Kwetsbaarheid na bezoek huisartsenpost

Transcriptie

1 Kwetsbaarheid na bezoek huisartsenpost Onderzoek TOPICS-MDS A. BLOEMHOFF, K. SMULDERS, Y. SCHOON, R. AKKERMANS, K. VAN DEN BERG, S. BERBEN Beeld:

2 Disclosure belangenverstrengeling Kwetsbaarheid na bezoek huisartsenpost, namens de auteurs S. Berben (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Geen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoedingen Aandeelhouder Andere relatie ZonMw dossiernummer: Geen Geen Geen

3 Casus Een 76-jarige vrouw heeft al elf jaar longcarcinoom. Dan ontstaat een recidief met metastasen. Daarvoor krijgt ze momenteel bestralingen, de evaluatie met de longarts staat over een aantal weken gepland. De patiënte is een autonome vrouw en woont zelfstandig. Haar echtgenoot is onlangs vanwege vasculaire dementie opgenomen op een psychogeriatrische afdeling in een verpleeghuis. Een maand nadat het recidief is ontdekt krijgt mevrouw in het weekend last van pijn op haar borst en kortademigheid, waarvoor zij de huisartsenpost belt. De triagist op de huisartsenpost komt uit op een urgentie U2 en de huisarts rijdt een visite.

4 Ouderen en de HAP HAP: 19% ouderen, 85plussers vaker contact met de HAP dan eigen HA 1. In NL: 154 HAP gebruikers (per 1000 inwoners). Bij 65+ -> 178 (per 1.000) bij 85plussers -> 350 (per 1.000) 2. Aantal contacten HAP jaar -> 380 per en bij 85plussers -> 680 per Gemiddeld -> 232 per inwoners 3. Groot aantal visites bij ouderen, door huisartsen HAP in ANW uren Zwaanswijk M. Demografische kenmerken van eerstelijnszorggebruikers: NIVEL; 2016, 2. Zwaanswijk M. Zorg op de huisartsenpost- kenmerken van inwoners van de verzorgingsgebieden en van gebruikers.: NIVEL; 2016, 3. Zwaanswijk M. Zorg op de huisartsenpost - aantal contacten naar leeftijd en geslacht: NIVEL; 2016, 4.Zwaanswijk M. Zorg op de huisartsenpost - aantal visites naar leeftijd en geslacht: NIVEL; 2016 Beeld:

5 Zorgvragen in AZO regio patiënt(kenmerken) N zorgvragen N patiënten % vrouwen Gem. lft (SD) HAP RAV SEH EHH jr (27,4) 59 jr (23,9) 47 jr (27,2) 66 jr (14,8) 38 jr (27,5) 58 jr (23,7) 46 jr (27,1) 65 jr (14,3)

6 Zorgvragen AZO ouderen 65+ N zorgvragen N patiënten % vrouwen Gem. lft (SD) HAP RAV SEH EHH (25,3%) (47,4%) (32,5%) (56,6%) (25,1%) (46,3%) (31,7%) (55,2%) (23,5%) (48,9%) (32,6%) (56,6%) (22,6%) (49,1%) (31,8%) (54,9%) jr (8,5) 78 jr (8,1) 78 jr (8,1) 76 jr (7,5) 78 jr (8,2) 78 jr (7,8) 77 jr (8,0) 76 jr (7,2)

7 Gevolgen acute klachten bij de oudere Belangrijke impact op leven oudere, CVA in top 3 kwaliteit van leven verlies 1. Verhoogd risico op functionele achteruitgang, complicaties en mortaliteit 2. (Val)incidenten leiden tot nieuwe incidenten, ziekenhuisopname en overlijden 3. Kwetsbare ouderen bezoeken vaker opnieuw de SEH in vergelijking tot niet kwetsbare ouderen RIVM, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Ranglijst van ziekten en aandoeningen bij 65 plussers American College of Emergeny Physicians, American Geriatrics Society, Emergency Nurses Association, Society for Academic Emergency Medicine. Geriatric emergency departement Guidelines Scheffer AC, et al. BMC Health Serv Res. 2013;13:286.; Tromp AM, et al. J Clin Epidemiol. 2001;54(8): ; VeiligheidNL. Heupfracturen 55 plussers Aminzadeh F, Dalziel WB. Ann Emerg Med. 2002;39(3): Address&dcr=0&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwj7t9qNrJ3WAhVPZ1AKHdV_DwkQ_AUICigB&biw=1920&bih=986#imgrc=e6eBX4Gypf3ftM:&spf=

8 Kwetsbaarheid Kwetsbaarheid = proces 1. Meerdere domeinen 2. Lichamelijke en psychische kwetsbaarheid gaan vaak samen 3. Sociale kwetsbaarheid hangt niet altijd samen met de andere 2 vormen Campen Van Cr SCP, 2. Gobbens, et al , 3. (LASA, Comijs et al. 2012) 4. Hoogendijk et al., 2016

9 Doelgroeppanel Netwerk 100 Er is een groot zwart gat tussen behandeling van de HAP en wat daarna. HAP (en SEH) Ziektegericht Weinig tijd, oudere zo snel mogelijk zien Protocollaire werkwijze Bij behandeling thuis, onvoldoende opvang Bij doorsturen naar SEH (ziekenhuis), behandelwens van patiënt onbekend Weinig/geen inzicht in psychische en sociale kwetsbaarheid

10 Kwetsbaarheid van ouderen na HAP In hoeverre verschillen ouderen van 65+ met en zonder HAP bezoek in: Demografische variabelen? Mate van kwetsbaarheid? Subdomeinen kwetsbaarheid: functionele beperkingen, multimorbiditeit, psychisch welbevinden, sociaal functioneren, ervaren gezondheid en kwaliteit van leven Zorggebruik?

11 Doel Inzicht in kwetsbaarheid van oudere na HAP bezoek Hoe kunnen we (toename van) kwetsbaarheid voorkomen? Hoe kunnen we slimmer met kwetsbaarheid omgaan in de keten?

12 Kwetsbaarheidsanalyse Subdomeinen: functionele beperking, morbiditeit, psychisch welbevinden, sociaal functioneren, ervaren gezondheid en kwaliteit van leven Kwetsbaarheidsindex (Lutomski et al, 2013, range 0,00 0,85, 0,25=kwetsbaar) Samenhang HAP-bezoek en kwetsbaarheid/zorggebruik d.m.v. multilevel analyse Correctie voor confounding, clustereffecten en meerdere toetsen (Bonferoni), p<0,05 = statistisch significant

13 n= (n=55 studies) Inclusie: ouderen van 65 jaar of ouder en valide respons op T0 n= Exclusie: geen T0 HAP n=5.219 n= Exclusie: sampling frame Verpleeghuis n=74 n= Exclusie: kwetsbaarheidsindex onbekend n=2.860 Inclusie n= n= Exclusie: ouderen in verpleeghuis of woonsituatie onbekend; n=454 Exclusie: ouderen zonder T0 over contact met HAP; n=1.025

14 Kenmerken ouderen (TOPICS-MDS) Kenmerk aantal percentage Man Leeftijd jaar ,6 Leeftijd jaar ,2 Leeftijd jaar ,4 Leeftijd > 85 jaar ,8 Opleiding laag ,8 Weduwe(naar) ,3 Migrantenachtergrond ,8 Verzorgingshuis ,8 Thuiszorg HAP contact ,8 Ziekenhuisopname ,7 Kwetsbaar ( 0,25) ,8

15 Verschil kenmerken oudere wel geen HAP bezoek Kenmerk aantal HAP contact % OR 95% BI P-waarde Man ,2 1,13 1,07-1,20 < 0,0001 Leeftijd jaar ,2 1 < 0, jaar ,4 0,91 0,81-1, jaar ,2 0,96 0,86-1, jaar ,0 1,06 0,95-1, jaar ,2 1,16 1,03-1,31 > 90 jaar ,8 1,01 0,88-1,17 Opleiding laag ,2 1,07 0,99-1,16 < 0,017 SES (sociaal economische status) 1,04 1,04-1,08 0,005 Geen verschil: burgerlijke staat, nationaliteit, woonsituatie (verzorgingshuis thuis).

16 HAP bezoek en kwetsbaarheid* Kenmerk HAP contact (mean) Geen HAPcontact (mean) B 95% BI P-waarde Kwetsbaarheid 0,27 0,21 0,037 0,034-0,040 <0,0001 Morbiditeit 3,4 2,8 0,52 0,47-0,57 <0,0001 Beperkingen ADL 3,6 2,8 0,53 0,46-0,6 <0,0001 Psychisch welbevinden 69,7 75,0-4,1-4,59/-3,60 <0,0001 Kwaliteit van leven 0,65 0,73-0,057-0,064/-0,050 <0,0001 Kenmerk Sociaal functioneren belemmerd Neg. ervaren gezondheid Hap contact (%) Geen HAP contact (%) OR 95% BI P-waarde 23,8 13,8 1,5 1,39-1,62 <0, ,8 42,3 1,61 1,51-1,71 <0,0001 * gecorrigeerd voor sekse, leeftijd, SES, ziekenhuisopname en clustereffecten tussen studies

17 HAP bezoek en zorggebruik* Kenmerk HAP contact % Geen HAP contact % OR 95% BI P- waarde Ziekenhuisopname 42,5 20,5 2,88 2,71-3,06 <0,0001 Thuiszorg 43,9 33,7 1,55 1,45-1,65 <0,0001 * gecorrigeerd voor sekse, leeftijd, SES en clustereffecten tussen studies

18 Take home message Terug naar de casus.. Ouderen zijn na bezoek aan de HAP kwetsbaar op lichamelijk, psychisch en sociaal vlak. Ook dalen ervaren gezondheid en kwaliteit van leven. Wat moet je hier nu uit leren als professional? Meer AANDACHT voor psychische en sociale kwetsbaarheid van oudere! Wat ga je er mee doen in je werk, morgen.. Hoe gaan we dit slim in de (acute)keten oplossen?

19 /Beeld:

20 Bedankt voor uw aandacht! VOOR INFO: Beeld:

21 Kenmerk P-waarde Leeftijd en geslacht < 0,000 Opleidingsniveau < 0,000 Burgerlijke staat < 0,000 Nationaliteit < 0,000 HAP contact < 0,000 Ziekenhuisopname 0,94 Kwetsbaar ( 0,25) < 0,000 Belemmerd sociaal functioneren < 0,000 Ervaren gezondheid negatief < 0,000 Sociaal Economische Status 0,38 Mate van kwetsbaarheid < 0,000 Morbiditeit < 0,000 Beperking ADL < 0,000 Psychisch welbevinden < 0,000 Kwaliteit van leven < 0,000 Verschil ouderen thuis verzorgingshuis? Beeld: Address&dcr=0&biw=1920&bih=986&tbm=isch&sa=1&q=ouderen+polyfarmacie+bovenij&oq=ouderen+polyfarmacie+bovenij&gs_l=psyab psy-ab mRC4qt54yU#imgrc=RzFe_gi2XDVMTM:&spf=