties. Deze werkgroep borgt het traject inzake de lokale inbedding van de brede cliëntondersteuning. Transformatie-agenda voor MEE Zuidoost Brabant Voor het overgangsjaar 2015 verlenen de regiogemeenten voor de periode van één jaar een eenmalige subsidie aan MEE. In de subsidiebeschikking (met een begrotingsvoorbehoud ex art. 4:34 Awb) die in oktober 2014 wordt verzonden, wordt het definitieve bedrag opgenomen. Aan de subsidie wordt een transformatieagenda gekoppeld waarin wordt toegewerkt naar de gewenste situatie vanaf Richting 2016 wordt er kritisch gekeken naar de inrichting van cliëntondersteuning en bijbehorende formatie. Uitgangspunt daarbij is om cliëntondersteuning lokaal/subregionaal in te bedden. MEE krijgt de opdracht een plan op te stellen om de efficiencykorting van 14% te realiseren, dat zich in eerste instantie moet richten op het verlagen van de overheadkosten. Financiële toelichting Per 1 januari 2015 wordt een budget overgeheveld vanuit de landelijke AWBZsubsidieregeling naar gemeenten. Dit budget maakt deel uit van het Deelfonds sociaal domein. Taken die gedecentraliseerd worden, dienen gefinancierd te worden uit dit fonds. Conform de Regionale bestuurlijke afspraken gemeenten regio Zuidoost-Brabant en MEE Zuidoost Brabant verlenen alle gemeenten in de regio Zuidoost Brabant voor 2015 voor de periode van één jaar een subsidie van 86% van het budget dat MEE in 2014 ontvangt. Op basis van het budgetoverzicht (zie bijlage 2) dat de gemeenten van het ministerie van VWS voor cliëntondersteuning hebben ontvangen, gaat het voor Deurne om een bedrag van ,-. Van dit totale budget wordt dus 86% aan MEE beschikbaar gesteld, wat neerkomt voor Deurne op een bedrag van ,-. De effectieve budgetkorting richting MEE bedraagt daarmee 14%. De bedragen in het overzicht zijn gebaseerd op het peiljaar Het Rijk geeft aan dat dit bedrag gebaseerd op de cijfers 2014 nog beïnvloed wordt door het verrekenen van de volumestijging en de nominale compensatie. Het definitieve bedrag minus de korting van 14% komt terug in de eenmalige subsidiebeschikking aan MEE voor het jaar Vervolg In de periode 1 juli tot 1 september 2014 moeten afspraken worden gemaakt tussen de subregio s/gemeenten en MEE over het overgangsjaar De inhoudelijke kaders van cliëntondersteuning worden opgenomen in het gemeentelijke Wmo-beleidsplan, dat eind 2014 aan uw raad zal worden voorgelegd. De regionale bestuurlijke afspraken moeten een financiële vertaling krijgen in de gemeentelijke begroting 2015, eind 2014 aan uw raad zal worden voorgelegd via de begrotingsbehandeling Conform de landelijke bestuurlijke afspraken zullen de colleges in oktober 2014 een eenmalige subsidiebeschikking afgeven, onder voorbehoud van de uitkomsten van de begrotingsbehandeling in elke gemeente (een begrotingsvoorbehoud ex art. 4:34 Awb). De inhoud van de subsidiebeschikkingen zal regionaal op elkaar afgestemd worden, om de aansturing vanuit de 21 regiogemeenten voor het jaar 2015 voor MEE zo uniform mogelijk te laten zijn. Communicatie en samenspraak Wanneer alle colleges met de regionale bestuurlijke afspraken hebben ingestemd, zullen deze afspraken ondertekend worden door de gemeenten en door MEE. De afspraken 2

3 worden ter kennisname naar de Wmo-Raden gestuurd en er wordt een gezamenlijk persbericht verstuurd. De Wmo-Raden, cliëntvertegenwoordigers en cliëntenbelangengroepen worden betrokken bij het traject dat moet leiden tot het gewenste toekomstperspectief vanaf Wethouder M. Schlösser Bijlagen 1. Regionale bestuurlijke afspraken gemeenten regio Zuidoost-Brabant en MEE Zuidoost Brabant 2. Budgetoverzicht Zuidoost-Brabant 3

4 Regionale bestuurlijke afspraken gemeenten regio Zuidoost-Brabant en MEE Zuidoost Brabant Inleiding Per 1 januari 2015 worden gemeenten op grond van de Wmo 2015 verplicht om cliëntondersteuning als kosteloze algemene voorziening te organiseren voor alle burgers. Ook is de omschrijving in de Wmo 2015 van cliëntondersteuning aangepast ten opzichte van die in de huidige Wmo. Gemeenten krijgen hiervoor nu ook de beschikking over de middelen die tot 2015 via een landelijke AWBZ subsidieregeling aan de MEE organisatie(s) worden verstrekt voor de ondersteuning van mensen met een beperking (verstandelijk, lichamelijk, zintuiglijk, autisme, niet aangeboren hersenletsel). Op 21 februari 2014 hebben VWS, VNG en MEE Nederland bestuurlijke afspraken gemaakt om dit onderdeel van de transitie zorgvuldig te laten verlopen. Bestuurlijke afspraken Het doel van de bestuurlijke afspraken is het waarborgen van de continuïteit van de cliëntondersteuning voor mensen met een beperking en het zoveel mogelijk vermijden van eventuele frictiekosten bij de MEE organisaties. De continuïteit heeft zowel betrekking op de lopende zaken per als op de structurele beschikbaarheid van cliëntondersteuning. Gemeenten en de MEE organisaties moeten voor 1 mei 2014 afspraken maken over de continuïteit van de cliëntondersteuning voor bovengenoemde doelgroepen. In deze afspraken moet onder meer worden opgenomen welk budget de gemeente van plan is te besteden bij MEE. Het betreft geen bindende afspraken, maar zo kan de MEE organisatie zo vroeg mogelijk anticiperen op mogelijke wijzigingen in haar dienstverlening. Inkoopcontracten of subsidiebeschikkingen moeten uiterlijk oktober 2014 rond zijn. Gemeenten Zuidoost-Brabant MEE Zuidoost Brabant is werkzaam voor de 21 gemeenten in de regio Zuidoost-Brabant. Deze gemeenten vormen samen de Jeugdregio. Gemeenten zijn op dit niveau met elkaar in gesprek om te bepalen hoe ze, al dan niet in subregio s, cliëntondersteuning in de toekomst willen gaan vormgeven. In de regio Zuidoost Brabant bestaat bij de gemeenten nadrukkelijk de behoefte om de integrale cliëntondersteuning dichtbij de burgers te organiseren vanuit lokaal/subregionaal aangestuurde organisaties. Om de kwaliteit van de cliëntondersteuning daarbij voor de toekomst te behouden, is de inbedding van de expertise van MEE Zuidoost Brabant voor mensen met een beperking in de lokale setting noodzakelijk. Tegelijkertijd gaat het hier om een transformatie en moet er nadrukkelijk gekeken worden naar overlap in taken van MEE en andere organisaties op dit terrein, het efficiënt gebruik maken van elkaars specialismen, het samenwerken om een inclusief beleid voor mensen met een beperking te realiseren. De lokale/subregionale schaal maakt dit mogelijk. Wettelijke kader In de nieuwe Wmo wordt cliëntondersteuning beschreven als: ondersteuning met informatie, advies en algemene ondersteuning die bijdraagt aan het versterken van de zelfredzaamheid en participatie en het verkrijgen van een zo integraal mogelijke dienstverlening op het gebied van maatschappelijke ondersteuning, preventieve zorg, zorg, jeugdzorg, onderwijs, welzijn, wonen, werk en inkomen. In de wet en de memorie van toelichting wordt dit nader uitgewerkt. De inrichting van cliëntondersteuning moet voldoen aan de volgende criteria:

5 beschikbaar voor cliënten die maatschappelijke ondersteuning nodig hebben of problemen hebben op andere terreinen binnen het sociale domein, bijvoorbeeld op het gebied van wonen, onderwijs of schuldenproblematiek kosteloos zo vormgegeven dat belang van cliënt uitgangspunt is. Het is van belang dat de cliëntondersteuner daadwerkelijk het belang van de cliënt dient en dat de cliënt het gevoel heeft dat deze persoon naast hem staat en in de positie is om diens belang te dienen. integraal en domein overstijgend onafhankelijk Centraal staat dat cliënten primair zelf verantwoordelijk zijn voor hun zelfredzaamheid en participatie. Uitgangspunten gemeenten Zuidoost-Brabant m.b.t. (transformatie individuele) cliëntondersteuning voor mensen met een beperking Gemeenten streven ernaar dat: Elke burger (ongeacht de doelgroep of levensvraag) zijn probleem lokaal kan (laten) melden. Deze lokale toegang verschilt per gemeente. Op lokaal niveau een netwerk van professionals en vrijwilligers actief is dat voldoende expertise in huis heeft om met de melding aan de slag te gaan en daar waar nodig onderzoek te doen. Wij beschouwen dit proces als individuele cliëntondersteuning. Dit vereist dat het netwerk bestaat uit personen die in de basis om kunnen gaan met en kennis hebben van verschillende doelgroepen, kennis hebben van de sociale kaart (en relevante wet- en regelgeving) en weten hoe zij de zelfredzaamheid van mensen kunnen versterken. De samenstelling en werkwijze van dit lokale netwerk verschilt per gemeente. Cliëntondersteuning bestaat uit informatieverstrekking, advisering, vraagverduidelijking, aanvragen/monitoren van externe dienstverlening en zorg, kortdurende en kortcyclische ondersteuning met als doel de zelfredzaamheid van cliënten te versterken. De kwaliteit en de toegankelijkheid van de cliëntondersteuning voor de diverse doelgroepen (waaronder mensen met een beperking) wordt geborgd. Er op (sub)regionaal niveau specialisme aanwezig is, die bij de uitvoering kunnen ondersteunen en ingezet worden bij complexere problematiek. Er op (sub)regionaal niveau een service beschikbaar is ter consultering en ondersteuning van intermediairs. Er op (sub)regionaal een service beschikbaar is die klacht, bezwaar en beroep faciliteert en probeert te voorkomen. Naar gelang de lokale behoefte cursussen en groepsbijeenkomsten worden gehouden. Resultaten lokale cliëntondersteuning cliënten de weg (naar informatie en hulp) weten te vinden cliënten het gevoel hebben dat hun belang gediend wordt cliënten ondersteund worden in hun zelfredzaamheid en het inzetten van hun sociale netwerk 2

6 cliënten zicht hebben op de keuzemogelijkheden en worden ondersteund bij het maken van een keuze op de leefgebieden: o leren en werken o regelgeving en geldzaken o opvoeding en ontwikkeling o wonen en samenleven de inclusieve samenleving wordt versterkt Regionale bestuurlijke afspraken Transformatie-agenda De 21 gemeenten in de regio Zuidoost-Brabant en MEE Zuidoost-Brabant maken voor de periode 1 juli januari 2016 de volgende bestuurlijke afspraken. 1. In de periode 1 juli- 1 september 2014 maken de 6 subregio s afspraken met MEE Zuidoost Brabant over de uitvoering van de individuele en collectieve cliëntondersteuning en de wijze waarop de dienstverlening in 2015 zo goed mogelijk kan aansluiten bij de keuzes die de gemeenten lokaal en/of subregionaal maken bij de inrichting van het sociaal domein. Er worden afspraken gemaakt over de inzet van de beschikbare formatie/capaciteit, de prestaties op de diverse levensgebieden, de continuering van de dienstverlening aan de op 31 december 2014 ingeschreven cliënten van MEE Zuidoost Brabant en de samenwerking/afstemming met partners in lokaal verband. Zie voor indeling subregio s bijlage Elke gemeente legt deze afspraken vast in een éénmalige subsidiebeschikking voor 1 jaar, zijnde de periode 1 januari 2015 t/m 31 december MEE Zuidoost Brabant ontvangt de beschikkingen van alle gemeenten uiterlijk in oktober MEE geeft in een jaarplan aan welke werkzaamheden zij hiervoor gaat verrichten en welke prestaties zij hiervoor gaat leveren in In bijlage 2 is een overzicht toegevoegd van de huidige dienstverlening van MEE Zuidoost Brabant aan mensen met een beperking. 3. Gemeenten hebben 86% van het bedrag dat zij voor het jaar 2015 van het ministerie van VWS ontvangen via de overheveling van de AWBZ-subsidieregeling MEE-organisaties, beschikbaar voor de borging van de continuïteit en uitvoering van de cliëntondersteuning van mensen met een beperking; de transformatie maakt hiervan onderdeel uit. Dit bedrag wordt opgenomen in de subsidiebeschikking conform punt 2 van deze afspraken. Het budget voor het Netwerk Vroeghulp Zuidoost Brabant maakt hier deel van uit. In bijlage 3 zijn de bedragen opgenomen zoals door het ministerie van VWS verstrekt voor De precieze berekening van deze bedragen voor 2015 wordt in nader technisch overleg uiterlijk in september 2014 vastgesteld. 4. De gemeenten en MEE Zuidoost Brabant spreken af dat er op 1 april 2015 duidelijkheid moet zijn over de stip aan de horizon : hoe wordt de kwaliteit van de cliëntondersteuning vanaf 2016 op lokaal/subregionaal niveau geborgd, welke taken/functies moeten subregionaal dan wel regionaal worden georganiseerd en welke rol heeft MEE Zuidoost Brabant hierin voor welke doelgroep(en). Ook moet dan duidelijk zijn op welke wijze eventuele regionale taken worden gefinancierd. Voor mogelijke aanvullende taken vanuit MEE Zuidoost Brabant, neemt MEE deel aan het reguliere inkoopproces voor 2016 (aanbesteding of subsidie). Dit betreft een gezamenlijk tra- 3

7 ject gemeenten MEE Zuidoost Brabant en andere organisaties die betrokken zijn bij integrale cliëntondersteuning. 5. Gemeenten en MEE vinden het van belang om cliëntvertegenwoordigers en cliëntenbelangengroepen te betrekken bij het traject met betrekking het toekomstperspectief 2016 op regionaal niveau en de lokale en subregionale borging van cliëntondersteuning. Hierover maken we nog nadere afspraken. 6. De continuïteit van het regionale Netwerk Vroeghulp Zuidoost Brabant vanaf 2016 wordt meegenomen in de afspraken over mogelijke regionale taken/functies (zie punt 4). 7. Gemeenten en MEE Zuidoost Brabant monitoren de uitvoering van dienstverlening en de inbedding in lokale en subregionale verbanden in Hiervoor worden nadere regionale afspraken gemaakt gericht op het doel per 1 januari 2016 het regionale transformatieproces van cliëntondersteuning af te ronden De eerder in deze notitie genoemde resultaten dienen dan gerealiseerd te zijn. 8. MEE stelt voor 1 oktober 2014 een plan van aanpak op om de bezuinigingen van 14% te realiseren. Deze bezuiniging is in eerste instantie gericht op een reductie van overhead(kosten). 9. Gemeenten geven in het verlengde van de afspraken onder punt 4 voor 2016 en passend bij de keuze voor de vormgeving in de subregio/lokaal uiterlijk 1 april 2015 duidelijkheid aan MEE Zuidoost Brabant over de personele randvoorwaarden mbt. de mogelijke overname van personeel. 10. Er worden voor 1 oktober 2014 regionaal afspraken gemaakt over de wijze van bevoorschotting door gemeenten in 2015 en een uniforme wijze waarop MEE verantwoording aflegt aan de gemeenten over de dienstverlening aan burgers en organisaties in 2015 op het gebied van de individuele en collectieve cliëntondersteuning en de lokaal/subregionaal bereikte resultaten. Procesafspraken: 1. Communicatie gebeurt zoveel mogelijk in gezamenlijkheid, zowel richting cliënten als richting samenwerkingspartners en pers. Er wordt een gezamenlijk persbericht opgesteld naar aanleiding van de vastgestelde bestuurlijk afspraken. 2. Gedurende de periode juli 2014 januari 2016 vindt regionaal structureel bestuurlijk overleg plaats tussen de gemeenten en MEE Zuidoost Brabant. Een gezamenlijke agendacommissie bereidt dit overleg voor en stelt de agenda op. Voor 1 juli 2014 bespreken de gemeenten en MEE Zuidoost Brabant een plan van aanpak voor dit proces en worden verdere afspraken en een tijdsplanning hiervoor gemaakt. 3. Per subregio is er één vaste contactpersoon voor het subregionale overleg met MEE Zuidoost Brabant. 4

8 Getekend dd Namens de 21 gemeenten in Zuidoost-Brabant Namens MEE Zuidoost Brabant Mw. L. Scholten Wethouder gemeente Eindhoven Dhr L. Middelhoff Raad van Bestuur 5

9 Bijlage 4: Indicatieve budgetten cliëntondersteuning en netwerk integrale vroeghulp gemeenten 2015 Gemeente Budget (landelijke bron)* Efficiencykorting 100% factor -14% Subregio Cranendonck , Heeze-Leende , Valkenswaard , Geldrop-Mierlo , Nuenen, Gerwen , en Nederwetten Son en Breugel , Waalre , Eindhoven , Bergeijk , Bladel , Eersel , Reusel-De Mierden , Best , Veldhoven , Oirschot , Asten , Deurne , Gemert Bakel , Helmond , Laarbeek , Someren , Totaal , Bron: * Regeling subsidies AWBZ, budget Clientondersteuning 2014 en budget Integrale Vroeghulp 2014.