Waarom nieuwsbrief Herstel. Herstelondersteunende zorg. Herstel en empowerment. Wat is herstel?

Transcriptie

1 Herstelcentraal nieuwsbrief voor medewerkers, vrijwilligers, ervaringsdeskundigen en clienten van RVZe Eemland Waarom nieuwsbrief Herstel De afgelopen jaren is er veel gebeurd op het gebied van herstel, herstelactiviteiten en het bieden van herstelondersteunende zorg. Dit is in de meeste gevallen een groot succes geworden. De huidige groep (co)kartrekkers bestaat uit: Alfred, Daan, Debbie, Gerrit, Herma, Hilde, Karin, Marcel, Marleen en Mariska. Als coordinator herstel en (co) kartrekkers, willen de successen graag met jullie delen. Ook wanneer er vragen zijn rondom herstel en herstelondersteunende zorg, kun je bij ons terecht. De volgende Nieuwsbrief zal verschijnen in november Hiervoor ben ik op zoek naar ervaringen over/met herstel, herstelondersteunende zorg en het inzetten van ervaringsdeskundigheid. Heb jij iets te vertellen, laat het me weten vóór 1 oktober as.. Ook zullen alle (co)kartrekkers in de 2 e editie kort iets over zich zelf vertellen. Jaargang 1, nummer 1 Mei 2016 plaats van dat dat me ten wanhoop drijft en aanleiding is om op te geven, heb ik geleerd dat ik, juist door te weten wat ik niet kan, ook de mogelijkheden zie van alles wat ik wel kan. Patricia Deegan, ervaringsdeskundige Amerika Herstelondersteunende zorg De zorg voor mensen met psychische kwetsbaarheden richt zich niet alleen op hun problemen. Een andere belangrijke doelstelling is het om cliënten te helpen bij het realiseren van hun persoonlijke doelen. Uit een groot aantal studies blijkt dat veel mensen met psychische belemmeringen er opnieuw in slagen om hun sociale rollen in de maatschappij te vervullen. Deel van onze zorg is het om hierin ondersteuning te bieden. Daarom zet GGz Centraal zich de komende jaren in om gericht herstelactiviteiten en empowerment te bevorderen. Hiervoor zal de inzet van ervaringsdeskundigheid in de breedte van de organisatie vergroot worden. Herstel en empowerment Ik wens jullie veel leesplezier, Hennie Montijn-Koster Wat is herstel? Herstellen is een proces, geen eindpunt of doel. Herstellen is een houding, een manier om de dag en de uitdagingen die ik tegenkom, onder ogen te zien. Mijn herstel betekent dat ik weet dat ik bepaalde beperkingen heb, en dat er bepaalde dingen zijn die ik niet kan. Maar in Herstel is een proces waarbij cliënten op hun eigen, unieke wijze opnieuw inhoud aan hun leven geven. Wanneer mensen ervaren dat zij zelf keuzes hebben en daar de verantwoordelijkheid voor nemen kunnen zij hun bestaan een gunstige wending geven. Psychiatrische ziekte hoeft geen belemmering voor volwaardig burgerschap te zijn. Een belangrijk aspect van het herstelproces is empowerment. Dat wil zeggen dat cliënten de kracht terugvinden om de regie over hun leven te herwinnen. Zij maken eigen keuzes en bepalen zelf zoveel mogelijk de wijze waarop zij willen leven. 1

2 Wat is er nodig voor herstel? 1. Je ondersteund weten door anderen. Herstellen kun je niet alleen. In moelijke tijden steun ervaren van familie, vrienden, professionals of mensen met dezelfde ervaringen kan je kracht geven en maakt het mogelijk om van de goede kanten van het leven extra te genieten. Als client kun je deelnemen aan verschillende herstelactiviteiten. Hierdoor kun je onafhankelijkheid verwerven, ervaar je steun en zie en hoor je goede voorbeelden. Je kunt middels een training opgeleid worden tot co-kartrekker en gaandeweg kartrekker worden. 2. Nieuwe hoop en betrokkenheid. Essentieel voor herstel is het hebben van hoop en geloof in je eigen mogelijkheden. Dit kun je op veel verschillende manieren ervaren: bijvoorbeeld op spiritueel niveau, maar ook doordat anderen in je blijven geloven, ook al ben je er zelf niet meer toe in staat. 3.Zinvolle dagactiviteiten: Jezelf nuttig kunnen voelen in een sociale rol (dat kan zijn als collega, student, vriend, vrijwilliger) is een heel belangrijk onderdeel van herstel. De scholing voor hulpverleners (online "training herstelondersteunend werken") is erop gericht om in samenwerking met de cliënt op zoek te gaan naar je talenten en die te ontwikkelen. 4.Anders naar je ziekte kijken: In de psychiatrie bestaat de neiging om ziekte niet los te zien van het individu. Herstel betekent dat er een onderscheid gemaakt wordt tussen wie je bent en wat je handicap is. Als persoonlijkheid heb je veel meer in huis dan alleen maar de ziekte. Dus: je bent geen schizofreen, maar je hebt een schizofrene aandoening. In de training leren hulpverleners bij dit onderwerp hoe zij eraan bij kunnen dragen dat de cliënt in zijn geheel als volwaardig mens wordt beschouwd. 5.Inclusief de ziekte: Een belangrijke stap voor herstel is het onderkennen en accepteren van je beperkingen. Daarna komt er ruimte om je talenten en mogelijkheden te herkennen en ontplooien. Je bent in staat om doelen te stellen en te bereiken, ondanks blijvende beperkingen. 6.Stigma s overwinnen: Het hebben van een psychiatrische aandoening kan sociale uitsluiting met zich mee brengen. Herstel betekent de gevolgen van de psychiatrische beperking op maatschappelijk gebied bewust te aanvaarden of je ertegen te verzetten. 7.Verantwoordelijkheid aanvaarden: Onderdeel van herstel is dat je kritisch kijkt naar de mate van afhankelijkheid van bijvoorbeeld familieleden of hulpverleners en wat daaraan eventueel anders kan. Je ontwikkelt een actieve en effectieve kijk op jezelf. In de training wordt aandacht besteed aan het bieden van kansen. Zij leren een houding aan te nemen, waarin ze je de gelegenheid bieden om te kunnen leren. Daarbij hoort ook dat je fouten mag maken, en ook dat je van je successen kunt genieten. 8.Het managen van de symptomen: Gevolg van herstel is dat je leert om min of meer grip te krijgen op je symptomen, ook wanneer het niet lukt om alle verschijningen van je beperking in te dammen. Herstel omvat goede en moeilijke tijden, terugval en tijden waarin de symptomen zo goed als onder controle zijn. Herstel betekent dat je niet alleen passief hulp ontvangt, maar mee beslist en een behandeling volgt die je zelf hebt gekozen. Ook leer je je grenzen herkennen en op tijd maatregelen te nemen. 9.Je kracht hervinden en burger worden: De regie over je eigen leven houden is een proces waarmee je continu bezig bent. Wanneer eenmaal de kracht en controle over eigen leven is hervonden, eisen mensen dezelfde rechten op als alle andere burgers (bepalen waar, hoe en met wie je wilt wonen, welk werk je verricht, hoe je je tijd besteedt) en nemen dezelfde verantwoordelijkheden (belasting betalen, stemmen, vrijwilligerswerk). 2

3 Herstelactiviteiten: We bieden verschillende herstelactiviteiten aan op locatie Zon en Schild en DAC de Boeier. 1.Cursus kennis maken met herstel(kmmh) 2..Herstelwerkgroepen 3..Themagesprekken 4.Herstelverhalen/gedichten schrijven 5.Spel een steekje los. 6.Spel Doe je mee? 1.Cursus kennis maken met herstel (KMMH) Om er achter te komen of de herstelwerkgroep iest voor je is, ga je starten met de cursus kennis maken met herstel. Dit zijn in totaal 5 bijeenkomsten van 90 minuten waarin je kunt proeven hoe het er aan toe gaat in een herstelwerkgroep. Je maakt (vaak opnieuw) kennis met het groepsgevoel, iets wat je weer verder kan helpen in je herstelproces. Na deze 5 bijeenkomsten beslis je of je verder wilt met één of meerdere herstelactiviteiten. 2.Herstelwerkgroepen Het doel van een herstelwerkgroep is dat je nagaat denken over de rollen die je inneemt in je leven als client, maar ook binnen familie en vriendenkring, vrijwilligerswerk en/of werk. Je kijkt kritisch naar de mate van afhankelijkheid van anderen, bijv. familie, vrienden en/of hulpverleners, en wat daar anders aan zou kunnen..je denkt na over wat empowerment voor je betekent, en wat jezelf kunt doen om je kracht aan te boren en te gebruiken, om meer de regie over je eigen leven in handen te krijgen. Je gaat op zoek naar de kracht in jezelf, en probeert die meer en meer aan te wenden. 3.Themagesprekken. Voel je er niet voor om een jaar lang deel te nemen aan een herstelwerkgroep, dan kun je er ook voor kiezen deel te nemen aan losse themagesprekken. Je kunt daarbij kiezen uit verschillende thema s. Welke? Vraag dit even na bij de (co) kartrekkers metaforen, het gebruik van thema s en foto s en afbeeldingen. Van de deelnemers van deze cursus wordt verwacht dat zij bereid zijn zo nu en dan een huiswerkopdracht uit te voeren. Deze cursus omvat 6 tot 10 bijeenkomsten, maar zal soms ook als eenmalige workshop worden aangeboden. 5. Spel een steekje los. Een uniek, flexibel en veelzijdig spel, voor iedereen die een raakvlak heeft met psychische gezondheid. Bijvoorbeeld cliënten, ervaringsdeskundigen, hulpverleners, familie en vrienden. Het kan gespeeld worden als gezelschapsspel met een knipoog naar de psychiatrie. Maar het kan ook uitstekend ingezet worden tijdens gespreksgroepen voor meer diepgang. Het spel is bijzonder geschikt voor gemengde groepen, zoals cliënten, familieleden en hulpverleners, om op deze manier de belevingswereld en de beeldvorming vanuit diverse invalshoeken spelenderwijs bespreekbaar te maken. Het spel bestaat uit acht thema s en zes werkvormen die per keer kunnen worden ingezet. Elk spelbord heeft een eigen thema: studie en beroep, vrije tijd, sociale contacten, relaties, thuis, gezondheid, hulp en zingeving. De werkvormen zijn: tekenen/uitbeelden, raad het woord, uitspraken, kennisvragen, levensvragen en foto s. Daarnaast zijn er nog verrassende kanskaarten. Inmiddels zijn we ook in het bezit van extra aanvulsets met uiteenlopende thema s. 6.Spel Doe je mee? Eind vorig jaar is er een variant gemaakt op spel een steekje los, namelijk het spel Doe je mee? Het is een nog laagdrempeliger (bord)spel waarmee mensen met en zonder een beperking met elkaar in gesprek kunnen gaan over meedoen in de maatschappij. 4.Herstelverhalen/herstelgedichten Sommige mensen houden van schrijven als manier om zich te uiten. In de cursus herstelverhalen en/of herstelgedichten schrijven, oefen je samen met de andere deelnemers te verwoorden wat je bezighoudt. Daarbij wordt er aandacht besteed aan taalgebruik, het evenwicht tussen persoonlijke beleving en objectieve afstand, het gebruik van 3

4 Verder organiseren we: Week van de Psychiatrie In de laatste week van maart organiseren we jaarlijks de Week van de Psychiatrie. De Week van de Psychiatrie heeft zowel een landelijk als regionaal karakter. De Week van de Psychiatrie heeft tot doel de positie van cliënten in de samenleving en in de zorg te versterken. Ook dit jaar hebben we activiteiten georganiseerd op locatie DAC de Boeier en Zon en Schild. Nog geen twee weken na de officiële opening door koningin Maxima, bezochten wij op woensdag 30 maart met een groep van 36 bezoekers het museum. Het museum is het eerste Nederlandse museum met actuele Outsider Art, kunst die gemaakt is door veelal gemaakt is door mensen met een achtergrond in de psychiatrie, zonder academische opleiding. Autodidact en autonoom, zo beschreef de gids de achtergrond van de internationale kunstenaars. De gids lichtte de collectie toe door ook iets te vertellen over de achtergrond van de kunstenaars en hun werkwijze. Een groot deel van de bezoekers van het uitje is actief op het kunstatelier in Boslust en zijn zelf bekend met het bedenken en maken van kunst! Na het bezoek dronk de groep nog wat in het restaurant van het museum en zagen we een vleugje van de stad bij het verlaten van Amsterdam. Dagtochten zijn, zeker in deze tijden, dure activiteiten en kunnen daarom niet meer zo vaak georganiseerd worden. De week van de psychiatrie biedt patiënten weer een mooie kans om voor weinig geld mee te gaan. Dankzij Anja van de Poll, die contact zocht met museum het Dolhuys in Haarlem (initiatiefnemer van de tentoonstelling), mochten we als groep gratis naar binnen. Dat scheelde enorm in de kosten. Heel veel dank voor deze actie Anja! Verder werd er op beide locaties deze week een open podium georganiseerd. Ook nu werd weer duidelijk dat er veel talent zit onder de clienten. Voor de één was dit zingen, voor de ander gitaar spelen of drummen. Ook was er ruimte voor een verhaal of een gedicht. 19 september: Antistigmadag Op 19 september 2014 hebben we de eerste antistigmadag georganiseerd. Dit wa seen enorm succes waarbij we ruim 100 bezioekers welkom mochten heten. We zijn die ochtend gestart met een integratieontbijt waarna Hennie Montijn de uitkomst van haar stigmaonderzoek heeft gepresenteerd. Hieruit kwam duidelijk naar voren dat we bijna allemaal (vaak onbewust) stigmatiserende opmerkingen maken. Verder was er de gelegenheid om aan verschillende workshops deel te nemen. Aan het einde van die dag werd er beloofd ieder jaar op 19 september een antistigmadag te organiseren. Ook afgelopen jaar op 19 september 2015, was het een fantastische dag waarbij Ans Zandee vol trots de toolkit, de website werd gepresenteerd. Een fantastische website, tegen stigma. Zeker het bezoeken waard! Na deze lancering speelde theatergroep kracht van beleving het indrukwekkende stuk hou me los. Na afloop kon iedereen hierop reageren. Dat leverde hele persoonlijke, soms heftige of verdrietige reacties op. Na een overheerlijke lunch hebben Wim Sprick en Sabine Bulder na een muzikale act aan de hand van een aantal stellingen, de zaal nog een keer aan het denken gezet. Er was veel interactie met de zaal, met name door het gevarieerde publiek. In de zaal zaten: (ex)clienten, ervaringsdeskundigen, familie, vrijwilligers, hulpverleners, politie, gemeenteraadslid, een bestuurslid van het Chevalierfonds en andere belangstellenden.. Op dit moment zijn we al weer druk bezig met een programma voor 19 september as. Heb jij nog een idee, of wil je een bijdrage leveren aan deze dag, neem dan even contact op met Hennie Montijn. 4

5 Intervisie: Wekelijks is er op maandag voor de co-kartrekkers en kartrekkers intervisie. Deze bijeenkomsten worden als heel waardevol ervaren. Het delen met elkaar, tips en feedback geven is één van de belangrijkste elementen. Ook wanneer het binnen een herstelactiviteit even minder/niet goed gaat, is het de juiste plaats om in te brengen. Samen zoeken we dan naar een oplossing. Ook is het een plaats waar je voor jezelf even ruimte en aandacht mag vragen. Dit wordt ook gedaan en enorm gewaardeerd. Voor dezelfde groep organiseren we 2 keer per jaar een kartrekkerdag. We hebben dan een afwisselend programma. Een goede mix tussen inspanning en ontspanning met tussen de middag een gezamelijke lunch. De eerst volgende kartrekkerdag is op: 23 mei as We sluiten het jaar op 19 december af met de 2 e kartrekkerdag. Herstelmedewerkers Vanuit de poule (co)kartrekkers zijn er een aantal die als herstelmedewerker zijn verbonden aan DAC de Boeier. In de Boeier hebben wij een eigen ruimte van waaruit deze herstelmedewerkers hun werkzaamheden verrichten. Ze zijn geen vervangers van de reguliere medewerkers, maar een aanvulling. Zij hebben de ruimte en tijd om deelnemers ook 1 op 1 te begeleiden, zeker in het begin waarin het vaak moelijk is een eertse stap over de drempel te zetten. Het is nieuw, vaak eng en je kent weinig of geen andere deelnemers. Een herstelmedewerker kan dan een eerste aanspreekpunt zijn. Wanneer er nieuwe deelnemers worden ingeschreven wordt er steeds vaker een beroep op hen gedaan. Ze zijn echter geen therapeuten. Verder is er de mogelijkheid voor iedere deelnemer gewoon even binnen te lopen voor een praatje of om iest meer te weten te komen over herstel. Men kan zich aanmelden voor de cursus KMMH of kennis maken met het spel een steekje los of doe je mee. Maar ook de eerste keren samen met een herstelmedewerker naar een activiteit gaan behoort tot de mogelijkheden. Co-kartrekkertraining Met het doel steeds meer clienten hun talenten in te laten zetten bij de diverse herstelactiviteiten, bieden we ieder jaar in september/oktober een training aan waarbij je opgeleid kunt worden tot co-kartrekker. Na de cursus kun je dan samen met een ervaren kartrekker herstelactiviteiten begeleiden. Om deel te kunnen nemen aan deze training dien je eerst de cursus KMMH te hebben gedaan en al minimaal drie maanden actief aan een herstelwerkgroep deel te nemen. Heb je interesse, maak dan even een afspraak met Hennie Montijn om te kijken of het wat voor je zou kunnen zijn, en ook om in kaart te brengen wat daarna de mogelijkheden zijn. Pluim: Op zaterdag 7 november hebben alle cokartrekkers en kartrekkers uit handen van de voorzitter van de Familieraad, Bep Andriessen de Pluim uitgereikt gekregen. Dit kregen we voor al het fantastische werk wat er verzet wordt bij het begeleiden van herstelactiviteiten. Deze pluim, een prachtig glas in lood raamwerk hangt in de herstelruimte op de Boeier. Een pluim waar we trots op zijn, het is een stukje waardering voor al het werk wat er wordt verzet, meest als vrijwilliger. Gedicht: Cocon.. Soms weef ik me een cocon. Om even weg te wezen. Weg te zijn van buiten. Me even af te sluiten, van alles wat me verdriet en pijn doet in het leven. m n tranen laat ik komen. Ik verberg ze niet ach, het duurt meestal maar even want ik besef heel goed dat ik hier niet blijven kan, naar buiten moet, en als ik dan tevoorschijn kom gekropen, diep uit mijn cocon dan zie ik mooier dan voorheen: de ZON 5

6 Programma: Voor onderstaande cursussen/training kun jij je nog aanmelden: Cursus KMMH ronde 7: woensdag 15, 22 en 29 juni 2016 woensdag 6 en 11 juli 2016 Tijdstip: uur Cursus KMMH ronde 8: dinsdag 21 en 28 juni 2016 dinsdag 5,12 en 19 juli 2016 Tijdstip: uur Cursus KMMH ronde 9: vrijdag 2,9,16,23 en 30 september 2016 Tijdstip: uur Cursus KMMH ronde 10: woensdag 28 september 2016 woensdag 5,12,19 en 26 oktober 2016 Tijdstip: uur Cursus KMMH ronde 11: Donderdag 13, 20 en 27 oktober 2016 Donderdag 3 en 10 november 2016 Tijdstip: uur Cursus KMMH ronde 12: dinsdag 22 en 29 november 2016 dinsdag 6,13 en 20 december 2016 Tijdstip: uur Co-kartrekker training vrijdag 2,9,23 en 30 september vrijdag 14 en 21 oktober Tijdstip: uur Locatie de Veste, Zaal 3 Donderdag 16 juni 2016 Tijdstip: uur MF ruimte DAC de Boeier Vrijdag 26 augustus 2016 Tijdstip: uur MF ruimte DAC de Boeier woensdag 21 september 2016 Tijdstip uur Donderdag 6 oktober 2016 Tijdstip: uur MF ruimte DAC de Boeier woensdag 16 november 2016 Tijdstip uur Verteldobbelstenen Vrijdag 20 mei uur Verteldobbelstenen Woensdag 22 juni uur Voor al deze activiteiten geldt dat ze alleen doorgaan bij voldoende aanmeldingen. Vragen naar aanleiding van de nieuwsbrief? Stel ze aan Hennie Montijn. Heb jij een bijdrage of idee voor de volgende nieuwsbrief? Stuur een mail naar: h.montijn@ggzcentraal.nl of bel met Schrijfgroep: woensdag 1, 8 en 15 juni 2016 woensdag 6,13 en 20 juli 2016 Tijdstip: uur Schrijfgroep: vrijdag 4,11 en 18 november vrijdag 2,9 en 16 december Tijdstip: uur 6