STATEN HOLLAND. Lid Gedeputeerde Staten. I.G.M. de Bondt. Contact

Transcriptie

1 Lid Gedeputeerde Staten HOLLAND STATEN Aan de leden van de Statencommissie Verkeer en Milieu I.G.M. de Bondt Contact Postadres Provinciehuis Postbus LP De n Haag T Datum 18 september 2014 Ons kenmerlt Uw kenmerk Bijlagen Onderwerp Aanbesteding van de OV-concessie HWGO en vragen Groenlinks Geachte heer, mevrouw, Tijdens de commissievergadering op 3 september jl. heeft u de vragen van Groenlinks over het Programma van Eisen (PvE) van de aanbesteding van de concessie HWGO geagendeerd voor de volgende commissievergadering. Ten behoeve van deze vergadering heb ik u toegezegd dat ik u de antwoorden schriftelijk zal doen toekomen. Daarnaast heb ik u aangegeven dat in september bekend zou worden of de gewenste samenwerking met gemeenten voor het kleinschalig openbaar vervoer tijdig kan worden vormgegeven. Zoals het College meermaals heeft aangegeven is er een aantal terugvalopties in het aanbestedingsproces ingebouwd, indien dit niet het geval is. Alvorens ik in ga op de specifieke vragen van Groenlinks, ga ik eerst in op de recentelijke ontwikkelingen in de aanbesteding van de concessie HWGO. Bezoekadres Zufd-HoHandpieln AW Den Haag Tram 9 en de buslijnen 90,385 en 386 stoppen dichtbij hel provinciehuis. Vanaf station Den Haag CS Is hel Hen minuien lopen. De par1(eemjimte voor aulo's is beperkt. Aanbesteding HWGO tot nu toe In de Visie Ruimte en Mobiliteit wordt geconstateerd dat het steeds moeilijker is om in de meer landelijke gebieden van de provincie het openbaar vervoer over de hele week in stand te houden. Daar is het de opgave om toch te kunnen voorzien in de ven/oerbehoefte door in te spelen op ontwikkelingen als krimp en stijgende kosten. Om met deze maatschappelijke ontwikkeling om te gaan is er door de Staten op voorstel van GS voor gekozen om in de aanbesteding van het openbaar vervoer voor de regio HWGO een 'knip' aan te brengen In het vervoer tussen: 1) lijngebonden openbaar vervoer voor primair scholieren en forenzen, en 2) oproepafhankelijk kleinschalig openbaar vervoer. Met deze knip ontstaat de mogelijkheid om door samenwerking tussen gemeenten en provincie tot een efficiënte inzet van middelen te komen voor het gemeentelijke doelgroepenvervoer en het provinciale oproepafhankelijke kleinschalig openbaar vervoer (belbus en ov-taxi). Het doel daarbij is om te komen tot een zo goed mogelijk aanbod van (openbaar) vervoer voor de reiziger.

2 Ons kenmerk Dit voornemen heeft zich vertaald in het door uw Staten vastgestelde "Beleidskader openbaar vervoer regio HWGO', en de "Nota van Uitgangspunten Europese aanbesteding concessie HWGO" (NvU HWGO). Op basis daarvan hebben Gedeputeerde Staten het "Programma van eisen voor de aanbesteding van de OV-concessie HWGO" (PvE) vastgesteld en ter kennisname aan u toegezonden. Dit PvE had betrekking op onderdeel 1, de aanbesteding van het lijngebonden openbaar vervoer. Dit omvat alle reguliere buslijnen en de buurtbus, die beide volgens een vaste dienstregeling rijden. Op 17 Juli is de aanbestedingsprocedure van start gegaan. Het oproepafhankelijke kleinschalige openbaar vervoer (onderdeel 2) zou, conform het door u vastgestelde "Beleidskader openbaar vervoer regio HWGO", apart daarvan en bovenop het aanbod van de busvervoerder in 2015 worden aanbesteed. Zoals met u gewisseld, was de samenwerking met de gemeenten nog ondenverp van discussie. Omdat wij niet zeker waren van de uitkomst van dit bestuurlijke traject en de besluitvorming in de individuele gemeenten hebben we drie terugvalopties ingebouwd in het aanbestedingstraject voor het lijngebonden openbaar vervoer (onderdeel 1): Het kleinschalig openbaar vervoer zelfstandig als provincie aanbesteden; Het kleinschalig openbaar ven/oer als meerwerk inkopen bij de vervoerder van het lijngebonden OV; Tijdens het aanbestedingstraject een wijziging aanbrengen in het PvE. Dit is mogelijk via de nota van inlichtingen. Er is In het aanbestedingstraject rekening gehouden met deze optie door voldoende tijd in te bouwen. In het concessiegebied bedraagt In de huidige concessie het totale subsidiebedrag 9,94 min. per jaar (prijspeil 2014). De insteek was om in de nieuwe concessie 7,94 min. in te zetten voor het lijngebonden openbaar vervoer (onderdeel 1) en 2,00 min. van de provinciale middelen voor het kleinschalige openbaar vervoer (onderdeel 2). De budgetten voor het openbaar vervoer voor de gemeenten In de Hoeksche Waard en in de gemeente Goeree-Overflakkee zouden dus gelijk blijven. Daarbovenop heeft u ermee ingestemd met een risicoreservering in de BDU bestedingen van ,- per jaar voor het geval het kleinschalig openbaar vervoer onvoldoende tot stand zou komen. Recente ontwikkelingen Er zijn twee ontwikkelingen op basis waarvan ik Gedeputeerde Staten ga voorstellen de aanbesteding van de OV-concessie HWGO anders vorm te geven. 1. Aanbesteding liincebonden openbaar vervoer Tijdens het aanbestedingsproces hebben potentiële geïnteresseerde vervoerders de mogelijkheid vragen te stellen. Deze moeten wij beantwoorden via een zogenaamde Nota van Inlichtingen. In dit kader is door een marktpartij een vraag gesteld over de hoogte van de jaarlijkse exploitatiesubsidie van 7,94 min. De vraagsteller stelt dat dit bedrag onvoldoende is om het 217

3 HOLLAND Ons kenmerk door de provincie gewenste minimale bedieningsniveau te kunnen bieden, hetgeen dus een risico vormt voor het aanbestedingsresultaat. 2. StandountoeDaiinQ gemeenten HWGQ Op 16 september heeft er een bestuurlijk overleg met de gemeenten plaatsgevonden, waarin de gemeenten hun standpunt hebben kenbaar gemaakt. De gemeenten In de Hoeksche Waard ondersteunen de gedachte om gezamenlijk het kleinschalig openbaar vervoer en doelgroepenvervoer vorm te geven. Zij hebben echter aangegeven dat het nu te vroeg komt. Ze willen wel graag de mogelijkheid openhouden om over enige jaren in te stappen. De gemeenten in de Hoeksche Waard geven aan dat zij voor de korte termijn geen financiële voordelen hebben van de integratie van gemeentelijke vervoersstromen met het provinciale kleinschalige openbaar vervoer. Zij verwachten dat in eerste aanleg de kosten voor hun doelgroepenvervoer beperkt toenemen. Op de langere termijn verwachten zij wel voordelen maar die voordelen zijn nog niet helder gekwantificeerd. De gemeente Goeree-Overflakkee bevestigt dat ze gezamenlijk door wil en dat ze zich nu wil richten op wat nodig is voor de samenwerking. Ik ga Gedeputeerde Staten een voorstel doen voor aanpassingen In de aanbesteding. Hierbij is mijn insteek de concessie om te buigen naar een conventionele concessie en voor Goeree Overflakkee het kleinschalig openbaar vervoer als pilot vorm te geven. De eerdergenoemde knip wordt hiermee ongedaan gemaakt. De afstemming tussen de pilot en de conventionele concessie verdient hierbij speciale aandacht. Onze besluiten zijn voorzien op 30 september 2014 en kunnen op de commissievergadering van 22 oktober 2014 besproken worden. Vragen van de heer Po^er Op maandag 1 september zijn door Statenlid Potjer (GroenUnks) vragen gesteld. Onderstaand is de integrale tekst van de vragen van Groenlinks opgenomen met in cursief onze reactie. Beantwoording vragen van de heer Potjer "Eerder had Groenlinks zorgen over de huidige opzet en dan met name hoe de kwaliteit van de dienstverlening wordt geborgd bij de aanbesteding in twee delen. Het voorliggende PvE versterkt deze zorgen. Vragen 1, 2 en 3 De concessiehouder mag op basis van artikel kleinschalig openbaar vervoer verbieden: Vaker dan 2x per uur te rijden (lid 5), Reizigers van meer dan 1 halte op te halen om naar een halte van de concessiehouder te brengen (als die niet tussentijds op een andere halte van de concessiehouder stopt, lid 2), Lage tarieven te hanteren (lid 7), 3/7

4 Ons kenmerk De vragen 1,2 en 3 gaan over de zekerheden die GS de vervoerder van de reguliere buslijn bieden over wat de andere vervoerder gaat doen. Die andere vervoerder mag niet gaan concurreren met de vervoerder van de reguliere buslijn. In het PvB zijn daarom de door de heer Portjer genoemde artikelen opgenomen. Ik ga hieronder nader in op de genoemde aspecten Frequentie Een pendeldienst met een hogere frequentie dan twee keer per uur is niet toegestaan. Overigens is nergens in de huidige concessie van Arrive sprake van een belbus-sequentie die hoger is dan twee keer per uur. Als ar vraag zou zijn naar een hogere Sequentie dan twee keer per uur, dan gaat het om een verbinding die zich feitelijk al niet meer leent voor oproepafhankelijk kleinschalig openbaar ven/oer. Do meerdere punten ophalen of wegzetten van mensen Het kleinschalig openbaar vervoer mag mensen op verschillende punten ophalen of wegzetten, maar niet parallel aan de reguliere buslijn een kleinschalige openbaarvervoervoorziening bieden. De interpretatie die de heer Potjer geeh van lid 2 (verbod reizigers op te halen van meer dan één halte) is derhalve niet juist. Het is wél mogelijk om reizigers van meer dan één halte op te halen om naar een halte van de concessiehouder te brengen (feederfunctie). Het is onze bedoeling is dat deze vervoerders elkaar aanvullen om daarmee de reizigers beter te kunnen bedienen. Laae OV-tarieven In het artikel (lid 7) was opgenomen dat voor oproepafhankelijk kleinschalig vervoer gelijke of hogere tarieven gelden vergeleken met het reguliere OV. Gelijke tarieven hadden besekking op de belbus en hogere tarieven op de OV-taxi. Beide bepalingen waren opgenomen om oneerlijke concurrentie te voorkomen tussen de kleinschalige vervoerder en de reguliere vervoerder. De bepaling voor de belbus is in lijn met de door u vastgestelde NvU HWGO. In de NVU was niets opgenomen over tarieven voor de OV-taxi. Vraag 4 De concessiehouder hoeft op veel plaatsen alleen tijdens de spits te komen (4.1.4), maar mag kleinschalig openbaar vervoer verbieden tijdens de daluren de dienstverlening over te nemen ( b) Bij 30 minuten overstaptijd is er al sprake van een aansluiting ( ) De passages uit hoofdstuk 4 waar u naar verwijst betreffen minimumeisen. Het opgenomen gunningsmodel stimuleert vervoerders net als in andere concessies van de provincie - om zo hoog mogelijk (maar wel realistisch) bovenop de minimumeisen te offreren. Dit wordt onder andere gedaan door het aanbod aan openbaar vervoer en de kwaliteit van dit vervoer fe beoorde/en. Hef is dus niet zo dat GS een lijnvoering maken en vervolgens aan de potentiële vervoerders vragen wie dat het goedkoopste kan uitvoeren. De ervaring leert dat de vervoerders veel meer leveren. De eisen in de voorliggende concessie zijn wel meer aangescherpt in verge/rywng mef de andere concessies in Zuid-Holland. 4/7

5 Ons kenmerk Vraag 5 Deze eisen lijken een optimale dienstverlening eerder te belemmeren dan te stimuleren. Wij hopen en vena/achten dat dit niet de bedoeling is en dat het College dit woensdag kan bevestigen en kan aangeven hoe zij het PvE aanpast om een optimale dienstverlening juist te bevorderen.' Roactie Deze werkwijze zou, indien de knip tussen de concessie voor kleinschalig openbaar vervoer en iijngebonden openbaar vervoer wordf toegepast, volgens GS leiden tot optimale d/enstver/en/ng. Want daarmee wordt duidelijk gemaakt welke rechten de vervoerder op de reguliere buslijnen heeft en welke beperkingen de kleinschalige openbaar vervoerder heeft. De zorgen van de heer Potjer deel ik daarom niet. "Daarbij vragen wij haar ook in te gaan op de volgende vragen:' Vraag 6 "Na uur hoeft zowel groot- als kleinschalig OV niet meer te rijden (4.1.4 en ). Hoe wordt voorzien in het vervoer buiten deze tijden?' De passages uit hoofdstuk 4 waar naar verwezen wordt, over van rijden na 19:00 uur, betreffen minimumeisen. Het opgenomen gunningsmodel stimuleert vervoerders - net als in andere concessies van de provincie - om zo hoog mogelijk (maar wel realistisch) bovenop de minimumeisen te offreren. Dit wordt onder andere gedaan door het aanbod aan openbaar vervoer en de kwaliteit van dit vervoer te beoordelen. In de door u vastgeste/de NvU HWGO is bepaald dat, indien de winnende vervoerder na uur geen openbaar vervoer meer aanbiedt, de provincie hiervoor opmepaftiankelijk kleinschalig vervoer of meerwerk inkoopt, in de aanbesteding wordt de vervoerder betoond a/s het aanbod van openbaar vervoer zo goed mogelijk wordt ingezet op momenten dat er vraag naar is. Vraag 7 "4.6.2 regelt dat de provincie een extra prijsstijging mag eisen, waar is geregeld dat zij lagere prijsstijging of een prijsdaling mag eisen?" Reacde In het nog door u vast te stellen tarievenkader komt te staan dat de verantwoordelijkheid voor de tarieven primair bij de vervoerder ligt. Conform toezegging in de comm/ssvergader/ng van 4 september 2014 wordt In het PvE de mogelijkheid opgenomen om producten en lagere far/even voor te schrijven aan de vervoerder. Vraag 8 "Waarom is er bij de concessie-overschrijdende verbindingen wel een verbinding met Kralingse Zoom. maar niet met Station Rotterdam Blaak en/of Centraal?" srr

6 HOLLAND Ons kenmerk De buslijnen van het concessiegebied naar Rotterdam zijn sinds 1968 (opening van de Rotterdamse metro) gericht op het Zuidplein. Daar kunnen reizigers overstappen op de metro of op andere buslijnen voor bestemmingen in of voorbij Rotterdam. Doorrijden met bussen vanuit HWGO naar Blaak of Station Centraal is geen effectieve inzet van de HWGO-exploitatiemiddelen, omdat de metro een veel snellere reis biedt. Bovendien staat de concessieverlener voor dit gebied (de stadsregio Rotterdam) een dergelijke "inbreuk" op de concessie van de RET niet toe. De busverbinding van HWGO naar Kralingse Zoom is wel opgenomen omdat deze bewezen meerwaarde heeft ten opzichte van het Rotterdamse netwerk (snelle verbinding zonder overstap naar het Maasstad Ziekenhuis, het spoornet te Lombardijen en enkele grote scholen aldaar en daarnaast een snelle en overstapvrije verbinding met de Erasmus Universiteit en de HES nabij de Kralingse Zoom). Vraag 9 "Bij de outputnormen staat niets over de kwaliteit van de verbindingen (minimaliseren aantal overstappen en overstaptijd) en voor zover wij konden terugvinden worden daar nauwelijks eisen aan gesteld (behalve het halve uur overstaptijd) en evenmin aan reizigersaantallen, DRU's en het halen van aansluitingen. Hoe wordt dit meegewogen in de concessieverlening (aanbesteding)." In het PvE worden basiseisen gehanteerd, in de verwachting dat de vervoerder met een zo optimaal mogelijk aanbod komt. Op de vier punten die u noemt gaan wij hieronder in: 1. Het verminderen van het aantal keren overstappen en het verbeteren van de aansluitingen op de trein is onderdeel van het gunningsmodel, met criteria op basis waarvan de aanbiedingen van de vervoerders worden beoordeeld. Een vervoerder die (zeer) goede aansluitingen aanbiedt, heeft dus een grotere kans de concessre te krijgen dan een vervoerder die dit niet doet; 2. Er worden geen eisen gesteld aan rerz/gersaante/ten. Binnen de kaders van de NvU HWGO zijn bedieningseisen gesteld voor de grotere kernen en voor de R-netverbindingen. De vervoerder wordt met zijn opbrengstverantwoordelijkheid wel gestimuleerd om zoveel mogelijk reizigers te vervoeren op momenten daf er vraag naar openbaar vervoer is; 3. in het gunn/ngmode/tó een minimum- en max/mumaante/ drensfregekngaren (DRU's) opgenomen; 4. Het halen en verbeteren van aansluitingen is onder andere onderdeel van het gunningsmodel en van de ontwikkelopdracht voor de vervoerders (de ontwikkelopdracht wordt nader beschreven in hookistuk 3 van het PvE). Zie verder het antwoord op bef bovenstaande eerste punt. Ovengens geldt het halve uur overstapf/yd a//een a/s maximum voor oproepafhankeiijk kleinschalig deur-halte vervoer en niet voor andere vormen van openbaar vervoer. Vraag 10 "Met 2 miljoen kan je niet veel energiearme bussen kopen. Welke andere prikkels zijn er opgenomen om de C02-reductle te bevorderen?" Met de optie van 2 miljoen worden vervoerders gestimuleerd om met een zo goed mogelijke 6f7

7 HOLLAND ZUID Ons kenmerk oplossing te komen om COj-reduc/Ze te bevorderen. De vervoerders krijgen de ruimte om deze reductie te realiseren met energiezuiniger materieel, maar dit kan ook worden gerealiseerd met bijvoorbeeld milieuvriendelijkere brandstoffen, met opleidingen voor chauffeurs voor zuiniger rijden et cetera. In de NvU is t>epaald dat we een ingroeimodei hanteren. Dit is conform hetgeen tijdens de behandeling van de NvU is besproken over dit onderwerp. "Een bevredigend antwoord hierop voorkomt dat het stuk ter bespreking moet worden geagendeerd. Berend Potjer" Ik ga er van uit u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. ïvrouw I.G.M. de Bondt 7/7