ADHD = medicatie? Inhoud. 1. Wat is ADHD? Lezing voor 40 jaar Centrum voor Ambulante Revalidatie Ter Kouter op 21/10/2011

Transcriptie

1 Inhoud ADHD = medicatie? Dr. Myriam De Roo, kinder- en jeugdpsychiater 1. Wat is ADHD Plaats van het anatomisch letsel Fysiologische moeilijkheid Impact van ADHD. Wat is er aan te doen? Uitleg Multidisciplinaire behandeling Medicatie Medicatie bij comorbiditeit 1. Wat is ADHD? Omschrijving: ADHD is een anatomische, fysiologische stoornis van de hersenen. Frontale kwab Basale ganglia: Globus pallidus Putamen Nucleus caudatus Onderste kwab van de kleine hersenen 3 4 Te objectiveren door beeld onderzoek prefrontale kwab van de overheersende hersenhelft is gelijk aan de niet-overheersende. Normaal is er een grotere prefrontale kwab aan de overheersende hersenhelft. involutie van de globus pallidus, het putamen en de nucleus caudatus bij jongens met een ernstig beeld. EEG: onregelmatige cycli naar hoogte toe en naar frequentie toe 5 6 1

2 1. Wat is ADHD? De neurotransmitters bereiken onvoldoende de doelcellen noradrenaline, dopamine, serotonine Wegens celwandstoornissen 1 Verhoogde re-uptake bij de aanmaakcel Aspecifieke receptoren t.h.v. de celwand doelcellen Hierdoor wordt de overdracht van deze stoffen van de aanmaakcel naar de doelcel bemoeilijkt Impact van ADHD Impact van ADHD op: de gezondheid vh kind de gezondheid van het gezin het onderwijs en het sociaal leven van het kind het functioneren van het gezin het beroepsleven de gemeenschap 11 1

3

4 . Wat is er aan te doen?.1. Uitleg geven aan alle partijen Ouders en grootouders Kind zelf School / CLB sticordi maatregelen Derde milieu: Sportclub Jeugdbeweging Kampjes e.d... Multidisciplinaire behandeling RVC of Privé 1 Methylphenidaat hydrochloride Deze medicatie is een afgeleide van amfetamines linksdraaiende isomeer. Rilatine 10 mg Rilatine MR 0/30/40 Concerta werkt 4 à 6 uur. werkt 8 à 10 uur. werkt 1 à 14 uur Ze hebben een verschillende wijze van vrijstelling 15 Heeft effect op de celwand van zowel doelcel als aanmaakcel. Doelstelling op korte termijn: de volgende uren verbetering concentratie verbeteren van de controle van de impulsiviteit verbeteren van de controle van de motoriek verbeteren van de mogelijkheid tot plannen en organiseren Doelstelling op lange termijn: blijvende verandering van de celwanden zoals hoger getoond, na á 3 jaar ononderbroken inname blijvende verbetering van de symptomatologie 16 Dosering: 0.7 à 1.1 mg/kg/dag. Soms is 0.5 mg reeds voldoende. Deze medicatie is zeer oud: > 70 jaar, Heeft geen bijwerkingen op lange termijn, Is zeer effectief, zeer veilig, Gaat in het lichaam enkel naar de cellen van het centraal zenuwstelsel en naar geen enkele andere cel. Succes in 80 à 85%. 17 Werkt vlug: na 15 à 30 : waarom? : wordt in de bloedbaan opgenomen vanuit de darm en is meteen werkzaam omdat het in de bloedbaan niet eerst moet omgezet worden in een actieve stof. Is veilig: wordt uit de bloedbaan gefilterd door de nieren (vandaar korte werkingstijd). Is makkelijk doseerbaar. Goedkoop en bovendien terugbetaald na een proefperiode. Werkt vooral t.h.v. de frontale kwab, minder t.h.v. de basale ganglia. 18 1

5 Bijwerkingen: oppassen bij familiale geleidingsstoornissen t.h.v het hart (familiaal bepaald). Sudden death is weerlegd. Eetlustremmend: activeert het verzadigingscentrum in de hersenen. Tot uur na inname houdt het je wakker, tenzij bij allergische reactie in het slaapcentrum. Dextro-amfetamines Deze medicatie is een afgeleide van amfetamines rechtsdraaiende isomeer. lijn magistraal voor te schrijven werken wat langer hebben wat meer bijwerkingen Dosering: ½ van Rilatine/kg/dag Atomoxetine - Strattera Deze medicatie is een afgeleide van antidepressiva enkel effect op de celwand van de aanmaakcel Dosering: 1.1 mg/kg/dag. relatief recent op de markt: > 10 jaar. effectief, veilig, succes wisselend. werkt pas na 6 à 8 weken toediening. werkt wel 4 uur waardoor geen rebound effect wordt gegeven als er tics zijn of bij depressieve reactie op Rilatine of moodswings. Is ook aangewezen bij ADHD met dwang. zeer duur: 94/maand, geen terugbetaling. 1 3 Atomoxetine - Strattera (vervolg) soms onvoldoende verbetering van de concentratie, in dat geval helpt bvb. 1/ comp Rilatine bij te geven. bijwerkingen: zware maag / buikpijn / onpasselijk. Dan medicatie s avonds geven gedurende 3 weken. hebben een black box warning gehad - sudden death, maar dit is weerlegd. werkt vooral t.h.v. de basale ganglia, minder t.h.v. de frontale kwab impulsiviteit wordt minder onderdrukt..4. Medicatie bij comorbiditeit 1 Bij ernstige gedragsstoornissen Neuroletica: bv. Risperdone Risperdal moet eerst omgezet worden in werkzame stof werkt pas na 4 u, dan werkzaam voor 4u Bij depressie SSRI Seroxat Serlain Sint-Janskruid Zibrine 3 Bij inslaapstoornissen Melatonine (Circadin: inslaap- en doorslaapstoornissen) magistrale bereiding Melatonine (enkel inslaapstoornissen) 3