Tanja Gouverneur 21 maart 2012

Transcriptie

1 Tanja Gouverneur 21 maart What s in a name? 2. Meerwaarde hersteldeskundigheid 3. Hersteldeskundigen in een zorgteam 4. Deskundigheid in de GGZ 5. Rol van de zorgkundige in de GGZ 6. Valkuilen en uitdagingen zorgkundige 7. Zorgkundige = WIE? 2 1

2 1. Empowerment 2. Herstel 3. Participatie 4. (Ervarings-/)Hersteldeskundigheid 3 Empowerment = ontdekken en aanboren van de eigen kracht erkennen van mogelijkheden en wensen + keuzes maken Empowerment ondersteunen = Uitgaan van mogelijkheden i.p.v. beperkingen Werken aan zelfvertrouwen en eigenwaarde Inzicht bevorderen (Steunende) omgeving betrekken Voorbeelden Psycho-educatie Vormingen sociale vaardigheden Cfr. Activiteiten dagcentra 4 2

3 Herstel Keuzes maken Actie ondernemen Regie over het eigen leven weer in handen nemen Herstelondersteunende zorg Zo snel als mogelijk verantwoordelijkheden laten opnemen Voorbeelden Bed opmaken / ontbijt / zorg voor elkaar Huishouden beredderen Eigen verantwoordelijkheid in medicatie / zorgvraag Stappen zetten naar dagbesteding, sociale contacten, hobby s Cfr. activiteiten Beschut Wonen 5 Patiënten die psychisch ziek zijn spelen zelf een belangrijke rol in hun herstelproces Overleg met andere patiënten/hulpverleners Kan het eigen herstel bevorderen Kan interessante ideeën opleveren om de begeleiding van psychisch kwetsbare mensen meer af te stemmen op de noden die zij ervaren. Participatie = bijdrage leveren aan besluitvorming binnen GGZ Voorbeelden Cliëntenraad binnen Beschut Wonen Werkgroep Kwaliteit MEER Goesting kriebelen 6 3

4 INZICHT dat ontstaat vanuit het eigen herstelproces VERRUIMD met inzichten uit andere bronnen/ervaringen GEÏNTEGREERD in vaardigheden om inzichten constructief in te zetten Taalkundig Ervaringsdeskundigheid Hersteldeskundigheid Opleiding Professionaliteit Authenticiteit 7 Voor de kwaliteit van de zorg De prioriteiten van patiënten komen aan bod De ervaringsdeskundige spreekt dezelfde taal als patiënten = brugfunctie De wisselwerking verrijkt alle partijen De focus verschuift van ziekte naar herstel en activeren Cultuuromslag in de zorg Voor de beeldvorming Krachtverhaal i.p.v. slachtofferverhaal Cultuurwijziging 8 4

5 Meerwaarde voor de lotgenoot De ervaringsdeskundige wint snel het vertrouwen van patiënten Een half woord zegt genoeg Informatie uit eerste hand concrete handvatten De ervaringsdeskundige kan als rolmodel fungeren Meerwaarde voor de hersteldeskundige Groeiende vaardigheden, zelfvertrouwen en eigenwaarde Erkenning Meerwaarde voor het zorgteam Extra perspectief over noden patiënt Bevordert reflectie over eigen handelen Cultuurwijziging: van verzorgen naar delegeren 9 Functieomschrijving Nut van opleiding Herstelkennis versus deskundigheid Learn on the job - Recht om fouten te maken Pseudo hulpverleners? Nood aan ondersteuning op de werkvloer Cultuur Eigen houding en houding collega s Evenwicht afstand nabijheid Grenzen bewaken Zelfzorg Voorbeelden Casusbespreking Mobiele teams VDIP 10 5

6 Inzicht & Authenticiteit vormen de sleutel tot deskundig handelen in GGZ Wat zijn jouw waarden? Wat heeft de ander nodig? Wat kan jij bieden? Waar liggen de grenzen? 11 Perspectief patiënt Noden: aandacht en begrip, houvast en perspectief Spanningsveld zorg / eigen noden en wensen / familie Zorgkundige houding telt Liefde voor de mens en het vak empathie voor patiënten positief ingesteld toegankelijk onbevooroordeeld religie & cultuur waarden en normen Zelfkennis Reflectie over interactie met patiënt Oog voor kwaliteit en efficiëntie Zelfzorg / eigen grenzen bewaken 12 6

7 Interactie Positief benaderen Aandacht geven Interesse betonen Weerstand / achterdocht wegwerken Taalgebruik Parafraseren / interpretatie aftoetsen Zeggen waarom je iets doet Feedback geven Kracht van humor / relativeren 13 Voorbeelden Doseren van informatie Handvatten voor omgaan met schaamte en schuldgevoel Geargumenteerd advies over medicatie Procedures/therapieën: wat en waarom verduidelijken Gebruik van jargon Ventileren met collega s Interpretaties bij observatie: aftoetsen en erover reflecteren Medemenselijkheid: voor patiënt én zijn omgeving Wees u bewust dat ook u geobserveerd en besproken wordt door patiënten Welk imago wilt u (voor de zorginstelling)? 14 7

8 Idealisering herstellen hervallen => zelfzorg primeert Vertrouwelijkheid openheid => evenwicht zoeken Rollenconflict aan wiens kant sta je? => authenticiteit bewaren Gespannen relatie => meerwaarde + beperkingen erkennen Authenticiteit verliezen => keuzes maken Excuustruus => trouw blijven aan eigen waarden => gelijkwaardigheid Betutteling => plaats opeisen => gelijkwaardigheid Overvraagd worden => grenzen aangeven Pispaal => sta voor waar je in gelooft, laat waaien wat je irriteert 15 Rol Functie Talent Hulpverlener Gids & houvast Kennis Patiënt Hersteldeskundige Veerkracht Dichtbetrokkenen Ondersteunende functie Betrokkenheid Variabelen: tijd & persoonlijke wensen & bejegening & context & 16 8

9 17 9