WERKPLEK CHECK OP DE PROCES /METHODIEK OPVOLGEN VAN DE LERENDE OP DE WERKPLEK

Transcriptie

1 CHECK OP DE PROCES /METHODIEK OPVOLGEN VAN DE LERENDE OP DE

2 Operationeel Programma ESF Fiche oproep 330 Innovatieve projecten Duaal Leren Prioriteit uit OP: prioriteit 2, preventief loopbaanbeleid Proces/Methodiek: Opvolgen van de lerende op de werkplek

3 OP CHECK DE Introductie Deze handleiding biedt ondersteuning bij het uitwerken van een opvolgmethodiek voor het opvolgen van de lerende op de werkplek. Lees deze handleiding aandachtig door voordat u start. U vindt hier de informatie over het proces voor het opvolgen van de activiteiten/competenties en de methodiek die hiervoor wordt gebruikt. Er is gekozen om als voorbeeld gebruik te maken van de arbeidsmarktgerichte (duale) leertrajecten 1 en de programma s gegenereerd uit de competentiematrix 2, ontwikkeld binnen het ESF-project CHECK op de, als instrumenten om het proces en de methodiek toe te lichten. Hoewel er steeds wordt gesproken van het opvolgen van de activiteiten/competenties op de werkplek, behoort een combinatie met het opvolgen op de school ook tot de mogelijkheden. Doelstelling Een innovatieve en gebruiksvriendelijke opvolgmethodiek die de activiteiten/competenties van de leerling op de werkplek in kaart brengt, de administratieve last voor de mentor tot het minimum beperkt en de leerkracht/trajectbegeleider van voldoende informatie voorziet om de lerende op te volgen en te beoordelen. Het proces voor het opvolgen heeft als extra doelstelling om onder andere naar inspectie toe te kunnen verantwoorden wat op de werkplek wordt aangeleerd. Procesbeschrijving Inleiding Het is belangrijk om te weten welke activiteiten/competenties een lerende op de werkplek aanleert. En het aantal keer en hoe lang ze daar mee bezig zijn. Alles constant bijhouden en manueel registreren is een tijdrovend werk. De opvolgmethodiek maakt gebruik van een barcodescanner die activiteiten/competenties registreert. Een softwareprogramma zorgt voor de verwerking. Zo is het mogelijk om op een eenvoudige manier een overzicht te krijgen van de tijdsbesteding van een lerende op de werkplek. Deze methodiek zorgt voor: ŪŪEen nauwkeurig opgemaakt overzicht van de activiteiten/competenties die aan bod zijn gekomen. ŪŪExacte berekeningen van hoe lang en het aantal keer een activiteit/competentie aan bod is gekomen. ŪŪTijdsbesparing door de volautomatische verwerking van de gegevens in opvolgrapporten. ŪŪEen overzicht van de activiteiten/competenties uit het arbeidsmarktgericht leertraject die al aan bod zijn gekomen en welke nog te realiseren. Deze methodiek is gebaseerd op een bestaand tijdsregistratiesysteem WORK die al gebruikt wordt in de bedrijven. De terminologie is echter verschillend. Schema > bepalen opvolgactiviteiten voorbereiding (input gegevens software) > opleidingsplan met barcodes genereren > activiteiten scannen > inlezen en verwerken gegevens > rapportering 1 Zie arbeidsmarktgericht leertraject obv beroepskwalificatie of leerplan op 2 Zie methodiek competentiematrix op 3 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

4 CHECK op de Binnen het ESF-project CHECK op de is voor het uitvoeren van de methodiek het tijdsregistratiesoftware WORK gebruikt. Waar nodig is die aangepast aan de noden van duaal leren. Dit tijdsregistratiesysteem vertrekt vanuit vier mappen die mits een andere omschrijving overeenstemmen met rubrieken die nodig zijn om de opvolging op de werkplek te realiseren. ŪŪWerknemer wordt leerling ŪŪBewerking wordt activiteit/competentie ŪŪProject wordt werkleerbedrijf ŪŪHistoriek wordt opvolgrapport Om de gebruiksvriendelijkheid van de software voor de opleidingsinstelling te verbeteren zijn extra databases ontwikkeld om individuele opleidingsprogramma s per leerling en opvolgrapporten te maken. 4 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

5 OP CHECK DE 1. Bepalen van de op te volgen activiteiten/competenties De basis om de op te volgen activiteiten of competenties te bepalen is de (inter)sectorale activiteitenlijst. De omschrijving van een activiteit kan nog te ruim zijn. Belangrijk is om de mogelijkheid te behouden om te kiezen voor de algemene omschrijving van de activiteit of te verfijnen naar de kerncompetenties per activiteit. Bepalen van de activiteiten De activiteiten komen rechtstreeks uit de (inter)sectorale activiteitenlijst. Om het aantal te beperken is het mogelijk om een selectie te maken van een arbeidsmarktgericht (duaal) leertraject op basis van een beroeps-, deelkwalificatie of een leerplan. Bepalen van kerncompetenties per activiteit. Om de kerncompetenties te bepalen per activiteit wordt gebruik gemaakt van de beknopte opleidingsprogramma s 3. Het is aangeraden om de selectie te beperken tot de kerncompetenties uit niveau 1 (max. 3 per activiteit). De kerncompetenties uit niveau 2 dienen als evaluatiecriteria. Deze verdieping heeft als voordeel dat meer gedetailleerde informatie wordt verzameld per activiteit. Het nadeel is dat het aantal barcodes per opleidingsplan van de lerende verhoogd wat vlot gebruik op de werkvloer moeilijker maakt. Opleiding: PANEELZAAGMACHINE instellen/bedienen Activiteit (Snij)gereedschappen selecteren, controleren, monteren en vervangen (zaagblad, voorrits) - (Snij)gereedschappen i.f.v. de uit te voeren bewerking selecteren - (Snij)gereedschappen (de)monteren De (CNC) machine in- en omstellen - Hulpstukken en geleiders (de)monteren en instellen - Coördinaten, maten en/of parameters instellen Onderdelen machinaal bewerken (zagen) - Beveiligingen voor het opstarten controleren Kerncompetentie - Kantrechten en op breedte zagen - Afkorten (haaks, op lengte) - Verstek en schuin zagen Evaluatiecriteria - Opdelen (aanzagen, lengte, breedte, verstek, schuin) - Complexe bewerkingen uitvoeren (spie, pen,, korte, dunne werkstukken) - Kwaliteit en maatvoering controleren Vb beknopt opleidingsprogramma paneelzaagmachine instellen/bedienen 3 Zie proces opleidingsprogramma s op 5 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

6 2. Voorbereiding Een eerste stap is het ingeven van de gegevens. Volgende groepen zijn noodzakelijk: ŪŪwerkleerplekken ŪŪleerling/cursist ŪŪactiviteiten/competenties Methodiek ŪŪWerkleerplekken Screenschot Work ŪŪLeerling/cursist Screenschot Work 6 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

7 OP CHECK DE ŪŪActiviteiten/competenties Screenschot Work 7 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

8 3. Opleidingsplan met barcodes genereren Iedere opleiding/leerling krijgt een (individueel) opleidingsplan met barcodes. Maak per arbeidsmarktgericht leertraject of per werkplek een opleidingsplan met barcodes. Stappenplan: 1. Selecteer de leerling/cursist 2. Stel het opleidingsplan samen ŪŪSelecteer een standaard opleidingsprogramma (optioneel) ŪŪVerwijder of voeg activiteiten toe aan het opleidingsplan 3. Selecteer de werkleerplek 4. Print het opleidingsplan met barcodes uit Methodiek Ū Ū De leerling/cursist selecteren Selecteer bij Kies Leerling de leerling/cursist waarvoor een opleidingsplan gemaakt wordt. Screenschot Work 8 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

9 OP CHECK DE ŪŪOpleidingsplan samenstellen (Individueel) opleidingsplan op maat van de lerende Stel het opleidingsplan op maat van de lerende samen. Het samenstellen van het opleidingsprogramma kan op verschillende manieren. Vertrekken van een lege lijst Selecteer elke activiteit/competentie uit de volledige lijst. 9 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

10 Overnemen van een reeds opgemaakt opleidingsplan van een andere leerling. Neem na het opmaken van een eerste opleidingsplan dat plan over voor andere leerlingen/cursisten. Deze methodiek is interessant wanneer het opleidingsplan voor een volledige klas (ongeveer) hetzelfde is. Selecteer bij Overnemen van Leerling (1) de leerling/cursist waarvan het opleidingsplan wordt overgenomen en klik op overnemen (2). Daarna is er nog steeds de mogelijkheid om activiteiten/competenties toe te voegen of te verwijderen (3) CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

11 OP CHECK DE Standaard opleidingsprogramma (optioneel) Het aantal activiteiten in de database kan snel oplopen. Om vlot opleidingsplannen aan te maken is het mogelijk om standaard opleidingsprogramma s (bvb. arbeidsmarktgericht (duaal) leertraject obv beroeps-, deelkwalificatie of leerplan) aan te maken. Opmaak van een standaard opleidingsprogramma Maak in de map van de leerlingen een code voor een standaard programma aan. Screenschot Work Kies bij Leerling de benaming van het opleidingsprogramma (1) en voeg de activiteiten/competenties die van toepassing zijn toe (2) CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

12 Opleidingsplan op basis van een standaard opleidingsprogramma. Selecteer bij Overnemen van Leerling (1) het opleidingsprogramma, klik op overnemen (2) en verwijder of voeg de activiteiten/competenties toe (3) CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

13 OP CHECK DE ŪŪWerkleerplek selecteren Koppel na het opmaken van het opleidingsplan hieraan een project. Binnen duaal leren is dat meestal de werkleerplek. De werkleerplek kan ook de opleidingsinstelling zijn. Opmerking: in de opleidingsinstelling kan het project ook een werkstuk zijn (bvb. dressing). Selecteer bij Kies project de werkleerplek. 13 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

14 ŪŪBarcodelijst van het opleidingsplan afdrukken De laatste stap is het afdrukken van de barcodelijst. 14 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

15 OP CHECK DE Vb. opleidingsplan met barcodes Opmerking: Is het arbeidsmarktgericht (duaal) leertraject opgedeeld in clusters (bvb. modules secundair volwassenonderwijs) of wordt er geroteerd tussen bedrijven maak dan per cluster of bedrijf een aparte barcodelijst aan. 15 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

16 4. Activiteiten scannen Elke leerling/cursist beschikt over een zakformaat barcodescanner Het ideale is dat elke lerende zijn eigen, persoonlijke scanner krijgt. De scanner kan zowel in de opleidingsinstelling als op de werkleerplek gebruikt worden. Om te vermijden dat de scanner van eigenaar wisselt in het aangeraden om deze te personaliseren. Elke scanner is via de software aan één lerende toegewezen. Als hij/zij de opleiding beëindigd kan via dezelfde software een nieuwe persoon aan de scanner toegewezen worden. Vb. scanner Vb. Toewijzen van een barcodescanner aan een leerling 16 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

17 OP CHECK DE Scannen van de activiteiten/competenties Het scannen van een activiteit/competentie gebeurt in 3 stappen. Bij de start van een activiteit scant de lerende eerst de werkplek, daarna de bewerking en wanneer de activiteit beëindigd is de stopbarcode CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

18 Het is mogelijk om de barcodes afzonderlijk en selectief af te printen. Dat maakt het mogelijk om bvb. de barcode paneelzaagmachine instellen/bedienen aan te brengen aan de machine en de bewerking transport laden in de bestelwagen. foto: barcodes aan de vandikteschaafmachine 18 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

19 OP CHECK DE 5. Inlezen en verwerken van gegevens Uitlezen van de barcodescanner Alle activiteiten/competenties zijn opgenomen in de scanner. De volgende stap is de verwerking. Daarvoor worden de scanners uitgelezen via een USB kabel. Dat kan best gebeuren door de verantwoordelijke voor de opleiding binnen de opleidingsinstelling (leerkracht, trajectbegeleider, ). Tijdens het uitlezen van de scanner gebeuren drie zaken: ŪŪDe gegevens vanuit de scanner in de software ingelezen. ŪŪDe scanner opnieuw leeggemaakt. ŪŪDatum en tijd contoleren en indien nodig corrigeren. Controleren van fouten Het is belangrijk om de gegevens na te kijken op foute registratie(s) door de lerende. Het is mogelijk om na het inlezen en verwerken van de gegevens fouten te corrigeren. Vb. corrigeren van een activiteit die niet correct is stopgezet. 19 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

20 6. Rapportering Het laatste onderdeel is maken van de rapporten. De rapporten geven een duidelijk overzicht aan de mentor, begeleidende leerkracht en de lerende. Hoeveel tijd is er besteed aan een activiteit/competentie of hoeveel keer is een activiteit/competentie aan bod gekomen? Daarnaast biedt het ondersteuning bij evaluatie en de opvolgingsgesprekken op de werkleerplek. Naar onderwijsinspecties toe is het een krachtig instrument om aan te tonen wat op de werkleerplek aangeboden wordt. De werkplek, de activiteiten/competenties, de lerende en de tijdsbesteding is gekend. Met deze gegevens is het mogelijk om rapporten te printen. Deze rapporten worden rechtstreek uit de software gegenereerd. Voor opmaken van rapporten is het belangrijk om volgende selecties te kunnen maken ŪŪPeriode waarvoor een rapport wordt gemaakt. Dat is belangrijk om bvb. voor de opvolging een overzicht te hebben van de activiteiten/competenties tussen twee opvolgmomenten. ŪŪActiviteit/competenties. Dat biedt een overzicht van de tijd die aan een activiteit/competentie is besteed, wanneer en hoeveel keer ze aan bod is gekomen. ŪŪProject/werkplek. Biedt een (tussentijds) overzicht van de activiteiten per werkplek. 20 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

21 OP CHECK DE Opvolgrapport: Naast rapporten per werkplek, activiteit of competentie is een algemeen opvolgrapport voor de opvolging van de lerende in duaal leren het belangrijkste. Op basis van criteria zoals: naam van de leerling, bedrijf en periode wordt een rapport geprint die naast een overzicht van de activiteiten/competenties de mogelijkheid biedt aan de begeleidende leerkracht en de mentor om te evalueren. Voor de beoordeling kan gekozen worden om in niveau s te werken. De invulling kan op verschillende manieren: Voorbeeld 1: ŪŪKan de activiteit niet uitvoeren ŪŪKan de activiteit onder toezicht uitvoeren ŪŪKan de activiteit onder begeleiding uitvoeren ŪŪKan de activiteit onder begeleiding uitvoeren Voorbeeld 2: ŪŪOnvoldoende ŪŪKan beter ŪŪGoed ŪŪZeer goed vb opvolgrapport 21 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

22 7. Evaluatie De basis van het evaluatiesysteem is een rubrics beoordelingsschaal. Per activiteit/competentie is een rubric gemaakt om de niveau s van een invulling te voorzien. Dat is nodig om elke evaluator op dezelfde manier te laten boordelen. Naast de evaluatie van de begeleider van de opleidingsinstelling en mentor is het belangrijk om zelfevaluatie van de leerling te voorzien. De opmaak en invulling van de rubric is autonomie van de school en kan verschillen. Evaluatie 9/ PANEELZAAGMACHINE instellen/bedienen. Nr Opvolgcriteria Onvoldoende Kan beter Goed Zeer goed M19 (Snij)gereedschappen, selecteren, controleren, monteren en vervangen. Leerkracht Stagiair Heeft onvoldoende kennis over de gereedschappen, machines, veiligheidsapparatuur en verspanningsmiddelen. Kan deze dus niet selecteren, controleren, monteren en vervangen Heeft kennis over de gereedschappen, machines, veiligheidsapparatuur en verspanningsmiddelen en kan deze selecteren, controleren, monteren en vervangen mits veel uitleg. Heeft kennis over de gereedschappen, machines, veiligheidsapparatuur en verspanningsmiddelen en kan met weinig uitleg zelfstandig selecteren, controleren, monteren en vervangen. Is perfect op de hoogte van de gereedschappen, machines, veiligheidsapparatuur en verspanningsmiddelen en kan deze goed selecteren, controleren, monteren en vervangen M19 De (CNC) machine in- en omstellen Heeft onvoldoende kennis om gereedschappen, machines, veiligheidsapparatuur en verspaningsmiddelen volgens de gebruiksaanwijzingen en veiligheidsvoorschriften in en om te stellen Heeft voldoende kennis na veel uitleg om gereedschappen, machines, veiligheidsapparatuur en verspaningsmiddelen volgens de gebruiksaanwijzingen en veiligheidsvoorschriften in en om te stellen Heeft voldoende kennis met weinig uitleg om gereedschappen, machines, veiligheidsapparatuur en verspaningsmiddelen volgens de gebruiksaanwijzingen en veiligheidsvoorschriften in en om te stellen Heeft veel kennis om gereedschappen, machines, veiligheidsapparatuur en verspaningsmiddelen volgens de gebruiksaanwijzingen en veiligheidsvoorschriften in en om te stellen Leerkracht Stagiair Nr Opvolgcriteria Onvoldoende Kan beter Goed Zeer goed M19 onderdelen machinaal bewerken Kan onvoldoende de materialen constructief, kwalitatief en inzichtgericht verwerken tot elementen Kan na veel uitleg de materialen constructief, kwalitatief en inzichtgericht verwerken tot elementen Kan met weinig uitleg de materialen constructief, kwalitatief en inzichtgericht verwerken tot elementen Kan zelfstandig de materialen constructief, kwalitatief en inzichtgericht verwerken tot elementen Leerkracht Stagiair Vb rubric paneelzaagmachine instellen/bedienen De beoordeling van vaardigheden, competenties of attitudes door middel van een rubrics beoordelingsschaal heeft naast een pedagogische functie ook een rapporterende functie. Een rubric is erg geschikt om: ŪŪleerervaringen te evalueren; ŪŪna te gaan of kennis en vaardigheden beheerst worden en/of er nog extra oefening nodig is; ŪŪvoortgang te bewaken; ŪŪreflectie te stimuleren; ŪŪinzicht te geven aan leerlingen en hun ouders in wat ze kunnen. Een beschrijving zegt vaak meer dan een cijfer 22 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

23 OP CHECK DE De uiteindelijke doelstelling is een evaluatierapport beschikbaar voor zowel de onderwijsinstelling, lerende en het bedrijf. 1 WERKVOORBEREIDING 1.1 Technische documentatie raadplegen. 1.2 Tekeningen en plannen lezen. 1.3 Werkmethode en planning opstellen. 1.4 Materialen selecteren en verantwoorden. 2 OPMETEN OP LOCATIE 2.1 Tekeningen en plannen lezen. 2.2 Elementen opmeten en schetsen. Vastleggen bestaande toestand. Correcte verhoudingen toepassen. 3 UITSMETTEN - DEBITEREN 3.1 Oordeelkundig verdelen van materialen. 4 TRANSPORT : LADEN EN LOSSEN 4.1 Transport- en stapelmiddelen doeltreffend gebruiken. 5 VLAK- EN VANDIKTESCHAAFMACHINE : INSTELLEN EN BEDIENEN 5.1 Gereedschappen, machines, veiligheidsapparatuur en verspaningsmiddelen instellen en bedienen. 5.2 Machines, veiligheidsapparatuur en verspaningsmiddelen kennen, kiezen en toelichten. 6 VIERZIJDIGE SCHAAF- EN PROFILEERMACHINE : INSTELLEN EN BEDIENEN 6.1 Machines, veiligheidsapparatuur en verspaningsmiddelen instellen en bedienen. 6.2 Machines, veiligheidsapparatuur en verspaningsmiddelen kennen, kiezen en toelichten. 7 AFKORTZAAG : INSTELLEN EN BEDIENEN 7.1 Machines, veiligheidsapparatuur en type zaagblad kennen, kiezen en toelichten. 7.2 Machines en veiligheidsapparatuur instellen en bedienen. 8 PANEELZAAG : INSTELLEN EN BEDIENEN 8.1 Machines, veiligheidsapparatuur en type zaagblad kennen, kiezen en toelichten. 8.2 Machines en veiligheidsapparatuur instellen en bedienen. 9 OPDEELZAAG : INSTELLEN EN BEDIENEN 9.1 Machines, veiligheidsapparatuur en type zaagblad kennen, kiezen en toelichten. 9.2 Machines en veiligheidsapparatuur instellen en bedienen. 10 MEERSPILLIGE BOORMACHINE : INSTELLEN EN BEDIENEN 10.1 Machines, veiligheidsapparatuur en verspaningsmiddelen kennen, kiezen en toelichten Machines en veiligheidsapparatuur instellen en bedienen. 11 BOOR- EN DREVELMACHINE : INSTELLEN EN BEDIENEN OKT NOV DEC JAN FEBR MAA APR MEI vb. evaluatierapport op smartschool a.d.h. van een kleurencode worden de evaluaties per doelstelling duidelijk 23 CHECK OP DE IS EEN INITIATIEF VAN WOODWIZE MET DE STEUN VAN HET EUROPEES SOCIAAL FONDS

24