Proeven zonder te ruiken. Jory Berkhout CMD3D

Transcriptie

1 Proeven zonder te ruiken Jory Berkhout CMD3D

2 Inhoudsopgave Pagina 2 Reukvermogen Pagina 3 Smaken en Proeven Pagina 4 Voorbeelden Pagina 5 De proefopstelling Pagina 6 De proef in werking Pagina 7 Het werken met respondenten Pagina 9 Conclusie

3 Reukvermogen Ondanks dat je zou zeggen dat je ruikt met je neus is slechts een deel hiervan waar. Het orgaan waarmee wij geur waarnemen bevind zich namelijk bovenin je neus en wordt het reukepitheel genoemd. Dit stukje weefsel neemt ondanks de kleine afmetingen (5cm2) onze gehele waarneming van geur op zich. Wanneer wij iets ruiken wordt er een signaal door de zogehete Cilia (haarvormig uiteinde dat uit het slijm in je neus steekt) naar de hersenen gestuurd. Dit kan echter alleen wanneer de geurstoffen worden opgenomen in de slijmlaag in de neus en zijn verbonden met speciale eiwitten die door het reukorgaan worden geproduceerd

4 Smaakvermogen De tong waarop ons smaakorgaan zich bevindt is ons meest beweeglijke orgaan. Dit komt doordat het voornamelijk bestaat uit spieren. Door 8 omliggende spiertjes is de tong in staat heen en weer te bewegen. Door zogehete intrinsieke spieren is de tong in staat verschillende vormen aan te nemen zoals oprollen of in sommige gevallen in de neus peuteren. Ook is onze tong na de vinger het meest gevoelige onderdeel van het lichaam. Hiernaast zorgt de tong er onder andere voor dat we kunnen proeven. Dit is doordat de tong bedenkt is met smaakpapillen. Dit zijn kleine bultjes op de tong. Met de smaakpapillen onderscheid je zout, zuur, bitter, zoet en umami (scherp). Bij het onderscheiden van smaken zijn er 4 delen in de tong die 1 van de smaken voornamelijk voor zijn rekening neemt. Met het puntje van je tong proef je het beste zoet. Met de zijkanten van je tong proef je zout en zuur. Bitter wordt het meest achterop je tong waargenomen. Proeven is gecombineerde geur en smaak Bij het stuk over het smaakvermogen kon de smaak umami (scherp) niet behandelt worden. Dit komt omdat deze 5e smaak een combinatie is van neus en mond. Een Japanse ontdekte deze vijfde smaak in 1908 tijdens het proeven van een bouillon op basis van zeewier. Bij veel voedsel komt glutaminezuur vrij wanneer dit wordt klaargemaakt. Deze smaak zorgt ervoor dat je smaakpapillen een signaal van lekker afgeven. Vet voedsel proeven deze zesde smaak is waarschijnlijk waarom wij vet eten vaak lekker vinden. Bij het eten van vet eten worden smaakpapillen geactiveerd die een eiwit produceren die de zelfde werking hebben als glutaminezuur. 3

5 De voorbeelden van Vanillesuiker waarnemen De bakker ruik je De bakker maakt vooral gebruik van geur. De geur van bakker zet mensen aan tot kopen en maakt mensen hongerig. Supermarkten als Albert Heijn maken hier ook gebruik van. 7f76132cdc.pdf Harley Davidson en het geluid Bij Harley Davidson is het vooral het geluid dat typerend is. Het geluid van de uitlaat staat zelfs vastgelegd en een echte Harley kenner zal het geluid van de uitlaat ten alle tijden herkennen. Coca Cola Fles Coca cola flessen spelen in vele opzichten met onze zintuigen. Zo zijn de vorm en het reliëf hierop typerend voor dit merk, wat zowel qua zien als voelen onze zintuigen prikkelen. Natuurlijk is er ook nog de cola zelf die de rest van onze zintuigen activeren. Jingles en Marketing Vele winkels en organisaties hebben erg specifieke tooncombinaties of jingles die ons gehoor gebruiken. Wij herkennen ze vervolgens in de meeste gevallen meteen wanneer we deze horen. Denk bijvoorbeeld aan de NS, de Hema, Coca Cola, en dergelijke

6 Proefopstelling 2 Theedoeken (als blinddoek) 2 theelepels 1 zakje vanillesuiker knijpers Plan van aanpak Om de test te beginnen heb ik de vanillesuiker in een luchtdicht bakje te plaatsen zodat er geen eventuele geur nog kan ontsnappen. Dit zodat ik zeker kan zijn dat ik het zo goed mogelijk opzet. Stap twee is het opzetten van de knijpers en het omdoen van de blinddoek. Wanneer dit gebeurt is plaats ik de suiker op de theelepels. En de test kan gaan beginnen. 5

7 Proef in uitvoering Tijdens de uitvoering van mijn test had ik 1 deel van mijn test weggelaten. Dit was het stuk van de blinddoek. De reden hiervoor was dat de lepeltjes met suiker al klaargelegt waren voordat de respondenten binnenkwamen. Tijdens de test was mijn vraag vooral: wat denken jullie te eten. De resultaten Zoals de test al aangaf toen ik deze tegenkwam zeiden alle respondenten in eerste instantie dat ze suiker zaten te eten. Pas wanneer de neus geopent werd konden de respondenten de vanillesuiker proeven. Suiker op de lepeltjes De respondenten kregen alleen de lepeltjes te zien 6

8 Het werken met respondenten De eerste proefpersoon was Robert. Hier probeerde ik in eerste instantie met de ogen dicht de test te doen. Dit bleek niet bepaald een succes te zijn omdat we beide het gevoel hadden of we in een situatie terecht kwamen waar ik hem aan het voeren was. Hierdoor maakte ik de beslissing om de overige respondenten zelf de lepel te nemen en de ogen te openen aangezien deze de zakjes vanillesuiker niet konden zien. Robert s reactie: Suiker Pascal als respondent was in eerste instantie geen succes door een goede fout van mij. Wij waren namelijk al bezig geweest met andere proeven waardoor de smaak werd beinvloed door een test die daarvoor was gedaan met energy drinks. De smaak van suiker was niet meer te proeven maar ook de smaak van vanille was niet aanwezig. Toch was de smaak en geur die vrijkwam bij het loslaten van de neus dermate sterk dat de vanillesuiker toen goed te proeven was. Pascal s reactie: gatver Guillermo was de derde respondent. De foto hiervan is helaas te donker waardoor deze onbruikbaar was geworden voor het verslag. In eerste instantie gaf Guillermo aan dat het iets anders kon zijn dan normale suiker omdat het was minder grof was. Toch was er niets anders te proeven. Toen hij zijn neus opende kon hij de vanille ruiken en kon thuisbrengen wat het verschil was met de normale suiker: de geur. Guillermo s reactie: Suiker 7

9 Het werken met respondenten Niels was de vierde respondent. Bij de aanblik van de lepel dacht hij al dat het geen normale suiker was. Bij het eten ervan was hetgeen dat hij proefde overtuigend genoeg om de impressie te wekken dat het hier om normale suiker ging. Niels zijn reactie: Suiker De laatste respondent van mij was Wesley. De geur van Vanille was erg sterk en verrassend zei wesley na de test. Zeker als je suiker denkt te proeven is de geur van de vanille erg overweldigend. Wesley s reactie: Suiker 8

10 Conclusie De conclusies van de test: De conclusies van de test verraste mij eigenlijk niet. Zoals de bronnen al aangaven denken de respondenten in eerste instantie dat ze suiker eten. De respondenten gaven aan dat zowel qua structuur als smaak vooral suiker de eerste gedachte was. Bij het loslaten van de neus kwam de geur van de vanille pas door waardoor er onderscheid gemaakt kon worden tussen wat suiker leek en vanillesuiker is. Conclusie van deze opdracht: Deze opdracht was voor mij vooral erg interessant omdat ik meer informatie heb gekregen over de zintuigen en de werking hiervan. Zeker doordat ik geinteresseerd ben in experience zijn zintuigen voor mij erg interessant. 9